SW

1. Програм хангамжийн
төслийн үнэлгээ
МИС-МТС

2. Програм хангамжийн
төслийн үнэлгээний арга зүй
1. Бэлтгэл үе
2. Баримт цуглуулалт
Төслийн болон хөгжүүлэлтийн
Бодит нөхцөл байдлын тойм
3. Боломжит сайжруулсан боломжууд болон зөвлөгөөнүүд
4. Тусгайлсан асуулга
5. Баримт баталгаажуулалт
6. Багийн хэлэлцүүлэг
Үнэлгээний тайлан болон зөвлөгөө

3. Програм хангамжийн
төслийн үнэлгээний арга зүй
Төслийн үнэлгээний арга зүйг ерөнхийд нь 2 үе шатанд авч үздэг.
1. Төслийн тойм
2. Баримт цуглуулалт
Бүрэн төслийн тойм нь бусад мэдээлэл цуглуулалтын арга зүйг
харуулж байдаг.

4. Програм хангамжийн төслийн
үнэлгээний арга зүй
Төслийн үнэлгээний арга зүй нь санал асуулгад тулгуурладаггүй. Төслийг
хийх явцад маш олон санал асуулгууд болон өмнөх төслийн үнэлгээ зэрэг
нь төслийн багийнхан болон төсөл хэрэгжүүлэгч байгууллагын өмнө
тулгарч байдаг.
Анализ, ажиглалт болон боломжит зөвөлгөөнүүд нь төслийн үнэлгээний
нэг хэсэг юм. Үнэлгээний явцад хийсэн нэмэлт үе болон шинэчлэлүүд нь
үнэлгээний арга зүйд тооцогддоггүй.
Төслийн багийнхнаас шууд оруулж байгаа шинэчлэлүүд нь хэдийгээр чухал
байдаг ч сүүлийн үнэлгээг хийх зарим тохиолдолд хэрэгцээгүй байдаг.

5. Бэлтгэл үе
Бэлтгэл үе нь бүхий л төлөвлөгөө бэлтгэлүүдийг агуулж
байдаг. Үнэлгээний багийнхан нь бизнесийн талаар сайн
ойлголттой, үндэслэлтэй , зорилгоо мэддэг хамгийн чухал нь итгэл
үнэмшил төрүүлэхүйц байх. Төслийн бүхий л үе шатыг үнэлэх маш
чухал.

6. Бэлтгэл үе
Өөр нэгэн зүйл нь төслийн хаалтын үйл явц юм. Сайн төслийн
менежмент нь төсөл эхэлсэн өдрөөсөө л хэрхэн хаахаа төлөвлөхийг
хэлдэг. Хаалтын явцад үнэлгээний баг хэрэглэгч болон байгууллагаруу
үзүүлэх материалууд болон тайлан маягтуудыг илгээнэ.

7. Баримт цуглуулалтын үе
Эхний Баримт цуглуулалтын үе нь төслийн багийн бүх
тоймын дэлгэрэнгүйг багтаана.
Үнэлгээний багийн шаардсаны дагуу хамгийн багадаа
доорхи материалуудыг хавсаргасан байна:

8. Баримт цуглуулалтын үе
1. Төслийн тодорхойлолт ба Ерөнхий мэдээллүүд (Төслийн хэмжээ,
функц, цагийн хувиарь,гол өдрүүд болон эхлэл төгсгөл )
2. Төслийн болон төслийн багийн мэдээлэл(Баг бүрэлдэхүүн,болон
хөгжүүлэгч багын чадвар туршлага )
3. Төслийн явц, хөгжүүлэлтийн хувиарь ба төслийн үр дүн
4. Бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэлийн тасралтгүй хугацаа болон тестийн дүн

9. Баримт цуглуулалтын үе
5. Төслийн хөтөлбөр, тодорхойлолт ба
боловсон хүчний хангалт
6. Хөгжүүлэлтийн орчин ба архивын систем
7. Тоног төхөөрөмж болон арга зүй
8. Төслийн үр ашиг болон одоогийн байдал
9. Мэдээллийн хэмжээ
10. Төслийн удирдлагын дадлага
11. Төслийн багийнхны үзэж байгаа бусад чухал материалууд

10. Тусгайлсан асуулга ба төгсгөл
Дараагийн алхам бол асуулгаа тусгайлан бэлдэх болон
дуусгах. Асуулгаа дуусгахаас өмнө анхаарах хэд хэдэн зүйлс байна.
Хэрэв асуулга нь тусгайлан бичигдсэн байвал үүнээс илүү
дэлгэрэнгүй онцгой мэдээллүүд олж авч чадна. Процессийн
үргэлжлэх хугацааны үнэлгээтэй холбоотой стандарт асуулга нь
төслийн талаар хүссэн мэдээллээ олж авахад хэрэгтэй.

11. Тусгайлсан асуулга ба төгсгөл
Процессийн үргэлжлэх хугацааны үнэлгээтэй холбоотой стандарт
асуулга нь төслийн талаар хүссэн мэдээллээ олж авахад тус дөхөм болдог.
Жишээ нь:
Эрх тэгш дүгнэлтүүд төлөвлөгдсөн эсэх?
Эрх тэгш дүгнэлтүүдээр тодорхойлогдсон эсэх?
Доорхи 2 асуулт нь зарим төслийн үнэлгээнд хэрэглэгдэж байсан
эрх тэгш загвартай дүгнэлтүүдийг багтаасан асуулт юм.
“Энэ төсөлд байгаа хамгийн түгээмэл загвартай дүгнэлт юу вэ?”
“Энэ төсөл нь ямар ямар загварын дүгнэлтүүдээр бичигдсэн бэ?”

12. Тусгайлсан асуулга ба төгсгөл
Эхний асуулт нь процессийн үргэлжлэх хугацаа ба байгууллагын
бодлого анхаарсан бол нөгөөх нь тусгай төслийн дадлага болон
биелэлтийн хувийг сонирхсон байна.
Төслийн үнэлгээний гол зорилго нь ялгааг таниулах түүнчлэн
төслөө сайжруулах боломж бололцоог олох юм. Богино хэлбэрийн
асуултууд нь хөгжүүлэлтийн процессийн гол үйл явцыг мэдэж болдог.

13. Үе шат Дэд үе шат Үндсэн үйл ажиллагаа
Үнэлгээни
й өмнөх
Төлөвлөгөөний
өмнөх
Бизнесийн зорилго, сэдэв, хүрээг мэдээлэх. Үүрэг даалгавар, дэмжлэгийг
баталгаажуулах
үнэлгээ төлөвлөгөө  Сайжруулсан замын газрын зураг сонгох
 Хилийн зурвасын үнэлгээний тодорхойлолт
 Үнэлгээний багийг сонгох
 Үнэлгээг эхлэх
 Үнэлгээний багийг сургах
 Баримт цуглуулах, үйл ажиллагааны баримтыг шинжлэх, мэдээлх
төлөвлөгөө
Баримт цуглуулах  Цуглуулсан баримтаа сонгох (асуулга, ярилцлага, хэлэлцүүлэг)
 Асуулгын зорилгыг тодорхойдох
 Хувиарласан, цуглуулсан асуулгад хариулах
 Ярилцлагыг удирдах
Баримтанд
шинжилгээ хийх
 Асуулгын хариунд дүн шинжилгээ хийх
 Ярилцлагад цуглуулсан баримтад дүн шинжилгээ хийх
 Цуглуулсан нотолгоонд дүн шинжилгээ хийх
 Цуглуулсан мэдээллийг нэгтгэж дүгнэх
 Замын газрын зургийг дахин хайж турших
мэдээлэх  Эх сурвалж, сул тал зэрэг хайсан зүйлсээ хавсаргах
 Зөвлөгөөг хавсаргах
Үнэлгээнэ
эс хойших
Төлөвлөгөөний үйл
ажиллагааг
боловсруулах
Удирдлагын үйл ажиллагааг сайжруулан боловсруулах, төлөвлөгөөг
сайжруулж үйл явцын хяналтыг хэрэгжүүлэх

14. Баримт цуглуулалтын үе 2
Энэ үед асуулга нь хөгжүүлэлтийн менежер, төслийн
менежер болон техникийн удирдлагууд багтсан төслийн багаар
явагдана. Хариуцагч нь асуулгыг тусдаа бөглөнө. Бүх хэсгийн
асуулгууд бүгдэнд нь таарахгүй байж болно. Хариуцагч нь
үнэлгээний багаар дүгнүүлж төслийн багаар баталгаажуулна.
Хариуцагч болон мэдээллийн дунд үүссэн маргааныг хариуцагч
шийднэ. Цаашид гарах аливаа маргааныг үнэлгээний баг шийднэ

15. Боломжит сайжруулсан
боломжууд болон зөвөлгөөнүүд
Энэ үе нь өөр үеүдтэй зэрэг явагдах ба бэлтгэл үетэй хамт
эхэлж, эцсийн үнэлгээ тайлантай хамт дуусна. Төслийн сул болон
давуу талыг үнэлж, сайжруулахад нь туслах зорилгоор зөвөлгөө
өгнө. Үүнийг хэрэгжүүлэхийн тулд үнэлгээний баг 3 мэдээллийн эх
сурвалжийг гаргасан:

16. Боломжит сайжруулсан
боломжууд болон зөвөлгөөнүүд
1. Ном, стандартууд
2. Үнэлгээний багийн туршлага
3. Төслийн багаас оруулсан шууд өөрчлөлт

17. Ном, стандартууд
Жишээ нь: А.Жонесын програм хангамжын төслийн эрсдэл төөрөгдлийн
талаар програм хангамжийн үнэлгээний туршлагын харьцуулсан эмхэтгэл
гаргасан ном. Мөн ТТББЗ дээр үндэслэн SEI-с эмхэтгэн гаргасан “Төслийн
үнэлгээний эмхэтгэл”, гэх мэт
Эдгээр ном эмхэтгэлүүд нь сайн лавлагаа болох хэдий ч том зүйлд хэрэгтэй
хэрэггүй олон зүйл байдгийн адил маш их хэмжээний мэдээлэл байдаг
байна. Жонесын 2002 оны эмхэтгэлээс үзвэл дараах амжилттай болон
амжилтгүй төслүүдийг харуулжээ.

18. А.Жонесийн эмхэтгэлд:
Жонесын эмхэтгэлүүдийн гол хэсэг нь сайн төслийн
менежмент ба төслийн менежментийн арга зүй буюу
үнэлгээ, хэмжүүр, болон удирдлага нь чухлаар
тусгагдсан байдаг. Өмнөх төсөл болон туршлагагүйгээр
төсөл хөтөлбөр нь амжилттай болох нь ховор.

19. Амжилттай төслүүд:
Бүтээмжтэй төслийн төлөвлөгөө
Бүтээмжтэй төслийн зардлыг тооцох
Бүтээмжтэй төслийн хэмжигдэхүүнүүд
Бүтээмжтэй төслийн түүхийн үечлэл
Бүтээмжтэй төслийн чанарын удирдлага
Бүтээмжтэй төслийн өөрчлөлтын удирдлага
Бүтээмжит хөгжлийн процесс
Бүтээмжит харилцаа
Чадварлаг төслийн менежерүүд
Чадварлаг техникийн мэргэжилтэнүүд
Мэдэгдэхүйц нөлөөтэй мэргэжилтэнүүд
Чухал багтаамжтай дахин ашиглагдах материалууд

20. Амжилтгүй төслүүд:
Хангалтгүй төслийн төлөвлөгөө
Хангалтгүй төслийн зардлыг тооцох
Хангалтгүй төслийн хэмжигдэхүүнүүд
Хангалтгүй төслийн түүхийн үечлэл
Хангалтгүй төслийн чанарын удирдлага
Бүтээмжит бус төслийн өөрчлөлтын удирдлага
Бүтээмжит бус хөгжлийн процесс
Бүтээмжит бус харилцаа
Бүтээмжит бус төслийн менежерүүд
Чадварлаг бус техникийн мэргэжилтэнүүд
Эрдэмтэн
Бага болон дахин ашиглагдахгүй материалууд

21. Үнэлгээний багийн туршлага
Үнэлгээний багийн өмнөх төслийн үнэлгээнүүд болон туршлага дээр
үндэслэх. Юу нь ажилладаг? Юу нь ажилладаггүй? Ямар төрлийн төсөлд?
Ямар орчинд? Ямар байгууллага? Соёл?.
Мэдлэгт үндэслэсэн туршлага бол хамгийн үнэтэй.

22. Төслийн багийнхнаас оруулсан
шууд өөрчлөлт
Төслийн багийн гишүүдээс оруулсан шууд, оновчтой өөрчлөлтүүд юм.
Үнэлгээний багын өгсөн аливаа зөвөлгөө зөвлөмжийг багийнхан сайн
тусган авч амжилттай хэрэгжүүлдэг.