Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino - Kasaysayan ng Wi...Juan Miguel Palero
Ito ay isang powerpoint presentation na nakatuon sa pagtalakay ng ebolusyon ng ating wikang pambansa: Ang Wikang Filipino. Tatalakayin rin ang ilang mga mahahalagang impormasyon ukol sa ating Wikang Pambansa.
2. NASYONALISMO – galing sa salitang Latin na
“nacion” o ang “ pagpapangkat ng mga taong may
iisang lahi na mas mataas kaysa pamilya ngunit
mas maliit kaysa sambayanan.
-At sa salitang “nasyon” na ang ibig sabihin
ay “ pangkat ng mga indibidwal na nagkaroon ng
magkakatulad na katangian dahil sa palagian
nilang interaksyon sa isa’t isa” o “ isang pangkat ng
mga tao na may iisang mithiin at layunin sa buhay
at pinagbubuklod ng iisang lahi, wika, relihiyon,
kaugalian at tradisyon”.
3. Ang nasyonalismo ay isang positibong pwersa
kung ito ay gagamitin sa pagtataguyod ng pagkakaisa at
pagkakakilanlan at kung ito ay hindi nakasasagabal sa
tunguhin ng ibang bansa.
Nagiging masama ito kung gagawing batayan ng
militarismo at paggsakop sa ibang bansa.
Ito rin ay nangangahulugan ng pagmamahal sa
bayan. Ito ay ang pagkakatanto ng isang nilalang o lahi
na mahalagang ipagtanggol ang kanyang bansa laban
sa panlulupig ng mga banyaga.
4. Ang nasyonalismo ay nangangahulugan
din ng kamalayan ng isang lahi na sila ay
may iisang kasaysayan, wika, at
pagpapahalaga. Ito ay isang matibay na
reaksyon laban sa imperyalismo at
kolonyalismong dumating sa iba’t ibang
panig ng rehiyon nito.
5. Uri ng Nasyonalismo
Nasyonalismong Liberal
Nasyonalismong Konserbatibo
Nasyonalismong Radikal
Nasyonalismong Integral
6. Nasyonalismong Liberal
Unang umusbong ang Nasyonalismo
noong 1800 sa ilalim ng Konstitusyong
Cadiz noong 1812.
Adhikain:
Ay isapi ang Pilipinas bilang
probinsya, isali ang mga tao nito bilang
mamamayang Kastila at bigyan sila ng
karapatan sa ilalim ng konstitusyong
Cadiz.
7. Nasyonalismong Konserbatibo
1860 – huling bahagi ng 1880
Magkatulad ang adhikain nito sa Nasyonalismong
Liberal, kaibahan lamang ay ang paraan nito sa
pamamagitan ng peryodiko, literatura, samahan at
iba pang katulad ng mga ito upang ipagtanggol
ang karangalan ng Indio na Pilipino rin.
Propagandista ang tawag sa mga nanguna.
Unang beses namulat ang mga Pilipino na may
kabihasnan at may sariling wika tayo bago
masakop. At kabilang sa kabihasnang ito’y ang
mga sarili nating wika gaya ng maipagkakapuring
Tagalog at Ilokano.
8. Bakit ito nangyari?
Ang kanilang adhikain ay asimilasyon at
hindi kalayaan at sa sitwasyong ito, Kastila
pa rin ang kailangan.
Sila ay edukado sa kastila at bagama’t sila
ay Baylingguwal, ang sariling wika nila’y
ginagamit lamang sa tahanan at pasyalan.
9. Nasyonalismong Radikal
Pinangunahan ni Andres Bonifacio, Emilio Jacinto,
Pio Valenzuela at iba pang Katipunero.
Wikang Tagalog ang naging simbolo ng Samahan.
*ginamit sa pangalan ng Katipunan, uri at grado
ng kasapi , senyales, kodigo at alpabeto.
*ginamit sa rebolusyon
Naging Opisyal na wika ang Tagalog sa Konstitusyon
ng Biyak-na-bato noong Nobyembre 1, 1897.
Buhay parin ang Nasyonalismong Konserbatibo sa
mga ilustrado at principalia.
10. Nasyonalismong Integral (1898)
Nagsalubong ang Nasyonalismong
Konserbatibo at Nasyonalismong Radikal.
Lumakas ang Nasyonalismo nang matalo
ang mga Kastila at labanan nating mga
Pilipino ang Amerikano.
Konstitusyon ng 1899 na ginawa ng mga
ilustrados at mga walang tiwala sa wika,
ang wikang Tagalog ay hindi naging opisyal
na wika sa halip ay pansamantalang ang
wikang kastila ang gagamitin.
11. Digmaang Filipino-
Amerikano
Nanalo ang mga Filipino kaya’t naghiwalay ang
Nasyonalismong Radikal at Nasyonalismong
Konserbatibo
Pagmamayani muli ng Nasyonalismong Koserbatibo
*nakipagtulungan ang mga ilustrado sa mga
Amerikano at ang iba naman ay biktima ng mapang-akit na
demokrasya.
Nagtagumpay naman ang mga Amerikano at
ipinalaganap ang wikang Ingles.
*naging opisyal na wika ito kasama ang wikang
Kastila.
12. Namayani ang mga Konserbatibong Nasyonalista
(naging mga reaksyonario)
*Sergio Osmeña, Manuel Quezon, Manuel
Roxas, Rafael Palma at iba pa.
Samantala ang Nasyonalismong Radikal ay
nakipaglaban sa Amerikano.
*Ang wikang ipinalaganap ay depende sa
probinsyang pinaghihimagsikan.
*Pinasukan ng ideolohiyang Radikal na
Komunista noong 1920-1930.
13. Digmaang Hapon-
Amerikano
Ang Nasyonalismong Konserbatibo ay
nagdaos ng kombensyon upang isulat ang
konstitusyon ayon sa batas Tydings-
McDuffie.
Lumitaw ang awayan ng mga proponista ukol
sa wika.
Ginawang opisyal ang wikang Ingles at
Kastila at hinayaang ang National Assembly
ang mamahala sa problema sa wika.
14. Nagsabatas ang National Assembly ng
Commonwealth Act No. 184 o Surian ng
Wikang Pambansa
*Direktor: Jaime C. De Vera
*Matapos ang 10 buwan napili ang
Tagalog bilang Wikang Pambansa
*Sa Commonwealth Act No. 570 (1946)
isinaad na kasama ang Tagalog sa Ingles at
Kastila bilang opisyal na wika.
15. Nagkaroon muli ng Nasyonalismong Integral sa tulong
ng Pamahalaang Commonwealth.
*Ang mga Nasyonalismong Radikal ay walang
pinanigan samantalang nahati ang Nasyonalismong
Konserbatibo sa dalawa; maka-Hapon/Asyano at maka-
Amerikano.
Nagkaroon ng direksyon ang paghahanap ng wikang
magiging behikulo upang ihasik ang nasyonalismo.
*Military Order No. 2 (Pebrero 17, 1942); Tagalog
ang wikang dapat ihasik.
16. Iniutos ng Hapones na Niponggo at Tagalog
ang magiging wikang opisyal sa hinaharap.
1943-Pangalawang Republika ni Jose P.
Laurel:Tagalog ang Wikang Opisyal
Batas Militar- nakita ang pagsasanib ng
Nasyonalismong Radikal at
Nasyonalismong Konserbatibo na tinawag
namang ideolohiyang Pilipino.
17. Pagkatapos ng Digmaan
Namayani ang Nasyonalismo at ang Wika ay
naging mainit na paksa
1959- Iniutos ni Sec. Jose E. Romero na ang
Tagalog ay tatawaging wikang Pilipino.
Sa Pag-unlad ng Wikang Pambansa ay
nagkaroon ng balakid.
*Gumawa ng paraan ang Pambansang
Batasan upang umunlad ang wika na ang ngalan
ay Filipino.
18. Nagkagulo-gulo at tila bumalik tayo sa
panahon bago mag-Komonwelt.
*Ang mga nasyonalista ay gumamit ng
kani-kanilang wika sa pagpapaunlad ng
tradisyon.
*Ang Nasyonalismong Konserbatibo ay
gumamit ng wikang Ingles liban tuwing halalan.
19. Sanggunian:
“Mga Piling Diskurso sa Wika at
Lipunan” nina Pamela C. Constantino at
Monico M. Atienza
University of the Philippines Press,
1996,pp. 3-9