Bicol Region

1. Rehiyon v
Panitikan,Kultura,at PamumuhayGroup 3
Jessa Marie G. Atillo
Christian Openiano
Niño Saranza
Raymund Dayo
Rosenda Krischelle Elpa
Cristuto Cezar
John Carlos Perez
Mark Ponce
Ej Steven Lucing

3. Ayon sa kasaysayan, ang mga negrito ang orihinal na nanirahan sa rehiyong
ito, 22,000 na taon nang nakakalipas. Ang mga Agta naman ay naging
katuwang ng mga negritos. Sila ay nanirahan sa kagubatan ng Iriga at mga
bundok ng Isarog. Sunod ay ang mga tagapagsunod nina Datu Dumangsil at
Balensusa. Ang bicol region ay tinatawag na IBALON noon. Na nanggaling
sa salitang ibalio na ibig sabihin ay ‘dalhin sa kabilang panig’, at IBALON na
ibig sabihin mga tao sakabilang panig
KASAYSAYAN

4. REHIYON V(Bikol)

9. Uri ng Panitikan
Narito ang ilang Panitikang Bikol;
1.Kasabihan(Tataramon)
2. Tigsik (toast)
3. Patodan o Paukod (Bugtong)
4. Awiting-bayan
5.Epiko

10. 1.Ariwaga o Sasabihon (Kasabihan) –binubuo ng 2-4 taludtod na
may sukat at tugma. Naglalayon itong ipaalala sa mga kabataan ang
magagandang ugali. Ito ay karaniwang tumatalakay sa moral,
kabutihang loob at nagpapahiwatig ng pawang katotohanan tungkol
sa buhay.
HALIMBAWA
-Ang masinaginsagin maanghit pa sa kanding.
Ang nagkukunwari ay maanghit pa sa kambing.
-Ang masinaginsagin maanghit pa sa kanding.
Ang nagkukunwari ay maanghit pa sa kambing.
-An maraot saindo dai na guibohan sa ibang tao.
Ang masama sa iyo huwag mong gawin sa iba

11. 2.Tigsik (toast) –binubuo ng pagbigkas ng maikling tulang bilang
parangal o papuri sa isang tao o bagay. Ginaganap sa isang tigsikan
(drinking party).
a.Itinotoast ko ang payapang gabing ito na siyang dahilan ng ating
pagdiriwang dahil ang minimithi nating bulaklak ay naririto.
b.Itinotoast ko ang lahat ng nilalang ng Diyos maliit man o Malaki walang
pagkakaiba malaki man o maliit, pare-parehong may silbi.

12. 3.Patodan o Paukod (Bugtong)
a.Isda ko sa Mariveles.Nasa loob ang kaliskis-(sili)
b.Pag busog nakatayo.Pag gutom nakaupo-(sako)
c.Payong ng ita.Di nababasa-(dahon ng saging)

13. 4.AWITING BAYAN-Tinatawag na Suanoy ang mga awiting bayan sa
Bicol.Ang mga awiting bayan sa Bikol ay mga pagpapahayag ng
nararamdaman at paniniwala ng mga tao na nilikha sa paraang paawit.
1.Dinusa
2.Tolbon
3.Diwata
4.Sarangue,Dumangoy
5.Angoy, Tagulaylay
6.Hoarasa

14. 5.EPIKO
IBALON
-ang tanyag na epiko ng Bikol patunay lamang na mayaman sa panitikan ang mga
Bikolano.
Si Fr. Jose Castaño ang nagtago ,nagpreserba at nagsalin sa wikang katila ng Ibalon.
Kilala ang Bicol sa kanilang matandang epiko na Ibalon na isinalaysay ng isang makatang
manlalakbay na si Cadugnung na isinalin Fr. Jose Castaño. Ang nasabing epiko ay
nalathala sa Madrid sa tulong ni Wenceslao Retana. Ibalon o Ibalnon ang naging tawag
ng mga Español sa sinaunang lupain ng mga Bicolano. Naging batayan nito ang mga
“ibal” o “ibay” na kauna-unahang pangalan ng tangway
ng Bicol. Salitang pinaikli ang “ibal” ng Ibalyo na nangangahulugan na naging tawiran
mula sa Visaya patungo sa kabilang ibayo sa dakong Timog Luzon.

15. MGA MANUNULAT NG REHIYON V
Alejandra, Clemente Bulocon –canaman, Camarines Sur;
Nob. 23, 1985
-Isa siyang poet at playwright
-Isa rin siyang manunulat ng Samahang Bikol
-Darorroaggoyog (Just Hum to Yourself) 1927
-Madaling Isip (In Short)
-siya rin ang sumulat ng dulang Prinsipe Lizardo at Prinsipe Fernando

16. Bobis, Merlinda Carullo–Tabacco, Albay; Nobye
mbre 25, 1959
-“Kantada ng Babaeng Mandirigma” (daragang Magayon) isang epiko
(Cantata of the
Warrior Woman) 1993

17. Salazar, Antonio Bufete –Malinao, Albay;-ang kanyang mga isinulat na
tula ay “An Pagtubod” (By Belief)
-Tota Pulchra (Absolutely Beautiful), “Sa Bicolandia” (In Bicolandia)
-Tonog na Gikan sa Langit (Voice from Heaven)
-Nagsalin din siya ng Noli Me Tangere at El Filibusterismo at ilang tula
ni Jose Rizal
sa Bicolano

27. TRADISYON, KULTURA AT PANINIWALA
Kultura
– Kilala ang mga Bikolano sa pagiging Relihiyoso dala narin
ng impluwensya ng mga Kastila. Hilig nilang kumain ng mga
maaanghang at may gata. Mahilig sila sa mga sayaw at pagdalo
sa mga kasayahan. Ang mga babae naman ay mahilig
magpaganda at gumagamit ng mga palamuti sa katawan.

29. PANANAMIT
Simple lamang ang pananamit ng mga kalalakihang Bikolano
ngunit ang mga kababahian ay mahilig magpaganda at maglagay
ng mga palamuti sa katawan.

30. PRODUKTO
Tanyag ang mga ito sa kanilang produkto tulad ng pili
na ginagawang suspiros, masapan, pastilyas at peanut
brittle.
Kilala din sila sakanilang taglay na kagalingan sa
paghahabi buhat ng presensya ng masaganang suplay ng
likas na yaman sa lugar.

32. WIKANG BIKOLANO
Ang wikang Bikolano ay ginagamit ng mga taong naninirahan sa mga
probinsya na matatagpuan sa tangway ng Bikol, at nag sisilbing Lingua Franca
o pangunahing wika ng rehiyon.
May ibat ibang uri sa pag sasalita ang mga Bikolano ayun sa lalawigan o
probinsya nito. Pero kahit na ibat iba ang wikang Bikolano ginagamit nila, ito
parin ang nagsilbing identidad upang sila ay magkaintindihan, magkaisa at
mapanatili ang kaayusan, at kapayapaan ng kanilang lugar

33. Ang kanilang mga Akda ay isinusulat sa wikang Bikolano gaya
ng
“Daraga Magayon” at
“Sarrong Banggi”
Na ibig sabihin ay Dalagang Maganda at Isang Gabi.

34. Tradisyon
Peñafrancia Festival
Pinagdiriwang tuwing ikatlong sabado ng Setyembre taon2x sa lalawigan ng
NAGA Bikol.
Ito ay pinakamalaking pyesta ng Marian sa buong bansa. Tinagurian din
itong isa sa mga nangungunang festival ng pinagsamang relihiyon, kultura at
tradisyon sa siyam na araw ng pagdiriwang.

35. PANINIWALA
*Paru-parung lumilipad da loob ng bahay
Pagbisita ng mga kaluluwa ng pumanaw na kamag anak
*Bawal dumiretso sa bahay kapag galing sa patay
*Bawal mag walis sa Gabi
Kumakatawan ito sa pag taboy ng mga “biyaya”
*Bawal magbukas ng Payong sa Loob ng Bahay

36. https://www.slideshare.net/mstweety/rehiyon-v-rehiyon-ng-bicol
https://kupdf.net/download/panitikan-ng-rehiyon-v-bicol-
region_58e0c9b3dc0d60b05c8970d0_pdf
https://fashiongirlmakeups.wordpress.com/tag/bikolano-
tradisyon-paniniwala-kultura-filipino/