Modelimi dhe simulimi i procesve
industriale me ndihmën e qarqeve
             elektrike

Diplomanti:         Udhëheqësi:
  Fatjon DASHHANA     Dr.Thomaq KOBLARA
Hapat e punës
Proceset indstriale.
Modelimi i proceseve industriale.
Modeli matematik i procesit industrial.
Kontrolli automatik i proceseve.
Pjesa eksperimentale:
       Procesi industrial (mekanizëm).
       Modeli matematik i mekanizmit.
       Qarku ekuivalent elektrik i mekanizmit.
Proceset industriale
Një proces industrial mund të përkufizohet si një
 bashkësi veprimesh për transformimin dhe transmetimin
 e energjisë, materialeve dhe informacionit, në përputhje
 me një objektiv të caktuar.
“Ambienti” ku zhvillohet procesi industrial njihet me
 emërtimin “impiant‟.

Procesi industrial
hyrjet dhe daljet e tij
Modelimi i proceseve industriale.
Modelimi i proceseve industriale është organizimi i dijeve
 rreth një sistemi të dhënë.
Ai paraqitet si një proces induktiv por që ka një bazë të
 fortë në eksperimentimin e procesit real.


  Procesi induktiv i
     modelimitt
Modelet e proceseve.
Disa nga modelet qe perdoren per te modeluar procesin
jane:
 Modele fizike te procesit real te cilat paraqesin
   procesin real te ndertuar ne baze te nje shkalle
   ndryshimi.
 Modelet mendore te cilat jane modeleintuitive dhe
   ekzistojne vetem ne mendim.
 Modelet matematike ,te cilat paraqesin marredheniet
   midis variablave te ndryshem te procesit,ne baze te
   nje strukture matematikore te pranuar.
Modelet matematike te proceseve:
 Janë të kuptueshme nga të gjithë dhe mund të
    arsyetohet lehtë mbi sjelljen e procesit.
 Ndihmon të kuptosh proceset reale.
 Ndihmojnë në projektim.
 Perfaqëson procesin real dhe duke i simuluar mund të
    shmangim dëmtimet që mund të ketë sistemi real kur
    ai vendoset ne punë.
 Jane te tipeve te ndryshme :
 (lineare apo jolineare,diskrete apo te vazhduar etj.).
Kontrolli automatik i
proceseve.
Kontrolli me kontur të hapur




Kontrolli me kontur të mbyllur
Pjesa eksperimentale.
Mekanizmi
                         Kkoeficienti i sustës
                        fvkoeficienti i shuarësit
                         Rrrezja
                         T2 momenti tek trupi
            e                                me
 rreze 2m
                         T1momenti në
     b                         boshtin e motorit
                         E njëjta gjë edhe me ϴ
Modeli matematik i mekanizmit
Për këtë mekanizëm kemi:
 Për lëvizjen translative:
Duke nxjerrë në dukje :

 Për lëvizjen rrotulluese: T2=(Js2+K)*ϴ2(s).
Duke zëvendësuar J më sipër dhe duke pasur parasysh që:
Nxjerrim funksionin transmetues të mëposhtëm:
Zëvendësojmë vlerat numerike:
 N2=20                   M=1 kg
 N1=10                   fv=1 N-s/m
 K=1 Nm                  R=2 metra
dhe do të marrim këtë funksion transmetues:



Meqë kontrolli kryhet në kontur të mbyllur atëherë FT e
 përftuar,për të mbyllurin, do të jetë një FT i rendit të dytë
 me dy pole të konjuguara.
Ndërtojmë përgjigjen kalimtare për gjendjen e mbyllur:




Parametrat e cilësisë janë:
mr%=18.7%       Gabimi në gjendjen e stabilizuar a=0.111
tr=7.97 sek.
Pra sistemi është i qëndrueshëm dhe me parametra
  cilesie të mirë.
Në këtë mekanizëm rolin e rregullatorit e luan shuarësi
  viskoz me koeficient “fv”.Duke variuar (rritur) këtë
  parametër përftojmë këto përgjigje kalimtare:
Pergjigjet kalimtare per variacion te K-se
Ndertimi i qarkut elektrik ekuivalent
 Për një qark elektrik RLC në seri kemi këtë barazim:
                       (1).Ndersa per mekanizmin tone kemi:

                            (2)

    Duke krahasuar (1)me (2) duke pasur parasysh
   analogjinë
    V(s)I(s) dhe F(s)E(s) nxjerrim se
Pra shkruajmë:

Funksioni transmetues do të jetë:



Qarku ekuivalent do të jetë si më poshtë:
Krahasimi i përgjigjes së mekanizmit dhe të qarkut
elektrik.
Mekanizmi:

mr=18.7%
tr=7.79 sec
a=0.111


 Qarku elektrik

 mr=18.7%
 tr=7.79 sec
 a=0.111
Konkluzione:
1. Modelimi i një procesi është një procedurë e cila kërkon
   njohuri nga fusha të ndryshme.
2. Modelet matematike janë modelet më të përdorura pasi
   në bazë të tyre mund të arsyetosh mbi sjelljen e procesit
3. Proceset mund të modelohen me anë të qarqeve
   elektrike dhe sjellja e procesit mund të pasqyrohet më së
   miri ne qarkun elektrik.
4. Pasi modelohen me qark elektrik atëherë mund të
   eksperimentohet mbi të dhe të nxirren përfundime mbi
   procesin real.

Projekt diplome

  • 1.
    Modelimi dhe simulimii procesve industriale me ndihmën e qarqeve elektrike Diplomanti: Udhëheqësi: Fatjon DASHHANA Dr.Thomaq KOBLARA
  • 2.
    Hapat e punës Procesetindstriale. Modelimi i proceseve industriale. Modeli matematik i procesit industrial. Kontrolli automatik i proceseve. Pjesa eksperimentale:  Procesi industrial (mekanizëm).  Modeli matematik i mekanizmit.  Qarku ekuivalent elektrik i mekanizmit.
  • 3.
    Proceset industriale Një procesindustrial mund të përkufizohet si një bashkësi veprimesh për transformimin dhe transmetimin e energjisë, materialeve dhe informacionit, në përputhje me një objektiv të caktuar. “Ambienti” ku zhvillohet procesi industrial njihet me emërtimin “impiant‟. Procesi industrial hyrjet dhe daljet e tij
  • 4.
    Modelimi i proceseveindustriale. Modelimi i proceseve industriale është organizimi i dijeve rreth një sistemi të dhënë. Ai paraqitet si një proces induktiv por që ka një bazë të fortë në eksperimentimin e procesit real. Procesi induktiv i modelimitt
  • 5.
    Modelet e proceseve. Disanga modelet qe perdoren per te modeluar procesin jane: Modele fizike te procesit real te cilat paraqesin procesin real te ndertuar ne baze te nje shkalle ndryshimi. Modelet mendore te cilat jane modeleintuitive dhe ekzistojne vetem ne mendim. Modelet matematike ,te cilat paraqesin marredheniet midis variablave te ndryshem te procesit,ne baze te nje strukture matematikore te pranuar.
  • 6.
    Modelet matematike teproceseve: Janë të kuptueshme nga të gjithë dhe mund të arsyetohet lehtë mbi sjelljen e procesit. Ndihmon të kuptosh proceset reale. Ndihmojnë në projektim. Perfaqëson procesin real dhe duke i simuluar mund të shmangim dëmtimet që mund të ketë sistemi real kur ai vendoset ne punë. Jane te tipeve te ndryshme : (lineare apo jolineare,diskrete apo te vazhduar etj.).
  • 7.
    Kontrolli automatik i proceseve. Kontrollime kontur të hapur Kontrolli me kontur të mbyllur
  • 8.
    Pjesa eksperimentale. Mekanizmi Kkoeficienti i sustës fvkoeficienti i shuarësit Rrrezja T2 momenti tek trupi e me rreze 2m T1momenti në b boshtin e motorit E njëjta gjë edhe me ϴ
  • 9.
    Modeli matematik imekanizmit Për këtë mekanizëm kemi:  Për lëvizjen translative: Duke nxjerrë në dukje :  Për lëvizjen rrotulluese: T2=(Js2+K)*ϴ2(s). Duke zëvendësuar J më sipër dhe duke pasur parasysh që: Nxjerrim funksionin transmetues të mëposhtëm:
  • 10.
    Zëvendësojmë vlerat numerike: N2=20 M=1 kg  N1=10 fv=1 N-s/m  K=1 Nm R=2 metra dhe do të marrim këtë funksion transmetues: Meqë kontrolli kryhet në kontur të mbyllur atëherë FT e përftuar,për të mbyllurin, do të jetë një FT i rendit të dytë me dy pole të konjuguara.
  • 11.
    Ndërtojmë përgjigjen kalimtarepër gjendjen e mbyllur: Parametrat e cilësisë janë: mr%=18.7% Gabimi në gjendjen e stabilizuar a=0.111 tr=7.97 sek.
  • 12.
    Pra sistemi ështëi qëndrueshëm dhe me parametra cilesie të mirë. Në këtë mekanizëm rolin e rregullatorit e luan shuarësi viskoz me koeficient “fv”.Duke variuar (rritur) këtë parametër përftojmë këto përgjigje kalimtare:
  • 13.
    Pergjigjet kalimtare pervariacion te K-se
  • 14.
    Ndertimi i qarkutelektrik ekuivalent Për një qark elektrik RLC në seri kemi këtë barazim: (1).Ndersa per mekanizmin tone kemi: (2) Duke krahasuar (1)me (2) duke pasur parasysh analogjinë V(s)I(s) dhe F(s)E(s) nxjerrim se
  • 15.
    Pra shkruajmë: Funksioni transmetuesdo të jetë: Qarku ekuivalent do të jetë si më poshtë:
  • 16.
    Krahasimi i përgjigjessë mekanizmit dhe të qarkut elektrik. Mekanizmi: mr=18.7% tr=7.79 sec a=0.111 Qarku elektrik mr=18.7% tr=7.79 sec a=0.111
  • 17.
    Konkluzione: 1. Modelimi injë procesi është një procedurë e cila kërkon njohuri nga fusha të ndryshme. 2. Modelet matematike janë modelet më të përdorura pasi në bazë të tyre mund të arsyetosh mbi sjelljen e procesit 3. Proceset mund të modelohen me anë të qarqeve elektrike dhe sjellja e procesit mund të pasqyrohet më së miri ne qarkun elektrik. 4. Pasi modelohen me qark elektrik atëherë mund të eksperimentohet mbi të dhe të nxirren përfundime mbi procesin real.