filipino 10 2nd quarter tula

2. Bakit uhaw sa 'yong sayaw?
Bakit ikaw?
'Di bibitaw, sa 'yong sa 'yo
Laging ikaw
Ako'y giniginaw, halika rito
Dito ka lang sa tabi ko
Mananatiling uhaw, uhaw, uhaw
Hindi na mapakali
Puso'y nagmamadaling
Lambingin at suyuin ka
Oh, aking giliw, ako'y iyo

3. TULANG LIRIKO
Ito ay tula ng damdamin
Puno ng masidhing damdamin ng tao tulad ng pag-ibig,
kalungkutan, kabiguan, kaligayahan, tagumpay at iba pa
Maikli at payak ang tulang ito

4. URI NG TULANG LIRIKO

5. 1. PASTORAL
• Mula sa Latin na “pastor”
• Hindi lamang ito tungkol sa
buhay pastol at pagpapastol pero
tungkol din sa simpleng paraan
ng pamumuhay.
• Panitikang nagbibigay sa
mambabasa na maranasan ang
pagtakas sa magulong buhay at
pansamantalang malaya.
• Sa Pilipinas ito ay tula tungkol sa
buhay bukid at pagpapahalaga sa
gawain at pamumuhay sa bukid.

7. 2. Elehiya
• Tula ng pamamanglaw
gaya ng kalungkutan,
kamatayan at iba pa.
• Maaaring
magparamdam ng
kahapisan para sa isang
minamahal,
pamimighati sa isang
yumao o nag-aagaw
buhay.

9. 3. Soneto
• Tulang may labing-apat na
taludtod hinggil sa damdamin,
kaisipan at pananaw sa buhay ng
tao, may malinaw na kabatiran sa
likas na pagkatao.
• Ito ay naghahatid ng aral sa
mambabasa.
This Photo by Unknown Author is licensed under CC BY-SA-NC

10. Soneto 130
Mata ng irog ko’y hindi maningning na langit,
Labi niya’y hindi kasing pula ng rosas.
Kung ulap ay puti, ang balat niya’y putik.
Buhok niya’y alambreng tinik na napakatigas.
Samutsari ang kulay ng mga bulaklak,
Subalit walang bulaklak sa pisngi niya,
At ang mga pabango’y may halimuyak
Na di maaamoy sa kanyang hininga
Kung kausap ang irog, ako’y natutuwa,
Subalit mas masarap makinig sa musika.
Ewan ko kung paano maglakad ang diwata;
Ang irog ko, napakabigat ng paa.
Gayunman, lintik! ang irog ko’y walang katulad.
Lahat ng paghahambing ay madaya at huwad.

11. 4. Oda
• Isang papuri sa
magandang nagawa ng
isang dakilang tao,
bansa o anumang bagay
(buhay man o patay) na
maaaring papurihan sa
pamamagitan ng
pagtula.
This Photo by Unknown Author is licensed under CC BY-SA

12. Ang bayan kong Pilipinas
Lupain ng ginto't bulaklak
Pag-ibig na sa kanyang palad
Nag-alay ng ganda't dilag
At sa kanyang yumi at ganda
Dayuhan ay nahalina
Bayan ko, binihag ka
Nasadlak sa dusa
Ibon mang may layang lumipad
Kulungin mo at umiiyak
Bayan pa kayang sakdal-dilag
Ang 'di magnasang makaalpas
Pilipinas kong minumutya
Pugad ng luha at dalita
Aking adhika
Makita kang sakdal laya

13. 5. Awit
• Karaniwang pinapaksa ay tungkol sa
pag-ibig, kabiguan, kalungkutan, pag-
asa, pangamba, poot o kaligayahan.
• Tinatawag itong Kundiman na ayon
kay Jose Villa Panganiban ay isang
awit hinggil sa pag-ibig o
palasintahan.
• Ito’y nilalapatan ng tugtugin,
karaniwang maikli at punong-puno ng
pagsamo at paghulog sa isang
sinisinta

14. Kung kalungkutan kong
Kaligayahan mo
Kung pagkagapos ko'y paglaya mo
Kung ang sugat sa puso
Kong siyang lunas diyan sa puso mo
Paano na ako
Magpaparaya ba?
Papakawalan na lamang ba kitang buo sa loob
Pinanghihinaan na nang loob
Gusto ko nang bumitaw
Ngunit ayaw pa ng puso
Gusto ko nang bumitaw
May Pag-asa pa siguro
Kalaban ang sarili
Sino bang dapat pumili
Sino nga ba Ako ba o Ikaw
Gusto ko nang bumitaw!

15. 6. Dalit
•Tungkol sa paglilingkod at
pananampalataya sa Diyos
•Sa panahon ng mga Espanyol,
ang Dalitsamba at Dalitbansa
ang kilalang dalawang uri ng
dalit.
•Dalitsamba ay tungkol sa Diyos,
Dalitbansa ay pag-ibig at
pagdakila sa bansa

17. Elemento ng Tula

18. 1. Sukat
•Ito ay bilang ng pantig sa bawat
taludtod.
•Ang isang taludtod ay karaniwang
may 8, 12 at 16 na pantig.

19. Kung kalungkutan kong
Kaligayahan mo
Kung pagkagapos ko'y paglaya mo
Kung ang sugat sa puso
Kong siyang lunas diyan sa puso mo
Paano na ako
Magpaparaya ba?
Papakawalan na lamang ba kitang buo sa loob
Pinanghihinaan na nang loob

20. 2. Tugma
• Ito’y ang pagkakasintunugan ng mga salita sa huling pantig ng
bawat taludtod.
2 Uri ng Tugma
1. Ganap – Patinig/ magkapareho ang huling titik sa bawat taludtod
2. Di-Ganap – Katinig/ hindi magkapareho ang huling titik sa bawat
taludtod

21. Pakinggan mo aking bunso itong mga sasabihin
Na sa aking katandaa’y parang huling habilin
Sa puso mo ay ingatan, at sa diwa’y kandilihin
Balang-araw ay tutubo’t parang utang na singilin.

22. May isang lupain sa dakong Silangan
Na nag-aalaga ay sikat ng araw
Kaya napatanyag ay sa kagandahan
At napabalita sa magandang asal.

23. 3. Talinghaga
• Diwang ipinapahiwatig ng makata
• Mga nakatagong kahulugan sa salita om pahayag
• Ginagamitan nga mga Tayutay o matatalinghagang pahayag

24. Talinghaga example

25. 4. Kariktan
• Ito ay ang malinaw at hindi malilimutang impresyon na nakikintal sa
isipan ng mambabasa.

26. Kariktan example

27. PAGPAPAHAYAG NG
EMOSYON

28. 1. Paggamit ng bantas na ! at ?
• Paghanga: Wow! Perfect ang iskor mo.
• Pagkagulat: Ha? Nakakahiya.
• Pagkatuwa: Yahoo! Pasado ako! Yehey!
• Pag-asa: Harinawa. Sana sumama ka sa group study naming.
• Pagka-inis/ Pagkagalit: Bagsak ako! Kakainis!
• Pagkalungkot: Naku, kawawa naman siya!
• Pagtataka: Siyanga? Totoo ba ang sinabi mo?

29. 2. Paggamit ng . na nagpapahayag ng hindi
matinding damdamin
• Pagkasiya: Mabuti naman at narito na kayo.
• Pagtataka: Hindi ako makapaniwala. Ngayon ko lang narinig ang
balitang iyan.
• Pagkainis: Nakabubuwisit talaga ang kinalabasan ng pagsusulit.

30. 3. Paggamit ng pariralang nominal o adjectival
• Ang ganda ng tulang kanyang binasa!
• Nakakapanggigil talaga ang mga alaga mong aso!
• Ang ilap ng gansa!

31. 4. Paggamit ng antas ng kasukdulan o
kasobrahan
• Napakakulit ng lalaking mangingibig!
• Sobrang bait ng mag-aaral.
• Ang ganda-ganda niya!
• Talagang gulat na gulat si Harvy.