Dokumen ini membincangkan program pendidikan inklusif (PPI) untuk murid berkeperluan khas (MBK) yang bertujuan meningkatkan penyertaan mereka dalam pendidikan arus perdana tanpa mengira latar belakang. Ia menggariskan peranan pihak berkepentingan seperti guru dan ibu bapa serta cabaran yang dihadapi dalam pelaksanaan PPI, termasuk persepsi negatif dan kekurangan kemudahan. Keseluruhan kejayaan PPI bergantung kepada sokongan positif dari semua pihak terlibat dan penyediaan sumber yang mencukupi.

1. 1
1.1 Pengenalan kepada program pendidikan inklusif
PPI adalah pendidikan untuk MBK seperti murid yang mempunyai masalah
pendengaran, masalah penglihatan, masalah tahap kebolehtuturan, keterancat akal serta
fizikal.
1.1.1 Konsep
Menurut Norliah Mohd. Amin dan Mohd Hanafi Mohd Yasin (2016), PPI merupakan
satu program yang ditawarkan kepada MBK untuk belajar bersama-sama rakan
mereka yang tipikal di dalam bilik darjah yang sama dan sekolah yang sama untuk
menikmati semua kemudahan belajar dalam keadaan normal tanpa mengira kaum,
latar belakang, status ekonomi dan ketidakupayaan
1.1.2 Matlamat
Bahagian Pendidikan Khas (2013), PPI adalah bertujuan untuk meningkatkan
penyertaan dan memberi peluang kepada MBK untuk mengikuti program akademik
dan bukan akademik bersama-sama murid di arus perdana. Murnie Bte Hassan (2013)
pula menyatakan bahawa PPI bertujuan untuk mewujudkan hubungan kemanusiaan di
antara ahli masyarakat.
1.1.3 Dasar pendidikan inklusif
Dalam dasar kebangsaan, melalui Akta 685 di bawah seksyen 28 (1), kanak-kanak
kurang upaya tidak boleh dikecualikan daripada sistem pendidikan atas alasan
ketidakupayaan. Dasar di peringkat antarabangsa dapat dilihat melalui pernyataan
Salamanca (1994) di mana telah disarankan agar peruntukan kewangan diberikan
dalam sistem pendidikan agar sistem pendidikan dapat diperbaiki bagi membolehkan
kanak-kanak bekeperluan khas diserap dalam sistem pendidikan tanpa mengira
perbezaan individu dan masalah ketidakupayaan mereka (Lee Keok Cheong et.al,
2018).
1.2 Peranan dan tanggungjawab pihak berkepentingan
Guru besar berperanan dan bertanggungjawab untuk mewujudkan iklim yang mesra
pendidikan seperti tidak memberi tekanan kepada guru inklusif dan menambah baik pdp PPI
seperti memantau kerja guru dalam bilik darjah melalui penilaian berbentuk interaksi seperti
soal jawab. Guru penolong kanan pentadbiran pula berperanan dan bertanggungjawab
untuk merancang dan menyelaras keperluan bahan bantu belajar dan kebajikan MBK.
Contohnya, memastikan keperluan asas seperti kerusi dan meja mencukupi untuk MBK.

2. 2
Guru arus perdana seperti guru mata pelajaran, guru resos dan guru pendidikan khas
pula harus berupaya untuk menjalin kerjasama. Contohnya, bersedia dan terbuka untuk
berbincang dan berkolaborasi dalam membuat keputusan dan bekongsi maklumat untuk
pdp MBK. Begitu juga dengan murid aliran perdana dan ibu bapa. Misalnya, mereka harus
memberi sokongan kepada PPI dengan menerima MBK tanpa sebarang persepsi yang
negatif.
1.3 Isu dan cabaran serta langkah-langkah dalam menangganinya dalam pelaksanaan
pendidikan inklusif
Ada guru besar yang tidak memberi sokongan kepada PPI seperti memberi persepsi
negatif dan beranggapan bahawa PPI hanya membebankan pihak sekolah. Dalam kalangan
guru aliran perdana pula, mereka tidak mahu menerima MBK. Misalnya, mereka kurang
bersedia dan menganggap MBK melambatkan pdp murid biasa. Dalam menanggani isu
persepsi negatif pihak pentadbir dan aspek kesediaan guru aliran perdana mengenai PPI,
mereka perlu diberi latihan perkhidmatan pendidikan inklusif seperti kursus kemahiran
pengurusan murid inklusif.
Dari segi ibu bapa dan masyarakat pula, mereka kurang kefahaman dan keyakinan
terhadap guru biasa dalam mengajar MBK. Contohnya, mereka mempertikaikan
kemampuan guru kelas biasa dalam mengajar MBK. Isu ini dapat diatasi dengan memberi
pendedahan kepada ibu bapa mengenai kemahiran guru biasa dalam pdp MBK. Murid
biasa juga menjadi cabaran kepada PPI. Misalnya, mereka tidak faham keadaan MBK dan
sering membuli mereka dalam kelas aliran perdana. Perkara ini boleh diatasi dengan cara
mewujudkan peraturan agar murid biasa tidak membuli MBK.
Begitu juga dengan keadaan prasarana dan kemudahan yang kurang. Contohnya,
kurangnya kemudahan asas seperti meja, kerusi serta susunan prasarana dan kemudahan
yang merumitkan pergerakan MBK dalam kelas. Kurangnya kemudahan dan prasarana
boleh diatasi dengan mendapat bantuan daripada agensi-agensi kerajaan dan badan bukan
kerajaan seperti Kementerian Pelajaran Malaysia, Yayasan Kiwanis Sindrom Down serta
Persatuan Kebangsaan Autisme Malaysia (NASOM). Dari aspek susun atur prasarana pula,
guru harus memastikan setiap susun atur kemudahan dalam kelas adalah sesuai dan
berada dalam keadaan yang tidak mengancam keselamatan dan mengehadkan pergerakan
MBK dalam kelas.

3. 3
1.3.1 Faktor kritikal yang mempengaruhi kejayaan program pendidikan inklusif
Khidmat sokongan dari aspek peralatan dapat menjamin keberkesanan PPI.
Contohnya, penyediaan mesin braille dan kanta pembesar membantu dalam
pelaksanaan aktiviti pdp murid bermasalah penglihatan. Begitu juga dengan faktor
infrastruktur dan prasarana di mana adanya kemudahan asas seperti kerusi, rak
buku, almari dan meja yang mencukupi serta susun atur yang memudahkan
pergerakan MBK. Kejayaan PPI juga dipengaruhi sokongan daripada ibu bapa dan
masyarakat dengan penerimaan dan pandangan yang positif terhadap
pelaksanaannya.
Sokongan personal juga mempengaruhi kejayaan PPI. Contohnya kolaboratif
antara pelbagai personal mewujudkan perkongsian maklumat, pengetahuan dan
kemahiran mengenai MBK. Begitu juga dengan kolaboratif antara agensi kerajaan
dan agensi bukan kerajaan. Kerjasama yang wujud membolehkan keperluan dan
kebajikan MBK terjamin.
1.4 Penutup
Secara keseluruhannya, semua pihak perlu bersifat positif serta faham mengapa
program pendidikan inklusif ini dilaksanakan dengan bersungguh-sungguh. Hal ini kerana
sokongan daripada semua pihak khususnya pihak pentadbir, guru, masyarakat, ibu bapa
dan murid memainkan peranan penting dalam kejayaan pelaksanaan program pendidikan
inklusif di sekolah.

4. 4
BIBLIOGRAFI
Bahagian Pendidikan Khas. (2013). Garis Panduan Program Pendidikan Inklusif Murid
Berkeperluan Khas. Putrajaya : Pusat Pentadbiran Kerajaan Persekutuan.
Lee, K.C & Sailajah Nair Sukumaran. (2018). Pendidikan Inlusif. Selangor Darul Ehsan: Oxford
Fajar Sdn. Bhd.
Murnie Bte Hassan. (2013). Pelaksanaan Program Pendidikan Inklusif Bagi Pelajar Pendidikan
Khas Bermasalah Pembelajaran Di Program Intergrasi, 1, 1.
Mohd Suhaimin Isnen. (2017). Garis Panduan Program Pendidikan Inklusif Murid Berkeperluan
Khas. Dimuat turun pada 17 Februari 2018, daripada
https://www.sistemguruonline.my/2018/01/garis-panduan-program-pendidikan-inklusif-
murid-berkeperluan-khas.html
Nordin Tahir. (2013). Pendidikan Inklusif. Dimuat turun pada 17 Februari 2018, daripada
http://amaljaya.com/guru/Pendidikan%20Khas/Pendidikan%20Inklusif.pdf
Norliah Mohd. Amin & Mohd Hanafi Mohd Yasin. (2016). Pelaksanaan Program Pendidikan
Inklusif Murid Berkeperluan Khas Dalam Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia
2013-2015. kertas Kerja dibentangkan di Seminar Antarabangsa Pendidikan Khas
Rantau Asia Tenggara Siri ke-6, 2016 di National Universiti of Malaysia.