MEB Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Sağlık Hizmetleri Alanı Hemşire Yardımcılığı Taslak Ders Kitabı (2022-2023) temel alınmıştır. Kitabın birinci öğrenme birimine ait sunumdur. Öğretmenlerimize faydalı olmasını temenni ederim.
2. AMELİYATHANE, REANİMASYON
ve YOĞUN BAKIM ÜNİTELERİ
1.Ameliyathane Hazırlığı
2.Ameliyathanede Yapılan İşlemlere
Yardım
3.Reanimasyon ve Yoğun Bakım Üniteleri
3. AmeliyathaneEkibi
Hastanın ameliyathaneye transferi gerçekleştiğinde
bakım sorumluluğu cerrahi ekibe geçer. Cerrahi ekibi;
• Hastanın ameliyatına katılacak cerrahlar,
• Anestezi ve reanimasyon uzmanları (anestezistler),
• Anestezi teknisyenleri,
• Ameliyathane teknikerleri,
• Ameliyathane teknisyenleri,
• Hemşireler,
• Diğer personeller oluşturur.
4. • Ekip üyeleri, prosedür esnasındaki rollerine
göre iki gruba ayrılabilir. Cerrahi el yıkama
sonrası steril önlük giyen ve steril alanda steril
aletler ile çalışan ekip üyeleri ekibin steril
grubunu oluşturur.
• Ameliyathane kıyafeti giyip steril önlük
giymeyen ve görevleri steril bölge dışında yer
alan üyeler ise non-steril ekip üyelerini
oluşturur.
5. Steril Ekip Üyeleri Steril Olmayan Ekip Üyeleri
• Cerrah
• Asistan/Yardımcı Cerrah
• Skrab (Steril) Hemşire
• Ameliyathane Teknikeri
• Anestezi ve Reanimasyon
Uzmanı
• Anestezi Asistanı
• Anestezi Teknikeri
• Sirküle Hemşire
• Ameliyathane Teknisyeni
Tablo 1.1: Steril ve Steril Olmayan Ekip Üyeleri
6. Primer Cerrah: Hastanın tanısından ve uygulanacak
tedavisinden sorumlu olan hekimdir.
• Tıp fakültesi mezunu olduktan sonra ilgili alanda (genel
cerrahi, beyin ve sinir cerrahi, kalp damar cerrahi vb.)
uzmanlık eğitimi alarak uzmanlaşmıştır.
7. Anestezi ve Reanimasyon Uzmanı: Hastanın
anesteziye hazırlanmasında, anestezik ilaçların
uygulanmasında, ameliyat masasında hastaya en
uygun pozisyonun verilmesinde ve anestezinin
sürdürülmesinde sorumlu hekimdir.
8. Anestezi ve Reanimasyon Uzmanı: Hastanın
ameliyat sonrası başta ağrı kontrolü olmak üzere
hasta bakımının sürdürülmesinden ve gerekli
durumlarda acil müdahale ile canlandırma
işlemlerinden sorumludur.
• Tıp fakültesinden mezun olduktan sonra cerrahi
klinik alanı olan anesteziyoloji ve reanimasyon tıp
alanında uzmanlaşmıştır.
9. Steril [Scrub (Skrap)] Hemşire: Cerrahi işlemler sürecinde steril alanda ve
steril aletler ile çalışan hemşiredir.
Dolaşan (Sirküle) Hemşire: Cerrahi işlemler sürecinde hemşirelik bakımından
sorumlu olan ve ameliyathanenin
steril olmayan alanında görev yapan hemşiredir.
10. Hemşirelik Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’e (2011) göre
steril [scrub (skrap)] hemşirenin görevleri:
a) Ameliyat sırasında steril alan içinde çalışır.
b) Steril alanın korunmasına yönelik aseptik teknikleri uygular. Kontaminasyonu
önlemek için gerekli önlemleri alır.
c) Ameliyathanede hasta güvenliğine yönelik gerekli önlemlerin alınmasını sağlar ve
uygular.
11. ç) Bir gün önceden ertesi günün ameliyat ve işlem tiplerini gözden geçirir.
Alet ve malzeme ile ilgili hazırlık yapar.
d) Cerrahi işlem süresince ekipte yer alır.
e) Cerrahi el antisepsisini uygular. Steril gömlek ve eldiven giyer. Cerrahi
ekibin steril gömlek ve eldiven giymesine yardımcı olur.
12. f) İşlem sırasında gereken steril alet, diğer malzemelerin hazırlanmasını ve
kullanımını sağlar.
g) Hastanın steril örtülmesine yardım eder.
ğ) Malzemeleri kolay alınabilecek şekilde düzenler ve işlemin tipine göre
cerrahın ihtiyacı olan malzemeyi önceden belirleyerek cerraha verir.
13. h) Cerrahi işlem sırasında ihtiyaç duyulan iğne, iplik gibi sarf malzemelerini
yeteri kadar hazırlayarak kullanıma hazır hâle getirir.
ı) İşlem sonrası tüm aletleri, kompresler ve tamponları dolaşıcı hemşire ile
birlikte sayar ve kaydeder.
i) Ameliyat sırasında alınan doku örneklerini tanımlayarak dolaşıcı hemşireye
güvenli bir biçimde teslim eder.
14. j) Ameliyat sonrasında malzemelerin temizlenmesini, sayılmasını, listeye
uygun şekilde hazırlanmasını, steril edilmesini ve kullanıma hazır
bulundurulmasını sağlar.
15. Hemşirelik Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’e (2011)
göre dolaşan (sirküle) hemşirenin görevleri:
a) Ameliyathanedeki hastanın hemşirelik bakımından sorumludur.
b) Ameliyat öncesi, sırası ve sonrasında cerrahi ekibin malzeme ihtiyaçlarını
sağlar.
c) Hastanın endişesini azaltmak için psikolojik destek sağlar.
16. ç) Hasta için güvenli ve konforlu çevre sağlamada ekibi gözleyerek yardımcı
olur.
d) Uygun hasta bakımı ve hasta güvenliği için gereken tüm uygulamaları
yapar.
e) Hastayı, işlem sonrası güvenli bir biçimde ünite hemşiresine yazılı ve sözlü
şekilde teslim eder.
f) Hastanın kimliğini doğrular, hasta bilgilerini gözden geçirir.
17. g) Hastanın ameliyat masasına alınmasına, uygun pozisyon verilmesine,
güvenliğinin sağlanmasına yardım eder, mahremiyetini korur.
ğ) Cerrahi işlem süresince odada kalarak ihtiyaca yönelik destek verir. İhtiyaç
duyulan tıbbi malzemeyi temin eder. Paket açma standartlarını uygular. .
18. h) Cerrahi doku örneklerini (spesmen) uygun şekilde hazırlar, etiketler,
kaydeder ya da kaydedilmesi için sekreterliğe teslim eder ve bunların
laboratuvara (patoloji gibi) gönderilmesini sağlar.
19. Anestezi Teknisyeni ve Teknikeri: Anestezinin güvenli bir şekilde
uygulanabilmesinde, sürdürülebilmesinde ve sonlandırılmasında anestezi ve
reanimasyon uzmanına yardımcı olur.
20. Ameliyathane Teknikeri: Ameliyat masasının, aletlerin ve malzemelerin
ameliyat için hazır hâle getirilmesine; ameliyattan sonra cerrahi aletlerin,
malzemelerin ve ortamın temizlenmesine; aletlerin dezenfeksiyonunun
sağlanarak yeniden kullanıma hazır hâle getirilmesine yönelik iş ve işlemleri
yapan ve ekibe destek veren sağlık teknikeridir.
21. Ameliyathanede yapılan tüm işler, multidisipliner (primer cerrah, anestezi ve
reanimasyon uzmanı, ameliyathane hemşiresi, anestezi teknikeri vb.) ekip
anlayışıyla gerçekleştirilir. Ameliyathane ünitesindeki ekip üyelerinin
-hangi iş disiplininden olursa olsun- taşıması gereken özellikler şunlardır:
• Ameliyathane çalışanı işini sevmelidir.
• Algılama, kavrama yeteneğine sahip olmalı ve hızlı düşünüp karar
verebilmelidir.
22. • Beklenmedik olaylar karşısında çalışma düzenini sürdürmeli ve titiz
çalışmalıdır.
• İş akışını organize edebilmelidir.
• İyi bir gözlemci ve problem çözücü olmalıdır.
• Bilimsel araştırmalara ve yeniliklere açık olmalıdır.
23. • Çalışma alanında sakin ve güven verici olmalıdır.
• Kişiler arası ilişkilerde pozitif olmalı ve onlarla empati kurabilmelidir
• Ekip çalışmasına yatkın olmalıdır.
• Fiziksel dayanıklılık (uzun süre ayakta kalma gibi) gösterebilmelidir.
24. ARAŞTIRINIZ
Ülkemizde 2014 tarihli Resmî Gazete’de
yayımlanan Sağlık Meslek Mensupları ile Sağlık
Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek
Mensuplarının İş ve Görev Tanımlarına Dair
Yönetmelik ile anestezi teknisyeni, anestezi
teknikeri ve ameliyathane teknikerinin görev, yetki
ve sorumluluklarının neler olduğunu araştırınız.