4. DEPED
HERO
1. Ano ang iyong napansin sa larawan?
2. Sa iyong paalagay paano naging dahilan ang
globalisasyon, sa pagiging mabilis na paglago
ng teknolohiya
3. Bakit malaki ang naitutulong ng teknolohiya sa
pagunlad ng lipunan sa iba’t ibang bansa.
GABAY NA TANONG
14. Ano ba ang kahulugan ng
sex at gender?
Ano-ano ang mga gampanin ng mga
kalalakihan, kababaihan, at Lesbian, Gay,
Bisexual, Transgender, Queer, Intersex,
at Asexual (LGBTQIA+) sa iba’t ibang
yugto ng kasaysayan ng ating bansa
at sa ibang lipunan sa mundo?
16. KAHULUGAN NG SEX AT GENDER
“Ang sex ay tumutukoy sa biyolohikal at pisyolohikal
na katangiang nagtatakda ng pagkakaiba ng babae
sa lalaki. Ito rin ay tumutukoy sa gawain ng babae at
lalaki na ang layunin ay reproduksiyon ng tao. ”
“Ang gender ay tumutukoy sa mga panlipunang
gampanin, kilos, at gawain na itinatakda ng lipunan
para sa mga babae at lalaki. Karaniwang batayan nito
ay ang gender identity at roles na mayroon sa
lipunan, ito ay ang pagiging masculine o feminine.”
18. ito ay tumutukoy sa kakayahan ng
isang tao na makaranas ng
malalim na atraksyong apeksyonal,
emosyonal, seksuwal,
at malalim na pakikipagrelasyon sa
taong ang kasarian ay maaaring
katulad ng sa kaniya, iba sa kaniya, o
kasariang higit sa isa.
ORYENTASYONG
SEKSUWAL
19.
20. Ito ay kinikilala bilang malalim na
damdamin at personal na
karanasang pangkasarian ng isang
tao, na maaaring nakatugma o
hindi nakatugma sa sex niya nang
siya ay ipanganak.
PAGKAKAKILANLANG
SEKSUWAL
21. Ang pagkakakilanlang pangkasarian naman
ay ang personal na pagtuturing sa sariling
katawan (na maaaring mauwi, kung
malayang pinipili, sa pagbabago ng anyo o
kung ano ang gagawin sa katawan sa
pamamagitan ng pagpapaopera, gamot, o
iba pang paraan) at iba pang ekspresyon ng
kasarian, kasama na ang pananamit,
pagsasalita at pagkilos.
23. HETEROSEXUAL
mga taong nagkakaroon
ng atraksyon sa miyembro
ng kabilang kasarian, mga
lalaki na ang gustong
makatalik ay babae at mga
babaeng gusto naman ay
lalaki.
25. Bukod sa babae at lalaki, sa
kasalukuyan ay may tinatawag
tayong Lesbian, Gay, Bisexual,
Transgender, Queer, Intersex, at
Asexual o mas kilala bilang
26. mga babaeng
nakararamdam ng
pisikal o romantikong
atraksyon sa kapwa
babae (tinatawag sa
ibang bahagi ng
Pilipinas na tibo at
tomboy).
LESBIAN
(Tomboy)
Ellen DeGeneres
(American Comedian, tv host, actress, writer
& producer)
27. GAY(Bakla)
mga lalaking nakararamdam ng atraksyon sa kanilang kapwa
lalaki. May iilang bakla ang nagdadamit at kumikilos na
parang babae (tinatawag sa ibang bahagi ng Pilipinas na
bakla, beki, at bayot).
33. ang isang taong
nakararamdam na
siya ay nabubuhay sa
maling katawan, ang
kaniyang pag-iisip at
ang pangangatawan
ay hindi
magkatugma.
TRANSGENDER
34. QUEER
mga taong hindi sang-ayon na mapasailalim sa anumang
uring pangkasarian, ngunit maaaring ang kanilang
pagkakakilanlan ay wala sa kategorya ng lalaki o babae,
parehong kategorya o kombinasyon ng lalaki o babae.
38. Ayon sa Boxer Codex ang mga
lalaki ay pinapayagang
magkaroon ng maraming
asawa, subalit maaring
patawan ng parusang
kamatayan ang asawang
babae sa sandaling makita
niya itong may kasamang
ibang lalaki.
PANAHONG
PRE-KOLONYAL
39. PANAHON NG HAPONES
➢ Ipinakita ng mga Pilipino ang kanilang kagitingan
sa pagtatanggol sa bansa sa abot ng kanilang
kakayahan at maging hanggang kamatayan.
➢ Parehas na lumaban ang mga kalalakihan at
kababaihan noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig.
➢ Ang kababaihan na nagpapatuloy ng kanilang
karera na dahilan ng kanilang pag-iwan sa tahanan ay
hindi ligtas sa ganitong gawain.
40. Taong 1931 nang ang antropologong si
Margaret Mead at ang kaniyang asawa
na si Reo Fortune ay nagtungo sa rehiyon
ng Sepik sa Papua New Guinea upang
pag-aralan ang mga pangkulturang
pangkat sa lugar na ito.
41. Sa kanilang pananatili roon ay nakatagpo
nila ang tatlong pangkulturang pangkat;
Arapesh, Mundugumor at Tchambuli. Sa
pag-aaral sa gampanin ng mga babae at
lalaki sa pangkat na ito, natuklasan nila
ang pagkakatulad at pagkakaiba nito sa
bawat isa.
42. Sa kanilang pananatili roon ay nakatagpo
nila ang tatlong pangkulturang pangkat;
Arapesh, Mundugumor at Tchambuli. Sa
pag-aaral sa gampanin ng mga babae at
lalaki sa pangkat na ito, natuklasan nila
ang pagkakatulad at pagkakaiba nito sa
bawat isa.
46. >
A
Wala siyang
makukuhang anumang
pag-aari. B Maaari siyang
magsampa ng demanda.
C
Makukuha niya ang
kostodiya ng kanilang
mga anak. D
Mababawi niya ang mga ari-
ariang ibinigay sa kaniya sa
panahon ng kanilang
pagsasama.
Noon, kung gustong hiwalayan ng lalaki ang kaniyang asawa ay maaari
niya itong gawin sa pamamagitan ng pagbawi sa ari-ariang ibinigay niya sa
panahon ng kanilang pagsasama. Subalit kung ang babae ang magnanais
na hiwalayan ang kaniyang asawa, ano ang maaaring mangyari?
47. >
A
May pantay na
karapatan ang lalaki at
babae. B
Ang babae ay maaari
lamang mag-asawa ng
isa.
C
Ang lalaki ay maaaring
magkaroon ng
maraming asawa. D
Mas malawak ang karapatang
tinatamasa ng kalalakihan
noon kaysa sa kababaihan.
Sa panahong pre-kolonyal, ang mga babae ay maaaring patawan ng
kamatayan ng kanilang asawa sa oras na makitang may kasamang ibang
lalaki. Samantalang, ang mga lalaki ay pinapayagang magkaroon ng
maraming asawa. Ano ang ipinahihiwatig nito?
48. >
A
Panahon ng
Amerikano B
Panahon ng
Espanyol
C
Panahon ng
Hapones D
Panahong Pre-
Kolonya
Anong yugto sa kasaysayan ng gender roles sa Pilipinas ang nagbigay-
karapatan sa mga kababaihan na bumoto?
49. >
A
Tungkulin ng kalalakihang
ibigay sa kanilang asawa ang
kinita sa paghahanapbuhay. B
Kung ang babae ang magnanais na
hiwalayan ang kaniyang asawa,
wala siyang makukuhang ari-arian.
C
Ang kababaihan sa Pilipinas noon,
maging sila man ay kabilang sa
pinakamataas na uri o sa uring timawa
sa kanilang lipunan ay pagmamayari pa
din sila ng mga lalaki.
D
Ang mga lalaki ay pinapayagang magkaroon
ng maraming asawa, subalit maaring patawan
ng parusang kamatayan ang asawang babae
sa sandaling makita niya itong may kasamang
ibang lalaki.
Ang sumusunod ay mga gampanin ng babae at lalaki sa panahon ng
pre-kolonyal maliban sa isa.
50. >
A
upang maging malinis
ang mga kababaihan B upang hindi mag-asawa
ang mga kababaihan
C
upang makasunod sa
kanilang kultura at
paniniwala D
upang mapanatiling walang
bahid dungis ang babae
hanggang siya ay maikasal
Ano ang pangunahing layunin ng pagsasagawa ng FGM?
53. SANGGUNIAN
Department of Education, Kontemporaryong Isyu – Modyul pasa sa
mga Mag-aaral Baitang 10, pp. 257-283.
“K to 12 Most Essential Learning Competencies with Corresponding
CG Codes.” DepEd Commons. https://commons.deped.gov.ph/melc
“Kababaihan sa Panahon ng Espanyol.” Learning Resource Portal.
Published February 6.
https://lrmds.deped.gov.ph/detail/1050?fbclid
“Prevalence of Female Genital Mutilation.” World Health
Organization. https://www.who.int/teams/sexual-and-reproductive-
health-andresearch/areas-of-work/female-genital-
mutilation/prevalence-of-femalegenital-mutilation