CTMT Quốc gia phòng chống bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và hen phế quản http://benhphoitacnghen.com.vn/ Chuyên trang bệnh hô hấp mãn tính: http://benhkhotho.vn/

1. Khoa Hô Hấp-Bv Trưng Vương
1

2. Nội Dung
1. Lịch sử GOLD:
2. GOLD 2006
3. GOLD 2011
4. Cập nhật GOLD 2013

3. 1.Lịch sử GOLD
• Global Inititative for Chronic Obstructive Lung Diseases
• 1998: Thành lập nhóm GOLD dựa trên sự kết hợp giữa Tổ Chức Y Tế
thế giới ( WHO), National Institutes of Health (NIH), và National Heart,
Lung và Blood Institutes (NHLBI)
• 2001: Ra đời chiến lược toàn cầu chẩn đoán, xử trí và phòng ngừa
COPD đầu tiên
• 2006: Biên tập lại lần 1
• 2011: Biên tập lại lần 2
• GOLD 2013 cập nhật GOLD 2011 dựa trên các bài báo của Pubmed từ
01-7-2011 đến giữa 12-2012 (www.goldcopd.org)
1.GOLD 2010; 2. GOLD 2011

4. 2. GOLD 2006
Bảng điều trị theo giai đoạn COPD

5. 3. GOLD 2011
Định nghĩa COPD:
• Là một bệnh thông thường và phòng ngừa được.
• Giới hạn luồng khí dai dẵng và thường tiến triển.
• Do phản ứng viêm tăng mạnh trong đường dẫn khí và phổi đối với hạt và khí
độc.
• Các cơn kịch phát và bệnh đồng mắc góp phần vào bệnh nặng ở mỗi bệnh
nhân.
• Viêm phế quản mạn, khí phế thủng và hen suyễn.
• Dấu hiệu: khó thở, ho và khạc đàm kinh niên + cơn kịch phát.
• Hô hấp ký được đòi hỏi để chẩn đoán COPD: FEV1/ FVC < 70% sau test dãn
phế quản.

6. • Nguyên Nhân COPD:
• Khói thuốc lá: nhiều loại
thụ động cũng gây COPD
• Ô nhiễm không khí trong nhà: phụ nữ các nước đang phát triển.
• Bụi, hơi, chất kích thích và khói nghề nghiệp: đủ mạnh hay đủ lâu
• Ô nhiễm môi trường: tác hại ít.
• Các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển của phổi trong thai kỳ và tuổi nhỏ (nhẹ
cân khi sanh, nhiễm trùng hô hấp): tăng nguy cơ COPD
3. GOLD 2011

7. Chẩn đoán
• Nên nghĩ đến COPD, nếu > 40 tuổi và có bất kỳ dấu hiệu nào sau đây:
• Khó thở: xấu dần, khi làm nặng và dai dẵng
• Ho kinh niên: có thể ngắt khoảng và ho khan
• Có đàm kinh niên
• Tiền sử tiếp xúc
• Gia đình có người bị COPD
• Cần làm hô hấp ký để chẩn đoán.
3. GOLD 2011

8. Đánh giá COPD
Có 3 mục đích
• Độ nặng của bệnh
• Ảnh hưởng lên tình trạng sức khỏe
• Nguy cơ trong tương lai (cơn kịch phát, nhập viện, tử vong)
Đánh giá 4 mặt:
• Triệu chứng
• Mức độ giới hạn luồng khí (hô hấp ký)
• Nguy cơ bị kịch phát
• Các bệnh lý đi kèm
3. GOLD 2011

9. Đánh giá COPD
• Triệu chứng: dùng các bảng câu hỏi đã được kiểm định
• COPD Assessment test (CAT) hoặc
• Modified Bristh Medical Research Council (mMRC)
3. GOLD 2011

10. COPD Assessment test (CAT)

11. Modified Medical Research Council - mMRC
• 0 – Không khó thở, chỉ khó thở khi làm nặng
• 1 – Khó thở khi đi vội hay lên dốc thẳng
• 2 – Đi chậm hơn người cùng tuổi hoặc phải dừng lại dù đi trên đường phẳng
với tốc độ của mình
• 3 – Khó thở sau khi đi được 100m hoặc vài phút trên đường bằng phẳng
• 4 – Khó thở khi thay quần áo hoặc không thể ra khỏi nhà vì khó thở

12. • Đánh giá COPD
• Mức độ giới hạn luồng khí – dựa trên FEV1 sau test dãn phế quản
3. GOLD 2011
Bệnh nhân với FEV1/FVC < 0,70
GOLD 1 : nhẹ FEV1 ≥ 80% trị số dự đoán
GOLD 2 : trung bình 50% ≤ FEV1 < 80%
GOLD 3 : nặng 30% ≤ FEV1 < 50%
GOLD 4 : rất nặng 30% < FEV1 trị số dự đoán

13. 3. GOLD 2011
Bệnh
nhân
Đặc điểm Hô hấp ký Số đợt kịch
phát/năm
mMRC CAT
A Nguy cơ thấp
Triệu chứng ít
FEV1 ≥ 50% 0-1 0-1 < 10
B Nguy cơ thấp
Tr/chứng nhiều
FEV1 ≥ 50% 0-1 ≥ 2 ≥ 10
C Nguy cơ cao
Triệu chứng ít
FEV1 < 50% ≥ 2 0-1 < 10
D Nguy cơ cao
Tr/chứng nhiều
FEV1 < 50% ≥ 2 ≥ 2 ≥ 10
• Đánh giá COPD tổng hợp

14. Nhóm Chọn lựa số 1 Chọn lựa số 2
Cách khác **
A SAMA
hoặc
SABA
• LAMA hoặc
• LABA hoặc
•SAMA + SABA
Theophylline
B LAMA hoặc
LABA
LAMA + LABA SABA và/hoặc SAMA
Theophylline
C ICS +LABA hoặc
LAMA
LAMA + LABA • Ức chế PDE-4
• SABA và/ hoặc SAMA
•Theophylline
D ICS +LABA hoặc
LAMA
ICS + LAMA hoặc
ICS + LABA VÀ LAMA
hoặc
LAMA + LABA hoặc
LAMA +  PDE-4 inhibit
hoặc
ICS + LABA + PDE-4 inhibit
-Carbocysteine
-SABA và/ hoặc SAMA
-Theophylline
* X p theo alphabet; ** Thu c c t này có th k t h p v i c t 1 và 2ế ố ộ ể ế ợ ớ ộ
3. GOLD 2011- Điều trị bằng thuốc trong giai đoạn ổn
định

15. SAMA: Short acting muscarinic antagonist
SABA: Short acting beta 2 agonist
LAMA: Long acting muscarinic antagonist
LABA: Long acting beta 2 agonist
ICS: Inhaled corticosteroid
PDE-4 : Phosphodiesterase - 4
3. GOLD 2011

16. • GOLD 2011 có nhiều thay đổi quan trọng
• Đánh giá toàn diện hơn: hô hấp ký, đợt kịch phát, CAT, mMRC và bệnh đi
kèm
• Đòi hỏi dùng hô hấp ký để chẩn đoán và vẫn giử mốc FEV1/ FVC < 70%.
• Thêm chương Các kiểu điều trị
• Điều trị theo 4 nhóm A, B, C, D
• Thêm PDE4 inhibitor, theophylline, SABA+SAMA và carbocysteine
• Thêm chương điều trị các bệnh đi kèm trên bệnh nhân COPD và ngược lại
Tóm tắt GOLD 2011

17. 4. Cập nhật GOLD 2013

18. • Triệu chứng: Triệu chứng điển hình của COPD là khó thở kinh niên
và ngày càng nặng, ho và khạc đàm vốn có thể thay đổi tùy ngày
• Hô hấp ký: Sự khác biệt của FEV1, FVC trong 3 đường đạt chuẩn
không được quá 5% hoặc 150ml, chọn trị số nào lớn hơn (cũ:
100ml)
Các phần thêm vào

19. • Chẩn đoán lâm sàng COPD nên nghĩ tới khi bệnh nhân khó thở, ho
kinh niên hay khạc đàm và bệnh sử có phơi nhiễm với các yếu tố
nguy cơ
• Thêm vào yếu tố nguy cơ: tiền căn lao
Chương 2

20. • Khi đánh giá nguy cơ, chọn nguy cơ cao nhất tùy mức GOLD hoặc
số cơn kich phát
• Chỉ cần 1 lần nhập viện hay hơn do COPD kịch phát là được xếp
vào nguy cơ cao
Các phần thêm vào
RISK*
(GOLDClassificationofAirflowLimitation)
4
(C) (D)
2 or
more
RISK*
(Exacerbationhistory)
3
2
(A) (B)
Less
than 2
1
mMRC 0-1 mMRC> 2
CAT<10 CAT >10
SYMPTOMS†
NGUY CƠ
Nhóm GOLD
NGUY CƠ
Số cơn kịch phát
năm qua
≥ 2
1
0

21. • Long Acting anticholinergic
• Aclidinium bromide 400 (DPI)
• Glycopyrronicum bromide 44 (DPI)
• Combination LABA +ICS
• Formoterol/ mometasone 10/20; 10/400 MDI
• β2 Agonist mới: Indacaterol
• β2 agonist, dùng ngày 1 lần, tác dụng 24 giờ
• Hiệu quả giãn phế quản mạnh hơn formoterol và salmeterol 1 cách
có ý nghĩa, tương đương với tiotropium (chứng cứ A)
• Có hiệu quả đáng kể trên khó thở, tình trạng sức khỏe và tần số kịch
phát (chứng cứ B)
• An toàn tương đương placebo.Tác dụng phụ: Ho sau khi hít Indacaterol
Bảng thuốc thêm

22. • Dạng này tăng nguy cơ tử vong đáng kể so với placebo
• Cần sử dụng thận trọng dạng này
Tác dụng phụ của Tiotropium dạng Respimat

23. • Ở bệnh nhân không dùng ICS, carbocysteine và N-acetylcysteine có
thể giảm đợt kịch phát ( chứng cứ B)
• Tuy nhiên Cochcrane review thấy có ít tác động lên chất lượng cuôc
sống nói chung
Thuốc long đàm

24. • Bệnh nhân muốn đề cập vấn đề này nhưng ít được thực hiện trên
thực tế
• Bệnh nhân và gia đình cần quyết định theo ý muốn:
• Muốn chăm sóc đặc biệt lúc cận tử
• Chấp nhận gánh nặng khi chăm sóc
Chăm sóc cận tử

25. • Cơn kịch phát làm tăng nguy cơ tử vong
• Tử vong do suy hô hấp tién triển, bệnh tim mạch, ung thư và các
bệnh khác
• Chăm sóc giảm nhẹ bao gồm cận tử và an dưỡng (dành cho BN
COPD giai đoạn cuối và dự đoán sống không quá 6 tháng)
• Chăm sóc giảm nhẹ nên bắt đầu từ khi chẩn đoán COPD
• Bao gồm: Điều trị với thuốc, nâng cao chất lượng sống, hỗ trợ tâm lý
tinh thần cho BN và gia đình
• An dưỡng ( Hospice care):
• Dành cho BN ở giai đoạn cuối có thể tại nhà, bệnh viện hay viện
điều dưỡng
Chăm sóc giảm nhẹ, cận tử và an dưỡng ( Hospice care)

26. GOLD 2013: Thuốc kiểm soát COPD
(C) (D)
(B)(A)

27. • Khuyến cáo về ICS:
• Do nguy cơ viêm phổi và tăng nguy cơ gẫy xương, không nên điều
trị dài hạn với ICS ngoài chỉ định
• Khuyến cáo về Corticosteroids trong cơn kịch phát COPD:
• 30-40mg prednisolone/ngày trong 10-14 ngày (chứng cứ D)
• Chưa đủ chứng cứ để khẳng định thời gian tối ưu
• Thông khí cơ học không xâm lấn (NIV)
• NIV cải thiện toan hô hấp, giảm nhịp hô hấp, mức khó thở, công hô
hấp và mức khó thở
• Tỉ lệ thành công qua các RCT là: 80-85%
Khuyến cáo

28. • Nghiên cứu ở bệnh nhân giới hạn luồng khí trung bình và nặng có
suy tim điều trị với Bisoprolol và Carvedilol có dung nạp tốt và hiệu
quả tốt trên chức năng phổi
• Bisoprolol: cải thiện các chỉ số hô hấp tốt hơn Carvedilol
Điều trị suy tim ở bệnh nhân COPD

29. XIN TRÂN TRỌNG CẢM ƠN!