thuyet hien sinh

1. TÂM LÝ HỌC
HIỆN SINH
Rollo Reese May (1909-1994)
Ohio-California

2. TRIẾT HỌC HIỆN SINH
Soren Kierkegaard, Friedrich Nietzsche,
Martin Heidegger, Jean Paul Sartre
Chống lại cái nhìn giảm thiểu nhân tính (xem
con người như đồ vật) và cái nhìn xem thực
tại chỉ là sản phẩm của cảm nhận chủ quan
Nhấn mạnh cả con người hiện sống và đang
trải nghiệm lẫn kinh nghiệm của con người
Quân bình giữa tự do và trách nhiệm

3. TRIẾT HỌC HIỆN SINH
Nhấn mạnh sự trở thành (# trạng thái bất biến)
Quá trình học làm người (# sản phẩm)
Sự phát triển và lớn lên (# mức cuối, kết thúc)
Quyền liên tục thanh lọc bản thân qua các chọn
lựa (năng động)
Đi tìm ý nghĩa cho đời mình
Chịu trách nhiệm về cái mình trở thành
Chống lại lý thuyết (phân tích thành tố…), đề
cao trải nghiệm

4. Hiện diện trong thế giới
Mình là một phần của thế giới mà mình
tìm hiểu – Là một với thế giới (# cái nhìn
của khoa học)
Đa số chúng ta xem mình như người
ngòai
Tách mình khỏi thiên nhiên
Thiếu những mối tương quan thât sự có ý
nghĩa
Xa lánh con người thật của mình

5. Hư vô – Không hiện diện
Để hiện diện đúng nghĩa, phải ý thức mình đang
sống và trở thành
Cái chết không phải là cách duy nhất để thành hư
vô
Suy tư về cái chết giúp hiểu cuộc sống và sống
thực sự

6. LO LẮNG
Lo lắng hiện sinh (bình thường)
Lo Lắng tâm bệnh
Lo lắng hiện sinh
Trải qua những giai đọan phát triển
Đối diện với mối đe dọa đối với các giá trị
Nỗi lo cân xứng với mối đe dọa

7. Lo lắng tâm bệnh
Các giá tị trở thành giáo điều (cứng nhắc)
An tòan giả tạo bên ngòai vì không có gì cần đặt
vấn đề, mọi cái đúng tuyệt đối
Đánh mất những cơ hội mới mẻ để học cái mới
và triển nở

8. Cảm giác tội lỗi hiện sinh
Khi chối bỏ những tiềm năng làm người và triển
nở tối đa của mình
Khi không cảm nhận chính xác nhu cầu của anh
em đồng lọai
Khi không ý thức hoặc lãng quên sự lệ thuộc của
mình vào thế giới tự nhiên

9. Sự chủ tâm (có chủ ý)
Giúp chọn lựa và hành động
Làm cho chọn lựa có ý nghĩa
Thường là ý thức, nhưng đôi khi thuộc vô thức

10. Sự quan tâm, tình yêu và ý chí
Sự quan tâm: nhìn nhận người khác là người
đồng bạn, cưu mang nỗi niềm của họ
Tình yêu: Vui mừng vì sự hiện diện của người
khác và xác nhận giá trị và sự phát triển của
người đó như chính sự phát triển của mình
Ý chí: Khả năng tổ chức bản thân để có thể tiến
đến một mục tiêu (đòi hỏi phải ý thức, chọn lựa,
định hướng, trưởng thành, # mong ước)

11. Hợp nhất giữa tình yêu và ý chí
Quan niệm sai lầm về tình yêu và ý chí:
Tình yêu = Cảm giác và tính dục (thóang qua,
không dấn thân cam kết, chỉ có ước muốn,
không có ý chí)
Ý chí = Cương quyết và sức mạnh quyền lực
của cái đầu (thiếu đam mê, không có sự
quan tâm, chỉ có sử dụng người mình yêu và
quan hệ cho mục đích riêng)

12. Quá trình tách rời tình yêu và ý chí
Sinh ra trong tình yêu và hợp nhất với vũ trụ
(người mẹ) – Tiếng đáp trả “Yes” đầu tiên
Ý chí phát triển, khẳng định mình, lời khẳng
định “No” xuất hiện
Phản ứng lọai trừ của cha mẹ → Con trẻ
tách rời tình yêu và ý chí
Sự cần thiết phải tái hợp tình yêu và ý chí
để vươn đến và mở ra với người khác

13. CÁC DẠNG TÌNH YÊU
Tinh yêu tính dục
Chức năng sinh học
Giải tỏa căng thẳng qua họat động của bộ
phận sinh dục
Một thời bị chối bỏ (Victoria), đến thời ám
ảnh về tự do và trở nên vấn đề nan giải
Duy trì nòi giống

14. Eros – Ái tình
Ước muốn tâm lý nhằm tái tạo hoặc sáng tạo
qua sự kết hợp với một người mình yêu
Nhằm thiết lập sự hợp nhất lâu bền (# ước
muốn khóai lạc: sex)
Xây dựng trên sự quan tâm, sự dịu dàng và
lòng tốt
Là sự cứu tinh của sex

15. Philia: Tình bạn, tình anh em
Ái tình được xây dựng trên philia
Là tình bạn phi tính dục giữa hai người
Cần thời gian để phát triển và đâm rễ
Không đòi hỏi phải làm gì trừ đón
nhận,hiện diện, tán thưởng, yêu thích
người khác

16. Agape – Tình bác ái huynh đệ
Tình huynh đệ đại đồng
Kính trọng người khác
Quan tâm, tha thiết lo cho phúc lợi của
người khác
Yêu vô vị lợi
Không lệ thuộc vào đặc điểm hay hành
vi của người mình yêu thương
Tình yêu có chiều kích tâm linh

17. TỰ DO VÀ VẬN MỆNH
Tự do:
Khả năng biết rằng mình là người quyết định vận
mệnh của mình
Vận mệnh:
Dự án vũ trụ thể hiện qua dự án của mỗi đời
người
Là điểm tới, là mục tiêu, chứ không phải số phận
tiền định, không thay đổi được
Tự do và vận mệnh không đối lập nhau mà chắp
cánh cho nhau

18. CÁC LỌAI TỰ DO
Tự do hiện sinh (# triết học hiện sinh): Tự
do hành động, chọn lựa và làm cái mình
yêu thích
Tự do thực chất: Tự do “là chính mình”
bất chấp sự hạn chế tự do hiện sinh

19. KHỦNG HOẢNG HIỆN SINH
Khủng hoảng do giai đoạn phát triển
– Tuổi thiếu niên (teen)
– Tuổi trung niên
Khủng hoảng do những biến cố đặc biệt
trong đời – vỡ òa ra trong ánh sáng mới
Khủng hoảng khi các giá trị của mình bị
chất vấn

20. SỰ TRỐNG RỖNG HIỆN SINH
Chất vấn, loại bỏ những giá trị cũ
Chưa xây dựng được hệ thống giá trị mới
Vất bỏ cái tôi = tổng hợp những mong chờ,
định giá của người khác
Chưa tìm được cái tôi mới độc lập, là của
chính mình