Carpeta O Medio Mariño: cadernos informativos e fichas de traballo: o medio, as plantas, as aves, os peixes, os crustáceos, os moluscos, varios, o home (1994-95)
Carpeta O Medio Mariño: cadernos informativos e fichas de traballo: o medio, as plantas, as aves, os peixes, os crustáceos, os moluscos, varios, o home (1994-95)
A protección da natureza en Galiza (II). As especiesmonadela
As especies animais ou vexetais que son únicas ou corren perigo de desaparecer deben ser protexidas, para o cal é imprescindible tamén preservar os seus ecosistemas.
Neste traballo recollemos as especies con diferentes tipos de protección en Galiza, así como os endemismos.
2010 ano da biodiversidade
As especies animais ou vexetais que son únicas ou corren perigo de desaparecer deben ser protexidas, para o cal é imprescindible tamén preservar os seus hábitats.
As administración entidades científicas establecen criterios e figuras de protección das especies.
Presentación na que se describen os mamíferos mariños, a súa clasificación, as súas características e algunhas curiosidades, a partir de imaxes obtidas na rede.
A seba é unha planta que vive no mar e que forma comunidades dunha gran biodiversidade en áreas protexidas dos esteiros e enseadas.
Nas praderías de seba podemos atopar diversos hábitats: o substrato de area e lama, os rizoides tumbados, a parte baixa e mesta das follas da seba, a zona alta das follas, as canles de area, a capa de auga libre que recobre a pradería…
A protección da natureza en Galiza (II). As especiesmonadela
As especies animais ou vexetais que son únicas ou corren perigo de desaparecer deben ser protexidas, para o cal é imprescindible tamén preservar os seus ecosistemas.
Neste traballo recollemos as especies con diferentes tipos de protección en Galiza, así como os endemismos.
2010 ano da biodiversidade
As especies animais ou vexetais que son únicas ou corren perigo de desaparecer deben ser protexidas, para o cal é imprescindible tamén preservar os seus hábitats.
As administración entidades científicas establecen criterios e figuras de protección das especies.
Presentación na que se describen os mamíferos mariños, a súa clasificación, as súas características e algunhas curiosidades, a partir de imaxes obtidas na rede.
A seba é unha planta que vive no mar e que forma comunidades dunha gran biodiversidade en áreas protexidas dos esteiros e enseadas.
Nas praderías de seba podemos atopar diversos hábitats: o substrato de area e lama, os rizoides tumbados, a parte baixa e mesta das follas da seba, a zona alta das follas, as canles de area, a capa de auga libre que recobre a pradería…
O morcego Roque descubre os pleuronectiformes (peixes planos) e fainos un achegamento á súa vida e outras curiosidades, ademais dun breve percorrido pola súa diversidade facendo fincapé na especies que aparecen nas lonxas galegas.
Power point interesante sobre distintos ecosistemas galegos tanto naturais como antrópicoscon magníficas fotografías e debuxos feito por Adela Leiro e Mon Daporta
O concello de Vimianzo está situado, na súa maior parte, no núcleo do Val de Soneira -o val do río Grande-. Conta con dous pequenos tramos de litoral, na costa ao mar aberto e no interior da Ría de Camariñas. Está protexido no LIC/ZEC e ZEPA “Costa da Morte”.
A ría de Corme e Laxe está situada na Costa da Morte. Ábrese entre as puntas do Roncudo (ao norte) e Laxe (ao sur), na saída ao mar do río Anllóns. Nesta ría pódense distinguir dúas áreas diferenciadas: o interior, formado polo esteiro do Anllóns, protexido da forza do mar por unha barra de area de 2 km; e o resto do espazo, máis aberto, rochoso e recortado con algunhas zonas abrigadas nas que hai praias. As vilas máis importantes son Corme, Ponteceso e Laxe. Está protexida no LIC/ZEC “Río Anllóns” e “Costa da Morte” e na ZEPA “Costa da Morte”.
O concello de Ponteceso está situado na marxe dereita da ría de Corme e Laxe e na costa de mar aberto, entre as puntas do Roncudo e Queimada. Os principais núcleos de poboación son Ponteceso e Corme. Acolle áreas de grande valor paisaxístico e biolóxico asociados ás costas e ao río. Está protexida nos LICs/ZECs “Costa da Morte” e “Río Anllóns” e na ZEPA “Espazo Mariño da Costa da Morte”.
O concello de Laxe está situado no corazón da Costa da Morte, entre a ría de Corme e Laxe e o litoral de mar aberto. Ten unha costa moi diversa na que se alternan grandes areais e marismas, ría, enseadas, cabos, illotes, furnas... con tramos expostos e protexidos, zonas baixas e elevados cantís. É dun grande interese paisaxístico, xeolóxico e biolóxico. Está protexida no LIC/ZEC e ZEPA “Costa da Morte” e na Paisaxe Protexida “Penedos de Traba e Pasarela”.
O concello de Camariñas está situado no centro da Costa da Morte. Ten unha parte de costa moi exposta polo norte e o oeste e outra parte protexida, dentro da ría, polo sur. Acolle importantes áreas de interese paisaxístico, xeolóxico, ecolóxico e cultural. Está protexida no LIC/ZEC e ZEPA “Costa da Morte”,no Sitio Natural de Interese Nacional “Cabo Vilán” e no Lugar de Interese Xeolóxico “Praia do Trece”.
CABANA DE BERGANTIÑOS está situado no fondo e na banda sur da ría de Corme e Laxe, onde ten un amplo tramo de litoral, en parte protexido nos LICs/ZECs “Río Anllóns” e “Costa da Morte”.
O concello de Malpica de Bergantiños forma parte do tramo de litoral coñecido como Costa da Morte, unha sucesión de cantís abruptos entre os que se atopan algunhas praias e que inclúe as illas Sisargas.
Acolle importantes valores naturais e culturais. Parte do litoral está protexido no LIC/ZEC e ZEPA “Costa da Morte”.
O concello de Carballo forma da parte da Costa da Morte, unha costa exposta aberta ao océano e moi diversa, na que se alternan grandes areais e marismas, enseadas cabos, illas... con zonas baixas e elevados cantís. Parte do litoral está protexido no LIC/ZEC e ZEPA “Costa da Morte”.
O concello de Arteixo atópase na fachada atlántica, no comezo do tramo de costa coñecido como “A Costa da Morte”. Nos seus 19 km de costa atópanse cantís de distintas alturas, esteiros, coídos e extensos areais. É unha costa dun grande valor ecolóxico, paisaxístico e xeolóxico, cunha importante actividade industrial e turística. Unha parte está protexida no LIC/ZEC e ZEPA “Costa da Morte”.
O concello de A Laracha ten unha única parroquia que da ao mar, Caión. Está situada na Costa da Morte e ten un litoral que alterna cantís e areais de grande valor paisaxístico e biolóxico.
A costa comprendida entre a Punta de Mera e Torella é un espazo de mar aberto que separa as rías da Coruña e Betanzos-Ares. Un espazo de enormes valores paisaxísticos e ecolóxicos.
É unha ría curta e ampla, que se abre entre as puntas do Seixo Branco e Herminia, cunha separación de 4 km, e unha lonxitude total de 14 km, dos que case a metade corresponden á chamada ría do Burgo formada polo esteiro do Mero, que está separada da parte máis ancha pola frecha de Santa Cristina.
O concello de Oleiros ten unha liña litoral de case 40 km. Unha parte na ría do Burgo, outra na ría da Coruña, unha terceira mirando ao mar aberto e outra na boca da ría de Betanzos. Parte está protexida no LIC/ZEC e Monumento Natural “Costa de Dexo e Seixo Branco”
O concello da Coruña ten unha costa moi recortada e variada, parte na ría, onde se atopa o porto da cidade, e parte en mar aberto onde se suceden cantís e fermosas praias como as de Orzán e Riazor.
2. Os moluscos son animais
invertebrados co corpo brando sen
segmentar, formado por cabeza, pé e
manto, que pode estar cuberto por
unha ou varias cunchas ou placas.
Teñen reprodución ovípara.
Coñécense unhas 100.000 especies.
4. CAUDOFOVEADOS
Aspecto vermiforme, viven nos sedimentos mariños
facendo galerías.
Coñécense 70 especies.
aparato dixestivo
aparato circulatorio
manto
bránquias
gónadas
boca
rádula
sistema nervoso
cavidade paleal
ano
5. SOLENOGASTRES
Aspecto de verme, sen cabeza diferenciada, corpo
recuberto de pezas de carbonato cálcico.
Coñécense 250 especies.
aparato dixestivo
manto
gónadas
sistema nervoso
ano
boca
órgano
sensitivo
cavidade paleal
rádula
6. POLIPLACÓFOROS
Cabeza diferenciada, pé ben desenvolvido e
corpo cuberto por oito placas articuladas.
Coñécense 600 especies (en Galicia hai 12).
aparato dixestivo
aparato circulatorio
gónadas
placas
boca
sistema nervoso
pé
aparato excretor
bránquias
ano
7. Apegón (Chaetopleura angulata).
Un poliplacóforo que se suxeita co
seu potente músculo ás rochas e
outros obxectos da zona
intermareal. Aliméntase de
pequenas algas.
10. TRIBLIDIOS
Chamados tamén monoplacóforos.
Teñen unha cuncha dorsal cónica suxeita con 78 pares de músculos. Viven en augas mariñas
profundas. En Galicia coñécense 24 especies.
aparato circulatorio
aparato dixestivo
gónadas
sistema nervoso
cuncha
manto
ano
pé
bránquias
rádula
aparato excretor
boca
11. GASTERÓPODOS
Teñen un pé musculoso en forma de ventosa que
utilizan para desprazarse reptando, a cabeza ben
diferenciada e moitos protéxense cunha cuncha que
pode ser cónica ou enrolada en espiral. Viven na
terra, no mar e nas augas dóces.
Coñécense 75.000 especies.
12.
13. Caracol (Helix aspersa)
Molusco gasterópodo que pode acadar 7 cm de
lonxitude. Aliméntase de plantas que raspa coa
rádula (lingua cuns dentes duros). É
hermafrodita pero precisa ser fecundado por
outro individuo. Desenvolvese mellor en tempo
húmido e é máis activo pola noite.
19. Lesma (Geomalacus maculosus).
Unha especial lesma endémica da
área lusitánica que se atopa en
bosques húmidos ben
conservados. Solo sae nas noites
cálidas e húmidas. É a única lesma
protexida.
25. Nucella lapillus. Carnívoro
perforador que se alimenta de
mexillóns e arneiróns.
Ocenebra erinacea. Carnívoro
perforador que se alimenta
doutros moluscos.
30. Lapa (Patella…). Gasterópodo que vive apegado ás rochas da
intermareal e aliméntase de algas. Desprázase para alimentarse e volve
logo ao mesmo sitio para descansar, por iso a súa cuncha se adapta tan
ben á pedra na que se atopa
34. Lebre de mar, borracha (Aplisia punctata).
Vive an augas limpas preto da costa.
ovos
35. Nudibránquios: moluscos sen
cuncha coas bránquias
externas. Hai moitas
variedades, de cores e formas
moi chamativas.
Chromodoris purpurea
Lesma de mar (Doris
verrucosa). Aliméntase de
esponxas.
Hypselodoris cantabrica
36. BIVALVOS
Teñen a cabeza sen diferenciar e o corpo protexido por dúas
valvas ou cunchas. Son todos acuáticos, a maioría mariños.
Coñécense 13.000 especies.
En Galicia hai 196 especies de bivalvos mariños.
37. CICLO REPRODUTIVO DUN MOLUSCO BIVALVO
expulsión de óvulos e espermatozoides
larva en foma de D
ovos
larva trocófora
larva umbonada
xuvenil
adultos
40. Berberecho (Cerastoderma edule). Bibalvo que se atopa en
fondos de area fina ou fango-areosos desde o intermareal
ata uns 10 m de profundidade. Soporta ben os cambios de
salinidade e temperatura.
41. Ameixa lexítima, fina ou san
(Tapes decussatus).
Resiste moi ben as desecacións
e as variacións de temperatura e
salinidade.
48. volandeira
(Chlamys opercularis)
Vieiras (Pecten maximus). Bivalvo
que pode acadar os 15 cm de
lonxitude. Vive semienterrada en
fondos de area e e cascallo ata os
100 m de profundidade.
zamburiña
(Chlamys varia)
53. Mexillón de río (Margaritifera margaritifera)
Pode medir ata 10 cm de longo e vivir máis
de 30 anos. Como consecuencia da
contaminación das augas e das obras
hidráulicas é cada día máis escaso.
Ameixa de río (Corbicula fluminea)
unha especie que invadeu
recentemente algúns ríos galegos
Ameixa de río
56. CEFALÓPODOS
Teñen o pé dividido en tentáculos provistos de
ventosas e cabeza diferenciada. Son todos mariños.
Coñécense 800 especies (en Galicia hai 80).
58. Xiba (Sepia officinalis). Cefalópodo que pode acadar 40 cm de
lonxitude. Vive en fondos de area e fango con vexetación, en
zonas próximas á costa ata os 150 m de profundidade.
59. Lura (Loligo vulgaris), Vive en augas de 10 a 500 m
de profundidade. Ten un gran valor comercial para
consumo en fresco ou conxelado.
60. Polbo (Octopus vulgaris). Pode medir ata 1,50 m de lonxitude e
acadar os 5 kg. Vive en fondos rochosos do litoral.
61.
62. Nautlilus. Moluscos moi primitivos con
numerosos tentáculos (ata 90) sen ventosas.
Corpo metido nunha cunha dividida en cámaras.
63. USOS:
Alimentación humana. As cunchas
para facer distintos obxectos, en
decoración, coleccionismo...
das ostras extráense as pérolas.