2. KONSEPTO NG GENDER AT SEX
Ang konsepto ng gender at sex ay magkaiba. Ang sex ay
tumutukoy sa kasarian – kung lalaki o babae. Ito rin
ay maaaring tumukoy sa gawain ng babae at lalaki
na ang layunin ay reproduksiyon ng tao.
Ang SEX ay tumutukoy sa biyolohikal at
pisyolohikal na katangian na nagtatakda
ng pagkakaiba ng babae sa lalaki.
3. ang GENDER naman ay
tumutukoy sa mga panlipunang
gampanin, kilos, at gawain na
itinatakda ng lipunan para sa
mga babae at lalaki.
4. Katangian ng Sex (Characteristics of Sex)
1. Ang mga babae ay nagkakaroon ng
buwanang regla samantalang ang
mga lalaki ay hindi.
2. Ang mga lalaki ay may testicle (bayag)
samantalang ang babae ay hindi
nagtataglay nito.
5. Katangian ng Gender (Characteristics of Gender)
Ang bansang Saudi Arabia lamang sa mga bansa sa mundo
ang hindi nagpapahintulot sa kababaihan na magmaneho
ng sasakyan.
Aziza Al Yousef ay
nakulong matapos
lumabag sa Women
Driving Ban sa Saudi
Arabia.
6. ORYENTASYONG SEKSUWAL
ay tumutukoy sa kakayahan ng isang tao na
makaranas ng malalim na atraksiyong
apeksyonal, emosyonal, sekswal; at ng
malalim na pakikipagrelasyon sa taong ang
kasarian ay maaaring katulad ng sa kanya,
iba sa kanya, o kasariang higit sa isa.
GALANG Yogyakarta
7. ay kinikilala bilang malalim na damdamin at personal na
karanasang pangkasarian ng isang tao, na maaaring
nakatugma o hindi nakatugma sa sex niya nang siya’y
ipanganak, kabilang ang personal na pagtuturing niya sa
sariling katawan (na maaaring mauwi, kung malayang
pinipili, sa pagbabago ng anyo o kung ano ang gagawin sa
katawan sa pamamagitan ng pagpapaopera, gamot, o iba
pang paraan) at iba pang ekspresyon ng kasarian, kasama
na ang pananamit, pagsasalita, at pagkilos.
GENDER IDENTITY
8. Ang ORYENTASYONG SEKSWAl ay maaaring
maiuri bilang heterosekswal, homosekswal, at
bisekswal
HETEROSEXUAL – mga taong
nagkakanasang seksuwal sa miyembro ng
kabilang kasarian, mga lalaki na ang
gustong makatalik ay babae at mga
babaeng gusto naman ay lalaki
9. HOMOSEXUAL – mga nagkakaroon ng
seksuwal na pagnanasa sa mga taong
nabibilang sa katulad na kasarian, mga
lalaking mas gustong lalaki ang
makakatalik at mga babaeng mas
gusto ang babae bilang sekswal na
kapareha
10. Bukod sa lalaki at babae, may tinatawag tayo sa
kasalukuyan na lesbian, gay, bisexual, at transgender o
mas kilala bilang LGBT.
LESBIAN (TOMBOY) - sila ang mga babae na ang kilos at
damdamin ay panlalaki; mga babaeng may pusong lalaki at
umiibig sa kapwa babae (tinatawag sa ibang bahagi ng Pilipinas
na tibo at tomboy)
GAY (BAKLA) - mga lalaking nakararamdam ng atraksyon sa
kanilang kapwa lalaki; may iilang bakla ang nagdadamit at
kumikilos na parang babae (tinatawag sa ibang bahagi ng
Pilipinas na; bakla, beki, at bayot).
11. BISEXUAL - mga taong
nakararamdam ng atraksyon sa
dalawang kasarian
ASEXUAL – mga taong walang
nararamdamang atraksiyong
seksuwal sa anumang kasarian
12. TRANSGENDER -kung ang isang tao ay
nakararamdam na siya ay nabubuhay
sa maling katawan, ang kaniyang pag-
iisip at ang pangangatawan ay hindi
magkatugma, siya ay maaaring may
transgender na katauhan
14. Gender Roles sa Pilipinas
Ang BINUKOT ay mga babae na itinatago sa mata ng publiko. Itinuturing
silang prinsesa. Hindi sila pinapayagang umapak sa lupa at hindi
pinapayagang makita ng kalalakihan hanggang sa magdalaga. Ito ay
isang kultural na kasanayan sa Panay.
15. ayon sa Boxer Codex, ang mga lalaki ay
pinapayagang magkaroon ng maraming asawa
subalit maaaring patayin ng lalaki ang kaniyang
asawang babae sa sandaling makita niya itong
kasama ng ibang lalaki.
Kung gusting hiwalayan ng lalaki ang kaniyang asawa,
maaari niya itong gawin sa pamamagitan ng pagbawi sa
ari-ariang ibinigay niya sa pahahon ng kanilang
pagsasama. Subalit kung ang babae ang magnanais na
hiwalayan ang kanyang asawa, wala siyang makukuhang
anumang pag-aari.
16. sa pag-aaral ni Garcia na limitado pa rin ang karapatang
taglay ng kababaihan sa panahon ng mga Espanyol. Ito ay
dahil sa sistemang legal na dinala ng mga Espanyol sa
bansa ay nakabatay sa kanilang batas na tinitingnan ang
kababaihan na mas mababa kaysa sa kalalakihan.
Panahon ng mga Pag-aalsa, may mga Pilipina ring nagpakita ng
kanilang kabayanihan gaya ni Gabriela Silang. Nang mamatay
ang kanyang asawang si Diego Silang, nag-alsa siya upang
labanan ang pang-aabuso ng mga Espanyol. Gayundin, sa
panahon ng Rebolusyon ng 1896, may mga Katipunera tulad
nina Marina Dizon na tumulong sa adhikain ng mga katipunero
na labanan ang pang-aabuso ng mga Espanyol.
17. pagdating ng mga Amerikano ay nagdala ng ideya ng
kalayaan, karapatan, at pagkakapantay-pantay sa Pilipinas.
Sa pagsisimula ng pampublikong paaralan na bukas para
sa kababaihan at kalalakihan, mahirap o mayaman,
maraming kababaihan ang nakapag-aral. Nabuksan ang
isipan ng kababaihan na hindi lamang dapat bahay at
simbahan ang mundong kanilang ginagalawan. Ang isyu
ng pagboto ng kababaihan sa Pilipinas ay naayos sa
pamamagitan ng isang espesyal na plebesito na ginanap
noong Abril 30, 1937.
18. Kasaysayan ng LGBT sa Pilipinas
ika-16 hanggang ika-17 siglo
BABAYLAN
isang lider-ispiritwal
(BABAE)
Visayas
ASOG
nagbibihis-babae kundi
nagbabalat-kayo ring babae upang
ang kanilang mga panalangin
umano ay pakinggan ng mga
espiritu.
“tila-babae.”
19. Dekada 60 ang pinaniniwalaang dekada kung kailan umusbong ang
Philippine gay culture sa bansa.
maraming akda ang nailathala na tumatalakay sa
homoseksuwalidad. Mababanggit ang mga akda nina Victor
Gamboa at Henry Feenstra, Lee Sechrest at Luis Flores.
Ladlad, isang antolohiya ng panulat ng mga Pilipinong miyembro
ng gay community na inedit nina Danton Remoto at J. Neil
Garcia noong 1993. Maidaragdag din ang sinulat ni Margarita
Go-Singco Holmes na A Different Love: Being Gay in the
Philippines noong 1994.
20. Ang dekada 90 ang pinaniniwalaang simula ng LGBT movement sa
Pilipinas. Itinatag ang ProGay Philippines noong 1993, ang Metropolitan
Community Church noong 1992, at ang UP Babaylan (pinakamatandang
organisasyon ng mga mag-aaral na LGBT sa UP)
Setyembre 21, 2003, itinatag ni Danton Remoto,
propesor sa Ateneo de Manila University, ang
political na partido na Ang Ladlad.