Download to read offline
More Related Content
2014 q4
- 1. Монголбанкин дахь Санхүүгийнтогтвортой байдлын зөвлөлийн Ажлын алба, утас: 314969, цахим шуудан: fsc@mongolbank.mn 1 ЭДИЙН ЗАСАГ, САНХҮҮГИЙН САЛБАРЫН ТОЙМ 2014 оны 4 дүгээр улирлын байдлаар ДНБ-ий бодит өсөлт Эдийн засгийн бодит өсөлт 2014 онд урьдчилсан гүйцэтгэлээр 7.8 хувьтай гарлаа. Уг өсөлтийг уул уурхай 24.2 хувь, хөдөө аж ахуй 14.4 хувь, үйлчилгээний бусад үйл ажиллагаа 8.0 хувь, тээвэр ба агуулахын үйл ажиллагаа 23.5 хувиар тус тус өссөн нь голлон тайлбарлаж байна. Хүснэгт 1. 2014 оны бодит ДНБ-ий өсөлт (салбаруудаар, 2010 оны үнээр) Эх сурвалж: Үндэсний статистикийн хороо. Харин бөөний болон жижиглэнгийн худалдааны салбар өмнөх оны мөн үетэй харьцуулахад 6.9 хувь, бүтээгдэхүүний цэвэр татвар 8.1 хувиар тус тус буурчээ. Хүснэгт 2. Бодит ДНБ-ий өсөлт (салбаруудаар, 2010 оны үнээр) Эх сурвалж: Үндэсний статистикийн хороо. Эдгээр салбарын үйлдвэрлэл буурахад нөлөөлсөн гол хүчин зүйл нь 2013 оны төлбөрийн тэнцлийн хямралаас үүдэлтэй эдийн засгийн хүндрэл юм. Дүрслэл 1. Эдийн засгийн өсөлтийн задаргаа Эх сурвалж: Үндэсний статистикийн хороо. Тэмдэглэл: * Урьдчилсан гүйцэтгэл. Инфляци 2014 оны 12 дугаар сард хэрэглээний үнийн индекс өмнөх оны мөн үеэс 11.0 хувиар, Улаанбаатар хотын хэрэглээний үнийн индекс 10.7 хувиар тус тус өсөв. Дүрслэл 2. Инфляцийн задаргаа Эх сурвалж: Үндэсний статистикийн хороо, Монголбанк. 12 дугаар сарын Улаанбаатар хотын жилийн инфляцийг бүтцээр нь задлан авч үзвэл -0.6 хувийг (-0.1 нэгж хувь) мах, 20.5 хувийг (2.2 нэгж хувь) махнаас бусад хүнсний бүтээгдэхүүн, 11.5 хувийг (1.2 нэгж хувь) хувцас, 28.2 хувийг (3.0 нэгж хувь) орон сууц, ус, түлш, цахилгааны үнийн өсөлт 7.8% 100% 1 Хөдөө аж ахуй, ойн аж ахуй, загас барилт, ан агнуур 1.7% 21% 2 Уул уурхай, олборлолт 4.9% 63% 3 Тээвэр ба агуулахын үйл ажиллагаа 1.4% 17% 4 Бөөн/жиж.худалдаа; машин, мотоцикл засвар үйлчилгээ -1.0% -13% 5 Бүтээгдэхүүний цэвэр татвар -1.1% -14% 6 Мэдээлэл, холбоо 0.1% 2% 7 Боловсруулах үйлдвэрлэл 0.2% 2% 8 Барилга 0.0% 1% 9 Цахилгаан, хий, уур, агааржуулалтын хангамж 0.1% 1% 10 Үйлчилгээний бусад үйл ажиллагаа 1.6% 20% Бодит ДНБ Салбарууд 2013 2014 Бодит ДНБ 12% 7.8% 1 Хөдөө аж ахуй, ойн аж ахуй, загас барилт, ан агнуур 19% 14.4% 2 Уул уурхай, олборлолт 19% 24.2% 3 Тээвэр ба агуулахын үйл ажиллагаа -2% 23.5% 4 Бөөн/жиж.худалдаа; машин, мотоцикл засвар үйлчилгээ 7% -6.9% 5 Бүтээгдэхүүний цэвэр татвар 13% -8.1% 6 Мэдээлэл, холбоо 13% 5.7% 7 Боловсруулах үйлдвэрлэл 11% 3.0% 8 Барилга 8% 1.0% 9 Цахилгаан, хий, уур, агааржуулалтын хангамж 5% 5.1% 10 Үйлчилгээний бусад үйл ажиллагаа 9% 8.0% -10% -5% 0% 5% 10% 15% 20% 25% I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV* 2011 2012 2013 2014 Уул уурхай олборлолт Хөдөө аж ахуй Барилга Уул уурхайн бус бусад салбар Бүтээгдэхүүний цэвэр татвар Бодит ДНБ -5% 5% 15% 25% 35% -5% 5% 15% 25% 35% 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Мах Махнаас бусад хүнс Орон сууц, ус, түлш, цахилгаан Хувцас, бөс бараа, гутал Бусад Инфляци Инфляцийн зорилтот түвшин
- 2. 2 бүрдүүлсэн бол үлдсэн40.4 хувийг (4.3 нэгж хувь) бусад бараа, үйлчилгээний үнийн өсөлт бий болгосон байна. Нийлүүлэлтийн гаралтай инфляцийн дарамт үнэ тогтворжуулах хөтөлбөрийн нөлөөгөөр үргэлжлэн буурч байгаа бол хөтөлбөрт хамрагдаагүй барааны инфляци болон суурь инфляци өсч байгаа нь 2013 оны төлбөрийн тэнцлийн хямралаас үүдэлтэй эдийн засгийн хүндрэлээс шалтгаалж импортын барааны үнэ, импортын орц бүхий дотоодын бусад барааны үнэ, түүнчлэн төрийн зохицуулалттай бараа, үйлчилгээний үнэ өссөнөөр тайлбарлагдаж байна. Дүрслэл 3. Инфляцийн задаргаа Эх сурвалж: Үндэсний статистикийн хороо, Монголбанк. Төлбөрийн тэнцэл Төлбөрийн тэнцэл 2014 оны 12 сарын урьдчилсан гүйцэтгэлээр -471.1 сая ам.долларын алдагдалтай байна. Хөрөнгө, санхүүгийн тэнцэл 813.1 сая ам.долларын ашигтай, урсгал данс -985.0 сая ам.долларын алдагдалтай байжээ. Дүрслэл 4. Төлбөрийн тэнцэл Эх сурвалж: Монголбанк. Тэмдэглэл: * 2014 оны 10-12 дугаар сарын урьдчилсан гүйцэтгэл. Урсгал дансны алдагдлын ДНБ1 -д эзлэх хувь 2014 онд -8.2 хувь болоод байна. Дүрслэл 5. Урсгал тэнцлийн бүтэц Эх сурвалж: Монголбанк. Тэмдэглэл: * 2014 оны 10-12 дугаар сарын урьдчилсан гүйцэтгэл. Төлбөрийн тэнцлийн урсгал дансны алдагдал 2014 онд өмнөх оноос 69.1 хувиар буурч -985.0 сая ам.долларт хүрчээ. Энэ нь барааны гадаад худалдааны тэнцэл 175.9 хувиар сайжирч, 1002.1 сая ам.долларын ашигтай гарснаар голлон тайлбарлагдаж байна. 1 2014 оны 4 дүгээр улирлын урьдчилсан гүйцэтгэлээрх нэрлэсэн ДНБ, ам.долларын сарын дундаж ханш ашиглан тооцов. -3% 0% 3% 6% 9% 12% 15% 18% -3% 0% 3% 6% 9% 12% 15% 18% I II III IV I II III IV I II III IV 2012 2013 2014 Үнийг тогтворжуулах хөтөлбөрт хамрагдсан барааны инфляци Импортын барааны инфляци Дотоодын бусад барааны инфляци Төрийн зохицуулалттай барааны инфляци -1 400 -900 -400 100 600 1 100 1 600 2 100 I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV 2010 2011 2012 2013 2014 Урсгал тэнцэл Хөрөнгө, санхүүгийн тэнцэл Төлбөрийн тэнцэл * -40% -30% -20% -10% 0% 10% -1 500 -1 000 -500 0 500 1 000 I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV 2010 2011 2012 2013 2014 Бараа Үйлчилгээ Орлого Урсгал шилжүүлэг Урсгал тэнцэл/ДНБ *
- 3. 3 Дүрслэл 6. Урсгалтэнцлийн санхүүжилт Эх сурвалж: Монголбанк. Тэмдэглэл: * 2014 оны 10-12 дугаар сарын урьдчилсан гүйцэтгэл. 2014 оны урьдчилсан гүйцэтгэлээр хөрөнгө, санхүүгийн дансны ашиг 43.7 хувиар буурч, 813.1 сая ам.долларт хүрчээ. 2013 оны 10 дугаар сард хөрөнгө оруулалтын урт хугацааны тогтвортой орчинг бүрдүүлэх багц хуулийг УИХ-аас баталсан хэдий ч, 2014 онд Монгол Улсад орох гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт өмнөх оны мөн үеэс 74.2 хувиар буюу 1556.3 сая ам.доллараар буурав. Дүрслэл 7. Хөрөнгө, санхүүгийн дансны бүтэц Эх сурвалж: Монголбанк. Тэмдэглэл: * 2014 оны 10-12 дугаар сарын урьдчилсан гүйцэтгэл. Дүрслэл 8. Гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт (сая ам.доллар) Эх сурвалж: Монголбанк. Тэмдэглэл: * 2014 оны 10-12 дугаар сарын урьдчилсан гүйцэтгэл. Дүрслэл 9. Гадаад худалдааны тэнцэл (c.i.f нөхцөлөөр, сая ам.доллар) Эх сурвалж: Монголбанк. Гадаад валютын улсын нөөц 2013 оноос эхлэн 2014 оны 6 дугаар сар хүртэл үргэлжлэн буурч байсан гадаад валютын улсын нөөц 2014 оны 12 дугаар сарын байдлаар 1649.9 сая ам.доллар болж, 2014 оны 6 дугаар сараас хойш 25.2 хувиар өссөн үзүүлэлттэй байна. -2 000 -1 500 -1 000 -500 0 500 1 000 1 500 I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV 2010 2011 2012 2013 2014 Зээлийн санхүүжилт Зээлийн бус санхүүжилт Гадаад валютын улсын нөөц Урсгал тэнцэл * -1 000 -500 0 500 1 000 1 500 2 000 2 500 3 000 I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV 2010 2011 2012 2013 2014 Шууд хөрөнгө оруулалт Багцын хөрөнгө оруулалт Гадаад зээл Бэлэн мөнгө, харилцах Бусад Хөрөнгө, санхүүгийн тэнцэл * 44.4% 35.9% 16.8% 4.5% -10% 0% 10% 20% 30% 40% 50% -200 0 200 400 600 800 1 000 1 200 1 400 1 600 I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV 2011 2012 2013 2014 Шууд хөрөнгө оруулалт Гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт ба ДНБ-ий харьцаа (жилээр) * -346-387 -612 -402 -574 -477 -963 -340-396 -651-681 -354 -9 -147 132 562 -1500 -1000 -500 0 500 1000 1500 2000 2500 -1500 -1000 -500 0 500 1000 1500 2000 2500 I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV 2011 2012 2013 2014 Гадаад худалдааны тэнцэл Экспорт Импорт
- 4. 4 Дүрслэл 10. Гадаадвалютын улсын нөөц Эх сурвалж: Монголбанк. Гадаад валютын нөөцөөр 17.6 долоо хоногийн валютын төлбөртэй импортын хэрэгцээг хангаж чадахаар байгаа нь олон улсын жишиг түвшин болох 12 долоо хоногийн үзүүлэлтээс дээгүүр байгаа юм. Гадаад худалдааны нөхцөл Монгол Улсын гадаад худалдааны нөхцөлийн индекс (2012 оны суурьтай) 2014 оны 12 дугаар сард 1.588-д хүрч өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад 7.9 хувиар сайжрав. Дүрслэл 11. Гадаад худалдааны нөхцөлийн индекс Эх сурвалж: Монголбанк. Төгрөгийн гадаад валюттай харьцах ханш Төгрөгийн ам.доллартай харьцах Монголбанкнаас зарласан ханш 2014 оны 12 дугаар сард 1883.0 төгрөг болж, өмнөх оны мөн үеэс 12.4 хувиар, төгрөгийн нэрлэсэн үйлчилж буй ханш (NEER) 2014 оны 11 дүгээр сарын байдлаар оны эхнээс 2.1 хувиар, төгрөгийн бодит үйлчилж буй ханш (REER) 2014 оны 10 дугаар сарын байдлаар оны эхнээс 4.4 хувиар тус тус суларсан байна. Дүрслэл 12. Гадаад валютын ханш (жилийн өсөлтийн хувь) Эх сурвалж: Монголбанк. Улсын төсөв Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн нийт орлого ба тусламжийн дүн 2014 оны эцсийн байдлаар 6223.4 тэрбум төгрөг, нийт зарлага ба цэвэр зээлийн дүн 7031.4 тэрбум төгрөгт хүрч, тэнцвэржүүлсэн төсвийн тэнцэл 808.0 тэрбум төгрөгийн алдагдалтай байна. Нийт орлого ба тусламжийн дүн өмнөх оны мөн үеэс 3.7 хувь буюу 217.5 тэрбум төгрөгөөр өссөн хэдий ч, төсвийн орлогын гүйцэтгэл 86.4 хувьтай байв. Хүснэгт 3. Нэгдсэн төсвийн орлогын төлөвлөгөө ба гүйцэтгэл (тэрбум төгрөг) Эх сурвалж: Сангийн яам. Тэмдэглэл: * Төлөвлөгөө ** Урьдчилсан гүйцэтгэл *** Жилийн өсөлтийн хувь. 0 2 4 6 8 10 12 14 16 0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 4500 2006 07 2008 09 2010 11 2012 13 2014 Сар Саяам.доллар Гадаад валютын улсын нөөц Импортын хэрэгцээг хангах түвшин Олон улсын жишиг доод түвшин (3 сар) -60% -40% -20% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Худалдааны нөхцөлийн индексийн өөрчлөлт Экспортын үнийн индексийн өөрчлөлт Импортын үнийн индексийн өөрчлөлт -25% -15% -5% 5% 15% 25% 35% 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Төгрөгийн ам.доллартай харьцах ханш NEER REER * ** **/* *** Нийт орлого ба тусламжийн дүн 7 110 7 110 6 145 86% 4% Тогтворжуулалтын сан 30 30 -78 -263% -267% Нийт тэнцвэржүүлсэн орлого ба тусламжийн дүн 7 080 7 080 6 223 88% 6% А. Урсгал орлого 7 079 7 079 6 103 86% 4% I. Татварын орлого 6 287 6 287 5 208 83% 3% 1. Орлогын албан татвар 1 303 1 303 1 098 84% -1% 1.1. Аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татвар 782 782 621 79% -6% 1.2. Хүн амын орлогын албан татвар 521 521 477 92% 6% 2. Нийгмийн даатгалын шимтгэл, хураамж 1 086 1 086 971 89% 13% 3. Өмчийн татвар 44 44 50 114% 14% 4. Дотоодын бараа, үйлчилгээний татвар 2 342 2 342 1 864 80% -3% 4.1. Нэмэгдсэн өртгийн албан татвар 1 702 1 702 1 371 81% -4% 4.2. Онцгой албан татвар 598 598 454 76% 1% 4.3. Тусгай зориулалтын орлого 42 42 39 94% 7% 5. Гадаад худалдааны орлого 426 426 355 83% -7% 6. Бусад татвар 1 086 1 086 868 80% 17% II. Татварын бус орлого 791 791 896 113% 9% Б. Хөрөнгийн орлого 2 2 2 94% 0% В. Тусламжийн орлого 0 0 118 - - Нэгдсэн төсвийн орлого Жилийн төлөвлөгөө 2014
- 5. 5 Үүнд аж ахуйннэгжийн орлогын албан татварын орлогын гүйцэтгэл 160.8 тэрбум төгрөг, нийгмийн даатгалын шимтгэл, хураамж 114.8 тэрбум төгрөг, дотоодын бараа үйлчилгээний НӨАТ 245.6 тэрбум төгрөг, ашигт малтмалын нөөц ашигласны төлбөр 107.9 тэрбум төгрөгөөр тус тус тасарсан нь голлон нөлөөлжээ. Төсвийн зарлага ба цэвэр зээлийн дүн өмнөх оны мөн үеэс 13.8 хувиар буюу 853.5 тэрбум төгрөгөөр өсч 7031.4 тэрбум төгрөгт хүрчээ. Хүснэгт 4. Нэгдсэн төсвийн зарлагын төлөвлөгөө ба гүйцэтгэл (тэрбум төгрөг) Эх сурвалж: Сангийн яам. Тэмдэглэл: * Төлөвлөгөө ** Урьдчилсан гүйцэтгэл *** Жилийн өсөлтийн хувь. Төсвийн урсгал зардал өмнөх оны мөн үеэс 14.6 хувь буюу 667.3 тэрбум төгрөгөөр өсч 5226.6 тэрбум төгрөгт, хөрөнгийн зардал 20.2 хувиар буюу 292.6 тэрбум төгрөгөөр өсч 1739.9 тэрбум төгрөгт тус тус хүрч, эргэж төлөгдөх цэвэр зээл 62.1 хувиар буюу 106.4 тэрбум төгрөгөөр буурчээ. Дүрслэл 13. Нэгдсэн төсвийн тэнцэл (жил бүрийн 12 сарын байдлаар) Эх сурвалж: Сангийн яам. Нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн нийт тэнцэл 808.0 тэрбум төгрөг байгаа нь ДНБ-ий -3.7 хувьтай тэнцэж байна2 . Мөнгө, санхүүгийн үзүүлэлтүүд М2 мөнгийг актив талаас нь авч үзэхэд 2014 оны 4 дүгээр улиралд банкны салбарын зээл өмнөх оны мөн үеэс 16.1 хувиар буюу 1.7 их наяд төгрөгөөр өсөв. Дүрслэл 14. M2 мөнгөний жилийн өсөлтийн задаргаа (актив тал) Эх сурвалж: Монголбанк. Тэмдэглэл: * ОСИСТТБ хөтөлбөрийн зээлийн нөлөөллийг хасч тооцсон дүн болно. Гадаад цэвэр актив 4 дүгээр улирлын байдлаар 282.2 хувиар буюу 2.6 их наяд төгрөгөөр буурчээ. Гадаад цэвэр активын бууралтыг дотоод цэвэр зээл нөхөхүйц хэмжээнд байсан тул М2 мөнгөний жилийн өсөлт 12.5 хувьд хүрсэн. Харин ипотекийн зээлийн хөтөлбөрийн нөлөөллийг хасч тооцсон М2 мөнгөний жилийн өсөлт 10.6 хувь байлаа. 2 2015 оны 1 дүгээр сард “Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай” хуулийг УИХ-аас баталсан. Тус хуулинд нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн тэнцэл нь тухайн төсвийн жилийн ДНБ-ий 2 хувиас илүүгүй алдагдалтай эсхүл ашигтай байх заалтыг 2018 оны төсвийн жилээс дагаж мөрдөхөөр тусгаж, нэгдсэн төсвийн тэнцвэржүүлсэн алдагдлыг 2015 онд тухайн жилийн дотоодын нийт бүтээгдэхүүний 5 хувиас, 2016 онд 4 хувиас, 2017 онд 3 хувиас, 2018 оны төсвийн жилээс эхлэн тухайн жилийн дотоодын нийт бүтээгдэхүүний 2 хувиас тус тус хэтрүүлэхгүй байхаар өөрчлөлт оруулсан. * ** **/* *** Нийт зарлага ба цэвэр зээлийн дүн 7 612 7 612 7 031 92% 14% Урсгал зардал 5 520 5 520 5 227 95% 15% 1. Бараа, үйлчилгээний зардал 2 802 2 802 2 598 93% 9% 1.1. Цалин хөлс 1 602 1 602 1 567 98% 12% 1.2. Нийгмийн даатгалын шимтгэл 151 151 147 97% 12% 1.3. Бараа, үйлчилгээний бусад зардал 1 200 1 200 1 031 86% 10% 2. Зээлийн үйлчилгээний төлбөр 509 509 500 98% 85% 3. Татаас ба шилжүүлэг 2 209 2 209 2 129 96% 12% Хөрөнгийн зардал 2 092 2 092 1 740 83% 20% 1. Дотоод эх үүсвэрээр: 1 917 1 917 1 506 79% 25% 2. Гадаад эх үүсвэрээр: 175 175 233 133% -5% Эргэж төлөгдөх цэвэр зээл -1 -1 65 - -62% Тэнцвэржүүлсэн урсгал тэнцэл 1 558 1 558 877 56% -34% Тэнцвэржүүлсэн нийт тэнцэл -532 -532 -808 152% 172% Нэгдсэн төсвийн зарлага Жилийн төлөвлөгөө 2014 -2 000 0 2 000 4 000 6 000 8 000 2005 06 07 08 09 2010 11 12 13 2014 Тэрбумтөгрөг Төсвийн тэнцэл Төсвийн орлого Төсвийн зарлага -80% -60% -40% -20% 0% 20% 40% 60% 80% 100% -80% -60% -40% -20% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 2005 06 07 08 09 2010 11 12 13 2014 ЗГЦЗ Бусад Зээл ГЦА M2 (жилийн өсөлт) M2 (жилийн өсөлт)*
- 6. 6 Дүрслэл 15. M2мөнгөний жилийн өсөлтийн задаргаа (пассив тал) Эх сурвалж: Монголбанк. Пассив талаас нь авч үзвэл М2 мөнгөний өсөлт нь үндсэндээ бараг мөнгөний өсөлтөөр тайлбарлагдаж байна. М2 мөнгөний өсөлтийн 5.3 нэгж хувийг төгрөгийн хадгаламж, 5.2 нэгж хувийг гадаад валютын хадгаламж, 4.9 нэгж хувийг гадаад валютын харилцах, -2.9 нэгж хувийг М1 мөнгө буюу төгрөгийн харилцах болон гүйлгээнд байгаа бэлэн мөнгөний өсөлт бүрдүүлжээ. Дүрслэл 16. Мөнгөний үзүүлэлтүүдийн ерөнхий бүтэц ба хандлага Эх сурвалж: Монголбанк. 2013 оны эцэст мөнгөний нийлүүлэлтийн 9.9 хувийг эзэлж байсан гадаад цэвэр актив 2014 оны 4 дүгээр улирлын байдлаар -16.0 хувьд хүрч буурчээ. Нийт М2 мөнгөний нийлүүлэлт дэх гадаад цэвэр актив огцом буурахад 2012 оноос эхтэй төлбөрийн тэнцлийн хүндрэл, 2013 оны төлбөрийн тэнцлийн хямрал шууд нөлөөлсөн юм. 2013 оны эхний хагас хүртэл тогтмол сайжирч байсан чанаргүй зээлийн нийт зээлд эзлэх хувь 2014 оны 4 дүгээр улиралд 5.0 хувь болж өмнөх улирлаас 0.3 нэгж хувиар өсөв. Чанаргүй зээлийн харьцаа уул уурхайн салбарт 17.6 хувь, бөөний болон жижиглэн худалдааны салбарт 9.6 хувьтай байгаа нь дунджаас өндөр байгаа юм. Харин Анод, Зоос, Хадгаламж банкуудыг хасч тооцвол дээрх харьцаа 3.1 хувьтай байв. Дүрслэл 17. Чанаргүй зээлийн харьцаа (салбараар) Эх сурвалж: Монголбанк. Тэмдэглэл: * Татан буугдсан банкуудыг хасч тооцов. 2014 оны 4 дүгээр улирлын байдлаар зээлийн өрийн үлдэгдэл 12.5 их наяд төгрөгт хүрч, өмнөх оны мөн үеэс 16.1 хувиар өсөв. Энэ өсөлтийн 5.8 нэгж хувийг аж ахуйн нэгжид олгосон зээл, 9.7 нэгж хувийг иргэдийн зээл, үлдсэн 0.6 нэгж хувийг бусад салбар эзэлж байна. -20% 0% 20% 40% 60% 80% -20% 0% 20% 40% 60% 80% 2005 06 07 08 09 2010 11 12 12 2014 Банкнаас гадуурх мөнгө Гадаад валютын харилцах Төгрөгийн харилцах Гадаад валютын хадгаламж Төгрөгийн хадгаламж M2 (жилийн өсөлт) Хадгаламж (жилийн өсөлт) -2 000 0 2 000 4 000 6 000 8 000 10 000 12 000 14 000 Актив Пассив Актив Пассив Актив Пассив Актив Пассив Актив Пассив Актив Пассив Актив Пассив Актив Пассив Актив Пассив Актив Пассив Актив Пассив Актив Пассив 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 2014 Тэрбумтөгрөг ГЦА Дотоод цэвэр зээл Бусад M2 (гадаад валют) M2 (төгрөг) 0% 5% 10% 15% 20% 0% 5% 10% 15% 20% I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV 2011 2012 2013 2014 Бөөний/жижиглэн худалдаа Үл хөдлөх хөрөнгийн ү/а Барилга Уул уурхай, олборлолт Боловсруулах үйлдвэрлэл Бусад Нийт зээл Нийт зээл*
- 7. 7 Дүрслэл 18. Зээлийнөсөлтийн задаргаа, чанаргүй зээлийн харьцаа Эх сурвалж: Монголбанк. Тэмдэглэл: * ОСИСТТБ хөтөлбөрийн зээлийн нөлөөллийг хасч тооцсон дүн болно. Чанаргүй зээл ба нийт зээлийн харьцаа иргэдийн зээлийн хувьд 2010 оноос хойш тогтмол буурсаар 2014 оны 6 дугаар сард 0.9 хувьд хүрсэн бол 12 дугаар сард 1.2 хувь байна. Харин аж ахуйн нэгжийн зээлийн чанар 2014 оны 4 дүгээр улиралд өмнөх улирлаас 0.5 нэгж хувиар нэмэгдэж 8.4 хувьд хүрчээ. Дүрслэл 19. Иргэдийн зээлийн жилийн өсөлт Эх сурвалж: Монголбанк. Тэмдэглэл: * Жижиг дунд үйлдвэрлэл. Банкны салбарын зээлийн 45.6 хувийг эзэлж буй иргэдийн зээл 2014 оны 4 дүгээр улиралд өмнөх оны мөн үеэс 21.7 хувиар өссөн ба энэхүү өсөлтийн 8.7 нэгж хувийг нь ипотекийн зээл дангаараа бүрдүүлж байна. Дүрслэл 20. Иргэдийн зээлийн бүтэц (2014 оны 4 дүгээр улирлын байдлаар) Эх сурвалж: Монголбанк Тэмдэглэл: * Жижиг дунд үйлдвэрлэл. Өөрийн хөрөнгийн хүрэлцээний үзүүлэлт банкны системийн хэмжээгээр 2014 оны 4 дүгээр улиралд 17.7 хувьд хүрч, өмнөх оны мөн үеэс 1.7 нэгж хувиар өсчээ. Энэ нь Монголбанкнаас тогтоосон шаардлагаас 5.7 нэгж хувиар өндөр үзүүлэлт юм. Дүрслэл 21. Өөрийн хөрөнгө Эх сурвалж: Монголбанк. Тэмдэглэл: * Өөрийн хөрөнгө. Харин төлбөр түргэн гүйцэтгэх чадварын үзүүлэлт банкны системийн хэмжээгээр 2014 оны 4 дүгээр улиралд 41.2 хувьд хүрч, өмнөх оны мөн үеэс 3.2 нэгж хувиар буурчээ. Энэ нь Монголбанкнаас тогтоосон шаардлагаас 16.2 нэгж хувиар өндөр байна. 0% 5% 10% 15% 20% 25% -20% 0% 20% 40% 60% 80% 2006 07 08 09 2010 11 12 13 2014 Бусад Хувийн сектор Иргэд Зээл (жилийн өсөлт) Зээл (жилийн өсөлт)* Чанаргүй зээл (иргэд) Чанаргүй зээл (хув.сектор) -50% 0% 50% 100% 150% 200% -50% 0% 50% 100% 150% 200% I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV I II IIIIV 2010 2011 2012 2013 2014 Цалингийн зээл Ипотекийн зээл ЖДҮ*-ийн зээл Хэрэглээний зээл Тэтгэврийн зээл 35.8% 16.0% 5.8% 25.4% 6.3% 10.6% Ипотекийн зээл ЖДҮ*-ийн зээл Хэрэглээний зээл Цалингийн зээл Тэтгэврийн зээл Бусад 0% 4% 8% 12% 16% 20% 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 ӨХ*-ийн харьцаа ӨХ-ийн зохистой харьцааны доод хэмжээ 10% 12% 17.7%
- 8. 8 Дүрслэл 22. Төлбөртүргэн гүйцэтгэх чадвар Эх сурвалж: Монголбанк. Тэмдэглэл: * Төлбөр түргэн гүйцэтгэх чадвар. Дүрслэл 23. Хүүний динамик Эх сурвалж: Монголбанк. Тэмдэглэл: * Хөтөлбөрийн зээлийг оруулсан болно. Дүрслэл 24. Хүүний динамик Эх сурвалж: Монголбанк. 0% 10% 20% 30% 40% 50% 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 ТТГЧ*-ын харьцаа ТТГЧ-ын зохистой харьцааны доод хэмжээ 18% 25% 41.2% 0% 4% 8% 12% 16% 20% 24% 0% 4% 8% 12% 16% 20% 24% I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Хүүгийн зөрүү Бодлогын хүү Зээлийн хүү* Хадгаламжийн хүү 4% 6% 8% 10% 12% 14% 16% 18% 20% 4% 6% 8% 10% 12% 14% 16% 18% 20% I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Репо хүү ТБҮЦ-ны жигнэсэн дундаж хүү Овернайт зээл