2. I. CÁC CHỨC NĂNG CỦA HỆ QUẢN TRỊ CƠ SỞ DỮ LIỆU
Hệ QTCSDL là 1 phần mềm cung cấp rất nhiều chức
năng để ngƣời dùng tạo lập, cập nhật, khai thác CSDL.
Các chức năng này đƣợc chia làm 3 nhóm chính theo vai
trò của chúng, đó là:
1.Cung cấp môi trường tạo lập cơ sở dữ liệu
2.Cung cấp môi trường cập nhật và khai thác dữ liệu
3.Cung cấp công cụ kiểm soát, điều khiển truy cập vào
cơ sở dữ liệu.

3. I.a Cung cấp môi trƣờng tạo lập cơ sở dữ liệu
HỌC SINH
+Họ tên
+Ngày sinh
+Giới tính
+Điểm môn Toán, Anh Văn, Tin
học
Lưu
trữ?
Dùng kiểu dữ liệu
nào?
3

4. I.a Cung cấp môi trƣờng tạo lập cơ sở dữ liệu
Hệ QTCSDL phải có các công cụ cho phép ngƣời dùng:
+Khai báo cấu trúc bản ghi cho từng bảng dữ liệu trong
CSDL.
+Chỉnh sửa cấu trúc.
+Xem cấu trúc bản ghi của một bảng.
Ngôn ngữ
định nghĩa
dữ liệu
Hệ QTCSDL Visual Foxpro
Microsoft Access

5. Cung cấp môi trƣờng tạo lập cơ sở dữ liệu
Thế nào là ngôn ngữ định nghĩa dữ liệu?
• Là hệ thống các kí hiệu để mô tả CSDL.
• Do hệ quản trị CSDL cung cấp cho ngƣời dùng.
Ngôn ngữ định nghĩa dữ liệu cho phép ta làm
những gì?
• Khai báo kiểu dữ liệu và c cấu trúc dữ liệu
• Khai báo các ràng buộc trên dữ liệu
n thông tin.
trong CSDL.

6. Cung cấp môi trƣờng tạo lập cơ sở dữ liệu
Ngôn ngữ định nghĩa dữ liệu trong hệ QTCSDL
-Có cấu trúc và cú pháp chặt chẽ.
Tóm lại: Hệ QTCSDL phải cung cấp một môi trƣờng để
-cho phép dễ dàng khai báo kiểu dữ liệu, các cấu trúc dữ
ngƣời dùng khai báo kiểu dữ liệu tƣơng tự nhƣ trong Pascal.
Nhƣng: ngôn ngữ định các ràng buộc trên dữ liệu.
liệu thể hiện thông tin và nghĩa dữ liệu trong hệ QTCSDL
phải có các phương tiện cho phép ng i dùng xác định các
ràng buộc đối với dữ liệu để đảm bảo tính toàn vẹn.
VD: Năm sinh phải n hơn 199x.

7. Cung cấp môi trƣờng
Các công việc
thƣờng gặp khi
xử lí thông tin
c dữ liệu
Dựa vào kiến thức đã học ở bài
trƣớc, Hãy cho biết những công
việc thƣờng làm khi cập nhật hồ
sơ và khai thác hồ sơ?
-Thêm, sửa ,xóa
-Sắp xếp, tìm kiếm, thống kê, báo cáo
Hệ QTCSDL cung cấp ngôn ngữ để ngƣời dùng diễn tả yêu cầu cập
nhật hay khai thác thông tin đƣợc gọi là ngôn ngữ thao tác dữ liệu

8. Cung cấp môi trƣờng
c dữ liệu
Tóm lại:
thao tác dữ liệu
c:
• Xem nội dung dữ liệu.
• Cập nhật dữ liệu (thêm, sửa, xóa dữ liệu).
• Khai thác dữ liệu ( ng kê, sắp xếp, tìm kiếm thông tin).
• Kết xuất
p báo cáo.
-Ngôn ngữ định nghĩa dữ liệu và thao tác dữ liệu là hai
thành phần của một ngôn ngữ CSDL duy nhất.
Ví dụ: ngôn ngữ SQL (ngôn ngữ hỏi có cấu trúc)

9. Cung cấp công cụ kiểm soát, điều khiển
việc truy cập vào CSDL
* Đảm bảo an ninh,
ngăn ngừa
Ngoài 2
không đƣợc phép. chức năng quan trọng
truy cập
trên, xuất phát từ những yêu cầu
* Duy trì tính nhất quán của dữ liệu.
cơ bản của hệ CSDL thì hệ
* Tổ chức và điều khiển các truy cập đồng thời.
QTCSDL phải đảm đƣơng đƣợc
những chức năng sau:
* Đảm bảo khôi phục CSDL khi có sự cố ở phần cứng hay
phần mềm.
* Quản lí các mô tả dữ liệu trong CSDL.

10. THẾ NÀO LÀ KHÁI NIỆM NGÔN NGỮ THAO TÁC
DỮ LIỆU?
A)
B)
C)
D)
E)
Mỗi hệ QT CSDL cung cấp một hệ thống các
kí hiệu dùng để mô tả CSDL
Ngôn ngữ để ngƣời dùng diễn tả yêu cầu cập
nhật hay khai thác thông tin
Là ngôn ngữ chính để thực hiện các thao tác
tạo lập, thêm, bớt dữ liệu
Tất cả đều sai
Tất cả đều đúng
Correct - Click anywhere to
continue
Your answer:
Incorrect - Click anywhere to
continue
You did not answer this
You answered this correctly!
The correct answer is: the
question completely
You must answer
question before continuing
10
Submit
Clear

11. THẾ NÀO LÀ KHÁI NIỆM NGÔN NGỮ ĐỊNH NGHĨA
DỮ LIỆU?
A)
B)
C)
D)
Mỗi hệ QT CSDL cung cấp một hệ thống
các kí hiệu dùng để mô tả CSDL
Ngôn ngữ để ngƣời dùng diễn tả yêu cầu
cập nhật hay khai thác thông tin
Là ngôn ngữ tạo bảng cấu trúc dữ
liệu nhanh nhất
Tất cả đều sai
Correct - Click anywhere to
continue
Your answer:
Incorrect - Click anywhere to
continue
You did not answer this
You answered this correctly!
The correct answer is: the
question completely
You must answer
question before continuing
11
Submit
Clear

12. NGÔN NGỮ HỎI CÓ CẤU TRÚC CÒN CÓ TÊN GỌI
KHÁC LÀ:
A) Ngôn ngữ SQL
B) Microsoft Access 2003
C) Ngôn ngữ Pascal
D) Microsoft Access 2007
Correct - Click anywhere to
continue
Your answer:
Incorrect - Click anywhere to
continue
You did not answer this
You answered this correctly!
The correct answer is: the
question completely
You must answer
question before continuing
12
Submit
Clear

13. MỘT HỆ QUẢN TRỊ CSDL KHÔNG CÓ CHỨC
NĂNG NÀO TRONG CÁC CHỨC NĂNG DƢỚI ĐÂY?
A)
B)
C)
D)
Cung cấp môi trƣờng tạo lập CSDL
Cung cấp môi trƣờng cập nhật và
khai thác
Cung cấp công cụ quản lý bộ
nhớ
Cung cấp công cụ kiểm soát
truy cập CSDL
Correct - Click anywhere to
continue
Your answer:
Incorrect - Click anywhere to
continue
You did not answer this
You answered this correctly!
The correct answer is: the
question completely
You must answer
question before continuing
13
Submit
Clear

14. NẾU SO SÁNH VỚI MỘT NGÔN NGỮ LẬP TRÌNH NHƢ
PASCAL THÌ NGÔN NGỮ ĐỊNH NGHĨA DỮ LIỆU TƢƠNG
ĐƢƠNG VỚI THÀNH PHẦN NÀO?
A) Các công cụ khai báo dữ
liệu
B) Các chỉ thị nhập dữ liệu
C) Các chỉ thị đóng/mở tệp
D) Cả ba thành phần trên
Correct - Click anywhere to
continue
Your answer:
Incorrect - Click anywhere to
continue
You did not answer this
You answered this correctly!
The correct answer is: the
question completely
You must answer
question before continuing
14
Submit
Clear

15. QUIZ
Your Score {score}
Thang điểm {max-score}
Số câu hỏi {total-attempts}
Question Feedback/Review Information Will
Appear Here
15
Continue
Review Quiz

16. NHỮNG NÉT ĐẶC TRƢNG NÀO DƢỚI ĐÂY CỦA NGÔN NGỮ
THAO TÁC DỮ LIỆU GIỐNG VỚI NGÔN NGỮ LẬP TRÌNH BẬC
CAO (PASCAL/C++)
A)
B)
C)
D)
Có quy trăc viết câu lệnh (cú pháp) chặt
chẽ
Có thể thực hiện các phép tính số học,
quan hệ và logic
Có các công cụ cho phép dễ dàng
kiểm tra tính hợp thức của dữ liệu
Cho phép sử dụng biểu thức số học,
biểu thức quan hệ và logic
Correct - Click anywhere to
continue
Your answer:
Incorrect - Click anywhere to
continue
You did not answer this
You answered this correctly!
The correct answer is: the
question completely
You must answer
question before continuing
16
Submit
Clear

17. HÃY GHÉP VẾ A VỚI VỚI B TẠO THÀNH NHỮNG
KHÁI NIỆM LIÊN QUAN
A
B
A Cung cấp môi trƣờng tạo lập cơ sở dữ liệu
A. Một hệ QTCSDL phải cung cấp một môi
trƣờng cho ngời dùng dễ dàng khai báo
kiểu dữ liệu, các cấu trúc dữ liệu thể hiện
thông tin và các ràng buộc trên dữ liệu
B Cung cấp môi trƣờng cập nhật và khai thác dữ
liệu
C Cung cấp các công cụ kiểm soát, điều khiển việc
truy cập vào cơ sở dữ liệ
Correct - Click anywhere to
continue
Your answer:
B. Ngôn ngữ để ngƣời dùng diễn tả yêu cầu
cập nhật hay khai thác thông tin đƣợc gọi
là ngôn ngữ thao tác dữ liệu
C. KHôi phục CSDL khi có sự cố ở phần
cứng hay phần mềm
D. Quản lí hồ sơ, quản lí thời gian
Incorrect - Click anywhere to
continue
You did not answer this
You answered this correctly!
The correct answer is: the
question completely
You must answer
question before continuing
17
Submit
Clear

18. BÀI 2: H
U
T 2)

19. HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ QUẢN TRỊ CƠ SỞ DỮ LIỆU
Trình ứng dụng
Mỗi hệ
QTCSDL là một
phần mềm phức
tạp gồm nhiều
thành phần, trong
đó hai thành phần
chính là:
-Bộ xử lý truy vấn
-Bộ xử lí dữ liệu
Hệ quản trị CSDL
Truy vấn
Bộ xử lí truy vấn
Bộ quản lí dữ liệu
Bộ quản lí file
CSDL
Sơ đồ tương tác của hệ quản trị
CSDL với người dùng và với CSDL

20. HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ QUẢN TRỊ CƠ SỞ DỮ LIỆU
1. Bộ xử lí truy vấn (bộ xử lí yêu cầu):
Có nhiệm vụ tiếp nhận các truy vấn trực tiếp của ngƣời dùng và tổ
chức thực hiện các chƣơng trình ứng dụng . Nếu không có bộ xử lí
truy vấn thì các chƣơng trình ứng dụng không thể thực hiện đƣợc và
các truy vấn không thể móc nối với các dữ liệu trong CSDL.
2. Bộ quản lí dữ liệu:
Việc gắn chƣơng trình với dữ liệu cụ thể chỉ đƣợc tiến hành mỗi khi
có yêu cầu cụ thể. Cũng giống nhƣ nhiều chƣơng trình khác, việc
quản lí các file trong CSDL do hệ điều hành thực hiện.

21. HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ QUẢN TRỊ CƠ SỞ DỮ LIỆU
Hệ quản trị CSDL đóng vai trò như thế nào?
• Cầu nối giữa các truy vấn trực tiếp của ngƣời dùng và các
chƣơng trình ứng dụng của hệ quản trị CSDL với hệ thống
quản lí file của hệ điều hành.
• Có vai trò chuẩn bị còn thực hiện chƣơng trình là nhiệm vụ
của hệ điều hành.

22. VAI TRÒ CỦA CON NGƢỜI KHI LÀM VIỆC VỚI
HỆ CƠ SỞ DỮ LIỆU
Khi tạo lập và khai thác CSDL có nhiều ngƣời tác động lên hoạt động của
nó. Căn cứ vào vai trò có thể chia những ngƣời này thành 3 nhóm chính:
-Ngƣời quản trị CSDL.
-Ngƣời lập trình ứng dụng
Quản lý tiệm net?
-Ngƣời dùng cuối
-Quản lý dữ liệu: cài đặt, cập nhật
game, ứng dụng…
-Quản lí người chơi: giờ chơi,
quyền can thiệp vào hệ điều
hành…
-Bảo trì, nâng cấp các thiết bị.

23. III. VAI TRÒ CỦA CON NGƢỜI KHI LÀM VIỆC VỚI
HỆ CƠ SỞ DỮ LIỆU
1. Ngƣời quản trị CSDL:
* Là một người hay m t nhóm người được trao quyền điều
hành CSDL
Nhiệm vụ của người quản trị CSDL?
 Quản lí các tài nguyên của
CSDL.
 Tổ chức hệ thống: phân quyền truy cập cho người
dùng, đảm bảo an ninh cho hệ CSDL.
 Nâng cấp hệ CSDL: bổ sung, sửa đổi để cải tiến chế
độ khai thác, nâng cao hiệu quả sử dụng.
 Bảo trì CSDL: thực hiện các công việc bảo vệ và
khôi phục hệ CSDL.

24. III. VAI TRÒ CỦA CON NGƢỜI KHI LÀM VIỆC VỚI
HỆ CƠ SỞ DỮ LIỆU
Yêu
cầu?
Ngƣời quản trị phải hiểu biết
sâu sắc và có kĩ năng trong các
lĩnh vực hệ CSDL và hệ điều
hành, đồng thời có đạo đức tốt.
24

25. III. VAI TRÒ CỦA CON NGƢỜI KHI LÀM VIỆC VỚI
HỆ CƠ SỞ DỮ LIỆU
Ta biết ngƣời dùng làm việc với
CSDL thông qua phần mềm ứng
dụng. Vậy ai là ngƣời viết lên
phần mềm ứng dụng? Yêu cầu với
nh ng ngƣời này?

26. VAI TRÒ CỦA CON NGƢỜI KHI LÀM VIỆC VỚI
HỆ CƠ SỞ DỮ LIỆU
2. Ngƣời lập trình ứng dụng:
- Là ngƣời có
viết lên các
ng
hỗ trợ khai thác CSDL.
-C
ng đƣợc xây dựng dựa trên
những công cụ của hệ QTCSDL.
Ngƣời lập trình ứng dụng chỉ cần biết thông tin về cấu trúc tệp trong
CSDL và phải có kĩ năng lập chƣơng trình trên các ngôn ngữ lập
trình.

27. III. VAI TRÒ CỦA CON NGƢỜI KHI LÀM VIỆC
VỚI
HỆ CƠ SỞ DỮ LIỆU
Ai là ngƣời khai thác thông tin
trong CSDL? Họ giao tiếp với
CSDL bằng công cụ gì? Yêu cầu
với họ là gì?

28. III.VAI TRÒ CỦA CON NGƢỜI KHI LÀM VIỆC VỚI
HỆ CƠ SỞ DỮ LIỆU
2. Ngƣời
ng:
- Là ngƣời có nhu cầu khai thác thông tin trong CSDL.
- Ngƣời dùng khai thác CSDL bằng các biểu mẫu của
ng.
Ngƣời dùng thƣờng đƣợc chia thành từng nhóm, mỗi nhóm
có một số quyền hạn nhất định để truy cập và khai thác
CSDL.
VD:
Phụ huynh và học sinh chỉ có thể xem điểm mà không
có quyền cập nhật thông tin.
Giáo viên bộ môn chỉ có quyền cập nhật thông tin
của bộ môn và lớp mình dạy.

29. III. VAI TRÒ CỦA CON NGƢỜI KHI LÀM VIỆC VỚI
HỆ CƠ SỞ DỮ LIỆU
Yêu
cầu?
Ngƣời dùng không cần am hiểu
lắm về hệ CSDL nhƣng phải
nắm rõ nghiệp vụ.
.
29

30. IV.
C
U
Sử dụng CSDL trong quản lí là
cần thiết. Vậy để xây dựng CSDL
cho 1 tổ chức nào đó ta phải làm
những việc gì?

31. U
Bƣớc 1: Khảo sát hệ thống
• Tìm hiểu các yêu cầu của công tác quản lí.
• Xác định và phân tích mối liên hệ các dữ liệu cần lƣu trữ.
• Phân tích các chức năng cần có của hệ thống khai thác thông tin, đáp ứng các
yêu cầu đặt ra.
• Xác định khả năng phần cứng, phần mềm có thể khai thác, sử dụng.
Bƣớc 2: Thiết kế hệ thống
• Thiết kế CSDL.
• Lựa chọn hệ quản trị CSDL để triển khai.
• Xây dựng hệ thống chƣơng trình ứng dụng.
Bƣớc 3: Kiểm thử hệ thống
• Nhập dữ liệu cho CSDL.
• Tiến hành chạy thử các chƣơng trình ứng dụng.
- Nếu đáp ứng nhu cầu đặt ra thì đƣa vào sử dụng.
- Nếu còn lỗi phải ra soát lại xem lỗi ở đâu và khắc phục.

32. Các chức năng của hệ quản trị cơ sở dữ liệu:
Cung cấp môi trường tạo lập CSDL
Cung cấp môi trường cập nhật và khai thác dữ liệu
Cung cấp công cụ kiểm soát, điều khiển truy cập vào
CSDL
Hệ QTCSDL có hai thành phần chính: bộ xử lí truy vấn
và bộ quản lí dữ liệu.
Những ngƣời có liên quan tới CSDL chia thành ba lớp:
1. Người quản trị CSDL
2. Người lập trình ứng dụng
3. Người dùng
32