9 ARALIN 3 KABANATA 16-17 NOLI ME TANGERE.pptx

2. P AG BABALIK-AR AL
Sagutin ang mga sumusunod na katanungan
tungkol sa mga kabanatang tinalakay
kahapon.

3. KABANATA 14
 Ano ang pamagat ng Kabanata 14?
 Sino-sino ang mga mahahalagang
tauhan sa Kabanata 14?
 Ano-anong mahahalagang
pangyayari ang naganap sa
Kabanata 14?
 Ilarawan si Pilosopo Tasyo.

4. KABANATA 15
 Ano ang pamagat ng Kabanata 15?
 Ano ang mga kalagayan nina Basilio at
Crispin sa kampanaryo o simbahan?
 Ano ang ibinintang sa kanila ng sakristan
mayor na hindi naman nila ginawa?
 Magkano ang halaga ng dalawang onsang
ibinibintang kay Crispin na kanyang
ninakaw?

5. M O TIBAS Y O N

6. Sakripisyo ng isang ina
Dakila ang pagmamahal ng isang
ina.

9. Bago natin simulang talakayin ang
kabanata, pagtuunan muna natin ng
pansin ang mga salita at kahulugan ng
bawat isa. Ang mga salitang ito ay ginamit
sa kabanatang ating tatalakayin kaya’t
makatutulong na alam natin ang
kasingkahulugan ng bawat isa para sa
mas malalim at mabisang pag-unawa.

10. TALASALITAAN

11. Humahangos- nagmamadali
Kundiman- pag-ibig
mababakas-mababanaag; makikita
nahumpak- namayat; lumubog ang pisngi

12. Humahangos- nagmamadali
 Pinagbuksan niya ng pinto ang
humahangos na ama.

13. Kundiman- awit tungkol sa pag-ibig
Habang naghihintay ay umaawit
siya ng kundiman.

14. mababakas-mababanaag; makikita
Mababakas sa kanyang mukha
ang matinding pag-aalala.

15. nahumpak- namayat; lumubog ang pisngi
Nahumpak nang labis ang pisngi
ni Sisa dahil sa labis na pagtitiis sa
kanyang asawang si Pedro.

17. 1.Sino-sino ang mga tauhan sa
pinanood na kabanata?
2.Ano-anong pagpapahalagang
Pilipino ang ipinamalas ng mga
tauhan sa kabanatang ito?

19.  Ang mapagmahal na ina nina
Basilio atCrispin.
 Sumasagisag ng pagdurusa ng
Inang Bayan.
 Ipinangalan siya pagkatapos sa
pangalan ng kapatid ni Jose
Rizal,Narcisa.

20.  Ang sugarol at
iresponsableng ama nina
BasilioatCrispin.
 Ang pabayang asawaniSisa.

21.  Sampung taong gulang na
nakatatandang kapatid ni
Crispin.
 Nakatatandang anak niSisa.
 Isang sakristan at taga-tugtog
ng kampana.
 Isinasagisag niya ang walang
malayatinosentesa lipunan.

23. Ang kadiliman ay nakalatag na sa buong santinakpan.
Mahimbing na natutulog ang mga taga-SanDiego pagkatapos
namakapag-ukolng dalangin sakanilangmgayumaongmga
kamag- anak. Pero, siSisaay gising. Siya ay nakatira saisang
maliit nadampa na nasa labasngbayan.May isangorasdin
bagomaratingangkanyangtirahanmulasakabayanan.
*santinakpan - bayan
*yumao- namatay
*makapag-ukol - nagsagawa

24. Kapuspalad si Sisa sapagkat nakapag-asawa siya ng lalaking
iresponsable, walang pakialam sa buhay, sugarol at palaboy sa
lansangan.Hindiniyainaasikasoangmgaanak,tangingsiSisalamang
ang kumakalinga kay Basilio at Crispin. Dahil sa kapabayaan ng
kanyang asawa, naipagbili ni Sisaang ilan samga natipong hiyas o
alahasnitonoong siyaaydalagapa.Sobraangkanyangpagkamartir
athinangloob.
*kumakalinga- nagmamalasakit

25. Sa madalang na pag-uwi ng kanyang asawa,
nakakatikimpasiyangsakitngkatawan. Nananakit
siPedrokaySisa.Gayunpaman,parakaySisaanglalaki
ayangkanyangbathalaatang kanyangmgaanakay
anghel.

26. Nang gabing iyon, abala siya sa pagdating nina
Basilio at Crispin. Mayroong tuyong tawilis at
namitas ngkamatis sakanilang bakuran na siyang
ihahain niya kay Crispin. Tapang baboy- damo at
isanghita ng patong bundok o dumara na hiningi
niyakayPilosopoTasyoanginihainniyakayBasilio

27. TAWILIS
 Ito ay isang uri ng isdang kulay
pilak at metalikong asul na may
manilaw-nilaw na palikpik na
kalimitang makikita o mahuhuli sa
Lawa ng Taal sa Batangas at
maging sa lawa ng Laguna.

29. Higit sa lahat, nagsaing siya ng puting bigas na sadyang
inani niya sabukid. Angganitong hapunanay tunay na
pangkura,nagayang sinabiniPilosopoTasyokinaBasilioat
Crispinnang puntahanniyaangmgaitosasimbahan.

30. Sa kasamaang palad, hindi natikman ng magkapatid ang
inihanda ng ina dahil dumating ang kanilang ama.
Nilantakang lahat ang mga pagkaing nakasadya sa kanila.
Itinanong pa niya kung nasaan ang dalawa niyang anak.
Nang mabundat angasawaniSisa,ito aymulingumalis
dalaangsasabungingmanokat nagbilinpasiyana tirhansiya
ngperangsasahurinnganak.

31. Hindinitomapigilannahindiumiyak.Paanona angkanyang
dalawanganghel?Ngayonlamang siyanagluto,taposuubusin
lamang ng kanyang walang pusongasawa. Luhaang nagsaing
siyang muli at inihaw ang nalalabing daing na tuyo sapagkat
naalala niyang darating na gutom ang kanyang mga anak.
Hindinasiyamapakalisapaghihintay.Upangmaaliwsasarili,di
lang iisangbesessiyangumaawitnangmahina.

32. Saglit na tinigil niya ang pag-aawit ng kundiman at
pinukulan niya ng tingin ang kadilimang bumabalot sa
kapaligiran. Nagkaroon siya ng malungkot na pangitain.
Kasalukuyan siyang dumadalangin sa Mahal Na Birhen,
nang gulantangin siya nang malakas na tawag ni Basilio
mulasalabasngbahay.
*gulantangin- nabigla

33. KUNDIMAN
Isang tradisyonal at malamyos na
awit na karaniwang may paksang
patungkol sa pag-ibig. Ito ay
nagsimulang maging popular noong
ika-9 na siglo.

35. “Tiyak na masarap ang kain nila pagdating.. Malayo
ang panggagalingan nila at walang pinatatawad ang
gutom na sikmura. ”
-Si Sisa
Walang kapantay ang pagmamahal ng isang ina sa
kaniyang mga anak at gagawin niya ang lahat
para matustusan ang pangangailangan ng isang
anak.

37. Sa Noli Me Tangere..
Dahil sa pagkahilig sa bisyo, napabayaan ni Pedro
angkaniyangpamilya namaghirap.
Sa Kasalukuyan..
Dahil sa pagkahilig sa bisyo gaya ng droga, marami
angmgakrimenngayon.

39. Ang pagmamahal ng isang
ina ay dakila. Kahit na kung
minsan ay marami na siyang
naisasakripisyo, para sa
pamilya, hindi iindahin ng
isang ina ang hirap na
kanyang dinaranas.

44. NakadamanglabisnapanlalamigsiSisanangdumatingsi
Basilio na sugatan ang ulo. Dumadaloy ang masaganang
dugo. Ipinagtapat ni Basilio ang dahilan ng kanyang
pagkakasugat.SiyaayhinabolngmgaGuardia Civil at
pinahihinto sapaglakad. Perosiyaaykumaripas ngtakbo
sapagkat nangangamba siyang kapag nahuli siya ay
parurusahanatpalilinisinsiyasakuwartel.

45. Dahilsahindiniyapaghinto,siyaaybinaril. Dinaplisansiya
ngpunglo saulo.Sinabidinniya sainananaiwanniyasa
kumbento si Crispin. Nakahinga nang maluwag si Sisa.
Ipinakiusap ni Basilio saina na huwag sabihin kanino man
angdahilanngkanyangpagkakasugatsaulo.At sahalipay
sabihinnalamangnanahulogsiyasapuno.

46. TinanongniSisakungbakitnaiwansi Crispin.SinabiniBasilio
nanapagbintanganna nagnakawngdalawangonsasi Crispin.
Hindi niya sinabi ang parusang natikman ng kapatid sa
kamay ng sakristan mayor. Napaluha si Sisa dahil sa awa sa
anak. Sinabi ng sakristan mayor na ang mga dukha na
katuladlamangnilaang nagpapasan ngmaraminghirapsa
buhay.Hindi nakatikimngpagkainsiBasilio.

47. Kaagad na sinayasat ang ina nang malaman na
dumatingangama.Alamniyang‘pagdumaratingang
ama, tumitikim ng bugbog ang ina. Nabanggit ni
Basilio na higit na magiging mabuti ang kanilang
kalagayan, kung silang tatlo na lamang. Hitsa puwera
angama.ItoaypinagdamdamniSisa.

48. Sa pagtulog ni Basilio, siya ay binangungot. Sa panaginip niya,
nakitaniyaangkapatidnasiCrispinnapinalongyantokngkura
at sakristanmayorhanggangsaitoaypanawanngmalay-tao.
Dahil sakanyang malakas na pag-ungol, siyaay ginising ni Sisa.
TinanongniSisakungano angnapanaginipannito.Hindisinabi
niBasilioangdahilanat sahalip,angkanyangsinabikungano
angbalaknitosakanilangpamumuhay.

49. (1)Hihintonasilangmagkakapatidsapagsasakristan,
(2)HihilinginniyakayIbarranakuninsiyangpastolng
kanyangbakaatkalabaw,at
(3)Kungmalaki- lakinasiya,hihilinginniyakayIbarra
nabigyansiyangkapirasonglupanamasasaka.

50. SapagsusuriniBasiliosilaayuunladsakanilang pamumuhaydahilsiyaay
magsisipag sa pagpapayaman at paglilinang sa bukid na kanyang
sasakahinkungsaka-sakali.SiCrispinaymag-aaral kayPilosopoTasyoatsi
Sisaaytitigilnasapaglalamayngmgatinatahingmgadamit.Salahatng
sinasabiniBasilio,siSisaaynasisiyahan.Ngunit lihimnanapaluhasi Sisa
sapagkat hindi isinama ng anak sa kanyang mga balak ang kanilang
ama.

52. -Si Sisa
Ipinahihiwatig ng linyang ito na ang pamilyang
Pilipino ay maalalahin sa kanilang kapamilya. Lagi
nilang inaaala ang kalagayan ng mga kasapi ng
pamilya.
“ Kumain ka na ba? Hindi? May kanin tayo at
tuyong tawilis.”

54. Isasamgakaisipanopaksangmaykinalalamansapamamalakad
sapamahalannalutangnalutangsakabanatangtinalakayayang
isyung may kinalaman sa
Tulad ng mag-iinang, Si Sisa,Basilio,at Crispin,
maramingmga Pilipino sakasalukuyanangnagdanasopatuloy
na nagdaranas ng pagmamalupit at pagmamaltrato dahil sa
kanilangkahinaanatkahirapan.

55. “Nagpapahina sa loob ng isang tao ang
kabalisahan, ngunit ang magandang balita'y
may dulot na kasiglahan.”