Γλώσσα Στ τάξη Εξασκηση και Επαναληπτικό Κριτήριο Αξιολόγησης 4ης & 6ης Ενότητας

1. Γλώσσα
Επανάληψη στις ενότητες 4 και 6
Εξασκούμαι:
 στα παραθετικά των επιθέτων  στα ανώμαλα παραθετικά
 στην υποτακτική και προστακτική
 στις αποτελεσματικές, αιτιολογικές, υποθετικές προτάσεις
 στις καταλήξεις ρημάτων: -ετε και εται
1) Γράφω τα παραθετικά των επιθέτων.
ΘΕΤΙΚΟΣ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΣ ΥΠΕΡΘΕΤΙΚΟΣ
ΣΧΕΤΙΚΟΣ ΑΠΟΛΥΤΟΣ
φθηνός Φθηνότερος ο φθηνότερος φθηνότατος
πιο φθηνός ο πιο φθηνός πολύ φθηνός
εύκολος
βαρύς
πλούσια
μεγαλύτερο
καλές
2) Ξαναγράφω τις προτάσεις μετατρέποντας τα ρήματα στην προστακτική αορίστου.
Να ποτίζετε τα λουλούδια.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Να γράφετε γρήγορα τις ασκήσεις.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Να οδηγείτε προσεχτικά στον δρόμο.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Να ονειρεύεστε όμορφα πράγματα.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Να μιλάς με ευγένεια.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Τρύπα το μπαλόνι με την καρφίτσα.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. 3) Ξαναγράφω τις προτάσεις μετατρέποντας τα ρήματα στην υποτακτική αορίστου.
Φοράτε μάλλινα ρούχα.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Παρακολουθείτε προσεχτικά τη διάλεξη.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Μαθαίνω πρόσθεση και αφαίρεση κλασμάτων.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Καθαρίζουν το σπίτι.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
4) Κάνω χρονική αντικατάσταση στα ρήματα: να τραβάς, να τραβιέστε, να έχετε δανειστεί
Ενεστ.:
Παρατ.:
Αόριστ.:
Μ. Εξακ.:
Μ. Στιγμ.:
Παρακ.:
Υπερσ.:
Μ. Συντ.:
4) Κλίνω στην προστακτική τα ρήματα: λυγίζω, ακουμπώ, τσιμπιέμαι, διαφημίζομαι
ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ
Ενεστώτα Αορίστου Ενεστώτα Αορίστου
ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ
Ενεστώτα Αορίστου Ενεστώτα Αορίστου

3. 5) Συνδέω τα παρακάτω ζεύγη προτάσεων, έτσι ώστε η μια πρόταση να γίνει
αποτελεσματική (αν χρειάζεται κάνω τις απαραίτητες αλλαγές).
Κυκλοφορούσε χωρίς καπέλο. Έπαθε ηλίαση.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Λείπαμε τόσο καιρό. Δε μας αναγνώρισε κανείς.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Πρέπει να κάνεις τα απαραίτητα εμβόλια. Δε θα αρρωστήσεις.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
6) Συμπληρώνω τις φράσεις με μια δική μου αιτιολογική πρόταση.
Παραγγείλαμε πίτσα ………………………………………………………………………………………………………
Κλειδαμπαρώθηκε μες στο σπίτι ………………………………………………………………………………………
Κερνούσε όλους τους γνωστούς ……………………………………………………………………………………………
7) Βρίσκω την υπόθεση και την απόδοση στους παρακάτω υποθετικούς λόγους.
Θα πλούτιζες, αν συνεταιριζόσουν μαζί του.
Αν ανακατέψεις κίτρινο με μπλε, φτιάχνεις πράσινο χρώμα.
Δεν τον είδα να βγαίνει, εκτός κι αν έφυγε από άλλη πόρτα.
Θα απαγορευτεί η πώληση του παιχνιδιού, εφόσον αυτό κριθεί επικίνδυνο.
8) Διαλέγω το ρήμα με τη σωστή κατάληξη.
Το κουτί με το γάλα τοποθετείται/ τοποθετείτε στο ψυγείο.
Η εκδρομή προγραμματίζεται/ προγραμματίζετε να γίνει τον Δεκέμβριο.
Κολυμπώντας γυμνάζεται/ γυμνάζετε όλο σας το σώμα.
Με τους τσακωμούς σας, κουράζεται/ κουράζετε τους γονείς σας.
Το μάθημα διδάσκεται/ διδάσκετε από ειδικό δάσκαλο.
Όνομα: …………………………………..

4. Γλώσσα
Επαναληπτικό Κριτήριο Αξιολόγησης στις ενότητες 4 και 6
Γράφω τα παραθετικά των επιθέτων σύμφωνα με τις οδηγίες κάθε παρένθεσης! (τα
παραθετικά να γραφτούν μονολεκτικά)
Οι δυο πρώτοι αιώνες της Τουρκοκρατίας ήταν …………………………………. (δύσκολοι: σχετικός
υπερθετικός) για τους χριστιανούς. …………………………………. (σκληρά: σχετικός υπερθετικός)
μέτρα που αντιμετώπιζαν ήταν οι σφαγές και οι αιχμαλωσίες και ………………………………….
(σημαντικές: σχετικός υπερθετικός) διακρίσεις αφορούσαν την κατανομή των φόρων. Οι
Κλέφτες ήταν …………………………………. (γενναίοι: απόλυτος υπερθετικός) ‘Έλληνες που
αντιστάθηκαν στην οθωμανική κυριαρχία. Ο Ρήγας έγραψε τον «Θούριο», που ήταν ένας
…………………………………. (συγκινητικός: απόλυτος υπερθετικός) επαναστατικός ύμνος, ενώ ο
Κοραής πίστευε πως έπρεπε να χρησιμοποιηθεί μια νέα γλώσσα, με
…………………………………. (απλή: συγκριτικός) μορφή από την αρχαία. Ο Λάμπρος Κατσώνης
έπλεε στο Αιγαίο, με …………………………………. (μικρό: απόλυτος υπερθετικός) στόλο,
κάνοντας επιθέσεις εναντίον των τουρκικών πλοίων. Η Φιλική Εταιρεία έκανε ένα
…………………………………. (τολμηρό: απόλυτος υπερθετικός) σχέδιο, που τελικά πέτυχε. Τα
μέλη της οργάνωσης έγιναν …………………………………. (πολλά: συγκριτικός) όταν η έδρα της
μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Αρχηγός της έγινε ο Αλ. Υψηλάντης και στην
πορεία αποδείχτηκε ότι ήταν …………………………………. (κατάλληλος: σχετικός υπερθετικός).
Γράφω τα ρήματα της παρένθεσης στην υποτακτική αορίστου (στο πρόσωπο που
βρίσκονται)
Οι Έλληνες ήθελαν ………………………………… (ελευθερώνονται) από τους Τούρκους. Σχεδίαζαν
………………………………… (αρχίζουν) την επανάσταση από την Μολδοβλαχία. Οι οπλαρχηγοί
έλεγαν στο στρατό: «Μη διστάσετε ………………………………… (σκοτώνεστε) για χάρη της
πατρίδας. ………………………………… (πολεμάτε) με γενναιότητα. …………………………………
(θυσιάζεστε) για την Ελλάδα».
……/15
……/7,5

5. Γράφω τα ρήματα της παρένθεσης στην προστακτική αορίστου (στο πρόσωπο που
βρίσκονται).
Ένας Έλληνας της Διασποράς στέλνει επιστολή στους συμπατριώτες του, στην οποία
αναφέρει: «Έλληνες ………………………………… (προσπαθείτε) να νικήσετε τον εχθρό.
………………………………… (ενώνεστε) όλοι μαζί εναντίον των οθωμανικών στρατευμάτων.
………………………………… (διατηρείτε) την αισιοδοξία σας.»
Στον αδερφό του που πολεμάει με τον Ιερό Λόχο, μεταξύ άλλων, γράφει:
«………………………………… (επιτρέπεις) μου να σου δώσω μερικές συμβουλές.
………………………………… (κινείσαι) προσεχτικά εναντίον του εχθρού, …………………………………
(χρησιμοποιείς) ό,τι όπλα διαθέτεις και ………………………………… (ρίχνεσαι) στον αγώνα με
θάρρος.»
Συνδέω τα παρακάτω ζεύγη προτάσεων, έτσι ώστε η μια πρόταση να γίνει
αποτελεσματική (αν χρειάζεται κάνω τις απαραίτητες αλλαγές).
Οι Φιλικοί χρησιμοποιούσαν κρυπτογραφικό κώδικα. Δε γνώριζε κανείς τι έγραφαν
μεταξύ τους.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Η Επανάσταση θα ξεκινούσε σε δύο μέρη. Διασπάστηκε ο οθωμανικός στρατός.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
Πολεμούσαν τόσο γενναία. Όλοι τους θαύμαζαν.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
7) Βρίσκω την υπόθεση και την απόδοση στους παρακάτω υποθετικούς λόγους.
Δεν θα αφομοιωθούν από τους Τούρκους , αν διαφυλάξουν την εθνική τους ταυτότητα.
Δεν πλήρωνες κεφαλικό φόρο, εφόσον ήσουν Μουσουλμάνος.
Άμα δημιουργούσες προβλήματα, σε αιχμαλώτιζαν.
Οι Έλληνες δεν είχαν εξουσία, εκτός κι αν ήταν κοινοτικοί άρχοντες.
Αν οι συνθήκες είναι κατάλληλες, θα γίνει εξέγερση.
……/10,5
……/3
……/5

6. Διαλέγω το ρήμα με τη σωστή κατάληξη.
 Από τους προεστούς υπολογίζεται/ υπολογίζετε ο φόρος που αναλογεί σε κάθε κάτοικο.
 Γνωρίζεται/ Γνωρίζετε ποιοι Έλληνες είχαν υψηλά αξιώματα στην Οθωμανική
διοίκηση;
 Η Ρωσία ταυτίζεται/ ταυτίζετε στην σκέψη των υπόδουλων, με το «ξανθό γένος» που
θα τους ελευθερώσει.
 Εσείς οι Κλέφτες νιώθεται/ νιώθετε εχθρότητα για τους Τούρκους, ενώ εσείς οι
Αρματολοί εγκαταλείπεται/ εγκαταλείπετε τις θέσεις για να γίνεται/ γίνετε Κλέφτες.
Ενώνω τις προτάσεις της πρώτης στήλης με αυτές της δεύτερης χρησιμοποιώντας
αιτιολογικούς συνδέσμους.
Παρήκμασε η Οθωμανική
Αυτοκρατορία.
Ευνοήθηκε το ελληνικό εμπόριο.
Οι Έλληνες εγκατέλειψαν την πατρίδα
τους.
Οι Έλληνες ύψωσαν στα καράβια τους σημαίες
δυτικών χωρών.
Γίνονταν πολεμικές συγκρούσεις.
Άρχισαν να χρησιμοποιούνται νέοι εμπορικοί
δρόμοι.
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Όνομα: ……………………………
……/6
……/3

7. ΛΥΣΕΙΣ
Γράφω τα παραθετικά των επιθέτων σύμφωνα με τις οδηγίες κάθε παρένθεσης! (τα
παραθετικά να γραφτούν μονολεκτικά)
Οι δυο πρώτοι αιώνες της Τουρκοκρατίας ήταν οι δυσκολότεροι (δύσκολοι: σχετικός
υπερθετικός) για τους χριστιανούς. Τα σκληρότερα (σκληρά: σχετικός υπερθετικός) μέτρα
που αντιμετώπιζαν ήταν οι σφαγές και οι αιχμαλωσίες και οι σημαντικότερες
(σημαντικές: σχετικός υπερθετικός) διακρίσεις αφορούσαν την κατανομή των φόρων. Οι
Κλέφτες ήταν γενναιότατοι (γενναίοι: απόλυτος υπερθετικός) ‘Έλληνες που αντιστάθηκαν
στην οθωμανική κυριαρχία. Ο Ρήγας έγραψε τον «Θούριο» που ήταν ένας
συγκινητικότατος (συγκινητικός: απόλυτος υπερθετικός) επαναστατικός ύμνος, ενώ ο
Κοραής πίστευε πως έπρεπε να χρησιμοποιηθεί μια νέα γλώσσα, με απλούστερη (απλή:
συγκριτικός) μορφή από την αρχαία. Ο Λάμπρος Κατσώνης έπλεε στο Αιγαίο, με ελάχιστο
(μικρό: απόλυτος υπερθετικός) στόλο, κάνοντας επιθέσεις εναντίον των τουρκικών
πλοίων. Η Φιλική Εταιρεία έκανε ένα τολμηρότατο (τολμηρό: απόλυτος υπερθετικός)
σχέδιο, που τελικά πέτυχε. Τα μέλη της οργάνωσης έγιναν περισσότερα (πολλά:
συγκριτικός) όταν η έδρα της μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Αρχηγός της έγινε ο
Αλ. Υψηλάντης και στην πορεία αποδείχτηκε ότι ήταν ο καταλληλότερος (κατάλληλος:
σχετικός υπερθετικός).
Γράφω τα ρήματα της παρένθεσης στην υποτακτική αορίστου (στο πρόσωπο που
βρίσκονται)
Οι Έλληνες ήθελαν να ελευθερωθούν (ελευθερώνονται) από τους Τούρκους. Σχεδίαζαν να
αρχίσουν (αρχίζουν) την επανάσταση από την Μολδοβλαχία. Οι οπλαρχηγοί έλεγαν στο
στρατό: «Μη διστάσετε να σκοτωθείτε (σκοτώνεστε) για χάρη της πατρίδας. Να
πολεμήσετε (πολεμάτε) με γενναιότητα. Να θυσιαστείτε (θυσιάζεστε) για την Ελλάδα».

8. Γράφω τα ρήματα της παρένθεσης στην προστακτική αορίστου (στο πρόσωπο που
βρίσκονται).
Ένας Έλληνας της Διασποράς στέλνει επιστολή στους συμπατριώτες του, στην οποία
αναφέρει: «Έλληνες προσπαθήστε (προσπαθείτε) να νικήσετε τον εχθρό. Ενωθείτε
(ενώνεστε) όλοι μαζί εναντίον των οθωμανικών στρατευμάτων. Διατηρήστε (διατηρείτε)
την αισιοδοξία σας.»
Στον αδερφό του που πολεμάει με τον Ιερό Λόχο, μεταξύ άλλων, γράφει: «Επίτρεψε
(επιτρέπεις) μου να σου δώσω μερικές συμβουλές. Κινήσου (κινείσαι) προσεχτικά
εναντίον του εχθρού, χρησιμοποίησε (χρησιμοποιείς) ό,τι όπλα διαθέτεις και ρίξου
(ρίχνεσαι) στον αγώνα με θάρρος.»
Συνδέω τα παρακάτω ζεύγη προτάσεων, έτσι ώστε η μια πρόταση να γίνει
αποτελεσματική (αν χρειάζεται κάνω τις απαραίτητες αλλαγές).
Οι Φιλικοί χρησιμοποιούσαν κρυπτογραφικό κώδικα. Δε γνώριζε κανείς τι έγραφαν
μεταξύ τους.
Οι Φιλικοί χρησιμοποιούσαν κρυπτογραφικό κώδικα, με αποτέλεσμα να μη γνωρίζει
κανείς τι έγραφαν μεταξύ τους.
Η Επανάσταση θα ξεκινούσε σε δύο μέρη. Διασπάστηκε ο οθωμανικός στρατός.
Η Επανάσταση θα ξεκινούσε σε δύο μέρη, ώστε να διασπαστεί ο οθωμανικός στρατός.
Πολεμούσαν τόσο γενναία. Όλοι τους θαύμαζαν.
Πολεμούσαν τόσο γενναία, που όλοι τους θαύμαζαν.
7) Βρίσκω την υπόθεση και την απόδοση στους παρακάτω υποθετικούς λόγους.
Δεν θα αφομοιωθούν από τους Τούρκους , αν διαφυλάξουν την εθνική τους ταυτότητα.
απόδοση υπόθεση
Δεν πλήρωνες κεφαλικό φόρο, εφόσον ήσουν Μουσουλμάνος.
απόδοση υπόθεση
Άμα δημιουργούσες προβλήματα, σε αιχμαλώτιζαν.
υπόθεση απόδοση

9. Οι Έλληνες δεν είχαν εξουσία, εκτός κι αν ήταν κοινοτικοί άρχοντες.
απόδοση υπόθεση
Αν οι συνθήκες είναι κατάλληλες, θα γίνει εξέγερση.
υπόθεση απόδοση
Διαλέγω το ρήμα με τη σωστή κατάληξη.
Από τους προεστούς υπολογίζεται/ υπολογίζετε ο φόρος που αναλογεί σε κάθε κάτοικο.
Γνωρίζεται/ Γνωρίζετε ποιοι Έλληνες είχαν υψηλά αξιώματα στην Οθωμανική διοίκηση;
Η Ρωσία ταυτίζεται/ ταυτίζετε στην σκέψη των υπόδουλων, με το «ξανθό γένος» που
θα τους ελευθερώσει.
Εσείς οι Κλέφτες νιώθεται/ νιώθετε εχθρότητα για τους Τούρκους, ενώ εσείς οι
Αρματολοί εγκαταλείπεται/ εγκαταλείπετε τις θέσεις για να γίνεται/ γίνετε Κλέφτες.
Ενώνω τις προτάσεις της πρώτης στήλης με αυτές της δεύτερης χρησιμοποιώντας
αιτιολογικούς συνδέσμους.
Παρήκμασε η Οθωμανική
Αυτοκρατορία.
Ευνοήθηκε το ελληνικό εμπόριο.
Οι Έλληνες εγκατέλειψαν την πατρίδα
τους.
Οι Έλληνες ύψωσαν στα καράβια τους σημαίες
δυτικών χωρών.
Γίνονταν πολεμικές συγκρούσεις.
Άρχισαν να χρησιμοποιούνται νέοι εμπορικοί
δρόμοι.
Παρήκμασε η Οθωμανική Αυτοκρατορία, επειδή άρχισαν να χρησιμοποιούνται νέοι
εμπορικοί δρόμοι.
Ευνοήθηκε το ελληνικό εμπόριο, καθώς οι Έλληνες ύψωσαν στα καράβια τους σημαίες
δυτικών χωρών.
Οι Έλληνες εγκατέλειψαν την πατρίδα τους, διότι γίνονταν πολεμικές συγκρούσεις.