RĂNG HÀM MẶT

1. BS. CKI. NGUYỄN THỊ XUÂN MAI
12/14/2014 1

2. MỤC TIÊU
 Neâu ñöôïc ñaëc ñieåm vaø chöùc naêng moâ nha chu bình thöôøng
 Trình baøy ñöôïc cô cheá phaùt sinh vaø phaùt trieån beânh nha chu
 Trình baøy vaø phaân bieät ñöôïc caùc phaân loaïi beänh nha chu
 Neâu ñöôïc höôùng ñieàu trò nha chu
 Neâu ñöôïc caùc chæ soá nha chu vaø caùch tính caùc chæ soá
12/14/2014 2

3. GIAÛI PHAÃU HOÏC NHA CHU
Caáu taïo moâ nha chu goàm:
 Nöôùu
 Xöông oå raêng
 Daây chaèng nha chu
 Xeâ maêng ( cement)
12/14/2014 3

4. GIAÛI PHAÃU HOÏC NHA CHU
NƯỚU : - Nướu rời
- Nướu dính
- Đường tiếp nối nướu – nieâm maïc
Rãnh nướu
Khe nướu
12/14/2014 4

5. GIAÛI PHAÃU HOÏC NHA CHU
XÖÔNG OÅ RAÊNG
 Là phần xương hàm bao bọc quanh gốc răng.
 Là một loại xương xốp nằm giữa hai vách xương dầy.
 Phần xương dày ở kế cận gốc răng được gọi là phiến
cứng (Lamina dura) có nhiều lỗ nhỏ để mạch máu,
bạch huyết và dây thần kinh đi qua.
12/14/2014 5

6. GIAÛI PHAÃU HOÏC NHA CHU
DAÂY CHAÈNG NHA CHU
12/14/2014 6

7. GIAÛI PHAÃU HOÏC NHA CHU
XEÂ MAÊNG
 Là lớp mỏng gần giống như xương bao bọc hết gốc
răng, chỉ trừ một lỗ gọi là lỗ chóp để cho mạch máu và
dây thần kinh chui vào tuỷ răng .
 Khoáng hoá nhiều hơn xương (61% vô cơ - 27% hưũ
cơ - 12% nước).
 Dây chằng nha chu bám chặt vào lớp xê măng này.
12/14/2014 7

8. GIAÛI PHAÃU HOÏC NHA CHU
MOÂ NHA CHU LAØNH MAÏNH :
 Nướu có màu hồng nhạt, bề mặt lấm tấm da cam.
 Bờ viền nướu sắc nét, ôm sát cổ răng.
 Dai, săn chắc.
 Không chảy máu khi thăm khám.
 Xquang : đỉnh xương ổ nhọn, không có hiện tượng tiêu
xương, màng nha chu bình thừơng, lamina dura nhìn thấy
rõ.
12/14/2014 8

9. BEÄNH CAÊN VAØ BEÄNH SINH
12/14/2014 9

10. PHAÂN LOAÏI
 CAÙC BEÄNH NÖÔÙU
- do maûng baùm
- khoâng do maûng baùm
 VIEÂM NHA CHU MAÏN
- daïng khu truù
- daïng toaøn theå
 VIEÂM NHA CHU TAÁN COÂNG
- daïng khu truù
- daïng toaøn theå
 VIEÂM NHA CHU NHÖ LAØ BIEÅU HIEÄN CUÛA BEÄNH TOAØN THAÂN
- vieâm nöôùu hoaïi töû lôû loeùt
- vieâm nha chu hoaïi töû lôû loeùt
 AÙP – XE NHA CHU
- aùp – xe nöôùu
- aùp – xe nha chu
- aùp – xe quanh thaân raêng
 VIEÂM NHA CHU KEÁT HÔÏP VÔÙI SANG THÖÔNG NOÄI NHA
 NHÖÕNG DÒ DAÏNG MAÉC PHAÛI (ÑIEÀU KIEÄN THUAÄN LÔÏI)
12/14/2014 10

11. 12/14/2014 11

12. 12/14/2014 12

13. VIÊM NHA CHU
 Ngoài những đặc điểm của viêm nướu, viêm nha chu còn phá hủy ba
thành phần khác là : xương ổ răng, dây chằng nha chu và xê-măng.
 Đặc trưng của bệnh là sự mất biểu mô bám dính, xương ổ răng bị tiêu hủy
và hình thành túi nha chu ( túi thật) có mủ.
12/14/2014 13

14. 12/14/2014 14

15. ÑIEÀU TRÒ NHA CHU
 Xử lý tại chỗ :
-Loại bỏ nguyên nhân.
-Lấy vôi răng .
-Xử lý mặt gốc răng.
-Tái tạo mô có hướng dẫn, ghép nướu…
 Sử dụng thuốc : Kháng sinh liệu pháp
+ Tại chỗ :
- Dung dịch Iodine 5%, Chlorhexidine 0,12%, Hexetidine 0,1%.
- Gel Metronidazole, Minocycline.
- Sợi pôlime tự tiêu tẩm Doxycycline, Tetracycline.
+ Uống :
- Tetracycline (250mg x 4 /j)
- Amoxicilline kết hợp Metronidazole : đặc biệt hiệu quả với Aa.
- Spiramycine kết hợp với Metronidazole.
- Các AINS như Flurbiprofen (100mg x 2 : 3 / ngày)…
12/14/2014 15

16. CAÙC CHÆ SOÁ NHA CHU DUØNG TRONG NGHIEÂN CÖÙU
 ÑAÙNH GIAÙ MAÛNG BAÙM
OHI-S (Oral Hygiene Index-Simplified)
PLI (Plaque Index)
 ÑAÙNH GIAÙ VIEÂM NÖÔÙU
GI ( Gingival Index)
SBI (Sulcus Bleeding Index)
 ÑAÙNH GIAÙ VIEÂM NHA CHU
PI (Periodontal Index)
CPITN (Community Periodontal Index and Treatment
12/14/2014 16

17. OHI-S (Oral Hygiene Index-Simplified) của Green và Vermillon-1964
 Khảo sát 6 răng chỉ số :
- Mặt ngoài răng 16, 26 ; mặt trong răng 36, 46.
- Mặt ngoài hai răng cửa : 11 và 31.
 Gồm hai thành phần : chỉ số mảng bám và chỉ số vôi răng .
- 0 điểm : không có mảng bám (hay không có vôi răng trên nướu)
- 1 điểm : mảng bám (hay vôi răng trên nướu) bám ít hơn 1/3 mặt
răng.
- 2 điểm : mảng bám (hay vôi răng trên nướu) bám hơn 1/3 nhưng
chưa đến 2/3 mặt răng.
- 3 điểm : mảng bám bám hơn 2/3 mặt răng (hay vôi răng trên
nướu bám hơn 2/3 mặt răng, hoặc có vôi răng dưới nướu).
Tổng số điểm
Chỉ số OHI-S mỗi người =
Tổng số mặt răng
12/14/2014 17

18. Chỉ số nhu cầu điều trị nha chu cho cộng đồng (CPITN = Community
Periodontal Index and Treatment Needs - Ainamo-1982).
 Mỗi một cung hàm được chia thành 3 đoạn gọi là đoạn lục phân (sextant).
Mỗi người có 6 sextants.
 Mỗi sextant khám 1 răng đại diện (16, 26, 36, 46 và 11, 31) đối với người
dưới 20 tuổi, nếu trên 20 tuổi ta khám thêm 4 răng số 7 nữa.
 Chỉ số CPITN của mỗi người là chỉ số của sextant có chỉ số cao nhất.
Mã số Tình trạng Nhu cầu điều trị
CPITN=0 Bình thường Không cần điều trị
CPITN=1 Chảy máu nướu Hướng dẫn VSRM
CPITN=2 Vôi răng Hướng dẫn VSRM + Cạo vôi
răng
CPITN=3 Túi nông < 5,5mm Hướng dẫn VSRM + Cạo vôi
răng
CPITN=4 Túi sâu > 6mm Hướng dẫn VSRM + Điều trị
chuyên sâu
12/14/2014 18