Giaoanbai28

Lớp Sinh 4A
Năm học 2011 - 2012Nguyễn Thị Kim Phụng
12/05/2012 1

I. KHÁI NIỆM LOÀI SINH HỌC
1. Khái niệm
Ngan, gà, vịt
cùng sống trong
trang trại có
giao phối với
nhau không? Vì
sao?

12/05/2012 Nguyễn Thị Kim Phụng 2

Hạt phấn của
cây lúa có thụ
phấn được cho
cây ngô không?
Vì sao?


Năm 1942, Nhà Tiến hóa học Ơnxt Mayơ
đã đưa ra khái niệm loài sinh học.

Nghiên cứu
SGK và cho
biết thế nào là
loài sinh học? Ernst Mayr


Loài là 1 hay 1 nhóm quần thể gồm các cá thể có
khả năng giao phối với nhau trong tự nhiên, cho
ra đời con có sức sống và khả năng sinh sản
nhưng lại cách li sinh sản với các nhóm quần thể
khác.


Khách quan không
phụ thuộc vào người
phân loại Mặc dù hai con chim sơn ca ở miền
Đông và miền Tây này Stumella
Có thể phân biệt magna và S. neglecta có những phần
giống nhau nhưng chúng là hai loài
được các loài đồng
khác nhau
hình với nhau

Nhược điểm của
khái niệm loài sinh
học là gì?
- Nhược điểm của cách
Khoai tây mọc mầm
phân loại này:

+ Không thể dùng
tiêu chuẩn cách ly sinh sản
để phân biệt các loài sinh

Cá mập đầu búa ở vườn thú sản vô tính.
Henry Doorly (Mỹ)

+ Không thể dùng tiêu chuẩn
cách ly sinh sản để phân biệt
loài sinh sản vô tính.

+ Không thể phân biệt nhóm loài
đã tuyệt chủng với nhóm loài
Homo erectus là chủng người hiện tại hoặc các nhóm xuất hiện
đầu tiên xuất hiện ở châu Phi,
đã tuyệt chủng cách đây hơn không cùng thời điểm.
150.000 năm.
+ Khó xác định được hai QT có
mức độ cách ly sinh sản như thế
nào với nhau.

VOI CHÂU PHI VOI ẤN ĐỘ

Voi Châu Phi : Voi Ấn Độ :
- Trán dô , tai to , đầu vòi - Trán lõm , tai nhỏ , đầu vòi có
có 1 núm thịt , răng hàm có 2 núm thịt , răng hàm có nếp
nếp men hình quả trám . men hình bầu dục .
Voi châu Phi và voi Ấn độ có thuộc cùng 1 loài
không? Tại sao?

Voi châu Phi và voi Ấn Độ không thuộc cùng 1 loài vì giữa chúng
không có khả năng giao phối với nhau trong tự nhiên (có cách li
sinh sản), có hình thái khác nhau, có khu vực sống khác nhau.

NGỰA CÁI LỪA ĐỰC

LA


Con lai (con la) giữa ngựa
cái và lừa đực có được coi
là loài mới không? Vì sao?

Không, vì chúng không tồn tại như một
nhóm quần thể, không có khả năng giao
phối với nhau và sinh ra đời con có sức
sống.

Như vậy
khái niệm
loài sinh học
nhấn mạnh
điều gì?

Làm thế nào để phân biệt
loài này với loài khác?


2. Tiêu chuẩn để phân biệt
hai loài.
- Tiêu chuẩn hình thái

Xương rồng 3 cạnh

Xương rồng 5 cạnhNguyễn Thị Kim Phụng
12/05/2012 13


a. Sáo đen mỏ
trắng;
b. Sáo đen mỏ
vàng;
12/05/2012
c. Sáo nâu.
Nguyễn Thị Kim Phụng 14

Voi châu phi 2. Tiêu chuẩn để phân biệt 2 loài.
- Tiêu chuẩn địa lý – sinh thái

Mao lương nước

12/05/2012
Voi Ấn Độ Nguyễn Thị Kim Phụng 15
Mao lương ẩm

Tiêu chuẩn địa lý sinh thái

→ Cây thông ở thung lũng với cây thông ở đỉnh núi không giao
phấn được với nhau do điều kiện sinh thái khác nhau

2. Tiêu chuẩn để phân biệt các loài.
- Tiêu chuẩn sinh lý – sinh hóa

- Ở người hệ thống nhóm máu
ABO gồm 4 nhóm máu. Nếu
dựa vào tiêu chuẩn này để
đánh giá thì loài người sẽ
không phải là một loài. Nguyễn Thị Kim Phụng
12/05/2012 17

Têu chuẩn sinh lý- hóa sinh

Cà chua Thuốc lá

Cả 2 đều thuộc họ Cà nhưng thuốc lá có khả năng tổng
hợp ancalôit còn cà chua thì không

2. Tiêu chuẩn để phân biệt các loài.
- Tiêu chuẩn sinh lý – sinh hóa
- Tiêu chuẩn di truyền

Lưu ý:
- Để phân biệt hai loài thân
thuộc không nên tuyệt đối
hóa một tiêu chuẩn nào mà
phải ưu tiên cho từng TH cụ
thể, phối hợp các tiêu
chuẩn khi phân biệt hai loài.


Sự khác biệt về vật chất di truyền  không tạo
được con lai hữu thụ.

Tại sao hai loài khác nhau lại có
các đặc điểm giống nhau?

Do :

+ Chúng được thừa hưởng các đặc điểm giống
nhau từ tổ tiên

+ Không cùng tổ tiên nhưng vì chúng sống
trong cùng môi trường sống giống nhau nên
chịu áp lực của chọn lọc tự nhiên giống nhau
=> Gọi là quá trình tiến hóa hội tụ (đồng quy)

II. Các cơ chế cách li sinh sản
giữa các loài
Là các trở ngại
Thế nào là Cơ chế cách trên cơ thể sinh
cách li li sinh sản vật ngăn cản các
được chia cá thể giao phối
sinh sản?
thành mấy với nhau hoặc
loại? ngăn cản việc
tạo ra con lai
hữu thụ ngay cả
khi các sinh vật
này sống cùng
một chỗ.

1. Cách li trước hợp tử

Cách li trước hợp tử là gì?

Là những trở ngại ngăn cản các sinh
vật giao phối với nhau.

Cách li trước hợp tử gồm những
hình thức nào?

Các hình thức Đặc điểm Ví dụ
cách li

Cách li nơi ở

Cách li tập
tính
Cách li thời
gian
Cách li cơ học


Các hình thức Đặc điểm Ví dụ
cách li

Cách li nơi ở Sông cùng khu vực địa lý, Ví dụ 1
sinh cảnh khác nhau nên
không thể giao phối
Cách li tập tính Mỗi loài có tập tính giao Ví dụ 2
phối riêng nên không giao
phối với nhau
Cách li thời gian Thời gian sinh sản vào Ví dụ 3
mùa khác nhau nên không
có điều kiện giao phối với
nhau
Cách li cơ học Cấu tạo cơ quan sinh sản Ví dụ 4
khác nhau nên chúng
không thể giao phối với
12/05/2012 nhau Nguyễn Thị Kim Phụng 27

CÁCH LI NƠI Ở (sinh cảnh)

12/05/2012 Ví dụThị Kim Phụng
Nguyễn 1 28

CÁCH LI TẬP TÍNH

a b c
VD2: Các loài ruồi giấm có cách “ve vãn bạn tình” khác nhau

- Hình a: Con đực “làm quen” với con cái từ phía sau để giao phối.
- Hình b: Con đực cong đuôi phun tín hiệu hóa học lên mình con cái để
“dụ dỗ”
- Hình c: Con đực xem mặt con cái, biểu diễn vũ điệu rung cánh để hát lên
“bản tình ca”

Cách li thời gian (mùa vụ)

Chồn hôi có đốm miền Tây Chồn hôi có đốm miền Đông

VD3. Chồn hôi có đốm miền Tây có mùa giao phối vào
cuối hè còn chồn hôi có đốm miền Đông có mùa giao phối
cuối đông.

Cách li cơ học

VD4: Hai loài rắn có cấu tạo cơ quan sinh sản khác nhau nên
không giao phối được với nhau.


2. Cách li sau hợp tử

Cách li sau hợp tử là gì?
Là những trở ngại ngăn cản việc tạo ra con lai
hoặc ngăn cản việc tạo ra con lai hữu thụ.

Cá thể của hai loài thân thuộc nếu giao
phối được với nhau thì có thể có những
kết quả như thế nào? Cho ví dụ.

Cá thể của hai loài thân thuộc có thể giao phối
với nhau tạo ra con lai nhưng con lai không có
sức sống hoặc con lai có sức sống nhưng bất
thụ
VD: Lai giữa lừa đực và ngựa cái cho ra con la
nhưng con la không thể sinh sản được.

Tại sao con lai
không có khả
năng sinh sản?


Các cơ chế cách li đóng vai trò
như thế nào đối với quá trình tiến
hoá?

Các cơ chế cách li đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình tiến hoá :

+ Ngăn cản các quần thể của loài trao đổi vốn gen cho nhau củng

cố, tăng cường sự phân hoá thành phần kiểu gen trong quần thể bị chia

cắt hình thành loài mới.

+ Duy trì sự toàn vẹn của loài : vì chúng ngăn cản các loài trao đổi vốn

gen cho nhau, do vậy mỗi loài duy trì được những đặc trưng riêng.


Giaoanbai28

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Viewers also liked

Viewers also liked (20)

More from Kim Phung

More from Kim Phung (20)

Giaoanbai28