Komunikasyon at pananaliksik

1. KOMUNIKASYON AT
PANANALIKSIK SA WIKA
AT KULTURANG
PILIPINO

2. KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIKSA
WIKA AT KULTURANG PILIPINO
WIKA- tagalog, sinugbuanong binisaya,ilokano,
hiligaynon, Samar-Leyte, Pangasinan, bikol at
iba pa.
Hindi diyalekto at hindi rin wikain , (salitang
naimbento upang tukuyin ang isang wika na
mas mababa kaysa iba.)
.

3. WIKANG PAMBANSA
FILIPINO ang pambansang wika, Artikulo XIV,
Seksyon 6 ng Konstitusyonal ng 1987 ,
nakasaad na “ Ang wikang pambansa ng
Pilipinas ay Filipino. Pinagtibay nito ang
pambansang pamahalaan at ginagamit sa
pamamahala at pakikipag-ugnaya sa
mamamayan.”

4. WIKANG PANTURO
• Ang wikang pambansa na itinadhana ng batas ay
gagamitin bilang Wikang Panturo. Gagamitin ito
upang makatulong sa pagtatamo ng mataas na
antas ng edukasyon. Mahalaga ang mabilis na pag-
unawa sa tulong ng wikang panturo upang
makaagapay sa akademikong pag-unlad.

5. WIKANG OPISYAL
• Tinatawag na Wikang Opisyal ang prinsipal na wikang
ginagamit sa edukasyon, sa pamahalaan, sa politika, sa
komersiyo at industriya.
• Ipinahayag naman sa Artikulo XIV seksyon 7 ng Saligang-
batas ng 1987 na: “Ukol sa mga layunin ng komunikasyon
at pagtuturo, ang Wikang Opisyal sa Pilipinas ay Filipino
at hangga’t walang itinadhana ang batas, Ingles.”

6. MAY KAIBAHAN BA ANG TAGALOG,
PILIPINO AT FILIPINO
TAGALOG- katutubong wikang pinagbatayan ng
pambansang wika ng Pilipinas (1935)
PILIPINO- unang tawag sa pambansang wika ng Pilipinas
(1959)
FILIPINO- kasalukuyang wikang pambansa ng
Pilipinas,lingua franca ng mga Pilipino at isa sa mga
opisyal na wika sa Pilipinas kasama ng Ingles(1987)

7. MAY KAIBAHAN BA ANG TAGALOG,
PILIPINO AT FILIPINO
TAGALOG- katutubong wikang pinagbatayan ng
pambansang wika ng Pilipinas (1935)
PILIPINO- unang tawag sa pambansang wika ng Pilipinas
(1959)
FILIPINO- kasalukuyang wikang pambansa ng
Pilipinas,lingua franca ng mga Pilipino at isa sa mga
opisyal na wika sa Pilipinas kasama ng Ingles(1987)

8. MAY KAIBAHAN BA ANG TAGALOG,
PILIPINO AT FILIPINO
Noong 1987 lamang ginawang Pambansang Wika ang
Filipino. Bago ito, ang pambansang wika ay walang
pangalan, sinasabi lamang sa Konstitusyon ng 1935 na
ang pambansang wika ay batay sa Tagalog. Sa
Konstitusyon ng 1973, sinabi naman na ang kongreso ay
magsasagawa ng mga hakbang upang makabuo ng
pambansang wika na tatawaging Filipino.Ngunit hindi
opisyal na ginamit ang salitang Filipino bilang
pambansang wika.

9. KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIKSA
WIKA AT KULTURANG PILIPINO
•DAYALEKTO- nangangahulugang varayti ng
isang wika, hindi hiwalay na wika. Kapag
hindi nagkakaintindihan ang dalawang nag-
uusap na gumagamit ng magkaibang wika,
ibig sabihin, bawat wikang ginagamit nila ay
hiwalay na wika.

10. KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIKSA
WIKA AT KULTURANG PILIPINO
BENAKULAR-ang tawag sa wikang katutubo
sa isang pook.
Hindi ito varayti ng isang wika tulad ng
diyalekto, kundi isang hiwalay na wika na
ginagamit isang lugar na hindi sentro ng
gobyeno o ng kalakal WIKANG PANREHIYON.

11. KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIKSA
WIKA AT KULTURANG PILIPINO
LINGUA FRANCA-
ito tumutukoy sa anumang wika na
ginagamit para sa pakikipag-usap sa pagitan
ng mga taong na mayroong magkaiibang
katutubong wika.

12. KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIKSA
WIKA AT KULTURANG PILIPINO
Sa sistemang monolingguwalismo ay may
iisang wika rin ang umiiral bilang wika ng
edukasyong komersiyo, negosyo at wika ng
pakikipagtalastasan sa pang- araw-araw na
buhay. Samantalang monolingguwal naman
ang tawag sa mga gumagamit ng iisang wika
lamang.

13. KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIKSA
WIKA AT KULTURANG PILIPINO
Ang bilinggwalismo bilang paggamit o
pagkontrol ng tao sa dalawang wika na tila
ba ang dalawang wika ay kanyang katutubong
wika. Sa madaling salita ang bilinggwalismo ay
pagkakaroon ng dalawang salita sa buhay ng
isang tao.

14. KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIKSA
WIKA AT KULTURANG PILIPINO
Bilingguwal naman ang matatawag sa taong
may sapat na kakayahan sa isa sa apat na
makrong kasanayang pangwikang
kinabibilangan ng pakikinig, pagsasalita,
pagbasa, at pagsulat sa isa pang wika maliban
sa kaniyang unang wika.

15. KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIKSA
WIKA AT KULTURANG PILIPINO
Ang Pilipinas ay ang bansang
pinakahalimbawa ng multilinggwal. Sa pilipinas
ay mayroong mahigit 180 wika at wikain. Sa
madaling salita multilinggwalismo ang tawag
kapag gumagamit ng tatlo o mahigit
pangwika ang isang bansa.
Multilingguwal naman ang tawag sa mga
taong gumagamit ng tatlo o mahigit pang wika.

16. KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIKSA
WIKA AT KULTURANG PILIPINO
Wikain
ito ay tumukoy sa mga sumusunod:
Diyalekto, Ang terminong diyalekto o wikain ay
ginagamit sa dalawang natatanging paraan
upang sumangguni sa dalawang magkakaibang
uri ng pangyayari sa wika.

18. TUNGKULIN NG WIKA
.
INTERAKSYUNAL
Ang tungkulin ng wika na ginagamit ng tao sa
pagtatatag, pagpapanatili at pagpapatatag ng
relasyong sosyal sa kapwa tao.
Hal. Pormularyong panlipunan Magandang
umaga, Maligayang kaarawan,Hi/Hello.

19. TUNGKULIN NG WIKA
.
INSTRUMENTAL
Ang tungkulin ng wika na ginagamit sa
pagtugon sa mga pangangailangan.
Tungkulin nito ay pakikiusap o pag-uutos.
Hal. Application letter

20. TUNGKULIN NG WIKA
.
REGULATORI
Ang tungkulin ng wika na ginagamit sa
pagkontrol o paggabay sa kilos o asal ng ibang
tao. (do’s & don’ts)
Hal. Pagbibigay direksyon paalala o babala.

21. TUNGKULIN NG WIKA
.
PERSONAL
Pagpapahayag ng sariling damdamin o
opinyon.
Hal.Pagsulat ng liham sa patnugot at
komentaryo.

22. TUNGKULIN NG WIKA
.
IMAHINATIBO
Ginagamit sa pagpapahayag ng imahinasyon
sa malikhaing paraan. Makikilala ito sa
pamamagitan ng paggamit ng mga idyoma,
tayutay, sagisag.

23. TUNGKULIN NG WIKA
.
Hyuristik o Heuristik
Ginagamit ito sa paghahanap o paghingi ng
impormasyon.Ito ay pagtatanong gamit ang
sarbey.
Hal. Pakikipanayam at pananaliksik

24. TUNGKULIN NG WIKA
Impormatibong
Nagagamit sa pagbibigay ng impormasyon o
Ang pagsagot sa survey sheets.
Hal.pag-uulat, pagtuturo, pagpapasa ng ulat o
pamanahong papel.

26. BARAYTI NG WIKA
1. Register ay barayti ng wika kung saan naiaangkop ng isang
nagsasalita ang uri ng wikang ginagamit niya sa sitwasyon at sa
kausap.
Pormal na pananalita ang gagamitin kung ang kausap ay may mataas
na katungkulan o kapangyarihan, nakatatanda o hindi masyadong
kakilala.
Di-pormal na pananalita ang gagamitin kung ang kausap ay kaibigan,
malapit na kapamilya, mga kaklase, kasing-edad at matagal ng
kakilala.
Halimbawa:
1. “Hindi ako makakasama sa lakad, wala akong datung.
” 2. “Hindi ako makakasama sa lakad, wala po akong pera.”

27. BARAYTI NG WIKA
2. Dayalek ay barayti ng wika na ginagamit ng partikular na pangkat
ng mga tao mula sa isang partikular na lugar tulad ng lalawigan,
rehiyon o bayan.
Maaaring gumagamit ang mga tao ng isang wikang katulad ng
sa iba pang lugar subalit naiiba ang punto o tono, may magkaibang
katawagan para sa iisang kahulugan, iba ang gamit na salita para sa
isang bagay o magkakaiba ang pagbuo ng mga pangungusap na
siyang nagpapaiba sa dayalek ng lugar sa iba pang lugar.

28. BARAYTI NG WIKA
3. Sosyolek ay barayti ng wikang nakabatay sa katayuan o antas
panlipunan o dimensyong sosyal ng mga taong gumagamit ng wika.
-isang mahusay na palatandaan ng istratipikasyon ng isang lipunan na
siyang nagsasaad sa pagkakaiba ng paggamit ng wika ng mga tao na
nakapaloob dito batay sa kanilang katayuan sa lipunan at sa mga
grupo na kanilang kinabibilangan. Para matanggap ang isang tao sa
isang grupong sosyal, kailangan niyang matutuhan ang sosyolek nito.

29. BARAYTI NG WIKA
Mga Wika sa Sosyolek
1. Wika ng mga BEKI (GAY LINGO) - isang halimbawa ng
grupong nais mapanatili ang kanilang pagkakakilanlan kaya
naman binabago nila ang tunog o kahulugan ng salita.
Halimbawa:
• Churchill- sosyal Indiana Jones- nang-iindyan o hindi sumipot
• Bigalou- malaki Givenchy- pahingi
• Maui Taylor- mabaho ang kili-kili

30. BARAYTI NG WIKA
COŇO - tinatawag ding coňotic o conyospeak isang baryant
ng Taglish. Mas malala ang paghahalo ng Tagalog at Ingles na
karaniwang ginagamitan ng pandiwang Ingles na make na
ikinakabit sa mga pawatas sa Filipino tulad ng make basa,
make kain, make lakad.
Halimbawa:
Kaibigan 1: Let’s make kain na.
Kaibigan 2: Wait lang. I’m calling Ana pa.
Kaibigan 1: Come on na. We’ll gonna make pila pa. It’s so haba na naman for sure.
Kaibigan 2: I know, right. Sige go ahead na.

31. BARAYTI NG WIKA
4. Idyolek - kahit isang dayalek ang sinasalita ng pangkat ng mga tao,
mayroon pa ring pansariling paraan ng pagsasalita ang bawat isa. Ito
ay tinatawag na Idyolek. Lumulutang ang katangian at kakanyahang
natatangi ng taong nagsasalita.
- madalas na nakikilala o nababantog ang isang tao nang dahil sa
kanyang natatanging paraan ng pagsasalita o idyolek.
Halimbawa:
1. Marc Logan sa kanyang mga salitang magkatugma sa mga nakatatawang pahayag.
2. Pabebe Girls na ginaya pa ng marami sa nausong Dub Smash dahil sa kanilang “ Pabebeng” idyolek.
3. Noli De Castro at Mike Enriquez sa idyolek nito sa radyo at telebisyon.
4. Kris Aquino at Ruffa Mae Quinto na kilala sa kanilang idyolek na “Aha, Ha, Ha! Nakakaloka!” at “To the
highest level na toh!”

32. BARAYTI NG WIKA
5. Etnolek - barayti ng wika mula sa mga etnolongguwistikong grupo.
Ang salitang etnolek ay nagmula sa pinagsamang etniko at dayalek.
Taglay nito ang mga salitang nagiging bahagi na ng pagkakakilanlan
ng isang pangkat-etniko.
Halimbawa:
1. Vakkul- gamit ng mga Ivatan na pantakip sa uko sa init o ulan.
2. Bulanon- full moon
3. Kalipay- tuwa o ligaya
4. Palangga- mahal o minamahal
5. Paggamit ng mga Ibaloy ng SH sa simula, gitna at dulo ng salita tulad ng Shuwa
(dalawa), Sadshak (kaligayahan), Peshen (hawak).

33. ANTAS NG WIKA

34. ANTAS NG WIKA
PORMAL
ito ang mga salitang estandard, kinikilala, tinatanggap
at ginagamit ng higit na nakararami lalo na ng mga
nakapag-aral ng wika.
1. PAMBANSA- aklat pangwika/ pambalarila sa lahat ng mga
paaralan.
2. PAMPANITIKAN O PANRETORIKA-akdang
pampanitikan.(matatayog,malalim,makulay at masining)

35. ANTAS NG WIKA
IMPORMAL
ito ang mga salitang karaniwan, palasak, pang-araw-
araw na madalas nating gamitin sa pakikipag-usap at
pakikipagtalastasan sa mga kakilala at kaibigan.
1. Lalawiganin- bokabularyong diyalekto. Gamitin ang mga
ito sa mga partikular na pook o lalawigan lamang.
2. Kolokyal- ito ay pang-araw-araw na salita na ginagamit sa
mga pagkakataong impormal.

36. ANTAS NG WIKA
2. Kolokyal- ito ay pang-araw-araw na salita na ginagamit sa
mga pagkakataong impormal. Ang pagpapaikli ng isa, dalawa
o higit pang salita lalo na sa mga pasalitang komunikasyon ay
mauuri rin sa antas nito.
Hal. Nasa’n-(NASAAN), pa’no-(PAANO)

37. ANTAS NG WIKA
3. Balbal- ito ang tinatawag sa INGLES na slang. Sa mga
pangkat-pangkat nagmumula ang mga ito upang ang mga
pangkat ay magkaroon ng sariling codes.ito Mababang antas
ng wika.
Halimbawa nito ay mga mura at mga salitang may
kabastusan.