Aanvulling op Wft Vermogen Lindenhaeghe: zondag 5 maart 2017

1. AanvullingWftVermogen: WetUitfaseringPensioenEigenBeheer: aantekeningenRaymondvan
Aubel:zondag5 maart 2017
Pensioen in eigen beheer voor dga's
Eega DGA: pas op pensioen !
Wat verandert er?
.
Aan de pensioenopbouwdie een directeurgrootaandeelhouderineigenbeheerkanopbouwen
komt per 1 januari 2017 eeneinde.Daarmee verdwijntde pensioenvoorzieningvande balans van
de bv enwordt het(grote) verschil tussende commerciële enfiscale waarde van de pensioen-
voorzieningopde balans opgelost.De dga heeftdrie keuzemogelijkheden:bevriezen,afkopenof
omzetten.
Knelpunten
De dga heeftnunogde mogelijkheidom(binnenfiscalegrenzen) de pensioenopbouw ineigen
beheer(bij de werk-bvof de pensioen-bv) te latenplaatsvinden.Naastde mogelijkheidvan
pensioenopbouwineigenbeheerbestaatookde mogelijkheidomditexternbij eenverzekeraar
onderte brengen.Circa150.000 dga's hebbeninhetverledengekozenvoorpensioenineigen
beheer.De belangrijkste redenvoordeze keuze washetfeitdatde middelenbinnende onderneming
bleven.
Veel accountantshebbenhetpensioenineigenbeheerinhetverledengezienalseenfiscaalmiddel
om mindervennootschapsbelastingte hoevenbetalen.Eenoudedagsvoorzieningwerdopde balans
van hetbedrijf gezettegenvierprocentrekenrente,zonderrekeningte houdenmet
uitvoeringskostenof hetechtvoldoende wasomhetpensioenuitte kerenenervanuitgaande dat
hetgeldzijnwaarde zou behouden. Inmiddels echterbezorgthetpensioen ineigenbeheermenig
DGA grijze haren.Hetbelangrijkste knelpuntishetgrote verschil tussende commerciëleenfiscale
waarde van de pensioenvoorzieningopde balans. Metname de zeerlage marktrente,nietmeerdan
éénprocent, (waartegende commerciële waarde wordt berekend), terwijl er4% rente conformde
fiscale waarde moetworden berekend, isde belangrijkste oorzaak.Ditspeeltmetname een
negatieve rol bij de dividendtoetsenbij echtscheiding.

2. Eenander knelpuntisdatde dga hetpensioen ineigenbeheeralseenfiscale voorzieningzagen niet
altijdalseendaadwerkelijkeoudedagsvoorziening.Maarveel bv’sstaanop ditmomentonderwater:
vaak blijkteronvoldoendegeldinde bvte zittenomdaadwerkelijkaande pensioenverplichtingente
kunnenvoldoen.Ditgeldtzelfsals nietde commerciëlewaarde vande pensioenvoorziening,maar
ookals slechtsde fiscale waarde inogenschouw wordtgenomen.
Uitgangspunten
Met hetoog op deze knelpuntenheeftwetgeverde mogelijkheidwillencreërenom de huidige
pensioenvoorzieningvande balanste krijgen.Erzijndaarintwee uitgangspunten:
1. Voortzetten of ongewijzigd laten:fiscaal gefacilieerde Pensioenopbouw ineigenbeheeris
per31 maart 2017 nietlangertoegestaan =‘bevriezen’;
 hetopgebouwde pensioenblijftdan premievrij staanen hetwordtte zijnertijd regulier,
alspensioen,uitgekeerddoorde BV.
Het zure isdat diezelfde DGA,die ervaakhelemaal niksvansnapt,bij de accountant,die het
probleemveroorzaaktheeft,aantafel schuiftomeenoplossingte zoeken.Veel accountants
zullenervoorkiezenallesbij hetoude te laten,omdatze meervoorhetbedrijf zijndanvoor
hetgezinvande DGA zijn.Hetgrote gat tussenwater nodigis(de commerciële waarde) en
wat ergereserveerdis(de fiscale waarde) blijftbestaanendatgaat ookde partner,de vrouw
inde meeste gevallen,merken.
2. Uitfaseren (Géénopbouwinde toekomst):
Vóór1 januari 2020 kan de pensioenvoorziening eerstworden'afgestempeld'.De
commerciële waarde kan fiscaal geruisloos (duszonderverschuldigdheidvanloonheffingof
revisierente) wordenafgewaardeerdvande commerciële naarde lagere fiscalewaarde. De
commerciële waarderingvande pensioenvoorzieningiseen eigenlijkeen benaderingvande
werkelijkewaarde die eenBV nodigheeftomde uitkeringinde toekomstte kunnendoen.
Dit afstempelenmoetgebeurenincombinatie metofwel afkoopofwel omzetting.Afkoop
c.q. omzettingdientplaatste vindeninde jaren2017 tot enmet2019. Blijfteenkeuze uit,
dan zal de bevrorenpensioenaanspraakopde fiscale balansblijvenstaan,maardan zullende
knelpunten,zoals ‘de dividendklem’,ookaanwezigblijven.
Er bestaandustwee afstempelvarianten:
 Afkoop met korting:
In de wetgevingzittenverschillendefiscalevoordeleningebouwddie afstempelen,enmeerspecifiek
afkoop,stimuleren,nietalleentenaanzienvanhetfiscaal geruisloosafwaarderenvande
commerciële naarde fiscale waarde.
Afbouwendekorting:
Ookdaarna wordt,in hetscenariovanafkoop,een fiscaal voordeel geboden,dooreenkortingopde
heffingsgrondslag.In2017 geldteenkortingvan34,5%. In 2018 eenkortingvan25% en in2019 een
kortingvan19,5% op de heffingsgrondslag. Erisnooitrevisierente (normaal 20%) verschuldigd.Voor
de kortingwordtgekekennaarde fiscale waarde vande pensioenvoorzieningper 31 december2015
= de peildatum (nietde commerciëlewaarde).Indiendaarnagewoon regulierverderisopgebouwd,
dan geldtvoorhetmeerdere geen afkoopreductie,maarhetnormale tarief.Alsereenmeerdan
125% pensioenisopgebouwdin2016 tenopzichte van 2015, dan kanhet deel daarboven alleenop
basisvan de normale sanctiesafgekocht,inclusief revisierente.
Kortom:als eenDGA verlostwil wordenvande pensioenvoorzieningopde balans,kande DGA
opterenvoorafkoop vanhetbedragdat op 31 december2016 gereserveerdwas.Inéénkeerwordt
hethele bedragbelastinbox 1 envaak isdat in hethoogste tarief.Bovendienmoethetgeldopdit
momentinde kas van hetbedrijf zitten.Iservoldoendeliquiditeit,isde belangrijkstevraag. Waar
normaal gesproken voorde afkoop eenloonheffingvan52% overde volledigepensioenaanspraak
zou hebbenplaatsgevondenpluseenrevisierentevan20% inrekeningzouzijngebracht,geldtin

3. geval vanafkoopdat géénrevisierente verschuldigdisendatde 52% loonheffingzal plaatsvinden
overde fiscale waarde minushet hiervoorgenoemde kortingspercentage.Nogsteedszal dan
uiteraardeenloonheffingresteren, diede DGA uitliquide middelenzal moetenvoldaan.Daarmee is
ookgelijkeenbelangrijkbezwaartegende afkoopmogelijkheidgegeven:veel bv’sbeschikken niet
overdie liquide middelen.
 Omzettingnaar oudedagsverplichting(ODV):Spaarregelingbijuitkering:
Beschiktde bv nietover de liquide middelen,terwijlde dgategelijkertijdgraagvande dividendklem
af wil,danbiedtde andere afstempelvariantwellichteenoplossing:de omzettingnaar een
oudedagsverplichting(ODV), inplaatsvanOudedagsspareneigenbeheer(OSEB). Ditkande dga’s
eenflinke aftrekpostopleveren.Doorhetpensioenineigenbeheeromte zettenineen ODV,
plaatsenondernemershunpensioendirectvooreen contantewaardeopde balans.DGA’smogenbij
hetcontant makenvanhun pensioende daadwerkelijktotpensioenkomende geldentenlaste
brengenvande winst. Omdatze bij de omzettingalle toekomstige indexeringencontantmaken,zijn
die ookallemaal inéénkeertenlaste te brengenvanhunjaarresultaat.
In geval vanomzettingnaareenODV blijfteenpensioenvoorzieningopde balansstaan,maar er
wordtniet langergekekennaarcommerciëlewaarde,maarslechtsnaarde lagere fiscale waarde.De
ODV is géénpensioeninde zinvande Wet VereveningPensioenrechtenbij Scheiding. Metde ODV
kan opde AOW-leeftijd(of uiterlijk vijf jaareerder) entweemaanden erna, jaarlijks eengelijke
pensioenuitkering,verdeeldover(inbeginsel)maximaal20 jaren,plaatsvinden.Overigenskanmet
die ODV ook opeenvoorde dga gewenstmomenteenlijfrente bij eenverzekeraarworden
afgesloten.Datbiedt de DGA flexibelere mogelijkheden,nulijfrenteovereenperiode vanminimaal
vijf jaarkan wordenaangekocht,inwelkgeval de DGA dus nietgeconfronteerdwordtmetde
ruimere spreidingsperiodevan 20 jaar. En dan ishetgeld op. Ook indit geval doetde DGA enals
partnerafstandvan zijnafsprakenophetgelddatvia hetpensioenineigenbeheerwerd verwacht.
Dat geldtookals de partnerop huwelijkse voorwaardenisgetrouwd,ookdanheeftde vrouw
aanspraken.
Voorwaarden
Indiende DGA besluittotafkoop,kandaar op eenlatermoment nietmeerteruggekomen.Datis
andersinde situatie vaneenODV.Nadie omzettingnaareenODV magalsnog,mitsvóór1 januari
2020, wordenafgekocht.Gedeeltelijke of gefaseerde afkoopisoverigensnietmogelijk.
De dga zal daarnaast rekeningmoetenhoudenmetverschillende voorwaardendieaandeze
keuzemogelijkhedenverbonden zijn,waarbij de meestinhetoogspringendevoorwaarde isde
toestemmingvande (gewezen) partneringeval van(iniedergeval)afkoopof omzetting.
Dga moetvoor april 2017 fiscusinformeren
De directeur-grootaandeelhouder(dga) moetzijnpensioenin eigenbeheergaanafkopenof
omzetten.Veel vande doorde dga te nemenactiesmoetenvoor31 maart 2017 zijnuitgevoerd.Zo
moetde pensioenopbouwvoordie datumwordenstopgezetdooreenbesluitvande
aandeelhoudersvergadering (AVA).Nadie datummoeten de BV enDGA in zijnhoedanigheidals
werknemervervolgenshetbesluitomte stoppenmetde pensioenopbouwvastleggenineen
addendumopde pensioenbrief.De partnervande DGA moetditaddendumookondertekenen.
Vervolgenskunnende DGA enzijnpartnerinde loopvan 2017 beslissenwatermetde
pensioenvoorzieningmoetgebeuren. De dgaheeftde plicht,omde Belastingdiensttijdigte
informeren.
Maatregelen
Verdermoetenerde volgendeactiviteitenwordenondernomen:

4. 1. Eendga die zijnpensioenineigenbeheerafkooptof omzetineenoudedagsverplichting,
moet ditbinnen éénmaandbekendmakenviaeenformulieropde site vande
Belastingdienst.De (ex-)partnervande dgamoetditformulierookondertekenen.Ditgeldt
ookvoor partnersdie ophuwelijkse voorwaardenmetde dgazijngetrouwd → de meestin
hetoog springende voorwaarde!*;
2. Ex-partnersmoetenooktoestemmingverlenenalsergéénconversie vande
pensioenrechtenisgeweest.
3. Eenbestaande externe pensioenaanspraakkanvanaf 31 maart 2017 nietmeerworden
overgedragenaanheteigenbeheerlichaam.Wil eendgadeze aanspraakoverdragennaarzijn
eigenBV omdathij bijvoorbeeldgebruikwil makenvande afkoopregeling,danmoethij vóór
31 maart 2017 eenverzoektotwaardeoverdrachtindienenbij zijn pensioenverzekeraar.
4. Is ervoor hetpensioenineigenbeheereenkostenegalisatiereserve gevormd,danmoetdeze
vóór uiterlijk31maart 2017 zijnomgezetineenpensioentoezegging.Gebeurtdit nietoptijd,
dan valtdeze vrij inhetresultaatvande bv.
5. Is hetpensioenineigenbeheerinmeerdere bv’sondergebracht,dankanhetpensioenper
bv wordenomgezetof afgekocht.
6. De dga moetbij de afkoopaltijduitgaanvande fiscale balanswaarde,ookalserniet
voldoende vermogenaanwezigisinde bv.
Stoptde pensioenopbouw nietop31 maart 2017, danis hetvolledigopgebouwde pensioenkapitaal
belast,daarbovenopkomtooknogeen revisierentevan20%.
Informatieplicht
In eenAlgemene maatregel vanBestuur(AMvB) isde informatieplichtgeregeld.Daaruitblijkt datde
dga alléénaande informatieplichtkanvoldoenviahetformulieropde site vande fiscus.Eenandere
maniervanhetmeldenvande afkoop,inclusief de afsprakendie de dgametzijnof haar partner
heeftgemaakt,is nietrechtsgeldig.Ookmoetde dgaookaangevenof ereenafspraakisgemaakt
tussenhemenzijn(ex-)partner.Ditgeldtookvoorafsprakenovereenmogelijktoekomstige
echtscheiding.
De dga heeftenkele maandende tijdomaande informatieplichtte voldoen.De volgendegegevens
moetenwordenoverlegd:
 Persoonsgegevensvanzichzelf ende eventuelepartner;
 Gegevensvande bvwaarinhetpensioenineigenbeheerisondergebracht;
 De keuze tussenafkoopof omzettinginoudedagsverplichting;
 Het tijdstipvande afkoopof omzetting;
 De fiscale balanswaarde vanhetpensioenop1januari 2015;
 De fiscale balanswaarde vanhetpensioenop31 december2015;
 De fiscale balanswaarde vanhetpensioenop31 december2016;
 De fiscale balanswaarde vanhetpensioenophetmomentvanafkoopenafzetting.
*Let op hetbelangvanhetmeenemenvande partnervande DGA, meestal de vrouw inde beslissing.
Dit kanverstrekkendegevolgenvoorhaarhebben,zekeringeval vanechtscheiding.
Alshetpensioenpremievrij wordtvoortgezet,heeftde partnerbij eenscheidinginprincipe rechtop
zogenoemde “pensioenverevening”.Dithoudtindatzij gerechtigdistot hetvolledige
nabestaandenpensioenalsmedede helftvanhetouderdomspensioen.Alswordtgekozenvoor
afkoopenomzettinginde spaarvariantgeeftde partnerditpotentiëlevoordeelprijs.Ditisde reden
waaromde fiscuseistdatde partnermet de afkoopof omzettingakkoordgaat.Ditmoetgoed
wordenuitgelegdaande partner.Alszij twijfeltmethetzettenvanhaarhandtekeninglijkthetfair
haar aan te biedendatzij voorhetnadeel wordtgecompenseerdalsechtscheiding zichmocht
voordoen.Ditzal ineenaparte overeenkomstmoetenwordenvastgelegd.Alsditnietwordtgedaan
ende vrouwisnietjuistof nietvollediggeïnformeerd,dankanzij laterbij eenechtscheidingalsnog

5. de “pensioenverevening”claimen.Hetisduszaak voorde DGA omzijnvrouw enoverzichtte geven.