Punim seminarik Qellimet dhe Parimet e Kombeve te BashkuaraArberSusuri
Punim Seminarik - Qellimet dhe Parimet e Kombeve te Bashkuara
E Drejta Nderkombetare Publike
Universiteti i Prizrenit " Ukshin Hoti " - Prizren
Fakulteti Juridik
Punuar nga: Arber Susuri Ramadan Hadri
Prizren, Dhejtor 2015
Një nga sfidat që do të përcaktonte fatin e Bashkimit Evropian në vitet 90-të ishte bashkimi ekonomik e monetar. Shqipëria e atyre viteve niste hapat e saj të brishtë drejt ekonomisë së tregut të lirë. Situata ekonomik-financiare që trashëgoi qeveria e parë demokratike ishte tragjike: leku zhvlerësohej dita-ditës, inflacioni ishte galopant, rezervat në valutë të huaj të Bankës së Shtetit kishin shteruar në manovra të gabuara në bursa ndërkombëtare, ekonomia ishte në stanjacion të plotë. Ekonomia e tregut ngjalli dëshirën e shqiptarëve për ty hapur bizneset e para ndaj kishte një etje të tregut për valutë të huaj, kryesisht dollar. Të ardhurat nga emigrantët në vendet fqinje kishin filluar të luanin rolin e tyre në balancën financiare të vendit. Dollari amerikan, lireta italiane, marka gjermane apo dhrahmia greke filluan të shkëmbeheshin në tregun e zi, sistemi bankar i asaj kohe akoma nuk kish lulëzuar, ndërsa banka e Shqipërisë ishte e papërgatitur ndaj fenomeneve të reja financiare që po lindnin. Mosbesimi ndaj lekut, nevoja për siguri të kursimeve dhe tregtia me jashtë solli nisjen e një procesi gradual të zëvendësimit të monedhës në ekonominë shqiptare. Monedha unike, Euro hyri në qarkullim në 1 Janar të vitit 2002 në 12 vende të BE ndaj dhe në Shqipëri do të trokiste shpejt. Në fillim shqiptarët u treguan të rezervuar ndaj euros por siç u vu re dhe më vonë shumë shpejt do të behej monedha dominuese në shkëmbimet tregtare dhe në kursimet e shqiptarëve.
Tregtia nderkombetare dhe avantazhet relative dhe absolute te bujqesise shqip...Kliton Domi
Tregtia nderkombetare dhe avantazhet relative dhe absolute te bujqesise shqiptare (Punuar nga Msc.Kliton Domi).
Universiteti Bujqesor i Tiranes/Fakulteti i Ekonomise dhe Agrobiznesit/Departamenti i Ekonomise dhe Politikave Agrare.
Punim seminarik Qellimet dhe Parimet e Kombeve te BashkuaraArberSusuri
Punim Seminarik - Qellimet dhe Parimet e Kombeve te Bashkuara
E Drejta Nderkombetare Publike
Universiteti i Prizrenit " Ukshin Hoti " - Prizren
Fakulteti Juridik
Punuar nga: Arber Susuri Ramadan Hadri
Prizren, Dhejtor 2015
Një nga sfidat që do të përcaktonte fatin e Bashkimit Evropian në vitet 90-të ishte bashkimi ekonomik e monetar. Shqipëria e atyre viteve niste hapat e saj të brishtë drejt ekonomisë së tregut të lirë. Situata ekonomik-financiare që trashëgoi qeveria e parë demokratike ishte tragjike: leku zhvlerësohej dita-ditës, inflacioni ishte galopant, rezervat në valutë të huaj të Bankës së Shtetit kishin shteruar në manovra të gabuara në bursa ndërkombëtare, ekonomia ishte në stanjacion të plotë. Ekonomia e tregut ngjalli dëshirën e shqiptarëve për ty hapur bizneset e para ndaj kishte një etje të tregut për valutë të huaj, kryesisht dollar. Të ardhurat nga emigrantët në vendet fqinje kishin filluar të luanin rolin e tyre në balancën financiare të vendit. Dollari amerikan, lireta italiane, marka gjermane apo dhrahmia greke filluan të shkëmbeheshin në tregun e zi, sistemi bankar i asaj kohe akoma nuk kish lulëzuar, ndërsa banka e Shqipërisë ishte e papërgatitur ndaj fenomeneve të reja financiare që po lindnin. Mosbesimi ndaj lekut, nevoja për siguri të kursimeve dhe tregtia me jashtë solli nisjen e një procesi gradual të zëvendësimit të monedhës në ekonominë shqiptare. Monedha unike, Euro hyri në qarkullim në 1 Janar të vitit 2002 në 12 vende të BE ndaj dhe në Shqipëri do të trokiste shpejt. Në fillim shqiptarët u treguan të rezervuar ndaj euros por siç u vu re dhe më vonë shumë shpejt do të behej monedha dominuese në shkëmbimet tregtare dhe në kursimet e shqiptarëve.
Tregtia nderkombetare dhe avantazhet relative dhe absolute te bujqesise shqip...Kliton Domi
Tregtia nderkombetare dhe avantazhet relative dhe absolute te bujqesise shqiptare (Punuar nga Msc.Kliton Domi).
Universiteti Bujqesor i Tiranes/Fakulteti i Ekonomise dhe Agrobiznesit/Departamenti i Ekonomise dhe Politikave Agrare.
Inflacioni dhe ndikimi qe ka inflacioni ne mikroekonomi dhe ne makroekonomi, gjithashtu ketu shqyrtohet edhe ndikimi i inflacionit dhe periudhat e inflacionit ne SHBA dhe ne disa shtete gjate shekullit te fundit kur ka filluar edhe zhvillimi me i hovshem ekonomik
Menaxhimi Zevendesimit Lek-Euro, ne Shqiperi.Versioni per t'u riperdorur.Drit...Tani Len
Ky eshte nje punim per Teme Diplome, per Fakultetin Ekonomik, dega Menaxhim. Ky version mund te perdoret nga te tjeret, duke i bere ripunime simbas te dhenave te fundit.
THE EUROPIAN CENTRAL BANK
Historiku.
Presidentet.
Anetaret e keshillit drejtues.
Objektivat.
Detyrat themelore.
Organizata.
Bordi ekzekutiv.
Keshilli drejtues.
Keshilli i pergjithshem.
Pavarsia politike.
Dispozita te tjera.
Te jashtmit.
Rezervat.
Studimi i kompanise Tesla. ne zhvillimin e sistemit te menagjimit me fokus te veqante ne menaxhimin e prodhimit dhe produkteve mjaft inovative dhe sistemit te cilin synojne qe ta perhapin per makinat elektrike
Apple- Tema e diplomes (rast studimor)shar bakalli
Studimi i kompanise Apple.Inc me fokus te veqante ne produktet harduerike te kesaj kompanie te cilat gjenerojne fitime per kompanine perveq shitjes se tyre edhe me perdorimin e softuereve te cilet perdoren vetem ne keto pajisje.
Prezentim i temes ne lenden Qeverisje e Koorporatave me rast studimor kompanine amerikane Amazon. Sistemi i bordit te drejtorave dhe hirearkise se sistemit te menaxhimit dhe drejtimit te kesaj kompanie mjaft te suksesshme boterore.
Menaxhimi i projektit per hapjen e nje call center, me qellim te uljes se papunesise ne qytetin e Gjakoves duke hapur vende te reja te punes.
Ky project eshte i bere per qellime te prezantimit ne universitet dhe nuk ka qellim zbatim praktik pasi qe nevojiten edhe disa pjese tjera te punes praktike siq jane pakot punuese.
Menaxhimi i projektit per hapjen e nje call center, me qellim te uljes se papunesise ne qytetin e Gjakoves duke hapur vende te reja te punes.
Ky project eshte i bere per qellime te prezantimit ne universitet dhe nuk ka qellim zbatim praktik pasi qe nevojiten edhe disa pjese tjera te punes praktike siq jane pakot punuese.
Tesla Motors
Marketingu dhe strategjite e kompanise se veturave Tesla e cila gjendet tash e disa vite ne tregun e veturave duke sjellur inovacion me produktin e saj "veturat elektrike".
Tesla synon qe ne te ardhmen te jete gjigand i tregut te makinave ne bote.
2. 1
Permbajtja
Banka Qendroree Europes(ECB)
1. Hyrje…………………..……………………………………………………. 2
2. Historia………………………..……………………………………………. 3
3. Shtyllat vendim-marrese…………..………………………………………... 4
4. Kapitali I ECB………………………………..……….……………………. 5
4.1 Stabiliteti financiar………..……………………………………………....5
5. Objektivat e pergjithshme te ECB………………..…..…………………….. 6
6. Pavaresia politike……………….……………………..…………………….7
6.1 Transparenca………………………………………………………………7
7. Planet afatgjata te ECB……………………………………………………….8
3. 2
Hyrje
Banka Qendrore e Europes (European Central Bank-ECB)
Ne kete punim do te shiqojme dhe do te analizojme ECB qe nga fillimet e historikut te saj, kur
ende ishte vetem nje ide dhe si u ideua themelimi I saj, menyra e funksionimit te ECB dhe
sistemit te drejtimit te saj,se cilat jane objektivat e pergjithshme te kesaj banke apo sistemi, se
cili eshte ndikimi I saj ne politiken Europiane dhe menyrat e saj ne ndikimin e politikes monetare
Europiane e njekohesisht edhe ne te gjithe ekonomine Europiane.
Cilat jane metodat e zgjidhjes se problemeve afatgjate te ECB dhe qka synojne ne te ardhmen
drejtuesit e ECB.
4. 3
Historiku
Banka Qendrore Europiane u formua me 1 Qershor 1998, dhe si themelues konsiderohet
Komuniteti Europian. Banka Qendrore Europiane eshte vijim I Institutit monetar europian
(EMI). EMI eshte krijuar ne fillim te fazes se dyte te “Unionit ekonomik dhe monetar” (EMU)
per te perballuar problemet transitore te shteteve te cilat ishin duke u pergatitur per euron qe do
te shenonte dhe krijim e Sistemit europian te bankave qendrore ku edhe roli kryesor I kesaj
banke eshte te mbaj stabilitetin e qmimeve ne “eurozone”.
Presidenti I pare I Bankes qendrore ishte Wim Duisenberg ish president I bankes qendrore
gjermane.
5. 4
ECB ka 3 shtylla kryesore vendimmarrese
1)Bordi ekzekutiv eshte pergjegjes per implementimin e politikave monetare ne baza ditore. Ai
gjithashtu mund te jep vendime per bankat qendrore shteterore. Struktura e bordit ekzekutiv
formohet nga Presidenti, Zv.Presidenti si dhe nga kater anetare te tjere.
2)Keshilli drejtues eshte organi me vendim marres ne eurosistem. Aty marrin pjese anetaret e
bordit ekzekutiv qe jane gjashte ne total dhe guvernatoret e bankave qendrore te shteteve qe
perdorin euron qe jane 19.
3)Keshilli gjeneral merret me problemet qe ndodhin gjate tranzicioneve gjate adaptimeve per
euron siq jane shkembimet e parave te shteteve qe futen ne euro dhe ky keshill do te egzistoj deri
sa te gjitha shtetet do te perdorin euron si monedh zyrtare.
6. 5
Kapitali I Bankes Qendrore Europiane (ECB)
Kapitali I Bankes Qendore Europiane funksionon ne baze te ligjeve ekonomike Europiane por
ECB funksionon ne pergjithesi si nje koorporate qe do te thote se ka akcionaret e saje, e ne rastin
e ECB ata akcionare jane shtetet pjesemarrese ne EURO dhe ata e mbajne kapitalin e tyre ne
bankat e tyre qendrore si cash dhe rregulla per mbajtje (sasia e detyruar) eshte e caktuar ne baze
te GDP,dhe numrit te banoreve te atij shtetit.
Ne vitin 1998 shuma e kapitalit te pergjithshem u caktua te ishte 5 miliarde euro por me kalimin
e kohes kjo shume ndryshon dhe varion dhe momentalisht ajo qendron ne 11 miliarde. Kapitali I
cash te cilin e mbajne neper banka qendrore shtetet perkatese nuk sherben per kolateral e
gjithashtu pasi qe ajo sasi e parave konsiderohet si akcion ne Banken Qendrore Europiane ajo as
nuk mund te shitet e as te blihet pasi qe askush nuk e gezon te drejten e shit-blerjes se
“akcioneve ne ECB”
Stabiliteti financiar
Stabiliteti financiar perveq se mbahet nga kapitali I detyrueshem ai gjithashtu mbahet edhe nga
disa faktore te tjere qe quhen “Consumers Sentimet” qe perafersisht mundohet ne baze te
analizave dhe te studimeve statistikore te mbaje ne nivel te knaqshem pritjet e perdoruesve te
euros si dhe tregtimin me euro. Keto statistika mirren ne baze te disa indikatoreve siq jane
Politikat ekonomike boterore, fitimi I bankes, qmimet e ndryshme te akcioneve dhe letrave me
vlere ne tregjet boterore, reagimet e tregut te parase ne baze te ngjarjeve politike etj.
7. 6
Objektivat e ECB
Roli I bankes qendrore eshte te definoj dhe implementoj politikat monetare per eurozonen, te
mbikeqyr tregtimet e parave dhe te mbikeqyr reservat e jashtme te bankave qendrore te shteteve
te eurozones, si dhe te siguroj infrastukturen dhe bazen e nevojshme te tregjeve financiare si dhe
perveq tyre te drejten ekskluzive te leshimit ne qarkullim (prodhimit) te bankenotes euro.
Politikat e bankes qendrore aplikohen ne tregun e lire ne baze te instrumentave te cilat I ka banka
qendrore ku ndikimin me te madh e ka norma e interest. Politika e bankes qendrore eshte e qarte
dhe ata gjithnje mundohen qe normen e inflacionit ta mbajne diku afer 2%. Ne menyre qe banka
qendrore te ushtroj ndikimin e saj ajo ka rreth 1500 banka qendrore te cilat mund te aplikojne per
kredi afat shkurta nga 14 deri 90 dite me nje interes te vogel dhe kjo e siguron likuiditetin e
parase dhe njeherit edhe te ekonomise.
Sistemi I Euros eshte fleksibil dhe gjate vendim marrjeve te ndryshme anetare e bordit dhe
keshilltaret e tyre nuk mund te ndikohen nga shtetet perkatese dhe as te anojne nga ndonje shtet
specifik per krijimin e politikes monetare ne favore te ndryshme por ideja kryesore duhet te jete
zhvillimi I euros dhe I bankes qendrore si dhe zhvillimi I politikes dhe sistemit monetary
europian. Gjithashtu identifikimi dhe parashikimi I rreziqeve.
A) Identifikimi I rreziqeve behet duke I monitoruar bankat qendrore te shteteve perkatese
dhe se bashku me ato duke I monitoruar ciklet e bizneseve dhe zhvillimet strukturale te
sektorit te bankave Europiane dhe te gjithe sektorit Europian te Euros.
B) Parashikimi I rreziqeve behet duke I perdorur mates quantitative siq jane psh. ECB
macro-stress, gje qe I siguron ECB pamje te qarte mbi sektorin bankar dhe pritjet e
ardhshme financiare te bankave te tjera.
8. 7
Pavaresia dhe mos-ndikimi politik
Pavaresia e ECB qendron ne ate se duhet te mbaje qmime (inflacion) stabil pa pasur ndikim nga
politika apo edhe politikat financiare te shteteve te cilat bejne pjese ne ECB. Anetaret e bordit
dhe punonjesit kryesore kan mandate prej 8 vitesh te cilat nuk ndikohen nga politika. ECB
gjithashtu nuk duhet te kete ndikim te madh me influence si dhe te mos kete ndikime politike ose
ne menyre te terthorte te ndikoj ne vendimet politike te shteteve anetare. Gjithashtu politike e
ECB eshte qe ata gjithnje te harmonizojne veprimet e tyre dhe vendimet e tyre me ministrite e
ekonomive dhe te financave te shteteve tjera por me nje qellim te perbashket qe duke e zhvilluar
qdo shtet vetveten te krijoj nje plan zhvillimor ne harmoni me planet zhvillimore te ECB. Per
shkak te mbikqyrjes e cila duhet ti realizohet, bordi drejtues gjithnje duhet te raportoje ne afat
shkurter ne baza javore si dhe ne afat gjate ne qdo 3 muaj. Ata duhet qe ti raportojne Parlamentit
Evropian, Komisionit Evropian, dhe Keshillit Evropian.
Transparenca
Transparenca per ECB do te thote qe te beje publikun e gjere dhe tregjet financiare me te gjithe
informacionin per strategjine e tyre, qasjen ndaj strategjive dhe vendimet e politikave financiare
si dhe qe gjitha procedurave te tjera ne kohe dhe menyre te sakte.
Sot shume banka qendrore duke e perfshire edhe ECB e konsiderojne transparencen si diqka
kruciale, dhe kjo vlene sidomos per anen e tyre te politikes monetare.
ECB ne menyre periodike ne konferencat e tyre e tregojne strategjine dhe menyren e arritjes se
qellimeve per periudha afat-shkurtera dhe per ato afat-gjata dhe kjo I ndihmon edhe agjentet e
tregut financiare qe te kene nje pamje te qarte me menyren dhe punen e ECB ne te ardhmen dhe
ne kete menyre te krijojne nje treg financiar stabil.
9. 8
Planet afatgjata te ECB
Planet afatgjata te ECB lidhen ngusht me interesat e perbashketa te te gjitha shteteve dhe
Presidenti M.Draghi kishte nje plan zhvillimor I cili si fillim kishte ndalimin e thellimit te
metutjeshem te krizes ekonomike, gje qe e arriti dhe me kohe ai ka arritur qe ta dergoj EU ne nje
zhvillim te knaqshem monetar por per shkak te porblemeve te cilat I jane paraqitur me kalimin e
kohes me borgjet e larta shteterore ne Greqi dhe nje borgji te larte shteteror ne Itali ai nuk ka
mundur te zbatoj te gjithe planin e tij zhvillimor I cili kryesish bazohet ne shitjen e letrave me
vlere per krijim e nje kapitali te mjaftueshem per zhvillim, ku pas BREXIT keto letra me vlere
kan filluar te cilesohen si –AAA gje qe ja veshtireson Draghit zbatimin e planit te tij. N e anen
tjeter ECB ka filluar qe te bleje letra me vlere ne sektorin privat te koorporatave gje qe ja
mundeson qe te kene nderhyrje me te qarta ne treg si dhe te kene vendime me te fuqishme
gjithashtu I mundeson nje akomodim te metutjeshem ne politiken e tyre financiare per te
ardhmen. Ata gjithashtu kane filluar qe te blejne letra me vlere te sektorit publik siq jane letrat
me vlere qeveritare (government bonds) si dhe letra me vlere te qeverive locale dhe regjionale.
ECB mundohet qe blerjet e letrave qeveritare ti kete diku deri ne 90% te fondit te cilin e ka te
dedikuar per keto investime dhe 10% ne investime te tjera qeveritare.
Mbi te gjitha objektivat afatgjate 5-10 vjeqare Draghi perseri mendon se mund te realizohen.