NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM BIẾN ĐỔI MIỄN DỊCH VÀ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ BẰNG LIỆU PHÁP METHYLPREDNISOLONE XUNG Ở BỆNH NHÂN LUPUS BAN ĐỎ HỆ THỐNG MỨC ĐỘ NẶNG.Lupus ban đỏ hệ thống là một bệnh mạn tính, biểu hiện lâm sàng rất đa dạng, đặc trưng bởi sự sinh ra các tự kháng thể gây ra các rối loạn điều hòa của hệ thống miễn dịch[1]. Lupus ban đỏ hệ thống có thể gặp mọi lứa tuổi kể cả trẻ em và người lớn tuổi, nhưng tỉ lệ nữ mắc bệnh chiếm tới 90% các trường hợp, thường gặp ở phụ nữ trẻ tuổi nhất là lứa tuổi sau dậy thì và trong độ tuổi sinh sản

1. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN Y HỌC, TÌM TÀI
LIỆU Y HỌC TRONG NƯỚC VÀ QUỐC TẾ THEO YÊU CẦU
NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM BIẾN ĐỔI MIỄN DỊCH VÀ KẾT QUẢ
ĐIỀU TRỊ BẰNG LIỆU PHÁP METHYLPREDNISOLONE XUNG
Ở BỆNH NHÂN LUPUS BAN ĐỎ HỆ THỐNG MỨC ĐỘ
NẶNG.Lupus ban đỏ hệ thống là một bệnh mạn tính, biểu hiện lâm sàng
rất đa dạng, đặc trưng bởi sự sinh ra các tự kháng thể gây ra các rối loạn
điều hòa của hệ thống miễn dịch[1]. Lupus ban đỏ hệ thống có thể gặp
mọi lứa tuổi kể cả trẻ em và người lớn tuổi, nhưng tỉ lệ nữ mắc bệnh
chiếm tới 90% các trường hợp, thường gặp ở phụ nữ trẻ tuổi nhất là lứa
tuổi sau dậy thì và trong độ tuổi sinh sản[1],[2].
MÃ TÀI LIỆU CAOHOC.2019.00711
Giá : 50.000đ
Liên Hệ 0915.558.890
Nguyên nhân gây bệnh và cơ chế chính xác của sự phát sinh và hình
thành bệnh lupus ban đỏ hệ thống hiện vẫn chưa rõ ràng, vì có sự đóng
góp của rất nhiều yếu tố. Bệnh có liên quan đến yếu tố gia đình và gen
đóng vai trò quan trọng có liên quan đến bệnh. Tuy nhiên hầu hết các
trường hợp mắc bệnh lupus ngoài yếu tố gen được xác định còn tìm thấy
liên quan đến nhiều yếu tố môi trường khác[1],[3]. Trong cơ chế bệnh
sinh của bệnh thì sự rối loạn đáp ứng miễn dịch có liên quan đến các tế
bào miễn dịch như lympho T, lympho B, các tự kháng thể, globulin miễn
dịch, các cytokin đóng vai trò rất quan trọng[1],[4]. Nghiên cứu các yếu
tố tham gia vào rối loạn đáp ứng miễn dịch trong lupus ban đỏ hệ thống
(SLE) sẽ làm rõ hơn cơ chế bệnh sinh và tìm ra các giải pháp điều trị
phù hợp.
Diễn tiến lâm sàng của bệnh lupus ban đỏ hệ thống thường biểu hiện
bằng những đợt tiến triển và những đợt lui bệnh. Biểu hiện lâm sàng các
đợt tiến triển của bệnh thường ở da, khớp, huyết học, tổn thương các cơ
quan nội tạng (thận, tim mạch, hô hấp…). Tổn thương nặng ở các cơ
quan nội tạng thường là nguyên nhân trực tiếp hoặc gián tiếp đưa người
bệnh đến tử vong[1].
Trên thế giới, việc dùng methylprednisolone liều cao truyền tĩnh mạch

2. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN Y HỌC, TÌM TÀI
LIỆU Y HỌC TRONG NƯỚC VÀ QUỐC TẾ THEO YÊU CẦU
(xung trị liệu – pulse therapy) đơn độc hoặc phối hợp với các thuốc ức
chế miễn dịch đã được dùng cho các trường hợp lupus ban đỏ hệ thống
đợt kịch phát nặng đe dọa tính mạng và nhiều nghiên cứu cho thấy có
hiệu quả[5], [6],[7].
Tại Việt Nam, trong thực hành lâm sàng chúng tôi cũng đã sử dụng
methylprednisolone (MP) liều cao truyền tĩnh mạch điều trị cho một số
trường hợp lupus ban đỏ hệ thống đợt tiến triển nặng. Một số nghiên cứu
về hiệu quả của liệu pháp methylprednisolone liều cao truyền tĩnh mạch
(TM) bước đầu ghi nhận có hiệu quả[8],[9]. Tuy nhiên hiện chưa có
nghiên cứu nào đánh giá đầy đủ về hiệu quả và an toàn của liệu pháp
điều trị này, nhất là trong trường hợp lupus có đợt tiến triển nặng tổn
thương đa cơ quan. Vì vậy chúng tôi tiến hành nghiên cứu này với các
mục tiêu sau:
1. Nghiên cứu một số đặc điểm biến đổi miễn dịch, phân tích mối liên
quan với tổn thương cơ quan đích và với mức độ hoạt động của bệnh
(chỉ số SLEDAI)ở bệnh nhân lupus ban đỏ hệ thống mức độ nặng.
2. Đánh giá kết quả điều trị của liệu pháp methylprednisolone xung kết
hợp với điều trị nền sau 12 tuần ở bệnh nhân lupus ban đỏ hệ thống mức
độ nặng.
MỤC LỤC NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM BIẾN ĐỔI MIỄN
DỊCH VÀ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ BẰNG LIỆU PHÁP
METHYLPREDNISOLONE XUNG Ở BỆNH NHÂN LUPUS BAN
ĐỎ HỆ THỐNG MỨC ĐỘ NẶNG
Trang
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Lời cám ơn
Mục lục
Danh mục các chữ viết tắt
Danh mục các bảng
Danh mục các biểu đồ, sơ đồ
ĐẶT VẤN ĐỀ 1
Chương 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU 3
1.1. TỔNG QUAN CHUNG VỀ BỆNH LUPUS BAN ĐỎ HỆ

3. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN Y HỌC, TÌM TÀI
LIỆU Y HỌC TRONG NƯỚC VÀ QUỐC TẾ THEO YÊU CẦU
THỐNG 3
1.1.1. Dịch tễ học 3
1.1.2. Căn nguyên và cơ chế bệnh sinh 3
1.1.3. Các biểu hiện lâm sàng 5
1.1.4. Biểu hiện sinh học (xét nghiệm cận lâm sàng) 11
1.1.5. Chẩn đoán bệnh lupus 12
1.2. ĐẶC ĐIỂM RỐI LOẠN MIỄN DỊCH Ở BỆNH NHÂN SLE 12
1.2.1. Các tự kháng thể tự miễn 12
1.2.2. Bổ thể C3, C4 và globulin miễn dịch trong SLE 12
1.2.3. Rối loạn cytokine trong SLE 20
1.3. ĐÁNH GIÁ ĐỢT TIẾN TRIỂN VÀ CÁC BIỂU HIỆN SLE
NẶNG 23
1.3.1. Chỉ số đánh giá mức độ hoạt động của bệnh SLE 23
1.3.2. Đánh giá tổn thương nội tạng nặng 23
1.4. ĐIỀU TRỊ 26
1.4.1. Nguyên tắc điều trị chung 26
1.4.2. Điều trị SLE nặng 27
1.4.3. Các trị liệu khác 35
1.5. CƠ CHẾ TÁC DỤNG CỦA CORTICOSTEROID TRONG SLE
35
1.6. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VỀ LIỆU PHÁP MP XUNG 36
1.6.1. Tình hình nghiên cứu về liệu pháp MP xung trên thế giới 38
1.6.2. Tình hình nghiên cứu về liệu pháp MP xung ở trong nước 41
Chương 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 43
2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU 43
2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 47
2.2.1. Thiết kế nghiên cứu 47
2.2.2. Bệnh án nghiên cứu 47
2.2.3. Xét nghiệm cận lâm sàng và đánh giá kết quả 47
2.2.4. Phác đồ điều trị 47
2.2.5. Đánh giá kết quả 58
2.2.6. Các bước tiến hành 59
2.2.7. Tóm tắt sơ đồ nghiên cứu 60
2.2.8. Sai số và cách khắc phục sai số 61

4. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN Y HỌC, TÌM TÀI
LIỆU Y HỌC TRONG NƯỚC VÀ QUỐC TẾ THEO YÊU CẦU
2.2.9. Đạo đức nghiên cứu 61
2.2.10. Xử lý số liệu 62
Chương 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 63
3.1. ĐẶC ĐIỂM CHUNG NHÓM BỆNH NHÂN NGHIÊN CỨU
63
3.1.1. Phân bố bệnh nhân theo tuổi và giới 63
3.1.2. Liều dùng và thời gian dùng thuốc trước khi nhập viện. 64
3.1.3. Thời gian mắc bệnh 64
3.1.4. Một số đặc điểm lâm sàng 65
3.1.5. Đặc điểm cận lâm sàng 66
3.1.6. Đặc điểm tổn thương cơ quan đích 69
3.1.7. Phân bố theo số lượng cơ quan tổn thương 70
3.1.8. Đặc điểm mức độ hoạt động của bệnh theo thang điểmSLEDAI
70
3.2. ĐẶC ĐIỂM RỐI LOẠN MIỄN DỊCH Ở BỆNH NHÂN SLE
NẶNG. MỐI TƯƠNG QUAN MỘT SỐ CHỈ SỐ MIỄN DỊCH VỚI
TỔN THƯƠNG CƠ QUAN VÀ VỚI CHỈ SỐ SLEDAI 71
3.2.1. Đặc điểm rối loạn miễn dịch ở SLE nặng 71
3.2.2. Liên quan một số chỉ số miễn dịch và tổn thương cơ quan 73
3.3. LIÊN QUAN NỒNG ĐỘ KHÁNG THỂ TỰ MIỄN, BỔ THỂ,IG,
CYTOKINE VÀ HOẠT TÍNH CỦA BỆNH (SLEDAI) 81
3.3.1. Liên quan nồng độ kháng thể tự miễn và SLEDAI 81
3.3.2. Nồng độ trung bình bổ thể, globulin MD với SLEDAI 83
3.3.3. Liên quan nồng độ cytokine và SLEDAI 85
3.3.3. Tương quan nồng độ cytokine với nồng độ một số kháng thể tự
miễn 86
3.4. KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ MP XUNG Ở BỆNH NHÂN SLE NẶNG
87
3.4.1. Đặc điểm chung nhóm điều trị MP xung 87
3.4.3. Biến đổi cận lâm sàng sau điều trị MP xung 89
3.4.4. Biến đổi nồng độ kháng thể tự miễn 93
3.4.5. Đặc điểm thay đổi nồng độ C3, C4 và Ig 93
3.4.6. Biến đổi nồng độ một số cytokine 94
3.4.7. Đánh giá đáp ứng điều trị chung qua thang điểm SLEDAI 95

5. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN Y HỌC, TÌM TÀI
LIỆU Y HỌC TRONG NƯỚC VÀ QUỐC TẾ THEO YÊU CẦU
3.4.8. Đánh giá đáp ứng điều trị cho nhóm tổn thương thận có HCTH
96
3.4.9. Đánh giá các tác dụng không mong muốn của liệu pháp 97
Chương 4. BÀN LUẬN 99
4.1. ĐẶC ĐIỂM CHUNG NHÓM BỆNH NHÂN NGHIÊN CỨU 99
4.1.1. Đặc điểm chung về tuổi và giới 99
4.1.2. Liều dùng và thời gian dùng corticosteroidtrước nhập viện 100
4.1.3. Thời gian mắc bệnh 100
4.1.4. Đặc điểm một số biểu hiện lâm sàng khi nhập viện 101
4.1.5. Đặc điểm cận lâm sàng 102
4.1.6. Đặc điểm tổn thương các cơ quan 106
4.1.7. Số lượng cơ quan đích bị tổn thương 106
4.1.8. Đánh giá mức độ hoạt động của bệnh qua thang điểmSLEDAI
107
4.2. ĐẶC ĐIỂM RỐI LOẠN MIỄN DỊCH Ở BỆNH SLE NẶNG. MỐI
LIÊN QUAN GIỮA MỘT SỐ CHỈ SỐ MIỄN DỊCH VỚI ĐẶCĐIỂM
TỔN THƯƠNG CƠ QUAN VÀ VỚI SLEDAI 107
4.2.1. Đặc điểm rối loạn miễn dịch ở bệnh SLE nặng 107
4.2.2. Phân tích liên quan giữa nồng kháng thể tự miễn, nồng độ bổ thể,
nồng độ cytokine với tổn thương cơ quan đích 111
4.2.3. Liên quan nồng độ kháng thể tự miễn, bổ thể, Ig,cytokine và mức
độ hoạt động của bệnh (SLEDAI) 115
4.2.4. Tương quan nồng độ cytokine với nồng độ một số kháng thể tự
miễn 117
4.3. KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ CỦA LIỆU PHÁP MP XUNG ỞSLE
NẶNG. ..118
4.3.1. Đặc điểm tổn thương nội tạng nhóm bệnh nhân điều trị MP xung
118
4.3.2. Biến đổi lâm sàng trước và sau điều trị MP xung 118
4.3.3. Biến đổi cận lâm sàng sau điều trị MP xung 119
4.3.4. Biến đổi nồng độ kháng thể anti-dsDNA 122
4.3.5. Biến đổi nồng độ một số bổ thể, globulin miễn dịch 122
4.3.6. Biến đổi nồng độ một số cytokine 1244
4.3.7. Đánh giá đáp ứng điều trị chung qua thang điểm SLEDAI 125

6. LUANVANYHOC.COM TẢI LUẬN VĂN,LUẬN ÁN Y HỌC, TÌM TÀI
LIỆU Y HỌC TRONG NƯỚC VÀ QUỐC TẾ THEO YÊU CẦU
4.3.8. Đáp ứng điều trị cho nhóm bệnh nhân tổn thương thận có HCTH
126
4.3.9. Đánh giá các tác dụng không mong muốn của liệu pháp MPxung
127
KẾT LUẬN 130
KIẾN NGHỊ 132