Đồ án hệ thống phanh khí nén

Khoa c¬ khÝ ®éng lùc – Trêng ®¹i häc s ph¹m kü thuËt Hng Yªn.
Lêi nãi ®Çu
Trong ba n¨m häc t¹i trêng, díi sù d×u d¾t vµ chØ b¶o tËn t×nh cña çc thÇy c« ®Õn
nay chóng em ®· tÝch luü ®îc mét vèn kiÕn thøc nhÊt ®Þnh vÒ chuyªn ngµnh. §Ó kÕt thóc
kho¸ häc chóng em ®· ®îc ban chñ nhiÖm khoa giao ®Ò tµi “ThiÕt kÕ, chÕ t¹o m« h×nh HÖ
thèng phanh khÝ trªn xe « t«”, díi sù híng dÉn cña thÇy VO DANH
Díi sù híng dÉn vµ chØ b¶o tËn t×nh cña thÇy VO DANH cïng víi sù gióp ®ì vµ
t¹o ®iÒu kiÖn cña çc thÇy c« trong khoa, cña b¹n bÌ cïng víi sù cè g¾ng cña c¶ nhãm.
§Õn nay ®Ò tµi cña chóng em ®· c¬ b¶n hoµn thµnh.
Trong ®Ò tµi chóng em ®· x©y dùng ®îc nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ hÖ thèng phanh
khÝ nh: Nguyªn lý phanh, cÊu t¹o vµ nguyªn lý lµm viÖc cña hÖ thèng phanh khÝ còng nh
çc côm chi tiÕt trªn hÖ thèng phanh khÝ, thiÕt kÕ m« h×nh hÖ thèng phanh khÝ vµ çc bµi
gi¶ng vÒ lý thuyÕt vµ thùc hµnh trªn sa bµn hÖ thèng phanh khÝ.
MÆc dï nhËn ®îc sù híng dÉn vµ chØ b¶o tËn t×nh cña thÇy VO DANH còng nh cña
çc thÇy c« trong khoa nhng do kiÕn thøc cßn h¹n chÕ, tµi liÖu tham kh¶o cßn Ýt, kinh
nghiÖm tæ chøc c«ng viÖc cßn cha cao nªn ®Ò tµi cña chóng em cßn nhiÒu thiÕu sãt.
Chóng em rÊt mong tiÕp tôc nhËn ®îc sù chØ b¶o vµ gióp ®ì cña thÇy c« vµ b¹n bÌ ®Ó ®Ò
tµi cña chóng em ®îc hoµn thiÖn h¬n. Chóng em mong r»ng khi ®Ò tµi cña chóng em hoµn
thµnh sÏ gãp mét phÇn nhá vµo c«ng t¸c gi¶ng d¹y cña khoa. §ång thêi còng cã thÓ lµm
tµi liÖu tham kh¶o cho çc b¹n häc sinh sinh viªn.
Chóng em xin ch©n thµnh c¶m ¬n !
Hng Yªn, th¸ng 08 n¨m 2012
Nhãm sinh viªn :
NhËn xÐt gi¸o viªn híng dÉn
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………
§å ¸n tèt nghiÖp. 1

……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
Hng yªn, ngµy … th¸ng … n¨m 2012.
VO DANH
Môc lôc
Néi dung Trang
PhÇn 1: Nguyªn lý phanh ………………………………………. 6
1.1. §Æc tÝnh ma s¸t. VËt liÖu ma s¸t.......................................................... 6
1.2. Sù dÞch chuyÓn träng lîng khi phanh............................................... 7
1.3. Lùc phanh…………………………………………………………… 11
1.4. Sù trît................................................................................................ 12
1.5. Gi¶n ®å phanh..................................................................................... 14
PhÇn 2: HÖ thèng phanh khÝ
2.1. CÊu t¹o, nguyªn lý lµm viÖc chung cña hÖ thèng…………………… 16
2.2. C¸c cum chi tiÕt chÝnh cña hÖ thèng phanh khÝ:……………………. 18
2.2.1. Tæng van phanh……………………………………………………. 18
2.2.2. Van r¬ moãc……………………………………………………….. 23
2.2.3. M¸y nÐn khÝ……………………………………………………….. 25
2.2.4. ThiÕt bÞ giíi h¹n t¶i…..…………………………………………… 28
2.2.5. Van ®iÒu chØnh ¸p suÊt…………………………………………….. 29
2.2.6. Van an toµn………………………………………………………… 30
2.2.7. B×nh chøa khÝ nÐn………………………………………………….. 31
2.2.8. C¬ cÊu phanh………………………………………………………. 32
2.2.9. BÇu phanh………………………………………………………….. 34

2.2.10. HÖ thèng phanh khÝ cã sö dông r¬ moãc………………………….
2.2.11. Mét sè hÖ thèng phanh khÝ thêng dïng trªn « t«
PhÇn 3: ThiÕt kÕ m« h×nh
1. Ph¬ng ¸n 1:
2. Ph¬ng ¸n 2:
3. Ph¬ng ¸n 3:
PhÇn 4: bµi tËp øng dông
A. PhÇn lý thuyÕt
B. PhÇn thùc hµnh
4.1. Nh÷ng h háng cña hÖ thèng phanh khÝ. KiÓm tra s¬ bé hÖ thèng.
4.1.1. Nh÷ng h háng thêng gÆp cña hÖ thèng phanh khÝ:
4.1.1.1. ¸p suÊt khÝ trong hÖ thèng thÊp:
4.1.1.2. Phanh yÕu.
4.1.1.3. Bã phanh
4.1.1.4. Phanh ¨n lÖch.
4.1.1.5. Phanh ®ét ngét
4.1.1.6. Khi phanh cã tiÕng kªu
4.1.2. KiÓm tra s¬ bé hÖ thèng:
4.1.3. Lêi khuyªn an toµn
4.2.Thùc hµnh th¸o, l¾p, kiÓm tra, söa ch÷a vµ ®iÒu chØnh c¬ cÊu phanh.
4.21. Tr×nh tù th¸o c¬ cÊu phanh khÝ .
4.2.2. Tr×nh tù l¾p
4.23. H háng – nguyªn nh©n – hËu qu¶
4.2.4. KiÓm tra – söa ch÷a
4.2.4.1. KiÓm tra
4.2.4.2. Söa ch÷a
4.2.5. §iÒu chØnh c¬ cÊu phanh.
4.3. Thùc hµnh th¸o, l¾p, kiÓm tra, söa ch÷a m¸y nÐn khÝ.
4.3.1. Tr×nh tù th¸o, l¾p m¸y nÐn khÝ
4.3..1.1. Tr×nh tù th¸o
4.3.1.2. Tr×nh tù l¾p
4.3.2. H háng, nguyªn nh©n vµ t¸c h¹i
4.3.2.1.Nh÷ng h háng g©y nªn hËu qu¶ lµm cho m¸y nÐn khÝ kh«ng t¹o ra ®îc khÝ nÐn
¸p suÊt cao vµo b×nh chøa.

4.3.2.2. Nh÷ng h háng g©y hËu qu¶ lµm cho ¸p suÊt khÝ nÐn thÊp.
4.3.2.3.Nh÷ng h háng g©y hËu qu¶ lµm ¸p suÊt khÝ nÐn qu¸ cao
4.3.3. KiÓm tra vµ söa ch÷a m¸y nÐn khÝ
4.3.3.1. Th©n m¸y
4.3.3.2. N¾p m¸y
4.3.3.3. Trôc khuûu
4.3.3.4. Thanh truyÒn
4.3.3.5. B¹c thanh truyÒn, vßng bi ®ì trôc khuûu
4.3.3.6. Pitt«ng
4.3.3.7. XÐc m¨ng
4.3.3.8. Chèt pitt«ng
4.3.3.9. Van n¹p, x¶
4.3.3.10. Van ®iÒu chØnh ¸p suÊt
4.3.3.11. ThiÕt bÞ giíi h¹n t¶i
4.3.4. §iÒu chØnh m¸y nÐn khÝ
4.3.4.1. §iÒu chØnh ®é c¨ng d©y ®ai
4.3.4.2. §iÒu chØnh van ®iÒu chØnh ¸p suÊt
4.4. Thùc hµnh th¸o, l¾p, kiÓm tra, söa ch÷a tæng van phanh.
4.4.1. S¬ ®å cÊu t¹o
4.4.2 .Quy tr×nh th¸o tæng van phanh xe Zil-130
4.4.3 . Quy tr×nh l¾p tæng van phanh xe Zil-130
4.4.4. H háng, nguyªn nh©n, hËu qu¶
4.4.5. KiÓm tra – söa ch÷a
PhÇn 1: nguyªn lý phanh
ViÖc gi¶m tèc vµ dõng « t« ®îc kiÓm so¸t bëi nh÷ng t¸c ®éng vËt lý ®¬n gi¶n. §©y
lµ nh÷ng ®Þnh luËt tù nhiªn vµ liªn quan ®Õn sù gi¶m tèc cña mét vËt thÓ ®ang chuyÓn
®éng, kh«ng thÓ lµm tr¸i ®îc. ViÖc hiÓu biÕt nh÷ng nguyªn lý c¬ b¶n nµy sÏ gióp Ých rÊt

nhiÒu trong viÖc n¾m v÷ng t¸c ®éng phanh vµ nh÷ng h¹n chÕ cña chóng khi tu©n theo çc
®Þnh luËt nµy ( §Þnh luËt I Newt¬n vÒ lùc qu¸n tÝnh, ®Þnh luËt III Newt¬n vÒ lùc vµ ph¶n
lùc …).
1.1. §Æc tÝnh cña ma s¸t vµ vËt liÖu ma s¸t:
1.1.1. §Æc tÝnh cña ma s¸t:
Ma s¸t lµ ®Æc tÝnh chèng l¹i sù chuyÓn ®éng gi÷a hai vËt thÓ trît lªn nhau ( hoÆc cã
xu híng trît lªn nhau). §Æc tÝnh ma s¸t ®îc ®Æc trng bëi hÖ sè ma s¸t k. HÖ sè ma s¸t k
phô thuéc vµo çc yÕu tè sau:
- Lùc t¸c ®éng lªn çc bÒ mÆt trît.
- T×nh tr¹ng tinh chÕ mÆt trît: mÆt trît th« r¸p, gå ghÒ hay nh½n bãng…
- VËt liÖu cña mÆt trît: mÆt trît lµm b»ng vËt liÖu kh¸c nhau th× cã hÖ sè ma s¸t
kh¸c nhau.
VÝ dô: lèp cao su trªn ®Êt cøng cã k = 0.4 ÷ 0.6
Cao su trªn gang cã k = 0.28
Mét çch trùc quan ta thÊy r»ng lùc cÇn thiÕt ®Ó kÐo di chuyÓn mét vËt cã khèi l-
îng lµ M so víi lùc cÇn thiÕt ®Ó kÐo di chuyÓn vËt cã khèi lîng lµ m (víi M > m) lµ lín
h¬n. MÆt kh¸c ta còng thÊy r»ng lùc cÇn thiÕt ®Ó kÐo di chuyÓn hai vËt cã cïng khèi lîng
lµ m nhng ®îc lµm tõ hai vËt liÖu kh¸c nhau còng kh¸c nhau.
Tuú theo tÝnh chÊt chuyÓn ®éng mµ ngêi ta chia ra ma s¸t tÜnh vµ ma s¸t ®éng. Ma
s¸t tÜnh xuÊt hiÖn ë mÆt tiÕp xóc ngay c¶ khi vËt ®øng yªn. Cßn ma s¸t ®éng chØ xuÊt hiÖn
khi mét vËt l¨n hay trît trªn vËt kh¸c. Thùc nghiÖm chøng tá r»ng kÐo mét vËt tõ tr¹ng
th¸i ®øng yªn sang tr¹ng th¸i chuyÓn ®éng cÇn mét lùc lín h¬n ®Ó kÐo vËt ®ã tiÕp tôc
chuyÓn ®éng. §iÒu nµy cã nghÜa lµ ma s¸t tÜnh lín h¬n ma s¸t ®éng.
HÖ thèng phanh « t« ®îc chÕ t¹o dùa trªn ®Æc tÝnh ma s¸t. Trong hÖ thèng phanh
tang trèng, ma s¸t gi÷a m¸ phanh víi tang trèng lµm gi¶m tèc ®é vµ dÉn ®Õn dõng xe.
Trong qu¸ tr×nh phanh xe, sù ma s¸t ë m¸ phanh vµ tang trèng lµm gi¶m dÇn tèc ®é quay
cña b¸nh xe. §ång thêi ma s¸t gi÷a lèp b¸nh xe vµ mÆt ®êng lµm cho xe dõng h¼n. « t«
kh«ng thÓ nµo dõng l¹i thËt nhanh nÕu çc b¸nh xe bÞ bã cøng lµm chóng trît lª trªn mÆt
®êng
Khi bÞ trît lª trªn mÆt ®êng th× ma s¸t gi÷a lèp xe víi mÆt ®êng lµ ma s¸t ®éng.
Ngîc l¹i, nÕu hÖ thèng phanh lµm gi¶m tèc ®é cña çc b¸nh xe mét çch kh«ng qu¸ ®ét
ngét, çc b¸nh xe vÉn tiÕp tôc quay chËm trªn mÆt ®êng råi míi ngõng h¼n th× ma s¸t
gi÷a lèp xe víi mÆt ®êng lóc bÊy giê lµ ma s¸t tÜnh. Ma s¸t tÜnh gi÷a lèp xe víi mÆt ®êng
lµm cho xe dõng l¹i nhanh h¬n ma s¸t ®éng gi÷a lèp xe víi mÆt ®êng. §iÒu nµy gi¶i thÝch
t¹i sao ngêi ta lu«n tr¸nh sö dông phanh gÊp vµ trªn çc xe du lÞch cã vËn tèc cao thêng
®îc trang bÞ thªm hÖ thèng chèng bã cøng khi phanh ABS (vÊn ®Ò nµy sÏ ®îc gi¶i thÝch râ
h¬n trong phÇn 1.4. Sù trît cña b¸nh xe ).
1.1.2. VËt liÖu ma s¸t:
Trong néi dung phÇn nµy chóng ta chØ ®Ò cËp ®Õn vËt liÖu ma s¸t dïng ®Ó chÕ t¹o
m¸ phanh. Yªu cÇu ®èi víi vËt liÖu ma s¸t dïng ®Ó chÕ t¹o m¸ phanh lµ ph¶i cung cÊp
mét lùc c¶n hay lùc ma s¸t thÝch hîp khi nã cä s¸t vµo r« to hay tang trèng ë nh÷ng ®iÒu
kiÖn nhiÖt ®é thay ®æi tõ rÊt l¹nh (khi b¾t ®Çu phanh vµo mïa ®«ng ) sang rÊt nãng (ë cuèi

qu¸ tr×nh phanh, tèc ®é cao vµo mïa hÌ ). §ång thêi lîng mµi mßn trªn tang trèng hay r«
to lµ nhá nhÊt.
HÖ sè ma s¸t k cña hÇu hÕt c¸c xe kh¸ch lµ 0.3. NÕu hÖ sè ma s¸t k qu¸ thÊp, guèc
phanh sÏ kh«ng sinh ra ®ñ ma s¸t ®Ó phanh cã hiÖu qu¶. Ngîc l¹i nÕu hÖ sè ma s¸t k qu¸
cao, phanh sÏ qu¸ nh¹y vµ khã kiÓm so¸t rÊt dÔ lµm cho b¸nh xe bÞ bã cøng dÉn ®Õn bÞ tr-
ît.
HÖ sè ma s¸t k cña mét sè vËt liÖu lµm m¸ phanh sÏ th©y ®æi khi ma phanh nãng
lªn. M¸ phanh cã chÊt lîng kÐm sÏ bi “chai ” – hÖ sè ma s¸t k gi¶m khi chóng nãng lªn.
Mét sè lo¹i m¸ phanh th× sÏ t¨ng hÖ sè ma s¸t k khi nãng lªn. ViÖc thay ®æi hÖ sè ma s¸t
k cña m¸ phanh lµ ®iÒu kh«ng mong muèn. Nã lµm cho sù phanh kh«ng æn ®Þnh. Nh÷ng
vËt liÖu lµm m¸ phanh cã chÊt lîng tèt sÏ cã hÖ sè ma s¸t k thay ®æi kh«ng ®¸ng kÓ khi
nhiÖt ®é thay ®æi tõ l¹nh sang nãng.
VËt liÖu ma s¸t chñ yÕu ®Ó lµm m¸ phanh lµ amiant ( kh«ng ®îc sö dông ë nh÷ng
« t« néi ®Þa s¶n xuÊt sau n¨m 1993. Tuy nhiªn chóng vÉn ®îc ®ïng ®Ó thay thÕ), chÊt b¸n
kim lo¹i, sîi thuû tinh hay sîi aramid.
Amiant ®îc xem lµ chÊt g©y nguy h¹i cho søc khoÎ. Kh«ng ®îc hÝt thë bôi bÈn
sinh ra tõ bÊt kú lo¹i m¸ phanh nµo v× nh÷ng lo¹i vËt liÖu kh¸c còng g©y nguy h¹i ®Õn søc
khoÎ. Nh÷ng m¸ phanh dïng vËt liÖu b¸n kim lo¹i cã u ®iÓm lµ chÞu mµi mßn ë nhiÖt ®é
cao.
1.2. Sù chuyÓn dÞch träng lîng khi phanh (h×nh 1)
Sù chuyÓn dÞch träng lîng khi phanh x¶y ra khi xe gi¶m tèc vµ râ nhÊt khi phanh
xe. Khi møc ®é hay chÝnh lµ lùc phanh t¨ng lªn th× träng lîng chuyÓn dÞch còng t¨ng theo

H×nh 1: Sù chuyÓn dÞch träng lîng khi phanh.

Sù chuyÓn dÞch träng lîng nµy g©y ra bëi qu¸n tÝnh cña xe vµ ®îc chøng minh
b»ng ®Þnh luËt I cña Newt¬n: Mét vËt thÓ ë tr¹ng th¸i ®øng yªn cã khuynh híng duy tr× sù
®øng yªn vµ mét vËt thÓ ë tr¹ng th¸i chuyÓn ®éng cã khuynh híng duy tr× sù chuyÓn
®éng.
Tøc khi « t« gi¶m tèc, qu¸n tÝnh t¹o ra mét lùc (chÝnh lµ lùc qu¸n tÝnh) lµm « t«
chuyÓn ®éng mµ kh«ng cÇn mét sù t¸c ®éng nµo. Qu¸n tÝnh sÏ gi¶m dÇn do cã lùc c¶n ë
çc b¸nh xe (lùc ma s¸t), lùc c¶n giã ... ¶nh hëng cña t¸c ®éng nµy lµm xe cã khuynh h-
íng bÞ chói ®Çu vÒ phÝa tríc, tøc lµm t¨ng t¶i träng ®Æt lªn çc b¸nh xe tríc vµ t¶i träng ë
çc b¸nh xe sau sÏ gi¶m xuèng b»ng t¶i träng t¨ng lªn ë b¸nh tríc. §©y chÝnh lµ sù
chuyÓn dÞch träng lîng. Nã t¹o ra hai kÕt qu¶ ®¸ng chó ý, mét lµ lµm h¹ thÊp ®Çu tríc
cïng víi viÖc n©ng cao ®u«i xe vµ hai lµ lµm thay ®æi t¬ng quan lùc ma s¸t. Do ®u«i xe cã
xu híng n©ng lªn v× vËy lùc ma s¸t cña b¸nh sau víi mÆt ®êng gi¶m ®i, lµm t¨ng kh¶ n¨ng
trît lª b¸nh sau khi phanh.
Sù chuyÓn dÞch träng lîng khi phanh lµ sù chuyÓn dÞch träng lîng tõ cÇu sau ra
cÇu tríc. §Ó thÊy râ h¬n ta dùa vµo c«ng thøc tÝnh çc ph¶n lùc cña mÆt ®êng t¸c dông lªn
b¸nh xe v× theo ®Þnh luËt III Newt¬n vÒ lùc vµ ph¶n lùc th× träng lîng t¸c dông lªn cÇu xe
sÏ lµm xuÊt hiÖn mét ph¶n lùc ngîc l¹i tõ mÆt ®êng còng lªn cÇu xe vµ cã gi¸ trÞ b»ng
träng lîng.
XÐt khi phanh, « t« sÏ gåm çc lùc t¸c dông sau: Träng lîng G ®Æt t¹i träng t©m,
lùc c¶n l¨n Pf1 vµ Pf2 ë b¸nh tríc vµ sau, ph¶n lùc Z1 vµ Z2, lùc phanh Pp1 vµ Pp2, lùc c¶n
kh«ng khÝ Pw, lùc qu¸n tinh Pj sinh rado lóc nµy xe cã gia tèc chËm dÇn. Khi phanh th× Pw,
Pf1 vµ Pf2 kh«ng ®¸ng kÓ nªn ta cã thÓ bá qua. LËp ph¬ng tr×nh c©n b»ng m«men t¹i hai
®iÓm A vµ B ta cã:
T¹i A:
Z2.(a + b) + Pj.hg = G.a
T¹i B:
Z1.(a + b) = G.b + Pj.hg
⇒







−
=
+
=
L
hg
P
a
G
Z
L
hg
P
b
G
j
j
.
.
.
.
Z
2
1
(*) H×nh 2: Lùc t¸c dông lªn « t« khi phanh.
MÆt kh¸c lùc qu¸n tÝnh ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
p
j j
g
G
P .
= (* *)
Víi g: gia tèc träng trêng.
Jp: gia tèc chËm dÇn khi phanh.

Thay (* *) vµo (*) ta cã: )
.
(
1
g
hg
j
b
L
G
Z
p
+
=
)
.
(
2
g
hg
j
b
L
G
Z
p
−
=
Nh vËy Z1 vµ Z2 phô thuéc hoµn toµn vµo a vµ b khi phanh. Víi xe dÉn ®éng cÇu tr-
íc, thêng träng lîng tËp trung vµo cÇu tríc nhiÒu h¬n cÇu sau do ®ã a < b. Cßn ngîc l¹i
víi xe dÉn ®éng cÇu sau th× a > b. Xong khi phanh lùc qu¸n tÝnh cã xu híng kÐo träng
t©m vÒphÝa tríc tøc l¹i gÇn cÇu tríc h¬n do vËy a sÏ gi¶m t¬ng øng b t¨ng lªn nªn Z2 sÏ
gi¶m ®i t¬ng øng víi Z1 t¨ng lªn. §©y chÝnh lµ sù chuyÓn dÞch träng lîng t¬ng øng tõ cÇu
sau ra cÇu tríc.
C«ng thøc tÝnh träng lîng chuyÓn dÞch nh sau:
)
(
.
.
kg
L
hg
G
j
WT
p
=
Trong ®ã: WT lµ träng lîng chuyÓn dÞch khi phanh (kg).
Jp lµ gia tèc chËm dÇn khi phanh (m/s2
).
G lµ träng lîng xe (kg).
Hg lµ ®é cao träng t©m xe (cm).
L lµ chiÒu dµi c¬ së cña xe (cm).
Tõ c«ng thøc tÝnh träng lîng chuyÓn dÞch cña xe khi phanh ta thÊy cã 3 çch ®Ó
lµm gi¶m träng lîng chuyÓn dÞch cña xe khi phanh:
- Gi¶m møc ®é gi¶m tèc (Jp): kh«ng ®¹t ®îc ®èi víi trêng hîp phanh khÈn cÊp v×
lóc ®ã ta cÇn gi¶m tèc nhanh vµ tèi ®a víi kho¶ng çch ng¾n nhÊt.
- T¨ng kho¶ng çch cÇu tríc víi cÇu sau: ®iÒu nµy l¹i phô thuéc vµo tõng kiÓu xe,
tÝnh thÈm mÜ, tÝnh hîp lÝ.
- Gi¶m ®é cao träng t©m tøc lµ h¹ thÊp ®é cao träng t©m cña xe xuèng. §îc thùc
hiÖn phæ biÕn ë çc xe du lÞch, xe ®ua. Tuy nhiªn ë xe kh¸ch, xe t¶i, xe ®Þa h×nh th× kh«ng
thÓ h¹ qu¸ thÊp ®îc v× nã cßn liªn quan ®Õn tÝnh c¬ ®éng vµ kh¶ n¨ng viÖt d· cña xe.
§iÓm cÇn chó ý lµ khi t¨ng ®é cao träng t©m cña xe sÏ lµm t¨ng sù chuyÓn dÞch träng l-
îng khi phanh vµ nh vËy lµ sÏ lµm t¨ng kh¶ n¨ng trît lª cña b¸nh xe sau khi phanh gÊp.
1.3. Lùc phanh:
Ta xÐt cô thÓ lùc vµ m«men t¸c dông lªn b¸nh xe khi phanh (h×nh 3)
Khi ngêi l¸i t¸c dông vµo bµn ®¹p phanh th× ë c¬ cÊu phanh sÏ t¹o m«men phanh Mp
nh»m h·m b¸nh xe l¹i. Lóc ®ã ë b¸nh xe xuÊt hiÖn ph¶n lùc tiÕp tuyÕn Pp ngîc chiÒu
chuyÓn ®éng cña xe vµ ®îc gäi lµ lùc phanh. Lùc phanh ®îc x¸c ®Þnh nh sau:
b
p
p
r
M
P =
Víi Mp lµ m«men phanh.
Rp lµ b¸n kÝnh lµm viÖc cña b¸nh xe.
Mjb
Zb
Mf
P
p
rb
v
Gb
Mp

Nhng lùc phanh lín nhÊt bÞ giíi h¹n bëi
®iÒu kiÖn b¸m gi÷a b¸nh xe víi mÆt ®êng:
ϕ
ϕ .
max b
p Z
P
P =
=
Víi ϕ
P : lùc b¸m cña b¸nh xe víi mÆt ®êng.
b
Z : ph¶n lùc ph¸p tuyÕn t¸c dông lªn b¸nh xe.
ϕ : hÖ sè b¸m. H×nh 3: Lùc vµ m«men t¸c ®éng
lªn b¸nh xe khi phanh.
Khi phanh b¸nh xe sÏ chuyÓn ®éng víi gia tèc chËm dÇn, do ®ã trªn xe sÏ cã
m«men qu¸n tÝnh Mjb t¸c dông, m«men nµy cïng chiÒu chuyÓn ®éng cña b¸nh xe. Ngoµi
ra m«men c¶n l¨n Mf, m«men nµy ngîc chiÒu chuyÓn ®éng vµ cã t¸c dông h·m b¸nh xe
l¹i. Nh vËy trong khi phanh b¸nh xe th× lùc h·m tæng céng 0
p
P sÏ lµ:
b
jb
f
p
b
jb
f
p
p
r
M
M
P
r
M
M
M
P
−
+
=
−
+
=
0
Tõ c«ng thøc tÝnh lùc phanh ta nhËn thÊy lùc phanh phô thuéc vµo çc yÕu tè sau:
- B¸n kÝnh lµm viÖc cña ®Üa phanh hay tang trèng. NÕu b¸n kÝnh nµy cµng lín th×
çnh tay ®ßn cña m«men phanh cµng lín tøc lóc nµy ë c¬ cÊu phanh lùc phanh sÏ lµ tèt
h¬n so víi b¸n kÝnh nhá. Khi b¸n kÝnh ®Üa phanh hay tang trèng nhá ta cÇn mét lùc phanh
lín h¬n, c¬ cÊu trî lùc phanh cÇn trî lùc lín h¬n. Tuy nhiªn b¸n kÝnh tang trèng hay ®Üa
phanh l¹i phô thuéc vµo b¸n kÝnh b¸nh xe do tang trèng hay ®Üa phanh ph¶i l¾p bªn trong
vµnh b¸nh xe.
- Träng lîng xe cµng lín th× khi phanh m«men qu¸n tÝnh Mj cµng lín do ®ã lùc
phanh sÏ gi¶m ®i tøc lµ hiÖu qu¶ phanh sÏ bÞ gi¶m, ngîc l¹i träng lîng xe nhá th× hiÖu qu¶
phanh sÏ tèt h¬n.
- Ma s¸t gi÷a m¸ phanh víi ®Üa phanh hoÆc tang trèng. §iÒu nµy phô thuéc vµo
diÖn tÝch tiÕp xóc gi÷a chóng. §Ó lµm cho lùc phanh tèt ngêi ta thêng lµm t¨ng diÖn tÝch
tiÕp xóc gi÷a m¸ phanh víi ®Üa phanh hay tang trèng bëi khi ®ã ma s¸t còng lín lªn ®ång
thêi nhiÖt ®é cña m¸ phanh ®îc tr¶i réng h¬n vµ gi¶m ®i rÊt nhiÒu t¹i mét vïng tiÕp xóc.
§iÒu nµy thÊy râ h¬n khi gi¶m diÖn tÝch m¸ phanh ®i mét nöa th× lùc phanh sÏ gi¶m ®i vµ
®iÒu quan träng lµ nhiÖt ®é ë nöa m¸ phanh cßn l¹i sÏ t¨ng gÊp ®«i. §iÒu nµy lµm ¶nh h-
ëng rÊt lín tíi lùc phanh vµ g©y h háng nhanh cho toµn bé c¬ cÊu phanh.
Ngµy nay, víi çc xe ®êi míi ra ®êi ngêi ta thêng c¶i tiÕn vµ giíi thiÖu vÒ viÖc t¨ng
diÖn tÝch m¸ phanh, t¨ng ®êng kÝnh ®Üa phanh hoÆc tang trèng vµ ®Æc biÖt lµ çc trang
thiÕt bÞ phô trî phanh hiÖn ®¹i v× chóng gióp ta sö dông hÖ thèng phanh mét çch dÔ dµng
vµ hiÖu qu¶ nhÊt.
1.4. Sù trît cña b¸nh xe.
Khi b¸nh xe bÞ bã cøng trong qua tr×nh phanh sÏ t¹o ra sù trît ë b¸nh xe. Khi b¸nh
xe trît sÏ lµm mÊt lùc kÐo vµ lùc phanh ®ång thêi lµm mÊt kh¶ n¨ng ®iÒu khiÓn « t«.

Trong qóa tr×nh tÝnh to¸n ®éng lùc häc cña qu¸ t×nh phanh « t« thêng sö dông gi¸
trÞ hÖ sè b¸m cho trong c¸c b¶ng. HÖ sè b¸m nµy ®îc x¸c ®Þnh b»ng thùc nghiÖm b¸nh xe
khi ®ang chuyÓn ®éng bÞ bã cøng hoµn toµn, nghÜa lµ b¸nh xe bÞ trît lª 100%.
Thùc tÕ, hÖ sè b¸m cña b¸nh xe « t« víi mÆt ®êng ngoµi viÖc phô thuéc vµo lo¹i ®-
êng vµ t×nh tr¹ng mÆt ®êng cßn phô thuéc kh¸ nhiÒu bëi ®é trît cña b¸nh xe t¬ng ®èi víi
mÆt ®êng trong qu¸ tr×nh phanh. Trªn h×nh vÏ 4 tr×nh bµy ®å thÞ chØ sù thay ®æi hÖ sè b¸m
däc ϕ x vµ hÖ sè b¸m ngang ϕ y cña b¸nh xe víi mÆt ®êng theo ®é trît t¬ng ®èi λ gi÷a
b¸nh xe víi mÆt ®êng.
§é trît t¬ng ®èi λ ®îc x¸c ®Þnh theo biÓu thøc :
λ = v
r
w
v b
b
.
−
ë ®©y:
v : VËn tèc «t«.
wb : VËn tèc gãc cña b¸nh xe ®ang phanh.
rb ; B¸n kÝnh b¸nh xe.
H×nh 4: Sù thay ®æi hÖ sè b¸m däc x
ϕ vµ hÖ sè bÇm ngang y
ϕ theo ®é trît t¬ng ®èi
λ cña b¸nh xe khi phanh.
HÖ sè b¸m däc ϕ x ®îc hiÓu lµ tû sè cña lùc phanh tiÕp tuyÕn pp trªn t¶i träng Gp
t¸c dông lªn b¸nh xe.
ϕ
x= b
b
G
P
Víi kh¸i niÖm nh trªn hÖ sè b¸m däc b»ng kh«ng khi lùc phanh tiÕp tuyÕn b»ng
kh«ng, nghÜa lµ lóc cha phanh.
y
x ϕ
ϕ ,
,%
λ
y
ϕ
0
λ
x
ϕ
0
0.2
0.4
0.6
0.8
20 40 60 80 100
max
x
ϕ
0
λ

Tõ h×nh vÏ ta thÊy hÖ sè b¸m däc cùc ®¹i ϕ xmax ë gi¸ trÞ ®é trît tèi u λ0. Thùc
ngiÖm chøng tá r»ng gi¸ trÞ λ0 thêng n»m trong giíi h¹n 15 ÷20%. ë gi¸ trÞ ®é trît tèi u
λ0 kh«ng nh÷ng ®¶m b¶o hÖ sè b¸m däc cã gi¸ trÞ cùc ®¹i mµ hÖ sè b¸m ngang ϕ x còng
cã gi¸ trÞ kh¸ cao.
Nh vËy nÕu gi÷ cho qu¸ tr×nh phanh x¶y ra ë ®é trît cña b¸nh xe lµ λ0 th× sÏ ®¹t ®-
îc lùc phanh cùc ®¹i Pmax = ϕ xmax.Gb nghÜa lµ hiÖu qu¶ phanh sÏ cao nhÊt vµ ®¶m b¶o ®é
æn ®Þnh tèt khi phanh.
NÕu khi phanh mµ gi¸ trÞ λ0 t¨ng cao sÏ g©y lªn trît lª b¸nh xe g©y mÊt æn ®Þnh khi
phanh.
NÕu çc b¸nh xe sau bÞ bã cøng, ®u«i « t« sÏ trît ngang vÒ bªn tr¸i hoÆc vÒ bªn
ph¶i theo ®é nghiªng cña mÆt ®êng hoÆc t¸c dông cña mÆt ®êng «t« cã khuynh híng tuy
nhiªn sÏ quay ngo¾t vßng trßn khi lùc qu¸n tÝnh ®Èy träng t©m vÒ phÝa tríc vµ ®îc gi÷ l¹i
chñ yÕu nhê çc b¸nh xe tríc. ViÖc bã cøng çc b¸nh xe sau lµm gi¶m kh¶ n¨ng c¶n trë
chuyÓn ®éng ngang cña chóng.
NÕu çc b¸nh xe tríc bÞ bã cøng « t« sÏ bÞ mÊt kh¶ n¨ng chuyÓn híng. Khi çc
b¸nh xe tríc trît sÏ kh«ng cã kh¶ n¨ng ®iÒu khiÓn tay l¸i, v× thÕ « t« sÏ chuyÓn ®éng theo
híng cña lùc qu¸n tÝnh hoÆc ®é nghiªng cña mÆt ®êng.
NÕu tÊt c¶ bèn b¸nh bÞ bã cøng, « t« sÏ trît cùc kú mÊt æn ®Þnh. Trong khi phanh
nã sÏ quay ngang hoµn toµn phã mÆc cho qu¸n tÝnh, vÒ mÆt ®êng vµ bÊt kú ®èi tîng nµo
nã gÆp ph¶i.
NÕu lµ toa kÐo ®îc kÐo phÝa sau. Phanh ë çc toa kÐo bÞ bã cøng, th× nã sÏ trît
ngang gièng nh ®u«i xe « t« khi b¸nh xe sau bÞ bã cøng. NÕu toa xe kh«ng ngõng l¹i nã
sÏ quay vßng trong vµ t«ng vµo « t« kÐo nã.
§Ó ®¹t ®îc lùc phanh cùc ®¹i Ppmax = ϕ xmax.Gb, khi ®ã gi¸ trÞ λ0 ≈ 15 ÷20% çc
nhµ thiÕt kÕ ®· tÝnh to¸n ®Ó c©n b»ng lùc phanh phÝa tríc vµ lùc phanh phÝa sau vµ ®a vµo
sö dông çc thiÕt bÞ ®Ó æn ®Þnh cho xe khi phanh vµ ®¶m b¶o hiÖu qu¶ phanh nh : Van
®Þnh lîng thñy lùc, bé ®iÒu hßa lùc phanh hay hÖ thèng trèng trît lª b¸nh xe ABS….
1.5. Gi¶n ®å phanh
Khi t¸c ®éng phanh dõng « t« thêng tu©n theo mét tr×nh tù, tr×nh tù nµy x¶y ra
nhanh hay chËm tuú thuéc vµo t×nh huèng phanh cã khÈn cÊp hay kh«ng. ViÖc dõng xe
b¾t ®Çu khi ngêi l¸i nhËn thÊy cã sÏ nguy hiÓm hoÆc cã yªu cÇu dõng xe, sau ®ã ra quyÕt
®Þnh, tiÕp theo ®ã ngêi l¸i thùc hiÖn hµnh ®éng di chuyÓn ch©n tõ bµn ®¹p ga ®Õn bµn ®¹p
phanh ...
B»ng thùc nghiÖm, ngêi ta ®· x©y dùng ®îc gi¶n ®å phanh thÓ hiÖn mèi quan hÖ
gi÷a thêi gian phanh t vµ lùc phanh Pp hay mèi quan hÖ gi÷a gia tèc chËm dÇn j víi thêi
gian phanh t.
Dùa vµo gi¶n ®å phanh (h×nh 5) ta cã:
t1 : Thêi gian ph¶n x¹ cña ngêi l¸i tøc lµ tõ lóc nh×n thÊy ®îc chíng ng¹i vËt cho
®Õn lóc t¸c dông vµo bµn ®¹p phanh, thêi gian nµy phô thuéc vµo tr×nh ®é cña ngêi l¸i.
Thêi gian t1 thêng n»m trong giíi h¹n t1= 0,3 ÷ 0,8.

t2 : Thêi gian chËm t¸c dông cña dÉn ®éng phanh, tøc lµ tõ lóc ngêi l¸i t¸c dông
vµo bµn ®¹p phanh cho ®Õn khi m¸ phanh Ðp s¸t vµo trèng phanh. Thêi gian nµy ®èi víi
phanh dÇu t2 = 0,035(s) vµ ®èi víi phanh khÝ t2 = 0,3(s).
t3 : thêi gian t¨ng (biÕn thiªn) lùc phanh hoÆc t¨ng gia tèc chËm dÇn, thêi gian nµy
®èi víi phanh dÇu t3 = 0,2(s) vµ ®èi víi phanh khÝ t3 = 0,5 ÷ 1 (s).
t4 : Thêi gian phanh hoµn toµn øng víi lùc phanh cùc ®¹i.
t5 : Thêi gian nh¶ phanh, lùc phanh gi¶m dÇn ®Õn kh«ng. Thêi gian nµy cã gi¸ trÞ t5=
0,2(s) víi phanh dÇu vµ t5 = 1,5 ÷ 2 (s) ®èi víi phanh khÝ.
H×nh 5: Gi¶n ®å phanh.
Khi « t« dõng h¼n råi míi nh¶ phanh th× thêi gian t5 kh«ng ¶nh hëng g× ®Õn qu·ng
®êng phanh nhá nhÊt. Nh vËy qu¸ tr×nh phanh kÓ tõ khi ngêi l¸i nhËn ®îc tÝn hiÖu cho ®Õn
khi « t« dõng h¼n kÐo dµi trong thêi gian (t) nh sau:
t = t1 + t2 + t3 + t4.

PhÇn 2: hÖ thèng phanh khÝ
Phanh khÝ ®îc sö dông trªn xe vËn t¶i cã t¶i träng lín nh Zil 130, Kamaz …
nguyªn lý lµm viÖc cña nã lµ sö dông n¨ng lîng cña kh«ng khÝ nÐn ®Ó tiÕn hµnh phanh.
HÖ thèng phanh khÝ cã u ®iÓm lµ t¹o ra lùc phanh lín, ®iÒu khiÓn nhÑ nhµng, cã
thÓ dïng kh«ng khÝ nÐn vµo çc môc ®Ých kh¸c nh b¬m h¬i b¸nh xe, truyÒn ®éng cho bé
phËn g¹t níc trªn kÝnh .... Tuy nhiªn hÖ thèng phanh khÝ vÉn tån t¹i nh÷ng nhîc ®iÓm nh:
khi cã sù rß rØ khÝ nÐn do çc mèi ghÐp kh«ng kÝn th× viÖc phôc håi kh¶ n¨ng phanh lµ
kh¸ l©u; kÐm an toµn, thêi gian chËm t¸c ®éng lín do kh«ng khÝ chÞu nÐn; kÕt cÊu phøc
t¹p thÓ hiÖn ë sè lîng chi tiÕt nhiÒu, kÝch cì lín. Ngoµi ra hÖ thèng phanh khÝ do cã sö
dông m¸y nÐn khÝ dÉn ®Õn tiªu hao mét phÇn c«ng suÊt N cña ®éng c¬ ®Ó dÉn ®éng m¸y
nÐn khÝ. ViÖc bè trÝ hÖ thèng b«i tr¬n, hÖ thèng lµm m¸t còng bÞ ¶nh hëng.
2.1. CÊu t¹o, nguyªn lý lµm viÖc chung cña hÖ thèng phanh khÝ
2.1.1 CÊu t¹o (h×nh 6)
KÕt cÊu cña hÖ thèng phanh nãi chung vµ hÖ thèng phanh khÝ nãi riªng gåm cã c¬
cÊu phanh vµ bé phËn dÉn ®éng phanh. C¬ cÊu phanh lµ bé phËn trùc tiÕp t¹o ra søc c¶n
chuyÓn ®éng cña « t«. Cßn bé phËn dÉn ®éng phanh th× lµm nhiÖm vô truyÒn n¨ng lîng
cho c¬ cÊu phanh vµ ®iÒu khiÓn c¬ cÊu phanh trong qóa tr×nh phanh.
- M¸y nÐn khÝ 1 ®îc dÉn ®éng bëi ®éng c¬ th«ng qua bé truyÒn ®ai cã c«ng dông
t¹o kh«ng khÝ nÐn cã ¸p suÊt cao ®Ó ®a tíi b×nh chøa khÝ nÐn 5 vµ 8.
- Van ®iÒu chØnh ¸p suÊt 2 dïng ®Ó ®iÒu khiÓn thiÕt bÞ tho¸t t¶i vµ ®¶m b¶o ¸p suÊt
khÝ nÐn trong çc b×nh chøa kh«ng nhá h¬n 5 kg/cm2
vµ kh«ng lín h¬n 7 kg/cm2
.
- §ång hå b¸o ¸p suÊt 3 dïng ®Ó b¸o ¸p suÊt kh«ng khÝ trong hÖ thèng.
- Van an toµn 4 thêng ®îc l¾p bªn ph¶i b×nh chøa khÝ nÐn dïng ®Ó gi÷ an toµn cho
hÖ thèng phanh khi ¸p suÊt trong b×nh chøa t¨ng lªn qu¸ giíi h¹n cho phÐp do van ®iÒu
chØnh ¸p suÊt háng.
- B×nh chøa kh«ng khÝ nÐn 5 vµ 8 dïng ®Ó tÝch mét lîng khÝ ®ñ cho 8 ÷ 10 lÇn
phanh trong trêng hîp m¸y nÐn khÝ gÆp sù cè. Ngoµi ra, b×nh chøa khÝ nÐn cßn gi÷ l¹i h¬i
níc vµ dÇu cã lÉn trong kh«ng khÝ. Trªn b×nh khÝ chøa khÝ nÐn cã l¾p çc van an toµn 4,
van kh«ng khÝ, van x¶ níc vµ h¬i dÇu lÉn trong kh«ng khÝ 6, 7.
- BÇu phanh 9, 16 dïng ®Ó quay trôc qu¶ ®µo t¸ch çc guèc phanh 11, 17 ë c¬ cÊu
phanh b¸nh xe b»ng n¨ng lîng cña kh«ng khÝ nÐn.
- Çc ®êng èng dÉn khÝ 10, 13, 15.
- Tæng van phanh 12 cã c«ng dông ph©n phèi khÝ nÐn tõ b×nh chøa tíi çc bÇu
phanh 9, 16 theo ®êng èng 10, 15.
- Côm m¸ phanh 11, 17 lµ bé phËn trùc tiÕp t¹o ra lùc ma s¸t tiÕn hµnh phanh qóa
tr×nh phanh b¸nh xe.

H×nh 6: S¬ ®å cÊu t¹o cña hÖ thèng phanh khÝ.
2.1.2. Nguyªn lý lµm viÖc
- Khi phanh ngêi l¸i ®¹p bµn ®¹p phanh 14. Th«ng qua c¬ cÊu dÉn ®éng, tæng van
phanh 12 më ra cho khÝ nÐn tõ b×nh chøa khÝ nÐn 5 vµ 8 th«ng qua èng dÉn h¬i 13 tíi
tæng van phanh 12 chia cho çc bÇu phanh 9, 16 ®Ó tiÕn hµnh phanh b¸nh xe. §èi víi hÖ
thèng phanh khÝ sö dông tæng van phanh kÐp cã kÐo moãc th× tæng van phanh lóc nµy sÏ
®ãng ®êng cÊp khÝ tíi b×nh chøa khÝ nÐn phanh r¬ moãc ®ång thêi van r¬ moãc còng ®îc
më ra ®Ó ®a khÝ nÐn tõ b×nh chøa khÝ nÐn phanh r¬ moãc tíi çc bÇu phanh r¬ moãc, tiÕn
hµnh phanh r¬ moãc. Víi hÖ thèng phanh khÝ cã r¬ moãc, bao giê phÇn r¬ moãc còng ®îc
phanh tríc ®Ó tr¸nh hiÖn tîng phÇn r¬ moãc “ trên ” lªn « t«.
- Khi th«i phanh ngêi l¸i th¶ bµn ®¹p phanh, tæng van phanh ®ãng çc ®êng èng
th«ng b×nh chøa víi bÇu phanh vµ më ®êng th«ng bÇu phanh víi khÝ trêi. Lóc nµy do
kh«ng khÝ ®îc x¶ ra ngoµi (do lß xo håi vÞ b¸t cao su th«ng qua b¸t cao su Ðp khÝ trong
bÇu phanh) cïng víi lß xo håi vÞ guèc phanh lµm chÊm døt qu¸ tr×nh phanh. ë hÖ thèng
phanh khÝ cã kÐo moãc, tæng van phanh kÐp cßn lµm nhiÖm vô më ®êng khÝ tõ b×nh chøa
khÝ nÐn qua van ng¾t vµo ®Çu nèi tíi van r¬ moãc ®Ó cung cÊp cho b×nh chøa khÝ nÐn
phanh r¬ moãc.(vÒ cÊu t¹o, nguyªn lý lµm viÖc cña hÖ thèng phanh khÝ cã kÐo moãc sÏ ®-
îc tr×nh bµy chi tiÕt ë phÇn sau).
2.2. Çc cum chi tiÕt chÝnh cña hÖ thèng phanh khÝ
2.2.1. Tæng van phanh (van ph©n phèi)
1. M¸y nÐn khÝ. 11, 17. Côm m¸ phanh.
2. Van ®iÒu ¸p. 10, 15. èng dÉn khÝ ®Õn bÇu phanh.
3. §ång hå ®o ¸p suÊt. 12. Tæng van phanh.
4. Van an toµn. 13. §êng èng dÉn khÝ.
5, 8. B×nh chøa khÝ nÐn. 14. Bµn ®¹p phanh.
9, 16. BÇu phanh.

Tæng van phanh lµ mét chi tiÕt rÊt quan träng trong hÖ thèng phanh khÝ. Tæng van
phanh thùc hiÖn viÖc ®iÒu khiÓn dßng khÝ nÐn vµo buång phanh cña çc b¸nh xe th«ng
qua çc van vµ lùc t¸c dông lªn bµn ®¹p phanh cña ngêi l¸i. Víi c«ng dông ®iÒu khiÓn
dßng khÝ nÐn vµo buång phanh cña çc b¸nh xe, çc chi tiÕt cña tæng van phanh ph¶i ®¶m
b¶o çc yªu cÇu kü thuËt mét çch chÝnh x¸c nh: çc lß xo ph¶i ®¶m b¶o ®é ®µn tÝnh, søc
c¨ng ®Ó ®¶m b¶o ¸p suÊt khÝ trong hÖ thèng. Çc van ph¶i ®¶m b¶o ®é kÝn khÝt kh«ng bÞ
dß khÝ g©y sôt ¸p trong hÖ thèng, g©y ¶nh hëng tíi qu¸ tr×nh phanh. Dùa vµo sè buång
phanh ngêi ta ph©n tæng van phanh ra lµm hai lo¹i: lo¹i tæng van phanh ®¬n vµ lo¹i tæng
van phanh kÐp. Trong lo¹i tæng van phanh ®¬n cã çc lo¹i nh: tæng van phanh ®¬n kiÓu
mµng, tæng van phanh ®¬n kiÓu pitt«ng vµ tæng van phanh ®¬n kiÓu lß xo tÊm. Díi ®©y lµ
mét vµi kiÓu tæng van phanh dïng trªn hÖ thèng phanh khÝ hiÖn nay.
2.2.1.1. Tæng van phanh ®¬n kiÓu mµng (h×nh 7)
a) CÊu t¹o.
H×nh 7: CÊu t¹o tæng van phanh ®¬n kiÓu mµng.
1. CÇn ®Èy. 2. Vá. 3. C«ng t¾c ®Ìn phanh. 4. Mµng cao su. 5. N¾p. 6. Cèc dÉn híng. 7.
Lß xo håi vÞ mµng. 8. Van n¹p. 9. Van x¶. 10. Lß xo c©n b»ng. 11. Thanh dÉn.
Trªn h×nh vÏ thÓ hiÖn cÊu t¹o cña tæng van phanh ®¬n kiÓu mµng. Th©n van cã hai
khoang A vµ khoang B. Khoang A nèi th«ng víi b×nh khÝ nÐn, khoang B nèi th«ng víi bÇu
phanh. Trong th©n cña tæng van phanh cã van n¹p 8, van x¶ 9 vµ c¬ cÇu tïy ®éng ®Ó ®iÒu
khiÓn ¸p suÊt khÝ nÐn cung cÊp vµo bÇu phanh tïy theo lùc t¸c ®éng lªn bµn ®¹p phanh.
Ngoµi ra trong th©n tæng van phanh cã l¾p tiÕp ®iÓm tÝn hiÖu ®Ìn ®á 3 b¸o dõng xe.
b) Nguyªn lý lµm viÖc.
Khi ngêi l¸i muèn thùc hiÖn phanh, ngêi l¸i ®¹p ch©n lªn bµn ®¹p phanh thanh dÉn
11 cña tæng van phanh lµm quay cµn ®Èy, cÇn ®Èy lµm dÞch chuyÓn èng lãt 12 vµ lß xo 10
sang bªn ph¶i. Vßng chÆn cña lß xo t¸c ®éng mét søc Ðp lªn cèc dÉn híng 6 lµm ®ãng van
x¶ l¹i. Khoang x¶ cña tæng van phanh vµ bÇu phanh bÞ ng¾t víi khÝ quyÓn. Cèc dÉn híng
6 tiÕp tôc dÞch chuyÓn sang ph¶i sÏ më van n¹p ra. Van n¹p vµ van x¶ nèi chung víi cÇn
13. Khi van n¹p më khoang A (nèi th«ng víi b×nh chøa khÝ nÐn) th«ng víi khoang B.
Kh«ng khÝ tõ b×nh khÝ nÐn qua khoang A, B ®i vµo bÇu phanh thùc hiÖn phanh « t«. Khi
ngêi l¸i nh¶ bµn ®¹p phanh ®ßn bÈy trë vÒ vÞ trÝ ban ®Çu. Lß xo håi vÞ mµng cña c¬ cÊu
tïy ®éng sÏ ®Èy mµng vÒ vÞ trÝ ban ®Çu lµm cèc dÉn híng 6 dÞch chuyÓn sang tr¸i, më van

x¶ ra, ®ãng van n¹p l¹i. Khoang B (th«ng víi çc bÇu phanh) nèi víi lç x¶ 14 kh«ng khÝ
tõ bÇu phanh qua van x¶ ®i ra çc lç x¶ 14 ra khÝ quyÓn. ¤ t« hÕt h·m phanh.
Khi phanh « t« kh«ng khÝ nÐn tõ b×nh chøa khÝ nÐn vµo khoang B, t¸c ®éng mét
søc Ðp lªn mµng cña c¬ cÊu tïy ®éng, ng¨n c¶n viÖc chuyÓn ®éng cña çc van vµ cÇn 1.
Nhê ®ã khi ®¹p ch©n lªn bµn ®¹p phanh ngêi l¸i sÏ c¶m thÊy mét søc c¶n, søc c¶n nµy
cµng lín nÕu søc ®¹p cµng ®ét ngét.
Khi søc c¶n lín h¬n lùc tõ bµn ®¹p phanh truyÒn ®éng tíi èng lãt 12 vµ lß xo 10
cña c¬ cÊu tïy ®éng th× mµng cong vÒ bªn tr¸i, Ðp lß xo 10 cña c¬ cÊu tïy ®éng ®ãng van
n¹p l¹i. ViÖc cung cÊp khÝ nÐn vµo bÇu phanh sÏ ngõng l¹i vµ ¸p suÊt trong bÇu phanh sÏ
kh«ng t¨ng lªn n÷a.
Nhê cã c¬ cÊu tïy ®éng nªn ¸p suÊt truyÒn vµo bÇu phanh tøc lµ lùc phanh ®îc tù
®éng ®iÒu chØnh tïy theo lùc t¸c ®éng lªn bµn ®¹p phanh. V× vËy c¬ cÊu nµy ®îc gäi lµ
“tïy ®éng” tøc lµ cêng ®é h·m phanh t¨ng hay gi¶m lµ thïy thuéc vµo lùc mµ ngêi l¸i xe
®Æt lªn bµn ®¹p phanh. §ång thêi ngêi l¸i xe ®¹p ch©n lªn bµn ®¹p phanh tïy theo lùc c¶n
mµ anh ta c¶m thÊy, lùc c¶n nµy cµng lín th× h·m phanh cµng m¹nh.
2.2.1.2. tæng van phanh ®¬n kiÓu pitt«ng (h×nh 8)
a) CÊu t¹o.
Trªn h×nh vÏ thÓ hiÖn cÊu t¹o cña tæng van phanh ®¬n kiÓu pitt«ng. Th©n van cã hai
khoang A vµ B. Khoang A nèi th«ng víi b×nh chøa, khoang B nèi th«ng víi çc bÇu
phanh. Trong th©n tæng van phanh cã pitt«ng ®iÒu khiÓn P, van ®ãng S vµ çc lß xo R1, R2.
Hinh 8: KÕt cÊu cña tæng van phanh ®¬n kiÓu pitt«ng.
1. Bµn ®¹p phanh. P - Piston ®iÒu khiÓn.
2- Thanh ®Èy. S - Van ®ãng.

3- Lß xo bµn ®¹p phanh. R1 - Lß xo håi vÞ cña pitt«ng ®iÒu khiÓn.
R2 - Lß xo håi vÞ cña van ®ãng.
Khi ngêi l¸i muèn thùc hiÖn qu¸ tr×nh phanh. Ngêi l¸i sÏ ®¹p ch©n lªn bµn ®¹p
phanh 1. Th«ng qua thanh ®Èy 2 sÏ t¸c ®éng vµo pitt«ng ®iÒu khiÓn P lµm pitt«ng P ®i
xuèng bÞt lç gi÷a cña van ®ãng S, ®ãng lç x¶ l¹i. Khi Ên thªm bµn ®¹p phanh xuèng van S
sÏ më ra nèi th«ng khoang B víi khoang A. Kh«ng khÝ sÏ ®i tõ b×nh chøa vµo khoang A
qua khoang B vµ ®i tíi çc bÇu phanh thùc hiÖn qu¸ tr×nh phanh.
Khi ngõng phanh ngêi l¸i nh¶ bµn ®¹p phanh ra lß xo håi vÞ R1 cña pitt«ng ®iÒu
khiÓn P sÏ ®Èy pitt«ng ®i lªn ®ång thêi lß xo håi vÞ R2 cña van ®ãng S sÏ ®Èy van S ®i lªn
®ãng bÖ cña nã lµm ng¨n çch gi÷a khoang A vµ khoang B. Khi ®ã kh«ng khÝ tõ çc bÇu
phanh trë l¹i khoang B qua lç gi÷a cña van ®ãng S tho¸t ra khÝ quyÓn.
§«i khi trong hÖ thèng phanh khÝ cã trang bÞ van x¶ nhanh gióp tho¸t nhanh khÝ
nÐn trong çc buång phanh lµm cho m¸ phanh t¸ch rêi khái trèng phanh ngay khi nh¶
phanh.
2.2.1.3. Tæng van phanh ®¬n kiÓu lß xo tÊm (h×nh 9)
a) CÊu t¹o.
H×nh 9: CÊu t¹o tæng van phanh ®¬n kiÓu lß xo tÊm.
1. èng dÉn h¬i ®Õn bÇu phanh. 2, 14. Lß xo. 3,13. Van. 4. èng dÉn h¬i ra b×nh chøa.
5. §ßn ®iÒu khiÓn. 6. Th©n tæng van. 7. Chèt. 8. trô van. 9. lß xo van. 10. Nóm ti.
11. Lß xo tÊm. 12. §ßn g¸nh. 15. èng dÉn h¬i ra ngoµi.
Trªn h×nh vÏ thÓ hiÖn tæng van phanh ®¬n kiÓu lß xo tÊm. Tæng van phanh ®îc ®iÒu
khiÓn bëi ®ßn ®iÒu khiÓn sè 5. §ßn ®iÒu khiÓn sè 5 quay quanh chèt 7 vµ tú lªn trô 8. Bªn
trong cña tæng van phanh cã lß xo van 9, nóm ti 10. Lß xo tÊm 11 ®îc lµm b»ng l¸ thÐp cã
®é ®Çn håi cao. PhÝa díi lµ ®ßn g¸nh 12. èng dÉn khÝ ra ngoµi 15 bªn trong cã lß xo 14 vµ
van 13. KhÝ tõ b×nh chøa sÏ ®i vµo tæng van phanh qua èng dÉn khÝ 16. Çc chi tiÕt ®îc
b¶o vÖ vµ g¸ l¾p bëi th©n 6.
Khi kh«ng phanh lß xo tÊm 11 lâm lªn phÝa trªn, lóc nµy lß xo 2 sÏ ®Èy vµo ®ãng
van 3 cña èng dÉn khÝ tíi bÇu phanh. Lß xo 14 ®Èy lªn më van 13 ë èng khÝ ra ngoµi. Do

®ßn g¸nh 12 ®îc ®Èy lªn trªn s¸t víi ti 10 cña lß xo tÊm 11. Kh«ng khÝ nÐn ë bÇu phanh ®i
theo èng qua van 13 råi theo èng 15 ra ngoµi.
Khi t¸c dông vµo bµn ®¹p phanh: §ßn ®iÒu khiÓn 5 quay quanh chèt 7 Ên trô 8 vµ
lß xo 9 lµm cho lß xo tÊm 11 vâng xuèng ®Èy ®ßn g¸nh 12 xuèng. Do lß xo 14 yÕu h¬n lß
xo 2 lªn ®ßn g¸nh 12 sÏ ®Èy van 13 xuèng tríc bÞt kÝn ®êng èng 15 kh«ng cho kh«ng khÝ
nÐn ra ngoµi. Sau khi van 13 ®ãng, ®ßn g¸nh 12 tiÕp tôc ®i xuèng van 3 ®Ó më cña
van, khÝ nÐn tõ b×nh chøa theo cöa van 3 ®Õn bÇu phanh ra çc b¸nh xe b»ng ®êng èng 1.
Nh vËy qu¸ tr×nh phanh ®îc tiÕn hµnh.
Khi duy tr× sù phanh: Do ¸p suÊt cña kh«ng khÝ nÐn ®i qua tæng van phanh ®· b·o
hßa lªn phÝa díi lß xo tÊm 11 cã mét ¸p lùc lín ®Èy lß xo tÊm cong lªn vµ lùc ®Ì lªn van 3
gi¶m xuèng ®ång thêi díi lùc t¸c dông cña lß xo 2 lµm ®ãng van 3 trong khi ®ã van 13
vÉn ®îc ®ãng kÝn, kh«ng khÝ nÐn lóc nµy kh«ng qua tæng van phanh n÷a vµ còng cha
tho¸t ra ngoµi nªn qu¸ tr×nh phanh vÉn tiÕp tôc khi cha nh¶ bµn ®¹p phanh.
Khi ngõng phanh: Ngêi l¸i th¶ bµn ®¹p phanh. Lß xo van 9 ®Èy trô 8 vÒ vÞ trÝ ban
®Çu vµ kÐo lß xo tÊm 11 cong lªn, lóc nµy ®ßn g¸nh 12 tõ tõ vÒ vÞ trÝ cò vµ lß xo 14 ®Èy
vµo më van 13, kh«ng khÝ tõ bÇu phanh dån vÒ theo èng 16 qua van 13 ®Ó ra ngoµi.
2.2.1.4. Tæng van phanh kÐp (h×nh 10)
a) CÊu t¹o.
Tæng van phanh kÐp cã hai buång. Buång phÝa trªn vµ buång phÝa díi. Buång
phÝa díi dïng ®Ó dÉn ®éng phanh «t«, buång phÝa trªn dïng ®Ó ®iÒu khiÓn phanh r¬ moãc.
Buång phÝa díi cã cÊu t¹o nh mét tæng van phanh ®¬n kiÓu mµng. Nã gåm cã: Çc van
n¹p vµ van x¶ ®îc b¾t trªn cïng mét trôc. Mµng cña c¬ cÊu tïy ®éng, lß xo håi vÞ mµng,
cèc dÉn híng, èng lãt cña lß xo, lß xo c©n b»ng vµ c«ng t¾c ®Ìn phanh. Çc chi tiÕt nµy ®-
îc ®iÒu khiÓn bëi cÇn nèi bÐ. Buång phÝa trªn cã cÊu t¹o nh buång phÝa díi chØ cã kh¸c lµ
èng lãt lß xo ®îc thay b»ng thanh ®Èy vµ buång phÝa trªn kh«ng cã c«ng t¾c ®Ìn phanh.
Çc chi tiÕt cña buång r¬ moãc ®îc ®iÒu khiÓn bëi cÇn nèi lín. CÇn nèi lín ®îc dÉn ®éng
tõ cÇn kÐo.

H×nh 10: S¬ ®å cÊu t¹o tæng van phanh kÐp.
Khi kh«ng phanh « t« van n¹p buång ®iÒu khiÓn çc phanh cña r¬ moãc thêng
më, van x¶ thêng ®ãng. Cßn ë buång ®iÒu khiÓn phanh « t« th× ngîc l¹i van n¹p thêng
®ãng van x¶ thêng më. Do van n¹p cña buång ®iÒu khiÓn phanh r¬ moãc thêng më khi
kh«ng phanh nªn kh«ng khÝ tõ b×nh chøa ®i vµo ®êng h¬i chÝnh cña r¬ moãc. Cßn ¸p suÊt
kh«ng khÝ th× do lß xo c©n b»ng cña buång r¬ moãc ®iÒu chØnh. §ång thêi van n¹p cña
buång phanh « t« thêng ®ãng nªn kh«ng khÝ tõ b×nh chøa kh«ng di vµo bÇu phanh cña «
t«.
Khi phanh, lùc tõ bµn ®¹p phanh qua cÇn kÐo truyÒn cho cÇn nèi lín cña tæng van
phanh kÐp, cÇn nèi lín t¸c dông vµo cÇn ®Èy dÞch chuyÓn sang tr¸i. Lß xo håi vÞ mµng cña
c¬ cÊu tïy ®éng buång r¬ moãc sÏ ®Èy mµng dÞch chuyÓn sang tr¸i lµm më van x¶, ®ång
thêi lß xo van r¬ moãc sÏ ®Èy trôc van sang tr¸i lµm ®ãng van n¹p l¹i nèi th«ng ®êng h¬i
chÝnh cña r¬ moãc víi kh«ng khÝ bªn ngoµi, lµm gi¶m ¸p suÊt trªn ®êng h¬i chÝnh cña r¬
moãc lµm van ph©n phèi kh«ng khÝ cña r¬ moãc lµm viÖc thùc hiÖn phanh r¬ moãc. Trong
lóc ®ã, ®Çu nèi díi cña cÇn nèi lín Ðp vµo cÇn nèi bÐ lµm di chuyÓn èng lãt cña lß xo
cïng víi lß xo c©n b»ng sang ph¶i. Th«ng qua ®Üa lß xo lµm di chuyÓn cèc dÉn híng sang
ph¶i lµm ®ãng van x¶ l¹i vµ më van n¹p cña buång phanh « t«. Kh«ng khÝ nÐn tõ b×nh
chøa ®i vµo bÇu phanh cña b¸nh xe « t« ®Ó h·m b¸nh xe l¹i. Lß xo c©n b»ng cña mçi
buång ®¶m b¶o thay ®æi mét çch c©n ®èi ¸p suÊt kh«ng khÝ nÐn ë çc buång phanh cña
b¸nh xe « t« tïy thuéc vµo lùc bµn ®¹p phanh. C¬ cÊu ®ã gäi lµ c¬ cÊu tù ®éng.
Khi bá bµn ®¹p phanh ra, cÇn nèi lín t¹o kh¶ n¨ng cho lß xo c©n b»ng buång
phanh r¬ moãc di chuyÓn cÇn ®Èy vÒ phÝa ngîc chiÒu, thanh ®Èy t¸c ®éng vµo cèc dÉn h-
íng lµm ®ãng van x¶ vµ më van n¹p cña buång r¬ moãc. Kh«ng khÝ nÐn ®i vµo ®êng h¬i
chÝnh cña hÖ thèng phanh r¬ moãc t¸c dông lªn van ph©n phèi kh«ng khÝ cña r¬ moãc vµ
lµm hÕt t¸c dông phanh cña r¬ moãc. Trong lóc ®ã cÇn nèi bÐ cña tæng van phanh kÐo lïi
vÒ lµm èng lãt lß xo, lß xo c©n b»ng cña buång phanh dÞch chuyÓn sang tr¸i. Khi ®ã çc
lß xo håi vÞ cña van vµ mµng cña c¬ cÊu tïy ®éng sÏ ®Èy cho trôc van vµ mµng sang tr¸i
lµm ®ãng van n¹p vµ më van x¶ cña « t«. Kh«ng khÝ nÐn tõ çc bÇu phanh cña « t« qua
van x¶ ra ngoµi khÝ quyÓn. KÕt thóc qu¸ tr×nh phanh.
2.2.2. Van ph©n phèi kh«ng khÝ (Van r¬ moãc - H×nh 11)
2.2.2.1. CÊu t¹o.
Van ph©n phèi kh«ng khÝ cña r¬ moãc dïng ®Ó ®iÒu khiÓn dßng khÝ thùc hiÖn
phanh r¬ moãc. Van r¬ moãc gåm cã: van n¹p, van x¶, cÇn ®Èy, b¸t cao su, lß xo, n¾p trªn
vµ n¾p díi. Khi cha ®¹p bµn ®¹p phanh, kh«ng khÝ nÐn tõ b×nh chøa cña « t« ®i qua tæng
van phanh kÐp, van ng¾t, ®Çu nèi vµ van r¬ moãc ®i vµo b×nh chøa kh«ng khÝ cña r¬
moãc.
1 2
3
4
5
6
7
8

H×nh 11: CÊu t¹o van ph©n phèi (van r¬mooc).
1. N¾p trªn. 5. Van x¶.
2. Lß xo. 6. Vá .
3. CÇn ®Èy. 7. Van n¹p.
4. N¾p díi. 8. N¾p trªn
2.2.2.2. Nguyªn lý lµm viÖc
Khi phanh, ¸p suÊt kh«ng khÝ trong ®êng h¬i chÝnh cña r¬ moãc gi¶m, ¸p suÊt
kh«ng khÝ ë khoang trèng phÝa trªn cña van r¬ moãc gi¶m vµ cÇn ®Èy cña van díi t¸c
dông cña ¸p suÊt khÝ ë buång gi÷a (nèi víi b×nh chøa cña r¬ moãc) di chuyÓn lªn phÝa
trªn, më van n¹p vµ ®ãng van x¶. Kh«ng khÝ tõ b×nh chøa r¬ moãc ®i qua kho¶ng trèng
phÝa díi cña van r¬ moãc Ðp b¸t cao su t× s¸t vµo vá van r¬ moãc. Ng¨n çch ®êng khÝ
chÝnh r¬ moãc víi b×nh chøa kh«ng khÝ cña r¬ moãc. Kh«ng khÝ qua van n¹p cña van r¬
moãc vµo çc bÇu phanh r¬ moãc, thùc hiÖn phanh r¬ moãc.
Khi nh¶ bµn ®¹p phanh, ¸p suÊt ®êng khÝ chÝnh cña r¬ moãc t¨ng lªn t¸c dông vµo
b¸t cao su lµm cÇn ®Èy di chuyÓn xuèng phÝa díi ®ãng van n¹p l¹i vµ më van x¶ ra.
Kh«ng khÝ tõ çc bÇu phanh r¬ moãc qua van x¶ tho¸t ra ngoµi khÝ quyÓn. Cßn kh«ng khÝ
ë ®êng kh«ng khÝ chÝnh cña r¬ moãc sÏ Ðp b¸t cao su cña van r¬ moãc l¹i th«ng qua khe
hë gi÷a b¸t cao su vµ th©n van r¬ moãc kh«ng khÝ ®îc n¹p vµo b×nh chøa cña r¬ moãc
chuÈn bÞ cho qu¸ tr×nh phanh tiÕp theo.
2.2.3. M¸y nÐn khÝ
2.2.3.1. C«ng dông, ph©n lo¹i
M¸y nÐn khÝ cã c«ng dông lµ t¹o ra khÝ nÐn cã ®ñ ¸p suÊt cung cÊp cho hÖ thèng
phanh khÝ ®Ó thùc hiÖn viÖc phanh xe. Ngoµi ra cßn cung cÊp cho mét sè hÖ thèng kh¸c
cã sö dông khÝ nÐn nh: lau kÝnh, b¬m h¬i b¸nh xe, ®ãng më cöa xe ...
Trªn « t« thêng dïng lo¹i m¸y nÐn khÝ mét xi lanh hoÆc 2 xi lanh, nguyªn lý lµm
viÖc cña chóng gièng nhau song lo¹i mét xi lanh cã kÕt cÊu ®¬n gi¶n nªn ë ®©y chØ giíi
thiÖu lo¹i m¸y nÐn khÝ hai xi lanh ®iÓn h×nh.
2.2.3.2. M¸y nÐn khÝ dïng trªn xe Zil 130 (h×nh 12)
* CÊu t¹o: Gåm 3 phÇn chÝnh: n¾p m¸y, th©n m¸y vµ hép trôc khuûu. Hai xi lanh
3 cña m¸y nÐn khÝ ®îc ®óc cïng víi çc ¸o níc trong mét khèi xi lanh 11, kÕt hîp víi çc
pitt«ng t¹o thµnh th©n m¸y. Th©n m¸y ®îc b¾t b»ng bu l«ng víi hép trôc khuûu 29, díi

hép trôc khuûu cã çc te dÇu 9 ®îc l¾p kÝn víi hép trôc khuûu b»ng bu l«ng. N¾p xi lanh
7 ®îc l¾p víi th©n m¸y b»ng bul«ng.
- Trong n¾p m¸y cã bè trÝ van nÐn 10 vµ lß xo 9 ®Æt trong cèc 8, ®©y lµ bé van x¶
(®a khÝ tõ m¸y nÐn tíi b×nh nÐn khÝ), ngoµi ra cßn cã van n¹p h×nh ®Üa trªn cã lß xo t× vµo
van lµm van ®ãng kÝn cöa n¹p kh«ng khÝ.
- Trong th©n m¸y cã pitt«ng 5, mçi pitt«ng cã hai xÐc m¨ng khÝ vµ mét xÐc m¨ng
dÇu, pitt«ng ®îc lµm tõ hîp kim nh«m, ®Ønh pitt«ng lµ ®Ønh b»ng kh«ng cã g× ®Æc biÖt nh
ë ®éng c¬. Çc pitt«ng ®îc l¾p víi thanh truyÒn 4 qua chèt pitt«ng 6 vµ còng ®Òu cã b¹c.
- Trong hép trôc khuûu gåm trôc khuûu 17 bè trÝ trªn hai æ bi cÇu 2. B¹c thanh
truyÒn 8 ®óc b»ng hîp kim babÝt. ë mét ®Çu cña trôc khuûu cã l¾p vßng bÞt 14, lß xo 13
vµ ®ai èc 16 ®Ó ®iÒu chØnh ®é chÆt cña æ bi, ®Çu kia cña trôc khuûu cã vßng ch¾n 1 vµ
puly 20. Vßng ch¾n 1 vµ vßng bÞt ng¨n kh«ng cho dÇu tõ çc te b¾n ra ngoµi. §Çu trôc
khuûu kh«ng b¾t puly cã khoan lç däc trôc khuûu ®Ó ®a dÇu vµo b«i tr¬n nhê mét ®êng
èng dÉn tõ ®êng dÇu chÝnh cña ®éng c¬ sang. Sau khi b«i tr¬n dÇu r¬i xuèng çc te 19 vµ
®îc ®a vÒ çc te dÇu cña ®éng c¬.
- Trªn th©n xi lanh cßn cã thiÕt bÞ giíi h¹n t¶i vµ van ®iÒu chØnh ¸p suÊt. Van ®iÒu
chØnh ¸p suÊt th«ng víi khoang díi cña thiÕt bÞ giíi h¹n t¶i, khoang trªn cña thiÕt bÞ giíi
h¹n t¶i th«ng víi ®êng kh«ng khÝ cña ®éng c¬, khoang nµy còng chÝnh lµ cöa n¹p kh«ng
khÝ cña m¸y nÐn khÝ
H×nh 12: S¬ ®å cÊu t¹o m¸y nÐn khÝ sö dông trªn xe Zil 130.
2

1. Vßng ch¾n. 2. æ bi. 3. Xi lanh. 4. Thanh truyÒn. 5. Pitt«ng. 6. Chèt pitt«ng. 7. N¾p xi
lanh. 8. Cèc van. 9,13. Lß xo. 10. Van nÐn. 11. Khèi xi lanh. 12. ¸o níc lµm m¸t. 14.
Vßng bÞt. 15. N¾p sau trôc khuûu. 16 . §ai èc. 17. Trôc khuûu. 18. B¹c thanh truyÒn.
19. Çc te dÇu. 20. Pu ly dÉn ®éng.
* Nguyªn lý lµm viÖc
Khi pitt«ng tõ ®iÓm chÕt trªn ®i xuèng ®iÓm chÕt díi, x¶y ra qu¸ tr×nh gi·n në cña
kh«ng khÝ t¹o ra ®é ch©n kh«ng ë trong xi lanh. Khi ®é ch©n kh«ng t¨ng lªn ®ñ lín th¾ng
søc c¨ng lß xo 22 sÏ më van n¹p 21 lµm th«ng buång xi lanh víi bÇu läc kh«ng khÝ cña
®éng c¬. Díi t¸c dông cña søc hót ch©n kh«ng trong buång xi lanh, kh«ng khÝ ®îc läc
s¹ch tõ bªn ngoµi sÏ n¹p vµo qua khoang 28 vµ van n¹p h×nh tÊm 21. Qu¸ tr×nh n¹p ®îc
thùc hiÖn khi pitt«ng cña m¸y nÐn khÝ qua ®iÓm chÕt trªn tiÕp tôc ®i xuèng vµ kÕt thóc
khi qua ®iÓm chÕt díi mét chót, do vÉn cßn qu¸n tÝnh luång kh«ng khÝ vÉn th¾ng søc c¨ng
cña lß xo van n¹p vµ kh«ng khÝ vÉn tiÕp tôc ®îc n¹p vµo m¸y nÐn.
Khi pitt«ng 5 ®i lªn, kh«ng khÝ trong xi lanh ®îc nÐn l¹i. Khi ¸p suÊt cña khÝ nÐn
trong xi lanh lín h¬n ¸p suÊt kh«ng khÝ nÐn ë buång tho¸t vµ trong çc b×nh chøa, ®ång
thêi c¶ søc nÐn cña lß xo van x¶ 9, lóc nµy van x¶ 10 më, khÝ nÐn sÏ qua çc ®êng èng
dÉn vµo b×nh chøa. Sau ®ã qu¸ tr×nh lÆp l¹i nh trªn.
2.2.3.4. M¸y nÐn khÝ dïng trªn xe Zil 164 (h×nh 13)
M¸y nÐn khÝ sö dïng trªn xe Zil 164 còng lµ lo¹i hai xi lanh nhng cã mét sè ®iÓm
kh¸c so víi m¸y nÐn khÝ sö dông trªn xe Zil 130.
- M¸y nÐn khÝ xe Zil 164 n¹p kh«ng khÝ vµo xi lanh kh«ng qua çc xu p¸p ë thiÕt bÞ
giíi h¹n t¶i nh ë xe Zil 130 mµ qua çc cöa n¹p ®Æt ngang th©n xi lanh nh ë ®éng c¬ hai
kú. Khi pitt«ng ®i xuèng qua çc cöa n¹p th× nã sÏ n¹p khÝ vµo m¸y råi nÐn khÝ qua van
n¹p nh ë xe Zil 130.
- M¸y nÐn khÝ sö dông trªn xe Zil 164 cã van ®iÒu chØnh ¸p suÊt nh ë xe Zil 130
nhng c¬ cÊu tho¸t t¶i cã kÕt cÊu vµ nguyªn lý ho¹t ®éng kh¸c xe Zil 130. Khi ¸p suÊt
trong hÖ thèng phanh vît qu¸ giíi h¹n cho phÐp (7.5 kg/cm2
), lóc ®ã van ®iÒu chØnh ¸p
suÊt ®iÒu khiÓn c¬ cÊu tho¸t t¶i ho¹t ®éng b»ng çch cho dßng khÝ cã ¸p suÊt cao t¸c ®éng
vµo mµng cao su ®Ó n©ng ®Üa ®Èy con ®éi ®i lªn t¸c ®éng vµo ®u«i ®ßn bÈy, khi nµy ®ßn 7
cïng t¸c ®éng nhÊn hai xu p¸p lµm th«ng hai khoang xi lanh, m¸y nÐn khÝ lµm viÖc nhng
kh«ng cÊp khÝ nÐn cho b×nh chøa n÷a.

H×nh 13: M¸y nÐn khÝ sö dông trªn xe Zil 164.
1. Xu p¸p c¬ cÊu tho¸t t¶i. 2. Bu l«ng vµ ªcu ®iÒu chØnh. 3. Cß mæ. 4. Chèt tùa. 5. Con
®éi. 6. Mµng. 7. §êng khÝ tõ b×nh khÝ nÐn tíi.
2.2.4. ThiÕt bÞ giíi h¹n t¶i (h×nh 14)
Khi ¸p suÊt trong b×nh chøa ®¹t kho¶ng (7.3 ÷7.7 ) kg/cm2
th× sù cung cÊp khÝ nÐn
cÇn dõng l¹i ë m¸y nÐn khÝ. §Ó tù ®éng thùc hiÖn yªu cÇu nµy cã van ®iÒu chØnh ¸p suÊt
vµ hiÕt bÞ giíi h¹n t¶i ë m ¸y nÐn khÝ.

H×nh 14: ThiÕt bÞ giíi h¹n t¶i.
21. Van n¹p b×nh ®Üa. 22, 24. Lß xo. 23. Con ®éi. 25. Vßng bÞt. 26. Pitt«ng. 27. R·nh
th«ng van ®iÒu chØnh ¸p suÊt. 28. Buång trèng th«ng víi khÝ trêi.
VÒ kÕt cÊu thiÕt bÞ giíi h¹n t¶i gåm hai pitt«ng h×nh trô 26, çc vßng bÞt 25, con
®éi 23 ®Æt díi van n¹p h×nh ®Üa 21 (lo¹i tÊm). Pitt«ng 26 cã liªn hÖ víi ®ßn g¸nh vµ lß xo
24. R·nh 27 ë phÝa díi pitt«ng cã liªn hÖ víi bé ®iÒu chØnh ¸p suÊt, chóng th«ng nhau khi
l¾p van ®iÒu chØnh ¸p suÊt vµo th©n xi lanh. Cßn buång 28 díi van n¹p 21 th«ng víi ®êng
èng dÉn tíi bÇu läc kh«ng khÝ cña ®éng c¬.
Nguyªn lý lµm viÖc: Khi ¸p suÊt trong çc b×nh chøa khÝ nÐn thÊp h¬n 6 kg/cm2
van ®iÒu chØnh ¸p suÊt sÏ lµm r·nh 27 díi hai pitt«ng th«ng víi bªn ngoµi. Lóc nµy díi t¸c
dông cña lß xo 24 tú lªn ®ßn g¸nh ®Èy pitt«ng 26 n»m ë vÞ trÝ thÊp nhÊt nªn con ®éi 23
kh«ng t¸c dông vµo van n¹p 21, do ®ã thiÕt bÞ giíi h¹n t¶i ®îc ng¾t ra khái m¸y nÐn,
kh«ng khÝ ®i vµo b×nh chøa.
Khi ¸p suÊt kh«ng khÝ trong b×nh chøa lín h¬n 7 kg/cm2
, van ®iÒu chØnh ¸p suÊt
nèi th«ng r·nh 27 víi çc b×nh chøa. Lóc nµy kh«ng khÝ nÐn vµo r·nh 27 sÏ ®ñ lín Ðp
pitt«ng 26 vµ con ®éi 23 ®i lªn phÝa trªn ®Èy çc van n¹p 21 cña çc xi lanh 3 më, lß xo
24 vµ 22 bÞ nÐn l¹i, khi hai van n¹p 21 më sÏ nèi th«ng hai xi lanh 3 víi nhau qua buång
28 ë díi van nµy. Nh vËy kh«ng khÝ ®îc dån tõ xi lanh nµy sang xi lanh kia mµ kh«ng ®i
cung cÊp cho b×nh chøa n÷a, m¸y nÐn khÝ lµm viÖc nhng chØ ch¹y kh«ng. NÕu chóng ta
®¹p phanh hay sö dông khÝ nÐn vµo c«ng viÖc nµo ®ã lµm cho ¸p suÊt trong b×nh chøa h¹
xuèng (díi 6 kg/cm2
) th× m¸y nÐn khÝ l¹i lµm viÖc b×nh thêng.
2.2.5. Van ®iÒu chØnh ¸p suÊt
Van ®iÒu chØnh ¸p suÊt dïng ®Ó ®iÒu khiÓn thiÕt bÞ giíi h¹n t¶i mét çch tù ®éng vµ
®¶m b¶o ¸p suÊt trong çc b×nh chøa kh«ng nhá h¬n 5 kg/cm2
vµ kh«ng lín h¬n 7 kg/cm2
.

* CÊu t¹o (h×nh 15):
1.N¾p ®Ëy.
2. N¾p ®iÒu chØnh.
3. Lß xo.
4. Ti ®Èy.
5. èng bäc.
6. §Öm ®iÒu chØnh .
7.R·nh.
8. Lç tho¸t.
9. Vá.
10. §ai èc h·m.
11. Van bi.
H×nh 15: Van ®iÒu chØnh ¸p suÊt.
Van ®iÒu chØnh ¸p suÊt thêng lµ van bi cÇu gåm cã vá 9 ®îc l¾p vµo th©n xi lanh
nhê hai bul«ng, phÝa trªn ®îc bÞt kÝn b»ng vßng ®Öm ®iÒu chØnh 6 vµ èng bäc 5. Bªn c¹nh
èng bäc 5 cã r·nh th«ng víi khÝ trêi 7, r·nh nµy lµm th«ng khÝ trêi víi khoang 27 cña
thiÕt bÞ giíi h¹n t¶i ®Ó ng¾t thiÕt bÞ giíi h¹n t¶i khái m¸y nÐn. Trong èng bäc 5 cã ti ®Èy 4
t× vµo lß xo 3 lµm viªn bi 11 ®ãng cöa tõ b×nh chøa tíi thiÕt bÞ giíi h¹n t¶i khi ¸p suÊt b×nh
chøa thÊp, søc c¨ng cña lß xo cã thÓ thay ®æi nhê n¾p 2 cã ren ¨n khíp víi èng bäc 5.
ViÖc thay ®æi søc c¨ng thùc hiÖn khi th¸o n¾p cña van vµ xoay n¾p 2, lóc ®ã ¸p suÊt trong
b×nh chøa ®îc thay ®æi.
Ti ®Èy t× lªn van bi 11 n»m trong r·nh trung t©m cña vá 9. PhÝa díi èng bäc 5 cã l-
íi läc vµ th«ng víi b×nh chøa khÝ nÐn. Lç ë bªn c¹nh 8 nèi th«ng víi c¬ cÊu tho¸t t¶i cña
m¸y nÐn khÝ. Toµn vé çc chi tiÕt ®îc dËy kÝn b»ng n¾p 1.
* Nguyªn lý lµm viÖc (h×nh 16)
Khi ¸p suÊt trong çc b×nh chøa thÊp, çc van vi 9,10 díi t¸c dông cña lß xo 3 vµ ti ®Èy
5 h¹ thÊp xuèng phÝa díi. Lóc nµy lç th«ng phÝa díi cña th©n van 13 bÞ ®ãng, cßn
1.N¾p ®iÒu chØnh
2. Bi chÆn.
3. Lß xo.
4.Bi t×.
5. Ti ®Èy.
6. §Öm ®iÒu chØnh.
7. èng bäc
8. R·nh.
9,10. Van bi.

11. §ai èc h·m
12. Líi läc.
13. Th©n.
H×nh 16: Van ®iÒu chØnh ¸p suÊt.
r·nh bªn c¹nh 8 cña èng bäc 7 më ra nèi th«ng buång 27 cña c¬ cÊu tho¸t t¶i víi khÝ trêi,
thiÕt bÞ giíi h¹n t¶i ®îc ng¾t khái m¸y nÐn.
Khi ¸p suÊt kh«ng khÝ trong b×nh chøa t¨ng lªn 7 ÷7.5 kg/cm2
, th¾ng søc c¨ng lß
xo 3, Ðp lß xo 3 vµ van bi 9,10 ®îc n©ng lªn phÝa trªn. Lóc nµy r·nh 8 bÞ ®ãng l¹i, cßn nèi
th«ng víi buång 27 trong c¬ cÊu tho¸t t¶i, kh«ng khÝ nÐn tõ b×nh chøa trµn vµo trong
buång 27 phÝa díi cña c¬ cÊu tho¸t t¶i. C¬ cÊu tho¸t t¶i lµm viÖc vµ m¸y nÐn khÝ ngõng
cÊp khÝ nÐn vµo b×nh cha, ¸p suÊt trong b×nh chøa ®îc duy tr× cè ®Þnh cho tíi khi nhÊn
phanh.
B»ng çch ®iÒu chØnh sè tÊm ®Öm 6 ®Ó giíi h¹n trÞ sè ¸p suÊt nÐn, cßn khi nèi m¸y
nÐn khÝ ®Ó cÊp khÝ nÐn th× ®iÒu chØnh b»ng çch vÆn n¾p 1.
2.2.6. Van an toµn (h×nh 17)
Van an toµn dïng ®Ó gi÷ an toµn cho hÖ thèng phanh khi ¸p suÊt trong b×nh chøa
t¨ng lªn qu¸ giíi h¹n cho phÐp do van ®iÒu chØnh ¸p suÊt háng: bÞ kÑt lµm cho buång 27
cña c¬ cÊu tho¸t t¶i lu«n th«ng víi khÝ trêi do ®ã m¸ynÐn khÝ liªn tôc cÊp khÝ nÐn cho
b×nh chøa lµm ¸p suÊt b×nh chøa kh«ng ngõng t¨ng lªn g©y mÊt an toµn.
* CÊu t¹o
Van an toµn thêng ®îc l¾p bªn ph¶i çc b×nh chøa khÝ nÐn. Nã gåm vá 2 trong ®ã
cã l¾p èng ren 1, mét ®Çu nèi èng ren 1 cã hèc ®Ó ®Æt van bi 3, mét ®Çu cã ren ngoµi ®Ó
b¾t vµo b×nh chøa, th©n ®îc chÕ t¹o çc c¹nh nh bul«ng ®Ó th¸o l¾p vµo b×nh chøa còng
nh vá van 2. Van cã vÝt ®iÒu chØnh 6, ®ai èc h·m 5, lß xo 4 ®Æt trªn thanh khèng chÕ 7,
mét ®Çu thanh khèng chÕ 7 còng chÕ t¹o hèc tú lªn van bi 3.
H×nh 17: S¬ ®å cÊu t¹o van an toµn.
1. èng ren. 2. Vá van. 3. Viªn bi. 4. Lß xo. 5. §ai èc. 6. VÝt. 7. Thanh khèng chÕ. 8. R·nh
* Nguyªn lý lµm viÖc
Trong trêng hîp ¸p suÊt trong hÖ thèng phanh lªn tíi 9 ÷9.5 kg/cm2
, díi ¸p lùc
kh«ng khÝ nÐn cña b×nh chøa, nªn van bi 3 ®îc n©ng lªn th¾ng søc c¨ng nÐn lß xo 4.
Kh«ng khÝ nÐn trong hÖ thèng tho¸t ra qua r·nh tho¸t 8 vµ lç cña vá van 2.
8

Søc c¨ng cña lß xo cã thÓ ®îc ®iÒu chØnh b»ng vÝt 6 vµ ®ai èc h·m 5. Khi cÇn thiÕt
ph¶i kiÓm tra sù lµm viÖc cña van xem van cã thÓ më ®îc kh«ng b»ng çch kÐo m¹nh
thanh khèng chÕ 7.
2.2.7. B×nh chøa khÝ nÐn (h×nh 18)
Çc b×nh chøa khÝ nÐn dïng ®Ó dù tr÷ kh«ng khÝ nÐn ®¶m b¶o cã thÓ phanh ®îc 8
÷10 lÇn phanh trong trêng hîp m¸y nÐn khÝ v× lÝ do nµo ®ã kh«ng cung cÊp khÝ nÐn ®îc
cho b×nh chøa. Ngoµi ra b×nh chøa khÝ nÐn cßn cã t¸c dông lµm nguéi khÝ nÐn, gi÷ l¹i níc
vµ h¬i dÇu cã trong kh«ng khÝ (dÇu b«i tr¬n tõ çc te m¸y nÐn khÝ sôc lªn). Trªn b×nh
chøa cã l¾p van 1 ®Ó x¶ níc vµ çc chÊt ngng tô l¹i. Ngoµi ra cßn cã çc ®Çu nèi ®Ó dÉn
khÝ nÐn tõ m¸y nÐn tíi b×nh chøa vµ tõ b×nh chøa tíi çc bÇu phanh hay cung cÊp
cho çc c¬ cÊu kh¸c trªn xe, ®©y thêng lµ çc ®Çu chê cã kho¸ hay ë d¹ng bu l«ng, van
t¸ch kh«ng khÝ ....
B×nh khÝ nÐn ®îc lµm b»ng thÐp vµ ®îc l¾p ë xµ däc cña xe. §Ó lo¹i trõ hiÖn tîng
t¨ng ¸p suÊt kh«ng khÝ nÐn trong hÖ thèng phanh vît qu¸ ¸p suÊt cho phÐp vµ cã thÓ ph¸
huû g©y nguy hiÓm cho mét sè bé phËn nªn bªn ph¶i cã l¾p van an toµn, nã tù ®éng më
®Ó x¶ bít kh«ng khÝ ra ngoµi khi ¸p suÊt trong hÖ thèng lªn tíi 9 ÷9.5 kg/cm2
. Trªn ®êng
èng cßn l¾p ®êng èng th«ng víi ®ång hå b¸o ¸p suÊt ®Ó kiÓm tra theo dâi ¸p suÊt kh«ng
khÝ trong hÖ thèng. ¸p suÊt ®îc theo dâi trªn thang chia ®é trªn (lµ ¸p suÊt trong b×nh
chøa) vµ thang chia ®é díi chØ ¸p suÊt ë çc buång phanh khi phanh xe.
§Ó nèi tÊt c¶ çc khÝ cô cña hÖ thèng còng nh víi b×nh chøa ngêi ta sö dông çc
èng dÉn kim lo¹i, çc èng dÉn mÒm b»ng v¶i cao su chÞu ¸p lùc cao, çc ®Çu nèi b»ng
®ång hoÆc thÐp.
H×nh 18: S¬ ®å cÊu t¹o b×nh khÝ nÐn.
2.2.8. C¬ cÊu phanh (h×nh 19)
C¬ cÊu phanh lµ bé phËn trùc tiÕp t¹o ra søc c¶n chuyÓn ®éng cña « t«. VÒ kÕt cÊu,
c¬ cÊu phanh gåm çc chi tiÕt sau:

H×nh 19: C¬ cÊu phanh.
1,4. Chèt lÖch t©m. 2. §ai èc h·m. 3. §Öm . 5. Guèc phanh. 6,8. Chèt. 7. Qu¶ ®µo.
- Guèc phanh 7 ®îc lµm tõ gang hoÆc hîp kim nh«m ®óc. Guèc phanh lµm b»ng
gang cã u ®iÓm lµ søc bÒn nhiÖt vµ søc bÒn c¬ häc khµ cao nhng l¹i nÆng vµ kh¶ n¨ng t¶n
nhiÖt kÐm. Guèc phanh lµm b»ng nh«m cã u ®iÓm lµ nhÑ, t¶n nhiÖt tèt nhng l¹i cã xu h-
íng yÕu ®i khi nãng (®èi víi phanh dÇu, guèc phanh cßn ®îc chÕ t¹o tõ hai miÕng thÐp
dËp l¹i. Guèc phanh lo¹i nµy cã u ®iÓm lµ cøng v÷ng ngay c¶ khi nãng. Tuy nhiªn chóng
l¹i t¶n nhiÖt kÐm vµ nÆng h¬n guèc phanh b»ng hîp kim nh«m). Guèc phanh cã vµnh ®îc
lµm cong cho phï hîp víi ®é cong cña tang trèng. Vµnh guèc t¹o bÒ mÆt ®Ó g¾n guèc
phanh 9. G©n cña guèc phanh ®îc lµm liÒn víi vµnh guèc ®Ó t¨ng ®é cøng v÷ng cho guèc
phanh ®ång thêi cßn lµ n¬i g¾n chèt ®Þnh vÞ, lß xo håi vÞ guèc phanh ...
- M¸ phanh 9 ®îc t¹o thµnh tõ nh÷ng hîp phÇn c¬ b¶n ë nhiÒu d¹ng kh¸c nhau. Cô
thÓ:
+ VËt liÖu ma s¸t c¬ b¶n: gåm chÊt bét, nh÷ng sîi phÝp t¹o thµnh bã hoÆc tÊm lãt cã
nhiÖm vô t¹o ma s¸t vµ cã kh¶ n¨ngchÞu nhiÖt.
+ ChÊt kÕt dÝnh: thêng lµ chÊt nhùa liªn kÕt c¸c chÊt hîp phÇn víi nhau.
+ ChÊt g©y biÕn tÝnh ma s¸t cã chøc n¨ng ®iÒu chØnh hÖ sè ma s¸t.
+ ChÊt ®én: lµ lo¹i vËt liÖu cã thÓ c¶i thiÖn ®é bÒn, kh¶ n¨ng truyÒn nhiÖt hoÆc lµm cho
ho¹t ®éng ªm.
+ ChÊt lu ho¸: lo¹i vËt liÖu chuÈn bÞ cho nh÷ng ph¶n øng ho¸ häc chÝnh x¸c trong chÕ t¹o
vµ lu ho¸.
VËt liÖu ma s¸t lµm m¸ phanh ®îc chia thµnh lo¹i h÷u c¬ vµ v« c¬. Lo¹i h÷a c¬ cã
chøa amiant lµ vËt liÖu ma s¸t c¬ b¶n. Lo¹i v« c¬ chøa chÊt b¸n kim lo¹i lµm vËt liÖu ma
s¸t c¬ b¶n. Ngµy nay do tÝnh chÊt g©y h¹i cho søc khoÎ ngêi cña amiant nªn amiant
kh«ng ®îc dïng ®Ó s¶n xuÊt m¸ phanh n÷a. Tuy nhiªn vÉn ®îc dïng ®Ó thay thÕ. V× vËy
vËt liÖu lµm m¸ phanh ®îc chia thµnh lo¹i h÷u c¬ kh«ng cã amiant (vËt liÖu ma s¸t c¬ b¶n
cña lo¹i nµy lµ sîi thuû tinh hay aramid ) vµ lo¹i b¸n kim lo¹i.

M¸ phanh còng ®îc lµm cong cho phï hîp víi ®é cong cña guèc phanh. Trªn xe
t¶i m¸ phanh ®îc g¾n víi guèc phanh b»ng ®inh t¸n. Ç biÖt nh÷ng xe t¶i h¹ng nÆng m¸
phanh ®îc g¾n víi guèc phanh b»ng bu l«ng. Khi ghÐp m¸ phanh víi guèc phanh b»ng
®inh t¸n hay bu l«ng cã nhîc ®iÓm lµ kh«ng tËn dông ®îc tèi ®a vËt liÖu ma s¸t (m¸
phanh). Khi m¸ phanh mßn qu¸ nh« ®inh t¸n (bul«ng) sÏ dÉn ®Õn cµo xíc tang trèng. Tuy
nhiªn chóng cã u ®iÓm lµ chÞu ®îc t¶i lín vµ t¶n nhiÖt tèt (trªn xe sö dông hÖ thèng phanh
dÇu- xe t¶i nhÑ, xe du lÞch, m¸ phanh ®îc g¾n víi guèc phanh b»ng keo chÞu nhiÖt. Mèi
ghÐp kiÓu nµy sÏ tËn dông ®îc tèi ®a vËt liÖu ma s¸t tuy nhiªn líp keo d¸n cã xu híng
çch ly nhiÖt gi÷a m¸ phanh vµ guèc phanh v× vËy dÉn nhiÖt kÐm h¬n lo¹i mèi ghÐp ®inh
t¸n).
- Lß xo håi vÞ m¸ phanh 8 cã t¸c dông kÐo guèc phanh tr¶ vÒ gióp cho qu¸ tr×nh
ngõng phanh nhanh h¬n.
- Qu¶ ®µo 12 ®îc chÕ t¹o liÒn víi trôc qña ®µo cã t¸c dông ®Èy hai guèc phanh
“bung” ra ®Ó thùc hiÖn phanh b¸nh xe.
- Côm trôc vÝt 15, 17, 18 cã t¸c dông ®iÒu chØnh khe hë trªn gi÷a m¸ phanh vµ
tang trèng.
2.2.9. BÇu phanh (h×nh 20)
CÊu t¹o cña bÇu phanh ®îc tr×nh bµy trªn h×nh 20 gåm cã khíp nèi ®ßn ®Èy 6 mét
®Çu t× vµo mµng cao su 2 th«ng qua tÊm ®Öm mµng cao su 3 ®Çu cßn l¹i l¾p víi cÇu quay
7. Khíp nèi ®ßn ®Èy 6 cã t¸c dông biÕn chuyÓn ®éng tÞnh tiÕn cña mµng cao su 2 thµnh
chuyÓn ®éng quay cña cÇu quay 7. Lß xo bÇu phanh 13 cã t¸c dông håi vÞ mµng cao su 2.
Vá bÇu phanh 4 ®îc lµm b»ng thÐp cïng víi mµng cao su 2 t¹o thµnh hai khoang çch
biÖt ®ång thêi b¶o vÖ mµng cao su 2 khái níc vµ bôi bÈn. èng dÉn h¬i 1 lµm b»ng cao su
cã t¸c dông dÉn khÝ tõ tæng van phanh tíi bÇu phanh. Trôc quay 8, vÝt 10 vµ cÇu quay 7
t¹o thµnh mét khèi cøng khi ®Ó vÝt 10 ë vÞ trÝ cè ®Þnh v× trôc 8 l¾p víi b¸nh vÝt b»ng then
hoa. Trôc vÝt 10 n»m trong cÇu quay 7 vµ ®îc cè ®Þnh nhê lß xo 11 Ên bi 12 vµo r·nh cña
trôc vÝt. Trôc 8 ®îc ghÐp chÆt vµo cam quay.
H×nh 20: S¬ ®å cÊu t¹o bÇu phanh.

1. èng dÉn h¬i. 2. Mµng cao su. 3. TÊm ®Öm . 4. Vá bÇu phanh. 5. Khíp nèi.
6. §ßn ®Èy. 7. CÇu quay. 8. Trôc quay. 9. Lß xo. 10. Trôc vÝt. 11.Lo xo. 12.Viªn bi.
Khi phanh kh«ng khÝ tõ tæng van phanh qua èng dÉn 1 t¹o ¸p lùc t¸c ®éng lªn
mµng cao su 2 th¾ng søc c¨ng lß xo 9 ®Èy mµng cao su 2 dÞch chuyÓn sang ph¶i (®èi víi
h×nh vÏ) lµm ®ßn 6 cïng dÞch chuyÓn quay toµn bé cÇu quay 7 quanh ®êng t©m cña trôc 8.
Khi cÇu quay 7 quay lµm cho trôc qu¶ ®µo quay theo. Qu¶ ®µo sÏ t¸c dông vµo guèc
phanh ®Èy hai guèc phanh bung ra do ®ã sù h·m phanh ®îc tiÕn hµnh.
Khi th«i phanh, do kh«ng khi nÐn kh«ng ®îc cÊp tíi bÇu phanh n÷a nªn lß xo 9 sÏ
®µn håi ®Çy mµng cao su dÞch chuyÓn vÒ phÝa bªn tr¸i (®èi víi h×nh vÏ) Ðp kh«ng khÝ
tho¸t ra ngoµi th«ng qua tæng van phanh (®èi víi phanh « t«) hoÆc qua van r¬ mooc (®èi
víi phanh r¬ moãc) cïng víi lß xo håi vÞ guèc phanh kÕt thóc qu¸ tr×nh phanh.
2.3. HÖ thèng phanh khÝ cã kÐo moãc
2.3.1. CÊu t¹o
VÒ kÕt cÊu cña hÖ thèng phanh khÝ cã kÐo moãc lµ phøc t¹p h¬n hÖ thèng phanh
khÝ trªn « t«. Cô thÓ:
- Tæng van phanh lµ tæng van phanh kÐp cã kÕt cÊu phøc t¹p h¬n tæng phanh ®¬n
dïng trªn « t« (c¶ hai lo¹i tæng van phanh nµy ®Òu ®· ®îc giíi thiÖu trong môc çc côm
chi tiÕt chÝnh cña hÖ thèng phanh khÝ).
- Van r¬ moãc.
- Van ng¾t.
- B×nh chøa khÝ nÐn dïng cho phanh r¬ moãc.
(ë hÖ thèng phanh khÝ kh«ng kÐo moãc kh«ng cã çc chi tiÕt nµy).
2.3.2. Nguyªn lý lµm viÖc
- Khi kh«ng phanh: ë buång ®iÒu khiÓn phanh r¬ moãc van x¶ ®ãng, van n¹p më
cho kh«ng khÝ nÐn tõ b×nh chøa khÝ nÐn ®i vµo ®êng h¬i chÝnh cña phanh r¬ moãc th«ng
qua van r¬ moãc n¹p cho b×nh chøa khÝ nÐn cña phanh r¬ moãc. Bªn buång phanh « t« th×
ngîc l¹i, van x¶ më, van n¹p ®ãng kh«ng cho kh«ng khÝ nÐn ®i vµo bÇu phanh « t«. V×
vËy sù phanh kh«ng x¶y ra (h×nh 21.a)
- Khi phanh: Ngêi l¸i t¸c ®éng vµo bµn ®¹p phanh, th«ng qua c¬ cÊu dÉn ®éng lµm
cho ë buång phanh r¬ moãc van n¹p ®ãng l¹i, van x¶ më ra nèi th«ng ®êng h¬i chÝnh r¬
moãc víi bªn ngoµi. Do kh«ng khÝ kh«ng ®îc cÊp tíi van r¬ moãc n÷a nªn ë van r¬ moãc
van x¶ ®ãng, van n¹p më. Kh«ng khÝ nÐn tõ n×nh chøa khÝ nÐn cña phanh r¬ moãc ®i qua
kho¶ng trèng phÝa díi cña van r¬ moãc ®i vµo çc buång phanh r¬ moãc, thùc hiÖn phanh
r¬ moãc. Trong khi ®ã ë buång phanh « t« cña tæng van phanh kÐp, van x¶ ®ãng l¹i, van
n¹p më ra lµm cho kh«ng khÝ nÐn tõ b×nh chøa khÝ nÐn cña phanh « t« ®i tíi çc bÇu
phanh « t« thùc hiÖn phanh « t« (h×nh 21.b).
- Khi th«i phanh: Ngêi l¸i th«i kh«ng t¸c ®éng vµo bµn ®¹p phanh. Nhê lß xo c©n
b»ng ë buång phanh r¬ moãc mµ van x¶ ®ãng l¹i, van n¹p më ra. Kh«ng khÝ nÐn ®i vµo ®-
êng khÝ chÝnh cña phanh r¬ moãc qua van r¬ moãc n¹p cho b×nh chøa khÝ nÐn cña phanh
r¬ moãc ®ång thêi ë van r¬ moãc van n¹p ®ãng, van x¶ më nèi th«ng bÇu phanh r¬ moãc
víi kh«ng khÝ bªn ngoµi nªn kh«ng khÝ tõ bÇu phanh r¬ moãc ®îc tho¸t ra ngoµi. Bªn
buång phanh « t« cña tæng van phanh kÐp, van n¹p ®ãng l¹i, van x¶ më ra nèi th«ng bÇu

phanh « t« víi bªn ngoµi nªn kh«ng khÝ tõ bÇu phanh « t« ®îc x¶ ra ngoµi kÕt thóc qóa
tr×nh phanh.
H×nh 21: S¬ ®å nguyªn lý lµm viÖc hÖ thèng phanh khÝ cã kÐo moãc.
2.4. Mét sè hÖ thèng phanh khÝ thêng dïng trªn « t«
Trong néi dung phÇn nµy kh«ng ®i s©u vµo nghiªn cøu kÕt cÊu còng nh nguyªn lý
lµm viÖc cña nh÷ng hÖ thèng phanh khÝ thêng dïng trªn « t« v× chóng kh«ng n»m ngoµi
nguyªn lý lµm viÖc chung cña hÖ thèng phanh khÝ vµ kÕt cÊu cña c¸c côm chi tiÕt chÝnh
trong hÖ thèng phanh khÝ ®· tr×nh bµy trong môc 2.1 vµ 2.2. Môc nµy chØ mang tÝnh chÊt
giíi thiÖu mét sè hÖ thèng phanh khÝ thêng dïng trªn « t« nh hÖ thèng phanh khÝ dïng
trªn xe ………….

H×nh 22: hÖ thèng phanh khÝ dïng trªn xe …..
1. M¸y nÐn khÝ. 2. §êng nèi bÇu läc kh«ng khÝ. 3. Van ®iÒu chØnh ¸p suÊt. 4. §ång hå
b¸o ¸p suÊt. 5. bµn ®¹p phanh. 6. Tæng van phanh. 7. C¬ cÊu phanh. 8. BÇu phanh. 9.
B×nh khÝ. 10. Van ng¾t. 11. §Çu nèi.

H×nh 23: HÖ thèng phanh khÝ dïng trªn xe ….
1. M¸y nÐn khÝ. 2. §êng èng nèi bÇu läc kh«ng khÝ. 3. Van ®iÒu chØnh ¸p suÊt. 4. Bµn
®¹p phanh. 5. Tæng van phanh. 6. C¬ cÊu phanh. 7 BÇu phanh. 8. B×nh khÝ. 9. Van ng¾t.
10. §Êu nèi. 11. §ång hå b¸o ¸p suÊt.

H×nh 24: HÖ thèng phanh khÝ dïng trªn xe ..
1. M¸y nÐn khÝ. 2. Van ®iÒu chØnh ¸p suÊt. 3. §ång hå b¸o ¸p suÊt. 4. C¬ cÊu phanh.
5 BÇu phanh. 6. Bµn ®¹p phanh. 7. Van an toµn. 8. B×nh khÝ. 9. Tæng van phanh.
10 . Van ng¾t. 11. §Çu nèi.
C©u hái tr¾c nghiÖm

C©u 1:
Ph¸t biÓu A: ë hÖ thèng phanh khÝ cã kÐo moãc, khi tiÕn hµnh phanh th× ¸p suÊt
kh«ng khÝ trong ®êng h¬i chÝnh cña ®iÒu khiÓn phanh r¬ moãc gi¶m.
Ph¸t biÓu B: Víi hÖ thèng phanh khÝ cã r¬ moãc, bao giê phÇn r¬ moãc còng ®îc
phanh tríc ®Ó tr¸nh hiÖn tîng phÇn r¬ moãc “ trên ” lªn « t«.
Ph¸t biÓu nµo ®óng:
a) ChØ cã A ®óng. c) C¶ A vµ B ®Òu sai.
b) ChØ cã B ®óng. d) C¶ A vµ B ®Òu ®óng.
C©u hái 2:
Ph¸t biÓu A: u ®iÓm khi ghÐp m¸ phanh víi guèc phanh b»ng mèi ghÐp ®inh t¸n lµ
cã kh¶ n¨ng chÞu lùc lín vµ t¶n nhiÖt tèt. Tuy nhiªn l¹i cã nhîc ®iÓm lµ kh«ng tËn dông ®-
îc tèi ®a vËt liÖu ma s¸t, khi m¸ phanh mßn nh« ®inh t¸n cã thÓ g©y cµo xíc tang trèng.
Ph¸t biÓu B: m¸ phanh cã hÖ sè ma s¸t k thay ®æi khi nhiÖt ®é cña nã thay ®æi lµ
tèt cho sù phanh « t«.
C©u 3:
Ph¸t biÓu A: Bè phanh ®îc g¾n vµo g©n cña guèc phanh.
Ph¸t biÓu B: Vµnh guèc phanh ®îc gi÷ tùa vµo m©m phanh b»ng c¸c lß xo
c) ChØ cã B ®óng. d) C¶ A vµ B ®Òu ®óng.
C©u 4:
Trong nh÷ng thËp niªn 60 vµ 70, thµnh phÇn phæ biÕn nhÊt trong m¸ phanh lµ :
a) Amiant.
b) Kim lo¹i.
c) Sîi thuû tinh.
d) Carbon.
C©u 5:
Ph¸t biÓu A: Lß xo håi vÞ guèc phanh yÕu cã thÓ g©y ra sù kÐo lª phanh bëi v× nã
lµm cho phanh t¸c dông sím h¬n.
Ph¸t biÓu B: Lß xo håi vÞ guèc phanh yÕu cã thÓ g©y ra sù kÐo lª phanh vµ mµi
mßn m¸ phanh.

C©u 6: Lß xo håi vÞ guèc phanh ®îc dïng ®Ó:
a) KÐo guèc phanh trë l¹i tùa vµo qu¶ ®µo.
b) Gi÷ guèc phanh tùa vµo m©m phanh.
c) TÊt c¶ çc ý trªn.
C©u 7:
Ph¸t biÓu A: Ho¹t ®éng cña phanh ph¶i ®îc thùc hiÖn theo cÆp, ho¹t ®éng phanh
ph¶i ho¹t ®éng gièng nhau ë hai bªn b¸nh xe.
Ph¸t biÓu B: Ho¹t ®éng thùc sù cÇn thiÕt lµ th¸o vµ l¾p l¹i çc guèc phanh.
C©u 8:
Ph¸t biÓu A: Lß xo håi vÞ guèc phanh yÕu cã thÓ g©y ra sù kÐo lª trong khi phanh.
Ph¸t biÓu B: Lß xo tr¶ vÒ yÕu cã thÓ lµm cho guèc phanh bÞ mµi mßn rÊt nhanh.
C©u 9:
SÏ kh«ng cã tiÕp xóc tèt gi÷a m¸ phanh míi vµ bÒ mÆt ma s¸t cña tang trèng nÕu
tang trèng bÞ:
a) TrÇy xíc.
b) Cã ®é c«n (loe miÖng).
c) MÐo.
d) TÊt c¶ çc ý trªn.
C©u 10:
Tang trèng phanh:
a) T¹o ra bÒ mÆt b»ng ph¼ng ®Ó m¸ phanh cä s¸t.
b) Cung cÊp vïng tiªu nhiÖt ®Ó hÊp thô nhiÖt khi tiÕn hµnh phanh.
c) Kh«ng nªn sö dông khi ®êng kÝnh trong cña tang trèng lín h¬n trÞ sè ghi trªn
tang trèng.
C©u 11:

Ph¸t biÓu A: nÕu hÖ sè ma s¸t k cña m¸ phanh t¨ng lªn trong khi phanh, ®iÒu nµy
®îc gäi lµ sù chai mßn.
Ph¸t biÓu B: Khi m¸ phanh bÞ chai mßn th× yªu cÇu lùc t¸c dông lªn bµn ®¹p phanh
gi¶m xuèng ®Ó ng¨n kh«ng cho b¸nh xe bÞ kho¸ kÑt.
C©u 12:
Trong khi phanh, sù dÞch chuyÓn träng lîng sÏ:
a) Lµm gi¶m träng lîng cÇu sau.
b) Lµm gi¶m träng lîng cÇu tríc.
c) Lµm t¨ng lùc kÐo ë çc b¸nh sau.
Ph¸t biÓu A: Khi b¸nh sau bÞ bã cøng sÏ lµm cho ®u«i xe bÞ trît ngang.
Ph¸t biÓu B: Sù bã cøng b¸nh tríc lµm cho ®Çu xe bÞ trît ngang, mÊt l¸i.
PhÇn 3: ThiÕt kÕ m« h×nh
1. Ph¬ng ¸n 1:
M« h×nh gåm hai phÇn, bµn g¸ vµ çc côm chi tiÕt g¸.
Bµn g¸: dµi x réng x cao = 230 x 110 x 65.5(cm).
MÆt bµn ®îc lµm b»ng gç Ðp vµ ®îc c¾t thµnh hai phÇn. PhÇn thÓ hiÖn cho « t« vµ
mét phÇn thÓ hiÖn cho r¬ moãc. Sù c¾t bæ lµm hai cña mÆt bµn sÏ lµm cho ngêi häc dÔ
h×nh dung vµ liªn tëng thùc tÕ.
§Ó ®¶m b¶o ®é cøng v÷ng trªn mÆt bµn ®îc bè trÝ çc thanh g©n trî lùc. §Æc biÖt
nh÷ng vÞ trÝ mµ cã çc côm chi tiÕt nÆng nh c¬ cÊu phanh ®îc gia cè thªm g©n trî lùc ®Ó
®¶m b¶o ®é cøng v÷ng.
Tải bản FULL (file word 75 trang): bit.ly/2Ywib4t
Dự phòng: fb.com/KhoTaiLieuAZ

H×nh 1: Bµn g¸.
H×nh 2: S¬ ®å bè trÝ sa bµn.
Th©n bµn ®îc t¹o thµnh bëi thÐp hép 4 x 4 (cm). Çc g©n trî lùc cã kÝch thíc kh¸c
nhau tuú thuéc vµo t¶i träng t¸c dông lªn mÆt bµn, còng nh t¶i träng mµ çc g©n trî lùc
ph¶i chÞu. Th©n bµn gåm s¸u ch©n.
Bµn ®îc bè trÝ s¸u b¸nh. Bèn b¸nh ë bèn gãc vµ hai b¸nh ë gi÷a bµn. Trong s¸u
b¸nh cã hai l¸i b¸nh dïng phanh ®Ó ®¶m b¶o sù ®øng im cña sa bµn trong qu¸ tr×nh thùc
tËp.
Çc côm chi tiÕt g¸ trªn sa bµn.
C¬ cÊu phanh: gåm bèn c¬ cÊu phanh, ®îc g¸ trªn phÇn mÆt bµn thÓ hiÖn cho « t«.
Trèng phanh (tam bua) ®îc c¾t bæ mét phÇn t ®Ó ngêi häc cã thÓ quan s¸t sù dÞch chuyÓn
cña guèc phanh trong qu¸ tr×nh phanh. Vµ cÊu t¹o cña çc chi tiÕt bªn trong cña c¬ cÊu
phanh. B¸t phanh ®îc c¾t bæ mét phÇn ®Ó ngêi häc cã thÓ quan s¸t ®îc cÊu t¹o bªn trong
cña b¸t phanh.
M¸y nÐn khÝ thuéc lo¹i hai pitt«ng ®îc bè trÝ ë gi÷a cña phÇn « t«. M¸y nÐn khÝ ®-
îc c¾t bæ phÇn thiÕt bÞ giíi h¹n t¶i vµ phÇn th©n ®Ó ngêi häc cã thÓ quan s¸t ®îc cÊu t¹o
cña thiÕt bÞ giíi h¹n t¶i, pitt«ng, xÐc m¨ng. M¸y nÐn ®îc c¾t bæ mét bªn cßn l¹i mét bªn
®Ó ho¹t ®éng.
Tæng van phanh: Lµ tæng van phanh kÐp. §Ó tiÕt kiÖm diÖn tÝch vµ thu nhá bµn th×
tæng van phanh cïng víi bµn ®¹p phanh ®îc bè trÝ ngang theo chiÒu ngang cña bµn. Tæng
van cã c¾t bæ mét phÇn cña n¾p cÇn kÐo ®Ó ngêi häc cã thÓ quan s¸t mét sè chi tiÕt nh cÇn
nèi lín, cÇn nèi bÐ…v.v..
Van r¬mooc: §îc bè trÝ ë phÇn mÆt bµn thÓ hiÖn r¬ moãc.
B×nh khÝ : Sa bµn gåm ba b×nh khÝ. Hai b×nh thÓ hiÖn cho « t« vµ mét b×nh thÓ hiÖn
cho r¬ moãc. Hai b×nh khÝ thÓ hiÖn cho «t« ®îc ®Æt song song víi nhau vµ n»m ra hai bªn
cña bµn. Trong hai b×nh khÝ cã c¾t bæ mét phÇn ®Ó tho¶ m·n tÝnh tß mß cña ngêi häc.
B×nh cßn l¹i ®Ó chøa khÝ phôc vô cho qu¸ tr×nh phanh. Hai b×nh khÝ ®îc ®Êu nèi tiÕp víi
nhau. PhÇn ®êng èng nèi víi b×nh chøa c¾t bá ®îc bÞt kÝn. B×nh khÝ cho phÇn r¬ moãc ®îc
®Æt quay ngang ®Ó thu gän chiÒu dµi sa bµn.
Tải bản FULL (file word 75 trang): bit.ly/2Ywib4t
Dự phòng: fb.com/KhoTaiLieuAZ

§ång hå b¸o ¸p suÊt ®îc bè trÝ trªn ®êng èng tõ m¸y nÐn tíi tíi b×nh chøa khÝ cña
« t«.
Ngoµi çc côm chi tiÕt chÝnh cßn çc van nh van an toµn, van x¶ níc, van ng¾t.v.v..
Çc chi tiÕt ®îc g¸ l¾p lªn sa bµn bëi çc gi¸ ®ì. Çc gi¸ ®ì nµy ®îc thiÕt kÕ tuú
theo kÝch thíc vµ träng lîng cña çc chi tiÕt, ®Ó ®¶m b¶o an toµn vµ thÈm mÜ.
2.1. u ®iÓm.
M« h×nh thiÕt kÕ cã tÝnh thÈm bëi sù bè trÝ hîp lü cña çc chi tiÕt. Trªn m« h×nh
çc chi tiÕt ®îc c¾t bæ hîp lý nh: b¸t phanh ®îc c¾t bæ cã thÓ nh×n thÊy ®îc çc chi tiÕt
bªn trong nhng vÉn cã thÓ ho¹t ®éng, thÓ hiÖn çc chi tiÕt ë nh÷ng vÞ trÝ khuÊt bªn trong
nh c¬ cÊu phanh, m¸y nÐn, tæng van. Çc chi tiÕt trªn hÖ thèng phanh ®îc bè trÝ ®Çy ®ñ
trªn sa bµn víi sù ®Çy ®ñ cña çc chi tiÕt cña hÖ thèng phanh. Çc chi tiÕt ë nh÷ng vÞ trÝ
khuÊt bªn trong, m« h×nh cã thÓ ®îc dïng ®Ó gi¶ng d¹y cÊu t¹o sÏ lµm cho ngêi häc cã
thÓ h×nh dung ®îc cÊu t¹o cña çc chi tiÕt, ®ång thêi còng cã thÓ dïng sa bµn trong gi¶ng
d¹y thùc hµnh nh th¸o, l¾p, kiÓm tra. Ngoµi ra mét u ®iÓm lín cña sa bµn lµ thÓ hiÖn ®îc
qu¸ tr×nh phanh cña « t« nªn cã thÓ ®îc dïng ®Ó gi¶ng d¹y nguyªn lý ho¹t ®éng cña hÖ
thèng phanh. Cïng víi sù c¾t bæ cña çc chi tiÕt khi hÖ thèng ho¹t ®éng cã thÓ quan s¸t ®-
îc sù ho¹t ®éng cña çc côm chi tiÕt nh c¬ cÊu phanh, m¸y nÐn, hay tæng van. Çc ®êng
èng ®i ch×m díi mÆt bµn phï hîp víi xëng thùc tËp ®«ng ngêi, tr¸nh sù va ch¹m cña ngêi
häc lµm ®êng èng bÞ cong, gÊp hoÆc g·y. §Ó an toµn cho ngêi häc khi sö dông sa bµn ®îc
thiÕt kÕ ®¶m b¶o tÝnh an toµn vµ ®é cøng v÷ng.
1.2. Nhîc ®iÓm.
MÆc dï sa bµn cã rÊt nhiÒu u ®iÓm nhng vÉn tån t¹i mét sè nhîc ®iÓm nh: M« h×nh
cång kÒnh chiÕm diÖn tÝch lín. Kh«ng thÓ hiÖn hoµn toµn ®îc phÇn r¬ moãc. TÝnh thÈm
mÜ kh«ng tèi u khi çc ®êng èng ®i ch×m díi mÆt bµn.
2. Ph¬ng ¸n 2:
Bµn g¸ vÒ c¬ b¶n gièng nh ph¬ng ¸n mét chØ kh¸c lµ ph¬ng ¸n mét cã c¾t mÆt bµn
lµm hai phÇn cßn ph¬ng ¸n hai mÆt bµn ®îc gi÷ nguyªn.
Çc côm chi tiÕt bè trÝ trªn sa bµn:
C¬ cÊu phanh: Gåm bèn c¬ cÊu phanh ®îc g¸ ë bèn gãc cña mÆt bµn. C¬ cÊu phanh
kh«ng cã trèng phanh ®Ó ngêi häc dÔ quan s¸t bªn trong trong qu¸ tr×nh häc tËp.
B×nh khÝ: Gåm ba b×nh c¾t bæ vµ ®îc ®Æt song song víi nhau. Hai b×nh khÝ ë hai
bªn mÐp bµn vµ mét b×nh khÝ ®îc bè trÝ lÖch vÒ mét ®Çu cña bµn g¸.
Tæng van phanh: Thuéc lo¹i tæng van phanh kÐp, ®îc ®Æt ë gi÷a bµn.
M¸y nÐn khÝ: Thuéc lo¹i hai pitt«ng ®ù¬c ®Æt mÐp bµn vµ n»m gi÷a b×nh khÝ vµ c¬
cÊu phanh.
Çc côm chi tiÕt ®îc g¸ lªn sa bµn bëi çc gi¸ ®ì.
2.1. u ®iÓm.
M« h×nh thiÕt kÕ cã tÝnh thÈm mÜ cao. Trªn m« h×nh mét sè chi tiÕt ®îc c¾t bæ hîp
lý, thÓ hiÖn çc chi tiÕt ë nh÷ng vÞ chÝ khuÊt bªn trong nh c¬ cÊu phanh. Çc chi tiÕt trªn
hÖ thèng phanh ®îc bè trÝ ®Çy ®ñ trªn sa bµn víi sù ®Çy ®ñ cña çc chi tiÕt cña hÖ thèng
phanh, çc chi tiÕt ë nh÷ng vÞ trÝ khuÊt bªn trong, m« h×nh cã thÓ ®îc dïng ®Ó gi¶ng d¹y
4039051

Đồ án hệ thống phanh khí nén

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to Đồ án hệ thống phanh khí nén

Similar to Đồ án hệ thống phanh khí nén (20)

More from nataliej4

More from nataliej4 (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (11)

Đồ án hệ thống phanh khí nén