1. Transformasi
Transformasi Kurikulum Kebangsaan bertitik tolak daripada keputusan Mesyuarat
Susulan Jemaah Menteri Bil.6/2008 yang dipengerusikan oleh Y.B. Menteri
Pelajaran pada 23 Mei 2008. Satu usaha penambahbaikan
dalam sistem pendidikan negara terutamanya di peringkat
sekolah rendah perlu dilaksanakan supaya kurikulum
persekolahan memenuhi keperluan dan cabaran semasa
serta akan datang. Sehubungan itu, Kementerian Pelajaran
Malaysia (KPM) telah melaksanakan satu kajian dan
mendapati wujudnya keperluan untuk melakukan
transformasi kurikulum sekolah rendah.
Transformasi kurikulum sekolah rendah merupakan penyusunan semula dan
penambahbaikan kurikulum persekolahan rendah sedia ada. Tujuan transformasi
adalah untuk memastikan murid dibekalkan dengan pengetahuan, kemahiran dan
nilai yang relevan dengan keperluan semasa bagi menghadapi cabaran abad ke-21.
Fokus transformasi kurikulum persekolahan rendah adalah kepada kemahiran
membaca, menulis dan mengira (3M), sebaliknya mengambil kira kemahiran
penaakulan, kreativiti dan inovasi, Teknologi Maklumat dan Komunikasi (TMK) serta
elemen keusahawanan.
Dalam proses transformasi kurikulum persekolahan rendah, KPM telah melakukan
penandaarasan dengan kurikulum persekolahan negara maju bagi memastikan
kurikulum persekolahan kebangsaan yang dibangunkan setanding dengan
pendidikan global. Di samping itu, KPM turut mendapatkan input daripada pelbagai
pihak berkepentingan seperti Pertubuhan Bukan Kerajaan, industri, akademik dan
ibu bapa. Berdasarkan kepada input-input tersebut maka
konsep kurikulum persekolahan rendah berasaskan standard
dibangunkan.
Lanjutan daripada itu, konsep kurikulum persekolahan rendah
mendapat kelulusan Mesyuarat Jawatankuasa Kurikulum Pusat
Bil.3/2009 pada 2 Oktober 2009. KPM membangunkan
Kurikulum Standard Sekolah Rendah (KSSR) berasaskan prinsip-
prinsip Kurikulum Bersepadu Sekolah Rendah (KBSR) dan
berlandaskan Falsafah Pendidikan Kebangsaan. Kurikulum yang dibangunkan turut
melibatkan kurikulum Pendidikan Khas. Bagi memastikan kurikulum tersebut
mantap, pelaksanaan rintis telah dilakukan di sekolah rendah terpilih di seluruh
negara.
2. Hasrat KSSR
Kurikulum Standard Sekolah Rendah berhasrat untuk melahirkan insan yang
seimbang, berfikiran kreatif, kritis dan inovatif melalui tunjang-tunjang
komunikasi, sains dan teknologi, perkembangan fizikal dan estetika, keterampilan
diri, kemanusiaan dan kerohanian, sikap dan nilai
Kurikulum Standard Sekolah Rendah berteraskan Falsafah Pendidikan Kebangsaan
dan Dasar Pendidikan Kebangsaan. KSSR mengambil kira cabaran abad ke-21,
Model Baru Ekonomi (MBE) dan teori pembelajaran terkini. KSSR juga mengguna
pakai empat tonggak pendidikan UNESCO, iaitu belajar untuk mengetahui (learning
to know), belajar untuk bertindak (learning to do), belajar untuk hidup bersama
(learning to live together) dan belajar untuk membentuk peribadi (learning to be).
Murid yang mengikuti KSSR akan mempunyai asas-asas berikut:
- Insan yang seimbang dari segi intelek, rohani, emosi, jasmani dan sosial
- Warganegara yang bertanggungjawab
- Warganegara yang boleh berperanan di arena global (Global Player)
- Pekerja berilmu
3. Prinsip KSSR
Kurikulum Standard Sekolah Rendah mengekalkan kesemua prinsip KBSR. Prinsip ini
dikekalkan kerana masih sesuai dan relevan untuk melahirkan insan yang seimbang
dan holistik. Prinsip-prinsip tersebut adalah seperti berikut:
Pendekatan Bersepadu
Tumpuan utama diberikan kepada pendekatan bersepadu. Unsur-unsur
pengetahuan, kemahiran dan nilai digabungkan supaya wujud kesepaduan dari segi
intelek, rohani, emosi, jasmani dan sosial.
Perkembangan Individu Secara Menyeluruh
KSSR digubal untuk memastikan semua mata pelajaran berperanan untuk memenuhi
keperluan intelek, rohani, emosi, jasmani dan sosial. Setiap potensi murid
dikembangkan secara bersepadu.
Pendidikan Saksama Untuk Semua Murid
KSSR memberi peluang yang luas dan saksama kepada semua murid untuk
mendapatkan ilmu pengetahuan dan kemahiran yang menyeluruh dan seimbang.
Pendidikan Seumur Hidup
KSSR menyediakan pengetahuan dan kemahiran yang diperlukan oleh semua murid
sebagai asas untuk menghadapi cabaran kehidupan seharian dan pendidikan
sepanjang hayat.
4. Bentuk Kurikulum
Konsep tunjang yang diperkenalkan dalam KSSR, merupakan satu bentuk
pengklasifikasian bidang ilmu, kemahiran dan nilai. Konsep ini berfokus kepada
pembentukan modal insan seimbang dari segi jasmani, emosi, rohani, intelek dan
sosial.
Enam tunjang dikenal pasti mewakili bidang ilmu, kemahiran dan nilai yang
menjadi asas kepada pembangunan insan yang berfikiran kreatif, kritis dan
inovatif. Tunjang-tunjang tersebut menggambarkan penstrukturan secara eksplisit
bidang ilmu, kemahiran dan nilai yang perlu dikuasai murid. Setiap tunjang saling
berhubung kait dan bersepadu.
Tunjang Komunikasi
Tunjang Komunikasi memberi penekanan kepada proses menggabung jalin
kemahiran berbahasa dalam bentuk lisan dan bukan lisan semasa berinteraksi.
Tunjang ini memberi fokus kepada kemahiran bahasa seperti mendengar dan
bertutur, membaca dan menulis, serta nilai tambah menaakul.
Murid perlu menguasai kemahiran ini bagi membantu mereka dalam proses
pemerolehan ilmu pengetahuan, kemahiran dan nilai dalam tunjang-tunjang yang
lain. Penguasaan kemahiran berbahasa menyediakan murid untuk membuat
pemilihan bahasa yang bertepatan dan sistematik dalam interaksi sosial.
Disiplin ilmu dalam Tunjang Komunikasi ialah Bahasa Malaysia, Bahasa Inggeris,
Bahasa Cina, Bahasa Tamil, Bahasa Arab, Bahasa Cina Sekolah Kebangsaan, Bahasa
Tamil Sekolah Kebangsaan, Bahasa Iban, Bahasa Kadazandusun dan Bahasa Semai.
5. Tunjang Perkembangan Fizikal dan Estetika
Tunjang Perkembangan Fizikal dan Estetika memberi penekanan kepada
perkembangan jasmani dan kesihatan untuk kesejahteraan diri dan pemupukan
daya imaginasi, kreativiti, bakat dan apresiasi. Disiplin ilmu yang membangunkan
aspek fizikal ialah Pendidikan Jasmani dan Pendidikan Kesihatan. Kreativiti, bakat
dan apresiasi dipupuk melalui Pendidikan Seni Visual dan Pendidikan Muzik.
Tunjang Kemanusiaan
Tunjang Kemanusiaan memberi penekanan kepada penguasaan ilmu dan amalan
tentang kemasyarakatan dan alam sekitar setempat, negara dan global, serta
penghayatan semangat patriotisme dan perpaduan. Disiplin ilmu yang terdapat
dalam Tunjang Kemanusiaan ialah Sejarah yang diperkenalkan mulai Tahap II
persekolahan.
Tunjang Keterampilan Diri
Tunjang Keterampilan diri memberi penekanan kepada pemupukan kepimpinan dan
sahsiah diri melalui aktiviti kurikulum dan kokurikulum. Murid diberi peluang
menyepadukan pengetahuan, kemahiran dan nilai yang dipelajari di bilik darjah
dan mengamalkannya dalam kegiatan kokurikulum. Penglibatan dalam kegiatan
kokurikulum seperti persatuan, badan beruniform dan sukan memberi peluang
kepada murid meningkatkan potensi diri sebagai pemimpin kepada diri, rakan
sebaya, keluarga dan masyarakat.
Tunjang Sains dan Teknologi
Tunjang Sains dan Teknologi memberi penekanan kepada penguasaan:
• pengetahuan sains, kemahiran dan sikap saintifik
• pengetahuan, kemahiran dan nilai dalam matematik
• pengetahuan dan kemahiran berasaskan teknologi
Disiplin ilmu yang terdapat dalam Tunjang Literasi Sains dan Teknologi ialah Sains,
Matematik, Reka Bentuk dan Teknologi (RBT) serta Teknologi Maklumat dan
Komunikasi (TMK).
Tunjang Kerohanian, Sikap Dan Nilai
Tunjang Kerohanian, Sikap dan Nilai memberi penekanan kepada bidang
pembelajaran yang berfokus kepada penghayatan amalan agama, kepercayaan,
sikap dan nilai. Disiplin ilmu dalam tunjang ini merangkumi Pendidikan Islam bagi
murid Islam dan Pendidikan Moral bagi murid bukan Islam.
6. Fokus KSSR
KSSR memastikan selepas enam (6) tahun persekolahan murid mencapai standard
pengetahuan, kemahiran dan nilai yang ditetapkan bagi setiap tahap. KSSR
memberi penekanan kepada 4M iaitu kemahiran membaca, menulis, mengira dan
menaakul. Kemahiran menaakul adalah keupayaan membuat pertimbangan dan
penilaian dengan menggunakan akal atau logik.
Pada Tahap I, pengajaran dan pembelajaran menekankan penguasaan asas 4M.
Penekanan diberikan untuk literasi dan numerasi bagi membolehkan murid
menguasai kemahiran tersebut. Penekanan juga diberikan kepada kemahiran nilai
tambah iaitu kreativiti dan inovasi, keusahawanan dan TMK.
Pada Tahap II, penekanan diberikan kepada pengukuhan dan aplikasi kemahiran 4M
di samping menguasai kemahiran TMK, penguasaan kemahiran yang lebih kompleks,
pemerolehan pengetahuan, dan perkembangan sahsiah.
Organisasi Kurikulum
KSSR diorganisasikan dalam bentuk modular dengan mengelompokkan mata
pelajaran dalam kumpulan tertentu yang dikenali sebagai modul. Mata pelajaran
juga diorganisasikan secara modular iaitu kandungan mata pelajaran disediakan
dalam bentuk modul yang kendiri-lengkap (self-contained). Setiap modul
mengandungi pengetahuan, kemahiran dan nilai yang telah dikenal pasti untuk
dikuasai oleh murid.
Organisasi Tahap I
Pada Tahap I kurikulum diorganisasikan dalam Modul Teras Asas, Modul Teras Tema
dan Modul Elektif. Komposisi KSSR Tahap I adalah seperti jadual di bawah.
7. Organisasi Tahap II
Pada Tahap II, kurikulum diorganisasikan secara modular dalam Mata Pelajaran
Teras dan Mata Pelajaran Elektif. Kandungan mata pelajaran disediakan dalam
bentuk modul. Komposisi KSSR Tahap 2 adalah seperti jadual di bawah.
8. Kurikulum Berasaskan Standard
KSSR digubal dalam bentuk pernyataan standard. Pernyataan standard terdiri
daripada standard kandungan dan standard pembelajaran yang perlu dicapai oleh
murid dalam suatu tempoh dan tahap persekolahan.
Standard Kandungan Standard
Pembelajaran
Penyataan spesifik Satu penetapan kriteria
tentang perkara yang atau petunjuk
murid patut ketahui dan (indicator) kualiti
boleh lakukan dalam pembelajaran dan
suatu tempoh pencapaian yang boleh
persekolahan diukur bagi setiap
merangkumi aspek standard kandungan.
pengetahuan, kemahiran
dan nilai.
Elemen Merentas Kurikulum
Elemen Merentas Kurikulum ialah unsur nilai tambah yang diterapkan dalam proses
pengajaran dan pembelajaran selain yang ditetapkan dalam standard kandungan.
Elemen-elemen ini diterapkan bertujuan mengukuhkan kemahiran dan
keterampilan modal insan yang dihasratkan serta dapat menangani cabaran semasa
dan masa hadapan. Elemen merentas kurikulum yang sedia ada adalah
seperti Bahasa, Sains dan Teknologi, Pendidikan Alam Sekitar, Nilai
Murni dan Patriotisme.
Elemen merentas kurikulum yang baharu, iaitu Kreativiti dan
Inovasi, Keusahawanan, serta Teknologi Maklumat dan Komunikasi dikenal pasti
sebagai pelengkap kepada usaha memantapkan kualiti pelaksanaan KSSR.
Guru hendaklah memastikan kesemua elemen merentas kurikulum diterapkan
secara efektif dalam proses pengajaran dan pembelajaran demi melahirkan insan
yang dihasratkan oleh Falsafah Pendidikan Kebangsaan.
Hubungan elemen merentas kurikulum yang sedia ada dan baharu dalam
pembangunan insan yang seimbang digambarkan melalui rajah di bawah.
