Гаспадарчыя заняткі гараджан

1. Гаспадарчыя заняткі
гараджан

2. Спецыялізацыя рамяства
Спецыялізацыя:
З кавалёў - слесары,
збройнікі, мечнікі;
З шаўцоў - спецыялісты па
розных відах абутку;
З гарбароў - спецыялісты па
розных гатунках скур.
XIV -XV стст. - узрастанне ролі рамяства ў гарадах.

3. Рамесная спецыялізацыя гарадоў
• Гродна - будаўнічыя
прафесіі;
• Віцебск і Полацк -
абслугоўванне
партоў;
• Магілёў і Слуцк -
апрацоўка металаў і
скуры.

4. Збыт рамеснай прадукцыі
XV -XVІ стст. - павялічваецца сувязь
рамеснікаў з рынкам.
Але!
Ёсць спецыяльнасці, якія працавалі
толькі на заказ/на феадала:
• Карэтнікі;
• Печнікі;
• Пушкары;
• Дойліды;
• Муляры і г.д.

5. Арганізацыя працы
Выраб прадукцыі сіламі
адной сям'і
З XV ст. - у гарадах узнікаюць
цэхі.
Цэх (брацтва) - рамесніцкае
аб'яднанне, у якое ўваходзілі
майстры адной ці некалькіх
блізкіх спецыяльнасцяў.

6. Структура цэха
Цэхмістр
Майстры
Падмайстры (чаляднікі)
Вучні
Выбіраўся з майстроў
Выраб "штукі" –
узорнага прадмета
Складаны шлях
навучання

7. Дзейнасць цэхаў
Рэгулявалі рамесную
прадукцыю ў горадзе:
Не дапускалі на рынак
"партачоў" –
няцэхавых майстроў;
Сачылі за якасцю прадукцыі.

8. Гандаль
Пераход ад звычайнага
абмену да продажу;
Унутраны і знешні гандаль:
Знешні гандаль з:
• Польшчай;
• Чэхіяй;
• Венгрыяй;
• Украінскімі землямі;
• Маскоўскай дзяржавай.

9. Гандаль з Заходнімі краінамі
Увозілі ў ВКЛ:
• Металічныя вырабы;
• Тканіны;
• Упрыгожанні;
• Экзатычную садавіну;
• Прыправы;
• Соль і селядцоў і г.д.
Вывозілі з ВКЛ
oДраўніна;
oЗбожжа;
oВоск;
oФутра;
oЛён і г.д.

10. Гандаль з Усходам
Увоз у ВКЛ
• З Украіны – шоўк, турэцкія
дываны;
• З Маскоўскай дзяржавы –
футра каштоўных звяроў,
скуры.
Вываз з ВКЛ
Свае і заходнія тавары:
oТканіны;
oМеталічныя і скураныя
вырабы;
oПаперу і г.д.

11. Гандаль: шляхі зносін
Плотная сетка сухапутных
дарог,
Але!
Асноўныя шляхі – рэкі:
Летам – на плытах,
чаўнах і караблях;
Зімой – на санях.

12. Гандаль па рэках
• Па Дзвіне –
з Рыгай;
• Па Заходнім Бугу –
з Польшчай (у вусці Віслы);
• Па Нёмане, Віліі і
Нёманскай Бярэзіне –
самы выгадны – з Прусіяй.

13. Унутраны гандаль
Пашыраўся.
Прычыны:
1. Узрастае патрэба сялян і феадалаў
у рамесных таварах, а гараджан - у
прадуктах харчавання;
2. Уводзіцца чынш
Сяляне вымушаны прадаваць сваю
прадукцыю на рынку.

14. Формы гарадскога гандлю
Крамы (лаўкі) – кожны
дзень;
Таргі – адзін ці некалькі
разоў на тыдзень;
Кірмашы – адзін ці
некалькі разоў на год.

15. Утрыманне корчмаў
Да к. 16 ст. – асноўны занятак
жыхароў беларускіх мястэчак.
У карчме можна было:
• Паесці і выпіць;
• Паспаць;
• Падкаваць каня ці направіць
воз і г.д.