SlideShare a Scribd company logo
TEMBANG MACAPAT
N A D H I F A K A N I A N U R S H U F I Y A H
D I S U S U N O L E H :
D I S U S U N
N A D H I F A K A N I A
SMAN 1 PASURUAN
J L . S O E K A R N O H A T T A
K O T A
N O . 4 0 K E C . G A D I N G R E J O ,
P A S U R U A N
X I M I P A 1 ( 2 9 )
~ 2 ~
DAFTAR ISI
JUDUL
DAFTAR ISI
FILOSOFI LAN PANGERTEN TEMBANG MACAPAT
FILOSOFI TEMBANG MACAPAT
PANGERTEN TEMBANG MACAPAT
JENIS TEMBANG MACAPAT
MASKUMAMBANG
MIJIL
SINOM
KINANTI
ASMARADANA
GAMBUH
DHANDHANGGULA
DURMA
PANGKUR
MEGATRUH
POCUNG
1
2
3
4
5
6
7
7
8
8
9
9
9
10
10
GURU GATRA, GURU LAGU, LAN GURU WILANGAN
UNSUR KEBASAAN TEMBANG MACAPAT
GURU GATRA
GURU LAGU
GURU WILANGAN
PAUGERANE TEMBANG MACAPAT
TEMBUNG KAWI
DASANAMA
TEMBUNG GARBA
SANDI ASMA
SANDI KARSA
13
15
16
16
17
17
17
ANCASANE TEMBANG MACAPAT
10
10
11
14
14
14
14
PENUTUP 18
FILOSOFI DAN
PENGERTIAN
TEMBANG
MACAPAT
~ 3 ~
PARA LELUHUR TANAH JAWA ING
MASA WALISONGO SING NYEBARAKE
AJARAN AGAMA ING TANAH JAWA
SAMPUN NGEWARISAKE AKEH HAL
SING BERHARGA NILAI LAN NORMA
BUDAYA SERTA AJARAN BUDI PEKERTI
DADI TRADISI SING MENARIK KANGGE
DISINAUI. SINAU LAN MAHAMI
WARISAN BUDAYA SERTA NILAI
TERKANDUNG ING BAIT-BAIT
MAJAPAHIT.
FILOSOFI
~ 4 ~
PENGERTIAN
TEMBANG MACAPAT
macapat mesti dimaknai dadi
pencarian jati diri manungsi
sejati sing dikelilingi karo 4
nafsu ing dunia contoh e
pemahaman Jawa sing sering
kene rungokane sebagai
"sedulur papat kalimo
pancer".
macapat merupakan petunjuk
manusia
•sejarah tradisional ada 15
aturan dalam Majapahit
namun secara umum macapat
hanya memiliki 11 pola
metrum, dan kesebelas
tembang macapat itu
merupakan perjalanan
keramat kehidupan manusia
dari lahir hingga menghadap
Tuhan yang maha kuasa.
~ 5 ~
JENIS - JENIS
TEMBANG
M A C A P A T
W A R N E R & S P E N C E R
~ 6 ~
1.
I N N O V A T I O N & Q U A L I T Y
~ 6 ~
Yaiku proses kalairan manungso utowo lahire jabang bayi.
Kehadiran manungso ing dunia diiringi loro hal sing bertolak belakang
kangge kedua orang tuanya senyum lan tawa bahagia ngiringi
kehadiran anake ing dunia, sedangkan kangge sang anak kehadiran di
dunia ditandai karo tangisan pertamae lan pada tangisan pertama iku
dilekataken keempat nafsu sing akan njelma dadi pengiring kekuatan
njeru perkembangan manungso mangke.
Kekuatan lan nafsu ikulah sing mangke mbantu jasad manungso
kangge bisa ngerangkak, mlaku lan mahami peri kehidupan awal dadi
anak-anak.
PERJALANAN MANUSO DIAWALI KARO NYECERITAAKE
TENTANG KEADAAN MANUNGSO SAKNIKI TASIK ING NJERO ROH
UTOWO ING ALAM KANDUNGAN SEORANG IBU.
"MASKUMAMBANG" DIMAKNAI MANIFESTO BIBIT INSAN TEKAN
LANANGAN SING TUMBUH NJERU WADAH INSAN WEDOK ING
NJERU RAHIM HAWA (ibu).
Pada fase iki para leluhur masyarakat Jawa lan para waliyullah
guduk upacara selamatan doa-doa ben bakal bayi sing dikandung,
biso sehat serta mbawa pangarepan apik kangge kedua orang tua
wektu lahir mangke
1. Maskumambang
2. Mijil
~ 7 ~
3. SINOM
pada usia anak-anak manungso mulai sinau nyesuaiake diri
lan tumbuh kembang seiring mlakue wektu lan kehidupan
ing proses iki disebut sinom.
Sinom artie penggambaran masa enom masa enom sing
indah penuh karo harapan lan angan-angan dulin lan
kumpul bareng konco sekaligus ngolah kemampuan pikiran
lan ati ben biso nduweni keingan lan harapan.
4. kinanthi
Masa pembentukan jati diri lan ndidik
dalan nuju cita-cita, sekolah lan ngenal
kehidupan luar rumah dadi kegiatan
individual manusia.
Kinanti asale saka kata "KANTHI" UTOWO
TUNTUN sing maknae bahwa kita
mbutuhake tuntunan utowo dalan sing
bener ben cita-cita biso kawujud
4. Kinanthi
3. Sinom
~ 8 ~
Makna kata gambuh yaiku jumbuh utowo bersatu fase iki
nyeritaake komitmen ing perkawinan kanggo nyatuake cinta ing
siji urip rumah tangga, perkawinan ora mesti tentang nikah
individu manusia nanging yo pasti menikahi keluarganya sampe
kabentuk kerukunan, keselarasan lan saling ngehormati antara
kedua pasangan.
fase iki mesti amarga identitas kesukuan, bahasa ataupun cara
sosial saben individu manus terkadang berbeda-beda sehingga
membutuhkan sifat legowo atau berjiwa besar.
"ASMARA" Nduweni arti cinta, ilustrasi fase iki ngisahake ing
masa-masa kisah asmara, percintaan utkwk larut njeru lautan
cinta kasih.
Pada fase iki dinamika kehidupan semakin nyata lan kompleks
dibutuhake perjuangan kanggo ngalahaken ego diri sendiri
sampei kabentuk kasepakatan sing disebut toleransi saling
menerima kekurangan masing-masing individu
5. Asmaradana
6. Gambuh
Ing fase iki yaiku kehidupan sing wis nutuk
tahap pencarian kemapanan sosial karo
kesejahteraan mencari nilai cukup sandang
pangan lan papan, fase iki dinamaake
DHANDANGGULA.
Cukup ora mesti kaya utowo mewah, nanging
cukup nduweni makna sing sesuai karodengan
porsinya.
Dhandhanggula bermakna pahit manisnya
kehidupan.
7. Dandhanggula
~ 9 ~
DOES OUR VOICE
REPRESENT US?
Presentations are tools that can be used as
lectures, speeches, reports, and more.
fase iki samestinya manungso mulai iso
ngendaliake hawa nafsu, fase iki digambarake
dadi pangkur sing bduweni arti nyingkiraken
hawa nafsu lan Angkara murka serta nafsu
negatif sing nggerogoti jiwa manungsi.
Fase waktu manungsu bertemu kale kekasihnya
yaiku Tuhan Yang maha Esa, yen manungso
ndadiaken agama sebagai dasar kehidupan dadi fase
iki luwih indah dijalani, fase ketemu karo sang
pencipta utowo diarani Megat roh.
Sawise pisah ruh dengan jasad lalu manungso diabadiake
nang alam semesta, balik kehadiran Tuhan Yang maha esa
lan raga dibungkus kangge kain putih 5 lembar ataupun 7
lembar lan diikat ing setiap ruas raga sing disebut Pucung.
Pucung berarti pocong utowo jasad manungso sing
dibungkus kain, fase iki nde jenengi fase peristirahatan
jasad manungsi lan roh suci ngelanjutake kehidupan ing
alam selanjutnya sesuai karo amal perbuatan selama di
dunia.
9. Pangkur
10. Megatruh
11. Pocung
Sekar durma nduweni makna panggambaran manungsi sing kudu wani
ngadepi kabeh cobaan urip.
Tembang durma nduweni watak greget, kuat percoyo diri, ngamuk, dan emosi
sing meleduk leduk. Durmo asale saka kata darma, saben manusia sediane
kudu ngelakoni kebaikan tingkah laku ing sepodo.Fase iki nyerminake jiwa
saling tolong-menolong, welas asih utowo cinta kasih karo sepodo manungso
lain. Tekan fase iki diarepno kehidupan manungso iku dewe iso bermanfaat
kanggo kehidupan manungso sing lain serta ngelembutake jiwa manungso
sampe adoh saka sikap amarah lan Angkara murka.
8. Durma
~ 10 ~
ANCASANE
T E M B A N G M A C A P A T
~ 11 ~
M I N A N G K A K A N G G O :
HIBURAN
ESTETIKA
PENDIDIKAN
DAN MASIH BANYAK
LAGI
SARANA
KORESPONDENSI
UPACARA KUMPUL
MANTRA KANGGO
NGUSIR BALA
PAGELARAN
TRADISIONAL
~ 12 ~
GURU GATRA,
GURU LAGU,
GURU WILANGAN
~ 13 ~
WHAT OUR
CLIENTS SAY
No
Jenenge
Tembang
Guru
Gatra
Guru Lagu lan Guru Wilangan
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
1 Maskumambang 4 12i 6a 8i 8a
2 Pocung 4 12u 6a 8i 12a
3 Megatruh 5 12u 8i 8u 8i 8o
4 Gambuh 5 7u 10u 12i 8u 8o
5 Mijil 6 10i 6o 10e 10i 6i 6u
6 Kinanti 6 8u 8i 8a 8i 8a 8i
7 Durma 7 12a 7i 6a 7a 8i 5a 7i
8 Pangkur 7 8a 11i 8u 7a 12u 8a 8i
9 Asmaradana 7 8i 8a 8e/o 8a 7a 8u 8a
10 Sinom 9 8a 8i 8a 8i 7i 8u 7a 8i 12a
11 Dhandhanggula 10 10i 10a 8e 7u 9i 7a 6u 8a 12i 7a
GURU GATRA
GURU LAGU
GURU WILANGAN
PAUGERANE TEMBANG
MACAPAT
yaiku akehe gatra (baris) saben sapada (bait) tembang
yaiku dhong-dhinge/tibane swara ing saben pungkasane gatra
yaiku akehe wanda (suku kata) ing saben gatra (baris) tembang
Tuladhane:
GURU GATRANE
YAIKU: 9
GURU LAGU LAN WILANGAN
YAIKU: 8a, 8i, 8a, 8i, 7i, 8u, 7a,
8i, 12a
SINOM
Nuladha laku utama
Tumrape wong tanah jawi
Wong agung ing ngeksiganda
Panembahan senopati
Kepati amarsudi
Sudane hawa lan nepsu
Pinesu tapa brata
Tanapi ing siyang ratri
Amemangun karyanak tyasing sesama
1 8a
8i
8a
8i
7i
8u
7a
8i
12a
2
3
4
5
6
7
8
9
~ 14 ~
UNSUR
KEBAHASAAN
TEMBANG MACAPAT
~ 15 ~
TEMBUNG KAWI
DASANAMA
Tembung Kawi uga diarani tembung Sansekerta. Lumrahe
dianggo tembang, padhalangan, layang-layang. Akeh-akehe
tembung Kawi kuwi dianggo jenenge bocah, jenenge wong,
jenenge kantor lan sapanunggalane.
Asale saka tembung ‘dasan’ ateges sepuluh, ‘nama’ ateges
jeneng utawa aran.
Dasanama : jenenge wonng utawa aran siji nduweni jeneng
utawa aran nganti sepuluh (utawa luwih) kang padha utawa
meh padha tegese.
Amerta (Banyu)
Bagaskara (Srengenge)
Dasa (Sepuluh)
Tuladhane
Ati (Driya, galih, kalbu, nala, panggalih, prana,
tyas, wardaya)
Cangkem (lisan, tutuk, nana, waktra, cocot.)
Geni (Agni, api, apyu, brama, dahana, pawaka)
Tuladhane
Tembung-tembung sing asale saka Basa Jawa Tengahan/Jawa
Kuna
Tembung iki biasane digunakake kanggo omongan
sabendina, mula saiki wis arang keprungu
~ 16 ~
YOUR
TITLE
COMES
HERE
SANDI KARSA
yaiku tujuan, ancas, utawa karep kang sinamun utawa sinamar
ana ing tembang. Ana uga wong kang ngarani sandi karsa kuwi
sandi ukara yaiku ukara (ukarane kanggo medharake cipta,
gagasan, rasa – pangrasa, utawa kekarepan).
Tuladhane
Pepinginan kang samya kae
Esthining tyas maujud
Naning mulya
Dina dina kepungkur Iku dadi
landhasaneki
Dina kang bakal teka Ing
pangangkah tumus
Kita bangsa Indonesia
Anemahi jaman
Nyrambahi Nuwsantara
Sandi karsa yaiku
Pendidikan
TEMBUNG GARBA
SANDI ASMA
Tembung kang kedadeyan saka gandhenge tembung loro
utawa luwih
Jenenge pangarang, pangripta, utawa pujangga kang
diwedharake kang satemene kang dipilahpilah adhapur
wanda-wanda utawa aksara-aksara
utawa asma kang sinandi utawa jeneng kang sinamun
(sinamar) ing sajroning tembang, kidung, utawa karangan.
Sumbangsih saka tembung
sumbang + asih
Kalokeng saka tembung
Prameswari saka tembung
Tuladhane
Kaloka + ing
Parama + iswari
Tuladhane
Kidung kadresning kapti
Yayah nglomong tanpa masa
Ingan silarja jatine,
Satata samaptaptinya,
Raket rakiting ruksa,
Tahan tumenaming siku
Karasuk sakeh kasrakat.
Sandi asmane yaiku
Kiyai Sarataka
~ 17 ~
MATUR
SUWUN

More Related Content

Similar to pdf_20230307_220509_0000.pdf

pdf_20230311_124100_0000.pdf
pdf_20230311_124100_0000.pdfpdf_20230311_124100_0000.pdf
pdf_20230311_124100_0000.pdf
06DurrotunNafisah
 
Materi Tembang Macapat
Materi Tembang MacapatMateri Tembang Macapat
Materi Tembang Macapat
06DurrotunNafisah
 
Pengertian Macapat dalam perhitungan.pptx
Pengertian Macapat dalam perhitungan.pptxPengertian Macapat dalam perhitungan.pptx
Pengertian Macapat dalam perhitungan.pptx
imron998444
 
Tembang Macapat- Najla Anggilya Salsabila
Tembang Macapat- Najla Anggilya Salsabila Tembang Macapat- Najla Anggilya Salsabila
Tembang Macapat- Najla Anggilya Salsabila
NazlaSalsabila3
 
Tembang Macapat_Beni Cahya Suro-07.pdf
Tembang Macapat_Beni Cahya Suro-07.pdfTembang Macapat_Beni Cahya Suro-07.pdf
Tembang Macapat_Beni Cahya Suro-07.pdf
BeniCahyaSuro
 
Tembang Macapat
Tembang MacapatTembang Macapat
Tembang Macapat
05AnnisaInarahDz
 
M.RAFI MAULANA XI MIPA 5(14)
M.RAFI MAULANA XI MIPA 5(14)M.RAFI MAULANA XI MIPA 5(14)
M.RAFI MAULANA XI MIPA 5(14)
18RafimaulanaMipa5
 
Tembang Macapat Dening Wanda
Tembang Macapat Dening Wanda Tembang Macapat Dening Wanda
Tembang Macapat Dening Wanda
MiaNuril
 
34_VatmaER_Tembang Macapat
34_VatmaER_Tembang Macapat 34_VatmaER_Tembang Macapat
34_VatmaER_Tembang Macapat
vendahBm
 
M. Syahrul Rhomadhon
M. Syahrul Rhomadhon M. Syahrul Rhomadhon
M. Syahrul Rhomadhon
21SyahrulRhomadhon
 
Tembang Macapat
Tembang MacapatTembang Macapat
Tembang Macapat
ZhafiraAzwa
 
Tembang Macapat.pdf
Tembang Macapat.pdfTembang Macapat.pdf
Tembang Macapat.pdf
31NazmaNazila
 
Tembang Macapat
Tembang MacapatTembang Macapat
Tembang Macapat
10DyahBalqisSalsabil
 
Tembung Macapat
Tembung Macapat Tembung Macapat
Tembung Macapat
22MaulidaAzzahra
 
32_sitimaisaroh_ximipa3.pdf
32_sitimaisaroh_ximipa3.pdf32_sitimaisaroh_ximipa3.pdf
32_sitimaisaroh_ximipa3.pdf
Siti Maisaroh
 
Tembung macapat
Tembung macapatTembung macapat
Tembung macapat
32SuryaSaputra
 
04_Ameylin G.T_XI MIPA 5_Tembang Macapat.pdf
04_Ameylin G.T_XI MIPA 5_Tembang Macapat.pdf04_Ameylin G.T_XI MIPA 5_Tembang Macapat.pdf
04_Ameylin G.T_XI MIPA 5_Tembang Macapat.pdf
06AmeylinGhaniaTsani
 
Macapat
MacapatMacapat
Macapat
fskd jatim
 
Tembang Macapat e-book
Tembang Macapat e-bookTembang Macapat e-book
Tembang Macapat e-book
AsyrifaSabrina
 
11-M.khamdan Wahyu M XI-IPS2
11-M.khamdan Wahyu M XI-IPS2 11-M.khamdan Wahyu M XI-IPS2
11-M.khamdan Wahyu M XI-IPS2
MKhamdanWahyu
 

Similar to pdf_20230307_220509_0000.pdf (20)

pdf_20230311_124100_0000.pdf
pdf_20230311_124100_0000.pdfpdf_20230311_124100_0000.pdf
pdf_20230311_124100_0000.pdf
 
Materi Tembang Macapat
Materi Tembang MacapatMateri Tembang Macapat
Materi Tembang Macapat
 
Pengertian Macapat dalam perhitungan.pptx
Pengertian Macapat dalam perhitungan.pptxPengertian Macapat dalam perhitungan.pptx
Pengertian Macapat dalam perhitungan.pptx
 
Tembang Macapat- Najla Anggilya Salsabila
Tembang Macapat- Najla Anggilya Salsabila Tembang Macapat- Najla Anggilya Salsabila
Tembang Macapat- Najla Anggilya Salsabila
 
Tembang Macapat_Beni Cahya Suro-07.pdf
Tembang Macapat_Beni Cahya Suro-07.pdfTembang Macapat_Beni Cahya Suro-07.pdf
Tembang Macapat_Beni Cahya Suro-07.pdf
 
Tembang Macapat
Tembang MacapatTembang Macapat
Tembang Macapat
 
M.RAFI MAULANA XI MIPA 5(14)
M.RAFI MAULANA XI MIPA 5(14)M.RAFI MAULANA XI MIPA 5(14)
M.RAFI MAULANA XI MIPA 5(14)
 
Tembang Macapat Dening Wanda
Tembang Macapat Dening Wanda Tembang Macapat Dening Wanda
Tembang Macapat Dening Wanda
 
34_VatmaER_Tembang Macapat
34_VatmaER_Tembang Macapat 34_VatmaER_Tembang Macapat
34_VatmaER_Tembang Macapat
 
M. Syahrul Rhomadhon
M. Syahrul Rhomadhon M. Syahrul Rhomadhon
M. Syahrul Rhomadhon
 
Tembang Macapat
Tembang MacapatTembang Macapat
Tembang Macapat
 
Tembang Macapat.pdf
Tembang Macapat.pdfTembang Macapat.pdf
Tembang Macapat.pdf
 
Tembang Macapat
Tembang MacapatTembang Macapat
Tembang Macapat
 
Tembung Macapat
Tembung Macapat Tembung Macapat
Tembung Macapat
 
32_sitimaisaroh_ximipa3.pdf
32_sitimaisaroh_ximipa3.pdf32_sitimaisaroh_ximipa3.pdf
32_sitimaisaroh_ximipa3.pdf
 
Tembung macapat
Tembung macapatTembung macapat
Tembung macapat
 
04_Ameylin G.T_XI MIPA 5_Tembang Macapat.pdf
04_Ameylin G.T_XI MIPA 5_Tembang Macapat.pdf04_Ameylin G.T_XI MIPA 5_Tembang Macapat.pdf
04_Ameylin G.T_XI MIPA 5_Tembang Macapat.pdf
 
Macapat
MacapatMacapat
Macapat
 
Tembang Macapat e-book
Tembang Macapat e-bookTembang Macapat e-book
Tembang Macapat e-book
 
11-M.khamdan Wahyu M XI-IPS2
11-M.khamdan Wahyu M XI-IPS2 11-M.khamdan Wahyu M XI-IPS2
11-M.khamdan Wahyu M XI-IPS2
 

Recently uploaded

TEORI-TEORI KEPEMIMPINAN (Tugas uas Kepemimpinan)
TEORI-TEORI KEPEMIMPINAN (Tugas uas Kepemimpinan)TEORI-TEORI KEPEMIMPINAN (Tugas uas Kepemimpinan)
TEORI-TEORI KEPEMIMPINAN (Tugas uas Kepemimpinan)
NurHalifah34
 
Etikolegal Pelayanan kebidanan ibu hamil
Etikolegal Pelayanan kebidanan ibu hamilEtikolegal Pelayanan kebidanan ibu hamil
Etikolegal Pelayanan kebidanan ibu hamil
NurWana20
 
MATERI 1 Peraturan Lelang.pptx dalam bernegara
MATERI 1 Peraturan Lelang.pptx dalam bernegaraMATERI 1 Peraturan Lelang.pptx dalam bernegara
MATERI 1 Peraturan Lelang.pptx dalam bernegara
vannia34
 
KOSP SD MODEL 1 - datadikdasmen.com.docx
KOSP SD MODEL 1 - datadikdasmen.com.docxKOSP SD MODEL 1 - datadikdasmen.com.docx
KOSP SD MODEL 1 - datadikdasmen.com.docx
sdpurbatua03
 
PPT ASAS PERATURAN PERundang UNDANGAN.pptx
PPT ASAS PERATURAN PERundang UNDANGAN.pptxPPT ASAS PERATURAN PERundang UNDANGAN.pptx
PPT ASAS PERATURAN PERundang UNDANGAN.pptx
LuhAriyani1
 
1.4.a.8. Koneksi Antar Materi Budaya Positif
1.4.a.8. Koneksi Antar Materi Budaya Positif1.4.a.8. Koneksi Antar Materi Budaya Positif
1.4.a.8. Koneksi Antar Materi Budaya Positif
emalestari711
 
PPT (EKOSISTEM) - Refandi Alim - Bahan Ajar Magang.pptx
PPT (EKOSISTEM) - Refandi Alim - Bahan Ajar Magang.pptxPPT (EKOSISTEM) - Refandi Alim - Bahan Ajar Magang.pptx
PPT (EKOSISTEM) - Refandi Alim - Bahan Ajar Magang.pptx
refandialim
 
Permasalahan dan Kebijakan Konvergensi Penurunan Stunting di Desa.pptx
Permasalahan dan Kebijakan Konvergensi Penurunan Stunting di Desa.pptxPermasalahan dan Kebijakan Konvergensi Penurunan Stunting di Desa.pptx
Permasalahan dan Kebijakan Konvergensi Penurunan Stunting di Desa.pptx
Zainul Akmal
 
Reformasi Birokrasi Kementerian Pertanian Republik Indonesia Tahun 2020-2024
Reformasi Birokrasi Kementerian Pertanian Republik Indonesia Tahun 2020-2024Reformasi Birokrasi Kementerian Pertanian Republik Indonesia Tahun 2020-2024
Reformasi Birokrasi Kementerian Pertanian Republik Indonesia Tahun 2020-2024
Universitas Sriwijaya
 
Penumbuhan POSLUHDES ( pos penyuluhan desa)
Penumbuhan POSLUHDES ( pos penyuluhan desa)Penumbuhan POSLUHDES ( pos penyuluhan desa)
Penumbuhan POSLUHDES ( pos penyuluhan desa)
SobriCubi
 
THE TRADISIONAL MODEL OF PUBLIC ADMINISTRATION model tradisional administras...
THE TRADISIONAL MODEL OF PUBLIC  ADMINISTRATION model tradisional administras...THE TRADISIONAL MODEL OF PUBLIC  ADMINISTRATION model tradisional administras...
THE TRADISIONAL MODEL OF PUBLIC ADMINISTRATION model tradisional administras...
Universitas Sriwijaya
 
TRANSFORMASI PEMBERDAYAAN APARATUR NEGARA DI INDONESIA
TRANSFORMASI PEMBERDAYAAN APARATUR NEGARA DI INDONESIATRANSFORMASI PEMBERDAYAAN APARATUR NEGARA DI INDONESIA
TRANSFORMASI PEMBERDAYAAN APARATUR NEGARA DI INDONESIA
Universitas Sriwijaya
 
Reformasi Administrasi Publik di Indonesia (1998-2023): Strategi, Implementas...
Reformasi Administrasi Publik di Indonesia (1998-2023): Strategi, Implementas...Reformasi Administrasi Publik di Indonesia (1998-2023): Strategi, Implementas...
Reformasi Administrasi Publik di Indonesia (1998-2023): Strategi, Implementas...
Universitas Sriwijaya
 

Recently uploaded (13)

TEORI-TEORI KEPEMIMPINAN (Tugas uas Kepemimpinan)
TEORI-TEORI KEPEMIMPINAN (Tugas uas Kepemimpinan)TEORI-TEORI KEPEMIMPINAN (Tugas uas Kepemimpinan)
TEORI-TEORI KEPEMIMPINAN (Tugas uas Kepemimpinan)
 
Etikolegal Pelayanan kebidanan ibu hamil
Etikolegal Pelayanan kebidanan ibu hamilEtikolegal Pelayanan kebidanan ibu hamil
Etikolegal Pelayanan kebidanan ibu hamil
 
MATERI 1 Peraturan Lelang.pptx dalam bernegara
MATERI 1 Peraturan Lelang.pptx dalam bernegaraMATERI 1 Peraturan Lelang.pptx dalam bernegara
MATERI 1 Peraturan Lelang.pptx dalam bernegara
 
KOSP SD MODEL 1 - datadikdasmen.com.docx
KOSP SD MODEL 1 - datadikdasmen.com.docxKOSP SD MODEL 1 - datadikdasmen.com.docx
KOSP SD MODEL 1 - datadikdasmen.com.docx
 
PPT ASAS PERATURAN PERundang UNDANGAN.pptx
PPT ASAS PERATURAN PERundang UNDANGAN.pptxPPT ASAS PERATURAN PERundang UNDANGAN.pptx
PPT ASAS PERATURAN PERundang UNDANGAN.pptx
 
1.4.a.8. Koneksi Antar Materi Budaya Positif
1.4.a.8. Koneksi Antar Materi Budaya Positif1.4.a.8. Koneksi Antar Materi Budaya Positif
1.4.a.8. Koneksi Antar Materi Budaya Positif
 
PPT (EKOSISTEM) - Refandi Alim - Bahan Ajar Magang.pptx
PPT (EKOSISTEM) - Refandi Alim - Bahan Ajar Magang.pptxPPT (EKOSISTEM) - Refandi Alim - Bahan Ajar Magang.pptx
PPT (EKOSISTEM) - Refandi Alim - Bahan Ajar Magang.pptx
 
Permasalahan dan Kebijakan Konvergensi Penurunan Stunting di Desa.pptx
Permasalahan dan Kebijakan Konvergensi Penurunan Stunting di Desa.pptxPermasalahan dan Kebijakan Konvergensi Penurunan Stunting di Desa.pptx
Permasalahan dan Kebijakan Konvergensi Penurunan Stunting di Desa.pptx
 
Reformasi Birokrasi Kementerian Pertanian Republik Indonesia Tahun 2020-2024
Reformasi Birokrasi Kementerian Pertanian Republik Indonesia Tahun 2020-2024Reformasi Birokrasi Kementerian Pertanian Republik Indonesia Tahun 2020-2024
Reformasi Birokrasi Kementerian Pertanian Republik Indonesia Tahun 2020-2024
 
Penumbuhan POSLUHDES ( pos penyuluhan desa)
Penumbuhan POSLUHDES ( pos penyuluhan desa)Penumbuhan POSLUHDES ( pos penyuluhan desa)
Penumbuhan POSLUHDES ( pos penyuluhan desa)
 
THE TRADISIONAL MODEL OF PUBLIC ADMINISTRATION model tradisional administras...
THE TRADISIONAL MODEL OF PUBLIC  ADMINISTRATION model tradisional administras...THE TRADISIONAL MODEL OF PUBLIC  ADMINISTRATION model tradisional administras...
THE TRADISIONAL MODEL OF PUBLIC ADMINISTRATION model tradisional administras...
 
TRANSFORMASI PEMBERDAYAAN APARATUR NEGARA DI INDONESIA
TRANSFORMASI PEMBERDAYAAN APARATUR NEGARA DI INDONESIATRANSFORMASI PEMBERDAYAAN APARATUR NEGARA DI INDONESIA
TRANSFORMASI PEMBERDAYAAN APARATUR NEGARA DI INDONESIA
 
Reformasi Administrasi Publik di Indonesia (1998-2023): Strategi, Implementas...
Reformasi Administrasi Publik di Indonesia (1998-2023): Strategi, Implementas...Reformasi Administrasi Publik di Indonesia (1998-2023): Strategi, Implementas...
Reformasi Administrasi Publik di Indonesia (1998-2023): Strategi, Implementas...
 

pdf_20230307_220509_0000.pdf

  • 1. TEMBANG MACAPAT N A D H I F A K A N I A N U R S H U F I Y A H D I S U S U N O L E H : D I S U S U N N A D H I F A K A N I A SMAN 1 PASURUAN J L . S O E K A R N O H A T T A K O T A N O . 4 0 K E C . G A D I N G R E J O , P A S U R U A N X I M I P A 1 ( 2 9 )
  • 2. ~ 2 ~ DAFTAR ISI JUDUL DAFTAR ISI FILOSOFI LAN PANGERTEN TEMBANG MACAPAT FILOSOFI TEMBANG MACAPAT PANGERTEN TEMBANG MACAPAT JENIS TEMBANG MACAPAT MASKUMAMBANG MIJIL SINOM KINANTI ASMARADANA GAMBUH DHANDHANGGULA DURMA PANGKUR MEGATRUH POCUNG 1 2 3 4 5 6 7 7 8 8 9 9 9 10 10 GURU GATRA, GURU LAGU, LAN GURU WILANGAN UNSUR KEBASAAN TEMBANG MACAPAT GURU GATRA GURU LAGU GURU WILANGAN PAUGERANE TEMBANG MACAPAT TEMBUNG KAWI DASANAMA TEMBUNG GARBA SANDI ASMA SANDI KARSA 13 15 16 16 17 17 17 ANCASANE TEMBANG MACAPAT 10 10 11 14 14 14 14 PENUTUP 18
  • 4. PARA LELUHUR TANAH JAWA ING MASA WALISONGO SING NYEBARAKE AJARAN AGAMA ING TANAH JAWA SAMPUN NGEWARISAKE AKEH HAL SING BERHARGA NILAI LAN NORMA BUDAYA SERTA AJARAN BUDI PEKERTI DADI TRADISI SING MENARIK KANGGE DISINAUI. SINAU LAN MAHAMI WARISAN BUDAYA SERTA NILAI TERKANDUNG ING BAIT-BAIT MAJAPAHIT. FILOSOFI ~ 4 ~
  • 5. PENGERTIAN TEMBANG MACAPAT macapat mesti dimaknai dadi pencarian jati diri manungsi sejati sing dikelilingi karo 4 nafsu ing dunia contoh e pemahaman Jawa sing sering kene rungokane sebagai "sedulur papat kalimo pancer". macapat merupakan petunjuk manusia •sejarah tradisional ada 15 aturan dalam Majapahit namun secara umum macapat hanya memiliki 11 pola metrum, dan kesebelas tembang macapat itu merupakan perjalanan keramat kehidupan manusia dari lahir hingga menghadap Tuhan yang maha kuasa. ~ 5 ~
  • 6. JENIS - JENIS TEMBANG M A C A P A T W A R N E R & S P E N C E R ~ 6 ~
  • 7. 1. I N N O V A T I O N & Q U A L I T Y ~ 6 ~ Yaiku proses kalairan manungso utowo lahire jabang bayi. Kehadiran manungso ing dunia diiringi loro hal sing bertolak belakang kangge kedua orang tuanya senyum lan tawa bahagia ngiringi kehadiran anake ing dunia, sedangkan kangge sang anak kehadiran di dunia ditandai karo tangisan pertamae lan pada tangisan pertama iku dilekataken keempat nafsu sing akan njelma dadi pengiring kekuatan njeru perkembangan manungso mangke. Kekuatan lan nafsu ikulah sing mangke mbantu jasad manungso kangge bisa ngerangkak, mlaku lan mahami peri kehidupan awal dadi anak-anak. PERJALANAN MANUSO DIAWALI KARO NYECERITAAKE TENTANG KEADAAN MANUNGSO SAKNIKI TASIK ING NJERO ROH UTOWO ING ALAM KANDUNGAN SEORANG IBU. "MASKUMAMBANG" DIMAKNAI MANIFESTO BIBIT INSAN TEKAN LANANGAN SING TUMBUH NJERU WADAH INSAN WEDOK ING NJERU RAHIM HAWA (ibu). Pada fase iki para leluhur masyarakat Jawa lan para waliyullah guduk upacara selamatan doa-doa ben bakal bayi sing dikandung, biso sehat serta mbawa pangarepan apik kangge kedua orang tua wektu lahir mangke 1. Maskumambang 2. Mijil ~ 7 ~
  • 8. 3. SINOM pada usia anak-anak manungso mulai sinau nyesuaiake diri lan tumbuh kembang seiring mlakue wektu lan kehidupan ing proses iki disebut sinom. Sinom artie penggambaran masa enom masa enom sing indah penuh karo harapan lan angan-angan dulin lan kumpul bareng konco sekaligus ngolah kemampuan pikiran lan ati ben biso nduweni keingan lan harapan. 4. kinanthi Masa pembentukan jati diri lan ndidik dalan nuju cita-cita, sekolah lan ngenal kehidupan luar rumah dadi kegiatan individual manusia. Kinanti asale saka kata "KANTHI" UTOWO TUNTUN sing maknae bahwa kita mbutuhake tuntunan utowo dalan sing bener ben cita-cita biso kawujud 4. Kinanthi 3. Sinom ~ 8 ~
  • 9. Makna kata gambuh yaiku jumbuh utowo bersatu fase iki nyeritaake komitmen ing perkawinan kanggo nyatuake cinta ing siji urip rumah tangga, perkawinan ora mesti tentang nikah individu manusia nanging yo pasti menikahi keluarganya sampe kabentuk kerukunan, keselarasan lan saling ngehormati antara kedua pasangan. fase iki mesti amarga identitas kesukuan, bahasa ataupun cara sosial saben individu manus terkadang berbeda-beda sehingga membutuhkan sifat legowo atau berjiwa besar. "ASMARA" Nduweni arti cinta, ilustrasi fase iki ngisahake ing masa-masa kisah asmara, percintaan utkwk larut njeru lautan cinta kasih. Pada fase iki dinamika kehidupan semakin nyata lan kompleks dibutuhake perjuangan kanggo ngalahaken ego diri sendiri sampei kabentuk kasepakatan sing disebut toleransi saling menerima kekurangan masing-masing individu 5. Asmaradana 6. Gambuh Ing fase iki yaiku kehidupan sing wis nutuk tahap pencarian kemapanan sosial karo kesejahteraan mencari nilai cukup sandang pangan lan papan, fase iki dinamaake DHANDANGGULA. Cukup ora mesti kaya utowo mewah, nanging cukup nduweni makna sing sesuai karodengan porsinya. Dhandhanggula bermakna pahit manisnya kehidupan. 7. Dandhanggula ~ 9 ~
  • 10. DOES OUR VOICE REPRESENT US? Presentations are tools that can be used as lectures, speeches, reports, and more. fase iki samestinya manungso mulai iso ngendaliake hawa nafsu, fase iki digambarake dadi pangkur sing bduweni arti nyingkiraken hawa nafsu lan Angkara murka serta nafsu negatif sing nggerogoti jiwa manungsi. Fase waktu manungsu bertemu kale kekasihnya yaiku Tuhan Yang maha Esa, yen manungso ndadiaken agama sebagai dasar kehidupan dadi fase iki luwih indah dijalani, fase ketemu karo sang pencipta utowo diarani Megat roh. Sawise pisah ruh dengan jasad lalu manungso diabadiake nang alam semesta, balik kehadiran Tuhan Yang maha esa lan raga dibungkus kangge kain putih 5 lembar ataupun 7 lembar lan diikat ing setiap ruas raga sing disebut Pucung. Pucung berarti pocong utowo jasad manungso sing dibungkus kain, fase iki nde jenengi fase peristirahatan jasad manungsi lan roh suci ngelanjutake kehidupan ing alam selanjutnya sesuai karo amal perbuatan selama di dunia. 9. Pangkur 10. Megatruh 11. Pocung Sekar durma nduweni makna panggambaran manungsi sing kudu wani ngadepi kabeh cobaan urip. Tembang durma nduweni watak greget, kuat percoyo diri, ngamuk, dan emosi sing meleduk leduk. Durmo asale saka kata darma, saben manusia sediane kudu ngelakoni kebaikan tingkah laku ing sepodo.Fase iki nyerminake jiwa saling tolong-menolong, welas asih utowo cinta kasih karo sepodo manungso lain. Tekan fase iki diarepno kehidupan manungso iku dewe iso bermanfaat kanggo kehidupan manungso sing lain serta ngelembutake jiwa manungso sampe adoh saka sikap amarah lan Angkara murka. 8. Durma ~ 10 ~
  • 11. ANCASANE T E M B A N G M A C A P A T ~ 11 ~
  • 12. M I N A N G K A K A N G G O : HIBURAN ESTETIKA PENDIDIKAN DAN MASIH BANYAK LAGI SARANA KORESPONDENSI UPACARA KUMPUL MANTRA KANGGO NGUSIR BALA PAGELARAN TRADISIONAL ~ 12 ~
  • 13. GURU GATRA, GURU LAGU, GURU WILANGAN ~ 13 ~
  • 14. WHAT OUR CLIENTS SAY No Jenenge Tembang Guru Gatra Guru Lagu lan Guru Wilangan 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 Maskumambang 4 12i 6a 8i 8a 2 Pocung 4 12u 6a 8i 12a 3 Megatruh 5 12u 8i 8u 8i 8o 4 Gambuh 5 7u 10u 12i 8u 8o 5 Mijil 6 10i 6o 10e 10i 6i 6u 6 Kinanti 6 8u 8i 8a 8i 8a 8i 7 Durma 7 12a 7i 6a 7a 8i 5a 7i 8 Pangkur 7 8a 11i 8u 7a 12u 8a 8i 9 Asmaradana 7 8i 8a 8e/o 8a 7a 8u 8a 10 Sinom 9 8a 8i 8a 8i 7i 8u 7a 8i 12a 11 Dhandhanggula 10 10i 10a 8e 7u 9i 7a 6u 8a 12i 7a GURU GATRA GURU LAGU GURU WILANGAN PAUGERANE TEMBANG MACAPAT yaiku akehe gatra (baris) saben sapada (bait) tembang yaiku dhong-dhinge/tibane swara ing saben pungkasane gatra yaiku akehe wanda (suku kata) ing saben gatra (baris) tembang Tuladhane: GURU GATRANE YAIKU: 9 GURU LAGU LAN WILANGAN YAIKU: 8a, 8i, 8a, 8i, 7i, 8u, 7a, 8i, 12a SINOM Nuladha laku utama Tumrape wong tanah jawi Wong agung ing ngeksiganda Panembahan senopati Kepati amarsudi Sudane hawa lan nepsu Pinesu tapa brata Tanapi ing siyang ratri Amemangun karyanak tyasing sesama 1 8a 8i 8a 8i 7i 8u 7a 8i 12a 2 3 4 5 6 7 8 9 ~ 14 ~
  • 16. TEMBUNG KAWI DASANAMA Tembung Kawi uga diarani tembung Sansekerta. Lumrahe dianggo tembang, padhalangan, layang-layang. Akeh-akehe tembung Kawi kuwi dianggo jenenge bocah, jenenge wong, jenenge kantor lan sapanunggalane. Asale saka tembung ‘dasan’ ateges sepuluh, ‘nama’ ateges jeneng utawa aran. Dasanama : jenenge wonng utawa aran siji nduweni jeneng utawa aran nganti sepuluh (utawa luwih) kang padha utawa meh padha tegese. Amerta (Banyu) Bagaskara (Srengenge) Dasa (Sepuluh) Tuladhane Ati (Driya, galih, kalbu, nala, panggalih, prana, tyas, wardaya) Cangkem (lisan, tutuk, nana, waktra, cocot.) Geni (Agni, api, apyu, brama, dahana, pawaka) Tuladhane Tembung-tembung sing asale saka Basa Jawa Tengahan/Jawa Kuna Tembung iki biasane digunakake kanggo omongan sabendina, mula saiki wis arang keprungu ~ 16 ~
  • 17. YOUR TITLE COMES HERE SANDI KARSA yaiku tujuan, ancas, utawa karep kang sinamun utawa sinamar ana ing tembang. Ana uga wong kang ngarani sandi karsa kuwi sandi ukara yaiku ukara (ukarane kanggo medharake cipta, gagasan, rasa – pangrasa, utawa kekarepan). Tuladhane Pepinginan kang samya kae Esthining tyas maujud Naning mulya Dina dina kepungkur Iku dadi landhasaneki Dina kang bakal teka Ing pangangkah tumus Kita bangsa Indonesia Anemahi jaman Nyrambahi Nuwsantara Sandi karsa yaiku Pendidikan TEMBUNG GARBA SANDI ASMA Tembung kang kedadeyan saka gandhenge tembung loro utawa luwih Jenenge pangarang, pangripta, utawa pujangga kang diwedharake kang satemene kang dipilahpilah adhapur wanda-wanda utawa aksara-aksara utawa asma kang sinandi utawa jeneng kang sinamun (sinamar) ing sajroning tembang, kidung, utawa karangan. Sumbangsih saka tembung sumbang + asih Kalokeng saka tembung Prameswari saka tembung Tuladhane Kaloka + ing Parama + iswari Tuladhane Kidung kadresning kapti Yayah nglomong tanpa masa Ingan silarja jatine, Satata samaptaptinya, Raket rakiting ruksa, Tahan tumenaming siku Karasuk sakeh kasrakat. Sandi asmane yaiku Kiyai Sarataka ~ 17 ~