Recommended
Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (18)
Similar to Öğretim tasarımı modelleri
Similar to Öğretim tasarımı modelleri (20)
Öğretim tasarımı modelleri
- 1. Öğretim Tasarımı Modelleri DICK ve CAREY Tasarım Modeli Keller Motivasyon (ARCS) Tasarım Modeli ASSURE Tasarım Modeli ADDIE Tasarım Modeli Morrison, Ross ve Kemp Modeli Sude Nur Tokluoğlu Açık ve Uzaktan Öğrenme 19310191036 Ağah Tuğrul Kurucu Fen Bilgisi Öğretmenliği
- 2. DICK ve CAREY Tasarım Modeli Öğretimsel strateji; genellikle, içeriğin organizasyonunun ve sıralanmasının çeşitli hallerinin, öğrenme etkinliklerinin belirtilmesinin içerik ve etkinliklerin nasıl düzenleneceğinin belirlenmesinde kullanılır. Dick ve Carey’nin (1990) aşama aşama tasarım modeli, tasarımcının öğrenme hedeflerini ve bu hedeflere ulaşılmasını sağlayacak öğretim stratejilerini belirlediği bir dizi olay ve olguları içermektedir. Dick ve Carey tasarım modeline örnek olarak tek yönlü öğretimsel televizyon veya video-kaset kullanımı verilebilir. Dick ve Carey tasarım modelinde, öğretmen bütünüyle iletişimin başlatıcısı ve moderatörü konumundadır.
- 4. 1.Öğretim Hedeflerinin Belirlenmesi: Öğretimin Amacı: Öğrencide meydana gelmesi istenilen davranışların amaç olarak belirlenmesi Öğretim tamamlandıktan sonra öğrencide hangi becerinin geliştirilmek istendiğinin tanımı. İhtiyaç Analizi: İhtiyaçların analiz edilmesi, öğretimin amaçları ile kişisel ihtiyaçlar arasındaki farkın analiz edilmesi. 2.Öğretimsel Analiz: Amaç: Hedefe ulaşmak için gerekli olan yetenekleri belirlemek. Görev Analizi: Adım adım kişinin hedefi uygularken ne yapacağının tanımı. Prosedür boyunca her bir adımda kullanılan yetenekler. Süreç Analizi: Karmaşık becerilerin öğrenilmesinde bireyin gerçekleştirdiği zihinsel çalışmalar. Öğrenme - Görev Analizi: Entelektüel beceri gerektiren öğretim hedefleri
- 5. 3.Giriş Davranışların Değerlendirilmesi: Amaç: • Öğrencilerin öğrenme görevine getirmesi gereken becerileri belirlemek. (önbilgiler) • Zihinsel Beceriler • Sözlü anlama ve uzamsal yönelmeler gibi yetenekler • Kişilik Özellikleri 4.Performans Hedefleri: Amaç: İhtiyaç ve amaçları özel ve detaylı hedeflere dönüştürmek. İşlevleri: Öğretimde gerçekleşmeyecek amaçların belirlenmesi. Dersi öğretimin uygun şartları üzerine planlamaya dikkat etmek. Ders planında hedef performansları belirlemek. Öğrencilerin performanslarının artması için onlara rehberlik etmek. Öğrencilerin çalışmalarını desteklemek.
- 6. 5.Kriter Referans Testlerinin Geliştirilmesi: Yeni becerileri öğrenmek için gerekli olan bireysel hazır bulunuşlukları belirlemek. Öğrenme sırasında öğrencilerde meydana gelen oluşumları ders boyunca kontrol etmek. Aile ve yöneticiler için öğrencilerin ilerleyişini gösteren dokümanlar hazırlamak. Ders planını geliştirmeden ve öğretim materyallerini seçmeden önce yapılan erken bir performans değerlendirmesi. Öğrenci performansının ölçülmesi için değerlendirme araçlarının geliştirilmesi. 6.Öğretim Stratejilerinin Geliştirilmesi Amaç: Öğretimsel etkinliklerin, hedeflerin başarısı ile nasıl ilişkilendirileceğinin tasarlanması Dersi en iyi şekilde düzenlemek. Öğrenciler için bilgiyi tarafsız ve etkili öğretim stratejisi ile sunmak. Öğrenci bilgilerini, hedeflerde ifade edilen görevleri ve öğretim stratejilerinin etkilerini gösterir. Örnek: Anlatım stratejisinin seçimi, grup, öğrenci merkezli 7.Öğretimin Materyallerinin Seçimi Ve Geliştirilmesi Amaç: Basılı materyaller ya da diğer kitle iletişim araçlarını öğretim için seçimi ve tasarlanması, Mümkünse kullanılması olanaklı olan materyalleri kullanmak. Eğer yoksa yeni materyallerin geliştirilmesine ihtiyaç duyulur. Öğretmenin rolü: Anlatım sisteminin seçimine bağlı Öğrenci el kitabı, öğretimsel materyal, testler ve öğretici rehberi içeren var olan ya da yeni geliştirilen materyallerin seçimi.
- 7. 8.Biçimlendirici Değerlendirmenin Geliştirilmesi Amaç: Öğretimsel materyali düzenlemek ve geliştirmek için bilgi sağlamak. Öğretim materyalleri ile sağlanan bilgiler arasındaki tutarsızlığı belirlemek. Kalabalık öğrenci grupları için öğretimi etkili hale getirme amaçlı düzenlemeler yapmak. Birebir: Bir öğrenciyle birebir bir görüşme yapmak Alan Sınavı 9.Öğretimi Düzenlemek Hedeflere ulaşmayı engelleyen unsurları ortadan kaldırmak. 10.Toplam Değerlendirmenin Yürütülmesi ve Geliştirilmesi: Amaç: Sistemin etkililiğini bütünleştirmek için çalışır. Gelişme aşamasını geçirmiş olan sistemi yürütür. Öğretimsel sistemin geliştirilmesinin bir parçası değildir. Bağımsız değerlendirme. Küçük- Büyük Ölçek
- 8. Keller Motivasyon (ARCS) Tasarım Modeli Motivasyona yönelik bir öğretim sürecinin tasarlama ve uygulama boyutlarıyla ilgilenir. ARCS Motivasyon Modeli, dört alt kategoriden oluşur. ARSC modelinin dört ana kategorisinin altında üç alt kategori mevcuttur. Keller tarafından ilk sunulmasından bu yana motivasyonel model bazı ufak tefek değişikliklere uğramıştır. Dayandığı dört kategoriden ikisinin ismi “ilgi”den “dikkat”e ve “beklentiden” “güvene” değiştirilmiştir. Her kategorinin İngilizce isminin baş harfi alınınca modele ARSC modeli denmiştir (Keller ve Kopp,1987).
- 9. ARCS Motivasyon Modeli, öğretim boyutunda motivasyon faktörünün dikkate alındığı ve öğretimde motivasyon boyutunun artırıldığı, hatta merkeze konularak sunulduğu bir modeldir. ARCS Motivasyon Modeli, beklenti-değer teorisine dayanmaktadır. Beklenti-değer teorisi (B-D), bireylerin beklentileri ve herhangi bir aktivite üzerindeki çalışma performanslarına göre verilecek ödüllerin sonucu olarak ortaya çıkabilecek motivasyonla ilgilenir. Keller, ARCS Motivasyon Modeli’nin doyum ve güven bileşenlerinin B-D teorisinin beklenti boyutuyla, dikkat ve ilgi bileşenlerinin ise B-D teorisinin değer boyutuyla çok yakın ilişkiler içinde olduğunu belirtmiştir (Arnone ve Small, 1995).
- 11. ASSURE Tasarım Modeli Assure tasarım modeli, öğrenenlerin karakteristik özellikleri ve ulaşılmak istenen öğretim hedefleri doğrultusunda uygun yöntemler, medya ve materyalleri seçerek hazırlanan öğretim tasarımı modelidir. Assure modeli ile tasarlanan öğretim programlarının sonunda en uygun yöntemleri, medyayı ve materyalleri kullanılabilir ve öğrenenlerin yüksek öğrenme performansı göstermeleri sağlanabilir.
- 13. 1.Öğrenenlerin Analizi: Bu bölüm 3 alt baslıkta toplanır: öğrencilerin genel karakteristikleri, giriş yeterlilikleri, öğrenme stilleri. Yas, is, kültürel, sosyoekonomik etkenler v.b., öğrenenlerin başlangıç esnasındaki bilgi seviyeleri, ön gereksinim yetenekleri, düşünme, davranış yöntemi vb., algılanabilir tercihler ve dayanıklılık, bilgi isleme alışkanlıkları, motivasyonu etkileyen faktörler, psikolojik faktörler gibi etmenlerin analizi iyi yapılmalıdır. 2. Hedeflerin Belirlenmesi: Hedefler tasarımcı tarafından net bir şekilde belirtilmelidir. Öğrenenlere kazandırılmak istenen davranışlar ölçülebilir ve gözlenebilir olmalıdır. Öğretim tasarımının hedefleri, ABCD formatında belirtilmelidir. 3. Yöntem, Medya ve Materyallerin Seçilmesi: Bu aşamada nasıl öğretelim sorusuna yanıtlar aranmaktadır. Öğretim yöntemi, ortam ve materyaller öğrenenlerin analizi ve hedeflerin belirtilmesi aşamaları da dikkate alınarak seçilmelidir. Yöntem ve materyaller seçilirken 3 seçenek vardır: Hazır olarak bulunan materyalleri kullanmak, Hazır olan materyallerin geliştirilmesi, Yeni materyaller tasarlanması.
- 14. 4. Medya ve Materyallerin Kullanılması: Materyal seçiminden sonra, medyayı ve materyalleri öğretim programının hedeflerine ulaşmasını sağlayacak, alıştırma ve uygulamaların nasıl uygulanacağını belirten bir yöntem seçilmelidir. Tasarıma başlamadan önce yapılması gerekenler: (1) Materyali ve ortamı gözden geçirme, (2) Materyali hazırlama: materyalleri toplama, belirli bir düzene koyma, (3) Ortamı hazırlama (4) Öğrencileri hazırlama: Konu ile gerçek hayatta uygulamakta oldukları arasındaki iliksilerin kurulduğu ve öğrencilerin hazırlandığı aşamadır. 5. Öğrenen Katılımının Sağlaması: Bu aşamada öğrenci katılımının nasıl sağlanacağı sorusuna yanıt aranmaktadır. Öğrenci öğrenme sürecine aktif olarak katılmalıdır.Öğrencilerin aktif olarak katılmalarını sağlamak için onlara ipuçları ve işaretçiler verilmelidir. 6. Değerlendirme ve Gözden Geçirme: Değerlendirme aşaması, su sorulara verilen yanıtlar ile yapılabilir. “Öğrenenler, öğretim programının hedeflerine ulaştı mı? Seçilen medya ve materyaller, hedeflere ulaşılmasında öğrenenlere yardımcı oldu mu?
- 15. ADDIE Tasarım Modeli 1990’lı yıllardan sonra öğretim tasarımı çekirdek modele göre; tüm modellerdeki ayrıntılı işlemleri özetleyici nitelikte olan temel beş aşamada ifade edilmiştir. Bu aşamalar; analiz, tasarım, geliştirme, uygulama ve değerlendirme aşamalarıdır. Bizim ele alacağımız model olan ADDIE modeli ise; bu temel beş aşamayı içeriğinde barındırdığı ve öğretimin genel tanımlarından yola çıktığı için çekirdeksel öğretim tasarımı modellerlinden biridir. ADDIE modelinin aşamaları; ♦ Analiz ( Analysis ) ♦ Tasarım ( Design ) ♦ Geliştirme ( Development ) ♦ Uygulama ( Implementation ) ♦ Değerlendirme ( Evaluation )
- 17. Analiz (Analysis) aşamasında sorunlardan hareketle eğitim gereksinimleri belirlenmekte, öğrenci niteliklerinin/özelliklerinin çözümlemesi yapılmakta, kurumsal politikalar/ koşullar açıklığa kavuşturulmakta ve önceliklerden hareketle eğitim hedefleri saptanmaktadır. Tasarım (Design) aşamasında öğretim amaçları yazılmakta, içeriğin seçimi ve düzenlemesi yapılmakta, öğretme-öğrenme süreçlerinde kullanılacak stratejiler geliştirilmekte ve ulaşılan çıktıları ölçmeye dönük araçlar oluşturulmaktadır. Geliştirme (Development) aşamasında daha çok öğretme-öğrenme süreçlerinde yararlanılacak olan materyaller üretilmektedir. Bunlar arasında özellikle eğitimci kılavuzları, katılımcı materyalleri, destekleyici ortamlar, kullanım gereçleri başta gelmektedir. Uygulama (Implementation) aşamasında tasarımı yapılan öğretme sisteminin uygulamasını etkileyecek değişkenler üzerinde çalışılmakta ve gerekli hazırlıklar yapılmaktadır. Değerlendirme (Evaluation) aşamasında ise taslağı geliştirilen öğretim sisteminin ön denemesi, düzeltmeler, son değerlendirilmesi ve geleceğe ilişkin kestirimler yapılmaktadır.
- 18. Morrison, Ross ve Kemp Modeli Morrison, Ross ve Kemp(2001) müfredat planlamasını odağa alan bir öğretim tasarımı geliştirme modeli sunmuşlardır. Onların yaklaşımına göre öğretim, içerik ve öğretim tasarımının geleneksel modelle olan zıtlığından ziyade aşağıdaki soruların pratiğe dökümüdür yani öğrenen bireyin bakış açısıdır. Morrison, Ross ve Kemp (2001) çok yönlü olan öğretim tasarımında dikkati çekmek için aşağıdaki dokuz kavramı tanımlamışlardır. 1- Yeni öğretim programı tasarımı yapmak için öğretim problemlerini ve hedefleri açıkça belirtme. 2- Öğretim kararlarımızı etkileyecek öğrenen bireyin karakterlerini gözden geçirmek, 3- Hedefle ilgil içeriklerin analizi ve başlık içeriğinin tanımı, 4- Öğretim hedeflerini açıkça belirtmek, 5- Mantıklı öğrenmek için içeriğin ilgili öğretim birimiyle sıralanması, 6- Öğretim stratejileri tasarlanır böylece her öğrenen birey hedeflerini yükseltir. 7- Öğretim mesajının planlanması ve öğretimin geliştirilmesi, 8- Hedefleri ölçen değerlendirme araçlarının geliştirilmesi, 9- Öğretim ve öğrenme aktivitelerinin desteklenmesi için kaynakların seçimi.