Voorbeeld van de berekeningen die nodig zijn voor de manganometrische titratie van kaliumdichromaat in gramequivalenten en normaliteit (N).

1. Manganometrische titratie van K2Cr2O7 - normaliteit (N)
We werken een voorbeeld uit van de berekeningen die nodig zijn voor de manganometrische
titratie van Cr2O2−
7 in gramequivalenten en normaliteit (N).
Standaardisatie van KMnO4 met (COOH)2
Er wordt een ±0, 05 N KMnO4-oplossing bereid (zie labovoorbereiding).
MMKMnO4 = 158,0 g/mol
MnO−
4 + 5e−
+ 8H+
−−→ Mn2+
+ 4H2O
VMKMnO4 =
MM
5
=
158, 0 g/mol
5 val/mol
= 31, 60 g/val
De KMnO4-oplossing wordt gestandaardiseerd met oxaalzuur-dihydraat ((COOH)2 · 2H2O)
volgens de tweede methode.
MM(COOH)2 · 2H2O = 126, 07 g/mol
(COOH)2 −−→ 2CO2 + 2e−
+ 2H+
VM(COOH)2 · 2H2O =
MM
2
=
126, 07 g/mol
2 val/mol
= 63, 04 g/val
Op de analytische balans moet steeds ±63, 0 mg (COOH)2 · 2H2O worden afgewogen (zie
labovoorbereiding). De titratiereactie is
5(COOH)2 + 2MnO−
4 + 6H+
−−→ 10CO2 + 2Mn2+
+ 8H2O
(COOH)2 · 2H2O 1. (ml) 2. (ml) 3. (ml) 4. (ml)
E.V. MnO−
4 24,31 21,63 20,76 20,61
B.V. MnO−
4 5,06 1,69 0,73 0,63
T.V. MnO−
4 19,25 19,94 20,03 19,98
mg(COOH)2 · 2H2O mval(COOH)2 · 2H2O mvalMnO−
4
mlMnO−
4
NMnO−
4
1 62,8 0,996 0,996 19,25 0,0518
2 62,7 0,995 0,995 19,94 0,0499
3 62,8 0,996 0,996 20,03 0,0497
4 63,1 1,00 1,00 19,98 0,0501
We merken op dat de eerste titratie niet binnen de foutenmarge valt. Bijgevolg werd er een
vierde titratie uitgevoerd.
Foutenmarge =
Ngrootst − Nkleinst
Nkleinst
× 100%
=
0,0501 N − 0,0497 N
0,0497 N
× 100%
= 0,80% < 1%
Analytische chemie: lab T. Mortier 1

2. We nemen het gemiddelde van de drie normaliteiten van de laatste drie titraties om de con-
centratie van de bereide MnO−
4 -oplossing te kennen.
Ngem =
0, 0499 N + 0, 0497 N + 0, 0501 N
3
= 0,0499 N
Standaardisatie van Fe2+
met MnO−
4
Er wordt een ±0, 05 N FeSO4-oplossing bereid (zie labovoorbereiding) die wordt gestandaar-
diseerd met de gestandaardiseerde KMnO4-oplossing volgens de titratiereactie
5Fe2+
+ MnO−
4 + 8H+
−−→ 5Fe3+
+ Mn2+
+ 4H2O
Fe2+ 10,00 ml 20,00 ml 20,00 ml 20,00 ml
E.V. MnO−
4 10,82 23,00 21,48 20,58
B.V. MnO−
4 1,07 3,41 1,87 1,06
T.V. MnO−
4 9,75 19,59 19,61 19,52
Foutenmarge =
Vgrootst − Vkleinst
Vkleinst
× 100%
=
19,61 ml − 19,52 ml
19,52 ml
× 100%
= 0,46% < 1%
Vgem =
19,59 ml + 19,61 ml + 19,52 ml
3
= 19,57 ml
De algemene titratieformule kan nu gebruikt worden om de concentratie van de FeSO4-
oplossing te berekenen.
NFeSO4 × VFeSO4 = NKMnO4 × VKMnO4
NFeSO4 =
NKMnO4 × VKMnO4
VFeSO4
=
0,0499 N × 19,57 ml
20,00 ml
= 0,0488 N
Titratie van K2Cr2O7 met Fe2+
en KMnO4
Cr2O2−
7 + 6e−
+ 14H+
−−→ 2Cr3+
+ 7H2O
VMK2Cr2O7 =
MM
6
=
294, 2 g/mol
6 val/mol
= 49, 03 g/val
Er wordt een overmaat Fe2+ toegevoegd aan de onbekende K2Cr2O7-oplossing.
Cr2O2−
7 + 6Fe2+
+ 14H+
−−→ 2Cr3+
+ 6Fe3+
+ 7H2O
De overmaat Fe2+ wordt teruggetitreerd met de gestandaardiseerde KMnO4-oplossing.
5Fe2+
+ MnO−
4 + 8H+
−−→ 5Fe3+
+ Mn2+
+ 4H2O
2 T. Mortier Analytische chemie: lab

3. K2Cr2O7 10,00 ml 20,00 ml 20,00 ml 20,00 ml
FeSO4 20,00 ml 30,00 ml 30,00 ml 30,00 ml
E.V. MnO−
4 11,39 10,79 11,60 9,61
B.V. MnO−
4 2,02 1,39 2,22 0,24
T.V. MnO−
4 9,37 9,40 9,38 9,37
Foutenmarge =
Vgrootst − Vkleinst
Vkleinst
× 100%
=
9,40 ml − 9,37 ml
9,37 ml
× 100%
= 0, 32% < 1%
Vgem =
9,40 ml + 9,38 ml + 9,37 ml
3
= 9,38 ml
Het gebruik van gramequivalenten en normaliteit komt hier heel goed tot zijn recht. Het
aantal gramequivalenten Fe2+
dat gereageerd heeft, is gelijk aan de som van het aantal gram-
equivalenten Cr2O2−
7 en het aantal gramequivalenten MnO−
4 .
#valFe2+ = #valCr2O2−
7
+ #valMnO−
4
#valCr2O2−
7
= #valFe2+ − #valMnO−
4
De algemene titratieformule kan nu gebruikt worden om de concentratie van de onbekende
K2Cr2O7-oplossing te berekenen.
NCr2O2−
7
× VCr2O2−
7
= NFe2+ × VFe2+ − NMnO−
4
× VMnO−
4
NCr2O2−
7
=
NFe2+ × VFe2+ − NMnO−
4
× VMnO−
4
VCr2O2−
7
=
0,0488 N × 30,00 ml − 0,0499 N × 9,38 ml
20,00 ml
= 0,0498 N
We berekenen tot slot het aantal mg K2Cr2O7 per 100 ml oplossing.
0,0498 val/l × 49,03 g/val = 2,44 g/l
= 2,44 mg/ml
= 244 mg K2Cr2O7/100 ml Oplossing
Analytische chemie: lab T. Mortier 3