geloof en ongeloof in het postmoderne tijdperk
voordracht gehouden door Alfred Driessen op 6-7-2013
De moderne mens van de verlichting van de 18e en 19e eeuw dacht met de krachten van het verstand –de ratio- alle problemen aan te kunnen. Geloof, dogma en kerkelijke autoriteit werden daardoor eenvoudig overbodig. De 20e eeuw met zijn totalitaire systemen, het nationaalsocialisme en het communisme, en de 100 miljoen slachtoffers maakte duidelijk dat het rationalisme van de verlichting niet in staat was blijvende oplossingen te vinden. Zo ontstaat het postmodernisme, dat met een grote dosis wantrouwen tegen alle systemen aankijkt: tegen het rationalisme maar ook tegen iedere vorm van religie. Het vasthouden aan waarden en overtuigingen wordt als de grote bron van kwaad en onrecht gezien. Alleen het relativisme en het atheïsme bieden waarborg voor echte vrijheid in een pluriforme samenleving.
De vraag is of het postmoderne denken echt een antwoord kan geven op de gruweldaden van de 20e eeuw. De spreker zal trachten aan te tonen dat juist het christelijk humanisme een inspiratiebron kan zijn voor de huidige pluriforme maatschappij. Hij citeert uitgebreid Ratzinger in zijn boek 'De kern van ons geloof' dat voor het eerst in 1968 werd gepubliceerd. Deze stelt dat geloof of ongeloof uiteindelijk een keuze is, die echter altijd door twijfel wordt begeleid: geloofstwijfel voor de gelovige, en voor de ongelovige het akelige gevoel 'misschien is het toch waar'.
Dit is deel I (logica) in een serie van 3 inleidingen in het academisch denken. Eerst wordt getoond dat door abstractie van de afzonderlijke dingen men tot het begrip komt. De relaties tussen begrippen leiden tot het logisch oordeel en die kunnen weer in een redenering (syllogisme) tot een samengevoegd worden.
Tweede bijeenkomst van het vierde seizoen. Centraal stond het artikel 'When systems collapse, citizens rise' van Otto Scharmer en de relatie met The (17) Global goals en het vluchtelingendebat.
Vijf zaken die je over onderwijsonderzoek moet wetenChristian Bokhove
Veel discussies over onderwijsonderzoek gaan over de kwaliteit van dergelijk onderzoek. Dit gebeurt niet altijd in de meest milde termen. Wat vaak vergeten wordt is dat veel opmerkingen nauw samenhangen met hoe je wetenschap ziet: wetenschapsfilosofie. In deze sessie behandel ik vijf kenmerken van onderwijsonderzoek die van belang zijn:
1. Onderwijsonderzoek is moeilijk want staat midden in de complexe realiteit.2. De relatie tussen oorzaak en gevolg.3. Wetenschap is incrementeel: we bouwen samen aan inzicht.4. Een unieke context moet niet genegeerd worden.5. Er is geen ‘goede’ of ‘slechte’ manier van meten, maar hoe je meet, is van belang.
We moeten loskomen van makkelijke generalisaties over, en kritiek op onderwijsonderzoek. Beter werken academici en docenten samen aan stap-voor-stap meer inzicht in onderwijsprocessen.
Dit document geeft een aantal pagina's van het boek: Evolutie: wetenschappenlijk model of seculier geloof (redactie Alfred Driessen en Gerard Nienhuis, uitgever Kok 2010). De introductie, cv van de 6 auteurs en de eerste pagina van de bijdragen zijn weergegeven.
Zakendoen zonder moreel kompas kan niet langer. De afgelopen tijd stonden verschillende kwesties centraal in het nieuws: Shell en de aardbevingen in Groningen, afbrandende varkensstallen, Ivy leaque universiteiten USA en fraude toegangsexamens, ING/Danke Bank en witwassen, crispR en gentherapie. De kans op reputatieschade kom je als organisatie maar moeilijk te boven.
Ethisch verantwoord handelen werkt niet alleen maar tegen, het biedt ook kansen om meerwaarde te creëren. Hoezo biedt je klanten de garantie voor hun privacy? Waarom zou je transparant zijn over het genereren en verwerken van data?
De queeste naar creatieve intelligentie (Permanent Beta Dag #11, 28 november ...Erwin Elling
Presentatie van de lezing van Erwin Elling van Veld organisatieontwikkeling bij de Permanent Beta Dag #11 op november 2017 in de Social Impact Factory Utrecht.
De queeste naar creatieve intelligentie (Noorderlink Goeroe-avond, 5 maart 2018)Erwin Elling
De queeste naar creatieve intelligentie. Presentatie van lezing en workshop bij de Noorderlink Goeroe-avond op 5 maart 2018, Academie Minerva Groningen.
Veld organisatieontwikkeling
Producenten van nieuwe technologieen zien vaak een grootse toekomst voor hun producten. Maar bij de introductie van deze innovatieve producten blijkt dat het grote publiek er niet voor te porren is. In deze lezing, gehouden tijdens het afvalcongres voor producenten binnen de afval en recyclingindustrie, ga ik in op twee vragen: Wat zijn de sociologische achtergronden van maatschappelijke weerstand tegen innovatieve technologieen? En, hoe is deze maatschappelijke weerstand te overwinnen? Lezing 23 maart, Eindhoven.
Deze avond stonden centraal boeken van Kees Boele, Dani Rodrik en ene nog te verschijnen boek van Mariana Mazzucato. Verder werd naar talloos andere boeken verwezen.
geloof en ongeloof in het postmoderne tijdperk
voordracht gehouden door Alfred Driessen op 6-7-2013
De moderne mens van de verlichting van de 18e en 19e eeuw dacht met de krachten van het verstand –de ratio- alle problemen aan te kunnen. Geloof, dogma en kerkelijke autoriteit werden daardoor eenvoudig overbodig. De 20e eeuw met zijn totalitaire systemen, het nationaalsocialisme en het communisme, en de 100 miljoen slachtoffers maakte duidelijk dat het rationalisme van de verlichting niet in staat was blijvende oplossingen te vinden. Zo ontstaat het postmodernisme, dat met een grote dosis wantrouwen tegen alle systemen aankijkt: tegen het rationalisme maar ook tegen iedere vorm van religie. Het vasthouden aan waarden en overtuigingen wordt als de grote bron van kwaad en onrecht gezien. Alleen het relativisme en het atheïsme bieden waarborg voor echte vrijheid in een pluriforme samenleving.
De vraag is of het postmoderne denken echt een antwoord kan geven op de gruweldaden van de 20e eeuw. De spreker zal trachten aan te tonen dat juist het christelijk humanisme een inspiratiebron kan zijn voor de huidige pluriforme maatschappij. Hij citeert uitgebreid Ratzinger in zijn boek 'De kern van ons geloof' dat voor het eerst in 1968 werd gepubliceerd. Deze stelt dat geloof of ongeloof uiteindelijk een keuze is, die echter altijd door twijfel wordt begeleid: geloofstwijfel voor de gelovige, en voor de ongelovige het akelige gevoel 'misschien is het toch waar'.
Dit is deel I (logica) in een serie van 3 inleidingen in het academisch denken. Eerst wordt getoond dat door abstractie van de afzonderlijke dingen men tot het begrip komt. De relaties tussen begrippen leiden tot het logisch oordeel en die kunnen weer in een redenering (syllogisme) tot een samengevoegd worden.
Tweede bijeenkomst van het vierde seizoen. Centraal stond het artikel 'When systems collapse, citizens rise' van Otto Scharmer en de relatie met The (17) Global goals en het vluchtelingendebat.
Vijf zaken die je over onderwijsonderzoek moet wetenChristian Bokhove
Veel discussies over onderwijsonderzoek gaan over de kwaliteit van dergelijk onderzoek. Dit gebeurt niet altijd in de meest milde termen. Wat vaak vergeten wordt is dat veel opmerkingen nauw samenhangen met hoe je wetenschap ziet: wetenschapsfilosofie. In deze sessie behandel ik vijf kenmerken van onderwijsonderzoek die van belang zijn:
1. Onderwijsonderzoek is moeilijk want staat midden in de complexe realiteit.2. De relatie tussen oorzaak en gevolg.3. Wetenschap is incrementeel: we bouwen samen aan inzicht.4. Een unieke context moet niet genegeerd worden.5. Er is geen ‘goede’ of ‘slechte’ manier van meten, maar hoe je meet, is van belang.
We moeten loskomen van makkelijke generalisaties over, en kritiek op onderwijsonderzoek. Beter werken academici en docenten samen aan stap-voor-stap meer inzicht in onderwijsprocessen.
Dit document geeft een aantal pagina's van het boek: Evolutie: wetenschappenlijk model of seculier geloof (redactie Alfred Driessen en Gerard Nienhuis, uitgever Kok 2010). De introductie, cv van de 6 auteurs en de eerste pagina van de bijdragen zijn weergegeven.
Zakendoen zonder moreel kompas kan niet langer. De afgelopen tijd stonden verschillende kwesties centraal in het nieuws: Shell en de aardbevingen in Groningen, afbrandende varkensstallen, Ivy leaque universiteiten USA en fraude toegangsexamens, ING/Danke Bank en witwassen, crispR en gentherapie. De kans op reputatieschade kom je als organisatie maar moeilijk te boven.
Ethisch verantwoord handelen werkt niet alleen maar tegen, het biedt ook kansen om meerwaarde te creëren. Hoezo biedt je klanten de garantie voor hun privacy? Waarom zou je transparant zijn over het genereren en verwerken van data?
De queeste naar creatieve intelligentie (Permanent Beta Dag #11, 28 november ...Erwin Elling
Presentatie van de lezing van Erwin Elling van Veld organisatieontwikkeling bij de Permanent Beta Dag #11 op november 2017 in de Social Impact Factory Utrecht.
De queeste naar creatieve intelligentie (Noorderlink Goeroe-avond, 5 maart 2018)Erwin Elling
De queeste naar creatieve intelligentie. Presentatie van lezing en workshop bij de Noorderlink Goeroe-avond op 5 maart 2018, Academie Minerva Groningen.
Veld organisatieontwikkeling
Producenten van nieuwe technologieen zien vaak een grootse toekomst voor hun producten. Maar bij de introductie van deze innovatieve producten blijkt dat het grote publiek er niet voor te porren is. In deze lezing, gehouden tijdens het afvalcongres voor producenten binnen de afval en recyclingindustrie, ga ik in op twee vragen: Wat zijn de sociologische achtergronden van maatschappelijke weerstand tegen innovatieve technologieen? En, hoe is deze maatschappelijke weerstand te overwinnen? Lezing 23 maart, Eindhoven.
Deze avond stonden centraal boeken van Kees Boele, Dani Rodrik en ene nog te verschijnen boek van Mariana Mazzucato. Verder werd naar talloos andere boeken verwezen.
“Een campagne voor sociale verandering is een georganiseerde inspanning door een groep die probeert anderen te overhalen tot het accepteren, aanpassen of loslaten van bepaalde ideeën, attitudes, praktijken of gedrag” wist Roberto Kotler. Leer er alles over in deze presentatie.
In deze lezing onderzoeken we hoe de informatiesamenleving het denken en doen van ons allen beïnvloedt. Sinds de Brexit en de verkiezing van Trump werden de kritische stemmen over de rol van sociale media, gepersonaliseerde reclame en 'op maat gesneden' nieuws luider. Geheime algoritmes (wiskundige formules) zorgen voor een gepersonaliseerd nieuwsoverzicht. Velen zijn zich niet bewust van deze informatiefilter. Los van de discussie over 'nepnieuws' (en hoe die te bestrijden) duikt de vraag op of algoritmes ons niet opsluiten in een 'you-loop' of echokamer waarin je te horen krijgt wat je graag wilt horen en niet wat je moet weten. Na deze en enige andere cultuurfilosofische bespiegelingen leggen we de focus op tools en vaardigheden om de filterbubbel te doorprikken en je kritische attitude aan te scherpen.
Flaneren in Cyberspace anno 2020 is een presentatie over de schaduwzijde en de zonnige zijde van de netwerksamenleving. Ontdek er alles over in deze ppt.
‘Studiedag Play: gamen en sociale media’ op dinsdag 23 oktober in Sint-Niklaas. 81 inschrijvingen (leerkrachten uit lager en secundair onderwijs). Start om 9u15 na een kort welkomstwoordje in auditorium N026 Odisee Campus Waas - https://www.odisee.be/nl/campus-waas-sint-niklaas.
Je brengt best je eigen laptop mee. Let wel op, er is enkel VGA-aansluiting. Er zijn ook boxen, moest je die nodig hebben.
Historicus en auteur Benedict Wydooghe draagt eigen teksten en gedichten voor over de grote oorlog in samenspel met organist Paul De Maeyer die op deze teksten zal improviseren ter gelegenheid van de herdenking van het einde van de eerste wereldoorlog.
In deze lezing onderzoeken we hoe de informatiesamenleving het denken en doen van ons allen beïnvloedt. Sinds de Brexit en de verkiezing van Trump werden de kritische stemmen over de rol van sociale media, gepersonaliseerde reclame en 'op maat gesneden' nieuws luider. Geheime algoritmes (wiskundige formules) zorgen voor een gepersonaliseerd nieuwsoverzicht. Velen zijn zich niet bewust van deze informatiefilter. Los van de discussie over 'nepnieuws' (en hoe die te bestrijden) duikt de vraag op of algoritmes ons niet opsluiten in een 'you-loop' of echokamer waarin je te horen krijgt wat je graag wilt horen en niet wat je moet weten. Na deze en enige andere cultuurfilosofische bespiegelingen leggen we de focus op tools en vaardigheden om de filterbubbel te doorprikken en je kritische attitude aan te scherpen.
3. Drie probleemstellingen
In deze les werk ik drie problemen in het veiligheidsdenken uit:
[Veiligheidsdenken is het al dan niet wetenschappelijk onderzoek naar veiligheid en onveiligheid met het oog op het nemen van maatregelen die de
veiligheid op micro, meso en macro vlak kunnen verhogen. Dat veiligheidsdenken evolueert doorheen de tijd en staat niet op zichzelf: het is onderhevig
aan sociale, economische, politieke en culturele invloeden. Vandaar: Evoluties in het veiligheidsdenken.]
1. Het veiligheidsdenken baseert zich niet op een passieve
feitenverzameling, het is een actieve constructie.
2. Onze wetenschappelijke blik is niet objectief.
3. Het veiligheidsdenken maakt ons gevoelig voor misleiding.
7. 1. Wanneer begint het veiligheidsdenken?
2. Wie denkt na over veiligheid?
3. Waarom doet die dat?
4. Hoe ontstaan veiligheidsvraagstukken?
5. Wat is het doel van veiligheid?
6. Welke richting/evolutie is te ontwarren?
7. Wat is de motor van de veiligheid/onveiligheid?
Als veiligheidsgeschiedenis
een actieve constructie is,
dan is het goed om ze aan
deze vragen te
onderwerpen.
27. 3.2_The War of the worlds 1898 / 1938 / 1944 / 1949
Klik op de foto voor het beeldmateriaal. Klik op de foto voor het beeldmateriaal.
28.
29. 4. De Pinociotest als leugendetector
Waarheid is onhaalbaar en voor godsdienst.
BETROUWBAARHEID METEN MET DE
PINOCIOTEST
AARD BRON
Informatief, persoonlijk, commercieel, opiniërend?
NAUWKEURIGHEID
Spelling, interpunctie, grammatica, dt…
STRUCTUUR
Tussentitels, lay out…
ILLUSTRATIES
Grafieken, foto’s, tabellen, quotes…
CONTROLEERBAARHEID
Externe en interne referenties…
ACTUALITEIT
Datum, verschilt naar onderwerp…
VOLLEDIGHEID
Wordt er info (on)bewust achtergehouden?
AUTEUR / REDACTIE
Wie zit er achter?
EERLIJKHEID
Onderscheid tussen feiten en meningen?
RELEVANTIE
Heeft de info betrekking tot het onderwerp?
30. 5. Vervalsen blijft kinderspel
Revolutionaire club
van St. Petersburg in
1897 en in 1930.
Waar is Alexander
Maltsjenko?
31. The Dark side of the Moon 1945 / 1957 / 1961 / 1969 / 2002
32. Nog een problemen
Als het veiligheidsdenken een actieve
constructie is en onze
wetenschappelijke blik niet objectief
is, dan is het veiligheidsdenken
gevoelig voor de ‘tijdsgeest’. En die is
optimistisch of pessimistisch.
33. 6. Optimisme versus pessimisme
Klik op de foto voor het beeldmateriaal.Klik op de foto voor het beeldmateriaal.
34. “Nog nooit leefden we zo lang, zo
welvarend en zo vreedzaam als vandaag.
Kan dit mooie liedje blijven duren?
Doemdenkers verkondigen dat we op de
rand van de afgrond staan,
cultuurpessimisten dat onze moderne
samenleving aan een diepe malaise lijdt.
In Waarom de wereld niet naar de
knoppen gaat breekt Maarten Boudry een
lans voor het vooruitgangsdenken. Hij
bestrijdt het wijdverbreide pessimisme en
zoekt naar verklaringen voor de
doembeelden over klimaat en
islamisering, over groeiend racisme
en ongelijkheid en over de diepe wanhoop
van de westerse mens. Boudry pleit voor
de beproefde waarden van wetenschap
en verlichting. Doemdenken leidt niet tot
daadkracht maar tot fatalisme, terwijl
vooruitgangsdenken net wervend is. De
wereld stond er nog nooit zo goed voor
als vandaag, en we kunnen haar nog veel
beter maken.” www.polis.be
35. M. Kundera: De ondraaglijke lichtheid van het bestaan (Nesnesitelná
leh kost bytí, 1984). Weesp/Baarn, Agathon/Ambo, 1985, p. 7-8.
L.F. Céline: Reis naar het einde van de nacht. Amsterdam, Van
Oorschot, 1986; (Voyage au bout de la nuit, 1932), p. 83-85.
37. Een staatsgevaarlijk verlichtingsoptimisme
Descartes:
rationalisme:
je pense donc je suis
Newton:
oorzakelijk denken
Diderot & d'Alembert:
honger naar feiten en kennis
leidt tot l'encyclopedie
Locke & Montesquieu:
scheiding der machten scheiding
kerk & staat
Voltaire:
vrije meningsuiting, persvrijheid
en
deïsme
Rousseau:
opvoeding
38. Een experiment met een
vogel in een
luchtpomp door Joseph
Wright of Derby
39. James Watt (Greenock (Schotland), 19 januari 1736 – Heathfield Hall
bij Birmingham, 25 augustus 1819)
40.
41.
42. E. Kant
Verlichting “is het loskomen
van de mens
uit een onmondigheid,
dit wil zeggen het
onvermogen om zich
zelfstandig van zijn verstand
te bedienen;
dat is men aan zichzelf
verschuldigd.”
Immanuel Kant (Koningsbergen, Pruisen,
22 april 1724 - aldaar, 12 februari 1804)