Prezentacja przygotowana na spotkanie, ktore odbyło się 6 listopada br. w Warszawie i dotyczyło akcji centralnych w programie Erasmus+. Prezenrację przygotował pan Stanisław Drzażdżewski – radca generalny, Departament Strategii i Współpracy Międzynarodowej MEN.

1. Priorytety polityki edukacyjnej
Unii Europejskiej
Warszawa, 6 listopada 2015 r.
Akademia Erasmus+
Stanisław Drzażdżewski – radca generalny, Departament Strategii i Współpracy Międzynarodowej MEN

2. Porządek prezentacji
2
1. Rola edukacji w UE
2. Logika celów strategicznych, celów wymiernych
i priorytetów we współpracy europejskiej w edukacji (ET)
3. Strategiczne cele współpracy ET
4. Cele wymierne współpracy ET
5. Priorytetowe obszary współpracy ET

3. Rola edukacji w UE
3
Zgodnie z art. 165 i 166 Traktatu o funkcjonowaniu UE
treść i organizacja edukacji (kształcenia i szkolenia)
pozostaje w odpowiedzialności państw członkowskich
Współpraca europejska
w dziedzinie edukacji
wyłączoną jest
z harmonizacji przepisów
ustawowych i wykonawczych
Współpraca w zakresie
edukacji odbywa się w UE
głównie za pomocą tzw.
Otwartej Metody
Koordynacji

4. Rola edukacji w UE
4
Wyłączając edukację z procesów harmonizacji uznaje się
jednocześnie w UE, że osiąganie wspólnych celów rozwoju
edukacji jest niezbędne dla rozwoju Europy
Edukacja rozumiana jest
w UE szeroko – jako
kształcenie i szkolenie,
przy czym szkolenie
wychodzi poza systemy
edukacji
Takie podejście do edukacji
jest widoczne od czasu
przyjęcia strategii
europejskich – Strategii
Lizbońskiej (2000-2010)
oraz strategii Europa 2020

5. Rola edukacji w UE
5
Edukacja
w Strategii
Lizbońskiej
Rada Europejska wyznacza cel edukacyjny,
jako jeden z pięciu nadrzędnych celów
strategii Europa 2020
– podniesienie poziomu wykształcenia
(zmniejszenie odsetka młodych osób wcześnie kończących
naukę do poniżej 10% oraz zwiększenie odsetka osób
w wieku 30-34 lat z wykształceniem wyższym lub
równoważnym do co najmniej 40%)
Rada Europejska wzywa do tworzenia
krajowych strategii uczenia się przez całe
życie (lifewide lifelong learning – LLL)
Edukacja
w strategii
Europa
2020

6. Rola edukacji w UE
6
Cel edukacyjny strategii Europa 2020
rozumiany jest w świetle uznania wartości
różnych form uczenia się i edukacji
Idea LLL
łączy
Strategię
Lizbońską
oraz
strategię
Europa
2020
w zakresie
edukacji
• w obniżeniu odsetka młodych osób wcześnie
kończących naukę skutecznie może pomóc szkolenie
• w zwiększeniu odsetka osób z wykształceniem
wyższym może pomóc wykształcenie równoważne
W ramach obu strategii prowadzona jest
współpraca Education and Training (E&T 2010
oraz ET 2020), w której wyrażana jest
równoważność kształcenia i szkolenia

7. Rola edukacji w UE
7
Spójność i równoważność kształcenia
i szkolenia znajduje odbicie w idei europejskich
ram kwalifikacji (EQF).
Zgodnie z EQF na każdy poziom kwalifikacji
można dojść różnymi drogami – kształcenia,
szkolenia i doświadczenia
Idea LLL
łączy
Strategię
Lizbońską
oraz
strategię
Europa
2020
w zakresie
edukacji
Współpraca ET kształtuje spójność
i równoważność wszystkich sektorów edukacji:
(1) wczesnej edukacji i opieki (ECEC)
(2) edukacji szkolnej
(3) kształcenia i szkolenia zawodowego (VET)
(4) szkolnictwa wyższego (TE, HE)
(5) uczenia się dorosłych (AL)

8. Logika celów strategicznych, celów wymiernych
i priorytetów we współpracy europejskiej w edukacji (ET)
8
Cele
strategiczne
Cele wymierne (wskaźniki z wyznaczonym
poziomem do osiągnięcia na koniec dekady) są
równie trwałe jak cele strategiczne.
Cele wymierne mobilizują do działań
i jednocześnie mierzą postępy.
Celów strategicznych jest niewiele (3-4).
Cele te wyznacza się co najmniej na dekadę.
W praktyce, cele te są trwałe przez 2 dekady.
Cele
wymierne
Priorytety
Priorytety odnoszą się do działań na rzecz
osiągania celów. Priorytetów jest zwykle więcej
niż celów. Ostatnio podjęto próbę ograniczenia
ich liczby z kilkunastu do sześciu.

9. Strategiczne cele współpracy ET
9
Cele
strategiczne
E&T 2010
1. Urzeczywistnienie idei LLL i mobilności
edukacyjnej
2. Poprawa jakości i skuteczności ET
3. Promowanie równości, spójności
społecznej i aktywności obywatelskiej
4. Zwiększanie kreatywności i innowacyj-
ności na wszystkich poziomach ET
1. Poprawa jakości i skuteczności ET
2. Ułatwienie dostępu do ET dla wszystkich
3. Otwarcie ET na szerszy świat
Cele
strategiczne
ET 2020

10. Cele wymierne współpracy ET
10
Benchmarki
(poziomy
odniesienia)
E&T 2010
1.Odsetek młodych wcześnie kończących naukę
(co najwyżej 10%)
2.Absolwenci kierunków MST (wzrost co
najmniej o 15%)
3.Odsetek młodych z wykształceniem średnim II
st. (co najmniej 85%)
4.Odsetek 15-latków z niskimi osiągnięciami w
czytaniu (obniżenie co najmniej o 20%)
5.Odsetek dorosłych uczestniczących w ET (co
najmniej 12,5%)

11. Cele wymierne współpracy ET
11
1. Odsetek młodych wcześnie kończących naukę (co najwyżej 10%)
2. Odsetek 30-34-latków z wykształceniem wyższym (co najmniej
40%)
[benchmarki1-2 mają także rangę celów wymiernych strategii Europa 2020]
3. Odsetek dzieci od 4 roku życia do wieku obowiązkowego
kształcenia w szkole we wczesnej edukacji (co najmniej 95%)
4. Odsetek 15-latków z niskimi osiągnięciami w czytaniu, matematyce
i naukach przyrodniczych (co najwyżej 15%)
5. Odsetek zatrudnionych absolwentów w wieku 20-34 lat, którzy
ukończyli naukę w ciągu trzech ostatnich lat (co najmniej 82%)
6. Odsetek dorosłych uczestniczących w ET (co najmniej 15%)
7. Odsetek mobilnych edukacyjnie studentów (co najmniej 20%)
oraz uczestników I-VET (co najmniej 6%)
Benchmarki
(poziomy
odniesienia)
E&T 2020

12. Cele wymierne współpracy ET
12
Odsetek młodych osób wcześnie kończących naukę - cel na 2020:
ograniczenie do co najwyżej 10% odsetka osób w wieku 18-24 lat z niskim poziomem
wykształcenia (najwyżej gimnazjalnym) nie uczestniczących w kształceniu lub szkoleniu
w okresie 4 tygodni przed badaniem

13. Cele wymierne współpracy ET
13
Odsetek 30-34-latków z wykształceniem wyższym lub równoważnym - cel na 2020:
zwiększenie do co najmniej 40% odsetka osób w wieku 30-34 lat
z wykształceniem wyższym lub równoważnym

14. Cele wymierne współpracy ET
14
Odsetek 30-34-latków z wykształceniem wyższym według nowej klasyfikacji ISCED

15. Priorytetowe obszary współpracy ET do 2015
pierwszy etap - do 2012
15
Cel 1: Urzeczywistnienie idei LLL i
mobilności edukacyjnej
1/ Strategie uczenia się przez całe życie
2/ Europejskie ramy kwalifikacji
3/ Rozszerzanie mobilności w celach
edukacyjnych
Cel 3: Promowanie równości, spójności
społecznej i aktywności obywatelskiej
9/ Osoby wcześnie kończący naukę
10/ Edukacja przedszkolna
11/ Migranci
12/ Uczniowie o szczególnych potrzebach
Cel 4: Zwiększanie kreatywności
i innowacyjności
13/ Przekrojowe kompetencje kluczowe
14/ Instytucje sprzyjające innowacjom
15/ Partnerstwo
Cel 2: Poprawa jakości i skuteczności ET
4/ Uczenie się języków obcych
5/ Rozwój zawodowy nauczycieli i szkoleniowców
6/ Zarządzanie i finansowanie
7/ Podstawowe umiejętności w zakresie czytania,
matematyki i nauk przyrodniczych
8/ Nowe umiejętności w nowych miejscach pracy

16. Priorytetowe obszary współpracy ET do 2015
drugi etap - do 2015
16
Cel 1: Urzeczywistnienie idei LLL i
mobilności edukacyjnej
1/ Strategie uczenia się przez całe życie
2/ Europejskie narzędzia referencyjne
3/ Mobilność edukacyjna
Cel 3: Promowanie równości, spójności
społecznej i aktywności obywatelskiej
9/ Wczesne kończenie nauki
10/ Wczesna edukacja i opieka
11/ Równość i różnorodność
Cel 4: Zwiększanie kreatywności i
innowacyjności
12/ Partnerstwo z przedsiębiorcami, jednostkami
badawczymi i społeczeństwem obywatelskim
13/ Przekrojowe kompetencje kluczowe
Cel 2: Poprawa jakości i skuteczności ET
4/ Podstawowe umiejętności, języki obce
5/ Doskonalenie zawodowe nauczycieli,
szkoleniowców i kadry kierowniczej szkół
6/ Modernizacja szkolnictwa wyższego i
zwiększanie liczby osób z wykształceniem
wyższym
7/ Atrakcyjność i adekwatność kształcenia i
szkolenia zawodowego
8/ Efektywne finansowanie i efektywna ocena

17. Najnowsze priorytety współpracy ET do 2020
17
Priorytet 1: Odpowiednia, wysokiej jakości
wiedza, umiejętności i kompetencje
rozwijane w trakcie uczenia się przez całe
życie, z naciskiem na efekty uczenia się
sprzyjające zdolności do zatrudnienia,
innowacji, aktywnemu obywatelstwu
i dobrobytowi
Priorytet 3: Otwarte i innowacyjne
kształcenie i szkolenie, w tym pełne
wykorzystanie zdobyczy epoki cyfrowej
Priorytet 4: Silne wsparcie dla nauczycieli,
szkoleniowców, szkolnych liderów
i pozostałej kadry edukacyjnej
Priorytet 2: Edukacja włączająca, równość,
niedyskryminacja i propagowanie
kompetencji obywatelskich
Priorytet 5: Przejrzystość oraz
potwierdzanie umiejętności i kwalifikacji
w celu wspierania mobilności edukacyjnej
i zawodowej
Priorytet 6: Trwałość inwestowania, jakość
i skuteczność systemów kształcenia
i szkolenia

18. Najnowsze priorytety współpracy ET do 2020
18
Priorytet 1:
Odpowiednia,
wysokiej jakości
wiedza,
umiejętności
i kompetencje
rozwijane w
trakcie uczenia
się przez całe
życie,
z naciskiem na
efekty uczenia się
sprzyjające
zdolności do
zatrudnienia,
innowacji,
aktywnemu
obywatelstwu
i dobrobytowi
 wzmocnienie działań na rzecz poprawy umiejętności
podstawowych w całej Europie
 wzmocnienie rozwoju umiejętności przekrojowych
 ponowienie strategii uczenia się przez całe życie
 ułatwianie dostępu do wysokiej jakości wczesnej edukacji
i opieki nad dzieckiem
 ograniczenie zjawiska wczesnego kończenia nauki
 wspieranie dostosowania szkolnictwa wyższego do potrzeb
rynku pracy i potrzeb społecznych
 wdrażanie uzgodnień z Rygi dotyczących kształcenia
i szkolenia zawodowego
 wdrażanie europejskiej agendy na rzecz uczenia się
dorosłych

19. Najnowsze priorytety współpracy ET do 2020
19
Priorytet 2:
Edukacja
włączająca,
równość,
niedyskryminacja
i propagowanie
kompetencji
obywatelskich
 sprostanie rosnącej różnorodności osób uczących się
i poprawa dostępu do dobrej jakości i włączającego
powszechnego kształcenia i szkolenia
 przezwyciężanie nierówności płci
 ułatwianie skutecznego opanowania języka uczenia się i pracy
zawodowej przez migrantów
 propagowanie kompetencji obywatelskich, międzykulturowych,
społecznych
 rozwijanie zdolności krytycznego myślenia łącznie
z umiejętnościami cyfrowymi i medialnymi

20. Najnowsze priorytety współpracy ET do 2020
20
Priorytet 3:
Otwarte
i innowacyjne
kształcenie
i szkolenie,
w tym pełne
wykorzystanie
zdobyczy epoki
cyfrowej
 rozwój innowacyjnych i aktywnych metod pedagogicznych, jak
nauczanie interdyscyplinarne i metody oparte na współpracy
 wzmacnianie współpracy w ET poprzez stymulowanie
zaangażowania uczących się, nauczycieli, rodziców i szerszej
społeczności lokalnej
 zwiększanie synergii między kształceniem, badaniami
naukowymi i działaniami innowacyjnymi
 propagowanie korzystania z ICT jako motoru zmian
systemowych w ET
 poprawa dostępności i jakości otwartych cyfrowych zasobów
edukacyjnych
 uwzględnienie rozwoju umiejętności cyfrowych na wszystkich
poziomach kształcenia i szkolenia

21. Najnowsze priorytety współpracy ET do 2020
21
Priorytet 4:
Silne wsparcie
dla nauczycieli,
szkoleniowców,
szkolnych
liderów
i pozostałej
kadry
edukacyjnej
 wzmocnienie rekrutacji, naboru i wprowadzania najlepszych
i najbardziej odpowiednich kandydatów do zawodu nauczyciela
 zwiększenie atrakcyjności i prestiżu zawodu nauczyciela,
w tym dla obu płci
 wspieranie kształcenia i doskonalenia zawodowego nauczycieli,
zwłaszcza przygotowanie ich do radzenia sobie
ze zjawiskami rosnącej różnorodności osób uczących się,
przedwczesnego kończenia nauki, uczenia się poprzez praktykę
w miejscu pracy, kompetencjami cyfrowymi
i innowacyjnymi metodami pedagogicznymi, w tym poprzez
unijne narzędzia, takie jak portal eTwinning, portal School
Education Gateway czy elektroniczna platforma na rzecz
uczenia się dorosłych w Europie (EPALE)
 propagowanie doskonalenia nauczania na wszystkich
poziomach poprzez odpowiednie opracowywanie programów
nauczania, organizację nauki i systemy zachęt, a także badanie
nowych sposobów pomiaru jakości szkolenia nauczycieli

22. Najnowsze priorytety współpracy ET do 2020
22
Priorytet 5:
Przejrzystość
oraz
potwierdzanie
umiejętności i
kwalifikacji
w celu
wspierania
mobilności
edukacyjnej
i zawodowej
 wzmacnianie przejrzystości, zapewniania jakości, walidacji
i potwierdzania umiejętności i kwalifikacji, również tych
zdobytych poprzez uczenie się cyfrowe, internetowe i otwarte,
a także uczenie się pozaformalne i nieformalne
 uproszczenie i racjonalizacja narzędzi przejrzystości,
dokumentowania, walidacji i potwierdzania kwalifikacji oraz
dalsze wdrażania europejskich i krajowych ram kwalifikacji
 wspieranie mobilności studentów, nauczycieli, pozostałej kadry
kształcenia i szkolenia oraz naukowców
 rozwój partnerstw strategicznych, w szczególności poprzez
większe umiędzynarodowienie szkolnictwa wyższego oraz
kształcenia i szkolenia zawodowego

23. Najnowsze priorytety współpracy ET do 2020
23
Priorytet 6:
Trwałość
inwestowania,
jakość
i skuteczność
systemów
kształcenia
i szkolenia
 wykorzystanie potencjału planu inwestycyjnego dla Europy
w dziedzinie kształcenia i szkolenia, w tym poprzez
propagowanie modeli finansowania przyciągających podmioty
i kapitał z sektora prywatnego
 zachęcanie państw członkowskich do kształtowania polityki
opartej na faktach w celu monitorowania działań
i opracowywania reform, które skuteczniej zapewnią wysokiej
jakości edukację
 wspieranie innowacyjnych metod zapewnienia
zrównoważonego inwestowania w kształcenie i szkolenie,
w tym finansowania opartego na efektach i podziale kosztów
między różne strony

24. Dziękuję za uwagę