Karin travmali kibris_2013_paramedik
•Download as PPT, PDF•
1 like•597 views
a presentation about "an approach to a patient with abdominal trauma" but in Turkish....
Recommended
Recommended
More Related Content
What's hot
What's hot (19)
Similar to Karin travmali kibris_2013_paramedik
Similar to Karin travmali kibris_2013_paramedik (20)
More from Gurkan Ersoy
More from Gurkan Ersoy (14)
Karin travmali kibris_2013_paramedik
- 1. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Alanda ve Acil Serviste, Künt Karın Travmalı Hastaya Yaklaşım Doç. Dr. Gürkan ERSOY
- 2. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Sunu Planı • Giriş, genel bilgiler, • Alanda bakım, • Acil serviste bakım, • Anamnez, Fizik muayene • Klinik, • Tanı yöntemleri, • Girişimler • Sonuç, öneriler
- 3. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 4. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Kaynaklar • The Clinical Practice of EM. Medicine. • Advanced Trauma Life Support, ATLS. • http//:www.trauma.org, • Emergency Medicine Atlas.
- 5. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 6. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Konu Ne Kadar Önemli? Bazı Görüntüler…
- 7. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 8. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 9. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 10. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 11. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 12. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 13. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 14. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 15. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 16. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Bir Vaka • Eski acil, • Travmalı dede… • Postmortem parasentez
- 17. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Genel Bilgiler • Hala sorun (morbidite, mortalite), • Travma ölümleri: % 10, • Belirti yok: % 20 • Etyoloji: • En sık kazalar, • Düşme, yayalar, sporda • Kapalı kutu, tanı zor; • Hemotorax, scalp kesisi, femur fraktürü...
- 18. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Genel Bilgiler-II • En sık solid organlar, • Mezenter, barsak, pankreas unutma, • Emniyet kemeri; • Perforasyon, vertabra frx., • Ölümcül travmatik yaralanmalar: • Diffuz axonal yaralanma, • Aort rüptürü, • Kardiyak rüptür
- 19. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 20. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 21. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 22. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Genel Bilgiler-III • Erken Tanı Hayat Kurtarır... • Primer bakı ve resüsitasyon sonrası Genel Cerrah...
- 23. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Klinik • Anamnez ve muayene yetersiz; • Şuur bulanık, kapalı ???, • Madde kullanımı, • Şok, • Multi-sistem yaralanma: • Distracting yaralanma, • Spinal cord yaralanması • Vitaller inandırıcı değil • Diyafragma, barsak, duedonum rüptürü, • Minimal kanamalar
- 24. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Alanda ve Acil Serviste Bakım • Hastayı değerlendir, • Öncelikleri tesbit, • Resüsitasyon, • Tanı • Karar: • Alanda: En yakın en uygun hastaneye, • Acilde: Taburcu, gözlem, ameliyathane vs.
- 25. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Alanda ve Acil Serviste Bakım • Şüphelen • % 20 belirti yok, • Hastayı değerlendir • A, B, C • Anamnez
- 26. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Alanda ve Acil Serviste Bakım • Fizik muayene, • İnspeksiyon, • Oskültasyon, • Perküsyon, • Palpasyon, • Rektal muayene, • Vaginal muayene • Tüpler • Nazogastrik • Foley (kimlere?)
- 27. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 28. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 29. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 30. Acil Serviste Bakım • Kan örneklerinin alınması, • İleri tanı yöntemleri • Radyoloji, • Kontrastlı çekimler (üretrografi) • Düz grafiler, • Bilgisayarlı tomografi, • Ultrasonografi, • Diagnostik peritoneal lavaj • Karar verilmesi (externe, operasyon vs.)
- 31. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Acil Serviste Bakım • Primer bakı: • A, B, C • Boyunu koruyarak hava yolu, • Sıvı (2 lt kristaloid), • Volüm genişleticiler ???, • Sekonder bakı: • Karın ayrıntılı muayenesi, • Stabil? Unstabil?
- 32. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Temel Kurallar • Şokta ise: • Karın yaralanması düşün, • Th. VI, ve nörojenik şok: ekarte ettirmez • Hasta kritik ise (seans clinique): • Alanda da geçerli • Hızlı karar ve eylem... • Stabil mi? • Hemen cerrah • Hemen ameliyathaneye bilgi...
- 33. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Kimde Ciddi İntra-abdominal Yaralanma Var ???
- 34. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Belirteçler • Surg Clin North Am. 1997: 776(6); 1321. • Toplam 16.000 hasta • Gros hematüri, • Gelişte hipotansif, • Alt kaburga kırıkları, • Hemotorax, pnömotoraks, • Karında hematom veya abrazyon, • HCO3 - < 21 • Pelvis fraktürü
- 35. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Anamnez • Yakınları, görenler, biz paramedikler: • Ne tür kaza, • Arabanın durumu, markası • Emniyet kemeri • Bağlı? Kopuk? • Air-bag açılmış mı? • Hasta araba içinden mi tarladan mı? • Direksiyon, ön konsol, • İlk bulgular (vital, şuur) • Hipotansif mi ???
- 36. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Fizik Muayene • Soyulur, • İnspeksiyon: • Ekimoz (kemer) • Rüptür, • Vertebra kırığı • Oskültasyon: • Anlamlı değil
- 37. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Fizik Muayene-II • Palpasyon: • Alt thorax’ tan başla: • Sol kırık: % 20, sağ kırık: % 10, • Kehr sign (diyafragm iritasyonu), • Pelvis kırığı. ? • Ciddi kırıklarda % 50 intra-abdominal kanama, • Rektal tuşe: • Prostat (üretra rüptürü), • Kanama, • Tonüs
- 38. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 39. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 40. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Fizik Muayene-II • Çalışmalar: • Fizik muayene % 30-65 başarılı, • Haddimizi, sınırımızı bilelim: • Önerilen hastayı gruplandır: • Acil operasyon, • İleri tetkik, • Gözlem
- 41. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Tanı Yöntemleri • Laboratuvar: • Kan grubu, cross-match, • Hemogram • İdrar, • Biokimya • İnvazif yöntemler: • Parasentez, • Diagnotic peritoneal lavage (DPL), • Radyoloj: • Direkt grafiler, USG, CT
- 42. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Laboratuvar Testleri • Rutin: • Biokimya, • İdrar, • Kan grubu, cross • Hemogram • Endikasyon Varsa: • Koagülasyon testleri, • Kan alkol düzeyi, • İlaç taraması, • Arteryel kan gazı
- 43. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Hemogram • İV sıvılar altı puan , • Hgb < 8 gr/dl (geliş): Gizli kanama?, • Lökosit : anlamı?,
- 44. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Biokimya • Amilaz: ne sensitif, ne spesifik, • Alkol, madde (+): anamnez doğruluğu!, • Koagülasyon testleri: • Antikoagülan alan, • Karaciğer hastaları, • DIC (abrubtio placenta), • Masif transfüzyon
- 45. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Biokimya • Baz defisiti: Kan gazı ile... • Şok’un şiddeti, • Sıvı tedavisi etkinliği • Baz defisit, laktat seviyesi > tansiyon, invazif monitorizasyon (kompanse şok) • Defisit < (-6): aman dikkat...
- 46. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı DPL • Amaç: Kan var mı, yok mu...? • Sensitivite: % 95, • Spesifite : % 98, • Yanlış (+) : % 1.5, • Yanlış (-) : % 1.3, • Komplikasyon < % 1
- 47. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Sivas’ ta DPL • Soğan gibi katlar • Mesaneye.. • Barsaklar dışarıda • Nazogastrik, foley..
- 48. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 49. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı DPL Endikasyonları • Muayeneye güvenememek: • Şuur bulanık, • Spinal cord travması, • Muayene şüpheli, bulgu yok (seans clinique), • Operasyona gidiyor, • Unstabil ve hipotansif
- 50. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı DPL Kontrendikasyon • Acil operasyona gidiyor… • Tartışmalı? • Geçirilmiş operasyon, • Morbid obez hasta, • İleri dönem siroz, • Geç dönem gebelik, • Koagülopati
- 51. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı DPL Zayıf Yönleri • Hangi organ yaralandı?, • Diyafragma, retroperitoneal, barsak yaralanma, • DPL (+)’ in % 30’ u konservatif • Artık USG, CT var... (Kaç merkezde ???), • Hala popüler, geçerli, • İnvazif yöntem
- 52. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı DPL • Kan yok ise 10 dakika sürer, • Ucuz, • Sonuçlar çok iyi • Operasyon sayısı azalır: • Maaliyet, • İş güç kaybı, • Morbidite, mortalite
- 53. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı DPL Teknik • Açık, yarı açık, kapalı (Seldinger…iyi), • Nazogastrik, foley, • Ne zaman (+)? • Kan > 5 ml, • Lavaj sıvısında > 100.000 Eritrosit/µL, • Lökosit, amilaz geçersiz.. • Yalancı (+): • Pelvic frx. (karında hematom, diapedes)
- 54. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 55. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 56. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 57. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 58. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Karın Travmasında Radyoloji • Direkt grafiler , • Ultrason • Tomografi,
- 59. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Karın Travmasında Radyoloji-II • Akciğer grafisi, • Ayakta direkt batın grafisi?
- 60. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 61. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 62. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 63. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim DalıRetroperitoeal serbest hava
- 64. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 65. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Tomografi • Stabil hastada “GOLD STANDART”, • Doğruluk: % 98 • Yaralı organ biliniyor, • Endikasyon: • Bulgu yok ama şüphedesin • Fizik muayene güvensiz, • Şuur bulanık, • Spinal cord travması, • Distracting yaralanmalar
- 66. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Tomografi-II • Artık çok hızlı, artefakt az, • Gizli pnömotoraks, hemotoraks, • Omurga, diyafram yaralanmaları,
- 67. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 68. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Ultrason • Amaç: • Hemoperitoneum var mı yok mu? • Safra taşı ? • FAST: • Focused Abdominal Sonography in Trauma • Sensitivite: % 80 -100, • Spesifite : % 94 - 98.
- 69. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Ultrason (FAST) • Sağ üst kadran (Morrison ilk), • Sol üst kadran (spleno-renal alan), • Suprapubik alan, • Perikardiyum
- 70. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 71. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Ultrason’ mu, DPL’ mi? • Hızlı, • Noninvazif, • Tekrarlanabilir, • Diğer girişimleri engellemez, çakışmaz, • Kontendikasyonu yok: • Operasyon, • Koagülopati, • Gebelik vs.
- 72. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Tomografi mi, USG’ mi? • USG Avantajları: • USG hızlı, • Unstabil hastada tercih nedeni, • Hasta başı acilde yapılıyor • USG dezavantajları: • Solid organı tam ortaya koyamıyor, • Minimal kanı atlıyor, • Retroperitoneum, tüp organlar, mezenter, pankreas değerlendirilemiyor
- 73. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Radyolojik Tanı Özet • Stabil: • Tomografi, • Unstabil: • Ultrason (200 mL kan yeterli)
- 74. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Ultrason Kontendikasyon • Acaba ne olabilir?
- 75. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 76. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Ultrason Kontendikasyon-II • Oparasyona giden hasta
- 77. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı AlandaTedavi • ATLS Kuralları: A, B, C, D, E… • A, B: Oksijen, • C: • İki adet 14-16 G, • Ringer laktat, • Monitorizasyon • D: AVPU, Glaskow Coma Scale • Hastaneye transfer: • En yakın, en uygun hastane, en uygun şartlarda
- 78. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Acil Serviste Tedavi • ATLS Kuralları: A, B, C, D, E… • A, B: • Oksijen • C: • İki adet 14-16 G, • Ringer laktat, • Monitorizasyon • D: • AVPU, Glaskow Coma Scale
- 79. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Acil Serviste Tedavi-II • Soyalım… Aman hipotermi ?, • Nazogastrik, foley (kontrendikasyon?), • Karar verelim… • Stabil? • Unstabil?
- 80. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Unstabil Hastada Tedavi • Hipotansif-taşikardik? • Ringer 2 lt, sebat ediyor mu? • Kan transfüzyonu, • Genel cerrahi konsültasyonu, • Derhal operasyona • Bulgular (+), • Eviserasyon • Ultrason
- 81. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 82. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 83. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 84. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 85. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Unstabil Hastada Tedavi-II • Unstabil ama USG yok: • DPL aç, • Gerçekten unstabil ise: • DPL tamamlama, • Lavaj sıvısı makroskopik bakılmaz • Tomografinin yeri yok • Gözden uzak
- 86. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Stabil Hastada Tedavi • Her zaman A, B, C, • Yakın gözlem (eğer): • Stabil, • Uyanık, kooperabl, • Muayene bulgularına güvenilir ise... • Abdominal CT (eğer): • Karın bulguları (+) ama stabil, • Distracting yaralanma, • Şüpheli retroperitoneal yaralanma, • Operasyona gidecek ise...
- 87. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Kafa ve Karın Travması • Aman dikkat... • Kafa travması ve şok var ise: • Ölüm: Hipovolemiden... • Hemodinamik stabilize edilemiyen hastada: • Karın içi kanama tedavisi > NRŞ fimleri
- 88. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Örnekler • Kafa ve karın travması ama stabil: • Beyin ve karın CT alınabilir.. • Kafa travması+CT’ de bulgu var: • Karın CT yapma (spiral ise çekilebilir), • Ameliyathanede FAST veya DPL,
- 89. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Taburculuk • Kimler taburcu edilebilir? • Uyanık, koopere, • Karın bulguları normal ve inandırıcı, • Gözlem sonrası (4-6 saat)…
- 90. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Künt Karın Travması Anstabil USG veya DPL ? Yaygın peritoneal hassasiyet Ameliyathane Muayene güvenli değil veya pozitif karın bulguları FAST veya DPL CT ( - ) (+) (+) Ameliyathane Evet Evet Hayır Hayır ( - ) • Karın dışı neden ara • USG tekrarla • DPL (Eger önce FAST yapıldı ise) • Ameliyathane Acil serviste gözlem CT KÜNT KARIN TRAVMALI HASTANIN DEĞERLENDİRİLMESİ Evet Hayır
- 91. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 92. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 93. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 94. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 95. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Aman Dikkat-I • Cerrahı geç çağırmak, • Hipotansif ama... (rasyonalizasyon), • Göğüs travması var, • Spinal şok, • External kanama, saçlı deriden… • Karını iyice muayene etmemek • Unstabil hastada CT, • Sevk’ te gecikme (idrarda çinko, bakır…)
- 96. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Aman Dikkat-II • Hedef tanı değil, şüphelenmek • (dalak rüprürü mü? Mezenter yırtığı mı?) • Sana ne.. Bize ne… • Cerrah düşünsün..
- 97. Biz Paramedikler... • Süratle ama doğru değerlendirelim, • Hastanın stabilizasyonu: • A, B, C, • Oksijen, monitör, damar yolu, sıvı, • Travma tahtası, boyunluk, • Aman hipotermi!
- 98. Biz Paramedikler-II • Telsizle haberleşeme • En yakın, • En uygun hastane, • En uygun şekilde transfer, • Kayıt çok önemli (gerekirse yolda), • Empati, hasta yakınlarını anlayabilme, bilgilendirme Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 99. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı Çok Teşekkür Ederim gurkan.ersoy@ymail.com
- 100. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı
- 101. Dokuz Eylül Hastanesi Acil Tıp Anabilim Dalı