3. İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi
1. ÇALIŞMANIN AMACI
• Sathi kaplamalar Türkiye, Avustralya, Güney
Afrika ve Yeni Zelanda gibi ülkelerde yaygın
olarak kullanılan ekonomik bir asfalt kaplama
tipidir.
• Fakat bu tip kaplamaların performansı sıcak
karışım asfalt kaplamalardan farklı olarak çok
sayıda
parametre
tarafından
etkilenebilmektedir.
4. İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi
Literatürden bu parametrelerin neler olduğu
bilinmekle birlikte hangi parametrenin ne derece
etkili olduğu tam olarak bilinmemektedir.
Bu
çalışma
kapsamında
imalatla
ilgili
parametrelerin SATHİ KAPLAMA PERFORMANSI
üzerindeki etkileri araştırılmıştır.
5. Sathi Kaplamanın
Şartnameye Uygun
Yapılıp Yapılmadığı
Güzergahın
Geometrisi
ve Konumu
Bitüm-Agrega
Adezyonu
BitümAgrega
Özellikleri
İklim
(Yağış Durumu, Don
etkisi, kar, yağmur
vb.)
Dingil Yükü
Tekerrür Sayısı
Yüzey
Geçirimsizliği
SATHİ
KAPLAMA
PERFORMANSI
Taban
Zemini,
Alt
Temel
ve
Temel
Tabakaların
Taşıma
Gücü.
Sathi Kaplamanın
Tek Kat veya Daha
Fazla Oluşu
Yüzeysel ve Yüzey Altı
Drenajın Uygun Bir
Şekilde
Yapılıp
Yapılmadığı
Karaşahin,Gürer; 2007
6. Bu Parametreler :
•
•
•
•
•
•
•
•
•
İmalatta kullanılan agreganın yapışma kabiliyeti,
doğal toz içeriği vb. bazı özellikleri,
İmalat esnasındaki hava sıcaklığı,
Distribütör tankerindeki bitüm sıcaklıları,
Bitüm püskürtme, agrega serme, silindirleme vb.
imalat aşamaları arasındaki süreler,
İmalat sırasındaki yüzey sıcaklıkları,
Agrega dizayn ve tava değerleri,
Bitüm dizayn ve tava değerleri,
Silindirleme sonrası agrega batma yüzdesi vb.
özelliklerdir
7. Ülkemizin Bazı Yol Ağı Özellikleri
Türkiye devlet, il ve köy yollarının kaplama durumları ve uzunlukları (TCK, 2013)
Kaplama Tipi
Otoyollar (km)
Devlet Yolları (km)
İl Yolları (km)
TOPLAM
Asfalt Betonu
2127
11240
1190
14557
Sathi Kaplama
-
19631
26831
46462
Diğer
-
504
3139
3643
2127
31375
31160
64662
TOPLAM
5
23
Asfalt Betonu
Sathi Kaplama
72
Diğer
2010 verilerine göre Türkiye karayollarını 14 866 319 adet taşıt kullanmaktadır.
8. İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin
İncelenmesi
• Bitüm viskozitesi sıcaklığın bir fonksiyonu olduğundan, yüzeye
püskürtme anındaki ortam sıcaklığı, mevcut astarlı temel yüzeyi
sıcaklığı bağlayıcının soğuma hızının kontrol edilmesinde oldukça
önemli olmaktadır.
• Dolayısıyla bitüm püskürtülmesi ve agrega serilmesi arasındaki
gecikme agrega-bitüm bağının etkinliği açısından oldukça önemlidir.
9. İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi
İmalatla ilgili bir diğer önemli faktör ise agrega serilmesi -silindirleme arasındaki
gecikmedir.
•
Şayet imalatta bağlayıcı olarak penetrasyon bitümü kullanılıyorsa bu parametre oldukça
önemlidir.
•
Yüzeye serilen agrega danecikleri silindirleme esnasında uygulanan enerji sayesinde
bağlayıcı içine doğru gömülürler ve ağırlık merkezlerine göre pozisyonlarını alarak stabil
hale gelirler.
•
Şayet agrega serilmesi-silindirleme arsındaki süre uzarsa bitüm giderek sertleşeceğinden
agrega olması gereken dizayn gömülme derinliğine ulaşamaz (Senadheera ve
Yazgan, 2008).
11. Çalışma için Türkiye’nin farklı bölgelerinde beş farklı sathi kaplamalı
inceleme güzergâhı belirlenmiş ve bu güzergâhların imalatı esnasında
hasarsız deneyler ve bazı gözlemler ve ölçümler yapılmıştır.
Oltu-Akşar
Kırıkkale-Kalecik
Soma-Kırkağaç
Akşehir-Argıthanı
Finike-Demre
12. İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi
Belirlenen güzergâhlarda kullanılan agrega ve bitüm numuneleri
ve bu numunelere ait kodlar Tablo’da görülmektedir.
Özellikler
Yol Kodu
Bağlayıcı Tipi
Kaynak
Penetrasyon
Yumuşama N.oC
Isıtma Kaybı, %
Agrega Tipi
SomaKırkağaç
İnceleme Güzergahları
AkşehirKalecikAkşar-Göle
Argıthanı
Kırıkkale
A
100/150
Aliağa
B
100/150
Kırıkkale
C
160/220
Kırıkkale
144
41
0.5
Kireçtaşı
151
42.6
1.6
Kireçtaşı
174
41.0
0.6
Kireçtaşı
D
160/220
Batman
192
41.6
2.8
Andezitik
Bazalt
FinikeDemre
E
100/150
Aliağa
120
43.6
0.06
Kireçtaşı
13. İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi
Gözlemler ve hasarsız deneyler inceleme güzergahlarının sağ
şeritlerinde 200 m aralıkla farklı kesimlerde sırasıyla banket (B), sağ
tekerlek izi (1), tekerlek izleri arası (2) ve sol tekerlek izleri (3)
noktalarında gerçekleştirilmiştir.
YERİNDE YAPILAN
ÇALIŞMA PLANI
Çalışmalar
performans bakımından
en kritik şerit olan sağ
şeritte gerçekleştirilmiştir.
14. İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi
İncelenen Güzergahların Trafik Sayım Sonuçları(KGM, 2009)
Konum
Otomobil Kamyonet Otobüs Kamyon
TIR
YOGT
Soma-Kırkağaç
2789
256
65
509
201
3820
Akşehir-Argıthanı
4890
482
380
2107
1057
8916
Kalecik Kırıkkale
526
66
2
211
67
872
Akşar-Göle
270
91
15
230
25
631
Finike-Demre
1881
197
51
278
33
2440
YOGT: Yıllık Ortalama Günlük Trafik
İncelenen güzergahlarda en yüksek trafik hacmi Akşehir-Argıthanı, en
düşük trafik hacmi ise Akşar-Göle güzergahında görülmüştür. AkşehirArgıthanı güzergahı en ağır trafik hacmine sahip olan güzergahtır.
15. İmalat yerindeki gözlemler, incelemeler ve alınan numunelerle
yapılan deneyler esnasında şu parametreler ölçülmüştür;
• Agregaların doğal toz miktarları, bitümün distribitör tankı içindeki sıcaklığı,
• silindirleme sonrası başlangıç makro doku derinliği,
• bitüm püskürtmesi ve agrega serilmesi arasında geçen süre,
• dış ortam ve yüzey sıcaklıkları,
• agrega serilmesi ve silindirleme arasında geçen süre,
•
temiz ve doğal tozlu agregalar ile yapılan Vialit yapışma deneyi sonuçları,
• agrega ve bitüm için dizayn ve uygulama değerleri belirlenmiş ve
güzergahların performans indeksleri ile kıyaslanmıştır
16. Kum-Daire Deneyi
• Bu deneyde, hacmi bilinen bir miktar kum
bir daire oluşturacak şekilde serilir.
(25 mL) kaplama yüzeyine
Kum kaplama yüzeyindeki tüm boşlukları dolduracak şekilde ve en yüksek
agrega seviyesine kadar kum yayılır.
17. Hafif Düşen Ağırlık Deformasyon Ölçer (LWD) Deneyi
Dynatest 3031 LWD Cihazı
•
Cihaz ölçüm yapılacak olan yüzeye konumlanan dairesel bir diskin üzerine düşen bir
ağırlık ve darbenin etki ettiği temas noktasındaki maksimum deformasyonları
ölçen, transdüşerden oluşmaktadır.
•
Deney sırasında yaklaşık 20 kg ağırlığa sahip olan kütle 300 mm çaplı dairesel plaka
üzerine düşürülür. Plaka üzerine düşen kütle 15-20 mili sn’lik yük pulsları oluşturur.
Bu tip düşen ağırlık cihazlarının yük aralıkları ise 1 ila 15 kN arasında değişir.
•
Güzergâhlarda yapılan ölçümler için Dynatest LWD mod yazılımı kullanılarak temel
tabakası ve taban zemini elastisite (rijitlik) modüllerinin geri hesaplamaları
yapılmıştır.
18. İngiliz pandül cihazı ile
kayma sürtünme sayılarının belirlenmesi
İngiliz Pandül Deney Cihazı
Cihaz kayma-sürtünme sayılarının okunacağı nokta üzerinde
düzeçlendirildikten sonra, ucunda özel lastikli papuç bulunan
pandül, nemlendirilmiş yol yüzeyine trafiğin akış istikametinde
bırakılır ve skalanın gösterdiği değer okunarak kaydedilir.
19. Termal kamera ile yüzey sıcaklık değişimlerinin
belirlenmesi
Infrared Yüzey
Görüntüsü
Eş Zamanlı Yüzey
Görüntüsü
FLIR Marka Termal
Kamera
Termal kameralar yüzey sıcaklıklarını infrared ışınlarla
ölçen cihazlardır. Özellikle mevsimsel sıcaklık değişimleri,
viskoelastik bir malzeme olan bitümün reolojik
özelliklerinde önemli değişikliklere sebep olmaktadır.
20. Zemin Penetrasyon Radar Cihazı (GPR) İle Tabaka Kalınlıklarının
Belirlenmesi
GPR yöntemi ile ölçüm cihazından bir
anten vasıtasıyla kaplama içine kısa
elektromanyetik dalga sinyalleri
gönderilir.
Bu enerji sinyalleri alttaki malzemenin
derinliğine ve dielektrik katsayısına
bağlı olarak, farklı varış süresinde
ve şiddetinde geri yansır.
GPR Cihazı ve
Çalışma Prensibi
Yansıyan enerji anten vasıtasıyla
algılanarak, osiloskopta radar dalga
biçimi olarak görüntülenir.
Bir radar dalga biçimi yansıyan enerji
sinyalleri serisini içerir. Alt tabaka
özellikleri ve kalınlıkları radar dalga
biçimlerinin dikkatli analizi sonucu
elde edilir.
(ASTM D4748-98).
Bir GPR Radar Dalga Görüntüsü- Söke TK1 Kesimi
22. İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi
• Proje kapsamında imalatı incelenen yollar 1 yıl boyunca
belirli aralıklarla ziyaret edilerek hasarsız deneyler
gerçekleştirilmiş ve meydana gelen bozulmalar
incelenip, gözlenerek her güzergâh için
– genel bozulma,
– sökülme bozulması ve
– kusma bozulma indeksleri oluşturulmuştur.
• Buna göre yeni trafiğe açılan bir yolun başlangıçtaki
bozulma indeksi 100 (İYİ) kabul edilmiş ve bu indeks 0
(KÖTÜ) değerini aldığında yolun tamamen bozulduğu
düşünülmüştür.
23. Performans İndeksi Değeri
G: Yolun nihai durumu İYİ (60-100)
M: Yolun nihai durumu ORTA (50-60)
P: Yolun nihai durumu KÖTÜ (0-50)
Tz= Gözlem Kesimi Sayısı
Tp=Gözlem Noktası Sayısı,
Ds= Nokta için Bozulma Puanı
nDT=Bozulma çeşidi sayısı
nM=ORTA durumdaki nokta sayısı,
np=KÖTÜ durumdaki nokta sayısı
SDI=Bozulma Puanı
24. Genel Bozulma İndeksi (GBİ) Karşılaştırmaları
İYİ
Genel Bozulması İndeksi
KÖTÜ
100
90
88.00
80
73.00
65.00
70
60
52.00
50
40.00
40
30
20
10
0
Soma-Kırkağaç (A)
Akşehir-Argıthanı Kalecik-Kırıkkale (C )
(B)
Oltu-Akşar (D)
Finike-Demre (E )
2009 Yılında İmalatı Gözlenen İnceleme Güzergahları
Bu bozulma indeksi oluşturulurken 7 farklı bozulma türünün hepsi birden ele alınmıştır:
Bunlar: Oyulma-parçalanma, agrega sökülmesi, kusma, tekerlek izi oluşumu, çökme ve
kabarma’dır.
25. Genel sökülme bozulma indeksleri karşılaştırması
İYİ
E Yolu Eski Sathi
Kaplama Üzerine
Yenileme
Sökülme Yüksek
Kullanılan Agrega
ALD’si granüler
Temel üzerine
Yeni yapılan SK ile
Aynıdır.
D Yolunda
Düşük Trafik
Yüksek Sökülme
KÖTÜ
A Yolundan Yüksek ALD
Yüksek Sökülme
ALD
13.6
8.0
8.5
8.4
8.1
26. Soma-Kırkağaç (A) Güzergahındaki Sökülme Bozulmaları
Sol Şerit Sökülmeleri
Bu güzergah en yüksek agrega
ALD değerine sahip olan güzergahdır.
Banket Sökülmeleri
Sol Şerit Sökülmeleri
27. Finike-Demre (E) Güzergahına Ait
Bozulmalar
Bu güzergah ömrünü tamamlamış eski sathi kaplama
üzerine yapılan 2. kat yenileme Sathi Kaplamasıdır
ve en ağırlıklı bozulma SÖKÜLME’dir.
Yenileme olmasına rağmen
kullanılan agrega ALD
boyutunun yeni yapım
Sathi Kaplamalarla aynı
oluşu
etkili
gömülme
derinliğine
ilk
yağışlı
mevsimden önce ulaşmayı
engellemiş ve soyulma
nedeniyle
sökülmeler
meydana gelmiştir.
29. Trafik değerleri yüksek olan Akşehir-Argıthanı (B)
güzergahında sökülme en düşük seviyededir.
Sağ şeritteki agrega
gömülmeleri
Bu
güzergahta
trafiğin silindirleme
etkisi ile agrega
kenetlenmesi
oldukça
iyi
durumdadır.
Agregalar
etkili
gömülme derinliğine
imalattan sonraki ilk
yağışlı
mevsimden
önce ulaşmışlardır.
30. Ilgın-Kadınhanı (B) Bozulma Fotoğrafları
Sathi kaplamalı güzergahların trafik hacmi
imalat aşamasında agrega ALD’sinin ve
silindirleme pas sayısının belirlenmesi açısından
oldukça önemlidir.
35. ALD (Ortalama En Küçük Agrega Boyutu) ve
Başlangıç Makro Doku Derinliği Değerleri
İncelenen İmalat
Özellikleri
Yol Kodları
ALD (En Küçük Agrega
Boyutu) (mm)
Başlangıç Makro Doku
Derinliği (mm)
İnceleme Güzergahları
SomaKırkağaç
A
AkşehirArgıthanı
B
KalecikKırıkkale
C
Akşar-Göle
D
FinikeDemre
E
13.6
8.0
8.5
8.4
8.1
13,23
13,06
12,13
8,21
7,92
36. GPR Ölçümleri Sonunda Elde Edilen
Ortalama Üstyapı Tabaka Kalınlıkları
A: Soma-Kırkağaç
B: Akşehir-Arhıthanı
C:Kalecik-Kırıkkale
D:Oltu-Akşar
E: Finike-Demre
37. LWD Sonuçlarına Göre
1 Nolu Noktalardaki Temel Tabakası Elastisite
Modülü Değişimleri
1. Ölçümler Kış, 2. Ölçümler İlkbahar, 3. Ölçümler Yaz Mevsilmerinde yapılmıştır.
Yağışların yoğun olduğu 2. mevsimlerde tabakalarda taşıma gücü kayıpları olduğu
anlaşılmaktadır.
38. Agrega Uygulamaları
İçin Dizayn ve Aplikasyon Miktarları
Agrega Tatbik Değerleri (kg/m2)
30.00
24.00
25.00
20.14
20.00
17.50
14.90
15.00
18.46
16.30
14.90
14.00 13.60
Agrega Dizayn
Değeri
10.40
10.00
Agrega Tava
Değeri
5.00
0.00
A
B
C
D
E
39. Bitüm Tatbik Değerleri (kg/m2)
Bitüm Uygulamaları
İçin Dizayn ve Aplikasyon Miktarları
2.00
1.72
1.80
1.60
1.40
1.26
1.18
1.11
1.20
1.30
1.24
1.11 1.08
0.93
1.00
Bitüm Dizayn
Değeri
0.93
0.80
0.60
Bitüm Tava
Değeri
0.40
0.20
0.00
A
B
C
D
E
40. İmalatdaki İşlem Aralıklarına
Ait Sürelerin Ölçülmesi
İncelenen İmalat
Özellikleri
Yol Kodları
Bitüm Püskürtülmesi ve
Agrega Serilmesi Arasında
Geçen Süre (sn)
Agrega
Serilmesi
ve
Silindirleme Arasında Geçen
Süre (sn)
İnceleme Güzergahları
SomaKırkağaç
A
AkşehirArgıthanı
B
KalecikKırıkkale
C
Akşar-Göle
D
FinikeDemre
E
47,29
44,31
48,10
27,80
10,70
69,41
106,12
115,20
67,00
40,80
41. İmalat Sırasında Ölçülen Kritik Sıcaklıklar
İnceleme Güzergahları
İncelenen İmalat
Özellikleri
SomaKırkağaç
A
AkşehirArgıthanı
B
KalecikKırıkkale
C
AkşarGöle
D
FinikeDemre
E
Distribitör Tankındaki Bitüm Sıcaklığı (oC)
150
160
150
145
175
Yapım Esnasında Dış Ortam Sıcaklığı (oC)
31,5
35,0
31,5
44,0
36,0
Astarlı Yüzey Sıcaklığı (oC)
44,1
48,5
44,0
48,5
46,7
149,8
146,1
113,8
140,0
149,5
50,1
57,8
48,7
59,9
57,0
Yol Kodları
Püskürtmeden hemen Sonra Bitüm Sıcaklığı
(oC)
Silindirleme Esnasında Yüzeydeki Bitüm
Sıcaklığı (oC)
42. Güzergâhlardan Alınan
Agrega Numunelere Ait
Yapışma ve Soyulma Deneyi Sonuçları
İncelenen İmalat
Özellikleri
Yol Kodları
Temiz Agregalarla Yapılan
Vialit Deney Sonucu (% Düşen
agrega sayısı)
Doğal Tozlu Agregalarla Yapılan
Vialit Deney Sonucu (% Düşen
agrega sayısı)
Nicholson Soyulma Deneyi
Sonuçları (Soyulmadan Kalan
Agrega Yüzey Alanı)
İnceleme Güzergahları
SomaKırkağaç
A
AkşehirArgıthanı
B
KalecikKırıkkale
C
Akşar-Göle
D
FinikeDemre
E
3,7
4,3
3,0
3,0
3,0
Sınır
<12
7,3
27,0
7,5
5,0
18,0
60
75
73
33
65
≥ 50
43. İmalat sıcaklığı ile sathi kaplama GBİ’si karşılaştırıldığında imalat anındaki hava sıcaklığı
43,5 oC ve üstüne çıktığında sathi kaplamada ilerleyen zamanlarda düşük performans
görülme olasılığı artmaktadır.
A
B
C
E
D
Genel bozulma indeksi ve yapım anındaki atmosfer
sıcaklığı arasındaki ilişki
44. İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi
• Ellis (2003), sathi kaplamanın kalitesini etkileyen önemli
faktörlerden birisinin imalat anında ve sonrasındaki
hava ve kaplama yüzey sıcaklığı olduğuna değinmiştir.
• Nitekim Gransberg’de (2005) sathi kaplama imalatı
esnasında hava sıcaklığının 43 oC’den fazla olmaması
gerekliliğinden bahsetmiştir.
• Benzer şekilde Bahia vd.’de (2008) sıcaklığın sathi
kaplama performansı ve bağlayıcı seçiminde önemli bir
etken olduğunu belirtmiştir.
45. İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi
• Özellikle kusma bozulmasının gerçekleşmesinde imalat esnasındaki
hava sıcaklığının, önemli derecede etkili olduğu belirlenmiştir. Buna
göre, hava sıcaklığı arttıkça genel bozulma indeksinde azalma
olduğu görülmektedir.
• Nitekim Yeni Zelanda (2007) şartnamelerinde de sathi kaplama
imalatı esnasındaki hava sıcaklığı için bir üst sınır belirtilmiştir.
• Silindirleme sathi kaplama imalatının en önemli aşamalarından bir
tanesidir. Astarlı yüzeye bağlayıcı ve agrega serildikten sonra,
yüzeydeki bitüm sıcaklığı 51 oC ve daha altına düştüğünde
silindirlemeye başlanması gerekmektedir. Bu da hava sıcaklığına
göre değişmekle birlikte, 2 dk dan daha kısa süre içerisinde
silindirlemeye başlanması anlamına gelmektedir.
46. İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi
• Çünkü agreganın ALD (en küçük ortalama boyut) değerine bağlı
olarak daha yüksek sıcaklıklarda agreganın bitüme gömülmesi
beklenenden daha fazla olmakta ve ilerleyen zamanlarda kaplamada
doku kaybı ve kusma bozulmaları riski artmaktadır
C
B
E
D
GBİ ve silindirleme anındaki bağlayıcı sıcaklığı arasındaki
ilişki (Bu ilişkilendirmede ALD değeri faklı olan A yolu alınmamıştır).
47. İncelenen güzergâhlarda sağ ve sol şeritte aynı silindiraj uygulanmıştır, bu durumun bir
sonucu olarak özellikle sağ şeritte sökülme görülmediği halde sol şeritte yoğun sökülme
bozulmalarına rastlanmıştır.
Bunun en önemli nedeni trafikten kaynaklanan silindirleme etkisinin sağ şeritte daha az
olması, imalatın başlangıcında şerit farkı gözetmeksizin standart silindirleme yapılmasıdır.
Soma-Kırkağaç (A) Yolunda Görülen Sol Şerit Sökülmeleri
Senadheera vd. (2008) silindirleme uygulaması geciktiğinde agregaların
istenen dizayn gömülme derinliğine ulaşamadığını belirtmiştir.
49. İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi
• Başlangıç doku derinliği sathi kaplamanın uzun
dönem performansı açısından oldukça önemlidir.
• Granüler temel üzerine yapılan sathi kaplamalarda
beklenenden önce performans düşüklüğü
görülmemesi için başlangıç doku derinliği
9 mm’nin altına düşmemelidir. Dolayısı ile
silindiraj pas sayısında agrega ALD ‘si önemli
olmaktadır.
50. İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi
• Silindirleme ile agrega ile bitüm adezyonunun sağlanması
açısından önemli olan ilk gömülme için agregaya gereken
enerji uygulanır. Bu sayede agrega parçacıkları ağırlık
merkezleri doğrultusunda bitüme oturur ve böylece stabil hale
gelir.
• Deneme güzergâhlarında yapılan ölçümler göstermiştir ki ilk
silindiraj yüzey sıcaklığı 51 oC’ye düştükten sonra yapılmalıdır.
• Daha yüksek sıcaklıklardaki silindiraj aşırı agrega gömülmesi ile
sonuçlanmakta ve ilerleyen zamanlarda sathi kaplamalı yolda
makro doku kaybı ve kusma bozulması oluşumu ihtimali
artmaktadır.
51. İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi
• Bir diğer önemli husus imalat anındaki hava sıcaklığıdır. 30 oC’nin
altında 43,5 oC’nin üstünde sathi kaplama imalatı yapılmamalıdır.
• Bu aralığa uyulmadığı taktirde sathi kaplamanın uzun dönem
performansına olumsuz olarak etki etmektedir.
• Özellikle Erzurum gibi soğuk iklime sahip bölgelerde, yaz mevsiminin
belirli zamanlarında yüksek sıcaklıklar görülebilmekte bu da önemli
bozulmalara neden olabilmektedir.
• Dolayısıyla trafik hacminin en düşük olduğu Akşar-Göle güzergahında
kusma bozulması görülmesinin en büyük nedeni, bu yolda kullanılan
düşük penetrasyon indeksli bitümlerim bu tip sıcaklıklarda yumuşama
noktasına kolay ulaşmasıdır.
52. İmalat Parametrelerinin Sathi Kaplama Performansı Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi
• Sathi kaplama ekonomik bir asfalt kaplama türü olmakla birlikte
performansına yapım öncesinde, yapım sırasında ve yapımdan
sonra onlarca faktörün etki ettiği bir asfalt kaplama türüdür.
• Tüm aşamalardaki malzeme, dizayn, imalat, trafik ve çevresel
faktörler sathi kaplama performansı üzerinde etkilidir.
• Dolayısıyla sathi kaplamalardan uzun dönemde iyi bir
performans elde edebilmek için imalat sırasındaki tüm
aşamalara gereken özen gösterilmelidir.
