2. Layunin:
Naipapaliwanag ang kahulugan ,kahalagahan at
katangian ng wika.
Nailalahad ng malinaw ang ebolusyon ng wikang
pambansa.
Nakapagbibigay ng mga halimbawa sa mga
aralin.
3. Pahapyaw na Pagtalakay sa Wika
Ang wika ay isang bahagi ng pakikipagtalastasan na
ginagamit araw-araw. Kalipunan ito ng mga simbolo,
tunog, at mga kaugnay na bantas upang maipahayag
ang nais sabihin ng kaisipan. Tinatayang nasa pagitan
ng 6,000 hanggang 7,000 ang mga wika sa daigdig,
depende sa kung gaano katiyak ang pangahulugan
sa "wika", o kung paano ipinag-iiba ang mga wika at
mga diyalekto.
4. Ang siyentipikong pag-aaral ng wika ay
tinatawag na linggwistika. Nag-ugat ang
salitang wika mula sa wikang Malay.
Samantalang nagmula naman
sa Kastila ang isa pang katawagan sa
wika: ang salitang lenguahe.
5. Tinatawag ding salita ang wika. Katulad
ng language - tawag sa wika sa Ingles - nagmula ang
salitang lengguwahe sa salitang lingua ng Latin, na
nangangahulugang "dila", sapagkat nagagamit ang
dila sa paglikha ng maraming kombinasyon ng mga
tunog, samakatuwid ang "wika" - sa malawak nitong
kahulugan - ay anumang anyo ng pagpaparating ng
damdamin o ekspresyon, may tunog man o wala,
ngunit mas kadalasang mayroon.
6. Kahulugan ng Wika
Wika- -isang sistematik na balangkas ng mga
binibigkas na tunog na pinipili at isinasaayos sa
paraang arbitrari upang magamit ng mga taong may
iisang kultura (H. Gleason). -Ang wika ang
pangunahin at anyo ng gawaing pansagisag ng tao. -
itinuturing ang wika bilang saplot ng kaisipan,
gayunman, mas angkop marahil sabihing ang wika ay
wikang saplot-kaalaman, ang mismong katawan ng
isipan
7. Ayon kay Whitehead, isang edukador at Pilosopong
Ingles: “Ang wika ay kabuuan ng kaisipan ng
lipunang lumikha nito.” Ibig ipahiwatig nito na ang
wika ay salamin ng lahi.
Ang wika ay mga simbolong salita ng mga
kaisipan at saloobin. Ito ay isang behikulo o paraan
ng paghahatid ng ideya o palagay sa tulong ng mga
salita na maaaring pasalita o pasulat.
8. Ito rin ay kaluluwa ng bansa, pag-iisip ng
isang bayan, kumakatawan sa isang malayang
pagsasama-sama at sa pagkakaisa ng layunin
at damdamin.Ito ay paghahatid ng kaisipan at
damdamin sa pamamagitan ng mga salitang
binibigkas.
9. Ang wika ay isang penomenong pumapaloob
at umiiral sa loob ng lipunan at may angking
kakayahang makaimpluwensya, magdikta,
magturo, tumulong, kumontrol, manakot,
pumatay, magpaligaya at lumikha ng isang
realidad sa kanyang ispesipikong kakayahan.
10. Ang wika ay maaaring humubog ng ating pananaw
pandaigdig (world view). Kung titingnan ang wika
bilang isang ideolohiya, maaaring magkaroon ng
iba’t ibang pagpapakahulugan, pagtingin, pag-unawa
at karanasan dahil may kani-kaniyang posisyon at
papel ang indibidwal sa lipunang kanyang
ginagalawan at kinabibilangan.
11. Isang disiplinang maituturing ang pag- aaral
sa wika sa loob ng lipunan at ito’y kabilang sa
mga bagay na dapat pagtuunan ng pansin at
pananaliksik, upang mas malinaw nating
mailarawan ang mga kalagayan o katayuan
nito para sa ating ikagagaling bilang
praktisyoner ng wika.
12. Katangian at Kahalagahan ng Wika
Isang katangian ng wika bilang penomenong
panlipunan ay ang totalidad ng pag-iral at patuloy na
pagbabago ng wika kasama ang maraming gamit at antas ng
istruktura nito na malinaw na sumasailalim sa mga karanasan.
Ang wikang ginagamit ng isang lipunan ay maaaring
sumailalim sa mga paniniwala nito at mga karanasan. Maaari
tayong hubugin ng ating wika matapos natin itong mabigyan
ng kahulugan.
13. Sa pagsusuri natin sa sinasabi sa isang okasyon at sa
salitang dapat gamitin, pinag-uukulan natin ng
pansin ang kaangkupan ng ginagamit na wika. Ang
mga pormal o impormal na pulong, pagtatalumpati,
kasal, binyag, pagdarasal, pagtuturo, talakayang
pang-akademiya at iba pang mga okasyon ay
maaaring makabuo ng iba’t ibang diskurso depende
sa kasapatan at kaangkupan ng mga salitang
gagamitin para sa isang partikular na okasyon.
14. Totalidad ng pag-iral ng wika dahil dito umiikot ang
ating kabuuang pag-iral sa gitna ng lipunan.
Sinasalamin ng wika ang lipunang ating
binubuo at kinabibilangan. Ito ang ginagamit sa
pagpapahayag ng saloobing may
pagpapakahulugang mula sa pag-unawa ng tao sa
wika at mga konseptong kinakatawan nito.
15. Kahalagahan ng Wika
Kahalagahang Panlipunan
• Ang wika ay masasabi natin na kaluluwa ng isang bansa
at siyang nagbigay buhay dito.Ito ang nagsisilbing tulay na
siyang nagdudugtong- dugtong sa isang kumunidad na
naninirahan sa isang bansa. Sa pamamagitan nito,ang
pakakakaisa at pagkakaunawaan sa bawat tao ay lalong
yumayabong ,ito rin ang nagsisilbing susi ng ating
pagkakakilanlan. Sa pamamagitan nito,nakikilala ng ibang bansa
kung sino tayo.
16. Kahalagahang Pansarili
• Ang hindi marunong magmahal sa sariling wika
ay higit pa sa hayop at malansang isda,kaya ating
pagyamaning kusa,gaya ng isang inang sa atin ay
pinagpala,ito ang mga tanyag na katagang nagmula sa
ating pambansang bayani na si Gat.Jose Rizal na
nagbibay importansya sa kahalagahan ng wika sa
buhay ng mga Pilipino.
17. Kahalagahang Global/internasyonal
•Ito ang tinatawag na pandaigdigang wika
na kung paano tayo makipag-usap sa ibang
mga bansa at tulad ng Ingles, ito ang
nangunguna at pinaka ginagamit sa daigdig ,
pangalawa ang Mandarin na sumisikat na wika
sa buong mundo.
18. Kasaysayan ng Wikang Pambansa Sa Panahon
ng Pananakop
Ang Kasaysayan ng ating Wika sa Panahon ng
Kastila
• Dati tayo ay sinakop ng mga Espanyol sila ay ang nagturo
sa atin ng mga iba’t ibang salita parang Banyo,Kutsara,at iba
pa.Noong araw na iyon dun nagsimula ang Abecedario,at ang
Alibata ay natanggal at iniba- iba ang mga letrang gamit- gamit
natin.Itong panahong ito tayo ay walang kalayaan hindi tayo
binigyan ng kalayaan ng mga Espanyol at talagang istrikto
pagdating sa kultura at wika.
19. Panahon ng Propaganda at Himagsikan
• Dito na tayo nagkaroon ng konting
kalayaan.Si Andres Bonifacio ,Apolinario Mabini ,at si
Jose Rizal ay ang nagpatatag sa ating mga
mamamayan. Doon narin nauso ang El Filibusterismo,
La Liga Filipina, at ang La Solidaridad.Dito na tayo
naging matatag at laging nakikipaglaban sa mga
karapatan at kalayaan natin.
20. Panahon ng mga Amerikano
• Itong mga panahon na ito dito tayo may
kalayaan pero ang kapalit ay ang pagsunod sa kultura
ng mga Amerikano.Tinuro sa atin ang pagturo sa
pampublikong paaralan at ang mga tinuro sa atin ay
ang pang araw- araw na gawain dito tayo naturuan ng
maayos.Ang unang guro natin ay ang mga Sundalong
Amerikano at sumunod ay ang mga Thomasites.
21. Malasariling Pamahalaan
• Itong Panahong ang katapusan ng Panahon
ng mga Amerikano dito na tayo nakalaya sa wakas sa
tagal ng pananakop ng Kastila, tayo rin ay nakalaya at
hindi na tayo sinakop ulit. Dito narin tayo natuto sa
mga pinagdaanan natin , dito na tayo nagkaisa ,
lumakas unti -unti at dito na tayo namuhay sa iba’t
ibang natutunan natin sa itinuro nila at sa paggamit ng
kanilang kultura.
22. Konstitusyon 1987
• Itong Konstitusyong ito ang nagpatatag ng
wika natin at wala nang makakatutol pa dito.
Sabi nga “isang bansa,isang diwa”. Wika ng
pagkakaisa, wika ng pagkakaunawaan.
23. Ebolusyon ng Wikang Pambansa
Nagpasimula ang ebolusyon ng Wikang Pambansa sa panahon
ng Komonwelt o Panahon ng Pagsasarili. Narito ang mga taon
na dapat tandaan:
1937 – Ang Wikang Pambansa ng Pilipinas ay TAGALOG
1959 - Ang Wikang Pambansa ng Pilipinas ay PILIPINO
1987 – Ang Wikang Pambansa ng Pilipinas ay FILIPINO.
24. Ang Walong Pangunahing Wika sa Pilipinas
Ang walong pangunahing wika na umiiral sa Pilipinas ayon sa dami ng taong
gumagamit at nagsasalita nito ay :
Tagalog
Cebuano
Ilokano
Waray
Kapampangan
Bicolano
Pangasinense
Hiligaynon
25. Takdang-aralin
Magsaliksik tungkol sa Tungkulin , Antas at Gamit ng Wika.
Ano ang pagkakaiba ng Homogenous sa Heterogenous ng
wika?
Tinig: Kominikasyon sa akademikong Filipino (ikaapat na
edisyon)
Lakandupil C. Garcia
www.slideshare.net>cessai>barayti-at-antas-ng-wika
26. Pangkatang Gawain
Gumawa ng Hanayan ng mga salita gamit ang
Kolum-Table Organizer at magtala ng sampung
salita at alamin ang katawagan nito sa iba pang
pangunahing wika. Gawing batayan ang mga
salita sa Tagalog at iugnay ito sa pito pang
pangunahing wika.