1. Ondernemers en kapitaalverstrekkers Con Schoenmakers “Van 1,5 mln Nederlandse bedrijven heeft 17.000 tijdig jaarstukken gedeponeerd Hiervan boekte slechts 1170 bedrijven een omzetgroei”

2. Welke criteria hanteren kapitaalverstrekkers naar ondernemers en hoe ga ik daarmee om? Wat beweegt kapitaalverstrekkers en hoe speel ik daar op in?

3. Agenda “Umfeld” van de kredietverschaffer Wat brengt de kredietnemer op tafel? Financieringsinstrumenten en een toepassingsmatrix

4. 1. “Umfeld” van de kredietverschaffer

5. Bancaire landschap is door de financiële crisis totaal veranderd Minder bancaire liquiditeit FinanciëleCrisis Lagere leverage Meer kritische blik van klanten Changed lending environment Meer club deals Hogere pricing / strakkere voor-waarden

7. Overcreditering

8. Salescultuur

10. Grondstoffencrisis

11. Jasmijnrevolutie in N-A

12. Japanse aardbeving, nucleaire rampGrote verliezen Voortbestaan bank / baan op het spel

13. Verwachte volumegroei per sector (%) Industrie Transport Groothandel Detailhandel Horeca Zakelijke dienstverlening Bouw Agri Zorg In 2012weer groei in alle sectoren Bron: ING Economisch Bureau

14. Particuliere consumptie geen spiegelbeeld van het verloop van de economische crisis Prioriteiten consumenten wisselen sterk (telecom nu belangrijker dan mode) Consu-menten-crisis Politieke instabiliteit Renteaftrek maar maximale hypotheek Geen 2 inkomen meer Misery index Inflatie en werkeloosheid Particuliereconsumptie Herstel werkgelegenheid Daling werkeloosheids-cijfers Koopkrachtdaling (CPB cijfers)

15. Koopbereidheid consument nog laag Verwachting consument over economie komende 12 maanden Verwachting consument over financiële situatie komende 12 maanden

16. Wat ziet de riskmanager als hij in de toekomst kijkt? The worldbetween 2010 and 2050 Markt-ontwikke-lingen + kant Overcapaciteit blijft Spaargelden moeten ergens naar toe Nederlands herstel steunt op export Kredietvraag Zakelijk krediet en voorraden Zakelijk krediet en bedrijfs-investeringen

17. Nederlands herstel leunt op export Wereldhandel (links) NL bbp (rechts) bbp-volume (basis = K1.08)

18. Zakelijk krediet (>1jr) en bedrijfsinvesteringen Groei bancair krediet (looptijd >1 jaar) Groei bedrijfsinvesteringen

19. Zakelijk krediet (t/m 1jr) en voorraden Groei kortlopend krediet (t/m 1 jr) Oordeel over voorraadniveaus: ‘te laag’ Oordeel over voorraadniveaus: ‘te hoog’

21. E7 zijn China, India, Brazilië, Rusland, Indonesië, Mexico en Turkije

22. China BNP is naarverwachtinggroterdan US in 2018

23. Na tijdelijke shift door industriëlerevolutie in 18e en 19e eeuwweerterugnaardominatie China en India

24. Emerging market MNC’s zullenomhoogklimmen in de value chain (fabriceren, dienstverlening)

26. Wat wil ik?

27. Wat kan ik / businessmodel?

29. Waarvoor?

30. Zichtbaar?

32. Medewerkers

33. StructuurBedrijf in één oogopslag Bedrijfsprofiel Businessmodel Ontstaan / major events Kerncijfers Eigendom / organigram De markt/waardeketen Kwantitatieve ontwikkelingen Afhankelijkheid Concurrentie Risico’s

34. Financieel Balans / balansverhoudingen V.A. = E.V. + (V.V.) VAR. A. = K.V. Solvabiliteit Liquiditeit E.V. = V.V. = max. 1 (theorie ⅓ ⅓ ⅓) (reden van faillissement) VTW Omzet, marge, p kosten, bedrijfsresultaat, afschrijvingen Net debt tot EBITDA

35. Financieel Voorspelbaarheid Prognoses Budgetten Liquiditeitsanalyses / voorspellingen Request for proposal Investeringsvraag Financieringsvraag

36. 3. Financieringsinstrumenten en een toepassingsmatrix “De toekomstige groei tot pakweg honderd werknemers moet vooral beheerst plaatsvinden. ‘We nemen per kwartaal nieuwe mensen aan. Daarbij kijken we wel steeds naar onze liquiditeit, orderpositie en de cashflow. Er moeten voldoende financiële middelen zijn. We moeten niet te snel willen gaan. Dan krijg je ontevreden klanten en managementproblemen.’”

38. Mezzanine

39. Achtergestelde leningen

40. Fiscus

41. Crediteuren

43. Financial

44. OperationalVoorraadfinanciering Debiteuren Factoring Werkkapitaal Rekening courant krediet

45. Toepassingsmatrix ALLES Bereikbaarheid financiële instrumenten Financiële ontwikkeling (P&L)

46. Tot besluit “Opvallend is dat de Alkmaarders hun groei vooral financieren met een investeerder, omdat de banken erg moeilijk deden. Dat beeld was vorig jaar overheersend, in interviews en op de FD Gazellen-bijeenkomsten, of we nu in Groningen, Amsterdam of Maastricht waren. Ondernemers waren boos en teleurgesteld, omdat de banken nu de stormbal werd gehesen ineens niet thuis gaven, ook niet bij snelle groeiers. Dit jaar is dat anders. Steeds meer FD Gazellen kunnen weer bij de bank terecht, een enkeling laat hen zelfs opdraven voor een ‘beauty contest’ om vervolgens zelf het aantrekkelijkste voorstel te kiezen.”