Kriza Greke dhe Banka Qendrore

1. TEMA: KRIZA E GREKE
UNIVERSITETI JOPUBLIK ‘LUARASI’
FAKULTETI EKONOMIK
DEGA:POLITIKAT FINANCIARE DHE MONETARE
PRANOI: PROF.DOC. DELINA IBRAHIMAJ PUNOI:SILVANA NDOJ

2. PERMBAJTJE
 -Hyrje……………………………………………..….
 Cfare ka ndodhur ne krize?
 Si kane reaguar konsumatoret?
 Si kane reaguar ekonomia boterore ne terma te
treguesve kryesore? ( Makro-
ekonomite,Pbb,inflacioni,punesimi)
 Si ka reaguar BankaQendrore?
 A ka pasur ndikim ne ekonomite nderkombetare?
 Si u tejkalua kriza?

3. Kriza Greke
Në fillimin e vitit 2010, Greqia filloi t’i afrohej çdo ditë e
më tepër default-it, i cili mund të shkaktonte një krizë
të re financiare për vendet e Eurozonës por jo vetëm.
Për të evituar këtë “katastrofë” Trojka (FMN, BQE dhe
KE-ja) ndërmori një plan shpëtimi prej 240 miliardë
eurosh për Greqinë, ku kjo e fundit duhet të
ndërmerrte një sërë masash drastike, austerity, si rritje
taksash, shkurtime nga puna, luftë ndaj evazionit
fiskal. Këto masa, sipas Trojkës, ishin të mjaftueshme
për të pasur llogaritë publike në rregull, po ashtu do të
rrisnin fluksin e investimeve të huaja dhe do nxisnin
rritjen ekonomike dhe uljen e papunësisë.

4. Kriza Greke
 Nga 2008 deri në 2014, GDP-ja e Greqisë ka
rënë me 25% e vazhdon në rënie edhe në ditët e
sotme. Edhe në periudhën e Depresionit të Madh,
SHBA-ja edhe pse kishte një rënie të ngjashme,
pas 4 vitesh ekonomia filloi të rimëkëmbej, kurse
Greqia siç edhe e përmenda më lart, edhe sot
pas më tepër se 6 vitesh nuk ka as gjasa të
rimëkëmbet. Kjo rënie është shoqëruar edhe me
një tkurrje të depozitave bankare, të cilat kanë
kaluar nga 250 miliardë që ishin në mesin e 2010
në 138 miliardë në fillimin e 2015. Po ashtu pati
një shkurtim drastik të shpenzimeve publike.

5. Cfare ka dodhur ne krize?
 Sipas të dhënave të Eurostatit të shkurtit 2015,
papunësia në Greqi ishte më e larta në të gjithë
Europën, ajo kaloi në mbi 25%.
 Numri i femrave që shisnin trupin me një çmim
shumë qesharak sipas një studimi të 2015-s kaloi
nga 5000 që ishte para krizës në mbi 25000
aktualisht e mbi të gjitha dominonte mosha
shumë e re.
 Raporti borxh publik/GDP kaloi në 172% edhe ky
raport është një rekord negativ që e mban përsëri
Greqia e që është shumë “larg” nga vendet e
tjera.
 Raporti deficit/GDP kaloi nga 3% që duhet të
ishte në 12%.

6. CFARE KA NDODHUR NE KRIZE?
 Një krizë kaq e thellë, e cila nuk është ende në
fundin e saj, ka disa shkaqe,. Në fillim të vitit
2010, niveli i borxhit publik të shtetit grek kapte
vlerën rreth 300 miliardë euro, e barabartë kjo me
125% të PBB-së. Në këtë vit, ishin për t’u
rifinancuar 20 miliardë euro. “Më 19 maj 2010
Greqia kishte falimentuar dhe në këtë kohë duhej
një ristrukturim financiar i një huaje 10-vjeçare.
Brenda disa ditësh, norma e interesit (4%) u rrit
aq shumë, sa ishte disa herë më e lartë se ajo në
Gjermani. Më 9 prill 2010, sigurimi për kreditë e
këqija ishte 4.3 euro, ndërsa para krizës ishte
vetëm 14 cent/euro”

7. Si ka reaguar Banka Qendrore
 Sipas një studimi të Bankës Qendrore Europiane, gjatë
kapërcimit të krizës së sistemit bankar u rrit risku kreditues i
vendit, ndërsa ai i bankave u ul në të njëjtin nivel. Pas
falimentimit të bankës së investimeve “Lehman Brothers”
(shtator 2008) shumica e vendeve zhvilluan programe gjigante
koniunkturash, dhanë garanci të konsiderueshme për bankat dhe
injektuan kapital të ri shtetëror. Të gjitha këto u kushtojnë
vendeve miliarda euro të financuara me hua.
 “Në diskutimet që po organizohen në Gjermani, ky fakt po
përdoret shumë politikisht, pasi thuhet që shtetet po u japin
kapital bankave, ndërkohë që risqet kalojnë te shtetet. E gjithë
kjo shkon kundrejt kritikës së kapitalizmit masiv”, thekson. Por
çfarë peshe mban ky shkak? Mekanizmi i financimit të bankave
nga shtetet funksionoi në shumë vende të Europës Jugore. Ndaj
po të ishte ky i vetmi shkak, pasojat do të ishin ndier edhe në
vende të tjera, ndërsa në fakt, janë prekur vetëm vende të
caktuara. “Është e vërtetë që prej 40 vitesh shumë prej vendeve
europiane jetojnë përtej buxhetit të tyre, duke shtuar nivelin e
borxhit. Programet e koniunkturave vetëm sa afruan nga
pikëpamja kohore problemet e aftësisë paguese të disa shteteve
të dobëta”

8. Ndikimi ne ekonomine
Nderkombetare?
 ”Kriza e borxhit publik në Greqi është çarja më e thellë në
historinë e Bashkimit Europian. Rreziku jashtë kufijve
grekë prekte monedhën e përbashkët, tregjet e
përbashkëta, si dhe bashkimin politik të Europës”.
 Pasojat ekonomike ishin të qarta: e para ishte pasiguria e
tregut valutor. Pati një “arratisje” të vazhdueshme nga
euro. Problemi kryesor, sipas tij, nuk ishte thjesht humbja e
pikëve karshi dollarit, por shpejtësia e fenomenit deri në
“metodën” shpërbërje të Sistemit Monetar Europian. Në
këtë periudhë, kreditorët humbën shpejt besimin në euro.
Marrëdhëniet ndërbankare pothuajse reshtën së ekzistuari
dhe interesat e depozitave ishin shumë të ulëta. Por, sipas
tij, rreziqet ekonomike nuk ndaleshin vetëm tek efektet
parësore.Një rrezik i madh ishte efekti domino, që
nënkupton përhapjen e problemeve të aftësisë paguese
edhe në vende të tjera të BE-së. Kriza mund të zgjerohej
edhe në ekonominë botërore dhe në fakt, recesioni u vërejt
sikurse edhe në rastin e krizës së bankave.

9. PBB,Inflacioni,Punesimi

11. U tejkalua kriza?
 Pjesa me e madhe e grekeve duan te qendrojne
ne BE.Ne nje bote ideale ofrimi I ndihmes
financiare ne kembim te reformave,mund te
reformave ,mund te ndihmojne ata brenda
Greqise, qe duan ta bejne vendin nje shtet
modern europian.Por duke pare veshtiresite qe
ka patur Greqia deri me sot ,per te bere
ndryshimet e domosdoshme ,mund te jete koha
per ta ripare qasjen ndaj krizes.Ne vend te nje
programi qe I ofron vendit me shume hua ,mund
te kete me shume kuptim te ofrohet ndihme
humanitare qendron apo jo Greqia ne brendesi te
Eurozones.

12. Ju faleminderit