SlideShare a Scribd company logo
1 of 331
IMPERYONG
ROMANO
SINAUNANG
ROMA
Heograpiya
Ng
Roma
HEOGRAPIYA
• May habang 1120 kilometro
at may lapad na 240
kilometro
• Umaabot sa Timog ng
Europa patungo sa Aprika
at hinahati ang karagatang
Mediterranean sa silangan
at kanlurang bahagi.
•Ang kabundukan
ng Alps sa Hilaga
at Apennines ang
nagsisilbing
hadlang sa mga
kaaway.
BUNDOK ALPS
•Ang Bundok Alps sa
hilaga ang siyang
naghihiwalay sa Italya
sa kabuuan ng
Europa.
BULUBUNDUKIN NG
APENNINES
•Ang bulubundukin
naman ng Apennines
ay matatagpuan mula
hilaga hanggang
timog ng bansa.
•Napapalibutan
ito ng Ionian
Sea at
Thyrrenia sa
Kanluran.
IONIAN SEA
THYRRENIAN SEA
• Ang lupa ay mataba at angkop na
angkop sa pagtatanim.
• Dahilan sa mahalumigmig at mamasa-
masang klima nito, ang mga
magsasaka ay nakapagtatanim ng iba’t
ibang butil, gulay, olives, at iba pang
mga prutas.
• Samantala, ang pag-aangkat at
pagpapasok ng mga produkto ay hindi
naging madali dahilan salimitado
nitong daungan.
Ang
Pagsisimula
Ng
Rome
• Ayon sa alamat, ang
lungsod ng Roma ay
itinatag ng dalawang
kambal na
sila Romulus at Remus.
ipinatapon ang magkambal
noong sila ay mga sanggol
pa at iniwan malapit sa Ilog
Inalagaan sila ng mga
lobo pero noong lumaki
na sila, natagpuan sila ng
isang pastol at inalagaan
din sila ng pastol. Itinatag
nila ang bayan ng Roma
pero nag-away sila kung
sino ang mamumuno dito
sabi ng mga ilang
historyan, ang pangalan
lang ng lungsod ang
pinagawayan nila. Nanalo
si Romulus at namatay
naman si Remus at
ipinangalan kay Romulus
ang bayan ng Roma.
Sinaunang
Pamayanan
ng
Italya
Ilang libong taon mula 2,000-
1,000 BC, ang Italya ay
sinakop ng mga Indo-
European na sinasabing may
kaugnayan sa mga
Mycenaean ng Gresya. Ang
mga mananakop na ito ay
nagtayo ngmga pamayanan at
nagsaka ng mga lupang
sakahan.
• Latium- Ang Roma ay bahagi ng
isang rehiyong malapit sa Ilog
Tiber sa gitnang Italya na tinawag
na Latium.
• Latin- uri ng pananalita ng mga
taong Indo-European.
-isa sa mga pangkat ng Indo-
European.
- naging ninuno ng mga Romano.
Pagkatapos ng ilang daang
taon, iba pang pangkat ng tao
ang dumating sa Italya.
• Etruscans- mga tao mula sa
Asya-Minor ang nagtayo ng
pamayanan sa hilaga ng mga
pamayanan ng mga Latin.
• Samantala, ang mga Griyego ay nagtayo
din ng kanilang pamayanan sa katimugan
ng Italya at sa dulong bahagi ng Isla ng
Sicily. Ang mga Etruscan at Griyego ay
nagkaroon ng malapit na ugnayang
pangkalakalan at nagbigay daan upang
maipama na nila ang kanilang kultura sa
mga Latin.
• Malaki ang naging impluwensya ng
kulturang Griyego sa pamumuhay ng mga
Latin. Maging ang sining nila ay
makakakitaan ng impluwensyang Griyego.
Pag-usbong
ng
Republikang
Romano
• Roma- isang pamayanan kung
saan ang maraming pamayanan
ng mga Latin sa gitnang bahagi
ng Italya ang nagsama-sama.
• Nakontrol ng mga Romano ang
Ilog ng Tibes na ruta ng kalakalan
mula hilaga hanggang timog ng
tangway ng Italya.
• Tarquins- katawagan sa
pamilyang namuno sa mga
Estruscans sa pagtatag ng
monarkiya sa Roma.
• Ginawa nilang
pinakamayaman at
pinakamalaking lungsod-
estado ng Italya ang Roma.
• Forum- pamilihan sa gitna ng
lungsod.
• Bagamat maraming natuhunan
mula sa mga Etruscans ang
mga Romano dumating din
ang panahon na ninais nilang
lumaya kaya’t noong 509 BC,
itinaboy nila ang Tarquins.
• Matapos itaboy ang mga
Tarquins, naitatag ang
Republika.
• Republika- isang uri ng
pamahalaan kung saan
ang pinuno ay inihahalal
ng mga mamamayan.
PATRICIANS
• Di tulad ng Athens na isang
demokratiko, sa Republikang
Romano ang namuno ay mga
aristokrata.
• Lahat sila ay nagmula sa mga
mayayamang may-ari ng mga
lupa na tinatawag na
patrician.
• Bagamat sampung
porsiyento lamang ng
kabuuang populasyon ang
mga patrician, nasa kamay
nila ang halos lahat ng
pangunahing posisyon sa
pamahalaan at nagtamasa
silang mas maraming
karapatan.
PLEBEIANS
• Karamihan naman sa mga Romano
ay mga plebeians. Sila ay mga
karaniwang tao na mula sa
mayamang mamamayan,
negosyante, artisano, magsasaka
hanggang sa mga manggagagawa.
Bilang mamamayan sila ay
nagbabayad ng buwis at naglilingkod
sa sandatahan ngunit hindi kapantay
ng mga tinamasang karapatan ng
mga patrician ang kanilang tinaasang
Ang Pamamahala ng
Republika
• May maayos na takbo ng
pamamahala ang
pamahalaang Romano.
• Tagapagpaganap (Executive)
2 patrician
• Tagapagbatas (Legislative)
• i-veto - di tanggapin ang
desisyon ng bawat isa.
• Diktador- 6 na buwan na
termino o hanggang di
natatapos ang krisis.
• Senado- 300 patrician
-pinakamakapangyarihang
tagapagbatas.
• Senador- may terminong
habambuhay.
Gawain ng Senador:
magbigay ng payo sa
consul
maghain ng batas
magtalakay ng mga
• Tribunes- karapatang
pumili ng sampung
pinuno nila sa kanilang
hanay.
- maaaring mag-veto ng
ano mang desisyon ng
consul o ng iba pang
•Assemblea
Binubuo ng lahat
ng mamamayan
na may maliit lang
na kapangyarihan.
• Assembly of Tribes
Sariling asembleya ng
mga Plebeians.
• Twelve Tables- Unang
talaan ng mga nakasulat
na batas ng mga
PAGPAPALAWAK
NG
IMPERYONG
ROMANO
Ang
Hukbong
Sandatahan
Ng
Roma
• Legions- pangunahing
yunit ng sandatahan ng
Roma na binubuo ng 3,000
hanggang 6,000 sundalo.
• Legionnaires- ang
katawagan sa mga sundalo
na bumubuo sa legions.
Kumpara sa mga Griyego
kung saan ang mga phalanx
ay kumikilos paurong
lamang at pasulong, ang
mga phalanx ng Romano ay
mas magaling kumilos
maging pakaliwa o pakanan
sa mga labanan.
Ang
Unang
Digmaang
Punic
(264 – 241
B.C.E)
• Carthage – sentro ng kalakalan
ng Phoenician.
• Punic- ibig sabihin ay
Phoenician.
• Dahilan:
natakot ang Carthage na makuha
ng Roma ang Sicily.
Ang Roma naman ay natakot na
baka harangan ng Carthage ang
kalakalan sa pagitan ng Italya at
• Ito ay naganap sa Sicily
• Natalo ng mga Romano ang
mga Carthaginian at ito’y pinilit
na magbayad ng malaking
bayad-pinsala at isuko ang
Sicily sa Rome.
• Corvus- ginamit ng mga
Romano sa pakikidigma,
“rotating bridge w/ a spike on
the end”
• Isang digmaang pandagat.
• Gumawa ng mga barkong
pandigma ang mga Romano.
• Tumagal ito ng halos 20 taon.
• Nanalo ang Roma kontra sa
Carthage.
• Indemnity- bayad pinsala ng
mga Romano.
Ang
Ikalawang
Digmaang
Punic
(218 – 202
B.C.E)
• Si Hannibal ang pinakamagiting na
heneral na Carthaginian, ay bumuo
ng isang makapangyarihang hukbo.
• Sa tatlong pagkakataon, natalo nina
Hannibal ang mga pwersang
Romano na sumalubong sa kanila
sa Trebbia, Ilog Trasimene at
Cannae.
• Ang mga Roman ay nagulantang at
sa loob ng 15 taon ay napanatili ni
Hannibal ang kanyang hukbo sa
lupain ng mga Romano na hindi
• Labanan sa Cannae- naganap
sa Timog Silangang Asya.
• Hen. Publius Scipio- isang
sundalong Romano na
nanlusob sa mga Carthaginian
sa Espanya.
• Scipio- nakatalo kay Hannibal
sa labanan sa Zama noong 202
BC nang siya ay bumalik sa
•Ang pagkatalong ito
ang nagwakas sa
ikalawang Digmaang
Punic. Nanatili ang
kalayaan ng Carthage
ngunit nawala na ang
kapangyarihan nito.
Ang
Ikatlong
Digmaang
Punic
(149 – 146
B.C.E)
• Marcus Porcius Cato
pinuno at manunulat.
• Nagpadala ang mga Romano
ng mga sundalo sa Hilagang
Aprika at nilusob ang Carthage.
• Umabot ng 3 taon ang
pakikipaglaban ng Carthage
hanggang sa sila’y tuluyang
sumuko.
• Pagkatapos nito, sinunog
ng mga Romano ang
kabuuan ng Carthage at
sinabuyan ng asin ang
lupang sakahan nito upang
tuluyan na itong mawalan
ng pakinabang.
• Ang mga taong di namatay
ay pinagbili bilang mga
•Napakalaking
tagumpay ito sa Roma
at nagkaroon sila ng
ganap na
kapangyarihan sa
kanlurang
Mediterrenean.
Tagumpay
Sa
Silangan
• Hindi lamang ang mga
Digmaang Punic ang
sumubok sa lakas ng
Roma.
• Matapos ang marami-
raming labanan, natalo nila
ang mga Macedonian at
noong 146 BC, naging
probinsya ng Roma ang
• Sumunod na nilusob ng
Roma ay ang gitnang
silangan.
• Noong 133 BC,
napasailalim sa
kapangyarihan ng mga
Romano ang Kaharian
ng Pergamum sa Asya.
• Bagamat nanatili ang
kalayaan ng Ehipto at Syria,
naging kaalyado ng Roma
ang mga pamahalaang ito.
• Pagsapit ng 100 BC,
nasakop na ng Roma ang
halos lahat ng lupaing
nakapaligid sa
ANG
KRISIS
SA
REPUBLIK
Ang
Teritoryo
• Bagamat hinayaan ng
Romaang mga lupaing
nasakop nito na panatilihin
ang kani-kanilang wika,
relihiyon, batas, kultura at
tradisyon, sila may
tungkuling magbayad ng
buwis at maging tapat sa
kapangyarihang Romano.
•Proconsuls- ang
tawag sa mga
gobernador ng mga
Romano.
•Publican- hinirang ng
mga Romano upang
mangolekta ng buwis.
Panlipunan
At
Pangkabuhayang
Pagbabago
• Halos nawasak ang ng
Roma noong Ikalawang
Digmaang Punic. Ang
pananakop ni Hannibal
sa Italya ay nagdulot ng
malawakang pagkasira
ng mga lupaing sakahan.
•Latifundias-
malalawak na lupain
ng mga Romano
kung saan sari-
saring butil ang
itnanim at ibenenta
• Ang kapangyarihan sa
ekonomiya ng Roma ay
mapasakamay ng mga
equites o grupo ng mga
negosyante. Maraming
mga matatandang
patrician at mayayamang
plebeian ang naging
abala sa pagpapayaman
sa halip na isulong ang
kapakanan ng Roma at ng
mga karaniwang tao,
kasama na ang mga libo-
libong magsasaka at mga
walang hanapbuhay na
mga maralitang taga-
lungsod.
Ang
Repormista
Sa gitna ng krisis sa
pamahalaan ng Roma
noong panahon ng
Republika, may mangilan-
ngilan ding mayayamang
Romano ang nabahala sa
katayuan ng mga
mahihirap.
Para sa kanila, dapat na
lunasan ang lumalalang
sitwasyon bago pa man
magbunga ito ng pag-aalsa.
Para sa kanila ang
pagpapahalaga sa disipilina,
pagsasakripisyo at katapatan sa
Republika ay dapat na ibalik
upang makaiwas sa ano mang
banta ng pag-aalsa.
• Tiberius Gracchus
isang repormista at
tagapagsutlong ng
mapayapang pagbabago.
ipinasa niya ang mga batas na
tutulong sa mga mahihirap sa
pamamagitan ng mga bagong
batas na limitahan ang lupain
ng mga mayayamang may-ari.
• Gaius Gracchus
Kapatid ni Tiberius.
isinulong nito ang reporma sa
lupa at pinarami ang bilang ng
maliliit na magsasaka.
Naging maayos ito sa
kanyang
dalawang termino bilang
Tribune.
• Nagpatuloy din ang
kaguluhan sa republika na
dulot ng lumalaking
populasyon ng mga alipin.
• Sa loob ng dalawang taon
nagpatuloy ang labanan ng
mga hukbo ng mga alipin at
hukbong sandatahan ng
Roma.
•Spartacus
Isang alipin na
nagdeklara ng
digmaan upang
palayain ang mga
alipin sa Italya.
Pamumuno
Ng
Mga
Heneral
• Nabigo ang lahat ng
pagtatangkang magkaroon
reporma. Nawalan na rin ng
tiwala ang mga mahihirap sa
pamahalaan.Nagsunud-sunod
ang pag-aalsa ng iba’t-ibang
grupo na labis na nagahina sa
Republika. Sa panahon ng
kaguluhan, nagkaroon ng
pagkakataon ang mga heneral
nang mamuno.
• Gaius Marius
isang tanyag na
heneral.
nagsimulang kumuha ng
sundalong mula sa mga
maralitang
walanghanapbuhay
• Lucius Cornelius Sulla
Mahigpit na katunggali ni Marius.
Sa loob ng anim na taon
nagpalitan sila ni Marius sa
pagiging heneral.
Pagsapit ng82 BC natapos na ang
kanilang labanan kung saan
siSulla ang nagwagi.
Di nagtagal itinanghal ni Sulla ang
kanyang sarili bilang pang
TRIUMVIRATE
isang pangkat na may talong
pinuno na may
magkakapantay na
kapangyarihan.
FIRST TRIUMVIRATE
Pompey (heneral)
Crassus (pulitiko)
Julian Caesar (soldier and
• Binubuo nina Pompey, Crassus,
at Julius Caesar.
• Nahirang na konsul si Julius
Caesar.
• Pinaghatian nila ang Roma:
Crassus
- Rome at Kanluran
Julius Caesar
-Gaul(France at Belgium)
Pompey
Si Julius Caesar
• Nagmula sa pamilyang patrician
• Roman soldier and political leader
• Namuno noong Oktubre 49 BC–
Marso 15, 44 BC
• First Triumvirate – isang unyon na
mangangasiwa ng pamahalaan
• - binuo ni Julius Caesar, Pompey
at Crassus noong 60 BCE.
• Naging gobernador ng Gaul
• Napalawak ang mga hangganan ng
Roma
•Naging tanyag dahil sa kanyang
mga tagumpay.
•Pinabalik siya ng Senate na hindi
kasama ang hukbo ngunit
sinalungat niya ito. Sa takot ng
Senate sa kapangyarihan ni
Caesar, tumakas sila sa Greece
kasama si Pompey ngunit hinabol
parin sila at pinatay.
•Ginawang diktador sa kanyang
pagbabalik sa Roma.
•Binawasan niya ang
kapangyarihan ng Senate ngunit
ginawa namang 900 ang
• Binigyan niya ng Roman Citizenship ang
mga nakatira sa Italy.
• Inayos ang pagbabayad ng buwis sa mga
lalawigan at pinagbuti ang pamamahala.
• Pinasuweldo ng mataas ang mga sundalo
• Inalis ang pagkakautang ng mga
magsasaka
• Marso 15, 44 BCE – sinaksak si Caesar
habang nasa Senate at namatay.
• Marcus Brutus – matalik na kaibigan ni
Caesar
- kasali sa sabwatang pagpatay ng
Senate
kay Julius Caesar.Tuluyan ng nagwakas
Noong 49 BC sa pagkamatay ni
Crassus sa isang digmaan,
tuluyan nang nabuwag ang
Triumvirate. Naging mortal na
magkaaway si Julius Caesar at
Pompey. Pumunta si Julius
Caesar sa Gresya kungsaan tinalo
niya si Pompey. Tumakas si
Pompey patungong Ehipto ngunit
napaslang naman siya ng Hari ng
•Cleopatra
Kapatid ng hari na
kinilala ni Caesar
na noon ay
namumuno sa
Ehipto, bilang
kaibigan ng Roma.
Pagbalik ni Caesar sa Roma, itinanghal
siya bilang pinakdakilang bayani ng
Roma at namuno sa pamahalaan.
Nakuha niya ang titulo bilang hari at
consul nang sabay. Maraming pagbabago
ang kanyang ipinatupad. Inayos niya ang
pamahalaan at
binabaan niya ang buwis.
Upangmatulungan ang mga mahihirap sa
Roma, pinadala
niya ang 100,000 sundalo atiba pang mga
tao sa mga lupaing kanilang nasakop at
doon sila ay binigyan ng lupaing sakahan.
•Julian Calendar
Ipinalabas na
bagong
kalendaryo na
ipinangalan kay
Julian Caesar.
Pagsapit ng 44 BC ganap na siyang
diktador na panghabambuhay, ngunit
naging dahilan ito upang mangamba
ang mga mayayaman. Natakot sila na
kung magiging Hari si Caesar,
mawawala na ang senado, at
mawawasak nang tuluyan ang
Republika. Kaya isang pangkat na
binubuo nina Marcus Brutus at
Gaius Cassius ang nagplanong
paslangin siCaesar.
Sinaksak nila Marcus Brutus
at Gaius Cassius si Julius
Caesar sa Senado noong
Ides of March(Marso 15) 44
BC.( Sa Julian Calendar ang
Ides ay petsa kung saan ito
ay kalagitnaan ng bawat
buwan na sumasabay sa
pagbilog ng buwan).
SECOND TRIUMVIRATE
• Binubuo nina Octavian, Lepidus, at Mark
Anthony.
• Layunin nila na batikusin ang mga
pumatay kay Caesar.
• Octavian- apo sa pamangkin ni Julius
Caesar.
-namuno sa Roma at sa
Kanluran
• Lepidus- isang pulitiko
- isang pangunahing pinuno ni
Caesar.
• Mark Anthony- isang heneral na
Ipinaghiganti nila ang naging kamatayan ni
Caesar. Hinati nila ang mga lupain ng
Roma sa kani-kanilang pangangasiwa.
Kinuha ni Ocatavian ang kanluran,
samantalang ang silangan ay kay Marc
Anthony, at si Lepidus naman ang namuno
sa hilagang Aprika. Silang tatlo naman ang
namuno sa Italya. Tulad ng inaasahan,
nagtalu-talo rin ang tatlong pinuno. Pinilit ni
Octavian na umalis sa tungkulin si Lepidus
upang siya na ang maghari sa Italya at
hilagang Aprika. Samantala patuloy na
namuno sa Silangan Si Marc Anthony.
Namuno din siya sa Ehipto kasama ang
Di ito nagustuhan ni Octavian kaya’t
noong 31 BC sa isang bahagi ng
karagatan naganap ang Labanan sa
Actium sa may kanlurang bahagi ng
Gresya at tinalo niya ang magkasanib
ng puwersa nina Cleopatra at Marc
Anthony. Si Octavian na lamang ang
mag-isang namuno sa Roma at mga
lupain nito. Upang hindi magpatuloy
ang kaguluhan sa Republika,
kinailangang magtatag si Octavian ng
bagong pamahalaan upang mapanatili
ang kaayusan. Dito nagwakas ang
ANG
PAMUMUHAY
SA
IMPERYONG
ROMANO
Sa pagkakaluklok ni Octavian sa
kapangyarihan noong 31 BC,
ninais niyang buhaying muli ang
Republika. Ngunit dahil sa lawak
ng nasasakupan nito at
paglaganap ng korapsyon sa
pamahalaan, naging imposible
ang kanyang mithiin. Sa halip
itinatag ni Octavian ang
Imperyong Romano.
• Augustus Caesar
Bilang pinakaunang emperador ng
Roma, sinarili ni Octavian ang
kapangyarihan. Nakuha niya ang
suporta ng senado dahilan sa kinuha
niya itong tagapayo at hinayaang
pamunuan nila ang ilang probinsiyang
Roma at pinahintulutan silang
magkaroon ng sariling kabang yaman
o (treasury).
Ginamit niya ang titulong Augustus,
na nangangahulugang ang dakila, at
magmula noon kinilala siya bilang
Augustus Caesar .
• Si Augustus ay naging mabuti at
malikhaing pinuno. Ginamitniya
ang kanyang kapangyarihan
upang magkaroon ng kaayusan
atkabutihan sa Roma at sa mga
probinsiya nito sa buong
panahon ng kanyang
pamumuno. Ang reporma sa
sandatahang lakas ang inuna
niya. Kinuha ni Augustus ang
pamumuno sa sandatahang
lakas at binigyan niya ang mga
Upang mapalawak ang
pagkakaisa sa imperyo,
ginawa niyang sentro ng
pamahalaan ang Roma.
Isinulong din niya naibalik ang
mga ipinagmamalaking ugali
ng mga Romano saya ng
pagmamahal sa bayan,
pagkakabigkis-bigkis ng
pamilya, kasipagan, disiplina,
at simpleng pamumuhay.
Ang
Mga
Emperador
Na
Julian
•Namatay si Augustus
noong 14 na taon sa
panahon ni Kristo (AD).
Sa sumunod na 54 na
taon, ang imperyo ay
pinamunuan ng mga
emperador na Julian o
emperador mula sa
pamilya ni Julius
• Mula AD 14 hanggang 37, si
Tiberius,ampon ni Augustus, ang
itinanghal na emperador.
Ipinagpatuloy niya ang mga
patakaran ni Augustus Caesar.
• Caligula- sumunod kay Tiberius.
-malupit na pinuno.
-marami ring nagsasabing siya ay
baliw hinirang niyang
consul ang kanyang mga alagang
kabayo.
• Pagkalipas ng apat na taon,
pinatay siya ng mga sarili niyang
sundalo sa kanyang palasyo.
• Claudius (AD 41-54)
-piniling bagong emperador ng
mga sundalo.
-tiyuhin ni Caligula.
-tanyag na emperador.
-naglunsad ng ekspedisyon at
naging bahagi ng imperyo ng
Britanya.
-namatay si Claudius noong 54
AD.
• Nero- humalili kay Claudius
noong siya ay namatay.
-malupit na emperador.
-sinasabi ring siya ay baliw
sapagkat lahat ng tao ay gusto
niyang patayin maski na ang
asawa niya at ina kaya’t
ipinapatay niya ang mga ito pati
Noong AD 64, nagkaroon
ng malaking sunog sa
Roma at siya ang
pinaghinalaang gumawa
nito. Pagkalipas ng apat
na taon, nag-alsa laban sa
kanya ang mga sundalo
na naging dahilan upang
magpakamatay siya.
Ang
Mga
Mabubuting
Emperador
• Sa sumunod na 30 taon,
napasailalim ang imperyo sa
kamay ng mga emperador na
sinusuportahan ng military
tulad ni Vespian. Sa 10 taon
(AD 69-79) ng kanyang
pamumuno, naibalik niya ang
disiplina sa sandatahang
lakas at napigil niya ang mga
pag-aalsa sa Gaul at Judea.
• Sa pagitan ng AD 79-98, tatlo
pang emperador ang
sumunod kay Vespian.
Dalawa dito ay mga anak
niya, at ang ikatlo ay si Nerva
na pinili ng senado, bilang
kapalit niya. Inampon ni Nerva
si Trajan, isang kilalang
Kastilang Heneral, na naging
tanyag dahilan sa kanyang
mga naipanalong digmaan sa
• Hadrian (AD 117)
Emperador na pinsan ni
Trajan
Para sa kanya,
pinakamahalaga ang
pagkakaroon ng mabuting
pamahalaan kung kayat
sinimulan niya ang sistema ng
promosyon sa pamahalaan.
Pinalakas niya ang mga
• Marcus Aurelius (AD 161-
180)
Pinakahuling mabuting
emperador.
Matalinong tao at
sumusunod sa pilosopiyang
Stoicismo.
Isinulat niya ang aklat na
Meditation na naglalarawan
ng pilosopiyang ito.
Naging maunlad ang
kanyang panunungkulan at
lumaganap ang negosyo at
kalakalan na nakarating
hanggang India at Tsina.
Sa pagkamatay ni Marcus
Aurelius noong AD 180,
natapos nang tuluyan ang
mapayapang panahon sa
Roma.
Ang
Lipunang
Romano Sa
Panahon Ng
Imperyo
• Pax Romana (27 BC-180 AD)
Panahon ng kapayapaan.
Ang Roma ay naging
tahanan ng humigit
kumulang isang milyong
tao at naging sentro ng
sibilisasyong kanluranin.
Panahon din ito ng
kaunlaran.
Pangkat
Ng
Mga
Mamamayan
Maykaya
Mahihirap
Magsasaka
Alipin
Maykaya
May-ari ng lupa,
mangangalakal, doktor,
abogado at iba pang
naglilingkod sa pamahalaan.
May pinakamabuting buhay.
Mahihirap
Umaasa lamang sa pagkain
na rasyon ng pamahalaan,
nasa mga lungsod at walang
Magsasaka
Mahabang oras silang
nagtatrabaho upang
makapagbigay ng murang
pagkain para sa mga
mamamayan.
Alipin
Karaniwang mga Italyanong
magsasaka na nawalan ng
kalayaan dahil sa hindi
nakapagbayad ng utang.
Uri
Ng
Libangan
•Ang mga Romano,
mayayaman o mahihirap
man ay mahilig sa mga
labanang marahas at
nakakamatay bilang
libangan. Ang mga
malalawak na arena ay
lugar para sa mga
libangang ito.
• Circus Maximus
pinakamatandang arena
sa Roma ay may upuan
para sa 300,000 nakatao.
• Colosseum
mas maliit kaysa sa
Circus Maximus ay kaya
namang maglaman ng
50,000 katao.
•Ang pinakapopular na
libangan ay mga Circus
Festival, Chariot
Racing at labanan ng
mga gladiators.
•Gladiators- mga alipin
at naparusahang
kriminal.
Ang
Pamilya
• Ang pamilya ang puso ng
lipunang Romano.
Karaniwan nang malalaki at
sama-sama sila sa iisang
bubong: mga anak na wala
pang asawa, mga anak na
lalaking may asawa na at
ang pamilya nito, mga
umaasang kamag-anak
atmga katulong sa bahay na
• Ang ama ang pinuno ng
lahat ng pamilyang Romano.
Siya ang may
responsibilidad sa
pangangalaga ng kapakanan
ng buong pamilya. Siya rin
ang nagunguna sa mga
ritwal ng pagsamba,
nangangasiwa ng mga ari-
arian, at nagpapaaral sa
• Mas may kalayaan ang
kababaihang Romano
kaysa sa mga Griyego.
Kung noong unang
panahon, ang mga ama
ang nag-aayos ng
kanilang pag-aasawa
pagsapit nila sa edad ng
12-13, sa panahon ng
• Ang kababaihan ay maaari
ring magmay-ari ng ari-arian at
ibenta ito, kapag sila
aynakipagdiborsyo. Maaari na
rin silanmakipagnegosyo at
lumagda ng kasulatan kahit di
sang-ayon ang kanilang
asawa. May karapatan din
silang mag-aral kung kayat
ang ibang may kaya ay
nagkakaroon ng impluwensya
• Halimbawa, ang aktibo at
agresibong asawa ni Augustus
na si Livia ay nakatulong sa
kanyang pamamahala at
maging sa pamumuno ng anak
nilang si Tiberius.
Gayunpaman, nanatiling di
nakakaboto ang mga
kababaihan at wala silang
karapatan upang mangasiwa
sa mga pampublikong
• Karamihan sa mga ugali at
mabubuting asal ay itinuro ng
mga magulang sa bahay.
Ang mga babae ay tinuruan
ng literaturang Romano at
Griyego, maging ng musika
at pagsasayaw. Samantala,
mas pormal ang edukasyon
para sa mga lalaki lalo na
noong panahon ng
•Mga Itinuturo:
Pagbasa
Matematika
Musika
Geometry
Literatura
Orotoryo
Mga
Natatanging
Kontribusyon
Ng
Imperyong
Romano
• Matapos masakop ng
Roma ang Silangang
Meditteranean noong
ikalawang siglo,
naragdagan ang kulturang
Romanong kulturang
Griyego. Dinala ng mga
Romanong heneral ang
ilang mga aklat at gawaing
sining mula sa Gresya
Ilang griyegong guro,
manunula, at pilosopo ang
nagtungo at nagtrabaho sa
Roma, samantala ang ibang
Romano naman ayipinadala
sa Athens ng kanilang mga
magulang upang mag-aral.
• Kulturang Greco- Romano
Pinagsanib na kulturang
Griyego at Romano.
Mga
Batas
Ang sistema ng hustisya at pagbabatas
ang pinakamalaking naging
kontribusyon ng mga Romano sa
kanluraning sibilisasyon. Ang mga
batas ng ilang pangunahing bansa sa
kasalukuyan tulad ng Italya, Espanya,
Pransiya at Latin Amerika ay hinango
sa Batas ng Romano. Naniniwala ang
mga Romano na ang batas ay dapat na
hinango batay sa prinsipyo ng katwiran
at hustisya at dapat na mangalaga sa
mga mamamayan at sa kanilang ari-
• Batas ng mga Nasyon
(Law of Nations)
ay isang sangay ng Batas ng
Romano na ipinairal sa lahat
ng probinsiya ng imperyo.
Sailalim ng batas na ito,
walang Briton, Kastila,
Italyano o Griyego, bagkus
lahat sila ay itinuring na
Romano.
Ang batas ay para sa
lahat maging ano man
ang nasyonalidad.
Ito ang pangunahing
kontribusyon sa
sibilisasyon ng
Imperyong Romano.
Literatura
• Ang ilan pang kontribusyon ng
sibilisasyong Romano ay sa
larangan ng literatura. Sa
panahon ni Augustus,
namulaklak ang Greco-
Romanong literatura.
• Virgil
Epikong tula na Aeneid.
• Aeneid
Hango ito sa kwento ni
• Aeneas
sinasabing nagtatag ng Roma.
• Livy
Isang historyador na nagsulat
tungkol kay Aeneas sa aklat
niyang Kasaysayan ng Roma.
• Horace
kaibigan nina Virgil at Augustus.
sumulat tungkol sa pagiging
sakim ng tao na nagiging sanhi
ng tunggalian.
Tinuligsa rin niya ang
masaganang pamumuhay ng
ilang mayayaman at
pinayuhan ang mga itong
mamuhay ng simple at
naaayon lamang sa
kinakailangan.
• Ovid
ang manunulat na nagbigay
diin sa Romansa, yaman at
masarap na pamumuhay ng
• Martial at Juvenal
Panahon ng Pax Romana.
Korapsyon at kasakiman ang
tema ng kanilang mga akda.
• Tacitus
Sumulat ng Histories.
• Histories
Tema: tungkol sa pagiging
malupit ng mga emperador at
bisyo ng mga mayayaman.
Agham
•Dalawa sa mga
natatanging
siyentipiko sa
panahon ng kulturang
Greco-Romano ay
sina Galen at
Ptolemy. Pareho
silang nabuhay noong
• Galen
isang Griyego.
Mga teorya niya ay hango sa
medisinang Romano.
Upang mapag-aralan ang katawan
ng mga tao, pinag-aralan at sinuri
niya ang katawan ng mga hayop.
agamat hindi naging perpekto ang
kaniyang mga nakita,
naging basehan ito ng mga
makabagong kaalaman sa medisina
sa kanluran.
• Ptolemy
isang mahusay na
matematisyan, heograper at
astronomer na nagtrabaho sa
Alexandria, Ehipto noong AD
150.
Sumulat ng aklat na Algamest.
• Algamest
May 13 volume.
buod ng sinaunang kaalaman ng
tao tungkol sa astronomiya at
Arkitektura
• Mahuhusay na inhinyero ng mga
Romano. Ang mga lungsod,
patubig, mga tulay at aqueduct
(istruktura na nagdadala ng tubig
sa malalayong lugar), ay
kamangha-manghang nagawa.
• Appian Way
Ginawa noong 300 BC.
Kauna-unahang daanang nag-
ugnay sa Roma at Timog
Silangang Italya.
• Naitayo din ang mga gusaling
pampubliko, templo, palasyo,
arena, at mga pulungang
pang-asembliya na tinatawag
na basilica. Karamihan sa
mga gusaling ito ay ginawa
para sa mga gawaing
pampulitika ngunit may iba din
na ginawa para sa mga
gawaing panrelihiyon.
• Basiica ng Maxentius
aka “Basilica Nova” or
Basilica of Maxentius.
Sinaunang istruktura sa
Roman Forum, Rome,
Italy.
Ito ang pinakamalaking
building sa Forum.
•Colosseum
Itinuturing na isa sa
mga pinakadakilang
gawa ng istrukturang
Romano.
Largest amphitheatre
in the world.
• Arch of Constantine
matatagpuan sa pagitan ng
Colosseum at ang Palatine
Hill .
Ito ay itinayo upang
gunitain ang tagumpay ni
Constantine laban kay
Maxentius sa Battle of
Milvian Bridge.
ANG PAGBAGSAK
NG IMPERYONG
ROMANO AT ANG
PAGLAGANAP NG
BAGONG
RELIHIYON
Ang
Krisis
Sa
Imperyo
• Pagdating ng ika-3 siglo
AD, nakaranasng
matinding krisis ang
imperyong Romano.
Ang kawalan ng
mahusay na pinuno ang
naging dahilan
lumaganap nang mabilis
ang krisis sa kabuuan
• Tuluyang nawala ang katapatan
ng hukbong sandatahan sa
emperador ng Roma. Bagkus
naging tapat sila sa mga
kumander nila sa military.
Nawala ang disiplina sa
sandatahang lakas, nangibabaw
na lamang ang kanilang
pagnanais na mapatalsik ang
sino mang mnmumuno. Nagpalit-
palit ng emperador na halos lahat
ay pinatay ng kanilang mga
• Dahilan sa labanan ng iba’t ibang
heneral at ng kanila-kanilang
hukbo, napabayaan ang depensa
sa mga hangganan ng imperyo.
Ito ang naging dahilan kung bakit
naging madali para sa tribung
Aleman, na nanggaling
sahilagang bahagi ng Europa ang
makadaan sa Ilog Rhine at
Danube. Di naglaon, nasakop ng
mga Aleman ang Italya, Gresya at
Espanya at maging ang ilang
• Ang mga Persiano naman ay
nakipanakop din ang ilang lupain ng
Romano sa Silangan. May ilan din sa
Gaul na nagnais na tuluyan nang
humiwalay sa imperyong Romano. Sa
gitna ng pananakop na ito ng mga
tribung Aleman at ang walang tigil
nadigmaang sibil, tuluyan nang
bumagsak ang ekonomiya ng imperyo.
Naabala ang produksyon at kalakalan
ng mga pangunahing produkto. Ang
paglaki ng bayad sa mga buwis ay labis
na tinutulan ng mga mamamayan.
Karamihan sa mga taga-lungsod ay
Si Diocletian
(AD 284)
at si
Constantine
(AD 306-337)
• May mga emperador na
nagsumikap na pigilan ang
lumalalang krisis sa imperyo.
• Ngunit ang maraming
pagbabagong ginawa ang mga
emperador na ito ay sinang-
ayunan ng mga mamamayan.
Ilan sa mga pagbabagong ito ay
ang pagpilit sa mga magsasaka
na manatili sa kani-kanilang
lupang sakahan.
Sa pagnanais na masuportahan
ang pangunahing
pangangailangan ng sandatahan
at ng imperyo tinaasan ni
Diocletian ang buwis. Ang
mahirap na pamumuhay ng mga
taga-lungsod ay lalo pang naging
mahirap. Sa kagustuhan ni
Diocletian na maging madali ang
pamumuno sa imperyo, hinati
niya ito sa dalawa.
Nagtalaga ng isang heneral
upang makatulong niya sa
pangangasiwa ng kanlurang
bahagi. Inilipat din niya ang
pamunuan sa Asya Minor at
namuno sila doon kung kaya’t
hindi na ang Roma ang naging
sentro ng imperyo. Ang
paghahati ng imperyo ay lalong
nagpalaki at nagpalala sa krisis
na nagaganap. Nagpatuloy ang
alitan sa pagitan ng mga
Pagsapit ng 330 AD, ginawa ni
Constantine na kabisera ng imperyo
ang Constantinople, kung saan
natatanaw ang katubigang nag-
uugnay sa Europa at Asya. Tuluyan
nang tinanggap ang pagiging hati ng
imperyo. Ang paglilipat sa silangan
ng kapangyarihan ay maraming
ibinunga. Ang kabuhayan ng imperyo
sa kanluran ay bumagsak at dahil
hindi na silamakakuha ng tulong
pinansyal mula sa mga mayayaman
sa silangan,
naging malaking suliranin ang
panggastos ng hukbong
sandatahan na nangangalaga
laban sa paglusob ng mga
tribong Aleman. Kung
tutuusin, ang mga
pagbabagong pinairal nina
Diocletian at Constantine ay
nagbigay ng kaayusan sa
imperyo ngunit di nito
tuluyang napigil ang
Ang
Pananakop
ng mga
Visogoth
Maraming dahilan kung bakit
ninais ng mga Aleman na
masakop ang Roma at ang
kabuuan ng Italya. Sinasabing
nais manirahan ng mga
Aleman sa lugar na mas
mainit ang klima at may
lupaing angkop sa kanilang
paghahayupan. Ang iba
naman ay gustong
makibahagi sa yaman ng
Noong AD 370, ang
kapatagang Danube ay
nasakop ng mga Hun, isang
malupit na pangkat ng mga
taong lagalag mula sa gitnang
Asya.
• Visigoth
Kanlurang Goths
humingi ng tulong sa
Imperyong Romano.
• Romania
Ilog ng Danube.
• Labanan sa Adrianople
Labanan ng mga Romano sa
Visigoth paglipas ng dalawang
taon.
libu-libong sundalong Romano
ang napatay ng mga Visigoth.
pinakamadugong pakikidigma ng
mga Romano mula noong
panahon ni Hannibal.
• Ang pangyayaring ito ay
nagpatunay na di na kayang
ipaglaban ng mga Romano
ang kanilang lupain.
• Dahilan sa patuloy na
pakikipaglaban, napabayaan
ng mga sundalong Romano
ang pagbabantay sa
hangganan ng Italya kung
kayat mas maraming tribung
Aleman ang nakarating sa
• Alaric
Isang pinunong Visigoth.
Humingi ng lupain sa Italya at
kapangyarihang pamunuan ang
sandatahang lakas ng Roma.
Nang ito ay di napagbigyan,
nilusob at ninakawan ng pangkat
nito ang Roma noong 410. Upang
makipag-ayos, pinayagan ng
Roma na magtayo ng kaharian si
Alaric at ang mga Visigoth sa
Espanya at Gaul.
Ang
Pananakop
ng mga
Hun
• Isa pang pangkat na nagdulot
ng panganib sa imperyo ng
Roma ay ang mga Hun na
nagmula sa Gitnang Asya.
• Attila
Haring namuno sa mga Hun.
nasakop nila ang mga lupain
mula sa may DagatItim
hanggang sa Ilog Rhines.
• Noong 451 nilusob nina Attila ang
Gaul. Nagsanib pwersa ang mga
tribong Aleman at ilang naturang
sundalong Romano upang talunin ang
hukbo ni Attila. Pagkatapos ng isang
taon, nasakop naman ng mga Hun
ang hilagang Italya subalitlumaganap
ang gutom at karamdaman kung
kayat napilitan silang umatras. Sa
pagkamatay ni Attila noong 453,
natapos ang panganib na dulot ng
mga Hun, ngunit nagpatuloy pa rin
ang pananakop ng mga tribung
Aleman.
Ang
Paghina
at Tuluyang
Pagbagsak ng
Imperyo
• Pagsapit ng 455 AD, muling
ninakawan ang Roma ng isa
pang tribong Aleman, ang mga
Vandal na may kaharian naman
sa Hilagang Aprika. Mas marami
ang ninakaw na yaman ng mga
Vandal sa Roma kaysa sa
ninakaw ng mga Visigoth. Kinuha
ng mga Romano ang serbisyo ng
maraming sundalong Aleman
upang makilaban sa ilan pang
paglusob ng mga Vandal.
• Noong AD 476, ilan sa mga
pinunong Aleman ang nag-
alsa laban sa kanilang mga
Romanong kumander at
pinatalsik sa kapangyarihan
ang emperador sa kanluran.
• Odoacer
Isang Aleman.
Hinirang ng mga Romano
bilang bagong hari ng Italya.
• Dahilan sa si Odoacer
ay isang Aleman, na
naging kapalit ng isang
taal na pinunong
Romano, ang
pangyayaring ito ay
tinatawag na
pagwawakas ng
Imperyong Romano sa
• Nagpatuloy ang ilang tradisyon at
kulturang Romano sa kanlurang
Imperyo, ngnit ito ay pinamunuan na
na mga haring Aleman.
• Theodoric
Pumatay kay Odoacer.
Isang haring Ostrogoth (East Goth).
Naibalik niya ang kapayapaan at
kasaganaan sa Italya.
Nanungkulan hanggang 526 AD.
Nakuha niya ang suporta ng
Imperyong Romano sa Silangan
• Imperyong Byzantine
Pagkakakilanlan ng Imperyong
Romano sa Silangan.
• Ang tuluyang pagbagsak ng
imperyong Romano ay hindi
biglaan,ito ay unti-unting naganap.
Maraming debate na ang isinagawa
tungkol sa tunay na dahilan nito.
Marahil ang pananakop ay isang
dahilan ngunit mas maraming
panloob na kadahilanan na lubhang
nagpahina sa imperyo tulad ng:
a. paghina ng sandatahang lakas ng
Roma;
b. pagliit ng populasyon (mula 70 M
noong panahon ng Pax Romana ay
naging 50 M na lamang noong ika-4 na
siglo);
c. mapaniil na pamahalaan;
d. paghihirap sa mga lungsod at mga
lupang sakahan;
e. di-umuunlad na ekonomiya; at
f. kawalan ng kompiyansa ng mga
mamamayan sa pamahalaan at sa
pamunuan nito.
Ang
Paglaganap
Ng
Bagong
Relihiyon
• Bago pa man humina ang
imperyong Romano, marami
sa mga Romano ang nagbago
sa kanilang paganong
paniniwala. Sila ay nahikayat
ng mga aral ni Hesus na
pinagsimulan ng relihiyong
Kristiyanismo. Pagbagsakng
imperyo, ang Kristiyanismona
ang pinaniwalaang relihiyon
ng mga Romano.
• Sa panahon nina Augustus at
Tiberius, nabuhay at kinilala si
Hesus ng Nazareth. Ang
mga aral ni Hesus ay
karaniwang nasa parabula o
mga maikling kwento na may
aral. Ang katanyagan ni
Hesus ay nakarating
hanggang Palestina at
maraming naniwala na siya
ang mesiyas.
• Ngunit ito ay nagdulot ng
ligalig sa mga pinuno ng mga
Hudyo at sa mga pinunong
Romano. Naniwala ang mga
Romano na kahit na sinong
nagdudulot ng ligalig sa
publiko ay isang malaking
banta sa kanilang
kapangyarihan. Pagsapit ng
AD 30 si Hesus ay ipinako sa
krus sa labas ng Herusalem.
• Pagkamatay ni Hesus, ang mga
disipulo niya ay nagpahayag ng
kaniyang muling pagkabuhay at
nagsimulang magpahayag tungkol sa
kanya bilang Anak ng Diyos at ang
tunay na daan sa kaluwalhatian. Ang
mga mensaheng ito ay tinanggap ng
mga Hudyo at di Hudyo sa mga
Helenikong lungsod. Ang mga taong
ito ay kinilala bilang mga Kristiyano,
buhat sa salitang Kristo at nagtayo ng
mga samahang tinatawag na
simbahan para sa kanilang
pananampalataya, pagkakapatiran, at
• Ang mga disipulo ang
nagpalaganap din ng relihiyon
sa mga lupain ng mga
Romano. Ito ay pinamunuan
ni Peter, na pinaniniwalaang
nagtungo sa Roma at
nagtatag ng simbahan doon.
Marami pang simbahan ang
itinatag sa Ehipto, Asya
Minor, Gresya at nang lumaon
ay sa Gaul at Espanya.
• Para sa mga Kristiyano, iisa
lamang ang Diyos na naglalang
sa sangkatauhan at dapat
sampalatayahan. Hindi nila
kinikilalaang mga emperador
bilang diyos o ang mga
paganong diyos at diyosa.
Hindisila sang-ayon sa
sandatahan,at hayagan din
nilang tinutuligsa ang mga
pagdiriwangat palarong Romano.
Hindi ito nagustuhan ng mga
• Pagsapit ng CE 64 isang sunog ang
naganap sa Roma na isinisi ni
Emperador Nerosa mga Kristiyano. Sa
kanya unang nagsimula ang pag-uusig
ng mga Kristiyano (persecution)
bagamat di lubos na lumaganap ang
mga Kristiyano ay inalisan ng ari-arian,
ikinulong, pinatay o pinakain sa mga
mababangis na hayop. Lahat ng ito ay
nabigong pigilan ang lumalaganap na
relihiyon. Ang kabayanihang ipinakita ng
mga taong handang mamatay alang-
alang sa pananampalataya ay lubos na
nakahikayat sa maraming Romano
upang maging Kristiyano na rin.
• Ang mga pananakop at ligalig
noong ika-3 siglo CE ay
nagpalago pang lalo sa
Kristiyanismo. Ang pag-uusig ay
nagwakas atang Kristiyanismo ay
naging isa sa mga pangunahing
relihiyon ng Imperyo.
• Constantine
isang Romanong emperador na
naging kauna-unahang
Kristiyanong Emperador.
Ayon sa alamat, upang maibalik
ang kadakilaan ng Roma,
sinuportahan niya ang
Kristiyanismo. Sinasabing noong
isang labanan, nakakita siya ng
krus na nagliliyab sa apoy na
nasa kalangitan at may mga
salitang Latin na nakasulat , “in
Hoc Signo Vinces” ( o sa
palatandaang ito ikaw ay
makakapanakop) sa ilalim nito.
• Noong manalo siya sa
labanan naniwala siya na ito
ay dahilan sa Diyos ng mga
Kristiyano.
• Edict of Milan
313 AD
nagbigay ng kalayaan sa
relihiyon at ginawang legal
ang Kristiyanismo.
Ito ang naging simula ng
• Nagkaroon ng mga simbahan sa
Roma at Jerusalem, nagpatayo
siya ng mga simbahan na
katulad ng mga Basilika sa
Romana may parihabang
bulwagan at mahahabang
daanan sa tabi.
• Emperador Theodosius
Ipinahayag niya noong 380 AD
na illegal ang pagsamba sa mga
diyos-diyosan at ginawang
opisyal na relihiyon ng Imperyo
• Alam ng mga Kristiyano na
ang malinaw na mga aral at
maayos na pamunuan ay
napakahalaga kung kaya’t
binigyang diin nila ang mga
ito na siya ring sinasabing
dahilan kung bakit naalis
nila ang sistema ng pag-
uusig at nalutas ang iba
pang suliraning panloob.
• Maraming aklat ang
naisulat na labis na
nakaimpluwensya sa mga
Kristiyanong mag-aaral.
Ipinapaliwanag sa mga
aklat na ito ang turo ng
Kristiyanismo at ito ay
sinusulat ng mga iskolar na
kinilala bilang Ama ng
Simbahan.
• Augustine(354-330)
Isinilang sa Hilagang
Aprika at nag-aral
ngliteraturang Latin at
pilosopiyang Griyego sa
Carthage bago siya
naging Kristiyano.
Sumulat ng City of God.
• City of God
kauna-unahang aklat sa
kasaysayan ngsangkatauhan
sa pananaw ng mga Kristiyano.
• Confession
Nakasaad dito ang tala ng
buhay ni Augustine at
pagbabagong loob niya bilang
Kristiyano.
isa sa pinakadakilang aklat ng
mga talambuhay.
• Ang mga ideya nina St. Paul
at St. Augustine ay
nakatulong ng lubos upang
lumaganap ang
Kristiyanismo. Ganun din
naman ang marubdob na
pananampalataya ng mga
Kristiyano. Sa loob lamang
ng tatlong siglo, ang
Kristiyanismo na ang
relihiyon sa kabuuan ng
ROMAN
GODS
AND
GODDESSES
DIANA
• Goddess of the Moon
• She is also called Cynthia, from her
birthplace, Mount Cynthus in Delos
• Apollo's twin sister, daughter of Zeus
and Leto
• Roman goddess of the moon and
hunting
• Greek name: Artemis
FORTUNA
• the Goddess of Luck
• She was called upon to
bring good luck, but she
sometimes wore a blindfold,
depicting the unknowable
qualities of the future.
JANUS
• God of Doors and Gates
• The god of beginnings and
transitions.
• He is usually a two-faced
god since he looks to the
future and the past.
JUPITER
• the King of the Gods and God
of Lightning and the Sky
• protector of the state and its
laws.
• He is a son of Saturn and
brother of Neptune and Juno
(who is also his wife).
JUNO
• Wife of Jupiter, Queen of
the Gods and Goddess of
Marriage
• Protector and special
counselor of the Roman
state and queen of the
gods.
MARS
• the God of War
• one of the most prominent and
worshipped gods.
• he was a god of spring, growth
in nature, and fertility, and the
protector of cattle.
• Greek name: Ares
BELLONA
• the Goddess of War
• She is depicted wearing a
helmet and armed with a
spear and a torch.
• Her festival was celebrated
on June 3 and she had a
temple on the Capitoline
MERCURY
• the God of Thieves,
Commerce and Travelers.
Also the Messenger of Gods
• god of trade and profit,
merchants and travelers,
but originally of the trade in
corn.
NEPTUNE
• the God of the Sea.
• brother of Jupiter and Pluto.
• was associated as well with
fresh water, as opposed to
Oceanus, god of the world-
ocean.
• Greek name: Poseidon
PLUTO
• God of death, and the
riches under the Earth.
• He abducted Proserpina
(Gr. Persephone), and her
mother Ceres (Gr. Demeter)
who then caused winter in
her grief.
PROSERPINA
• Wife of Pluto, goddess of
the underworld.
• is an ancient Roman
goddess whose story is the
basis of a myth of
Springtime.
• Greek name: Persephone
SATURN
• God of time
• was a god of agriculture,
liberation
• He was thus a god of
wealth, and the Temple of
Saturn in the Roman
Forum housed the state
CERES
• Daughter of Saturn, goddess
of farming and the Earth.
• daughter of Saturn and Rhea,
wife-sister of Jupiter, mother of
Proserpina by Jupiter, sister of
Juno, Vesta, Neptune and
Pluto, and patron of Sicily.
• Greek name: Demeter
VENUS
• Goddess of Love and Beauty
• she was the mother of the
Roman people through her
son, Aeneas, who survived the
fall of Troy and fled to Italy.
• Julius Caesar claimed her as
his ancestor.
• Greek name: Aphrodite
VULCAN
• husband of Venus- the God
of Fire and Blacksmiths.
Vulcan was seen as a
blacksmith.
• the manufacturer of art, arms,
iron, and armor for gods and
heroes
• Greek name: Hephaestus
CUPID
• Son of Venus and Vulcan
• is the god of desire, affection and erotic
love.
• He is often portrayed as the son of the
goddess Venus, with a father rarely
mentioned.
• Cupid is also known in Latin as Amor
("Love").
• The Amores (plural) or amorini in the later
terminology of art history are the
equivalent of the Greek Erotes.
MINERVA
• virgin goddess of Wisdom,
Handicrafts.
• goddess of poetry, medicine,
wisdom, commerce, weaving,
crafts, magic.
• She is often depicted with her
sacred creature, an owl usually
named as the "owl of Minerva",
which symbolizes her ties to
BACCHUS
• god of wine, parties/festivals,
madness, and merriment
• His name in Linear B tablets shows
he was worshipped from c. 1500-
1100 BC by Mycenean Greeks:
other traces of Dionysian-type cult
have been found in ancient Minoan
Crete.
• Greek name: Dionysus
VESTA
• virgin goddess of home and hearth
• Vesta's presence is symbolized by the
sacred fire that burned at her hearth
and temples.
• The importance of Vesta to Roman
religion is indicated by the prominence
of the priesthood devoted to her,
the Vestal Virgins, Rome's only college
of full-time priests.
• Greek name: Hestia
IMPERYONG ROMANO

More Related Content

What's hot

Pagbagsak ng Imperyong Roma
Pagbagsak ng Imperyong RomaPagbagsak ng Imperyong Roma
Pagbagsak ng Imperyong RomaIngrid
 
Kabihasnang Minoan at Mycenaean
Kabihasnang Minoan at MycenaeanKabihasnang Minoan at Mycenaean
Kabihasnang Minoan at MycenaeanMa Lovely
 
Mga emperador ng roma
Mga emperador ng romaMga emperador ng roma
Mga emperador ng romacampollo2des
 
AP III - Kabihasnang Minoan at Mycenaean
AP III - Kabihasnang Minoan at MycenaeanAP III - Kabihasnang Minoan at Mycenaean
AP III - Kabihasnang Minoan at MycenaeanDanz Magdaraog
 
Kabihasnang Roman
Kabihasnang RomanKabihasnang Roman
Kabihasnang RomanJelai Anger
 
Unang triumvirate
Unang triumvirateUnang triumvirate
Unang triumvirateRai Ancero
 
Mga unang kabihasnan sa mesopotamia
Mga unang kabihasnan sa mesopotamiaMga unang kabihasnan sa mesopotamia
Mga unang kabihasnan sa mesopotamiaCynthia Labiaga
 
Kabihasnang Minoan at Mycenaean
Kabihasnang Minoan at MycenaeanKabihasnang Minoan at Mycenaean
Kabihasnang Minoan at MycenaeanGLADS123
 
Aralin 5: Ang Kabihasnang Klasikal ng america at africa at sa mga Pulo sa Pas...
Aralin 5: Ang Kabihasnang Klasikal ng america at africa at sa mga Pulo sa Pas...Aralin 5: Ang Kabihasnang Klasikal ng america at africa at sa mga Pulo sa Pas...
Aralin 5: Ang Kabihasnang Klasikal ng america at africa at sa mga Pulo sa Pas...SMAP_G8Orderliness
 
Ang digmaang peloponnesian
Ang digmaang peloponnesian Ang digmaang peloponnesian
Ang digmaang peloponnesian Mycz Doña
 
Kabihasnang Maya
Kabihasnang MayaKabihasnang Maya
Kabihasnang Mayadirekmj
 
AP III - Ang mga Kabihasnan sa Amerika
AP III - Ang mga Kabihasnan sa AmerikaAP III - Ang mga Kabihasnan sa Amerika
AP III - Ang mga Kabihasnan sa AmerikaDanz Magdaraog
 
Paglaganap ng kapangyarihan ng rome
Paglaganap ng kapangyarihan ng romePaglaganap ng kapangyarihan ng rome
Paglaganap ng kapangyarihan ng romeRai Ancero
 
GRAECO-PERSIAN WAR AND PELOPONNESIAN WAR
GRAECO-PERSIAN WAR AND PELOPONNESIAN WARGRAECO-PERSIAN WAR AND PELOPONNESIAN WAR
GRAECO-PERSIAN WAR AND PELOPONNESIAN WAReliasjoy
 
Ang Banta ng Persia
Ang Banta ng PersiaAng Banta ng Persia
Ang Banta ng Persiaanettebasco
 

What's hot (20)

Pagbagsak ng Imperyong Roma
Pagbagsak ng Imperyong RomaPagbagsak ng Imperyong Roma
Pagbagsak ng Imperyong Roma
 
Kabihasnang Minoan at Mycenaean
Kabihasnang Minoan at MycenaeanKabihasnang Minoan at Mycenaean
Kabihasnang Minoan at Mycenaean
 
Mga emperador ng roma
Mga emperador ng romaMga emperador ng roma
Mga emperador ng roma
 
AP III - Kabihasnang Minoan at Mycenaean
AP III - Kabihasnang Minoan at MycenaeanAP III - Kabihasnang Minoan at Mycenaean
AP III - Kabihasnang Minoan at Mycenaean
 
Kabihasnang Roman
Kabihasnang RomanKabihasnang Roman
Kabihasnang Roman
 
Julius Ceasar
Julius CeasarJulius Ceasar
Julius Ceasar
 
Unang triumvirate
Unang triumvirateUnang triumvirate
Unang triumvirate
 
Mga unang kabihasnan sa mesopotamia
Mga unang kabihasnan sa mesopotamiaMga unang kabihasnan sa mesopotamia
Mga unang kabihasnan sa mesopotamia
 
Kabihasnang Minoan at Mycenaean
Kabihasnang Minoan at MycenaeanKabihasnang Minoan at Mycenaean
Kabihasnang Minoan at Mycenaean
 
Aralin 5: Ang Kabihasnang Klasikal ng america at africa at sa mga Pulo sa Pas...
Aralin 5: Ang Kabihasnang Klasikal ng america at africa at sa mga Pulo sa Pas...Aralin 5: Ang Kabihasnang Klasikal ng america at africa at sa mga Pulo sa Pas...
Aralin 5: Ang Kabihasnang Klasikal ng america at africa at sa mga Pulo sa Pas...
 
Ang digmaang peloponnesian
Ang digmaang peloponnesian Ang digmaang peloponnesian
Ang digmaang peloponnesian
 
Kabihasnang Maya
Kabihasnang MayaKabihasnang Maya
Kabihasnang Maya
 
Holy roman empire
Holy roman empireHoly roman empire
Holy roman empire
 
AP III - Ang mga Kabihasnan sa Amerika
AP III - Ang mga Kabihasnan sa AmerikaAP III - Ang mga Kabihasnan sa Amerika
AP III - Ang mga Kabihasnan sa Amerika
 
Sparta
SpartaSparta
Sparta
 
Paglaganap ng kapangyarihan ng rome
Paglaganap ng kapangyarihan ng romePaglaganap ng kapangyarihan ng rome
Paglaganap ng kapangyarihan ng rome
 
Ang Roma
Ang RomaAng Roma
Ang Roma
 
GRAECO-PERSIAN WAR AND PELOPONNESIAN WAR
GRAECO-PERSIAN WAR AND PELOPONNESIAN WARGRAECO-PERSIAN WAR AND PELOPONNESIAN WAR
GRAECO-PERSIAN WAR AND PELOPONNESIAN WAR
 
Ang Banta ng Persia
Ang Banta ng PersiaAng Banta ng Persia
Ang Banta ng Persia
 
Kabihasnang minoan
Kabihasnang minoanKabihasnang minoan
Kabihasnang minoan
 

Viewers also liked

Ang republic ng rome at ang imperyong romano
Ang republic ng rome at ang imperyong romanoAng republic ng rome at ang imperyong romano
Ang republic ng rome at ang imperyong romanoMiehj Parreño
 
Mga pamana ng sinaunang kabihasnan ng roma
Mga pamana ng sinaunang kabihasnan ng romaMga pamana ng sinaunang kabihasnan ng roma
Mga pamana ng sinaunang kabihasnan ng romaJeddie Ann Panguito
 
Ang paghina at tuluyang pagbagsak ng imperyo
Ang paghina at tuluyang pagbagsak ng imperyo Ang paghina at tuluyang pagbagsak ng imperyo
Ang paghina at tuluyang pagbagsak ng imperyo jackeline abinales
 
Masasamang emperador ng rome
Masasamang emperador ng romeMasasamang emperador ng rome
Masasamang emperador ng romeMycz Doña
 
Ang Tagumpay ng Plebeian Laban sa Patrician
Ang Tagumpay ng Plebeian Laban sa PatricianAng Tagumpay ng Plebeian Laban sa Patrician
Ang Tagumpay ng Plebeian Laban sa PatricianMC Weh
 
Power point presentation1
Power point presentation1Power point presentation1
Power point presentation1Shaira Castro
 
Mga Pagbabagong Dulot ng Paglawak ng Kapangyarihang Roman
Mga Pagbabagong Dulot ng Paglawak ng Kapangyarihang RomanMga Pagbabagong Dulot ng Paglawak ng Kapangyarihang Roman
Mga Pagbabagong Dulot ng Paglawak ng Kapangyarihang RomanGodwin Lanojan
 
Sinaunang Rome
Sinaunang RomeSinaunang Rome
Sinaunang Romedranel
 
imperyong Romano at ang Pagbagsak nito
imperyong Romano at ang Pagbagsak nitoimperyong Romano at ang Pagbagsak nito
imperyong Romano at ang Pagbagsak nitoria de los santos
 
Ang Daigdig sa Panahon ng Transisyon
Ang Daigdig sa Panahon ng TransisyonAng Daigdig sa Panahon ng Transisyon
Ang Daigdig sa Panahon ng TransisyonNoemi Marcera
 
Mga antas ng pagpapahalaga
Mga antas ng pagpapahalagaMga antas ng pagpapahalaga
Mga antas ng pagpapahalagaMaricar Valmonte
 
Ang sistemang pyudalismo at manoryalismo
Ang sistemang pyudalismo at manoryalismoAng sistemang pyudalismo at manoryalismo
Ang sistemang pyudalismo at manoryalismoCharliez Jane Soriano
 

Viewers also liked (18)

Ang republic ng rome at ang imperyong romano
Ang republic ng rome at ang imperyong romanoAng republic ng rome at ang imperyong romano
Ang republic ng rome at ang imperyong romano
 
Mga pamana ng sinaunang kabihasnan ng roma
Mga pamana ng sinaunang kabihasnan ng romaMga pamana ng sinaunang kabihasnan ng roma
Mga pamana ng sinaunang kabihasnan ng roma
 
Ang paghina at tuluyang pagbagsak ng imperyo
Ang paghina at tuluyang pagbagsak ng imperyo Ang paghina at tuluyang pagbagsak ng imperyo
Ang paghina at tuluyang pagbagsak ng imperyo
 
Masasamang emperador ng rome
Masasamang emperador ng romeMasasamang emperador ng rome
Masasamang emperador ng rome
 
10 pamana ng roma
10 pamana ng roma10 pamana ng roma
10 pamana ng roma
 
Pamana ng Sinaunang Roma
Pamana ng Sinaunang RomaPamana ng Sinaunang Roma
Pamana ng Sinaunang Roma
 
Ang Tagumpay ng Plebeian Laban sa Patrician
Ang Tagumpay ng Plebeian Laban sa PatricianAng Tagumpay ng Plebeian Laban sa Patrician
Ang Tagumpay ng Plebeian Laban sa Patrician
 
Power point presentation1
Power point presentation1Power point presentation1
Power point presentation1
 
Mga Pagbabagong Dulot ng Paglawak ng Kapangyarihang Roman
Mga Pagbabagong Dulot ng Paglawak ng Kapangyarihang RomanMga Pagbabagong Dulot ng Paglawak ng Kapangyarihang Roman
Mga Pagbabagong Dulot ng Paglawak ng Kapangyarihang Roman
 
Sinaunang Rome
Sinaunang RomeSinaunang Rome
Sinaunang Rome
 
Kultura ng mga Romano
Kultura ng mga RomanoKultura ng mga Romano
Kultura ng mga Romano
 
imperyong Romano at ang Pagbagsak nito
imperyong Romano at ang Pagbagsak nitoimperyong Romano at ang Pagbagsak nito
imperyong Romano at ang Pagbagsak nito
 
Ang Daigdig sa Panahon ng Transisyon
Ang Daigdig sa Panahon ng TransisyonAng Daigdig sa Panahon ng Transisyon
Ang Daigdig sa Panahon ng Transisyon
 
Ang pyudalismo
Ang pyudalismoAng pyudalismo
Ang pyudalismo
 
Pyudalismo
PyudalismoPyudalismo
Pyudalismo
 
Mga antas ng pagpapahalaga
Mga antas ng pagpapahalagaMga antas ng pagpapahalaga
Mga antas ng pagpapahalaga
 
Ang sistemang pyudalismo at manoryalismo
Ang sistemang pyudalismo at manoryalismoAng sistemang pyudalismo at manoryalismo
Ang sistemang pyudalismo at manoryalismo
 
Mga krusada
Mga krusadaMga krusada
Mga krusada
 

Similar to IMPERYONG ROMANO

Aralin 12 ang kabihasnang greek (3rd yr.)
Aralin 12 ang kabihasnang greek (3rd yr.)Aralin 12 ang kabihasnang greek (3rd yr.)
Aralin 12 ang kabihasnang greek (3rd yr.)Lavinia Lyle Bautista
 
Kabihasnan ng sinaunang roma1
Kabihasnan ng sinaunang roma1Kabihasnan ng sinaunang roma1
Kabihasnan ng sinaunang roma1campollo2des
 
Apreviewerfor4thquarter 110912065953-phpapp01
Apreviewerfor4thquarter 110912065953-phpapp01Apreviewerfor4thquarter 110912065953-phpapp01
Apreviewerfor4thquarter 110912065953-phpapp01Chenie Mae Alunan
 
Marife report-1230536727114917-1
Marife report-1230536727114917-1Marife report-1230536727114917-1
Marife report-1230536727114917-1Dimple Molejon
 
group 4 report-1230536727114917-1
group 4 report-1230536727114917-1group 4 report-1230536727114917-1
group 4 report-1230536727114917-1Dimple Molejon
 
Heograpiya at Kabihasnang Rome
Heograpiya at Kabihasnang RomeHeograpiya at Kabihasnang Rome
Heograpiya at Kabihasnang Romeria de los santos
 
Araling panlipunan 8 modyul 2 quARTER 2.pptx
Araling panlipunan 8 modyul 2 quARTER 2.pptxAraling panlipunan 8 modyul 2 quARTER 2.pptx
Araling panlipunan 8 modyul 2 quARTER 2.pptxKeycelynBuratoButilL
 
Modyul 05 republika at imperyong romano
Modyul 05   republika at imperyong romanoModyul 05   republika at imperyong romano
Modyul 05 republika at imperyong romano南 睿
 
Modyul 05 republika at imperyong romano
Modyul 05   republika at imperyong romanoModyul 05   republika at imperyong romano
Modyul 05 republika at imperyong romanodionesioable
 
Ang Imperyong Macedonia at si Alexander The Great.pptx.pdf
Ang Imperyong Macedonia at si Alexander The Great.pptx.pdfAng Imperyong Macedonia at si Alexander The Great.pptx.pdf
Ang Imperyong Macedonia at si Alexander The Great.pptx.pdfMariaElenaViadorSuli
 
Ang Imperyong Macedonia at si Alexander The Great (1).pptx
Ang Imperyong Macedonia at si Alexander The Great (1).pptxAng Imperyong Macedonia at si Alexander The Great (1).pptx
Ang Imperyong Macedonia at si Alexander The Great (1).pptxMaria Elena Sulio
 

Similar to IMPERYONG ROMANO (20)

Aralin 12 ang kabihasnang greek (3rd yr.)
Aralin 12 ang kabihasnang greek (3rd yr.)Aralin 12 ang kabihasnang greek (3rd yr.)
Aralin 12 ang kabihasnang greek (3rd yr.)
 
Kabihasnan ng sinaunang roma1
Kabihasnan ng sinaunang roma1Kabihasnan ng sinaunang roma1
Kabihasnan ng sinaunang roma1
 
ROMAN REPUBLIC
ROMAN REPUBLICROMAN REPUBLIC
ROMAN REPUBLIC
 
Ap reviewer for 4th quarter
Ap reviewer for 4th quarterAp reviewer for 4th quarter
Ap reviewer for 4th quarter
 
Apreviewerfor4thquarter 110912065953-phpapp01
Apreviewerfor4thquarter 110912065953-phpapp01Apreviewerfor4thquarter 110912065953-phpapp01
Apreviewerfor4thquarter 110912065953-phpapp01
 
Pinagmulan
PinagmulanPinagmulan
Pinagmulan
 
Marife report-1230536727114917-1
Marife report-1230536727114917-1Marife report-1230536727114917-1
Marife report-1230536727114917-1
 
group 4 report-1230536727114917-1
group 4 report-1230536727114917-1group 4 report-1230536727114917-1
group 4 report-1230536727114917-1
 
Sinaunang rome-1231047055668100-2
Sinaunang rome-1231047055668100-2Sinaunang rome-1231047055668100-2
Sinaunang rome-1231047055668100-2
 
Sd
SdSd
Sd
 
/ITALY\
/ITALY\/ITALY\
/ITALY\
 
Heograpiya at Kabihasnang Rome
Heograpiya at Kabihasnang RomeHeograpiya at Kabihasnang Rome
Heograpiya at Kabihasnang Rome
 
Kamaharlikaan ng rome
Kamaharlikaan ng romeKamaharlikaan ng rome
Kamaharlikaan ng rome
 
ROMA_PART2
ROMA_PART2ROMA_PART2
ROMA_PART2
 
Araling panlipunan 8 modyul 2 quARTER 2.pptx
Araling panlipunan 8 modyul 2 quARTER 2.pptxAraling panlipunan 8 modyul 2 quARTER 2.pptx
Araling panlipunan 8 modyul 2 quARTER 2.pptx
 
Modyul 05 republika at imperyong romano
Modyul 05   republika at imperyong romanoModyul 05   republika at imperyong romano
Modyul 05 republika at imperyong romano
 
Modyul 05 republika at imperyong romano
Modyul 05   republika at imperyong romanoModyul 05   republika at imperyong romano
Modyul 05 republika at imperyong romano
 
Ang Kabihasnang Roman
Ang Kabihasnang RomanAng Kabihasnang Roman
Ang Kabihasnang Roman
 
Ang Imperyong Macedonia at si Alexander The Great.pptx.pdf
Ang Imperyong Macedonia at si Alexander The Great.pptx.pdfAng Imperyong Macedonia at si Alexander The Great.pptx.pdf
Ang Imperyong Macedonia at si Alexander The Great.pptx.pdf
 
Ang Imperyong Macedonia at si Alexander The Great (1).pptx
Ang Imperyong Macedonia at si Alexander The Great (1).pptxAng Imperyong Macedonia at si Alexander The Great (1).pptx
Ang Imperyong Macedonia at si Alexander The Great (1).pptx
 

More from Sophia Marie Verdeflor

Similar Values and Traditions of Filipino and Chinese
Similar Values and Traditions  of Filipino and Chinese Similar Values and Traditions  of Filipino and Chinese
Similar Values and Traditions of Filipino and Chinese Sophia Marie Verdeflor
 
Introduction to Architecture, Design and Allied Arts
Introduction to Architecture, Design and Allied ArtsIntroduction to Architecture, Design and Allied Arts
Introduction to Architecture, Design and Allied ArtsSophia Marie Verdeflor
 
Pamantayan sa Bawat Baitang - Grade 7, 8, 9 & 10
Pamantayan sa Bawat Baitang - Grade 7, 8, 9 & 10Pamantayan sa Bawat Baitang - Grade 7, 8, 9 & 10
Pamantayan sa Bawat Baitang - Grade 7, 8, 9 & 10Sophia Marie Verdeflor
 
Mga Teorya - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)
Mga Teorya - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)Mga Teorya - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)
Mga Teorya - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)Sophia Marie Verdeflor
 
Mga Dulog sa Pagtuturo - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)
Mga Dulog sa Pagtuturo - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)Mga Dulog sa Pagtuturo - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)
Mga Dulog sa Pagtuturo - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)Sophia Marie Verdeflor
 
Limang Pangunahing Kakayahan (Macro Skills) - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)
Limang Pangunahing Kakayahan (Macro Skills) - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)Limang Pangunahing Kakayahan (Macro Skills) - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)
Limang Pangunahing Kakayahan (Macro Skills) - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)Sophia Marie Verdeflor
 
Layunin ng Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)
Layunin ng Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)Layunin ng Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)
Layunin ng Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)Sophia Marie Verdeflor
 
Course Desciption - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)
Course Desciption - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)Course Desciption - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)
Course Desciption - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)Sophia Marie Verdeflor
 
Ang mga Pilosopiya at mga Teoryang Batayan ng Pagtuturo-Pagkatuto - Edukasyon...
Ang mga Pilosopiya at mga Teoryang Batayan ng Pagtuturo-Pagkatuto - Edukasyon...Ang mga Pilosopiya at mga Teoryang Batayan ng Pagtuturo-Pagkatuto - Edukasyon...
Ang mga Pilosopiya at mga Teoryang Batayan ng Pagtuturo-Pagkatuto - Edukasyon...Sophia Marie Verdeflor
 
Character Profile: Simoun, Huli at Kabesang Tales
Character Profile: Simoun, Huli at Kabesang TalesCharacter Profile: Simoun, Huli at Kabesang Tales
Character Profile: Simoun, Huli at Kabesang TalesSophia Marie Verdeflor
 
Reaction Paper: Kabanata 37: Ang Hiwaga
Reaction Paper: Kabanata 37: Ang HiwagaReaction Paper: Kabanata 37: Ang Hiwaga
Reaction Paper: Kabanata 37: Ang HiwagaSophia Marie Verdeflor
 
El FIlibusterismo: Buod ng Kabanata 1-10
El FIlibusterismo: Buod ng Kabanata 1-10El FIlibusterismo: Buod ng Kabanata 1-10
El FIlibusterismo: Buod ng Kabanata 1-10Sophia Marie Verdeflor
 
Strategic Intervention Material (SIM) Ekonomiks-Pagkonsumo
Strategic Intervention Material (SIM) Ekonomiks-PagkonsumoStrategic Intervention Material (SIM) Ekonomiks-Pagkonsumo
Strategic Intervention Material (SIM) Ekonomiks-PagkonsumoSophia Marie Verdeflor
 

More from Sophia Marie Verdeflor (20)

Similar Values and Traditions of Filipino and Chinese
Similar Values and Traditions  of Filipino and Chinese Similar Values and Traditions  of Filipino and Chinese
Similar Values and Traditions of Filipino and Chinese
 
Afro-Asian Literature
Afro-Asian LiteratureAfro-Asian Literature
Afro-Asian Literature
 
Timeline of Philippine Literature
Timeline of Philippine LiteratureTimeline of Philippine Literature
Timeline of Philippine Literature
 
Ilocano Literature
Ilocano LiteratureIlocano Literature
Ilocano Literature
 
Introduction to Architecture, Design and Allied Arts
Introduction to Architecture, Design and Allied ArtsIntroduction to Architecture, Design and Allied Arts
Introduction to Architecture, Design and Allied Arts
 
Pamantayan sa Bawat Baitang - Grade 7, 8, 9 & 10
Pamantayan sa Bawat Baitang - Grade 7, 8, 9 & 10Pamantayan sa Bawat Baitang - Grade 7, 8, 9 & 10
Pamantayan sa Bawat Baitang - Grade 7, 8, 9 & 10
 
Mga Teorya - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)
Mga Teorya - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)Mga Teorya - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)
Mga Teorya - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)
 
Mga Dulog sa Pagtuturo - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)
Mga Dulog sa Pagtuturo - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)Mga Dulog sa Pagtuturo - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)
Mga Dulog sa Pagtuturo - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)
 
Limang Pangunahing Kakayahan (Macro Skills) - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)
Limang Pangunahing Kakayahan (Macro Skills) - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)Limang Pangunahing Kakayahan (Macro Skills) - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)
Limang Pangunahing Kakayahan (Macro Skills) - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)
 
Layunin ng Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)
Layunin ng Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)Layunin ng Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)
Layunin ng Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)
 
Course Desciption - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)
Course Desciption - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)Course Desciption - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)
Course Desciption - Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP)
 
Ang mga Pilosopiya at mga Teoryang Batayan ng Pagtuturo-Pagkatuto - Edukasyon...
Ang mga Pilosopiya at mga Teoryang Batayan ng Pagtuturo-Pagkatuto - Edukasyon...Ang mga Pilosopiya at mga Teoryang Batayan ng Pagtuturo-Pagkatuto - Edukasyon...
Ang mga Pilosopiya at mga Teoryang Batayan ng Pagtuturo-Pagkatuto - Edukasyon...
 
Character Profile: Simoun, Huli at Kabesang Tales
Character Profile: Simoun, Huli at Kabesang TalesCharacter Profile: Simoun, Huli at Kabesang Tales
Character Profile: Simoun, Huli at Kabesang Tales
 
Reaction Paper: Kabanata 37: Ang Hiwaga
Reaction Paper: Kabanata 37: Ang HiwagaReaction Paper: Kabanata 37: Ang Hiwaga
Reaction Paper: Kabanata 37: Ang Hiwaga
 
Suring Pelikula - ANAK
Suring Pelikula - ANAKSuring Pelikula - ANAK
Suring Pelikula - ANAK
 
El FIlibusterismo: Buod ng Kabanata 1-10
El FIlibusterismo: Buod ng Kabanata 1-10El FIlibusterismo: Buod ng Kabanata 1-10
El FIlibusterismo: Buod ng Kabanata 1-10
 
Amelia Earhart Timeline
Amelia Earhart TimelineAmelia Earhart Timeline
Amelia Earhart Timeline
 
Thyroid Glands
Thyroid GlandsThyroid Glands
Thyroid Glands
 
Strategic Intervention Material (SIM) Ekonomiks-Pagkonsumo
Strategic Intervention Material (SIM) Ekonomiks-PagkonsumoStrategic Intervention Material (SIM) Ekonomiks-Pagkonsumo
Strategic Intervention Material (SIM) Ekonomiks-Pagkonsumo
 
Pagsulong at Pag-unlad
Pagsulong at Pag-unladPagsulong at Pag-unlad
Pagsulong at Pag-unlad
 

Recently uploaded

IBAT IBANG IDEOLOHIYA SA SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYA
IBAT IBANG IDEOLOHIYA SA SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYAIBAT IBANG IDEOLOHIYA SA SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYA
IBAT IBANG IDEOLOHIYA SA SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYANaennylMTanuban
 
MGA KABABAIHAN NG SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYA
MGA KABABAIHAN NG SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYAMGA KABABAIHAN NG SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYA
MGA KABABAIHAN NG SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYARonalynGatelaCajudo
 
AP 4 - MAY BAHAGI AKO SA KAHUSAYANG PANSIBIKO
AP 4 - MAY BAHAGI AKO SA KAHUSAYANG PANSIBIKOAP 4 - MAY BAHAGI AKO SA KAHUSAYANG PANSIBIKO
AP 4 - MAY BAHAGI AKO SA KAHUSAYANG PANSIBIKONecelynMontolo
 
Pagsusuri-sa-awit-Presentasyon.pptx Mga teorya sa panitikan
Pagsusuri-sa-awit-Presentasyon.pptx Mga teorya sa  panitikanPagsusuri-sa-awit-Presentasyon.pptx Mga teorya sa  panitikan
Pagsusuri-sa-awit-Presentasyon.pptx Mga teorya sa panitikanJohairaAcot
 
cold-war-tagalog-version.ppt.aRALING PANLIPUNAN
cold-war-tagalog-version.ppt.aRALING PANLIPUNANcold-war-tagalog-version.ppt.aRALING PANLIPUNAN
cold-war-tagalog-version.ppt.aRALING PANLIPUNANLovelyAngelFrancia1
 
Bahagi ng makinang de-padyak 03-13-23 (1).pptx
Bahagi ng makinang de-padyak 03-13-23 (1).pptxBahagi ng makinang de-padyak 03-13-23 (1).pptx
Bahagi ng makinang de-padyak 03-13-23 (1).pptxjennygomez299283
 
AP Q1 Wk2 ANG KILUSANG PROPAGANDA AT ANG KATIPUNAN.pptx
AP Q1 Wk2 ANG KILUSANG PROPAGANDA AT ANG KATIPUNAN.pptxAP Q1 Wk2 ANG KILUSANG PROPAGANDA AT ANG KATIPUNAN.pptx
AP Q1 Wk2 ANG KILUSANG PROPAGANDA AT ANG KATIPUNAN.pptxComisoMhico
 
Konsepto sa Pananaliksik sa pagbasa at Pagsusuri Tungo sa tekstong pananaliks...
Konsepto sa Pananaliksik sa pagbasa at Pagsusuri Tungo sa tekstong pananaliks...Konsepto sa Pananaliksik sa pagbasa at Pagsusuri Tungo sa tekstong pananaliks...
Konsepto sa Pananaliksik sa pagbasa at Pagsusuri Tungo sa tekstong pananaliks...AnjillyAIbrahim
 
Presentation in science 3 (init at liwanag)
Presentation in science 3 (init at liwanag)Presentation in science 3 (init at liwanag)
Presentation in science 3 (init at liwanag)AngelicaSantiago45
 
ESP 10 ANG MGA ISYUNG MORAL SA BUHAY .pptx
ESP 10 ANG MGA ISYUNG MORAL SA BUHAY .pptxESP 10 ANG MGA ISYUNG MORAL SA BUHAY .pptx
ESP 10 ANG MGA ISYUNG MORAL SA BUHAY .pptxElmaPBasilio
 
Grade 7 - Kalagayan Timog Asya sa Unang Digmaang Pandaigdig.pptx
Grade 7 - Kalagayan Timog Asya sa Unang Digmaang Pandaigdig.pptxGrade 7 - Kalagayan Timog Asya sa Unang Digmaang Pandaigdig.pptx
Grade 7 - Kalagayan Timog Asya sa Unang Digmaang Pandaigdig.pptxGeizukiTaro
 
Araling Panlipunan 6-Q4-Week 4-D1 (1).pptx
Araling Panlipunan 6-Q4-Week 4-D1 (1).pptxAraling Panlipunan 6-Q4-Week 4-D1 (1).pptx
Araling Panlipunan 6-Q4-Week 4-D1 (1).pptxarleenrodelas1
 
Module 3 Grade 7 pagkalaya ng timog at silangang asya.pptx
Module 3 Grade 7 pagkalaya ng timog at silangang asya.pptxModule 3 Grade 7 pagkalaya ng timog at silangang asya.pptx
Module 3 Grade 7 pagkalaya ng timog at silangang asya.pptxsmileydainty
 
Grade 8, Module 1 Quarter 4Unang Digmaang Pandaigdig sanhi, dahilan, at bunga...
Grade 8, Module 1 Quarter 4Unang Digmaang Pandaigdig sanhi, dahilan, at bunga...Grade 8, Module 1 Quarter 4Unang Digmaang Pandaigdig sanhi, dahilan, at bunga...
Grade 8, Module 1 Quarter 4Unang Digmaang Pandaigdig sanhi, dahilan, at bunga...mtmedel20in0037
 
Grade 7 - KOLONIYALISMO AT IMPERYALISMO SA SILANGANG ASYA.pptx
Grade 7 - KOLONIYALISMO AT IMPERYALISMO SA SILANGANG ASYA.pptxGrade 7 - KOLONIYALISMO AT IMPERYALISMO SA SILANGANG ASYA.pptx
Grade 7 - KOLONIYALISMO AT IMPERYALISMO SA SILANGANG ASYA.pptxGeizukiTaro
 
paggamit ng pangungusap sa ibat iabng sitwasyonCOT-Q3-FIL6-2022 - Copy.pptx f...
paggamit ng pangungusap sa ibat iabng sitwasyonCOT-Q3-FIL6-2022 - Copy.pptx f...paggamit ng pangungusap sa ibat iabng sitwasyonCOT-Q3-FIL6-2022 - Copy.pptx f...
paggamit ng pangungusap sa ibat iabng sitwasyonCOT-Q3-FIL6-2022 - Copy.pptx f...FairyLouMejia1
 
ESP- PAMILYA SA ISANG MAPAYAPANG KOMUNIDAD.pptx
ESP- PAMILYA SA ISANG MAPAYAPANG KOMUNIDAD.pptxESP- PAMILYA SA ISANG MAPAYAPANG KOMUNIDAD.pptx
ESP- PAMILYA SA ISANG MAPAYAPANG KOMUNIDAD.pptxChristineJaneWaquizM
 
Ang muling pagsigla ng Panitikan sa Ingles (5).pptx
Ang muling pagsigla ng Panitikan sa Ingles (5).pptxAng muling pagsigla ng Panitikan sa Ingles (5).pptx
Ang muling pagsigla ng Panitikan sa Ingles (5).pptxjobellejulianosalang
 
Maagang Pagbubuntis -- Teenage Pregnancy
Maagang Pagbubuntis -- Teenage PregnancyMaagang Pagbubuntis -- Teenage Pregnancy
Maagang Pagbubuntis -- Teenage Pregnancykatpantan
 
Modyul-14.MGA ISYUNG MORAL TUNGKOL SA SEKSIWALIDAD
Modyul-14.MGA ISYUNG MORAL TUNGKOL SA SEKSIWALIDADModyul-14.MGA ISYUNG MORAL TUNGKOL SA SEKSIWALIDAD
Modyul-14.MGA ISYUNG MORAL TUNGKOL SA SEKSIWALIDADlykamaevargas77
 

Recently uploaded (20)

IBAT IBANG IDEOLOHIYA SA SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYA
IBAT IBANG IDEOLOHIYA SA SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYAIBAT IBANG IDEOLOHIYA SA SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYA
IBAT IBANG IDEOLOHIYA SA SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYA
 
MGA KABABAIHAN NG SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYA
MGA KABABAIHAN NG SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYAMGA KABABAIHAN NG SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYA
MGA KABABAIHAN NG SILANGAN AT TIMOG SILANGANG ASYA
 
AP 4 - MAY BAHAGI AKO SA KAHUSAYANG PANSIBIKO
AP 4 - MAY BAHAGI AKO SA KAHUSAYANG PANSIBIKOAP 4 - MAY BAHAGI AKO SA KAHUSAYANG PANSIBIKO
AP 4 - MAY BAHAGI AKO SA KAHUSAYANG PANSIBIKO
 
Pagsusuri-sa-awit-Presentasyon.pptx Mga teorya sa panitikan
Pagsusuri-sa-awit-Presentasyon.pptx Mga teorya sa  panitikanPagsusuri-sa-awit-Presentasyon.pptx Mga teorya sa  panitikan
Pagsusuri-sa-awit-Presentasyon.pptx Mga teorya sa panitikan
 
cold-war-tagalog-version.ppt.aRALING PANLIPUNAN
cold-war-tagalog-version.ppt.aRALING PANLIPUNANcold-war-tagalog-version.ppt.aRALING PANLIPUNAN
cold-war-tagalog-version.ppt.aRALING PANLIPUNAN
 
Bahagi ng makinang de-padyak 03-13-23 (1).pptx
Bahagi ng makinang de-padyak 03-13-23 (1).pptxBahagi ng makinang de-padyak 03-13-23 (1).pptx
Bahagi ng makinang de-padyak 03-13-23 (1).pptx
 
AP Q1 Wk2 ANG KILUSANG PROPAGANDA AT ANG KATIPUNAN.pptx
AP Q1 Wk2 ANG KILUSANG PROPAGANDA AT ANG KATIPUNAN.pptxAP Q1 Wk2 ANG KILUSANG PROPAGANDA AT ANG KATIPUNAN.pptx
AP Q1 Wk2 ANG KILUSANG PROPAGANDA AT ANG KATIPUNAN.pptx
 
Konsepto sa Pananaliksik sa pagbasa at Pagsusuri Tungo sa tekstong pananaliks...
Konsepto sa Pananaliksik sa pagbasa at Pagsusuri Tungo sa tekstong pananaliks...Konsepto sa Pananaliksik sa pagbasa at Pagsusuri Tungo sa tekstong pananaliks...
Konsepto sa Pananaliksik sa pagbasa at Pagsusuri Tungo sa tekstong pananaliks...
 
Presentation in science 3 (init at liwanag)
Presentation in science 3 (init at liwanag)Presentation in science 3 (init at liwanag)
Presentation in science 3 (init at liwanag)
 
ESP 10 ANG MGA ISYUNG MORAL SA BUHAY .pptx
ESP 10 ANG MGA ISYUNG MORAL SA BUHAY .pptxESP 10 ANG MGA ISYUNG MORAL SA BUHAY .pptx
ESP 10 ANG MGA ISYUNG MORAL SA BUHAY .pptx
 
Grade 7 - Kalagayan Timog Asya sa Unang Digmaang Pandaigdig.pptx
Grade 7 - Kalagayan Timog Asya sa Unang Digmaang Pandaigdig.pptxGrade 7 - Kalagayan Timog Asya sa Unang Digmaang Pandaigdig.pptx
Grade 7 - Kalagayan Timog Asya sa Unang Digmaang Pandaigdig.pptx
 
Araling Panlipunan 6-Q4-Week 4-D1 (1).pptx
Araling Panlipunan 6-Q4-Week 4-D1 (1).pptxAraling Panlipunan 6-Q4-Week 4-D1 (1).pptx
Araling Panlipunan 6-Q4-Week 4-D1 (1).pptx
 
Module 3 Grade 7 pagkalaya ng timog at silangang asya.pptx
Module 3 Grade 7 pagkalaya ng timog at silangang asya.pptxModule 3 Grade 7 pagkalaya ng timog at silangang asya.pptx
Module 3 Grade 7 pagkalaya ng timog at silangang asya.pptx
 
Grade 8, Module 1 Quarter 4Unang Digmaang Pandaigdig sanhi, dahilan, at bunga...
Grade 8, Module 1 Quarter 4Unang Digmaang Pandaigdig sanhi, dahilan, at bunga...Grade 8, Module 1 Quarter 4Unang Digmaang Pandaigdig sanhi, dahilan, at bunga...
Grade 8, Module 1 Quarter 4Unang Digmaang Pandaigdig sanhi, dahilan, at bunga...
 
Grade 7 - KOLONIYALISMO AT IMPERYALISMO SA SILANGANG ASYA.pptx
Grade 7 - KOLONIYALISMO AT IMPERYALISMO SA SILANGANG ASYA.pptxGrade 7 - KOLONIYALISMO AT IMPERYALISMO SA SILANGANG ASYA.pptx
Grade 7 - KOLONIYALISMO AT IMPERYALISMO SA SILANGANG ASYA.pptx
 
paggamit ng pangungusap sa ibat iabng sitwasyonCOT-Q3-FIL6-2022 - Copy.pptx f...
paggamit ng pangungusap sa ibat iabng sitwasyonCOT-Q3-FIL6-2022 - Copy.pptx f...paggamit ng pangungusap sa ibat iabng sitwasyonCOT-Q3-FIL6-2022 - Copy.pptx f...
paggamit ng pangungusap sa ibat iabng sitwasyonCOT-Q3-FIL6-2022 - Copy.pptx f...
 
ESP- PAMILYA SA ISANG MAPAYAPANG KOMUNIDAD.pptx
ESP- PAMILYA SA ISANG MAPAYAPANG KOMUNIDAD.pptxESP- PAMILYA SA ISANG MAPAYAPANG KOMUNIDAD.pptx
ESP- PAMILYA SA ISANG MAPAYAPANG KOMUNIDAD.pptx
 
Ang muling pagsigla ng Panitikan sa Ingles (5).pptx
Ang muling pagsigla ng Panitikan sa Ingles (5).pptxAng muling pagsigla ng Panitikan sa Ingles (5).pptx
Ang muling pagsigla ng Panitikan sa Ingles (5).pptx
 
Maagang Pagbubuntis -- Teenage Pregnancy
Maagang Pagbubuntis -- Teenage PregnancyMaagang Pagbubuntis -- Teenage Pregnancy
Maagang Pagbubuntis -- Teenage Pregnancy
 
Modyul-14.MGA ISYUNG MORAL TUNGKOL SA SEKSIWALIDAD
Modyul-14.MGA ISYUNG MORAL TUNGKOL SA SEKSIWALIDADModyul-14.MGA ISYUNG MORAL TUNGKOL SA SEKSIWALIDAD
Modyul-14.MGA ISYUNG MORAL TUNGKOL SA SEKSIWALIDAD
 

IMPERYONG ROMANO

  • 4.
  • 5.
  • 6.
  • 7. HEOGRAPIYA • May habang 1120 kilometro at may lapad na 240 kilometro • Umaabot sa Timog ng Europa patungo sa Aprika at hinahati ang karagatang Mediterranean sa silangan at kanlurang bahagi.
  • 8. •Ang kabundukan ng Alps sa Hilaga at Apennines ang nagsisilbing hadlang sa mga kaaway.
  • 9. BUNDOK ALPS •Ang Bundok Alps sa hilaga ang siyang naghihiwalay sa Italya sa kabuuan ng Europa.
  • 10.
  • 11.
  • 12. BULUBUNDUKIN NG APENNINES •Ang bulubundukin naman ng Apennines ay matatagpuan mula hilaga hanggang timog ng bansa.
  • 13.
  • 14. •Napapalibutan ito ng Ionian Sea at Thyrrenia sa Kanluran.
  • 16.
  • 18.
  • 19. • Ang lupa ay mataba at angkop na angkop sa pagtatanim. • Dahilan sa mahalumigmig at mamasa- masang klima nito, ang mga magsasaka ay nakapagtatanim ng iba’t ibang butil, gulay, olives, at iba pang mga prutas. • Samantala, ang pag-aangkat at pagpapasok ng mga produkto ay hindi naging madali dahilan salimitado nitong daungan.
  • 21. • Ayon sa alamat, ang lungsod ng Roma ay itinatag ng dalawang kambal na sila Romulus at Remus. ipinatapon ang magkambal noong sila ay mga sanggol pa at iniwan malapit sa Ilog
  • 22. Inalagaan sila ng mga lobo pero noong lumaki na sila, natagpuan sila ng isang pastol at inalagaan din sila ng pastol. Itinatag nila ang bayan ng Roma pero nag-away sila kung sino ang mamumuno dito
  • 23. sabi ng mga ilang historyan, ang pangalan lang ng lungsod ang pinagawayan nila. Nanalo si Romulus at namatay naman si Remus at ipinangalan kay Romulus ang bayan ng Roma.
  • 24.
  • 25.
  • 26.
  • 28. Ilang libong taon mula 2,000- 1,000 BC, ang Italya ay sinakop ng mga Indo- European na sinasabing may kaugnayan sa mga Mycenaean ng Gresya. Ang mga mananakop na ito ay nagtayo ngmga pamayanan at nagsaka ng mga lupang sakahan.
  • 29. • Latium- Ang Roma ay bahagi ng isang rehiyong malapit sa Ilog Tiber sa gitnang Italya na tinawag na Latium. • Latin- uri ng pananalita ng mga taong Indo-European. -isa sa mga pangkat ng Indo- European. - naging ninuno ng mga Romano.
  • 30.
  • 31. Pagkatapos ng ilang daang taon, iba pang pangkat ng tao ang dumating sa Italya. • Etruscans- mga tao mula sa Asya-Minor ang nagtayo ng pamayanan sa hilaga ng mga pamayanan ng mga Latin.
  • 32.
  • 33. • Samantala, ang mga Griyego ay nagtayo din ng kanilang pamayanan sa katimugan ng Italya at sa dulong bahagi ng Isla ng Sicily. Ang mga Etruscan at Griyego ay nagkaroon ng malapit na ugnayang pangkalakalan at nagbigay daan upang maipama na nila ang kanilang kultura sa mga Latin. • Malaki ang naging impluwensya ng kulturang Griyego sa pamumuhay ng mga Latin. Maging ang sining nila ay makakakitaan ng impluwensyang Griyego.
  • 35. • Roma- isang pamayanan kung saan ang maraming pamayanan ng mga Latin sa gitnang bahagi ng Italya ang nagsama-sama. • Nakontrol ng mga Romano ang Ilog ng Tibes na ruta ng kalakalan mula hilaga hanggang timog ng tangway ng Italya.
  • 36. • Tarquins- katawagan sa pamilyang namuno sa mga Estruscans sa pagtatag ng monarkiya sa Roma. • Ginawa nilang pinakamayaman at pinakamalaking lungsod- estado ng Italya ang Roma.
  • 37. • Forum- pamilihan sa gitna ng lungsod. • Bagamat maraming natuhunan mula sa mga Etruscans ang mga Romano dumating din ang panahon na ninais nilang lumaya kaya’t noong 509 BC, itinaboy nila ang Tarquins.
  • 38.
  • 39. • Matapos itaboy ang mga Tarquins, naitatag ang Republika. • Republika- isang uri ng pamahalaan kung saan ang pinuno ay inihahalal ng mga mamamayan.
  • 40. PATRICIANS • Di tulad ng Athens na isang demokratiko, sa Republikang Romano ang namuno ay mga aristokrata. • Lahat sila ay nagmula sa mga mayayamang may-ari ng mga lupa na tinatawag na patrician.
  • 41. • Bagamat sampung porsiyento lamang ng kabuuang populasyon ang mga patrician, nasa kamay nila ang halos lahat ng pangunahing posisyon sa pamahalaan at nagtamasa silang mas maraming karapatan.
  • 42.
  • 43. PLEBEIANS • Karamihan naman sa mga Romano ay mga plebeians. Sila ay mga karaniwang tao na mula sa mayamang mamamayan, negosyante, artisano, magsasaka hanggang sa mga manggagagawa. Bilang mamamayan sila ay nagbabayad ng buwis at naglilingkod sa sandatahan ngunit hindi kapantay ng mga tinamasang karapatan ng mga patrician ang kanilang tinaasang
  • 44.
  • 45. Ang Pamamahala ng Republika • May maayos na takbo ng pamamahala ang pamahalaang Romano. • Tagapagpaganap (Executive) 2 patrician • Tagapagbatas (Legislative)
  • 46. • i-veto - di tanggapin ang desisyon ng bawat isa. • Diktador- 6 na buwan na termino o hanggang di natatapos ang krisis. • Senado- 300 patrician -pinakamakapangyarihang tagapagbatas.
  • 47. • Senador- may terminong habambuhay. Gawain ng Senador: magbigay ng payo sa consul maghain ng batas magtalakay ng mga
  • 48.
  • 49.
  • 50. • Tribunes- karapatang pumili ng sampung pinuno nila sa kanilang hanay. - maaaring mag-veto ng ano mang desisyon ng consul o ng iba pang
  • 51. •Assemblea Binubuo ng lahat ng mamamayan na may maliit lang na kapangyarihan.
  • 52. • Assembly of Tribes Sariling asembleya ng mga Plebeians. • Twelve Tables- Unang talaan ng mga nakasulat na batas ng mga
  • 53.
  • 54.
  • 57. • Legions- pangunahing yunit ng sandatahan ng Roma na binubuo ng 3,000 hanggang 6,000 sundalo. • Legionnaires- ang katawagan sa mga sundalo na bumubuo sa legions.
  • 58.
  • 59.
  • 60. Kumpara sa mga Griyego kung saan ang mga phalanx ay kumikilos paurong lamang at pasulong, ang mga phalanx ng Romano ay mas magaling kumilos maging pakaliwa o pakanan sa mga labanan.
  • 61.
  • 63. • Carthage – sentro ng kalakalan ng Phoenician. • Punic- ibig sabihin ay Phoenician. • Dahilan: natakot ang Carthage na makuha ng Roma ang Sicily. Ang Roma naman ay natakot na baka harangan ng Carthage ang kalakalan sa pagitan ng Italya at
  • 64.
  • 65.
  • 66. • Ito ay naganap sa Sicily • Natalo ng mga Romano ang mga Carthaginian at ito’y pinilit na magbayad ng malaking bayad-pinsala at isuko ang Sicily sa Rome. • Corvus- ginamit ng mga Romano sa pakikidigma, “rotating bridge w/ a spike on the end”
  • 67.
  • 68. • Isang digmaang pandagat. • Gumawa ng mga barkong pandigma ang mga Romano. • Tumagal ito ng halos 20 taon. • Nanalo ang Roma kontra sa Carthage. • Indemnity- bayad pinsala ng mga Romano.
  • 69.
  • 71. • Si Hannibal ang pinakamagiting na heneral na Carthaginian, ay bumuo ng isang makapangyarihang hukbo. • Sa tatlong pagkakataon, natalo nina Hannibal ang mga pwersang Romano na sumalubong sa kanila sa Trebbia, Ilog Trasimene at Cannae. • Ang mga Roman ay nagulantang at sa loob ng 15 taon ay napanatili ni Hannibal ang kanyang hukbo sa lupain ng mga Romano na hindi
  • 72.
  • 73. • Labanan sa Cannae- naganap sa Timog Silangang Asya. • Hen. Publius Scipio- isang sundalong Romano na nanlusob sa mga Carthaginian sa Espanya. • Scipio- nakatalo kay Hannibal sa labanan sa Zama noong 202 BC nang siya ay bumalik sa
  • 74.
  • 75.
  • 76. •Ang pagkatalong ito ang nagwakas sa ikalawang Digmaang Punic. Nanatili ang kalayaan ng Carthage ngunit nawala na ang kapangyarihan nito.
  • 77.
  • 78.
  • 80. • Marcus Porcius Cato pinuno at manunulat. • Nagpadala ang mga Romano ng mga sundalo sa Hilagang Aprika at nilusob ang Carthage. • Umabot ng 3 taon ang pakikipaglaban ng Carthage hanggang sa sila’y tuluyang sumuko.
  • 81.
  • 82. • Pagkatapos nito, sinunog ng mga Romano ang kabuuan ng Carthage at sinabuyan ng asin ang lupang sakahan nito upang tuluyan na itong mawalan ng pakinabang. • Ang mga taong di namatay ay pinagbili bilang mga
  • 83. •Napakalaking tagumpay ito sa Roma at nagkaroon sila ng ganap na kapangyarihan sa kanlurang Mediterrenean.
  • 85. • Hindi lamang ang mga Digmaang Punic ang sumubok sa lakas ng Roma. • Matapos ang marami- raming labanan, natalo nila ang mga Macedonian at noong 146 BC, naging probinsya ng Roma ang
  • 86. • Sumunod na nilusob ng Roma ay ang gitnang silangan. • Noong 133 BC, napasailalim sa kapangyarihan ng mga Romano ang Kaharian ng Pergamum sa Asya.
  • 87. • Bagamat nanatili ang kalayaan ng Ehipto at Syria, naging kaalyado ng Roma ang mga pamahalaang ito. • Pagsapit ng 100 BC, nasakop na ng Roma ang halos lahat ng lupaing nakapaligid sa
  • 90. • Bagamat hinayaan ng Romaang mga lupaing nasakop nito na panatilihin ang kani-kanilang wika, relihiyon, batas, kultura at tradisyon, sila may tungkuling magbayad ng buwis at maging tapat sa kapangyarihang Romano.
  • 91. •Proconsuls- ang tawag sa mga gobernador ng mga Romano. •Publican- hinirang ng mga Romano upang mangolekta ng buwis.
  • 93. • Halos nawasak ang ng Roma noong Ikalawang Digmaang Punic. Ang pananakop ni Hannibal sa Italya ay nagdulot ng malawakang pagkasira ng mga lupaing sakahan.
  • 94. •Latifundias- malalawak na lupain ng mga Romano kung saan sari- saring butil ang itnanim at ibenenta
  • 95. • Ang kapangyarihan sa ekonomiya ng Roma ay mapasakamay ng mga equites o grupo ng mga negosyante. Maraming mga matatandang patrician at mayayamang plebeian ang naging
  • 96. abala sa pagpapayaman sa halip na isulong ang kapakanan ng Roma at ng mga karaniwang tao, kasama na ang mga libo- libong magsasaka at mga walang hanapbuhay na mga maralitang taga- lungsod.
  • 97.
  • 99. Sa gitna ng krisis sa pamahalaan ng Roma noong panahon ng Republika, may mangilan- ngilan ding mayayamang Romano ang nabahala sa katayuan ng mga mahihirap.
  • 100. Para sa kanila, dapat na lunasan ang lumalalang sitwasyon bago pa man magbunga ito ng pag-aalsa. Para sa kanila ang pagpapahalaga sa disipilina, pagsasakripisyo at katapatan sa Republika ay dapat na ibalik upang makaiwas sa ano mang banta ng pag-aalsa.
  • 101. • Tiberius Gracchus isang repormista at tagapagsutlong ng mapayapang pagbabago. ipinasa niya ang mga batas na tutulong sa mga mahihirap sa pamamagitan ng mga bagong batas na limitahan ang lupain ng mga mayayamang may-ari.
  • 102.
  • 103. • Gaius Gracchus Kapatid ni Tiberius. isinulong nito ang reporma sa lupa at pinarami ang bilang ng maliliit na magsasaka. Naging maayos ito sa kanyang dalawang termino bilang Tribune.
  • 104.
  • 105.
  • 106. • Nagpatuloy din ang kaguluhan sa republika na dulot ng lumalaking populasyon ng mga alipin. • Sa loob ng dalawang taon nagpatuloy ang labanan ng mga hukbo ng mga alipin at hukbong sandatahan ng Roma.
  • 107. •Spartacus Isang alipin na nagdeklara ng digmaan upang palayain ang mga alipin sa Italya.
  • 108.
  • 110. • Nabigo ang lahat ng pagtatangkang magkaroon reporma. Nawalan na rin ng tiwala ang mga mahihirap sa pamahalaan.Nagsunud-sunod ang pag-aalsa ng iba’t-ibang grupo na labis na nagahina sa Republika. Sa panahon ng kaguluhan, nagkaroon ng pagkakataon ang mga heneral nang mamuno.
  • 111. • Gaius Marius isang tanyag na heneral. nagsimulang kumuha ng sundalong mula sa mga maralitang walanghanapbuhay
  • 112.
  • 113. • Lucius Cornelius Sulla Mahigpit na katunggali ni Marius. Sa loob ng anim na taon nagpalitan sila ni Marius sa pagiging heneral. Pagsapit ng82 BC natapos na ang kanilang labanan kung saan siSulla ang nagwagi. Di nagtagal itinanghal ni Sulla ang kanyang sarili bilang pang
  • 114.
  • 115. TRIUMVIRATE isang pangkat na may talong pinuno na may magkakapantay na kapangyarihan. FIRST TRIUMVIRATE Pompey (heneral) Crassus (pulitiko) Julian Caesar (soldier and
  • 116. • Binubuo nina Pompey, Crassus, at Julius Caesar. • Nahirang na konsul si Julius Caesar. • Pinaghatian nila ang Roma: Crassus - Rome at Kanluran Julius Caesar -Gaul(France at Belgium) Pompey
  • 117.
  • 118.
  • 119.
  • 120.
  • 121. Si Julius Caesar • Nagmula sa pamilyang patrician • Roman soldier and political leader • Namuno noong Oktubre 49 BC– Marso 15, 44 BC • First Triumvirate – isang unyon na mangangasiwa ng pamahalaan • - binuo ni Julius Caesar, Pompey at Crassus noong 60 BCE. • Naging gobernador ng Gaul • Napalawak ang mga hangganan ng Roma
  • 122. •Naging tanyag dahil sa kanyang mga tagumpay. •Pinabalik siya ng Senate na hindi kasama ang hukbo ngunit sinalungat niya ito. Sa takot ng Senate sa kapangyarihan ni Caesar, tumakas sila sa Greece kasama si Pompey ngunit hinabol parin sila at pinatay. •Ginawang diktador sa kanyang pagbabalik sa Roma. •Binawasan niya ang kapangyarihan ng Senate ngunit ginawa namang 900 ang
  • 123. • Binigyan niya ng Roman Citizenship ang mga nakatira sa Italy. • Inayos ang pagbabayad ng buwis sa mga lalawigan at pinagbuti ang pamamahala. • Pinasuweldo ng mataas ang mga sundalo • Inalis ang pagkakautang ng mga magsasaka • Marso 15, 44 BCE – sinaksak si Caesar habang nasa Senate at namatay. • Marcus Brutus – matalik na kaibigan ni Caesar - kasali sa sabwatang pagpatay ng Senate kay Julius Caesar.Tuluyan ng nagwakas
  • 124. Noong 49 BC sa pagkamatay ni Crassus sa isang digmaan, tuluyan nang nabuwag ang Triumvirate. Naging mortal na magkaaway si Julius Caesar at Pompey. Pumunta si Julius Caesar sa Gresya kungsaan tinalo niya si Pompey. Tumakas si Pompey patungong Ehipto ngunit napaslang naman siya ng Hari ng
  • 125. •Cleopatra Kapatid ng hari na kinilala ni Caesar na noon ay namumuno sa Ehipto, bilang kaibigan ng Roma.
  • 126.
  • 127. Pagbalik ni Caesar sa Roma, itinanghal siya bilang pinakdakilang bayani ng Roma at namuno sa pamahalaan. Nakuha niya ang titulo bilang hari at consul nang sabay. Maraming pagbabago ang kanyang ipinatupad. Inayos niya ang pamahalaan at binabaan niya ang buwis. Upangmatulungan ang mga mahihirap sa Roma, pinadala niya ang 100,000 sundalo atiba pang mga tao sa mga lupaing kanilang nasakop at doon sila ay binigyan ng lupaing sakahan.
  • 128. •Julian Calendar Ipinalabas na bagong kalendaryo na ipinangalan kay Julian Caesar.
  • 129.
  • 130. Pagsapit ng 44 BC ganap na siyang diktador na panghabambuhay, ngunit naging dahilan ito upang mangamba ang mga mayayaman. Natakot sila na kung magiging Hari si Caesar, mawawala na ang senado, at mawawasak nang tuluyan ang Republika. Kaya isang pangkat na binubuo nina Marcus Brutus at Gaius Cassius ang nagplanong paslangin siCaesar.
  • 131.
  • 132.
  • 133. Sinaksak nila Marcus Brutus at Gaius Cassius si Julius Caesar sa Senado noong Ides of March(Marso 15) 44 BC.( Sa Julian Calendar ang Ides ay petsa kung saan ito ay kalagitnaan ng bawat buwan na sumasabay sa pagbilog ng buwan).
  • 134.
  • 135. SECOND TRIUMVIRATE • Binubuo nina Octavian, Lepidus, at Mark Anthony. • Layunin nila na batikusin ang mga pumatay kay Caesar. • Octavian- apo sa pamangkin ni Julius Caesar. -namuno sa Roma at sa Kanluran • Lepidus- isang pulitiko - isang pangunahing pinuno ni Caesar. • Mark Anthony- isang heneral na
  • 136.
  • 137.
  • 138.
  • 139.
  • 140. Ipinaghiganti nila ang naging kamatayan ni Caesar. Hinati nila ang mga lupain ng Roma sa kani-kanilang pangangasiwa. Kinuha ni Ocatavian ang kanluran, samantalang ang silangan ay kay Marc Anthony, at si Lepidus naman ang namuno sa hilagang Aprika. Silang tatlo naman ang namuno sa Italya. Tulad ng inaasahan, nagtalu-talo rin ang tatlong pinuno. Pinilit ni Octavian na umalis sa tungkulin si Lepidus upang siya na ang maghari sa Italya at hilagang Aprika. Samantala patuloy na namuno sa Silangan Si Marc Anthony. Namuno din siya sa Ehipto kasama ang
  • 141. Di ito nagustuhan ni Octavian kaya’t noong 31 BC sa isang bahagi ng karagatan naganap ang Labanan sa Actium sa may kanlurang bahagi ng Gresya at tinalo niya ang magkasanib ng puwersa nina Cleopatra at Marc Anthony. Si Octavian na lamang ang mag-isang namuno sa Roma at mga lupain nito. Upang hindi magpatuloy ang kaguluhan sa Republika, kinailangang magtatag si Octavian ng bagong pamahalaan upang mapanatili ang kaayusan. Dito nagwakas ang
  • 142.
  • 144. Sa pagkakaluklok ni Octavian sa kapangyarihan noong 31 BC, ninais niyang buhaying muli ang Republika. Ngunit dahil sa lawak ng nasasakupan nito at paglaganap ng korapsyon sa pamahalaan, naging imposible ang kanyang mithiin. Sa halip itinatag ni Octavian ang Imperyong Romano.
  • 145. • Augustus Caesar Bilang pinakaunang emperador ng Roma, sinarili ni Octavian ang kapangyarihan. Nakuha niya ang suporta ng senado dahilan sa kinuha niya itong tagapayo at hinayaang pamunuan nila ang ilang probinsiyang Roma at pinahintulutan silang magkaroon ng sariling kabang yaman o (treasury). Ginamit niya ang titulong Augustus, na nangangahulugang ang dakila, at magmula noon kinilala siya bilang Augustus Caesar .
  • 146.
  • 147. • Si Augustus ay naging mabuti at malikhaing pinuno. Ginamitniya ang kanyang kapangyarihan upang magkaroon ng kaayusan atkabutihan sa Roma at sa mga probinsiya nito sa buong panahon ng kanyang pamumuno. Ang reporma sa sandatahang lakas ang inuna niya. Kinuha ni Augustus ang pamumuno sa sandatahang lakas at binigyan niya ang mga
  • 148. Upang mapalawak ang pagkakaisa sa imperyo, ginawa niyang sentro ng pamahalaan ang Roma. Isinulong din niya naibalik ang mga ipinagmamalaking ugali ng mga Romano saya ng pagmamahal sa bayan, pagkakabigkis-bigkis ng pamilya, kasipagan, disiplina, at simpleng pamumuhay.
  • 150. •Namatay si Augustus noong 14 na taon sa panahon ni Kristo (AD). Sa sumunod na 54 na taon, ang imperyo ay pinamunuan ng mga emperador na Julian o emperador mula sa pamilya ni Julius
  • 151. • Mula AD 14 hanggang 37, si Tiberius,ampon ni Augustus, ang itinanghal na emperador. Ipinagpatuloy niya ang mga patakaran ni Augustus Caesar. • Caligula- sumunod kay Tiberius. -malupit na pinuno. -marami ring nagsasabing siya ay baliw hinirang niyang consul ang kanyang mga alagang kabayo.
  • 152.
  • 153. • Pagkalipas ng apat na taon, pinatay siya ng mga sarili niyang sundalo sa kanyang palasyo. • Claudius (AD 41-54) -piniling bagong emperador ng mga sundalo. -tiyuhin ni Caligula. -tanyag na emperador. -naglunsad ng ekspedisyon at naging bahagi ng imperyo ng Britanya.
  • 154.
  • 155. -namatay si Claudius noong 54 AD. • Nero- humalili kay Claudius noong siya ay namatay. -malupit na emperador. -sinasabi ring siya ay baliw sapagkat lahat ng tao ay gusto niyang patayin maski na ang asawa niya at ina kaya’t ipinapatay niya ang mga ito pati
  • 156.
  • 157. Noong AD 64, nagkaroon ng malaking sunog sa Roma at siya ang pinaghinalaang gumawa nito. Pagkalipas ng apat na taon, nag-alsa laban sa kanya ang mga sundalo na naging dahilan upang magpakamatay siya.
  • 159. • Sa sumunod na 30 taon, napasailalim ang imperyo sa kamay ng mga emperador na sinusuportahan ng military tulad ni Vespian. Sa 10 taon (AD 69-79) ng kanyang pamumuno, naibalik niya ang disiplina sa sandatahang lakas at napigil niya ang mga pag-aalsa sa Gaul at Judea.
  • 160. • Sa pagitan ng AD 79-98, tatlo pang emperador ang sumunod kay Vespian. Dalawa dito ay mga anak niya, at ang ikatlo ay si Nerva na pinili ng senado, bilang kapalit niya. Inampon ni Nerva si Trajan, isang kilalang Kastilang Heneral, na naging tanyag dahilan sa kanyang mga naipanalong digmaan sa
  • 161.
  • 162.
  • 163.
  • 164. • Hadrian (AD 117) Emperador na pinsan ni Trajan Para sa kanya, pinakamahalaga ang pagkakaroon ng mabuting pamahalaan kung kayat sinimulan niya ang sistema ng promosyon sa pamahalaan. Pinalakas niya ang mga
  • 165.
  • 166. • Marcus Aurelius (AD 161- 180) Pinakahuling mabuting emperador. Matalinong tao at sumusunod sa pilosopiyang Stoicismo. Isinulat niya ang aklat na Meditation na naglalarawan ng pilosopiyang ito.
  • 167.
  • 168.
  • 169. Naging maunlad ang kanyang panunungkulan at lumaganap ang negosyo at kalakalan na nakarating hanggang India at Tsina. Sa pagkamatay ni Marcus Aurelius noong AD 180, natapos nang tuluyan ang mapayapang panahon sa Roma.
  • 171. • Pax Romana (27 BC-180 AD) Panahon ng kapayapaan. Ang Roma ay naging tahanan ng humigit kumulang isang milyong tao at naging sentro ng sibilisasyong kanluranin. Panahon din ito ng kaunlaran.
  • 174. Maykaya May-ari ng lupa, mangangalakal, doktor, abogado at iba pang naglilingkod sa pamahalaan. May pinakamabuting buhay. Mahihirap Umaasa lamang sa pagkain na rasyon ng pamahalaan, nasa mga lungsod at walang
  • 175. Magsasaka Mahabang oras silang nagtatrabaho upang makapagbigay ng murang pagkain para sa mga mamamayan. Alipin Karaniwang mga Italyanong magsasaka na nawalan ng kalayaan dahil sa hindi nakapagbayad ng utang.
  • 177. •Ang mga Romano, mayayaman o mahihirap man ay mahilig sa mga labanang marahas at nakakamatay bilang libangan. Ang mga malalawak na arena ay lugar para sa mga libangang ito.
  • 178. • Circus Maximus pinakamatandang arena sa Roma ay may upuan para sa 300,000 nakatao. • Colosseum mas maliit kaysa sa Circus Maximus ay kaya namang maglaman ng 50,000 katao.
  • 179.
  • 180.
  • 181. •Ang pinakapopular na libangan ay mga Circus Festival, Chariot Racing at labanan ng mga gladiators. •Gladiators- mga alipin at naparusahang kriminal.
  • 182.
  • 184. • Ang pamilya ang puso ng lipunang Romano. Karaniwan nang malalaki at sama-sama sila sa iisang bubong: mga anak na wala pang asawa, mga anak na lalaking may asawa na at ang pamilya nito, mga umaasang kamag-anak atmga katulong sa bahay na
  • 185. • Ang ama ang pinuno ng lahat ng pamilyang Romano. Siya ang may responsibilidad sa pangangalaga ng kapakanan ng buong pamilya. Siya rin ang nagunguna sa mga ritwal ng pagsamba, nangangasiwa ng mga ari- arian, at nagpapaaral sa
  • 186. • Mas may kalayaan ang kababaihang Romano kaysa sa mga Griyego. Kung noong unang panahon, ang mga ama ang nag-aayos ng kanilang pag-aasawa pagsapit nila sa edad ng 12-13, sa panahon ng
  • 187. • Ang kababaihan ay maaari ring magmay-ari ng ari-arian at ibenta ito, kapag sila aynakipagdiborsyo. Maaari na rin silanmakipagnegosyo at lumagda ng kasulatan kahit di sang-ayon ang kanilang asawa. May karapatan din silang mag-aral kung kayat ang ibang may kaya ay nagkakaroon ng impluwensya
  • 188. • Halimbawa, ang aktibo at agresibong asawa ni Augustus na si Livia ay nakatulong sa kanyang pamamahala at maging sa pamumuno ng anak nilang si Tiberius. Gayunpaman, nanatiling di nakakaboto ang mga kababaihan at wala silang karapatan upang mangasiwa sa mga pampublikong
  • 189.
  • 190.
  • 191. • Karamihan sa mga ugali at mabubuting asal ay itinuro ng mga magulang sa bahay. Ang mga babae ay tinuruan ng literaturang Romano at Griyego, maging ng musika at pagsasayaw. Samantala, mas pormal ang edukasyon para sa mga lalaki lalo na noong panahon ng
  • 194. • Matapos masakop ng Roma ang Silangang Meditteranean noong ikalawang siglo, naragdagan ang kulturang Romanong kulturang Griyego. Dinala ng mga Romanong heneral ang ilang mga aklat at gawaing sining mula sa Gresya
  • 195. Ilang griyegong guro, manunula, at pilosopo ang nagtungo at nagtrabaho sa Roma, samantala ang ibang Romano naman ayipinadala sa Athens ng kanilang mga magulang upang mag-aral. • Kulturang Greco- Romano Pinagsanib na kulturang Griyego at Romano.
  • 197. Ang sistema ng hustisya at pagbabatas ang pinakamalaking naging kontribusyon ng mga Romano sa kanluraning sibilisasyon. Ang mga batas ng ilang pangunahing bansa sa kasalukuyan tulad ng Italya, Espanya, Pransiya at Latin Amerika ay hinango sa Batas ng Romano. Naniniwala ang mga Romano na ang batas ay dapat na hinango batay sa prinsipyo ng katwiran at hustisya at dapat na mangalaga sa mga mamamayan at sa kanilang ari-
  • 198. • Batas ng mga Nasyon (Law of Nations) ay isang sangay ng Batas ng Romano na ipinairal sa lahat ng probinsiya ng imperyo. Sailalim ng batas na ito, walang Briton, Kastila, Italyano o Griyego, bagkus lahat sila ay itinuring na Romano.
  • 199. Ang batas ay para sa lahat maging ano man ang nasyonalidad. Ito ang pangunahing kontribusyon sa sibilisasyon ng Imperyong Romano.
  • 201. • Ang ilan pang kontribusyon ng sibilisasyong Romano ay sa larangan ng literatura. Sa panahon ni Augustus, namulaklak ang Greco- Romanong literatura. • Virgil Epikong tula na Aeneid. • Aeneid Hango ito sa kwento ni
  • 202.
  • 203.
  • 204. • Aeneas sinasabing nagtatag ng Roma. • Livy Isang historyador na nagsulat tungkol kay Aeneas sa aklat niyang Kasaysayan ng Roma. • Horace kaibigan nina Virgil at Augustus. sumulat tungkol sa pagiging sakim ng tao na nagiging sanhi ng tunggalian.
  • 205.
  • 206.
  • 207.
  • 208. Tinuligsa rin niya ang masaganang pamumuhay ng ilang mayayaman at pinayuhan ang mga itong mamuhay ng simple at naaayon lamang sa kinakailangan. • Ovid ang manunulat na nagbigay diin sa Romansa, yaman at masarap na pamumuhay ng
  • 209.
  • 210. • Martial at Juvenal Panahon ng Pax Romana. Korapsyon at kasakiman ang tema ng kanilang mga akda. • Tacitus Sumulat ng Histories. • Histories Tema: tungkol sa pagiging malupit ng mga emperador at bisyo ng mga mayayaman.
  • 211.
  • 212.
  • 213.
  • 214.
  • 215. Agham
  • 216. •Dalawa sa mga natatanging siyentipiko sa panahon ng kulturang Greco-Romano ay sina Galen at Ptolemy. Pareho silang nabuhay noong
  • 217. • Galen isang Griyego. Mga teorya niya ay hango sa medisinang Romano. Upang mapag-aralan ang katawan ng mga tao, pinag-aralan at sinuri niya ang katawan ng mga hayop. agamat hindi naging perpekto ang kaniyang mga nakita, naging basehan ito ng mga makabagong kaalaman sa medisina sa kanluran.
  • 218.
  • 219. • Ptolemy isang mahusay na matematisyan, heograper at astronomer na nagtrabaho sa Alexandria, Ehipto noong AD 150. Sumulat ng aklat na Algamest. • Algamest May 13 volume. buod ng sinaunang kaalaman ng tao tungkol sa astronomiya at
  • 220.
  • 222. • Mahuhusay na inhinyero ng mga Romano. Ang mga lungsod, patubig, mga tulay at aqueduct (istruktura na nagdadala ng tubig sa malalayong lugar), ay kamangha-manghang nagawa. • Appian Way Ginawa noong 300 BC. Kauna-unahang daanang nag- ugnay sa Roma at Timog Silangang Italya.
  • 223.
  • 224.
  • 225. • Naitayo din ang mga gusaling pampubliko, templo, palasyo, arena, at mga pulungang pang-asembliya na tinatawag na basilica. Karamihan sa mga gusaling ito ay ginawa para sa mga gawaing pampulitika ngunit may iba din na ginawa para sa mga gawaing panrelihiyon.
  • 226. • Basiica ng Maxentius aka “Basilica Nova” or Basilica of Maxentius. Sinaunang istruktura sa Roman Forum, Rome, Italy. Ito ang pinakamalaking building sa Forum.
  • 227.
  • 228. •Colosseum Itinuturing na isa sa mga pinakadakilang gawa ng istrukturang Romano. Largest amphitheatre in the world.
  • 229.
  • 230. • Arch of Constantine matatagpuan sa pagitan ng Colosseum at ang Palatine Hill . Ito ay itinayo upang gunitain ang tagumpay ni Constantine laban kay Maxentius sa Battle of Milvian Bridge.
  • 231.
  • 232. ANG PAGBAGSAK NG IMPERYONG ROMANO AT ANG PAGLAGANAP NG BAGONG RELIHIYON
  • 234. • Pagdating ng ika-3 siglo AD, nakaranasng matinding krisis ang imperyong Romano. Ang kawalan ng mahusay na pinuno ang naging dahilan lumaganap nang mabilis ang krisis sa kabuuan
  • 235. • Tuluyang nawala ang katapatan ng hukbong sandatahan sa emperador ng Roma. Bagkus naging tapat sila sa mga kumander nila sa military. Nawala ang disiplina sa sandatahang lakas, nangibabaw na lamang ang kanilang pagnanais na mapatalsik ang sino mang mnmumuno. Nagpalit- palit ng emperador na halos lahat ay pinatay ng kanilang mga
  • 236. • Dahilan sa labanan ng iba’t ibang heneral at ng kanila-kanilang hukbo, napabayaan ang depensa sa mga hangganan ng imperyo. Ito ang naging dahilan kung bakit naging madali para sa tribung Aleman, na nanggaling sahilagang bahagi ng Europa ang makadaan sa Ilog Rhine at Danube. Di naglaon, nasakop ng mga Aleman ang Italya, Gresya at Espanya at maging ang ilang
  • 237. • Ang mga Persiano naman ay nakipanakop din ang ilang lupain ng Romano sa Silangan. May ilan din sa Gaul na nagnais na tuluyan nang humiwalay sa imperyong Romano. Sa gitna ng pananakop na ito ng mga tribung Aleman at ang walang tigil nadigmaang sibil, tuluyan nang bumagsak ang ekonomiya ng imperyo. Naabala ang produksyon at kalakalan ng mga pangunahing produkto. Ang paglaki ng bayad sa mga buwis ay labis na tinutulan ng mga mamamayan. Karamihan sa mga taga-lungsod ay
  • 238. Si Diocletian (AD 284) at si Constantine (AD 306-337)
  • 239.
  • 240.
  • 241. • May mga emperador na nagsumikap na pigilan ang lumalalang krisis sa imperyo. • Ngunit ang maraming pagbabagong ginawa ang mga emperador na ito ay sinang- ayunan ng mga mamamayan. Ilan sa mga pagbabagong ito ay ang pagpilit sa mga magsasaka na manatili sa kani-kanilang lupang sakahan.
  • 242. Sa pagnanais na masuportahan ang pangunahing pangangailangan ng sandatahan at ng imperyo tinaasan ni Diocletian ang buwis. Ang mahirap na pamumuhay ng mga taga-lungsod ay lalo pang naging mahirap. Sa kagustuhan ni Diocletian na maging madali ang pamumuno sa imperyo, hinati niya ito sa dalawa.
  • 243. Nagtalaga ng isang heneral upang makatulong niya sa pangangasiwa ng kanlurang bahagi. Inilipat din niya ang pamunuan sa Asya Minor at namuno sila doon kung kaya’t hindi na ang Roma ang naging sentro ng imperyo. Ang paghahati ng imperyo ay lalong nagpalaki at nagpalala sa krisis na nagaganap. Nagpatuloy ang alitan sa pagitan ng mga
  • 244. Pagsapit ng 330 AD, ginawa ni Constantine na kabisera ng imperyo ang Constantinople, kung saan natatanaw ang katubigang nag- uugnay sa Europa at Asya. Tuluyan nang tinanggap ang pagiging hati ng imperyo. Ang paglilipat sa silangan ng kapangyarihan ay maraming ibinunga. Ang kabuhayan ng imperyo sa kanluran ay bumagsak at dahil hindi na silamakakuha ng tulong pinansyal mula sa mga mayayaman sa silangan,
  • 245. naging malaking suliranin ang panggastos ng hukbong sandatahan na nangangalaga laban sa paglusob ng mga tribong Aleman. Kung tutuusin, ang mga pagbabagong pinairal nina Diocletian at Constantine ay nagbigay ng kaayusan sa imperyo ngunit di nito tuluyang napigil ang
  • 247. Maraming dahilan kung bakit ninais ng mga Aleman na masakop ang Roma at ang kabuuan ng Italya. Sinasabing nais manirahan ng mga Aleman sa lugar na mas mainit ang klima at may lupaing angkop sa kanilang paghahayupan. Ang iba naman ay gustong makibahagi sa yaman ng
  • 248. Noong AD 370, ang kapatagang Danube ay nasakop ng mga Hun, isang malupit na pangkat ng mga taong lagalag mula sa gitnang Asya. • Visigoth Kanlurang Goths humingi ng tulong sa Imperyong Romano.
  • 249.
  • 250.
  • 251. • Romania Ilog ng Danube. • Labanan sa Adrianople Labanan ng mga Romano sa Visigoth paglipas ng dalawang taon. libu-libong sundalong Romano ang napatay ng mga Visigoth. pinakamadugong pakikidigma ng mga Romano mula noong panahon ni Hannibal.
  • 252.
  • 253. • Ang pangyayaring ito ay nagpatunay na di na kayang ipaglaban ng mga Romano ang kanilang lupain. • Dahilan sa patuloy na pakikipaglaban, napabayaan ng mga sundalong Romano ang pagbabantay sa hangganan ng Italya kung kayat mas maraming tribung Aleman ang nakarating sa
  • 254. • Alaric Isang pinunong Visigoth. Humingi ng lupain sa Italya at kapangyarihang pamunuan ang sandatahang lakas ng Roma. Nang ito ay di napagbigyan, nilusob at ninakawan ng pangkat nito ang Roma noong 410. Upang makipag-ayos, pinayagan ng Roma na magtayo ng kaharian si Alaric at ang mga Visigoth sa Espanya at Gaul.
  • 255.
  • 257. • Isa pang pangkat na nagdulot ng panganib sa imperyo ng Roma ay ang mga Hun na nagmula sa Gitnang Asya. • Attila Haring namuno sa mga Hun. nasakop nila ang mga lupain mula sa may DagatItim hanggang sa Ilog Rhines.
  • 258. • Noong 451 nilusob nina Attila ang Gaul. Nagsanib pwersa ang mga tribong Aleman at ilang naturang sundalong Romano upang talunin ang hukbo ni Attila. Pagkatapos ng isang taon, nasakop naman ng mga Hun ang hilagang Italya subalitlumaganap ang gutom at karamdaman kung kayat napilitan silang umatras. Sa pagkamatay ni Attila noong 453, natapos ang panganib na dulot ng mga Hun, ngunit nagpatuloy pa rin ang pananakop ng mga tribung Aleman.
  • 259.
  • 261. • Pagsapit ng 455 AD, muling ninakawan ang Roma ng isa pang tribong Aleman, ang mga Vandal na may kaharian naman sa Hilagang Aprika. Mas marami ang ninakaw na yaman ng mga Vandal sa Roma kaysa sa ninakaw ng mga Visigoth. Kinuha ng mga Romano ang serbisyo ng maraming sundalong Aleman upang makilaban sa ilan pang paglusob ng mga Vandal.
  • 262.
  • 263. • Noong AD 476, ilan sa mga pinunong Aleman ang nag- alsa laban sa kanilang mga Romanong kumander at pinatalsik sa kapangyarihan ang emperador sa kanluran. • Odoacer Isang Aleman. Hinirang ng mga Romano bilang bagong hari ng Italya.
  • 264. • Dahilan sa si Odoacer ay isang Aleman, na naging kapalit ng isang taal na pinunong Romano, ang pangyayaring ito ay tinatawag na pagwawakas ng Imperyong Romano sa
  • 265.
  • 266. • Nagpatuloy ang ilang tradisyon at kulturang Romano sa kanlurang Imperyo, ngnit ito ay pinamunuan na na mga haring Aleman. • Theodoric Pumatay kay Odoacer. Isang haring Ostrogoth (East Goth). Naibalik niya ang kapayapaan at kasaganaan sa Italya. Nanungkulan hanggang 526 AD. Nakuha niya ang suporta ng Imperyong Romano sa Silangan
  • 267.
  • 268. • Imperyong Byzantine Pagkakakilanlan ng Imperyong Romano sa Silangan. • Ang tuluyang pagbagsak ng imperyong Romano ay hindi biglaan,ito ay unti-unting naganap. Maraming debate na ang isinagawa tungkol sa tunay na dahilan nito. Marahil ang pananakop ay isang dahilan ngunit mas maraming panloob na kadahilanan na lubhang nagpahina sa imperyo tulad ng:
  • 269. a. paghina ng sandatahang lakas ng Roma; b. pagliit ng populasyon (mula 70 M noong panahon ng Pax Romana ay naging 50 M na lamang noong ika-4 na siglo); c. mapaniil na pamahalaan; d. paghihirap sa mga lungsod at mga lupang sakahan; e. di-umuunlad na ekonomiya; at f. kawalan ng kompiyansa ng mga mamamayan sa pamahalaan at sa pamunuan nito.
  • 271. • Bago pa man humina ang imperyong Romano, marami sa mga Romano ang nagbago sa kanilang paganong paniniwala. Sila ay nahikayat ng mga aral ni Hesus na pinagsimulan ng relihiyong Kristiyanismo. Pagbagsakng imperyo, ang Kristiyanismona ang pinaniwalaang relihiyon ng mga Romano.
  • 272. • Sa panahon nina Augustus at Tiberius, nabuhay at kinilala si Hesus ng Nazareth. Ang mga aral ni Hesus ay karaniwang nasa parabula o mga maikling kwento na may aral. Ang katanyagan ni Hesus ay nakarating hanggang Palestina at maraming naniwala na siya ang mesiyas.
  • 273. • Ngunit ito ay nagdulot ng ligalig sa mga pinuno ng mga Hudyo at sa mga pinunong Romano. Naniwala ang mga Romano na kahit na sinong nagdudulot ng ligalig sa publiko ay isang malaking banta sa kanilang kapangyarihan. Pagsapit ng AD 30 si Hesus ay ipinako sa krus sa labas ng Herusalem.
  • 274.
  • 275. • Pagkamatay ni Hesus, ang mga disipulo niya ay nagpahayag ng kaniyang muling pagkabuhay at nagsimulang magpahayag tungkol sa kanya bilang Anak ng Diyos at ang tunay na daan sa kaluwalhatian. Ang mga mensaheng ito ay tinanggap ng mga Hudyo at di Hudyo sa mga Helenikong lungsod. Ang mga taong ito ay kinilala bilang mga Kristiyano, buhat sa salitang Kristo at nagtayo ng mga samahang tinatawag na simbahan para sa kanilang pananampalataya, pagkakapatiran, at
  • 276. • Ang mga disipulo ang nagpalaganap din ng relihiyon sa mga lupain ng mga Romano. Ito ay pinamunuan ni Peter, na pinaniniwalaang nagtungo sa Roma at nagtatag ng simbahan doon. Marami pang simbahan ang itinatag sa Ehipto, Asya Minor, Gresya at nang lumaon ay sa Gaul at Espanya.
  • 277. • Para sa mga Kristiyano, iisa lamang ang Diyos na naglalang sa sangkatauhan at dapat sampalatayahan. Hindi nila kinikilalaang mga emperador bilang diyos o ang mga paganong diyos at diyosa. Hindisila sang-ayon sa sandatahan,at hayagan din nilang tinutuligsa ang mga pagdiriwangat palarong Romano. Hindi ito nagustuhan ng mga
  • 278. • Pagsapit ng CE 64 isang sunog ang naganap sa Roma na isinisi ni Emperador Nerosa mga Kristiyano. Sa kanya unang nagsimula ang pag-uusig ng mga Kristiyano (persecution) bagamat di lubos na lumaganap ang mga Kristiyano ay inalisan ng ari-arian, ikinulong, pinatay o pinakain sa mga mababangis na hayop. Lahat ng ito ay nabigong pigilan ang lumalaganap na relihiyon. Ang kabayanihang ipinakita ng mga taong handang mamatay alang- alang sa pananampalataya ay lubos na nakahikayat sa maraming Romano upang maging Kristiyano na rin.
  • 279. • Ang mga pananakop at ligalig noong ika-3 siglo CE ay nagpalago pang lalo sa Kristiyanismo. Ang pag-uusig ay nagwakas atang Kristiyanismo ay naging isa sa mga pangunahing relihiyon ng Imperyo. • Constantine isang Romanong emperador na naging kauna-unahang Kristiyanong Emperador.
  • 280.
  • 281. Ayon sa alamat, upang maibalik ang kadakilaan ng Roma, sinuportahan niya ang Kristiyanismo. Sinasabing noong isang labanan, nakakita siya ng krus na nagliliyab sa apoy na nasa kalangitan at may mga salitang Latin na nakasulat , “in Hoc Signo Vinces” ( o sa palatandaang ito ikaw ay makakapanakop) sa ilalim nito.
  • 282. • Noong manalo siya sa labanan naniwala siya na ito ay dahilan sa Diyos ng mga Kristiyano. • Edict of Milan 313 AD nagbigay ng kalayaan sa relihiyon at ginawang legal ang Kristiyanismo. Ito ang naging simula ng
  • 283. • Nagkaroon ng mga simbahan sa Roma at Jerusalem, nagpatayo siya ng mga simbahan na katulad ng mga Basilika sa Romana may parihabang bulwagan at mahahabang daanan sa tabi. • Emperador Theodosius Ipinahayag niya noong 380 AD na illegal ang pagsamba sa mga diyos-diyosan at ginawang opisyal na relihiyon ng Imperyo
  • 284.
  • 285. • Alam ng mga Kristiyano na ang malinaw na mga aral at maayos na pamunuan ay napakahalaga kung kaya’t binigyang diin nila ang mga ito na siya ring sinasabing dahilan kung bakit naalis nila ang sistema ng pag- uusig at nalutas ang iba pang suliraning panloob.
  • 286. • Maraming aklat ang naisulat na labis na nakaimpluwensya sa mga Kristiyanong mag-aaral. Ipinapaliwanag sa mga aklat na ito ang turo ng Kristiyanismo at ito ay sinusulat ng mga iskolar na kinilala bilang Ama ng Simbahan.
  • 287. • Augustine(354-330) Isinilang sa Hilagang Aprika at nag-aral ngliteraturang Latin at pilosopiyang Griyego sa Carthage bago siya naging Kristiyano. Sumulat ng City of God.
  • 288.
  • 289. • City of God kauna-unahang aklat sa kasaysayan ngsangkatauhan sa pananaw ng mga Kristiyano. • Confession Nakasaad dito ang tala ng buhay ni Augustine at pagbabagong loob niya bilang Kristiyano. isa sa pinakadakilang aklat ng mga talambuhay.
  • 290.
  • 291.
  • 292. • Ang mga ideya nina St. Paul at St. Augustine ay nakatulong ng lubos upang lumaganap ang Kristiyanismo. Ganun din naman ang marubdob na pananampalataya ng mga Kristiyano. Sa loob lamang ng tatlong siglo, ang Kristiyanismo na ang relihiyon sa kabuuan ng
  • 294. DIANA • Goddess of the Moon • She is also called Cynthia, from her birthplace, Mount Cynthus in Delos • Apollo's twin sister, daughter of Zeus and Leto • Roman goddess of the moon and hunting • Greek name: Artemis
  • 295.
  • 296. FORTUNA • the Goddess of Luck • She was called upon to bring good luck, but she sometimes wore a blindfold, depicting the unknowable qualities of the future.
  • 297.
  • 298. JANUS • God of Doors and Gates • The god of beginnings and transitions. • He is usually a two-faced god since he looks to the future and the past.
  • 299.
  • 300. JUPITER • the King of the Gods and God of Lightning and the Sky • protector of the state and its laws. • He is a son of Saturn and brother of Neptune and Juno (who is also his wife).
  • 301.
  • 302. JUNO • Wife of Jupiter, Queen of the Gods and Goddess of Marriage • Protector and special counselor of the Roman state and queen of the gods.
  • 303.
  • 304. MARS • the God of War • one of the most prominent and worshipped gods. • he was a god of spring, growth in nature, and fertility, and the protector of cattle. • Greek name: Ares
  • 305.
  • 306. BELLONA • the Goddess of War • She is depicted wearing a helmet and armed with a spear and a torch. • Her festival was celebrated on June 3 and she had a temple on the Capitoline
  • 307.
  • 308. MERCURY • the God of Thieves, Commerce and Travelers. Also the Messenger of Gods • god of trade and profit, merchants and travelers, but originally of the trade in corn.
  • 309.
  • 310. NEPTUNE • the God of the Sea. • brother of Jupiter and Pluto. • was associated as well with fresh water, as opposed to Oceanus, god of the world- ocean. • Greek name: Poseidon
  • 311.
  • 312. PLUTO • God of death, and the riches under the Earth. • He abducted Proserpina (Gr. Persephone), and her mother Ceres (Gr. Demeter) who then caused winter in her grief.
  • 313.
  • 314. PROSERPINA • Wife of Pluto, goddess of the underworld. • is an ancient Roman goddess whose story is the basis of a myth of Springtime. • Greek name: Persephone
  • 315.
  • 316. SATURN • God of time • was a god of agriculture, liberation • He was thus a god of wealth, and the Temple of Saturn in the Roman Forum housed the state
  • 317.
  • 318. CERES • Daughter of Saturn, goddess of farming and the Earth. • daughter of Saturn and Rhea, wife-sister of Jupiter, mother of Proserpina by Jupiter, sister of Juno, Vesta, Neptune and Pluto, and patron of Sicily. • Greek name: Demeter
  • 319.
  • 320. VENUS • Goddess of Love and Beauty • she was the mother of the Roman people through her son, Aeneas, who survived the fall of Troy and fled to Italy. • Julius Caesar claimed her as his ancestor. • Greek name: Aphrodite
  • 321.
  • 322. VULCAN • husband of Venus- the God of Fire and Blacksmiths. Vulcan was seen as a blacksmith. • the manufacturer of art, arms, iron, and armor for gods and heroes • Greek name: Hephaestus
  • 323.
  • 324. CUPID • Son of Venus and Vulcan • is the god of desire, affection and erotic love. • He is often portrayed as the son of the goddess Venus, with a father rarely mentioned. • Cupid is also known in Latin as Amor ("Love"). • The Amores (plural) or amorini in the later terminology of art history are the equivalent of the Greek Erotes.
  • 325.
  • 326. MINERVA • virgin goddess of Wisdom, Handicrafts. • goddess of poetry, medicine, wisdom, commerce, weaving, crafts, magic. • She is often depicted with her sacred creature, an owl usually named as the "owl of Minerva", which symbolizes her ties to
  • 327.
  • 328. BACCHUS • god of wine, parties/festivals, madness, and merriment • His name in Linear B tablets shows he was worshipped from c. 1500- 1100 BC by Mycenean Greeks: other traces of Dionysian-type cult have been found in ancient Minoan Crete. • Greek name: Dionysus
  • 329.
  • 330. VESTA • virgin goddess of home and hearth • Vesta's presence is symbolized by the sacred fire that burned at her hearth and temples. • The importance of Vesta to Roman religion is indicated by the prominence of the priesthood devoted to her, the Vestal Virgins, Rome's only college of full-time priests. • Greek name: Hestia