Chất lượng Kỹ thuật chất lượng Phương pháp thống kê cải tiến chất lượng Mô hình hoá chất lượng quá trình Suy diễn chất lượng quá trình

1. KIỂM SOÁT CHẤT LƯỢNG
(Statistical Quality Control - SQC)
GVC. ThS. TRẦN VĂN NHÃ
***********
KHOA CÔNG NGHỆ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
08-2008

2. KIỂM SOÁT CHẤT LƯỢNG
Mã s môn h c: CN 210ố ọ
Chương 1: GIỚI THIỆU
 Chất lượng
 Kỹ thuật chất lượng
 Phương pháp thống kê cải tiến chất lượng
 Mô hình hoá chất lượng quá trình
 Suy diễn chất lượng quá trình

3. KIỂM SOÁT CHẤT LƯỢNG_C1
CH T L NG & C I TI N CH TẤ ƯỢ Ả Ế Ấ
L NGƯỢ
 “ Thỏa mãn nhu cầu của khách hàng ” (W. Edwards Deming)
 “ Thích hợp để sử dụng” (J.M. Juran)
 “ Làm Đúng theo yêu cầu” (Philip B. Crosby)
 “ Thỏa mãn, hoặc đáp ứng nhiều hơn mong muốn của khách
hàng”
 “ Mức độ mà một sản phẩm hoặc dịch vụ thỏa mãn yêu cầu của
khách hàng”
 Theo Garvin (1987) , chất lượng gồm các thành phần sau :
 Chức năng – Đặc tính
 Ðộ tin cậy - Ðộ bền
 Khả năng sử dụng – dịch vụ
 Tính thẩm mỹ, Hình dạng , màu sắc ,..
 Ðặc tính phụ
 Chất lượng cảm nhận qua danh tiếng
 Phù hợp tiêu chuẩn
 Giá cả….
 TCVN ISO 9000:2000: Chất lượng là “ Mức độ của một tập hợp
các đặc tính vốn có đáp ứng các yêu cầu”.

4. KIỂM SOÁT CHẤT LƯỢNG_C1
CH T L NG & C I TI N CH T L NGẤ ƯỢ Ả Ế Ấ ƯỢ
 Chất lượng tỉ lệ nghịch với biến thiên (variation), với
định nghĩa này, cải tiến chất lượng được xem là giảm
biến thiên của quá trình và trong sản phẩm.
 Sản phẩm hay dịch vụ đều là kết quả của một quá trình.
Có 2 loại:
 Quá trình ổn định (stability)
 Quá trình biến thiên (variability):
 Các nguyên nhân biến thiên cơ hội: quá trình có
kiểm soát thống kê (in statistical control).
 Các nguyên nhân biến thiên gán được: quá trình
ngoài kiểm soát (out of control).

5. KIỂM SOÁT CHẤT LƯỢNG_C1
KỸ THUẬT CHẤT LƯỢNG
 Ðặc tính chất lượng có thể gồm các loại sau:
 Vật lý như chiều dài, trọng lượng, điện áp,…
 Cảm giác như mùi, màu, dạng, …
 Thời gian như độ bền, độ tin cậy, …
 Giá trị đặc tính chất lượng
 Giới hạn trên:giá trị cực đại cho phép (Upper
specification limit _USL)
 giới hạn dưới: giá trị cực tiểu cho phép (Lower
specification limit_LSL)

6. KIỂM SOÁT CHẤT LƯỢNG_C1
P P THỐNG KÊ CẢI TIẾN CHẤT LƯỢNG
 Các phương pháp thống kê cải tiến chất lượng bao
gồm:
 Kiểm soát quá trình bằng thống kê (SPC _ Statistical
Process Control)
 Lấy mẫu kiểm định (AS _ Acceptance Sampling)
 Thiết kế thực nghiệm (DE _ Design of Experiments )
 CHẤT LƯỢNG VÀ NĂNG SUẤT

7. KIỂM SOÁT CHẤT LƯỢNG_C1
MÔ HÌNH HÓA CHẤT LƯỢNG QUÁ TRÌNH
 Chất lượng tỉ lệ nghịch với biến thiên, cải tiến chất
lượng là giảm biến thiên của quá trình trong sản phẩm
 Các công cụ thống kê mô tả bao gồm:
 Ðồ thị thân lá (Stem & Leaf Plots _ SLP)
 Tần đồ (Histogram)
 Biễu đồ hộp (Box Plots _ BP)
 Phân bố xác suất là mô hình toán học mô tả mối liên hệ
giữa giá trị của biến với xác suất xuất hiện của giá trị
trong tập hoàn chỉnh (đám đông). PBXS gồm 2 loại:

8. KIỂM SOÁT CHẤT LƯỢNG_C1
MÔ HÌNH HÓA CHẤT LƯỢNG QUÁ TRÌNH
 Phân bố rời rạc (Discrete distributions): khi biến chỉ nhận được một
số giá trị. Xác suất x=xi được xác định qua hàm (gọi là hàm khối lượng
xác suất)
 Phân bố liên tục (Continuous distributions): khi biến có nhận giá trị
bất kỳ trong một khoảng liên tục. Xác suất x∈[a,b] được xác định bởi
hàmvới f(x) được gọi là hàm mật độ phân bố. hàm F(x) = P{x ≤ a}được
gọi là hàm phân bố tích lũy (hay hàm phân bố)
 Kỳ vọng của một biến ngẫu nhiên x được xác định:
 E[x]=ΣxiP{x=xi} cho biến ngẫu nhiên rời rạc

 cho biến ngẫu nhiên liên tục
 Phương sai của biến ngẫu nhiên x với kỳ vọng µ được xác định:
 Var(x) =E{(x-µ)2}= E[x2] - (E[x])2
 Độ lệch chuẩn
)xvar()x( =σ
)xvar()x( =σ
[ ] ( )dxxxfxE ∫
∞
∞−
=

9. KIỂM SOÁT CHẤT LƯỢNG_C1
MÔ HÌNH HÓA CHẤT LƯỢNG QUÁ TRÌNH
 Các phân bố xác suất rời rạc quan trọng
 Phân bố siêu hình (Hypergeometric Distribution_HD)
 Phân bố nhị phân(Binomial Distribution_BD)
 Phân bố Poisson
 Phân bố Pascal

10. KIỂM SOÁT CHẤT LƯỢNG_C1
MÔ HÌNH HÓA CHẤT LƯỢNG QUÁ TRÌNH
 Phân bố xác suất liên tục quan trọng
 Phân bố chuẩn (Normal distribution)
 Phân bố mũ (Exponential distribution)
 Phân bố Gamma(Gamma Distribution _ GD)
 Phân bố Weibull(Weibull Distribution _ WD)
 Phép xấp xỉ hữu ích
 Xấp xỉ nhị thức cho phân bố siêu hình
 Xấp xỉ Poisson cho phân bố nhị thức
 Xấp xỉ Normal cho phân bố nhị thức

11. KIỂM SOÁT CHẤT LƯỢNG_C1
SUY DIỄN CHẤT LƯỢNG QUÁ TRÌNH
 Các tham số phân bố và các tham số quá trình
thường được giả sử là biết trước
 Tham số quá trình là không biết trước và biến thiên
theo thời gian, cần các phương pháp ước lượng
tham số phân bố từ đó suy diễn chất lượng quá trình
 Ước lượng tham số (Estimation)
 Kiểm định giả thiết (Hypothesis testing)

12. KIỂM SOÁT CHẤT LƯỢNG_C1
SUY DIỄN CHẤT LƯỢNG QUÁ TRÌNH
 Các phân bố mẫu
 Mẫu và phân bố mẫu
 Các phân bố từ phân bố Normal
 Lấy mẫu từ phân bố Normal
 Lấy mẫu từ phân bố Bernoull
 Lấy mẫu từ phân bố Poisson

13. KIỂM SOÁT CHẤT LƯỢNG_C1
SUY DIỄN CHẤT LƯỢNG QUÁ TRÌNH
 Ước lượng
 Ước lượng điểm
 Ước lượng khoảng
 Kiểm định giả thuyết thống kê
 Kiểm định trên kỳ vọng, biết phương sai
 Kiểm định trên kỳ vọng của phân bố Normal, chưa
biết phưong sai
 Kiểm định trên phương sai của phân bố Normal
 Kiểm định trên thông số của phân bố nhị thức
 Kiểm định trên thông số của phân bố Poisson

14. KIỂM SOÁT CHẤT LƯỢNG