Bài giảng: Giải phẫu hệ hô hấp Đối tượng: Cử nhân điều dưỡng

1. TR NG Đ I H CY KHOA PH M NG C TH CHƯỜ Ạ Ọ Ạ Ọ ẠTR NG Đ I H CY KHOA PH M NG C TH CHƯỜ Ạ Ọ Ạ Ọ Ạ
B MÔN GI I PH UỘ Ả ẪB MÔN GI I PH UỘ Ả Ẫ
ThS.BS.H NGUY N ANHTU NỒ Ễ Ấ
Phone: 098.843.6380
Email: hnat1503@pnt.edu.vn
Web: www.tracnghiemykhoa.com
Đ I C NGẠ ƯƠĐ I C NGẠ ƯƠ
H HÔ H PỆ ẤH HÔ H PỆ Ấ

2. HỆ HÔ HẤP
• MỤC TIÊU BÀI GIẢNG:
1. Nêu tên và chức năng các thành phần thuộc hệ hô hấp.
2. Mô tả sơ lược hình thể ngoài, hình thể trong của mũi.
3. Mô tả sơ lược vị trí, phân đoạn của hầu.
4. Mô tả sơ lược cấu tạo khí quản, các sụn thanh quản
5. Mô tả hình thể ngoài và hình thể trong của phổi.
6. Mô tả khoang màng phổi
7. Liệt kê các phương pháp thăm dò chức năng hệ hô hấp

3. HỆ HÔ HẤP
• Chức năng:
– Trao đổi khí
– Xử lý không khí trước khi vào đường hô hấp
– Tiếp nhận khứu giác
– Phát âm

5. HỆ HÔ HẤP
• Cấu tạo của hệ hô hấp
– Hệ thống ống dẫn khí: Mũi, miệng, hầu, thanh
quản, khí quản, phế quản
– Hệ thống trao đổi khí: phổi và màng phổi
• Phân chia về mặt lâm sàng:
– Đường hô hấp trên: từ thanh quản trở lên
– Đường hô hấp dưới: từ khí quản trở xuống

6. HÔ HẤP
MŨI
THANH QUẢN
HẦU
KHÍ QUẢN
PHẾ QUẢN
TIM
PHỔI
1- ĐẠI CƯƠNG:

8. MŨI
• GỒM:
– MŨI NGOÀI
– MŨI TRONG
– CÁC XOANG CẠNH MŨI

10. – Mũi ngoài:
• Hình tháp tam giác – tháp mũi
• Tiền đình mũi – lỗ mũi trước
• Khung xương sụn
– Xương
» Xương chính mũi
» Xương hàm trên
» Xương gò má
– Sụn: các sụn mũi
» Sụn cánh mũi lớn
» Sụn cánh mũi bé
» Sụn mũi bên

11. XƯƠNG MŨI
SỤN MŨI BÊN
SỤN VÁCH
MŨI
SỤN CÁNH
MŨI LỚN
SỤN PHỤ
SỤN CÁNH MŨI BÉ
SỤN CÁNH MŨI LỚN
TRỤ NGOÀI
TRỤ TRONG

17. – Mũi trong (ổ mũi)
• Vách mũi – vách ngăn
– Sụn vách ngăn
– Mảnh thẳng đứng xương sàng
– Xương lá mía
– Xương xương hàm trên
• Lỗ mũi sau
• 4 thành
– Thành trên: trần – niêm mạc khứu giác
– Thành trong: vách ngăn
– Thành ngoài: các xương xoăn mũi

18. HÔ HẤP
THÀNH TRONG
XOĂN MŨI GIỮA
XOĂN MŨI DƯỚI
NGÁCH MŨI DƯỚI
NGÁCH MŨI GIỮA

19. HÔ HẤP
SỤN VÁCH MŨI
SỤN CÁNH
MŨI LỚN
XƯƠNG SÀNG
XƯƠNG LÁ MÍA
XOANG TRÁN
XOANG BƯỚM

20. • Xương xoăn mũi – ngách mũi
– Xương xoăn mũi trên - xương sàng
– Xương xoăn mũi giữa – xương sàng
– Xương xoăn mũi dưới – xương rời
Ngách mũi trên
Ngách mũi giữa
Ngách mũi dưới
XƯƠNG XOĂN MŨI TRÊN
XƯƠNG XOĂN MŨI GIỮA
XƯƠNG XOĂN MŨI DƯỚI
XƯƠNG HÀM TRÊN –
XƯƠNG KHẨU CÁI

21. NGÁCH MŨI TRÊN
NGÁCH MŨI GIỮA
NGÁCH MŨI DƯỚI
XOĂN MŨI
TRÊN
XOĂN MŨI
GIỮA
XOĂN MŨI
DƯỚI
XƯƠNG MŨI
XƯƠNG TRÁN
XƯƠNG SÀNG
XƯƠNG BƯỚM
MÕM KHẨU CÁI
XƯƠNG HÀM TRÊN
MẢNH NGANG
XƯƠNG KHẨU CÁI

23. • Xoang cạnh mũi
– Làm nhẹ khối xương sọ mặt
– Cộng hưởng âm thành
• Ngách mũi trên – khứu giác – lỗ đổ các xoang sau
– Xoang sàng sau
– Xoang bướm
• Ngách mũi giữa – lổ đổ các nhóm xoang trước
– Xoang trán
– Xoang hàm (hàm trên)
– Xoang sàng trước – sàng giữa
• Ngách mũi dưới – lỗ đổ của ống lệ mũi

24. HỆ THỐNG XOANG CẠNH MŨI

25. KÍCH THƯỚC XOANG THEO TUỔI
- Xoang hàm
- Xoang sàng
- Xoang trán
- Xoang bướm

26. HÔ HẤP
XOANG HÀM
XOANG SÀNG
VÁCH NGĂN
XOĂN MŨI GIỮA
XOĂN MŨI DƯỚI

27. HÔ HẤP
XOANG BƯỚM
XOANG SÀNG
XOANG TRÁN

31. • Mạch máu và thần kinh:
– Động mạch hố mũi: động mạch bướm khẩu
cái, các động mạch sàng và động mạch khẩu
cái lớn
– Điểm mạch trước – sau
– Thần kinh:
• Khứu giác
• Sinh ba

32. ĐM CẢNH NGOÀI
ĐM MẶT
ĐM HẦU LÊN
ĐM THÁI
DƯƠNGNÔNG
ĐM MÀNG NÃO GIỮA
ĐM THÁI DƯƠNG SÂU
ĐM BƯỚM KHẨU CÁI
ĐM HẠNH NHÂN
ĐM KHẨU CÁI LỚN
PHẢI- TRÁI
ĐM KHẨU CÁI
XUỐNG
ĐM DƯỚI Ổ MẮT
ĐM BƯỚM KHẨU CÁI
( NHÁNH VÁCH MŨI SAU)
ĐM HÀM

34. HÔ HẤP
MŨI:
4- MẠCH MÁU MŨI:
HÀNH NGOÀI:
ĐM HÀM
ĐM BƯỚM
KHẨU CÁI
ĐM VÁCH MŨI SAU
ĐM MẶT
(NHÁNH VÁCH MŨI)
ĐM KHẨU CÁI LỚN
ĐM BƯỚM KHẨU CÁI
(NHÁNH MŨI NGÒAI SAU)
ĐM SÀNG TRƯỚC
( NHÁNH MŨI NGOÀI)
ĐM SÀNG SAU
(NHÁNH MŨI NGOÀI)
ĐM SÀNG TRƯỚC
(NHÁNH VÁCH MŨI TRƯỚC)

35. ÑIEÅM MAÏCH KIESSELBACHÑIEÅM MAÏCH KIESSELBACHÑIEÅM MAÏCH KIESSELBACHÑIEÅM MAÏCH KIESSELBACH
Ñoäng maïch
böôùm khaåu caùiÑoäng
maïch
saøng

36. THẦN KINH KHỨU GIÁC
HÀNH KHỨU TK HÀM TRÊN
TK ỐNG
CHÂN
BƯỚM
HẠCH
CHÂN
BƯỚM
KHẨU CÁI
NHÁNH
TK HẦU
TK KHẨU CÁI NHỎ
TK KHỨU
TK SÀNG TRƯỚC
( NHÁNH MŨI
TRONG BÊN)
NHÁNH TK MŨI
BÊN SAU DƯỚI
TK KHẨU CÁI LỚN

41. CẤU TẠO CỦA HẦU

42. • Cấu tạo: ống mạc cơ
• Từ nền sọ - bờ dưới sụn nhận (đốt sống cổ VI)
• Gồm 3 phần:
– Hầu mũi:
• Thành trên – hạnh nhân hầu
• Thành bên – vòi nhĩ – hạnh nhân vòi
– Hầu miệng – thông với eo miệng
• Thành bên – hố hạnh nhân khẩu cái
• Thành trước dưới – hạnh nhân đáy lưỡi
– Hầu thanh quản

43. HẦU
BỜ DƯỚI XƯƠNG CHẨM
ĐỐT SỐNG CỔ 6

44. HẦU
HẦU MŨI
HẦU MIỆNG
HẦU THANH QUẢN THANH QUẢN
EO HỌNG
LỖ MŨI SAU

45. HẦU MŨI
HẠNH NHÂN HẦU
(THÀNH TRÊN)
VÒI NHĨ-
HẠNH NHÂN VÒI
(THÀNH BÊN)
THÀNH SAU
ĐỐT SỐNG CỒ 2

46. HẦU MIỆNG
LƯỠI
KHẨU CÁI MỀM
HẠNH NHÂN
KHẨU CÁI
(AMYGDALES)
CUNG KHẨU CÁI
LƯỠI
LƯỠI GÀ

48. THANH QUẢN
TUYẾN GIÁP
THANH QUẢN
(SỤN GIÁP)
KHÍ QUẢN

49. • Hình ống – chính giữa cổ (C3 – C6), dẫn khí – phát âm
• Gồm:
– Các sụn thanh quản: sụn nắp, sụn giáp, sụn nhẫn, sụn phễu, sụn
sừng
– Các cơ nội tại – 03 chức năng
• Căng dây thanh âm (nhẫn giáp, giáp phễu sau) - Chùng dây
thanh âm (giáp phễu)
• Mở khe thanh môn (nhẫn phễu sau) - Đóng khe thanh môn
(phễu chéo, phễu ngang, nhẫn phễu bên, giáp phễu, thanh
âm)
• Hẹp tiền đình thanh quản (phễu ngang, giáp phễu)
– Màng xơ chun
– Dây chằng

51. THANH QUẢN

52. THANH QUẢN
SỤN GIÁP
SỤN NHẪN
SỤN PHỄU
SỤN NẮP
XƯƠNG MÓNG
KHÍ QUẢN
SỤN SỪNG

53. THANH QUẢN
XƯƠNG MÓNG
SỤN NẮP
SỤN GIÁP
SỤN SỪNG
SỤN PHỄU
SỤN NHẪN

54. THANH QUẢN
SỤN NHẪN
DÂY CHẰNG NHẪN GIÁP
LỒI THANH QUẢN
MÀNG GIÁP MÓNG
XƯƠNG MÓNG
SỤN NẮP THANH MÔN
SỪNG DƯỚI
SỪNG TRÊN
ĐƯỜNG CHẾCH

55. THANH QUẢN
PHẦN MẢNH
SỤN NHẪN
PHẦN CUNG
SỤN NHẪN
MÕM THANH ÂM
MÕM CƠ
SỤN SỪNG

56. HÔ HẤPƠ THANH QUẢN:
Ơ NỘI TẠI:
CƠ NHẪN PHỄU SAU
CƠ PHỄU NGANG
CƠ PHỄU CHÉO
CƠ PHỄU NẮP
CỦ SỪNG
CỦ CHÊM
SỤN NẮP

57. HÔ HẤP
CƠ NHẪN PHỄU SAU
CƠ NHẪN GIÁP
(PHẦN CHẾCH)
CƠ NHẪN GIÁP
(PHẦN ĐỨNG)
Ơ THANH QUẢN:
Ơ NỘI TẠI:

58. HÔ HẤP
CƠ NHẪN PHỄU SAU
CƠ NHẪN PHỄU BÊN
CƠ GIÁP PHỄU
CƠ PHỄU NGANG
CƠ NHẪN GIÁP
CƠ GIÁP NẮP
CƠ PHỄU NẮP
HANH QUẢN:
Ơ THANH QUẢN:
Ơ NỘI TẠI:

59. HÔ HẤP
CƠ THANH ÂM
CƠ GIÁP PHỄU
CƠ PHỄU NGANG
CƠ NHẪN PHỄU SAU
DÂY THANH ÂM
CƠ NHẪN GIÁP
MÕM THANH ÂM
MÕM CƠ
CƠ NHẪN PHỄU BÊN

60. HÔ HẤP
DÂY THANH ÂM
KHÍ QUẢN

62. CƠ NHẪN PHỄU BÊN
CƠ GIÁP PHỄU

63. CƠ NHẪN PHỄU SAU
CƠ NHẪN PHỄU NGANG

67. • Mạch máu và thần kinh
– Thần kinh lang thang: thần kinh thanh quản
trên – dưới
– Mạch máu: động mạch giáp thanh quản trên –
động mạch thanh quản dưới

68. MẠCH MÁU THẦN KINH
TK THANH QUẢN TRÊN
NHÁNH NGOÀI
THANH QUẢN TRÊN
ÁNH TRONG-
THANH QUẢN TRÊN
ĐM GIÁP TRÊN
ĐM GIÁP DƯỚI
TK QUẶT NGƯỢC (T)
TK X (T)
ĐM THÂN GIÁP CỔ
TK X (P)
TK QUẶT NGƯỢC (P)
CƠ KHÍT HẦU DƯỚI
ĐM CẢNH TRONG
ĐM CẢNH NGOÀI

69. MẠCH MÁU THẦN KINH
TK THANH QUẢN QUẶT NGƯỢC
NHÁNH TRONG
TK THANH QUẢN TRÊN
NHÁNH TRONG
TK THANH QUẢN TRÊN
NHÁNH NGOÀI
TK THANH QUẢN TRÊN

70. KHÍ QUẢN
D 4
SỤN NHẪN
(CỔ 6)
PHẾ QUẢN
PHÂN THÙY
PHỔI TRÁI
PHẾ QUẢN
PHÂN THÙY
PHỔI PHẢI
PHẾ QUẢN CHÍNH
PHẢI- TRÁI

76. • Hình thể ngoài:
– Hình nón cụt: đáy, đỉnh, 2 mặt, 2 bờ
– Đáy: ngay trên vòm hoành
– Đỉnh: cao hơn bờ trên xương đòn 3cm
– Mặt sườn: khe ngang – khe chếch
– Mặt trong: rốn phổi – cuống phổi
• Các thành phần trong cuống phổi: cây phế quản,
động mạch phổi, tĩnh mạch phổi, động tĩnh mạch
phế quản
PHỔI

77. PHỔI
KHE CHẾCH
THÙY TRÊN
THÙY DƯỚI
THÙY GIỮA
KHE NGANG
KHE CHẾCH
THÙY TRÊN
THÙY DƯỚI

79. PHỔI
ĐỈNH PHỔI
ĐÁY PHỔI
MẶT ỨC SƯỜN
MẶT TRONG
(RỐN PHỔI)
MẶT BÊN
BỜ TRƯỚC
BỜ DƯỚI

80. MẶT HOÀNH
ĐỘNG MẠCH
PHỔI TRÁI
TĨNH MẠCH PHỔI
TRÁI (TRÊN- DƯỚI)
PHẾ QUẢN TRÁI
PHỔI

81. MẶT HOÀNH
ĐỘNG MẠCH PHỔI PHẢI
TĨNH MẠCH PHỔI
PHẢI( TRÊN- DƯỚI)
PHẾ QUẢN PHẢI
PHỔI

82. • Phế quản chính – khí
quản – Ngực 4
• Phế quản chính – phế
quản thùy (2 – 3) – phế
quản phân thùy (10)
• Phế quản chia 15 thế hệ:
tiểu phế quản – tiển phế
quản tận cùng – tiểu phế
quản hô hấp – túi phế
nang – phế nag (21 – 23
thế hệ)

83. HÔ HẤP
CHÙM PHẾ
NANG
TÚI PHẾ
NANG
TIỂU
PHẾ QUẢN
HÔ HẤP
PHỔI:
TIỂU THÙY PHỔI:

84. HÔ HẤP6- PHỔI:
6.5- PHẾ NANG:

86. • Màng phổi: 2 lá - ổ màng phổi
– Là tạng: áp sát bề mặt phổi
– Lá thành: áp vào cơ hoành, xương sườn…
– Liên tục với nhau ở rốn phổi – dây chằng rốn phổi
– Cách nhau 2 khoang gian sườn
MÀNG PHỔI

88. HÔ HẤP
BỜ DƯỚI PHỔI
GIAN SƯỜN VII
BỜ DƯỚI MÀNG PHỔI
GIAN SƯỜN IX
BỜ TRONG
PHỔI T
GIAN SƯỜN IV
ĐƯỜNG NÁCH
GIỮA
- PHỔI:
.6- MÀNG PHỔI:
ỒM 2 LÁ:
NH CHẶT VÀO PHỔI)
H CHẶT VÀO THÀNH NGỰC)

89. HÔ HẤP
BỜ DƯỚI PHỔI
BỜ DƯỚI MÀNG PHỔI

100. MỌI THẮC MẮC XIN LIÊN HỆ:
BS HỒ NGUYỄN ANH TUẤN - BỘ MÔN GIẢI PHẪU