Araling Panlipunan 8 - Hand-out

1. ANG REBOLUSYONG SIYENTIPIKO
Hindi naimbentoangaghamsa panahonlamangng
RebolusyongSiyentipiko.
 Sa halip,malaonna itongginamitngmga Greekbilang
scientianaang kahuluganay “kaalaman”.Subalitwala
pang kosepto ng agham bilang isang disiplina at hindi
pa nila tinatawag ang sarili bilang siyentista.
 16-17th
century – ito ang panahon ng pagpasok ng
Rebolusyong Siyentipiko. Ito ang sumula ng panahon
ng pagsisiyasat sa pamamagitan ng eksperimento
bunga ng kanilang pagmamasid sa sansinukob.
Nicolaus Copernicus – ay nagpasimula ng kaniyang
propesyong siyentipiko sa Pamantasan ng Krakow,
Poland noong 1492.
Kasabay nito ang panahon ng pagkakatuklas ni
Christopher Columbus sa America.
 Sa panahong ito nagsimula na si Copernicus ng mga
pagtatanong tungkol sa pangunahing paniniwala at
tradisyon ng mga tao.
 Nalaman niya na ang mga ideyang itinuturo at
pinaniniwalaanngmga tao noong panahonna iyonay
ukol sa Sansinukuban ay may mga pagkakamali.
 Binigyang diin niya na ang mundo ay bilog taliwas sa
naunang paniniwala na ito ay patag at kapag narating
ng isang manlalakbay ang dulo nito ay posibleng
mahulog.
 Ukol sa pag-ikotngmundosasarili nitongaksishabang
ito’y umiikot sa araw.
 Ang araw ang nasa sentro ng Sansinukuban. Ang
teoryang ito ay nakilala sa katawagang Teoryang
Heliocentric.
 Ang kaisipangitoni Copernicusaydi kaagad inilathala
sadahilangposiblengitoangmagingdaansamgapuna
mula sa simbahan at nangangahulugan ng
persekusiyon,ekskomunikasyonopagsunogng buhay
sa pamamagitan ng Inquisition.
Tanong:
1. Ano ang ibig sabihin ng teoryang heliocentric?
MGABAGONG TEORYASA SANSINUKUBAN(UNIVERSE)
Johannes Kepler – isang Aleman na astronomer,natural
scientist, at mahusay na matematisyan ang nagbuo ng
isang pormula sa pamamagitan ng matematika tungkol
sa posibleng pag-ikot sa isang paribilog ng mga planeta
sa arawna di gumagalawsagitnangkalawakan(ELLIPSE)
 Dinagdagpaniyanaangmgaplanetaaydi pare-pareho
sa bilis sa kanilang paggalaw ngunit mabilis ang
kanilang paggalaw kung papalapit sa araw at mabagal
kung ito’y palayo.
 Nagkaroon ng mga pagtatanong si Kepler sa mga
pinuno sa academics at simbahan ng panahong iyon.
 Hindi siya nagkaroon ng pag-aalinlangan sa kaniyang
mga hinuha at pagsusuri at maging sa pagtatanong sa
simbahan dahil siya ay kabilang sa kilusang
nahprotesta tungkol sa simbahan.
Galileo Galilei – 1609 – nabuo niya ang kaniyang
imbensiyong teleskopyo at naging dahilan ng kaniyang
pagdiskubre sa kalawakan.
 Ang kanyang pagtanggap sa teoryang itinuro ni
Copernicus ay ginamit na dahilan upang siya’y
mapailalim sa isang imbestigasyon ng mga pinuno ng
simbahan.
 Ang pagdidiing ito sa kanya ng simbahan ay naging
daan upang bawiin niya ang ibang resulta ng kanyang
ginawang mga pag-aaral at di maging daan sa
pagtitiwalag sa kaniya ng simbahan.
 Matapos ang retraksiyon ay nagpatuloy pa rin siya sa
sa mga siyentipikong pagtuklas na naging basehan ng
pagbubuo ng ma unibersal na batas sa pisika.
Tanong:
1. Paano ipinaglaban nina Kepler at Galileo ang
kanilang paniniwala?
2. Paano binago ng bagong kaisipan nina Kepler at
Galileo ang pagtingin ng mga tao sa daigdig?
ANG PANAHON NG ENLIGHTENMENT
Isa sa bunga ng epekto ng pamamaraang makaagham
angepektongrebolusyonsaiba’tibangaspetongbuhay.
marami ang nagmungkahi na gamitin ang pamamaraan
upang mapaunlad ang buhay ng tao sa larangan ng
pangkabuhayan,pampolitika,panrelihiyon,atmagingsa
edukasyon. Tinawag itong panahon ng Kaliwanagan
(Enlightenment) nagsimula ito sa batayang kaisipang
iminungkahi ng mga pilosopo.
Ang enlightenment ay tumutukoy sa pilosopiyang
umunlad sa Europe noong 18th
century.
Maaari ring sabihing ito ay isang kilusang intelektuwal.
Ang Enlightenment ay binubuo ng mga iskolar na
nagtangkangiahonang mgaEuropeomulasa mahabang
panahon ng kawalan ng katuwiran at pamamayani ng
pamahiin at bulag na paniniwala noong middle ages.
ANG PAGPAPALIWANAG NI HOBBES TUNGKOL SA
PAMAHALAAN
ThomasHobbes –ideyangnatural law upangisulongang
paniniwala na ang absolutong monarkiya ang
pinakamahusay na uri ng pamahalaan.
Pinaniniwalaan niya na ang pagkakaroon ng kaguluhan
ay likas sa tao kaya dahil dito ay kailangan ng isang
absolutong pinuno upang supilin ang ganitong mga
pangyayari.

2. Leviathan – isinulat niyang akalat noong 1651 –
inilarawan niya ang isang lipunan na walang pinuno at
ang posiblengmagingdireksiyonnitotungosamagulong
lipunan.
Binigyan niya ng diin na ang tao ay kinakailangang
pumasok sa isang kasunduan sa pamahalaan na
kailangang iwanan niya ang lahat ng kaniyang kalayaan
at maging masunurin sa puno ng pamahalaan.
Dahil sa kasunduang ito, pangangalagaan at
poprotektahan ng pinuno ang kanyang nasasakupan. Di
na bibigyan pa ng karapatang magrebelde ang mga tao,
kahit pa hindi maktwiran ang pamamalakad.
PAGPAPAHAYAG NG BAGONG PANANAW NI LOCKE
JOHN LOCKE – isasa mga kinilalangpilosopo sa England
Mayroong gaya ng paniniwala ni Hobbes na
kinakailangang magkaroon ng kasunduan sa pagitan ng
mga tao at ng kanilang pinuno.
Two TreatisesofGovernment–isinulatniyanoong1689
Nilalaman: sinasabi niya na ang tao ay maaaring sumira
sa kaniyangkasunduansa pinunokungang pamahalaan
ay di na kayang pangalagaanat ibigayang kaniyangmga
natural karapatannaukol sabuhay,kalayaanatpag-aari.
Ang kaniyang sulatin ay naging popular at
nakaimpluwensiya sa kabuuan ng Europe at maging sa
kolonya ng England, ang kolonyang Amerikano.
Ang ideyaniyaangnagingdahilanng mga Amerikanona
lumaya na sa Great Britain.
Thomas Jefferson – ang nagsulat ng Deklarasyon ng
Kalayaan ng Amerika. Ito ay naging mahalagang sulatin
sa paglaya ng Amerika sa mga Ingles ay halaw sa mga
ideyani Locke ukol sakasunduansapagitanngdalawang
tao at ng pamahalaan.
Baron de Montesquieu -
REBOLUSYONG INDUSTRIYAL