1. Selam

2. KORONER DOLAŞIM
Prof.Dr.Meral AŞÇIOĞLU
Koroner dolaşım dolayısıyla koroner kan akımı
miyokardın kanlanmasını sağlar ve aortun
başlangıcında semilunar kapakların biraz
yukarısından ayrılan sağ ve sol koroner arterler
aracılığı ile sağlanır.

4. Koroner Dolaşımının Fizyo-Anatomisi:
 İnsanların %50’ sinde sağ koroner arter daha
geniş bir miyokard bölgesinde kanlanmayı sağlar:
 Sağ atriyum ve ventrikülün hemen tamamı
 Sol ventrikülün arka yüzü
 İnterventriküler septumun arka kısmı sağ koroner
arterle kanlandırılır.

5.  İnsanların %20’ sinde ise sol koroner arter
daha geniş bir bölgede kanlanmayı sağlar.
 İnsanların %30’ unda da her iki koroner
arterin kanlandırdığı alan birbirine eşittir.

6.  Miyokardın epikardiyal yüzeyinde
kanlanma arterlerin büyük dalları ile sağlanır.
 Küçük arterler endokardiyal bölgeye doğru
uzanırlar.
 Endokard yüzeyinde 75-100 µ
kalınlığındaki kısım gereksinimini doğrudan
kalp boşlukları içindeki kandan karşılar.

7.  Sol ventrikül miyokardından gelen ve
koroner venöz kanın büyük bir kısmını
oluşturan (koroner venöz dönüşün %75’ i)
venöz kan koroner sinus aracılığıyla sağ
atriyuma boşaltılır.
 Sağ ventrikül miyokardını
oksijenlendirdikten sonra oluşan koroner
venöz kan ise anteriyor kardiyak venlerle sağ
atriyuma boşaltılır.

8.  Koroner venöz kanın az bir kısmı küçük
thebesian venler aracılığıyla çok az bir kısmı da
arteriyoluminal ve arteriyosinüzoidal
damarlarla tüm kalp boşluklarına boşaltılır.

9. Koroner kan akımı koroner perfüzyon basıncına bağlı
olarak gerçekleşir.
Koroner perfüzyon basıncı=
Koroner arter basıncı - Koroner ven basıncı/atriyum-
ventrikül iç basıncı
(Belirleyici:aort basıncı) (belirleyici: sağ atriyum basıncı),
Koroner kan akımı dinlenim durumunda 250ml/dak’dır.
-Koroner kan akımı azalırsa ne olur? *
-Koroner kan akımı hangi durumlarda azalır? *

10. Miyokard iskemisinin belirtileri
• Anjina pektoris: miyokard iskemisine bağlı
gelişen göğüs ağrısı,
• Sol kola yayılan ağrı,
• Bulantı, kusma, terleme,
• Biyokimyasal değişiklikler ( miyokardiyal
kreatin kinaz,kardiyak troponin
düzeylerinde artış) .

11. Kalp kası koroner dolaşımındaki arteriyel
kanın 100 ml’sinden 7-9 ml O2 alır.
Bu miktar arteriyel kandaki O2’ nin ~ %30’
udur ve gerektiğinde %70’ e kadar çıkabilir.

12. Koroner Kan Akımının Özellikleri
 Koroner kan akımı sistolde belirgin derecede
azalarak fazik değişiklikler gösterir. Fazik
değişiklikler özellikle sol ventriküldeki kan
akımı için belirgindir.

14. Sol ventrikülün koroner kan akımındaki
fazik değişikliğin nedeni, sistol sırasında sol
ventrikül kasının güçlü kontraksiyonunun
damarlar üzerine yaptığı basıdır.

15. Koroner perfüzyon basıncı değerleri (mmHg)
Sistolde(vent.) Diyastolde(vent)
(Aort P - İç P) (Aort P-İç P)
Sol vent. İçin (120 -120) = 0 (80-0) = 80
Sağ vent. için (120 - 25) = 95 (80-8) = 72
Sol atr. İçin (120 – 2) = 118 (80-4) = 76
Sağ atr. İçin (120 – 0) = 120 (80-0) = 80

16.  Kontraktil güç yüzeye doğru azaldığı için
sistol sırasında epikardiyal arterlerdeki kan
akımı azalması subendokardiyal
arterlerdekine göre daha azdır.
 Ancak; bu durum subendokardiyal
arteriyel pleksusun daha yoğun olması ile kısmen
kompense edilir. Bu kompansasyona sinirsel
faktörlerde katkıda bulunurlar.

17. Koroner Kan akımının Düzenlenmesi
Düzenlemede;
• Lokal metabolizma (Dokunun O2 gereksinimi),
• Aorta basıncı,
• Sinirsel faktörler rol alırlar

18. 1. Lokal Metabolizmanın Koroner Kan
Akımına Etkisi
Lokal metabolizma koroner kan akımının
temel beliryecisidir.*
Nasıl?
Miyokard aktivitesindeki artış miyokard
metabolizmasını ve O2 kullanımını artırıp
dokudaki O2 konsantrasyonunu düşürür
sonuçta O2 gereksinimi ile birlikte vazodilatör
metabolitlerin doku konsantrasyonu artar ve
koroner arter direnci azalır.
Bu durumun koroner kan akımına etkisi
nasıldır?*

19. Miyokard metabolizmasının artması ile doku
konsantrasyonu artan vazodilatör etkili
metabolitler
 Adenozin
 K+
H+
 CO2
 Bradikinin
 Bazı prostaglandinler
 Çeşitli adenin nükleotitleri

20. Lokal metabolik faktörler koroner kan akımında 4-5
katlık ( %400-500) artış sağlayabilirler.
* Metabolik faktörlere bağlı olarak gelişen koroner
vazodilatasyon ve kan akımındaki artış; hem intakt,
hem denerve kalpte gözlenir

21. Miyokard aktivitesini belirleyen üç temel
faktör vardır;
 Kalp atış hızı, arteriyel basınç
Hız X sistolik basınç = ikili çarpım = double product
 Ventrikülün diyastol sonu gerilmesi ( venöz dönüş)
 Kontraktilite

22. 2. Aort basıncının koroner kan akımına
etkisi
Koroner perfüzyon basıncını belirleyen ögelerden
biri olması nedeniyle aort basıncı koroner kan
akımının düzenlenmesinde önemlidir.

24. Perfüzyon
basıncı
Kalp siklusu süresince aort basıncı ve sol ventrikül basıncındaki değişime göre
sol ventrikül perfüzyon basıncındaki değişiklik.

25.  Aort basıncındaki değişikliğe bağlı olarak koroner
kan akımı izovolümetrik gevşeme döneminde
maksimumdur.*
Aort basıncını etkileyen aort kapağı stenozu yada
yetmezliği durumlarında koroner kan akımı da
bozulur.
Aort kapağı stenozunda bozulma nasıldır?
Aort kapağı yetmezliğinde bozulma nasıldır?

26. Aort kapağı stenozunda;
Sol vetrikül içi P >> aort P
Sistolde az olan sol ventrikül kanlanması bu durumda
daha da azalıp hemen hemen sıfır olur.

27. Aort kapağı yetmezliğinde
Diyastol sırasında ventrükül içi P normal duruma göre
yüksektir, aort basıncı da normale göre daha düşüktür.
Bu durum subendokardiyal bölgelerin diyastol
sırasındaki kanlanmasını azaltır.

28. 3. Sinirsel faktörlerin koroner kan akımına
etkisi
Kan akımının düzenlenmesinde parasempatik
sisteminin rolü çok zayıftır.
Sempatik sitimülasyon güçlü koroner vazodilatasyon
yapar. Bu vazodilatasyonda öncelikle sempatik
etkinliğin inotropik ve kronotropik etkisine bağlı
olarak artan metabolizma ve vazodilatör etkili lokal
metbolik ürünler rol alır ve direkt konstrüktör etki
baskılanır.Ayrıca epikardiyal damarlarda α reseptörler
üzerinden NO aracılığıyla, subendokardiyal
bölgelerdeki damarlarda β reseptörler üzerinden
vazodilatasyon gerçekleştirilir.