Barayti ng wika

1. Wika at Komunikasyon
Tungo sa Pananaliksik
Guro :Gng .Imelda F.Torres

2. Register at Barayti ng
Wika

3. .
>Sa araling ito ,Ang mga mag-aaral
ay inaasahang nakabubuong isang
iskit na ang mga usapan o diyalogo
at kababakasang ng mga konsepto
ng Barayti ng wika

4. . .
LAYUNIN:
 Natutukoy ang mga kahulugan at
kabuluhan ng mga konseptong
panawika (F11PT-Ia-85)
 Nailalahad ang mga konseptong
pangwika sa sariling kaalaman
,pananaw at mga karanasan(F11PS-Ib-
86)

5.  Nakabubuo ng isang iskit na ang mga usapan o diyalogo ay
kababakasan ng mga konsepto ng barayti at register ng Wika (
F11PD-Ib-86)
A. Pamantayang Pangnilalaman: Nauunawaan nang may
masusing pagsasaalang-alang ang mga lingguwistiko at
kultural na katangian at pagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino at
mga sitwasyon ng pagamit ng wika dito

6. B. Pamantayan sa Pagganap:
Nakagagawa ng isang sanaysay batay sa
isang panayam tungkol sa aspektong
kultural o lingguwistiko ng napiling
komunidad

7. A. Panimulang talakayan
Introduksiyon
Ang Pilipinas ay may siyam na
pangunahing wika: Tagalog,
Hiligaynon, Ilokano, Cebuano,
Kapampangan, Bikol, Waray,

8. Pangasinense, at Maranao. Maliban pa sa
pagkakaroon ng pangunahing wika ay may
iba’t ibang diyalekto din ang ating mga wika.
Patunay lamang ito na napakaraming salita ang
bumubuo sa wikang Filipino.

9. . .
Diyalekto
Tumutukoy ang diyalekto sa pagkakaroon ng iba’t
ibang bersiyon at paraan kung paano
nagsasalita sa isang lugar o rehiyon gaya ng
pagkakaiba-iba sa punto, diin, pagbigkas, at iba
pa. Ang diyalekto ay nabubuo sa dimensiyong
heograpikal.

11. May iba’t ibang barayti ang bawat wika.
Isa sa mga ito ay ang diyalekto. Ang
diyalekto ay ang natatanging paraan ng
pagsasalita ng isang wika (halimbawa,
wikang Bikol o wikang Tagalog).

12. Masasabing isa sa mga dahilan ng pagkakaroon ng
maraming diyalekto sa Pilipinas ay ang
pagiging pulo-pulo nito. Bagaman may mga
pagkakaiba ang bawat diyalekto sa punto,
talasalitaan, at sintaks ay masasabing hindi ito
hadlang upang magkaunawaan ang mga Pilipino
sapagkat nagsasalita lamang sila ng magkakaibang
diyalekto ng isang wika, ang wikang Tagalog.

13. II-Pangalawang barayti ng Wika ay ang SOSYOLEK
Bawat uri ng grupo ng tao sa ating lipunan ay may sariling paraan ng pagsasalita.

14. Introduksiyon
Mapapansin natin na ang bawat uri ng grupo ng tao sa
ating lipunan ay may sariling paraan
ng pagsasalita. Samakatuwid, mayroon silang kani-
kanilang barayti ng wika. Ang mga nasa
ikatlong kasarian ay may sariling barayti ng wika.
Gayundin ang mahihirap at mayayaman.
Sa araling ito ay pagtutuunang pansin natin ang
tungkol sa sosyolek.

15. Sosyolek
Isa pa sa mga barayti ng wika ay ang
sosyolek na nabubuo batay sa dimensyong
sosyal. Ang sosyolek ay tumutukoy sa
barayti ng wika na ginagamit ng bawat tiyak
na grupo ng tao sa lipunan.

16. Maaaring ang grupo ay nagkakaiba ayon sa
edad, kasarian, uri ng trabaho, katayuan sa
buhay, uri ng edukasyon, at iba pa. May mga
pangkat na gustong mapanatili ang kanilang
identidad kaya pinipilit nilang gawin ito sa
paraan ng pagsasalita o sa paggamit ng wika.

17. May barayti ng wika ang masa, mga elite, mga artista, LGBTQ, at iba.
Upang mapabilang at manatili sa ginagalawang grupong sosyal,
kailangang magsalita ng sosyolek nito.
Pangkat Panlipunan Sitwasyong Komunikatibo
Mga kasapi ng
LGBTQ+
Harold: Cairo akech jukas, join force ka
‘neng?
Greg: Gora ako jan! Bet ko ang rampage
bukas, anek ba ang outfit jukas, Girlie
Mendoza?
Harold: Plangak! Kailangan gerlie tayis jukas
ano.
Greg: Oki girl... see you jukas na lang. Tom
Jones na aketch.
Harold: Babooo!

18. Ang sosyolek ay tumutukoy sa
wika/dayalek na ginagamit ng bawat
tiyak na grupo ng tao sa lipunan.

19. Panuto
Pag-aralan ang larawan sa kanan at
sagutin ang mga gabay na tanong.
Mga Gabay na Tanong
1. Saang grupo ng tao kalimitang
naririnigang mga salitang ito?
2. May katumbas ba ang mga salitang ito
sa ibang grupo ng mga tao? Paano
sinasabi ang mga ito?

20. III-Pangatlong Barayti ng Wika :IDYOLEK
Bawat tao ay may kani-kaniyang paraan ng paggamit ng
wika.

21. Introduksiyon
Ang bawat tao ay may kani-kaniyang paraan ng
pagsasalita. Sabihin man nating ang
dalawang tao ay pareho ng wikang gamit at
kapwa nabibilang sa isang uri ng pangkat sa
lipunan, mayroon pa rin silang kani-kaniyang
katangian sa paraan ng pagsasalita.

22. Ang idyolek ay ang natatanging paraan ng pananalita ng
isang tao na sumasaklaw sa kaniyang mga pinipili o
ginagamit na salita (personal na bokabularyo), paraan ng
pagbuo ng mga pahayag, pagbigkas, at iba pang salik na
nakaaapekto sa pananalita. Palaging nagbabago ang idyolek
ng isang tao. Sa tuwing natututo ng bagong salita at
sinisimulan ang paggamit nito, kapag nanirahan sa ibang
lugar, at kahit ang mismong pagkakaroon ng edad o pagtanda
ay nakaaapekto sa iyong idyolek, pati na rin ang mga tao sa
iyong paligid.

23. Ang Idyolek ng Isang Indibidwal
Dahil katangian ng idyolek ang maging
natatangi sa isang indibidwal, mas madaling
maobserbahan ang idyolek ng isang tao kapag
naiiba o angat ito sa wikang ginagamit ng
mga tao sa kaniyang paligid.

24. Ang idyolek ay ang natatanging
katangian at kakaniyahan ng pagsasalita.
● Ayon sa mga eksperto, ang boses at
katangiang pisikal ang dahilan kung bakit
nagkakaroon ng idyolek o pansariling
katangian sa pagsasalita.

25. Maaaring nagkakaroon ng idyolek dahil sa
pagkakaiba-iba ng kalidad ng boses,
maaaring may sariling tono at pagbigkas
sa salita, at maaaring dahil na rin sa
pagkakaiba-iba ng retorika ng bawat isa.

26. m
Mga Hlimbawa ng IDYOLEK
1.’’Magandang gabi Bayan ‘’ni Noli De
Castro
2.’’Hindi ka namin tatantanan ‘’ni Mike
Enriquez
3.’’Ito ang iyong igan ‘’ ni Arnold Clavio

27. IV. PIDGIN –
Ito ay barayti ng Wika na walang pormal
na estruktura ito ay binansagang
‘’nobody’s native language ng mga
dayuhan .Ito ay gingamit ng dalawang
indibidwal na nag uusap na may dalawa
ring magkaiba ng wika Sila ay walang
komong wikang ginagamit .

28. thank you!