3. Inigo Ed Regalado
•Ipinanganak noong Marso 19, 1888 sa
Sampalok, Manila
•Mga magulang: Inigo Regalado Corcueca at
Saturnina Reyes
•Siya ay tanyag noon sa sagisag na “Odalager”
•Kilala siya bilang makata ng pag-ibig
•Namatay noong Hulyo 26, 1976
4. Akda
•Sapaguitang Walang Bango
•May Pagsinta’y Walang Puso
•Dalaginding
Tula
• Sabi Ko Na Nga Ba
• Dahil sa Pag-ibig
• Madaling Araw
• Kung Mahal ang Isang Dalaga
5. Buod
Kasalukuyang idinaraos sa Malakanyang ang pagtanggap at sayawang
handog ng Gobernador Harrison sa nagsisibuo ng Lehislatura. Ang mga
nagsidalo’y mga Diputado, Senador at mangangalakal. Kasama nila ang
kanilang mga maybahay.
Kabilang si Nenita sa mga dumalo. Siya ang magandang ginang ni Don
Bernardino Deala na kilala sa palayaw na Bandino. Si Don Bandino ay
isang matagumpay na mangangalakal. Ang kanyang hilig ay maglaro ng
puso ng mga babae, dalaga o may pananagutan na sa buhay.
Si Nenita’y pagod na pagod sapagkat hindi siya tinigilan ng kasasayaw
ng kalalakihan. Hiniling niya sa nakaparehang si Paquito na dalhin siya
sa bintana sa tabing ilog. Sa kanilang pag-uusap ay nabanggit ni Nenita
ang pagkahumaling ng asawa sa iba’t ibang babae. Naawa si Paquito sa
babae at nalimot nila ang kanilang kalagayan sa buhay. Nagbalik ang
pag-ibig nila sa isa’t isa.
Tinawagan ni Nenita si Paquito at sinabing sila’y magkikita sa Luneta sa
Sabado sapagkat may mahalaga siyang bagay na sasabihin. Naiwang
nag-iisip si Paquito matapos ibaba ang telepono. Naalaala niya ang
lumipas na masasayang araw nila ni Nenita.
6. Sina Bandino at Nenita ay may kapitbahay na matanda. Ito’y si Don Diego. Ang matanda ay kaibigan ni Bandino at
sa kanilang pag uusap ay madalas na pinupuri ni Don Diego si Nenita. Sinasabi niya kay Bandino na mapalad ito
sa pagkakaroon ng asawang mabait at mapagkakatiwalaan Sa kabila ng lahat ng ginagawa ni Bandino kay
Nenita ay nananatili itong matapat at maunawain. Pinaaalalahanan ni Don Diego si Bandino na baka ang
ginagawang pagyurak ni Bandino sa karangalan ng kanyang kapwa lalaki ay mangyari sa kanya sapagkat wala
raw utang na di pinagbabayaran Parang pinalis ang kasiyahan ni Bandino sa pagkukuwento ng kanyang mga
karanasan sa pag-ibig. Sinabi niya kay Don Diego na kapag pinagtaksilan siya ni Nenita ay maaaring makapatay
siya o siya ang mamamatay.
Tulad ng napag-usapan nina Paquito at Nenita ay nagkita sila sa Luneta nang araw ng Sabado. Doon ay muling
nanariwa ang kanilan pag-ibig. Sa kanilang pagniniig ay nakita sila ni Don Diego. Nagkataong naroon din ang
matanda at namasyal. Ang paghanga niya kay Nenita ay napalitan ng pagkamuhi.
Samantala, si Pilar Amado, isang doktora na kung tawagin ay Liling ay nagpadala ng sulat sa kasintahang si
Paquito. Ang sulat ay may himig paninibugho sa nababalitaan tungkol kina Paquito at Nenita. Sinagot ito ng
binata at sinabing magkita sila sa pagdiriwang sa tahanan ng mga Collantes,
Sa pagdiriwang ay nagkita ang dating magkakamag-aral na sina Nenita at Liling. Nagyakap ang dalawa dahil sa
kagalakan at sinariwa nila ang mga araw nila sa High School. Si Liling ang naging tampok ng pagdiriwang dahil
sa angkin nitong kagandahan at kahinhinan. Maraming paghanga at papuri ang narinig ni Paquito patungkol sa
kasintahan kaya’t lalo itong napamahal sa kanya.
7. Nang gabing iyon ay hindi nagkausap sina Paquito at Liling dahil kay Nenita. Sa pagdiriwang na iyon ay
tumalilis si Nenita at ipinatawag si Paquito sa kabila ng pagtutol nito. Nangangamba si Paquito na may
makahalata sa kanila ni Nenita.
Ang pagtatagpo nina Paquito at Nenita ay natuklasan ni Lijukom, matalik na kaibigan ni Bandino. Iniisip
niya kung ipagtatapat sa kaibigan ang lihim nina Paquito at Nenita. Ipinasiya ni Lijukom na ipagtapat kay
Bandino ang katotohanan sapagkat naaawa siya sa kaibigan.
Hindi makapaniwala si Bandino nang ipagtapat ni Lijukom ang kataksilan ni Nenita. Sinabi ni Lijukom na
subukan nila si Nenita ngunit bago sila manubok ay pinaaalalahanan ng kaibigan si Bandino na huwag
magpapakabigla upang maiwasan ang iskandalong maaaring ikapahamak at ikasira ng kanyang
pangalan.
Kinabukasan nang umuwi sa tahanan si Bandino ay dinatnan niyang natutulog pa si Nenita, katabi ng
anak nilang si Neli. Napasugod si Bandino at niyakap ang anak. Umiyak ang nabiglang anak kaya
nagising si Nenita at itinanong kung bakit umiyak ang anak at bakit ngayon lamang umuwi si Bandino,
Kung anu-ano ang ibinintang ni Nenita kay Bandino ngunit nabigla siya nang bigla siyang sampalin ng
lalaki. Itinanong sa kanya nito kung saan siya nanggaling kagabi. Naisip ni Nenita na marahil ay
natuklasan na ni Bandino ang kanyang kataksilan. Isinumbat ni Nenita ang kapabayaan sa kanya ni
Bandino. Ibig sana ni Bandino na utangin ang buhay ni Nenita ngunit naalaala niya ang anak nilang si Neli.
8. Kumalat ang balita sa buong Maynila at ang mga pangalan nina Bandino at Paquito ay naging usap-
usapan. Ang mga pangyayari ay nakarating sa kaalaman ni Liling. Gumawa siya ng isang liham ng
pakikipagkasira kay Paquito. Sinikap ni Paquito na magpaliwanag kay Liling subalit siya ay nabigo.
Dahil sa pagdaramdam sa pagkawala ng babaeng minamahal ay nagtungo sa Mindanao si Paquito.
Galit na galit si Nenita kay Paquito sapagkat ipinalagay niyang ito’y isang duwag na lalaki at iniwan siya
sa pagkakataong iyon na kailangan niya ang pagdamay.
Isang araw ay nagtungo sa hardin si Bandino. Dala niya ang kanyang rebolber at balak niyang
magpatiwakal ngunit nang kakalabitin na niya ang gatilyo ay biglang sumulpot ang anak niyang si Neli
at yumakap sa kanya. Nabigla si Bandino, nakalabit niya ang gatilyo ngunit papaitaas ang putok.
Isang araw ay nawala ang mag-amang Bandino at Neli., Hindi malaman ni Nenita kung saan nagpunta
ang mag-ama. Ang mag-ama pala’y nagtungo sa Baguio.
Si Nenita naman ay labis na nangungulila sa anak. Nananaig sa kanya ang pagmammahal sa anak at
ang kanyang pagkaina. Nabasa na lamang niya sa pahayagan na ang kanyang mag-ama’y umalis na
sakay ang isang bapor na patungong ibang bansa. Si Nenita'y naiwan sa pagdurusa at pagsisisi. Ang
katulad niya ay isang sampagita na sa akala ng marami ay dalisay at namumukod ang ganda subalit sa
kabila ng kagandahang iyon, si Nenita’y isang Sampagitang Walang bango.
10. Simbolismo
Sampaguita
Maihahalintulad si Nenita na parang isang
sampaguita na akala ng marami ay maganda,
dalisay, at namumukod sa kabanguhan subalit sa
kabila noon ay naging taksil kaya itinuring na
sampaguitang walang bango.
11. Pagsusuri Batay sa mga Bisa
Bisa sa Isip
Masasabi kong ang pagtataksil sa asawa ay isang malaking
kasalanan sapagkat nangako silang magsasama habambuhay ng
nagmamahalan. Ito ay lubhang labag sa sampung utos ng Diyos.
Bisa sa Damdamin
Ako ay nakadama ng pagkaawa sa mga tauhan. Si Nenita
na labis na nagsisisi sa kanyang nagawang kasalanan masasabi kong isa lamang
siyang babae na nagmahal subalit ang pag ibig niyang ito ay
nagdulot ng kasiraan sa kanyang buhay. Si Mang Bandino na labis sinisi ang
kanyang sarili kung bakit ito nangyari sa kanyang pamilya. At kay Liling at Pakito
na parehas na sugatan ang kanilang mga puso·t damdamin.
Bisa sa Kaasalan
Kung darating sa puntong ito ang aking buhay hindi ko
gagayahin ang ginawa ni Pakito na nakiapid sa may asawa at ginamit ang
kahinaan ni Nenita sa mga pangyayari.