เทคโนโลยีห้องสมุดเพื่อการพัฒนาสู่ประชาคมอาเซียน

1. เทคโนโลยีหองสมุดเพือการพ ัฒนาสู่
้ ่
ประชาคมอาเซยน ี
บุญเลิศ อรุณพิบลย์
ู
ื่
หัวหน ้างาน งานพัฒนาและบริการสอสาระดิจทัล
ิ
ฝ่ ายบริการความรู ้ทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
สํานักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.)
http://facebook.com/boonlert.aroonpiboon

2. บุญเลิศ อรุณพบลย ์
ิ ู
ั ิ ื่
หวหน ้างาน งานพัฒนาและบรการสอสาระดจทัล
ิ ิ
ฝ่ายบรการความรู ้ทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย ี
ิ ิ ์
สํานักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.)
ประวตการทํางาน ศูนย์เทคโนโลยีอเล็กทรอนิกสและคอมพิวเตอร์แห่งชาติ (เนคเทค)
ั ิ ิ ์
2536 – 2551
 เจ ้าหน ้าทีระบบคอมพิวเตอร์
่
 วิทยากร ศูนย์ฝึกอบรมคอมพิวเตอร์เนคเทค
 รักษาการหวหน ้างานสนับสนุนทางเทคนค
ั ิ
 รักษาการหวหน ้างานวชาการ
ั ิ
ั ่ื
 รักษาการหวหน ้างานพัฒนาสอสาระดิจทัล
ิ
 นักวชาการ
ิ

3. ประสบการณ์การทํางานทีเกียวข้องก ับ
่ ่
หองสมด บรรณาร ักษ ์
้ ุ
 อาจารย์พเศษสาขาวิชาบรรณารักษศาสตร์
ิ  ผู ้ทรงคุณวุฒปรับปรุงหลักสูตร
ิ
และสารสนเทศศาสตร์ ิ
ศลปศาสตรบัณฑิต สารสนเทศ
ี
 ม.บูรพา, ม.เชยงใหม, ม.หอการค ้าไทย
่ ึ
ศกษา มช., ม.บรพา
ู
 วิทยากร “เทคโนโลยี” สาขาวิชา  ผู ้ทรงคุณวุฒวพากษ์ หลักสูตร
ิ ิ
บรรณารักษศาสตร์และสารสนเทศศาสตร์ ึ
ระดับอุดมศกษา โปรแกรมวิชา
 มศว., ม.ธรรมศาสตร์, ม.ขอนแกน ,
่ สารสนเทศศาสตร์และ
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย บรรณารักษศาสตร์ มรภ.
 ทปรกษาคณะทํางานพัฒนาเว็บไซต ์
่ี ึ กําแพงเพชร
สํานักหอสมุด มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์  ผู ้ทรงคุณวุฒในคณะกรรมการประจํา
ิ
 ทีปรึกษาการพัฒนาเทคโนโลยีสารสนเทศ
่ สํานักวทยบริการและเทคโนโลยี
ิ
ศูนย์สารนิเทศมนุษยศาสตร์ คณะอักษร ิ
สารสนเทศ มรภ.ฉะเชงเทรา / มรภ.
ศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย หมูบ ้านจอมบึง ราชบุร ี
่
 ทีปรึกษาศูนย์การเรียนรู ้ศาสตราจารย์
่ ื
 กรรมการดําเนินโครงการหนังสอเก่า
คุณหญิงแม ้นมาส ชวลิต ิ ิ
ชาวสยาม ศูนย์มานุษยวิทยาสรนธร
(องค์การมหาชน)
 ทีปรึกษาการพัฒนาระบบห ้องสมุดอัตโนมัต ิ
่
วช.

5. ํ
สาน ักงานพ ัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ
National Science and Technology Development Agency
(NSTDA)

6. ฝายบริการความรูทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
่ ้
Science and Technology Knowledge Services (STKS)

7. ประเด็น
ั
 สภาพบริบทของสงคมทีเปลียนแปลงผลต่อการพัฒนา
่ ่
ห ้องสมุด
 การนํ านวัตกรรมใหม่ด ้านเทคโนโลยีสารสนเทศ
เพือการบริหารจัดการสารสนเทศยุคของ
่
การพัฒนาแบบยั่งยืน
 Alternative Software
 เทคโนโลยีสารสนเทศเพือการจัดการทรัพยากรสารสนเทศ
่
 Digital Content & Digital Media : Code of Conduct
 แนวทางการนํ าเทคโนโลยีสารสนเทศ จัดการทรัพยากร
สารสนเทศเพือการให ้บริการเป็ นเลิศ
่
 KM, IR, Webometric/Bibliometric, Social Networking,
Web 2.0

9. ห ้องสมุดกับ
การเปลียนแปลง
่

11. องค์กรแห่งการเรียนรู ้

12. บริบทอืนๆ ทีมากระทบห้องสมุด
่ ่
เครือข่ายความร่วมมือ Social Networking Web 2.0
เศรษฐกิจพอเพียง สภาวะการเงิน/เศรษฐกิจทีถดถอย ่
ิ ิ
Ecosystem ลิขสทธิ์ ทรัพย์สนทางปั ญญา
การบุกรุกทางคอมพิวเตอร์และเครือข่าย ความเสยง ี่
ั ิ
ภัยพิบต ิ การบริการเชงรุก การบริการทีเป็ นเลิศ X-Gen
่
Mobile Technology การประกันคุณภาพ KPI BSC
KM Knowledge Worker R2R (Routine to Research)
Webometric Bibliometrics
มหาวิทยาลัยวิจัย ห ้องสมุดวิจัย
Global Branding ความคุ ้มทุน
Accessibility เทคโนโลยีสะอาด Green ICT

13. ห้องสมุด
 มเว็บไซต ์
ี
 มเว็บไซตมากกวา 1 ภาษา
ี ์ ่
 มีเว็บไซต์ทเข ้าถึงได ้ทุกอุปกรณ์
ี่
 OPAC รองรับภาษามากกว่า 1 ภาษา
ื่
 มีสอการเรียนการสอนภาษาต่างๆ

14. ี ี ี
กลยุทธ์แผนแม่บทไอซทของอาเซยน
ทีควรทราบ
่
 อํานวยความสะดวกเพือการแบ่งปั นและแลกเปลียนข ้อมูล
่ ่
ทางธุรกิจในกลุมประเทศอาเซยน
่ ี
 แบ่งปั นความรู ้ พัฒนาระบบบริการอิเล็กทรอนิกส ์ และเนือหา้
้ ่
สาระ รวมทังสนับสนุนและสงเสริมการแลกเปลียนดจทล ่ ิ ิ ั
คอนเทนท์
 ์ ี่
กําหนดชนิดของบริการอิเล็กทรอนิกสทสมควรจะให ้สร ้าง
โดยต ้องคํานึงถึงต ้นทุนและภาษาทีใช ้ ่
 เลือกสภาพแวดล ้อมทีเอือต่อการพัฒนาระบบบริการ
่ ้
์ ี่ ี
อิเล็กทรอนิกสทมราคาทีไม่แพง ่
 รณรงค์สร ้างความตระหนักในเรืองความมันคงและปลอดภัย
่ ่
 ่ ิ ิ
สงเสริมให ้เกิดการคุ ้มครองสทธ์ของทรัพย์สนทางปั ญญาใน
ี
ระดับอาเซยนเพือปกป้ องผลงานสร ้างสรรค์
่

15. ี ี ี
กลยุทธ์แผนแม่บทไอซทของอาเซยน
ทีควรทราบ
่
ี ื่
 บริการบรอนแบนดทวทังอาเซยน ขยายการเชอมโยง และ
์ ั่ ้
่
สงผลให ้เกิดการขยายตัวการพัฒนาด ้านไอซท ี ี
 ให ้เด็กๆ ทุกคนมีโอกาสเข ้าถึงบริการบรอดแบนด์อนเทอร์เน็ ต
ิ
 ํ
สร ้างระบบฐานข ้อมูลของผู ้ชานาญการ และนักสร ้าง
ี
นวตกรรมด ้านไอซท ี ภายในอาเซยน
ั ี
 ี ี
พัฒนามาตรฐานด ้านทักษะไอซทของอาเซยน พัฒนา ี
ี ี ี่ ี ั
แรงงานด ้านไอซททมศกยภาพ
 ี ี ่
จัดให ้ไอซทเป็ นสวนหนึงของหลักสูตรของโรงเรียนทัว
่ ่
ี ่ ่ ี ี
อาเซยน เพือสงเสริมการเรียนไอซทในโรงเรียนให ้เร็วขึน ้
 ี ี
จัดการฝึ กอบรมให ้ครูอาจารย์ด ้านไอซทอย่างกว ้างขวาง
้ ี ี ่
พร ้อมทังสนับสนุนให ้ใชไอซทเพือการเรียนการสอน จัดให ้มี
้
ี ี
โครงการแลกเปลียนด ้านไอซทแก่ครูอาจารย์และนักเรียน
่

16. ้
ห้องสมุดก ับบทบาทผูสร้างสรรค์เนือหา
้
 Digital Library
 eLearning
 Knowledge
Bank
 IR –
Institutional
Repository

17. ้
การได้มาของเนือหา
Paper-based
Multimedia
Explicit = Media-based
Digitally-Indexed
Written down
Digitally-Active
© ™ (sm)
Intellectual Property
Knowledge Bank Patents
IR
Tacit = People knowledge Individuals
in People’s head
Groups

18. ้
การได้มาของเนือหา

19. ้
การได้มาของเนือหา

20. การสแกน

21. ํ ์ ื
โครงการถ่ายสาเนาอิเล็กทรอนิกสหน ังสอหายากจากประเทศ
สาธารณร ัฐแหงสหภาพพมา
่ ่
ตามพระราชดาร ิ
ํ
สมเด็จพระเทพร ัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

23. ํ
ส่ อดจท ัลห ัวใจสาค ัญของห้องสมุดยุคใหม่
ื ิ ิ
 eBook
 eJournal
 eThesis
 eResearch

24. ระบบทีรองร ับการเข้าถึงจากหลากอุปกรณ์
่

25. ห้องสมุดเพือสน ับสนุนมหาวิทยาล ัยวิจ ัย
่
 ห ้องสมดได ้จัดเตรยม Online Database ทีพร ้อมสําหรับ
ุ ี ่
้ ้ ่
การใชงานต่อผู ้ใชทุกภาคสวนหรือไม่
 Online Database ทีหลากหลาย
่
 ้
การเข ้าใชงาน
 การให ้บริการด ้านเอกสาร
 การประยุกต์วเคราะห์ตอยอดจาก Online Database
ิ ่
 Knowledge Mapping
 Patent Mapping
 ePorfolio
 Expert Finder

26. ต ัวอย่าง Knowledge & Patent Mapping
 การระบาดของไข ้หวัดสายพันธ์ใหม่ 2009 (Swine
influenza virus (H1N1)) ทีหวนกลับมาอีกครังเป็ น
่ ้
ระลอกที่ 2 ในขณะนี้ ทําให ้เกิดการตอบสนองทันทีจาก
กลุมชุมชนสาธารณสุขระดับนานาชาติ ภาครัฐบาล และ
่
ภาคอุตสาหกรรม ได ้ให ้ความสนใจในเรืองการหาวิธการ
่ ี
รักษา การคิดค ้นยาเพือต่อต ้านไวรัสนีให ้มีประสทธิภาพ
่ ้ ิ
มากทีสด ยาทีมอยูและกําลังพัฒนาให ้เป็ นยารุนใหม่ท ี่
่ ุ ่ ี ่ ่
์ ่ ึ่
จะมีฤทธิตอต ้านไวรัส H1N1 ซงจะมีการกลายพันธุอย่าง ์
แน่นอนในอนาคต ราคาในตลาดหุ ้นของบริษัทยา บริษัท
ใดเป็ นบริษัทผู ้ผลิต ผู ้ริเริมคิดค ้นเป็ นบริษัทแรก และถือ
่
ิ
ครองสทธิบตรยาชนิดนี้
ั

28. ฐานข้อมูลน ักวิจ ัย น ักวิชาการ และโครงการวิจ ัย
 นํ าเข ้าข ้อมูลอัตโนมัตจาก Online Database
ิ
ื่
 รองรับการเชอมโยงข ้อมูลอัตโนมัต ิ บนมาตรฐาน OAI-PMH & SRU
 มระบบประมวลผลทเหมาะสม Technology Licensing System
ี ี่

29. ต ัวอย่าง TNRR ของประเทศไทย

31. Social Networking ก ับการบริการ
ั
ทร ัพยากรสารสนเทศ/การประชาสมพ ันธ ์

32. Social Networking …

33. Social Networking …

34. Web 2.0
 ยคใหมของการพัฒนาเว็บไซต์
ุ ่
 รูปแบบการพัฒนาเว็บไซต์ทให ้ความสําคัญกับ “ผู ้ใช ้
ี่
เว็บ” มากกว่า “ผู ้พัฒนา” หรอ “เจ ้าของเว็บไซต์”
ื
 การปรับเว็บไซต์จากการให ้ข ้อมูลเพียงทางเดียว เป็ น
้
การให ้บริการและข ้อมูลที่ “ผู ้ใช” เข ้าถึงได ้ง่ายและรวม
่
สร ้าง แก ้ไข
 แนวคิดการพัฒนาเว็บทีให ้ความสําคัญกับการปฏสมพันธ ์
่ ิ ั
การทํางานร่วมกัน การผสานความร่วมมือทังโครงสร ้าง้
พืนฐาน ระบบ ซอฟต์แวร์ และเนือหาเว็บ
้ ้

37. การเปลียนแปลงของอุปกรณ์เครืองมือ
่ ่

38. มมมองใหม ่ แนวคดใหม ่
ุ ิ
่
 ชวยกันเติม
่
 ชวยกันเก็บ
 เน ้นข ้อมูล
 หลีกความสวย
 เพิมความเร็ว
่

40. Creative Commons - Level

41. ั
การประชาสมพ ันธ์ ณ ว ันนี้
ื่ ื่
 สอทางการไม่น่าจะพอเพียง สอเสริมก็มอทธิพล
ี ิ
ิ ่
 ประสทธิผลของการสงข่าว คือมีคนอ่าน และสนใจมาก
ที่สด
ุ
่
 Social networking ชวยได ้
 ข ้อมูลองค์กรต ้องสามารถค ้นหาได ้ง่ายด ้วย search
engine

42. แหล่งข้อมูลเพิมเติม
่
 http://www.thailibrary.in.th
 http://stks.or.th/wiki