OMAHA SİSTEMİ .pptx

OMAHA SİSTEMİ
Hemşirelikte Bilişim ve Sınıflandırma Dersi
1

AMAÇ
Hemşirelik eğitimi, uygulamaları ve araştırmalarında bir
dokümantasyon ve bilgi yönetim aracı olarak Omaha
Sistemi’ni kullanmada temel düzeyde bilgi ve beceri
kazanmaktır.
http://www.halkhemderkongre2018.org/omaha.pdf?p=357
Erişim tarihi:21.02.2018
2

HEDEFLER
• Omaha Sistemi’nin üç temel bileşenini açıklayabilme: Problem
Sınıflama Listesi, Girişim Şeması ve Problem Değerlendirme
Ölçeği
• Problem Sınıflama Listesi’nde yer alan kavramların nasıl
kullanılacağını açıklayabilme,
• Seçilen problemler için “Girişim Şeması” ve “Hedefler”
listesinden en uygun girişimleri seçebilme,
• Seçilmiş girişimleri/ bakım sonuçlarını “Problem
Değerlendirme Ölçeği”nin seçeneklerine göre tartışabilme,
• Omaha Sistemi’ni seçilmiş vaka çalışmasında doğru olarak
uygulayabilme,
http://www.halkhemderkongre2018.org/omaha.pdf?p=357
Erişim tarihi: 21.02.2018
3

Sunu Planı
1. Omaha Sisteminin Tarihsel Gelişimi
2. Omaha Sistemi
2. 1. Problem Sınıflama Sistemi
2. 3. Problem Sınıflama Sistemi Alanları
2. 4. Omaha Sistemine Göre Gruplandırılmış Hemşirelik Tanıları
4. Problem Değerlendirme Ölçeği
4. 1. Problem Değerlendirme Ölçeği Kullanılırken Dikkat Edilmesi Gereken
Özellikler
5. Hemşirelik Girişim Şeması
5. 1. Hemşirelik Girişim Şeması Kullanılırken Dikkat Edilmesi Gereken
Özellikler
5. 2. Hemşirelik Girişim Kategorileri
5. 3. Hedefler
6. Olgu Sunumu
7. Kaynak
4

1. Omaha Sistemi Tarihsel Gelişimi
Amerikan Hemşireler Birliği tarafından kabul edilen
on iki sınıflama terminolojisinden biridir.
Sistem 1975 yılında Ziyaretçi Hemşireler Birliği (VNA)
tarafından geliştirilmiştir.
Hemşirelik Eğitimi ve Araştırmaları İçin Web Tabanlı Elektronik Kayıt Sistemi Nightingale Notları 5

 Omaha Sistemi’nin bileşenlerinin geliştirilmesi,
geçerlik ve güvenirlik çalışması yaklaşık on beş yıl
sürmüş ve 1992 yılında yayınlanmıştır.
 Daha sonra, Omaha Sistemi’nin bileşenlerini
oluşturan kod ve kavramlar güncel hemşirelik
gereksinimlerine göre 2005 yılında güncelleştirilmiş
ve Karen Martin tarafından kapsamlı bir kitap ile
kullanıcılara sunulmuştur (Martin, 2005)
Hemşirelik Eğitimi ve Araştırmaları İçin Web Tabanlı Elektronik Kayıt Sistemi Nightingale Notları
6

 Çeşitli ülkelerde sistemin kullanımı hızla
artmaktadır. Pek çok disiplinden yaklaşık 22 bin kişi
sistemi sıklıkla Amerika, Yeni Zelanda, Japonya,
İspanya, Hollanda, Türkiye, İngiltere,
Fransa, Almanya, Kore ve Çin'de manuel ya da
bilgisayara dayalı yazılım programları ile
kullanmaktadır (Martin 2005).
7

2. Omaha Sistemi
Omaha Sistemi:
 Toplum sağlığı merkezleri
 Okul ve iş sağlığı alanları
 Farklı toplum grupların da kullanılabilir.
8

Omaha Sisteminin(OS) üç ana bileşeni
bulunmaktadır:
1. Problem Sınıflama Sistemi(PSL)
2. Hemşirelik Girişim Şeması (GŞ)
3. Problem Değerlendirme Ölçeği (PDÖ)
9
Seçginli S, Çağaltay Kayaoğlu S, Erdoğan S. ‘’Doğrudan Gözetimli Tbc tedavisi yönetiminde Omaha Sisteminin Kullanımı’’, Anadolu
Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 2014, 17:4:230-238.

2.1. Problem Sınıflama Sistemi
 Birey, aile ya da toplum gruplarının var olan ya da
potansiyel sağlık problemlerinin yer aldığı sistematik
problem listesidir.
 Liste 4 problem alanı, 40 problem ve her probleme
ilişkin 312 yetersizlik/bozukluk/ belirti/bulgu
tanımlanmıştır.
10
1. Seçginli S, Çağaltay Kayaoğlu S, Erdoğan S. ‘’Doğrudan Gözetimli Tbc tedavisi yönetiminde Omaha Sisteminin Kullanımı’’,
Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 2014, 17:4:230-238.
2. Erdoğan S. ‘’Standart ve Ortak Dil Kullanmak Hemsireligin Gelecegi İçin Fırsat Mı? ‘’, İ.Ü.F.N.H.Y.O Hemşirelik Dergisi, 2003,
13(50):1-13.

1. Çevresel alan
2. Psikososyal alan
3. Fizyolojik alan
4. Sağlık davranışları alanı
11
Seçginli S, Çağaltay Kayaoğlu S, Erdoğan S. ‘’Doğrudan Gözetimli Tbc tedavisi yönetiminde Omaha Sisteminin
Kullanımı’’, Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 2014, 17:4:230-238.

2.1.1. Problem Sınıflama Sistemi Alanları
1. Çevresel Alan: Birey/ailenin yakın ve uzak çevresi ile
ilgili fiziksel özelliklerini tanımlar.
2. Psikososyal Alan: Davranış, duygu, iletişim, ilişki ve
gelişim ile ilgili fiziksel özellikleri tanımlar.
3. Fizyolojik Alan: Yaşamı sürdüren fonksiyonları
tanımlar.
4. Sağlık Davranışları Alanı: Sağlığın korunması,
geliştirilmesi ve iyileştirilmesini sağlayan aktiviteleri
tanımlar.
12
Kulakçı H, Emiroğlu ON. ‘’Huzurevinde Yaşayan Yaşlıların Bakımında Omaha Sistemi’nin Kullanılabilirliğinin
Değerlendirilmesi’’, DEUHYO ED, 2011, 4(1): 25-33.

I. ALAN:
ÇEVRESEL
II. ALAN:
PSiKOSOSYAL
III. ALAN:
FiZYOLOJiK
IV. ALAN:
SAĞLIK
DAVRANIŞLARI
01. Gelir
02. Sanitasyon
03. Konut
04. Yaşam/İş
Çevresi
O5. Diğer
06. Toplum kaynakları ile
iletişim
07. Sosyal ilişkiler
08. Rol değişimi
09. Kişiler arası ilişkiler
10. İnanç ve değerler
11 . Üzüntü/Suçluluk
12. Duygusal denge
13. Cinsellik
14. Bakım
verme/Ebeveynlik
I5. Çocuk/Yetişkin ihmali
16. Çocuk/Yetişkin
istismarı
17. Büyüme ve gelişme
18. Diğer
19. İşitme
20. Görme
21. Konuşma ve Dil
22. Dişler
23. Bilişsel durum
24. Ağrı
25. Bilinç
26. Deri
27. Sinir-Kas- iskelet
fonksiyonları
28. Solunum
29. Dolaşım
30. Sindirim-
Hidrasyon
31. Boşaltım
32. Genito-Uriner
33. Antepartum
/Postpartum
34. Diğer
35. Beslenme
36. Uyku ve Dinlenme
37. Fiziksel aktivite
38. Kişisel hijyen
39. Madde kullanımı
40. Aile planlaması
41. Sağlık bakım
denetimi
42. Önerilen tedavinin
yönetimi
43. Teknik işlemler
44. Diğer
13
Erdoğan S. ‘’Standart ve Ortak Dil Kullanmak Hemsireligin Gelecegi İçin Fırsat Mı? ‘’, İ.Ü.F.N.H.Y.O Hemşirelik Dergisi, 2003,
13(50):1-13.

Sistemde her problem aktüel, potansiyel ya da
sağlığı geliştirme özellikleri ile tanımlanır.
Kullanımı’’, Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 2014, 17:4:230-238. 14

 Aktüel Sorun: Var olan bir yetersizliği ifade eder ve
her problem için yetersizlik belirti ve bulguları
Problem Sınıflama Listesinden seçilebilmektedir.
15
Seçginli S, Çağaltay Kayaoğlu S, Erdoğan S. ‘’Doğrudan Gözetimli Tbc tedavisi yönetiminde Omaha Sisteminin Kullanımı’’,

 Potansiyel problem: Probleme ilişkin belirti ve
bulguların olmadığı, ancak bireyde gelecekte sağlık
probleminin gelişmesine neden olacak durumları
ifade eder. Sistemde potansiyel problem olarak
tanılanan her problem için major risk faktörleri yazılır.
16

 Sağlığı geliştirme ise, problem ile ilişkili belirti,
bulguların ve risk faktörünün olmadığı, kişinin kendi
sağlığı üzerindeki kontrolü artırması ve böylece
sağlığını geliştirmesi sürecinde olma durumudur.
17

Problem Sınıflandırma Listesi Kullanılırken Dikkat
Edilmesi Gereken Özellikler (1):
1. Problem sınıflandırma listesi bireye ait bilgilerin
sınıflandırılması için bir araçtır. Kullanım doğru bilgi
ve beceri gerektirir.
2. Liste, kayıt ve uygulamalarda bir araç olarak
kullanılır.
3. Listenin doğru kullanılması zaman gerektirir.
4. Liste sık sık gözden geçirilmelidir.
Omaha sistemi Halk Sağlığı Hemşireliği Uygulama Rehberi Prof.Dr. Semra ERDOĞAN
18

5. Bir problemin üç bölümden oluştuğu(bir belirleyici,
iki değiştirici) unutulmamalıdır.
 Örn.: 29. Dolaşım (belirleyici) : yetersizlik (değiştirici):
birey (değiştirici) gibi.
19

6. Bireyin belirttiği tüm şikayetlerle ilgili belirti ve
bulgular birlikte gözden geçirilmelidir.
 Örn.: Diş belirtileri ve bulguları problem sınıflandırma
listesinin 22. maddeside tanımlanmıştır. Dişini
kaybeden bireye hemşirelik bakımı gerekmediği için
bu belirti/bulguyu, kaydetmek için yeterli bir neden
olmayabilir.
Omaha sistemi Halk Sağlığı Hemşireliği Uygulama Rehberi Prof.Dr. Semra ERDOĞAN 20

7. Sadece var olan problemlerin belirti/ bulgularını
kullanılır. Sorunu tanılamak için bir ya da birden
fazla belirti/ bulgu işaretlenebilir.
8. Listeye gereksiz rastgele eklemeler yapılmamalıdır.

9. Hemşirelik tanısı ile tıbbi tanı karıştırılmamalıdır.
Örn.: Halk sağlığı hemşiresi diyabeti tedavi etmez.
Bireyin problemi beslenme(35. madde) ya da teknik
işlemler (43.madde) ile ilgili olabilir.
10. Girişimler belirti/bulgularla karıştırılmamalıdır.

11. Problemin kendisi ile probleme neden olan etken
karıştırılmamalıdır. Örn.: Kalça kırığı problem
nedenidir. Ancak hemşirelik problemi, sinir-kas-
iskelet sistemi fonksiyon yetersilikleri(27. madde) ile
ilgili olabilir.

12. Bir problemin risk faktörleri ile belirti/bulgular
karıştırılmamalıdır. Örn.; İlk kez çocuk sahibi olmak,
bakım verme/ebeveynlik (14. madde) yönünden risk
faktörüdür. Yetersizlik değildir.

13. Bireyin hareket yeteneğini engellemiyorsa fiziksel
yetersizlikleri (gözlük kullanma, protez gibi) bir
sorun olarak kaydedilmez.
14. Gelişigüzel problem veya belirti/bulgu
tanımlanmamalıdır. Çok sayıda tanı yapmak daha iyi
tanılama değildir.

Omaha Sistemine Göre Gruplandırılmış Hemşirelik Tanıları

24. Ağrı 25. Bilinç 26. Deri
27. Sinir-Kas-İskelet
Fonksiyonları 28. Solunum
01. Rahatsızlık / ağrı
ifade etme 01. Letarjik 01. Lezyon 01. Hareket kısıtlılığı
01. Anormal solunum
tipleri
02. Nabız / solunum
sayısı / kan basıncında
yükselme
02. Dalgınlık,
konuşamama 02. Döküntü
02. Kas gücünde
azalma
02. Etkili nefes
alamama
03.Ağrıyı hafifleten
girişimler/
davranışlar içinde
olma 03.Yanıtsız 03. Aşırı kuruluk
03. Koordinasyonda
azalma 03. Öksürme
04.Yerinde
duramama
04.Bilniçsiz 04. Aşırı yağlı
04. Kas tonüsünde
azalma
04. Etkili
öksürememe/
balgam çıkaramama
05.Yüzünü
buruşturma 05. Diğer 05. İnflamasyon
05. Kas tonüsünde
artma 05. Siyanoz
06.Soluk görünüm /
terleme 06. Kızarıklık 06. Duyuda azalma
06. Anormal balgam
çıkarma
07.Diğer 07. Akıntı 07. Duyuda artma 07. Sesli solunum
08. Morartı 08. Denge kaybı
08. Burundan BOS
gelmesi
09. Tırnaklarda
kırılma/ayrılma
09. Yürüme - hareket
etme güçlüğü
09. Anormal
solunum sesleri
10. Diğer
10. Günlük yaşam
aktivitelerini
yürütme güçlüğü 10. Diğer
11.
Titremeler/kovülziyo
n
12. Diğer
III. FİZYOLOJİK

29. Dolaşım 30. Sindirim-Hidrasyon 31. Boşaltım Fonksiyonu
32.Genito-Üriner
Fonksiyonlar
33. Antepartum/Postpartum
34. Diğer
01. Ödem 01. Bulantı / kusma
01. Defekasyon
sıklığında/dışkı kıvamında
anormallik
01. İdrar kaçırma ( üriner
inkontinans)
01. Gebelik/vücutta meydana
gelen değişimlerle başa
çıkmada güçlük
01.Diğer
02. Ekstremitelerde ağrı/
kramp
02. Çiğneme / yutma /
sindirim güçlüğü
02. Ağrılı defekasyon
02. Sık idrar / idrar
zorunluluğu (Urgency)
02. Uygun olmayan egzersiz /
dinlenme / beslenme
davranışları
03. Nabız sayısında azalma 03. Hazımsızlık 03. Bağırsak seslerinde azalma 03. Yanma / ağrılı idrar yapma
03. Rahatsızlık / sıkıntı
04.Deride renk
değişimi/Siyanoz
04. Reflü 04. Dışkıda kan
04. Mesaneyi boşaltmada
güçlük 04. Komplikasyonlar
05. Etkilenen alanda renk
değişimi
05. Anorexia
05. Dışkıda renk değişikliği
05. İdrar yapma sıklığında ve
miktarında anormallik
05. Doğum eyleminden
korkma
06. Periferik dolaşım
bozukluğu
06. Anemi
06. Kramp / abdominal
rahatsızlık
06. Hematüri
06. Emzirme güçlüğü
07. Senkop epizodları 07. Karında sıvı birikimi (asit)
07. Dışkı kaçırma(Fekal
inkontinans)
07. Anormal miksiyon
07. Diğer
08. Anormal kan basıncı
ölçümleri
08. Sarılık / Karaciğerde
büyüme
08. Diğer 08. Adet düzensizliği
09. Eksik nabız(Pulse Deficit) 09. Deri turgorunda azalma
09. Erkek/kadın üreme
organlarında kitle/
şişme/hassasiyet
10. Kalp atımında düzensizlik
10. Dudak çatlaması / ağız
kuruluğu
10Ağrılı cinsel
ilişki(Disparoni)
11. Kalp atımında aşırı artış 11. Elektrolit dengesizliği 11. Anormal vajinal akıntı
12. Kalp atımında aşırı azalma 12. Diğer 12. İnfertilite
13. Göğüş ağrısı 13. Diğer
14. Anormal kalp sesleri /
üfürümler
15. Diğer
III. FİZYOLOJİK

35.Beslenme 36.Uykuve Dinlenme 37.Fiziksel Aktivite 38.Kişisel Hijyen 39.Madde Kullanımı
01. Kilonun normalden % 10fazla
olması
01. Uyku / dinlenme zamanlarının aile
düzenini bozması
01. Sedanteryaşambiçimi 01. Giysilerin temizliğinde yetersizlik 01. Uyuşturucu madde kullanımı
02. Kilonun normalden %10azolması 02. Gece sık sık uyanma 02. Yetersiz/ düzensizegzersiz 02. Banyoyapmadayetersizlik 02. Alkolün kötüye kullanımı
03. Günlük kalori / sıvıalımının
istenilen standardın altındaolması
03. Uyurgezer
03. Yaşa/ fiziksel durumauygun
olmayan egzersiztipi / miktarı
03. Vücuttaistenmeyen koku 03. Sigaraiçme
04. Günlük kalori / sıvıalımının
istenilen standardın üzerinde olması
04. Uykusuzluk 04. Diğer 04. Kirli taranmamış saçlar
04. Günlük rutinleri yerine
getirememe
05. Dengesizbeslenme 05. Kabus görme
05.Ağızbakımı/ diş fırçalamave diş ipi
kullanmadayetersizlik
05. Reflekslerde bozulma
06. Yaşauygun olmayan beslenme
programı
06. Yaşa/fiziksel durumagöre yetersiz
uyku/dinlenme
06. Diğer 06. Davranış değişikliği
07. Önerilen beslenme prograına
uymama
07. Diğer 07. Diğer
08. Açıklanamayan / sürekli kilokaybı
09. Hipoglisemi
10. Hiperglisemi
11. Diğer
IV. SAĞLIK DAVRANIŞLARI

40.Aile Planlaması 41.SağlıkBakımDenetimi
42.ÖnerilenTedavinin
Yönetimi
43.Teknikİşlemler 44.Diğer
01.Aile Planlamasıyöntemleri
konusundayanlış/yetersiz
bilgi sahibi olma
01.Periyodiktıbbi ve diş
muayenelerininyapılmasında
yetersizlikler
01.Önerilendoz/programdan
sapmalarolması
01.Hastalığıile ilgili teknik
uygulamalarıdoğruyapamama
/gösterememe
01.Diğer
02. Düzensiz/etkisi sınırlıbir
yöntemkullanma
02.Tıbbi /dişile ilgili belirtileri
farketmede yetersizlik
02.Yanetkileringörülmesi
02. Güvenlikönlemlerinin/
aseptikkuralların
uygulanmaması.
03. Kullandığıyöntemden
memnunolmama
03.Tıbbi /dişhekimi
randevularınagitmeme
03.İlaçsağlayansistemin
yetersizolması
03.İşlemlerinhemşirelik
becerilerini gerektirmesi
04. Diğer
04.Birdenfazlarandevuyu
koordine edememe
04.İlaçlarınuygunolmayan
şekilde saklanması
04. Yardımolmadanişlemleri
uygulayamama/isteksizlik
05. Tıbbi /dişbakımıhizmeti
sunankaynaklarınyeterli /
sürekli olmaması
05.Bitenilaçlarınyerine
konmasındayetersizlik
05.Özel beceri gerektiren
araçları
kullanamama/isteksizlik
06. Tıbbi /diştedavi ve bakım
önerilerininyetersizolması
06.Bağışıklanmadayetersizlik
06.Yardımedenlerinuygun
kişilerolmaması/yetersizliği
07.Diğer 07.Diğer 07.Diğer
IV.SAĞLIKDAVRANIŞLARI

2.2. Problem Değerlendirme Ölçeği
 Problem Değerlendirme Ölçeği; problemin düzeyini ve
bakım sonuçlarını değerlendiren bir ölçme aracıdır.
 Bireyin problemi “bilgi”, “davranış” ve “durum”
boyutları ile 1’den 5’e kadar tek bir puanla
değerlendirilir. (Likert Tipi)
35

Bilgi 1 puan: Bilginin olmadığını,
Davranış 1 puan: Davranışın uygun olmadığını,
Durum 1 puan: Durumun çok ciddi olduğunu ifade
etmektedir.
Kullanımı’’, Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 2014, 17:4:230-238. 36

Kavram 1 2 3 4 5
Bilgi(Bireyin bilgiyi hatırlama
ve yorumlama yeteneği)
Bilgisi
Yok
Çok Az Temel
Düzeyde
Yeterli
Düzeyde
Üst
Düzeyde
Davranış (Bireyde
gözlenebilen yanıtlar,
harekete dönüşen
aktiviteler)
Uygun
Değil
Nadiren
Uygun
Tutarsız Genellikle
Uygun
Her
Zaman
Uygun
Durum (Bireyin
objektif/subjektif bulgularına
dayandırılan durumu)
Çok ciddi Ciddi Orta
Düzeyde
Çok Az
Düzeyde
Yok
Omaha Sistemi Halk Sağlığı Hemşireliği Uygulama Rehberi AB OFSET2000/İstanbul 37

Bilgi 5 puan: Bilginin üst düzeyde olduğunu,
Davranış 5 puan: Davranışın her zaman uygun olduğunu,
Durum 5 puan: Duruma ilişkin belirti/bulgunun
bulunmadığını ifade etmektedir.
Bilgi, davranış ve durum parametrelerindeki
değerlendirme puanının artması istenen yöndeki
gelişmeyi tanımlar.
Kullanımı’’, Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 2014, 17:4:230-238.
38

Problem Değerlendirme Ölçeği Kullanılırken
Dikkat Edilmesi Gereken Özellikler (1)
1. Ölçek, bireyin değerlendirilmesi için bir araçtır.
Kullanımı bilgi, beceri gerektirir.
2. Ölçek, uygulama ve dokümantasyon için bir araç
olarak kullanılır.
3. Ölçeğin doğru kullanılması zaman alır. Ölçek
subjektivite içerebileceği için doğru ve dikkatli
kullanılması güvenirliliğini arttırır.

4. Değerlendirme yapılırken birey ile ilgili tüm bilgiler
gözden geçirilir.
5. Bilgi, Davranış, Durum için her birine ayrı ayrı puan
verilir.
6. İlk ölçek değerlendirmesi daha sonraki
değerlendirmelerle karşılaştırılır ve sonucu diğer
profesyonellerle tartışılır.

7. Çocuk ve bağımlı yetişkinlerde bilgiler bakım veren
kişiden alınır ve ona göre puanlama yapılır.
8. Belirlenen tüm problemlere değil, öncelikli olan
problem için değerlendirme ölçeği kullanılır.
9. Değerlendirme bireyden beklenen değişime göre
değil, bilgi, davranış ve durumdaki değişimler üzerine
temellendirilmiştir.
Omaha Sistemi Halk Sağlığı Hemşireliği Uygulama Rehberi AB OFSET2000/İstanbul
41

10. Değerlendirme belli bir aralık değil (örn. 2-4 puan)
belli bir sayı belirtilir.
11. Problemler değerlendirilirken bu rehberde verilen
vaka örneklerinin benzeri olması gibi bir beklenti
içine girilmemelidir.
12. Değerlendirme ölçeği, hemşire ve diğer sağlık
çalışanları tarafından kullanılmaz ve kayıt edilmez
ise değerlendirme mümkün olmayacaktır.
42

2.3. Hemşirelik Girişim Şeması
 Hemşirelik Girişim Şeması: Hemşirelik girişimleri
listesidir.
 Hemşirenin problem sınıflama listesinde tanımladığı
bireye özgü problemlere göre düzenlenir. Bakım
planları bu şemanın girişim kategorileri
doğrultusunda düzenlenir.
43

 Bu liste profesyoneller arasında ortak kayıt dilinin
kullanılmasını sağlar.
 Kategori, Hedef ve Bireye Özgü Planlar olmak üzere
üç bölümden oluşur.
44

• Sağlık Eğitimi,
Rehberlik ve
Danışmanlık
• Tedavi ve İşlem
• Vaka Yönetimi
• İzlem
• Hemşirelik
aktivitelerine
yönelik 63 hedef
belirtilmiştir.
• Bireye özgü
planların ve
girişimlerin
ayrıntılı
dökümüdür.
2.3. Hemşirelik Girişim Şeması

Hemşirelik Girişim Şeması Kullanılırken Dikkat
1. Hemşirelik kararlarının, bireye verilecek bakımın
nasıl, ne zaman ve hangi nitelikte verileceğini
belirlemede önemli olduğu unutulmamalıdır.
2. Girişim listesi hemşirelik uygulamaları ve
dokümantasyon için bir araç olarak kullanılmalıdır.
3. Girişim listesi iki şekilde kullanılır; birincisi yapılacak
girişimler, ikincisi yapılmış girişimler.

4. Plan ve girişimler üç bölümü kapsar; kategori,
hedef(ler), bireyin gereksinimine göre yapılan plan
ve girişimler.
5. Plan süresinin bireye, hemşireye ve sağlık merkezi
olanaklarına göre değişebileceği dikkate alınmalıdır.
6. Listenin doğru kullanımı zaman alabilir.

7. Belli aralarla plan gözden geçirilir, sonuçları diğer
sağlık profesyonelleriyle paylaşılır ve görüş alınır.
8. Objektif ve subjektif veriler, girişimlerle
karıştırılmamalıdır. (Örn.: Kan basıncının ölçümü
objektif bir bilgidir, girişim değildir. İki kez yapılan
kan basıncı ölçümleri arasındaki önemli farkı hekime
rapor etmek bir girişimdir.)
9. Tekrarlardan ve gereksiz ifadelerden kaçınılmalı, kısa
ve öz ifadeler kullanılmalıdır.

3.1. Hemşirelik Girişim Kategorileri
1. Sağlık eğitimi, rehberlik ve danışmanlık
2. Tedavi ve işlem
3. Vaka (olgu) yönetimi
4. Sürveyans (izlem) olmak üzere dört kategoriden
oluşmaktadır.
49
Ay F. ‘’Uluslararası Alanda Kullanılan Hemşirelik Tanıları ve Uygulamaları Sınıflandırma Sistemleri’’, Türkiye Klinikleri J Med Sci,
2008, 28:555-561.
Kulakçı H, Emiroğlu ON. ‘’Huzurevinde Yaşayan Yaşlıların Bakımında Omaha Sistemi’nin Kullanılabilirliğinin Değerlendirilmesi’’,
DEUHYO ED, 2011, 4(1): 25-33.

1. Sağlık eğitimi, rehberlik ve danışmanlık.
• Bireylerin bilgilenmesini,
• Özbakım ve başa çıkma konusunda sorumluluk
almasını sağlayan girişimleri içerir.
50

2. Tedavi ve işlem;
• Risk faktörlerini,
• Belirti/bulguları erken dönemde tanılanması,
• Önlenmesi,
• Azaltılması ve hafifletilmesi için uygulanan teknik
girişimleri içerir.
51

3. Vaka yönetimi;
• Bireylerin sağlık ve sosyal hizmet veren kuruluşlar ile
iletişim kurması,
• Sağlık bakımı alma haklarını savunması,
• Bireyin uygun toplumsal kaynakları kullanması için
rehberlik etmeye yönelik girişimleri içerir.
52

4. Sürveyans;
• Mevcut problem ile ilişkili olarak periyodik gözlem
yapma,
• Veri toplama,
• Analiz ve değerlendirme yapma,
• Kontrol altında tutma ve
• İzlem yapmaya yönelik girişimleri içerir.
53

3.2. Hedefler
1. Anatomi/Fizyoloji: İnsan vücudunun yapısı ve
fonksiyonu ile ilgilidir.
2. Davranış Değiştirme: Alışkanlıkları değiştirmek/
geliştirmek için düzenlenen girişimler.
3. Mesane Bakımı: Mesane fonksiyonunu sürdürmeye
yönelik girişimler (mesane eğitimi, katater değişimi
ve katater irrigasyonu v.b.)

3.2. Hedefler
4. Ebeveyn-Çocuk Etkileşimi: Ebeveyn ve çocuk
arasındaki uyumlu duygusal ilişki
5. Enteral Bakım: Barsak fonksiyonlarını sürdürmeye
yönelik girişimler (barsak alışkanlıkları lavman,
diyet, ilaç tedavisi vb.)
6. Bronş Hijyeni: Solunum ya da pulmoner
fonksiyonlan sürdürmeye yönelik girişimler
(inhalasyon terapisi, perküsyon, aspirasyon)

3.2. Hedefler
7. Kardiyak Bakım: Kalp veya dolaşım fonksiyonunu
sürdürmeye yönelik girişimler (diyet, ilaç tedavisi,
yaşamsal bulgular, ödemin giderilmesi vb.)
8. Ebeveyn / Bakıcı Becerisi: Bağımlı çocuk ya da
yetişkin bakımı için gereken uygulamalar (beslenme,
banyo yapma, disiplin, etkili uyaranlar vb.)
9. Alçı Bakımı: Vücudun hareketsiz bir bölümünün
bakımına yönelik girişimler (Dolaşımı engelleyen
nedenlerin azaltılması, basınç ya ağrının giderilmesi
vb.)
10. İletişim: Sözlü ve sözsüz iletişim.

3.2. Hedefler
11. Başa Çıkma Becerisi: Hastalık veya işsizlik gibi
durumlarda problemleri kontrol edebilme veya
uygun yollarla başa çıkabilme yeteneği.
12. Bakım İçin Yardım Alma: Aile bireylerinin veya
bakım veren kişinin dinlenmesi, kendine zaman
ayırması için günlük bakım verecek diğer
kaynakların harekete geçirilmesi.

3.2. Hedefler
13. Disiplin: Uygun davranış geliştirmeye yönelik,
sınırlamaları, kontrolü ve özgür davranışları içeren
girişimler.
14. Yara Bakımı / Pansuman: Bir yara, lezyon veya
insizyonun gözlenmesi, temizlenmesi, irrigasyonu ve
kapatılması

3.2. Hedefler
15. Dayanıklı Tıbbi Araç ve Gereç: Hastane yatakları,
solunum cihazı, sedye, apne monitörü gibi tıbbi
amaçlı araçların kullanılması.
16. Eğitim: Bireyde özel ya da genel yetenekleri
geliştirme programları.
17. İş: Gelir sağlayan meslek.
18. Çevre: Konut, aile ve toplumu etkileyen tüm
koşullar.

3.2. Hedefler
19. Egzersiz: Aktif / pasif hareketler, izometrik ve germe
egzersizleri gibi terapötik amaçlı egzersizler.
20. Aile Planlaması: Ailenin doğurganlık bilinci ve
doğurganlığının düzenlenmesi konusundaki bilgi,
tutum ve inançlarını kapsayan girişimler.
21. Beslenme Biçimi: Meme, biberon, intravenöz veya
nazogastrik yolla beslenme

3.2. Hedefler
22. Gelir: Aile için gerekli olan ekonomik kaynakların
sağlanması.
23. Besin: Yaşamın sürdürülmesi / büyüme için alınan
besinler
24. Yürüme Çalışması: Yürümeyi geliştirmek için
planlanan ve desteksiz yürümek için yardımcı
araçlarla ya da araçsız olarak yapılan aktiviteler

3.2. Hedefler
25. Büyüme - Gelişme: Erickson'un gelişim aşamalarını
ve diğer gelişim süreci esaslarını kapsayan yaşa özgü
fiziksel, duygusal, mental ve sosyal olgunlaşma.
26. Ev İşleri: Yemek pişirme, temizlik, bulaşık gibi ev
işlerinin yönetimi.
27. Konut: Konutun yeri ve tipi
28. Etkileşim: Anne-çocuk; karı-koca; hasta-hemşire
arasındaki ilişki, karşılıklı etkileşim.

3.2. Hedefler
29. Laboratuvar: Örn. kan idrar vb. gibi fizyolojik test
bulguları.
30. Yasal sistem: Yasal ya da yönetsel sistemle
ilgili(avukat,yargıç vb.)
31. Tıbbi/Diş Bakımı: Hekim / diş hekimi tanı ve
tedavisini yapar.
32. İlaçla Tedavi Yan etkileri: Tedavinin olumlu ve
olumsuz sonuçları ve amaçları ile ilgili danışmanlık.
63

3.2. Hedefler
33. İlaçla Tedavi Yönetimi: Hekim tarafından reçete
edilen ilaçların alınması, uygulanması
34. Kendi Kendine ilaç Yönetimi: Bireyin kendi kendine
ilaç almasını düzenlemek.
35. Hareket / Pozisyon Değişimi: Vücudun veya vücut
bölümlerinin hareket ettirilmesi (yürüme, yüzme
vb.) pozisyon değiştirilmesi.
64

3.2. Hedefler
36. Hemşirelik Bakımının Sunumu: Özel hemşire ve
evde bakım yardımcılarını da kapsayan tedavi edici
faaliyetler.
37. Beslenme: Vücuda enerji sağlayan; büyüme-
gelişmeyi sürdüren gıda ve sıvıların alınması
38. Diyetisyen: Bireyin sağlığını geliştirmeye yardım
eden ve beslenme bilimini kullanan kişi
39. Ostomi Bakımı: Kolostomi ve ileostomi bakımı

3.2. Hedefler
40. Toplumsal Kaynaklar: Çeşitli konularda sosyal
destek (eğitim, günlük bakım, yiyecek vb.)
hizmetleri sunan örgütler / kuruluşlar.
41. Bireysel Bakım: Kişisel temizliğe yönelik
uygulamalar.
42. Pozisyon Verme: Bireyin vücudunun belli bir
pozisyonda desteklenmesi
43. Rehabilitasyon: Yaralanma / hastalık sonrası
yeterliliğin güçlendirilmesi; fiziksel terapi, konuşma
ve uğraş terapisi

3.2. Hedefler
44. Relaksasyon / Solunum Teknikleri: Kas gerilimini
azaltan egzersizler (derin solunum egzersizleri,
meditasyon, hayal kurma gibi).
45. Dinlenme / Uyku: Mental ve duygusal sükunet, aktif
olunmayan periyotlar
46. Güvenlik: Yaralanma ya da yaralanma riskinden
kayıplardan korunma

3.2. Hedefler
47. Tarama: Görme, işitme, boy - kilo, gelişme, skolyoz
ve kan basıncı vb.)gibi taramaları kapsayan birey
veya gruba yönelik girişimler.
48. Hastalık / Yaralanmada Bakım: Hastalık /
yaralanma durumlarında acil bakıma yönelik
uygulamalar (ilkyardım, tıbbi bakımı sağlama gibi)
49. Mental - Emosyonel Belirti ve Bulgular: Mental /
emosyonel sağlık problemlerinin olduğunu gösteren
objektif ve subjektif belirti ve bulgular (Depresyon,
konfüzyon, ajitasyon ve intihar gibi)

3.2. Hedefler
50. Fiziksel Belirti ve Bulgular: Objektif ve subjektif
belirti ve bulgular(ateş, ağrı vb.).
51. Deri Bakımı: Deri bütünlüğünü korumaya yönelik
uygulamalar.
52. Sosyal / Danışmanlık Hizmetleri: Birey / ailenin
iyilik halinin sürdürülmesi için sosyal hizmet
çalışanları ve danışmanlar tarafından planlanan
hizmetler.

3.2. Hedefler
53. Örnek Toplama: İdrar, dışkı kan, balgam vb. gibi
vücut sıvıları, atık ve sekresyonlardan örnek
alınması.
54. İnanca Ait Bakım: Dinsel gereksinimlerin yönetimi.
55. Uyaranlar: Sağlıklı fiziksel ve emosyonel gelişmeyi
sağlayan geliştirici aktiviteler
56. Stres Yönetimi: Vücudu, bilinen stresörlerden
korumaya yönelik fiziksel ve emosyonel aktiviteler.

3.2. Hedefler
57. Madde Kullanımı: Reçete edilen ilaçların,
uyuşturucu, alkol ve sigara gibi maddelerin kötüye
kullanımı.
58. Araç - Gereçler: Bireysel bakım veya tedavi yönetimi
için gerekli olan (enjektör, kateter ve ekleri, biberon,
giysi vb.) malzemeler.
59. Destek Grubu: Benzer amaçlar için bir araya
getirilmiş özel gruplar (alkoliklerin, madde
bağımlılarının oluşturdukları gruplar vb.).

3.2. Hedefler
60. Destek Sistemi: Arkadaş, aile, okul ve iş yeri gibi
ortamların sağladığı sevgi, inanç ve bakım
gereksinimlerine yönelik destek çemberi.
61. Ulaşım: Ulaşım kaynakları (otobüs, taksi vb.)
62. Esenlik: Sağlığı geliştiren ve sürdüren (bağışıklama,
egzersiz, beslenme, doğum kontrolü vb.)
uygulamalar.
63. Diğer: Bu listede belirtilmeyen hemşirelik girişimleri.

https://view.joomag.com/ebk/0290417001479826914?page=34 Erişim tarihi:21.02.2018 73

KAYNAKLAR
1. Seçginli S, Çağaltay Kayaoğlu S, Erdoğan S. ‘’Doğrudan Gözetimli Tbc tedavisi
yönetiminde Omaha Sisteminin Kullanımı’’, Anadolu Hemşirelik ve Sağlık
Bilimleri Dergisi, 2014, 17:4:230-238.
2. Kulakçı H, Emiroğlu ON. ‘’Huzurevinde Yaşayan Yaşlıların Bakımında Omaha
Sistemi’nin Kullanılabilirliğinin Değerlendirilmesi’’, DEUHYO ED, 2011, 4(1):
25-33.
3. Erdoğan S. ‘’Standart ve Ortak Dil Kullanmak Hemsireligin Gelecegi İçin
Fırsat Mı? ‘’, İ.Ü.F.N.H.Y.O Hemşirelik Dergisi, 2003, 13(50):1-13.
4. Ay F. ‘’Uluslararası Alanda Kullanılan Hemşirelik Tanıları ve Uygulamaları
Sınıflandırma Sistemleri’’, Türkiye Klinikleri J Med Sci, 2008, 28:555-561.
5. https://view.joomag.com/ebk/0290417001479826914?page=34 Erişim
tarihi: 21.02.2018
6. Omaha sitemi Halk Sağlığı Hemşireliği Uygulama Rehberi Prof.Dr. Semra
ERDOĞAN AB Ofset 2000.
7. Hemşirelik Eğitimi ve Araştırmaları İçin Web Tabanlı Elektronik Kayıt Sistemi
Nightingale Notları
8. http://www.halkhemderkongre2018.org/omaha.pdf?p=357 Erişim tarihi:
21.02.2018
74

OMAHA SİSTEMİ .pptx

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to OMAHA SİSTEMİ .pptx

Similar to OMAHA SİSTEMİ .pptx (14)

More from Sibel Ozdemir Ozmen

More from Sibel Ozdemir Ozmen (7)

OMAHA SİSTEMİ .pptx