ΕΝΟΤΗΤΑ 5 Ο ελληνισμός από τα μέσα του 18ου αι. έως τις αρχές του 19ου αι.Nasia Fatsi
Παρουσίαση της κοινωνίας των Ελλήνων από τον 15ο έως το 19ο αιώνα και οι οικοινομικοί και κοινωνικοί μετασχηματισμοί που έλαβαν χώρα από τα μέσα του 18ου έως τις αρχές του 19ου αιώνα.
Εθνικιστικά κινήματα στη Νοτιοανατολική Ευρώπη στα τέλη του 19ου αι.Iliana Kouvatsou
Η έξαρση των εθνικιστικών κινημάτων στα Βαλκάνια στα τέλη του 19ου αιώνα αποτέλεσε το κίνητρο για απελευθέρωση και αυτονόμηση των βαλκανικών κρατών και το ρήγμα που οδήγησε στην κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Σχόλιο ΠΑΖΛ: Συνεχίζουμε την σύνθεση του ΠΑΖΛ ¨Ήπειρος Αρχέγονος Ελλάς¨ με το 2ο Μέρος που αναφέρεται στην Βόρεια Ήπειρο.
Ο όρος «Βόρειος Ήπειρος» είναι μεταγενέστερος. Επιβλήθηκε βίαια και αυθαίρετα το 1913, όταν οι Μεγάλες Δυνάμεις (Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, Ρωσία, Ιταλία και Αυστροουγγαρία) διέπραξαν το μεγάλο έγκλημα του διαμελισμού της Ηπείρου και της αποσπάσεως απ’ αυτήν της Βορείου Ηπείρου.
Μέχρι τότε και πριν χιλιάδες χρόνια, η Ήπειρος ήταν ενιαία, μία και αδιαίρετη, που άρχιζε από τον Αμβρακικό Κόλπο (Πρέβεζα) και τελείωνε στον Γενούσο (Σκούμπι) ποταμό, παράλληλα της Εγνατίας οδού, με πρωτεύουσα την Νικόπολη, αρχαία πόλη κοντά στην σημερινή Πρέβεζα.
Σκόπος αυτής της ενέργειας, η δημιουργία του Αλβανικού κράτους, που δεν ήταν αποτέλεσμα αγώνων ενός λαού που ζητούσε την απελευθέρωση του και την ανεξαρτησία του από τον Οθωμανικό ζυγό, αλλά επινόηση της Αυστροουγγαρίας και της Ιταλίας οι οποίες ενεργούσαν η κάθε μία για ίδιο συμφέρον. Το εθνικό συναίσθημα ήταν άγνωστο στους Αλβανούς μέχρι και τις αρχές του 20ού αιώνα.
Τρεις φορές απελευθερώθηκε η Βόρεια Ήπειρος. Μετά την απελευθέρωση των Ιωαννίνων (21 Φεβρουαρίου 1913) από τον τουρκικό ζυγό, ο Ελληνικός στρατός συνεχίζει ελευθερώνοντας μία μία και τις πόλεις της Βορείου Ηπείρου μέχρι έξω από τον Αυλώνα. Μερικές μάλιστα πόλεις της Βορείου Ηπείρου ανέκτησαν νωρίτερα την ελευθερία τους (π.χ. Χειμάρρα με τον Σπ. Σπυρομήλιο 5/10/1912 , Κορυτσά με τον Παν. Δαγκλή 7/12/1912)..
Η έναρξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και η έκρυθμη κατάσταση στην Αλβανία αναγκάζει τους Ευρωπαίους να επιτρέψουν την είσοδο του Ελληνικού στρατού για την αποκατάσταση της
ΟΣΟΙ ΛΟΙΠΟΝ ΜΙΛΟΥΝ ΓΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΝΟΥΝ ΜΕΓΑΛΟ ΛΑΘΟΣ.
ΣΥΓΧΕΟΥΝ ΜΑΛΛΟΝ, ΗΘΕΛΗΜΕΝΑ ή ΑΘΕΛΑ, ΕΝ ΓΝΩΣΕΙ ή ΕΝ ΑΓΝΟΙΑ ΤΟΥΣ, ΤΙΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΕΘΝΟΣ ΚΑΙ ΚΡΑΤΟΣ…
ΑΣΦΑΛΩΣ Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΠΟΥ ΚΥΡΙΑΡΧΕΙ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΕΙΝΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ. Η ΚΥΠΡΟΣ ΟΜΩΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ. ΑΝ ΣΥΜΒΕΙ ΑΥΤΟ, ΤΟΤΕ ΕΙΝΑΙ ΩΣΑΝ ΝΑ ΠΑΡΑΔΙΝΟΥΜΕ ΤΑ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ ΕΔΑΦΗ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΜΑΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΧΙΚΗ ΤΟΥΡΚΙΑ... ΚΑΙ ΜΑΛΙΣΤΑ ΣΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΗΣ "ΑΓΑΠΗΣ" ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΤΟΠΟ ΜΑΣ.
ΚΕΦ. Γ' ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΡΩΣΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΕΛ. 94-96
β4 φε ΕΘΝΙΚΑ ΚΙΝΗΜΑΤΑ ΣΤΗ ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ
1. Κεφάλαιο Β4: ΕΘΝΙΚΑ ΚΙΝΗΜΑΤΑ ΣΤΗ ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ
5. Α.Η περιοχή των Βαλκανίων έχει μια σημαντική γεωστρατηγική θέση, που εκτείνεται από τη
Μεσόγειο ως τη Μαύρη Θάλασσα και γειτονεύει με τις "πετρελαιοφόρες περιοχές της Μέσης Ανατολής.
Παλιότερα οι Ευρωπαίοι θεωρούσαν τα Βαλκάνια ως την «πυριτιδαποθήκη» της Ευρώπης, που λόγω
της πολιτισμικής τους οπισθοδρόμησης έδιναν πρόσφατο έδαφος για κάθε είδους συγκρούσεις. Τον
19ο αιώνα ο Φρ. Ενγκελς, επηρεασμένος από τις απόψεις που επικρατούσαν στη Γερμανία, έγραψε:
«Όλα αυτά τα οικτρά συντρίμμια των πρώην εθνών - Σέρβοι, Βούλγαροι, Έλληνες - μαχαιροβγάλτες...
που είναι έτοιμοι να ξεμπερδέψουν ο ένας τον άλλο από το πρόσωπο της Γης και από στιγμή σε στιγμή
να ξεσκίσουν με τα δόντια ο ένας του αλλουνού το λαρύγγι». [...] Αλλά το «κακό» όνομα για την περιοχή
των Βαλκανίων παρέμενε κάτι που ίσως για τις μεγάλες δυνάμεις δεν θα μπορούσε να κριθεί και
τελείως αρνητικό, αφού πρόσφερε ευκαιρίες για διαμεσολαβήσεις και αναμείξεις σε ξένες υποθέσεις.
Φοίβου Οικονομίδη, «Βαλκάνια, Ο βαλκανικός γόρδιος Δεσμός δεν
λύθηκε ακόμα» Εφημερίδα Ελευθεροτυπία, 19-4-2008
Β, Δε θέλουμε τίποτε παραπάνω από αυτό που θέλει κάθε έθνος: «ένα χωριστό κράτος δικό μας, όπου
όλοι οι άνθρωποι που έχουν το ίδιο αίμα μαζεύονται, όπως τα μέλη μιας οικογένειας μαζεύονται στο
σπίτι τους».
Kondo Ahmed, Jeronim de Rada*, Flamuri Arbrit, Τίρανα 1967, σ. 126
Ό Ιερώνυμος της Ράδας (1814- 1903), είναι Αλβανός συγγραφέας που έζησε στην
Ιταλία
ΑΣΚΗΣΕΙΣ ■
Να προσδιορίσεις αν οι ακόλουθες προτάσεις ανταποκρίνονται ή όχι στην ιστορική πραγματικότητα:
1. Στη Δυτική και Κεντρική Ευρώπη έτειναν οι λαοί να λύνουν τις εθνικές και θρησκευτικές διαφορές
τους με διπλωματικό τρόπο παρά με βίαιες συγκρούσεις και εθνοκαθάρσεις.
2. Οι Βούλγαροι ήλθαν σε ρήξη με το Οικουμενικό Πατριαρχείο καθώς διεκδικούσαν ως
βουλγαρικές τις μητροπόλεις της Μακεδονίας και της Θράκης, οι οποίες ανήκαν στη δικαιοδοσία
του Πατριαρχείου.
3. Εθνικοί αντίπαλοι των Σέρβων ήταν οι Οθωμανοί Τούρκοι και οι Έλληνες ή εξελληνισμένοι
ηγεμόνες που ασκούσαν εξουσία εξ ονόματος των Τούρκων.
4. Οι μεγάλες Δυνάμεις αντέδρασαν στη δημιουργία της «Μεγάλης Βουλγαρίας» γιατί ενίσχυε τη
διείσδυση της Ρωσίας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Να αντιστοιχίσετε τα γράμματα της στήλης Α' με τους αριθμούς της στήλης Β',
έτσι ώστε τα στοιχεία που δίνονται να ανταποκρίνονται στην ιστορική πραγματικότητα.
Προσοχή: περισσεύουν δύο στοιχεία της στήλης Β'.
ΣΤΗΛΗ Α' ΣΤΗΛΗ Β'
α. Εξαρχία 1. Σερβικό εθνικό κίνημα
β. Αυτόκλητη προστάτιδα του εθνικού κράτους των 2. Ελληνικό εθνικό κίνημα
Αλβανών. 3. Ρουμανικό εθνικό κίνημα
γ. Υποσχέσεις για ισονομία και ισοπολιτεία στους 4. Αλβανία
πολίτες της αυτοκρατορίας 5. Ιταλία
δ. Προσπάθεια απελευθέρωσης των Νοτιοσλάβων 6. Νεοτουρκικό κίνημα
υπηκόων των Αψβούργων. 7. Βουλγαρικό εθνικό κίνημα
ε. Ένωση των Παρίστριων Ηγεμονιών σε ενιαίο 8. Ρωσία
κράτος
στ. Κίνημα - πρότυπο για τους άλλους λαούς της
Νοτιοανατολικής Ευρώπης