1. BARİTİN SICAK ASFALT KARIŞIMLARDA AGREGA
OLARAK KULLANILABİLİRLİĞİNİN
ARAŞTIRILMASI
Nihat MOROVA, Serdal TERZİ, Mehmet SALTAN, Mustafa
HASGÜL, Sercan SERİN
2. BARİTİN SICAK ASFALT KARIŞIMLARDA AGREGA OLARAK
KULLANILABİLİRLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI
• Bu çalışmada; Baritin sıcak asfalt karışımlarda agrega olarak
kullanılabilirliği araştırılmıştır.
• Her bir karışıma ait numuneler hazırlanarak Marshall tasarımı
uygulanmış, optimum bitüm miktarları tespit edilmiştir.
Karışımlarda
barit iri ,
kireçtaşı ince
agrega
barit
ince, kireçtaşı
iri agrega
tamamının barit
agrega
tamamının
kireçtaşı agrega
Olarak kullanıldığı karışımlarda en iyi performansı veren numuneler belirlenmiştir.
3. BARİTİN SICAK ASFALT KARIŞIMLARDA AGREGA OLARAK
KULLANILABİLİRLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI
MALZEMELER ve DENEYLER
Agregalar
•Kireçtaşı
Elek Çapı
4.75-0.075mm
•Barit
25-4.75 mm
Özellikler
Birim Hacim Ağırlık
(g/cm3)
Su Emme (%)
Birim Hacim Ağırlık
(g/cm3)
Su Emme (%)
Aşınma Kay. (%)
(Los Angeles)
Standart
ASTM C 127-88 (9)
Kireçtaşı
Barit
Agrega
Elek Çapı (mm)
Elekten Geçen Sınır Değerler %
Karışımda Kullanılan % Geçen
100
80 - 100
58 - 80
100
85
70
48 - 70
30 - 52
60
40
20 - 40
30
8 - 22
15
186,5
0,180 mm (No. 80)
5 - 14
10
62,25
0,075 mm (No. 200)
2-7
7
37,35
Filler
0
100%
0
100%
87,15
1245
20.38
59
124,5
0,425 mm (No. 40)
0.24
124,5
249
2,00 mm (No. 10)
4.00
0
186,75
186,75
9,5 mm (3/8")
4,75 mm (No. 4)
2.605
Ağırlık (gr)
25 mm (1")
19 mm (3/4")
12,5 mm (1/2")
1.00
2.800
ASTM C 131 (11)
4.00
0.130
ASTM C 128-88 (10)
2.830
Toplam
SEM analiz sonuçları, Barit
agrega (a), kireçtaşı (b)
örnekleri
4. BARİTİN SICAK ASFALT KARIŞIMLARDA AGREGA OLARAK
KULLANILABİLİRLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI
•Çalışmada dört farklı grupta numunelerin hazırlanması işlemi yapılmıştır.
Kireçtaşının kullanıldığı grup
Karışımdaki kaba agreganın
kireçtaşı ince agreganın ise barit
olduğu grup
Kaba agreganın barit ince agreganın
ise kireçtaşı olduğu karışım
Karışımın tamamının barit olduğu grup
KA
KB
BK
BA
5. BARİTİN SICAK ASFALT KARIŞIMLARDA AGREGA OLARAK
KULLANILABİLİRLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI
MALZEMELER ve DENEYLER
B50/70 bitüm
Türkiye Petrol Rafinerileri Anonim Şirketi (TÜPRAŞ)’dan temin edilmiştir.
Bitümün temel fiziksel karakteristikleri
Bitümün Karakteristiği
Deneyin Adı
Ortalama Değer
Standart
Penetrasyon (25 ºC)
50-70
ASTM D5 (14)
Parlama Noktası
180ºC
ASTM D92 (15)
Yanma Noktası
230 ºC
ASTM D92 (15)
Yumuşama Nok.
45,5°C
ASTM D36 (16)
Düktilite (5 cm/dk)
>100 cm
ASTM D113 (17)
Özgül Ağırlık
1.030
ASTM D70 (18)
6. BARİTİN SICAK ASFALT KARIŞIMLARDA AGREGA OLARAK
KULLANILABİLİRLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI
DENEYSEL ÇALIŞMALAR
Asfalt numuneleri yedi farklı bitüm yüzdesinde dökülerek (3,5%, 4%, 4,5%, 5%, 5,5%, 6%, 6,5%)
Her bir karışım için optimum
bitüm miktarları tayin
edilmiş
Her bir karışım üzerinde
Marshall testi uygulanarak
parametreler incelenmiş
Marshall stabilitesi,
Akma,
Boşluk miktarı (Vh),
Asfaltla dolu boşluk miktarı (Vf)
VMA değerleri bulunmuştur.
7. BARİTİN SICAK ASFALT KARIŞIMLARDA AGREGA OLARAK
KULLANILABİLİRLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI
DENEY SONUÇLARI
Grup Adı
Dp-Bİ(%)
Vh-Bİ(%)
Vf-Bİ(%)
MS-Bİ(%)
KA
6.00
5.40
5.80
4.00
5.30
KB
4.00
3.75
4.50
3.50
3.94
BK
4.00
3.80
4.10
3.50
3.85
ÖRNEK
Ort. Bit. İçeriği (%)
BA
3.50
4.00
3.50
3.50
3.63
Kireçtaşı için optimum bitüm
içeriği:
4
6
5 .4
4
5 .8
5 .3
8. BARİTİN SICAK ASFALT KARIŞIMLARDA AGREGA OLARAK
KULLANILABİLİRLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI
Marshall Stabilitesi (kg)
ARAŞTIRMA BULGULARI
•BK grubu minimum stabilite değerlerini sağlamış, sadece
6% ve % 6,5 bitüm içeriklerinde sınır değerlerin altında
sonuç alınmıştır.
1650
1550
1450
1350
1250
1150
1050
950
850
750
650
550
450
350
•Tam tersi olarak hazırlanan KB grubu numunelerine ait
stabilite sonuçlarının düşük bir performans sergilediği
görülmektedir.
3.50%
Agrega Tipi:
4.00%
BK
4.50%
5.00%
5.50%
Bitüm İçeriği (%)
KB
6.00%
BA
6.50%
•Resmin geneline bakıldığında stabilitenin en yüksek değerine
3,5% bitüm içeriğine sahip olan BK grubunda ulaşılmıştır.
KA
10
• KA grubunda, 3,5% bitüm içeriğinde maksimum
boşluk içeriği elde edilmiş;
• BA grubunda, 6,5% bitüm içeriğinde minimum
boşluk içeriği elde edilmiş;
8
6
Vh (%)
•Boşluk oranında azalmanın tüm agrega gruplar için
söz konusu olduğu ve bitüm içeriği artışı ile oranların
azaldığı görülmektedir.
4
2
0
3.50%
4.00%
Agrega Tipi:
4.50%
BK
5.00%
5.50%
Bitüm İçeriği (%)
KB
BA
6.00%
KA
6.50%
9. Vf (%)
BARİTİN SICAK ASFALT KARIŞIMLARDA AGREGA OLARAK
KULLANILABİLİRLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI
100
95
90
85
80
75
70
65
60
55
50
45
40
35
• Tüm gruplarda bitüm içeriğini artması ile birlikte Vf
değerinde de bir artış olduğu görülmektedir .
• BK ve KB grubunun Vf için en uygun değere en düşük
bitüm değerinde ulaşmaktadır.
•Bitüm oranı arttıkça akma miktarı artmaktadır.
•Şartnameye göre sınır değerlerin 2-4% arasında
olması istendiği düşünülürse, BA grubunda çoğu bitüm
içeriklerinde akma değerleri sınırı aşmış olduğu
görülmektedir.
Akma (mm)
3.50% 4.00% 4.50% 5.00% 5.50% 6.00% 6.50%
Bitüm İçeriği (%)
Agrega Tipi:
BK
KB
BA
KA
12
11
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
3.50%
4.00%
4.50%
5.00%
5.50%
Bitüm İçeriği (%)
Agrega Tipi:
BK
KB
BA
KA
10. BARİTİN SICAK ASFALT KARIŞIMLARDA AGREGA OLARAK
KULLANILABİLİRLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI
SONUÇLAR
•
Kireçtaşı ile üretilen numunelere ait optimum bitüm miktarı 5.3%, barit ile üretilen
numunelerde ise 3.63% olarak belirlenmiştir.
•
Tüm karışım gruplarında stabilite değeri için şartname sınırları sağlansa da en
yüksek stabilite değerine BK grubunda ulaşılmıştır.
•
Marshall Stabilitesinin en düşük değeri ise BA grubunda göze çarpmıştır.
•
Sonuç olarak tüm deney sonuçları göstermiştir ki barit agregası kireçtaşı ile beraber
kullanıldığı takdirde asfalt karışımlar için olumlu sonuçlar verirken sadece barit
agregası kullanıldığı takdirde stabiliteyi olumsuz yönde etkilemekte ve performansı
düşürmektedir.