Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής
http://kritiria.blogspot.gr/
Γλώσσα Γ΄- Επανάληψη 13ης
Ενότητας:
΄΄ Όλοι μια αγκαλιά ΄΄
 Θεωρία - Γραμματική
 Φύλλα εργασιών των μαθημάτων
 Επαναληπτικά
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.1
www.PageBorders.net
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Θεωρία - Γραμματική σελ. 3 - 37
Φύλλα εργασιών σελ. 38 - 59
Επαναληπτικά σελ. 60 - 78
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.2
ΓραμματικήΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.3
Γραμματική και Συντακτικό Γ’ Δημοτικού ανά ενότητα - Παρασκευή Αντωνίου
44
ΕΕννόόττηητταα 1111ηη:: ««ΌΌλλοοιι μμιιαα ααγγκκααλλιιάά»»
Αριθμητικά επίθετα: απόλυτα και τακτικά...............................................................44
Αντίθετες λέξεις.......................................................................................................15
Σύνθετες λέξεις........................................................................................................16
Αρκτικόλεξα ............................................................................................................27
Επαυξημένες προτάσεις...........................................................................................33
ΑΑρριιθθμμηηττιικκάά ΕΕππίίθθεετταα
Τα επίθετα που φανερώνουν αριθμούς λέγονται αριθμητικά. Τα αριθμητικά επίθετα
ανάλογα με τη σημασία τους χωρίζονται σε απόλυτα και τακτικά αριθμητικά.
ΑΑππόόλλυυτταα ΑΑρριιθθμμηηττιικκάά
Τα απόλυτα αριθμητικά φανερώνουν ένα συγκεκριμένο πλήθος από πρόσωπα, ζώα
ή πράγματα. πχ: δύο γάτες, επτά μολύβια, δεκατρία τετράδια
ΤΤαακκττιικκάά ΑΑρριιθθμμηηττιικκάά
Τα τακτικά αριθμητικά επίθετα φανερώνουν τη σειρά, δηλαδή τη θέση που έχει το
ουσιαστικό για το οποίο γίνεται λόγος.
πχ: Ο Γιάννης ήρθε πρώτος στον αγώνα στίβου.
Το βιβλίο που ψάχνεις είναι στο τρίτο ράφι.
Μένω στον πέμπτο όροφο της πολυκατοικίας.
Πίνακας απόλυτων και τακτικών αριθμητικών
Αριθμοί Απόλυτα Αριθμητικά Τακτικά Αριθμητικά
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
ένας, μία (μια), ένα
δύο
τρία
τέσσερις, τέσσερα
πέντε
έξι
εφτά, (επτά)
οχτώ (οκτώ)
εννέα, εννιά
δέκα
έντεκα
δώδεκα
πρώτος, -η, -ο
δεύτερος, -η, -ο
τρίτος, -η, -ο
τέταρτος, -η, -ο
πέμπτος, -η, -ο
έκτος, -η, -ο
έβδομος, -η, -ο
όγδοος, -η, -ο
ένατος, -η, -ο
δέκατος, -η, -ο
ενδέκατος,-η, -ο / εντέκατος,-η, -ο
δωδέκατος, -η, -ο
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.4
Γραμματική και Συντακτικό Γ’ Δημοτικού ανά ενότητα - Παρασκευή Αντωνίου
45
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
30
40
50
60
70
80
90
100
101
102
200
300
400
500
600
700
800
900
1.000
2.000
δεκατρείς, δεκατρία
δεκατέσσερις, δεκατέσσερα
δεκαπέντε
δεκαέξι (δεκάξι)
δεκαεφτά (δεκαεπτά)
δεκαοχτώ (δεκαοκτώ)
δεκαεννέα (δεκαεννιά)
είκοσι
είκοσι ένας, είκοσι μία, είκοσι ένα
είκοσι δύο
τριάντα
σαράντα
πενήντα
εξήντα
εβδομήντα
ογδόντα
ενενήντα
εκατό
εκατόν ένα, εκατό μία, εκατόν ένα
εκατό δύο
διακόσιοι, -ες, -α
τριακόσιοι, -ες, -α
τετρακόσιοι, -ες, -α
πεντακόσιοι, -ες, -α
εξακόσιοι, -ες, -α
εφτακόσιοι, -ες, -α
οχτακόσιοι, -ες, -α
εννιακόσιοι, -ες, -α
χίλιοι, χίλιες, χίλια
δύο χιλιάδες
δέκατος τρίτος, -η, -ο
δέκατος τέταρτος, -η, -ο
δέκατος πέμπτος, -η, -ο
δέκατος έκτος, -η, -ο
δέκατος έβδομος, -η, -ο
δέκατος όγδοος, -η, -ο
δέκατος ένατος, -η, -ο
εικοστός, -ή, -ό
εικοστός πρώτος, -η, -ο
εικοστός δεύτερος, -η, -ο
τριακοστός, -ή, -ό
τεσσαρακοστός, -ή, -ό
πεντηκοστός, -ή, -ό
εξηκοστός, -ή, -ό
εβδομηκοστός, -ή, ό
ογδοηκοστός, -ή, -ό
ενενηκοστός, -ή,-ό
εκατοστός, -ή, ό
εκατοστός πρώτος, -η, -ο
εκατοστός δεύτερος, -η, -ο
διακοσιοστός, -ή, ό
τριακοσιοστός, -ή, -ό
τετρακοσιοστός, -ή, -ό
πεντακοσιοστός, -ή, -ό
εξακοσιοστός, -ή, -ό
εφτακοσιοστός, -ή, -ό
οχτακοσιοστός, -ή, -ό
εννιακοσιοστός, -ή, -ό
χιλιοστός, -ή, -ό
δισχιλιοστός, -ή, -ό
Προσοχή:
 Τα απόλυτα αριθμητικά από το 13 ως το 19 γράφονται με μία λέξη. πχ:
δεκατρία, δεκαέξι
 Το απόλυτο αριθμητικό εννέα (εννιά) γράφεται με δύο -ν-, καθώς και όλες οι
λέξεις που περιέχουν μέσα τους ολόκληρη τη λέξη εννέα (εννιά). Πχ: δεκαεννέα,
εννιακόσια, εννιακοσιοστός. Εξαιρούνται και γράφονται με ένα -ν- τα
αριθμητικά ένατος, ενενήντα, ενενηκοστός.
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.5
93
π.χ. σχολείο, γραφείο, κουρείο, νοσοκοµείο, ιατρείο, µαγειρείο
Επίσης, µε ει γράφονται και τα ουδέτερα ουσιαστικά που δηλώνουν την
αρχή, την υπηρεσία και τα πρόσωπα που την αποτελούν.
π.χ. αρχηγείο, διδασκαλείο, εφετείο, λιµεναρχείο, στρατοδικείο, σωµατείο
Ε ξ α ι ρ ο ύ ν τ α ι και δε γράφονται µε ει, αν και τονίζονται στην
παραλήγουσα, τα ουσιαστικά κρύο, πλοίο, βιβλίο, θρανίο, θηρίο κ.ά.
Ασκήσεις
1. Να γράψεις πώς λέγεται το µέρος που:
α) πωλούνται ψητά : …………………………………………..
β) πωλούνται άνθη: …………………………………………..
γ) πωλούνται δίσκοι: …………………………………………..
2. Να συµπληρώσεις τα κενά των λέξεων µε ει, οι, ι και να βάλεις τόνο.
α) ξενοδοχ……ο, β) οδοντιατρ……ο γ) θηρ……ο δ) θραν……ο
ε) βρεφοκοµ……ο στ) πλ……ο ζ) τυροκοµ……ο η) πανδοχ……ο
ΒΒΒοοοηηηθθθάάάµµµεεε νννααα γγγίίίνννεεειιι κκκαααλλλύύύτττεεερρροοοςςς οοο κκκόόόσσσµµµοοοςςς µµµαααςςς
Αρκτικόλεξα βλέπε σελ. 62
ΗΗΗ πππτττήήήσσσηηη τττωωωννν γγγεεερρρααανννώώώννν
Αριθµητικά επίθετα
Τα επίθετα που φανερώνουν αριθµούς λέγονται αριθµητικά. Τα αριθµητικά
επίθετα ανάλογα µε τη σηµασία τους χωρίζονται σε απόλυτα, τακτικά,
πολλαπλασιαστικά και αναλογικά.
mgavala
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.6
94
Απόλυτα αριθµητικά
Τα απόλυτα αριθµητικά επίθετα φανερώνουν ένα συγκεκριµένο πλήθος από
πρόσωπα, ζώα ή πράγµατα.
π.χ. δύο γυναίκες, πέντε παιδιά, δεκατρία βιβλία
Όλοι οι αριθµοί είναι απόλυτα αριθµητικά επίθετα.
Το αριθµητικό ένα κλίνεται και στα τρία γένη αλλά µόνο στον ενικό αριθµό,
ενώ τα αριθµητικά τρία και τέσσερα κλίνονται µόνο στον πληθυντικό αριθµό
και στις πτώσεις ονοµαστική, γενική και αιτιατική.
Τα αριθµητικά τρία και τέσσερα χρησιµοποιούν τους ίδιους τύπους για το
αρσενικό και το θηλυκό.
Τα απόλυτα αριθµητικά δύο ή δυο και από το πέντε µέχρι το εκατό δεν
κλίνονται, αλλά διατηρούν τον ίδιο τύπο σε όλα τα γένη και σε όλες τις
πτώσεις.
π.χ. οι εκατό άνδρες, των εκατό ανδρών, τα εκατό παιδιά
Τα απόλυτα αριθµητικά που δηλώνουν εκατοντάδες (π.χ. διακόσια, τρακόσια
κλπ.) έχουν τρία γένη και κλίνονται µόνο στον πληθυντικό αριθµό όπως τα
αντίστοιχα µε αυτά επίθετα.
π.χ. διακόσιοι – διακόσιες – διακόσια
χίλιοι – χίλιες – χίλια
ένας
αρσενικό θηλυκό ουδέτερο
ονοµαστική ένας µια, µια ένα
γενική ενός µιας ενός
αιτιατική ένα(ν) µία, µια ένα
τρεις, τέσσερις
αρσενικό και θηλυκό ουδέτερο
ονοµαστική τρεις τέσσερις τρία τέσσερα
γενική τριών τεσσάρων τριών τεσσάρων
αιτιατική τρεις τέσσερις τρία τέσσερα
mgavala
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.7
95
Τι να προσέξω στην ορθογραφία!!!
Το αριθµητικό ένας κρατάει το τελικό –ν στην
αιτιατική πτώση του αρσενικού όταν η επόµενη λέξη
αρχίζει από φωνήεν ή από κ, π, τ, ξ, ψ, µπ, ντ, γκ,
τσ, τζ.
π.χ. έναν άνδρα, έναν πιγκουίνο αλλά ένα σκύλο
Τακτικά αριθµητικά
Τα τακτικά αριθµητικά επίθετα φανερώνουν τη σειρά, δηλαδή τη θέση που
έχει το ουσιαστικό για το οποίο γίνεται λόγος.
π.χ. Το βιβλίο που ψάχνεις είναι στο δεύτερο ράφι.
Τα τακτικά αριθµητικά επίθετα έχουν τρία γένη, τελειώνουν σε –ος, -η, -ο
και κλίνονται όπως τα επίθετα σε –ος, -η, -ο.
Τα τακτικά αριθµητικά τονίζονται όπως τα αντίστοιχα επίθετα, δηλαδή
όπου τονίζεται η ονοµαστική του αρσενικού του ενικού αριθµού.
π.χ. ο τρίτος, η Τρίτη, το τρίτο
Πίνακας απόλυτων και τακτικών αριθµητικών
Αριθµοί Απόλυτα αριθµητικά Τακτικά αριθµητικά
1 ένας, µία (µια), ένα πρώτος –η –ο
2 δύο (δυο) δεύτερος –η –ο
3 τρεις, τρία τρίτος –η –ο
4 τέσσερις, τέσσερα τέταρτος –η –ο
5 πέντε πέµπτος –η –ο
6 έξι έκτος –η –ο
7 εφτά (επτά) έβδοµος –η –ο
8 οχτώ (οκτώ) όγδοος –η –ο
9 εννέα, εννιά ένατος –η –ο
10 δέκα δέκατος –η –ο
11 έντεκα εντέκατος –η –ο
12 δώδεκα δωδέκατος –η –ο
13 δεκατρείς, δεκατρία δέκατος τρίτος –η –ο
14 δεκατέσσερις, δεκατέσσερα δέκατος τέταρτος –η –ο
mgavala
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.8
96
15 δεκαπέντε δέκατος πέµπτος –η –ο
16 δεκαέξι (δεκάξι) δέκατος έκτος –η –ο
17 δεκαεφτά (δεκαεπτά) δέκατος έβδοµος –η –ο
18 δεκαοχτώ (δεκαοκτώ) δέκατος όγδοος –η –ο
19 δεκαεννέα (δεκαεννιά) δέκατος ένατος –η –ο
20 είκοσι εικοστός –ή –ό
21 είκοσι ένας, είκοσι µία,
είκοσι ένα
εικοστός πρώτος –η –ο
22 είκοσι δύο εικοστός δεύτερος –η –ο
30 τριάντα τριακοστός ή –ό
40 σαράντα τεσσαρακοστός –ή –ό
50 πενήντα πεντηκοστός –ή –ό
60 εξήντα εξηκοστός –ή –ό
70 εβδοµήντα εβδοµηκοστός ή –ό
80 ογδόντα ογδοηκοστός –ή –ό
90 ενενήντα ενενηκοστός –ή –ό
100 εκατό εκατοστός –ή –ό
101 εκατόν ένας, εκατό µία,
εκατόν ένα
εκατοστός πρώτος –η –ο
102 εκατό δύο εκατοστός δεύτερος –ή –ό
200 διακόσιοι –ες –α διακοσιοστός –ή –ό
300 τριακόσιοι –ες –α τριακοσιοστός –ή -ό
400 τετρακόσιοι –ες –α τετρακοσιοστός –ή –ό
500 πεντακόσιοι –ες –α πεντακοσιοστός –ή –ό
600 εξακόσιοι –ες –α εξακοσιοστός –ή –ό
700 εφτακόσιοι –ες –α εφτακοσιοστός –ή –ό
800 οχτακόσιοι –ες –α οχτακοσιοστός –ή –ό
900 εννιακόσιοι –ες –α εννιακοσιοστός –ή –ό
1.000 χίλιοι, χίλιες, χίλια χιλιοστός –ή –ό
2.000 δύο χιλιάδες δισχιλιοστός –ή –ό
10.000 δέκα χιλιάδες δεκακισχιλιοστός – ή – ό
100.000 εκατό χιλιάδες εκατοντακισχιλιοστός –ή –ό
1.000.000 ένα εκατοµµύριο εκατοµµυριοστός –ή –ό
1.000.000.000 ένα δισεκατοµµύριο δισεκατοµµυριοστός –ή –ό
mgavala
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.9
97
Τι να προσέξω στην ορθογραφία!!!
Τα απόλυτα αριθµητικά από το 13 ως το 19 γράφονται
µε µία λέξη.
π.χ. δεκατρία, δεκαπέντε, δεκαοχτώ
Τα απόλυτα αριθµητικά από το 21 και πέρα γράφονται σε χωριστές λέξεις.
π.χ. είκοσι πέντε, εξήντα τρία, εκατόν πενήντα ένα
Τα τακτικά αριθµητικά από το 13 και πέρα γράφονται σε χωριστές λέξεις.
π.χ. δέκατος τρίτος, εκατοστός πρώτος
Το απόλυτο αριθµητικό εννέα ή εννιά γράφεται νε δύο ν, καθώς και όλες οι
σύνθετες λέξεις που περιέχουν µέσα τους ολόκληρη τη λέξη εννέα ή εννιά.
π.χ. δεκαεννέα, εννιακόσια
Προσοχή !! Γράφονται µε ένα ν τα αριθµητικά ένατος, ενενηκοστός,
ενενήντα κλπ.
Τα απόλυτα αριθµητικά δύο και τρεις, όταν µπαίνουν ως α΄ συνθετικό σε
σύνθετες λέξεις, αλλάζουν το υ και το ει αντίστοιχα και το µετατρέπουν σε ι.
π.χ. δύο + συλλαβή = δισύλλαβη
Ε ξ α ι ρ ο ύ ν τ α ι και κρατάνε το υ οι λέξεις δυάδα, δυάρι κ.ά.
Τα απόλυτα αριθµητικά τέσσερις και τέσσερα, όταν µπαίνουν ως α΄
συνθετικό σε σύνθετες λέξεις γίνονται τατρά- .
π.χ. τέσσερις + γωνίες = τετράγωνο
τέσσερα + πόδια = τετράποδο
Αν θέλουµε να γράψουµε µε συντοµία ένα τακτικό αριθµητικό επίθετο,
γράφουµε τον αριθµό στον οποίο αντιστοιχεί και πάνω δεξιά του αριθµού την
κατάληξη του επιθέτου στο σωστό γένος.
π.χ. πρώτος – 1ος, δεύτερη – 2η , τρίτο – 3ο
mgavala
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.10
98
Ασκήσεις
1. Να συµπληρώσεις τα κενά µε το σωστό αριθµητικό προσέχοντας το
γένος των ουσιαστικών.
α) (4) ……………………………………… µέτρα.
β) (13) ……………………………………… ηµέρες.
γ) (500) ……………………………………… κιλά.
δ) (1) ……………………………………… µπάλα.
ε) (200) ……………………………………… θεατές
στ) (600) ……………………………………… πρόβατα
2. Να γράψεις τους παρακάτω αριθµούς µε απόλυτα αριθµητικά.
α) 12 : ………………………………………
β) 19 : ………………………………………
γ) 73 : ………………………………………
δ) 52 : ………………………………………
ε) 49 : ………………………………………
στ) 921 : ………………………………………
ζ) 92 : ………………………………………
3. Να συµπληρώσεις των παρακάτω προτάσεων βάζοντας τους
αριθµούς των παρενθέσεων στο σωστό τύπο των αριθµητικών
επιθέτων.
α) Άκουσε τον ήχο …………………………………(1) σειρήνας.
β) Πάνω στο θρανίο υπήρχαν τσάντες ………………………………… (3) παιδιών.
γ) Περίπου ………………………………… (1000) αστυνοµικοί έκανα περιπολίες.
ΈΈΈνννααα πππαααιιιδδδίίί γγγρρράάάφφφεεειιι σσστττοοο ΘΘΘεεεόόό
Σύνθετες λέξεις βλέπε σελ. 25 και σελ. 53
mgavala
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.11
Χρόνοι Ρημάτων
Ρήματα Ενεργητικής Φωνής
Τα ρήματα που τελειώνουν σε –ω
Ενεστώτας Παρατατικός Αόριστος
Εξακολουθητικός
Μέλλοντας
Στιγμιαίος
Μέλλοντας
(Τώρα) (Χθες όλη την ώρα) (Χθες μια στιγμή) (Αύριο όλη την ώρα) (Αύριο μια στιγμή)
εγώ πλένω έπλενα έπλυνα θα πλένω θα πλύνω
εσύ πλένεις έπλενες έπλυνες θα πλένεις θα πλύνεις
αυτός πλένει έπλενε έπλυνε θα πλένει θα πλύνει
εμείς πλένουμε πλέναμε πλύναμε θα πλένουμε θα πλύνουμε
εσείς πλένετε πλένατε πλύνατε θα πλένετε θα πλύνετε
αυτοί πλένουν έπλεναν έπλυναν θα πλένουν θα πλύνουν
Μετοχή: Πλένοντας
ΠΡΟΣΟΧΗ!!!!
το -οντας γράφεται με όμικρον όταν δεν τονίζεται
το –ώντας γράφεται με ωμέγα όταν τονίζεται
Παραδείγματα:
δίνω – δίνοντας
κουνώ - κουνώντας
Πασχαλίδου Δήμητρα
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.12
Χρόνοι Ρημάτων
Ρήματα Παθητικής Φωνής
Τα ρήματα που τελειώνουν σε –ομαι
Ενεστώτας Παρατατικός Αόριστος
Εξακολουθητικός
Μέλλοντας
Στιγμιαίος
Μέλλοντας
(Τώρα) (Χθες όλη την ώρα) (Χθες μια στιγμή) (Αύριο όλη την ώρα) (Αύριο μια στιγμή)
εγώ πλένομαι πλενόμουν πλύθηκα θα πλένομαι θα πλυθώ
εσύ πλένεσαι πλενόσουν πλύθηκες θα πλένεσαι θα πλυθείς
αυτός πλένεται πλενόταν πλύθηκε θα πλένεται θα πλυθεί
εμείς πλενόμαστε πλενόμασταν πλυθήκαμε θα πλενόμαστε θα πλυθούμε
εσείς πλένεστε πλενόσασταν πλυθήκατε θα πλένεστε θα πλυθείτε
αυτοί πλένονται πλένονταν πλύθηκαν θα πλένονται θα πλυθούν
Μετοχή: Πλυμένος
ΠΡΟΣΟΧΗ!!!!
όταν ο Ενεστώτας έχει ένα από τα:
π, β, φ ή πτ
τότε η μετοχή γράφεται με δύο μμ
Παραδείγματα:
ράβομαι – ραμμένος / εγκαταλείπομαι – εγκαταλειμμένος
/ γράφομαι – γραμμένος
απορρίπτω – απορριμμένος / καλύπτομαι - καλυμμένος
Πασχαλίδου Δήμητρα
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.13
Ενεστώτας: Τα ρήματα μας δείχνουν
κάτι που γίνεται τώρα
εξακολουθητικά π.χ. Τρέχω να
προλάβω το σχολικό. Ή κάτι που
επαναλαμβάνεται π.χ. Κάθε πρωί
ξυπνώ στις έξι ακριβώς.
Αόριστος: Τα ρήματα μας δείχνουν
κάτι έγινε στο παρελθόν σε μια
στιγμή και τέλειωσε π.χ. Ξύπνησα η
ώρα έξι ακριβώς.
Παρατατικός: Τα ρήματα μας
δείχνουν τι γινόταν στο παρελθόν εξακολουθητικά π.χ. Χτες το
απόγευμα διάβαζα. Ή τι γινόταν στο παρελθόν σε επανάληψη π.χ.
Το καλοκαίρι ξυπνούσα στις 10 ακριβώς.
1. Κλίνω το ρήμα γράφω. (Θα με βοηθήσει η σελίδα 13 του βιβλίου
μου).
Ενεστώτας Παρατατικός Αόριστος
Ενικός αριθμός
Εγώ γράφω έγραφα έγραψα
εσύ
Αυτός –ή –ό
Πληθυντικός αριθμός
Εμείς
Εσείς
Αυτοί –ές -ά
Χριστιάνα Μιχαήλ-ΣάββαΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.14
2. Συμπληρώνω το πιο κάτω κείμενο με το ρήμα τρέχω, κάνοντας τις
απαραίτητες αλλαγές.
/ Το καλοκαίρι __________ κάθε απόγευμα ένα χιλιόμετρο.
/ Χθες το πρωί άργησα να ξυπνήσω. ______________ όσο πιο γρήγορα
μπορούσα για να πάω στην ώρα μου στο σχολείο.
/ Κάθε μέρα ________________ 10 φορές το γύρο του γηπέδου, για να
κρατιέμαι σε φόρμα.
/ Η Νικολέττα είναι πολύ γρήγορη. _______________ σαν τον άνεμο.
/ Η κυρία Μαρίκα _______________ από το ένα σπίτι στο άλλο για να
μεγαλώσει τα παιδιά της.
/ Την Κυριακή ο Μανώλης έβαλε τα δυνατά του κι __________________
όσο πιο γρήγορα μπορούσε.
/ Όταν ήμασταν μικροί, ο Θωμάς δεν καθόταν ούτε για ένα λεπτό.
__________ για να πάει από το ένα μέρος στο άλλο.
3. Συμπληρώνω τα κενά προσέχοντας την ορθογραφία των ρημάτων.
Ενεστώτας Αόριστος Παρατατικός
(στο παρόν) (στο παρελθόν (στο παρελθόν
σε μια στιγμή εξακολουθητικά)
παίζω  _______________  _______________
γράφω  _______________  _______________
γελώ  _______________  _______________
τραγουδώ  _______________  _______________
μαγειρεύω  _______________  _______________
ζωγραφίζω  _______________  _______________
σηκώνω  _______________  _______________
κρυώνω  _______________  _______________
ξεσκονίζω  _______________  _______________
μιλώ  _______________  _______________
ρωτώ  _______________  _______________
τρώω  _______________  _______________
Χριστιάνα Μιχαήλ-Σάββα
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.15
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
 Τα ρήματα που τελειώνουν σε –ίζω διατηρούν το ι(γιώτα) σε όλες τις
λέξεις της ίδιας οικογένειας.
ποτίζω- ποτιστήρι- πότισμα
ΔΑΚΡΥΖΩ, ΔΑΝΕΙΖΩ, ΑΘΡΟΙΖΩ, ΣΥΓΧΥΖΩ, ΠΡΗΖΩ, ΠΗΖΩ,
ΓΟΓΓΥΖΩ, ΚΕΛΑΡΥΖΩ, ΑΝΑΒΛΥΖΩ, ΚΑΤΑΚΛΥΖΩ.
 άθροισμα, πρήξιμο, κατακλυσμός, δανειστής: διατηρούν τα
οι,η,υ,ει.
Τα ρήματα που τελειώνουν σε –ώνω διατηρούν το ω(ωμέγα) σε όλες τις
λέξεις της ίδιας οικογένειας.
στρώνω- στρώσιμο- στρώμα
Μπορείς να σχηματίσεις παράγωγα ρήματα από τις παρακάτω λέξεις;
καρφί ............................. βίδα .............................
τρύπα ............................ δάνειο ............................
κρύος ........................... φως ............................
πάτος .......................... πάγος ...........................
όργωμα ......................... κέρδος ...........................
δάκρυ ......................... βούρτσα .........................
κλειδί ........................ κύκλος .........................
χαμηλά ........................ λέρα .........................
φούσκα ....................... ύψος .........................
Όνομα______________
Επώνυμο____________
Ημερομηνία_________
Βαθμός __
ΔΑΣΚΑΛΟΣ:
ΣΤΑΜΟΣ ΦΩΤΗΣ
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.16
ΓΛΩΣΣΑ
Τάξη: Γ1΄ 23/9/2016 Όνομα: ………………
Εξάσκηση στα ρήματα:
(Ενεστώτας ενεργητικής & παθητικής φωνής)
1. Συμπλήρωσε ακριβώς όπως στο παράδειγμα:
Ενικός αριθμός Πληθυντικός αριθμός
α΄
πρόσωπο
β΄
πρόσωπο
γ΄
πρόσωπο
α΄
πρόσωπο
β΄
πρόσωπο
γ΄
πρόσωπο
εγώ
δροσίζω
εσύ
δροσίζεις
αυτός
δροσίζει
εμείς
δροσίζουμε
εσείς
δροσίζετε
αυτοί
δροσίζουν
εγώ
γυμνάζω
εσύ
…………...
αυτός
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
εσύ
σκουπίζεις
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
αυτός
πληρώνει
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
εμείς
κουμπώνουμε
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
αυτοί
στηρίζουν
…….
…………...
εσύ
βρέχεις
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
αυτός
δανείζει
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
εμείς
χάνουμε
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
εσείς
πλένετε
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
αυτοί
κρύβουν
…….
…………...
…….
…………...
αυτός
φωτίζει
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
αυτοί
κλειδώνουν
εγώ
στολίζω
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
…….
…………...
Γιώργος Κατσαούνος
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.17
2. Συμπλήρωσε ακριβώς όπως στο παράδειγμα:
Ενικός αριθμός Πληθυντικός αριθμός
α΄
πρόσωπο
β΄
πρόσωπο
γ΄
πρόσωπο
α΄
πρόσωπο
β΄
πρόσωπο
γ΄
πρόσωπο
εγώ
δροσίζομαι
εσύ
δροσίζεσαι
αυτός
δροσίζεται
εμείς
δροσιζόμαστε
εσείς
δροσίζεστε
αυτοί
δροσίζονται
εγώ
γυμνάζομαι
εσύ
…………….
αυτός
…………….
……
…………….
……
…………….
……
…………….
……
…………….
εσύ
σκουπίζεσαι
……
…………….
……
…………….
……
…………….
……
…………….
……
…………….
……
…………….
αυτός
πληρώνεται
……
…………….
……
…………….
……
…………….
……
…………….
……
…………….
……
…………….
εμείς
κουμπωνόμαστε
……
…………….
……
…………….
……
…………….
……
…………….
……
…………….
……
…………….
……
…………….
αυτοί
στηρίζονται
……
…………….
εσύ
βρέχεσαι
……
…………….
……
…………….
……
…………….
……
…………….
……
…………….
……
…………….
αυτός
δανείζεται
……
…………….
……
…………….
……
…………….
……
…………….
……
…………….
……
…………….
εμείς
χανόμαστε
……
…………….
……
…………….
……
…………….
……
…………….
……
…………….
……
…………….
εσείς
πλένεστε
……
…………….
……
…………….
……
…………….
……
…………….
……
…………….
……
…………….
αυτοί
κρύβονται
……
…………….
……
…………….
αυτός
φωτίζεται
……
…………….
……
…………….
……
…………….
……
…………….
……
…………….
……
…………….
……
…………….
……
…………….
αυτοί
κλειδώνονται
εγώ
στολίζομαι
……
…………….
……
…………….
……
…………….
……
……………. ……
…………….
Και αν δυσκολευτείς κάπου, να συμβουλευτείς το τετράδιό σου…
Γιώργος Κατσαούνος
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.18
Ρήματα σε –ίζω
αγγίζω αλατίζω δωρίζω
σκουπίζω βρωμίζω βουρτσίζω
σφουγγαρίζω χαχανίζω σφυρίζω
αερίζω γευματίζω δροσίζω
ακονίζω εκνευρίζω πλημμυρίζω
ξεσκονίζω αλατίζω
φωτογραφίζω ανθίζω
χαρίζω αντιμετωπίζω
σκίζω αξίζω
ζωγραφίζω αποφασίζω
χρωματίζω αρχίζω
σκαλίζω ασπρίζω
ταΐζω ασφαλίζω
φωτίζω αφρίζω
μυρίζω βαφτίζω
χαρίζω βασανίζω
ποτίζω βρίζω
βυθίζω γαβγίζω
χαιρετίζω γεμίζω
ξυρίζω γκρεμίζω
χτίζω μαυρίζω
γνωρίζω ροχαλίζω
γονατίζω φροντίζω
καπνίζω προβληματίζω
στηρίζω φοβίζω
χιονίζω ραντίζω
Προσοχή!
δανείζω
αθροίζω
δακρύζω
αναβλύζω
κελαρύζω
συγχύζω
σφύζω
πρήζω
πήζω
Αντωναίος Δ. - Μόσιαλου Ε.
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.19
Ρήματα σε –ώνω
μπαλώνω στεγνώνω
παγώνω θυμώνω
καμαρώνω λερώνω
πληγώνω μανταλώνω
τεντώνω μουντζουρώνω
ξηλώνω δαγκώνω
απλώνω ξαπλώνω
βιδώνω διορθώνω
στεγνώνω βιδώνω
αγκυλώνω μεγαλώνω
στεφανώνω φυτρώνω
φουσκώνω μαγκώνω
φορτώνω κρυώνω
κλειδώνω λιώνω
απογειώνω ενώνω
προσγειώνω ξαπλώνω
διπλώνω μαλώνω
σιδερώνω διογκώνω
απομονώνω μορφώνω
τελειώνω στερεώνω
βελτιώνω ελευθερώνω
χαλαρώνω δικαιώνω
σκοτώνω βεβαιώνω
σκαρφαλώνω ενημερώνω
πληγώνω σταυρώνω
χρεώνω τονώνω
Αντωναίος Δ. - Μόσιαλου Ε.
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.20
122
MÂÙÚÒ, ‰ËÏÒÓˆ
ÔÛfiÙËÙ· Î·È ÛÂÈÚ¿
EENNOOTTHHTTAA 99
∆∆·· ··ÚÚÈÈııÌÌËËÙÙÈÈÎο¿
ŒÓ· ·ÚÓ¿ÎÈ, ‰‡Ô ·ÚÓ¿ÎÈ·,... ¤ÍÈ ·ÚÓ¿ÎÈ·,...
...ÂηÙfi ·ÚÓ¿ÎÈ·,...
ÙÚÂȘ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ·ÚÓ¿ÎÈ·,
¤Ó· ÂηÙÔÌ̇ÚÈÔ ·ÚÓ¿ÎÈ·...
O¯, Ë ÒÚ· ‹ÁÂ ÔÎÙÒ.
¶Ú¤ÂÈ Ó· ÛËΈıÒ.
«ª·Ú·ıÒÓÈÔ˜ ·ÁÒÓ·˜ ‰ÚfiÌÔ˘ Á˘Ó·ÈÎÒÓ»
¶ÚÒÙË ÙÂÚÌ¿ÙÈÛÂ Ë ∂ÏÏËÓ›‰· ·ıÏ‹ÙÚÈ·
ª·Ú›· ™Ù·ÛÈÓÔ‡, ‰Â‡ÙÂÚË Ë ∫·Ó·‰¤˙· ∫¤ÏË
¡Ù¿ÚÂÓ Î·È ÙÚ›ÙË Ë °·ÏÏ›‰· ºÚ·ÓÛÔ˘¿˙
∑ÂÚÌfiÓ. ∏ Ó·ڋ Ì·˜ ·ıÏ‹ÙÚÈ· ∞Û·Û›·
ª·ÚÈÓ¿ÎË ÙÂÚÌ¿ÙÈÛ ÂÈÎÔÛÙ‹ ÙÚ›ÙË.
– £¤Ïˆ ¤Ó· ·Ïfi ÂÈÛÈÙ‹ÚÈÔ ÁÈ· ÙËÓ
∫·Ï·Ì¿Ù·. ¶fiÙ ·Ó·¯ˆÚ› ÙÔ ÏˆÊÔÚ›Ô;
– ™Â Ï›ÁÔ, ÁÈ·Ù› Ú¤ÂÈ Ó· ÍÂÎÔ˘Ú·ÛÙ› Ô
Ô‰ËÁfi˜. ∫¿ÓÂÈ ‰ÈÏfi ‰ÚÔÌÔÏfiÁÈÔ Û‹ÌÂÚ·.
∆È ÔÛfiÙËÙ·
›ӷÈ;
¶ÔÈ· ÛÂÈÚ¿
¤¯ÂÈ;
¢ÒÛÙ ÌÔ˘ ÌÈ· ‰ˆ‰Âο‰·
·˘Á¿ Î·È Î·ÌÈ¿ ÂÈÎÔÛ·ÚÈ¿
ÎÈÏ¿ ·Ù¿Ù˜.
ªÔÓ¿‰Â˜ Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó
¤Ó· Û‡ÓÔÏÔ ‹ ÛËÌ·›ÓÔ˘Ó
ÂÚ›Ô˘
∞fi fiÛ· ̤ÚË
·ÔÙÂÏÂ›Ù·È Î¿ÙÈ;
– √ ÌÈÛıfi˜ ÌÔ˘ ʤÙÔ˜ ›ӷÈ
‰ÈÏ¿ÛÈÔ˜.
– ÃÚÂÈ¿˙ÂÛ·È ÙÂÙÚ·Ï¿ÛÈ· ÏÂÊÙ¿
ÁÈ· Ó· ¿ÚÂȘ ·˘Ùfi ÙÔ ÎÔÏȤ.
¶fiÛ˜ ÊÔÚ¤˜
ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Â›Ó·È Î¿ÙÈ;
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.21
123
™¯ËÌ·Ù›˙ˆ ϤÍÂȘ
∞ƒπ£ª∏∆π∫∞ ¡ ∂›Ó·È ϤÍÂȘ Ô˘ Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ·ÚÈıÌÔ‡˜. ÃÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ٷ
·ÚÈıÌËÙÈο ÁÈ· Ó· ‰Â›ÍÔ˘Ì ÔÛfiÙËÙ·, ÛÂÈÚ¿, ‹ ÁÈ· Ó· ‰ËÏÒÛÔ˘Ì ·fi fiÛ· ̤ÚË
·ÔÙÂÏÂ›Ù·È Î¿ÙÈ, fiÛ˜ ÊÔÚ¤˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Â›Ó·È ·fi οÙÈ ¿ÏÏÔ ‹ ÁÈ· Ó· ·Ó·ÊÂÚıÔ‡ÌÂ
Û ÌÔÓ¿‰Â˜ Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ¤Ó· Û‡ÓÔÏÔ. ∆· ·ÚÈıÌËÙÈο ÌÔÚ› Ó· ›ӷÈ:
∞ÚÈıÌËÙÈο Â›ıÂÙ· ∞ÚÈıÌËÙÈο Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο
Ù¤ÛÛÂÚ· ȿٷ ÌÈ· ‰ˆ‰Âο‰· ·˘Á¿
ÙÚ›ÙÔ˜ Á‡ÚÔ˜ ηÌÈ¿ ÂÈÎÔÛ·ÚÈ¿ ¿ÙÔÌ·
∆· ·fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ÔÚÈṲ̂ÓÔ ·ÚÈıÌfi ·fi ÚfiÛˆ·, ˙Ò·, Ú¿ÁÌ·Ù·.
∆· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ÁÈ· Ó· ‰ËÏÒÛÔ˘Ì ÔÛfiÙËÙ·, ¯ÚfiÓÔ, ·fiÛÙ·ÛË, ̤ÁÂıÔ˜.
∂Û‡ Â›Û·È ÌÈÛfi ̤ÙÚÔ
Î·È ÙÚ›· ÂηÙÔÛÙ¿,
ÂÓÒ ÂÁÒ Â›Ì·È ¤Ó·
̤ÙÚÔ Î·È ÙÚÈ¿ÓÙ·
Ù¤ÛÛÂÚ· ÂηÙÔÛÙ¿.
∞! K·È ÊÔÚ¿ˆ
·Ô‡ÙÛÈ ÓÔ‡ÌÂÚÔ
ÙÚÈ¿ÓÙ· ÂÊÙ¿.
ÃÈÏÈÔÌÂÙÚÈΤ˜
·ÔÛÙ¿ÛÂȘ fiψÓ
·fi ÙËÓ ∞ı‹Ó·
£ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË:
ÂÓÙ·ÎfiÛÈ· ‰¤Î·
¯ÈÏÈfiÌÂÙÚ·
¶¿ÙÚ·: ‰È·ÎfiÛÈ· ‰¤Î·
¯ÈÏÈfiÌÂÙÚ·
µfiÏÔ˜: ÙÚÈ·ÎfiÛÈ·
›ÎÔÛÈ ¯ÈÏÈfiÌÂÙÚ·
™Ô˘ÊϤ Ì ٤ÛÛÂÚ· Ù˘ÚÈ¿
ÀÏÈο:
¤ÍÈ ·Ù¿Ù˜
Ù¤ÛÛÂÚ· ·˘Á¿
ÌÈÛfi Ï›ÙÚÔ Á¿Ï·
Ù¤ÛÛÂÚȘ ʤÙ˜ Ì¤ÈÎÔÓ
ÂÓ‹ÓÙ· ÁÚ·ÌÌ¿ÚÈ· ·ÚÌÂ˙¿Ó·
ÂηÙfiÓ ÂÓ‹ÓÙ· ÁÚ·ÌÌ¿ÚÈ· ʤٷ
ÂηÙfi ÁÚ·ÌÌ¿ÚÈ· ηۤÚÈ
‚‰ÔÌ‹ÓÙ· ÁÚ·ÌÌ¿ÚÈ· ÁÚ·‚Ȥڷ
99..11 ∞∞fifiÏÏ˘˘ÙÙ·· ··ÚÚÈÈııÌÌËËÙÙÈÈÎο¿
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.22
™™™¯¯¯ËËËÌÌÌ··ÙÙ››˙˙˙˙ˆˆ ÏϤ¤ÍÍÍÂÂÈȘ˜˜
124
∆· Ù·ÎÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο ‰ËÏÒÓÔ˘Ó ÙË ı¤ÛË Ô˘ ·›ÚÓÂÈ Î¿ÔÈÔ˜ ‹ οÙÈ Û ÌÈ· ÛÂÈÚ¿.
99..22 ∆∆··ÎÎÙÙÈÈÎο¿ ··ÚÚÈÈııÌÌËËÙÙÈÈÎο¿
– ∫˘Ú›· ÌÔ˘, ÙÈ Ù· ÊÔÚ¿Ù ٷ Á˘·ÏÈ¿, ·ÊÔ‡ ‰Â ‚ϤÂÙ Ô‡
¿ÙÂ; ∆ËÓ ÚÒÙË ÊÔÚ¿ Ì ·Ù‹Û·ÙÂ, ÙË ‰Â‡ÙÂÚË ÊÔÚ¿ ¤Û·ÙÂ
ÔÏfiÎÏËÚË Â¿Óˆ ÌÔ˘, ÙËÓ ÙÚ›ÙË ÊÔÚ¿ Ì ÍÂÓ˘¯È¿Û·ÙÂ, ÙËÓ
٤ٷÚÙË Î·ı›Û·Ù ¿Óˆ ÛÙÔ Î·¤ÏÔ ÌÔ˘ Î·È ÙÒÚ· ¯‡Û·Ù ¤Ó·
ÔÏfiÎÏËÚÔ ÊÏÈÙ˙¿ÓÈ Î·Ê¤ ÛÙÔ Î·ÈÓÔ‡ÚÈÔ ÌÔ˘ Ô˘Î¿ÌÈÛÔ.
– ø! ªÂ Û˘Á¯ˆÚ›ÙÂ, ηϤ ÌÔ˘ ·ÚÈÂ. ∂›Ó·È Ë ÚÒÙË Ì¤Ú· Ô˘
·Ó·Áο˙ÔÌ·È Ó· ÊÔÚ¤Ûˆ Á˘·ÏÈ¿ Î·È ‰ÂÓ Ù· ¤¯ˆ Û˘ÓËı›ÛÂÈ.
– ∆fiÙÂ, Ϥˆ Ó· ¿Ù ηχÙÂÚ· ÛÙÔ Û›ÙÈ Û·˜ Î·È Ó· ΢ÎÏÔÊÔÚ‹-
ÛÂÙ ¤Íˆ Í·Ó¿ ÙËÓ ÂηÙÔÛÙ‹ Ë̤ڷ...
1 ¤Ó·˜ ÚÒÙÔ˜
2 ‰‡Ô/‰˘Ô ‰Â‡ÙÂÚÔ˜
3 ÙÚÂȘ ÙÚ›ÙÔ˜
4 Ù¤ÛÛÂÚȘ ٤ٷÚÙÔ˜
5 ¤ÓÙ ¤ÌÙÔ˜
6 ¤ÍÈ ¤ÎÙÔ˜
7 ÂÙ¿/ÂÊÙ¿ ¤‚‰ÔÌÔ˜
8 ÔÎÙÒ/Ô¯ÙÒ fiÁ‰ÔÔ˜
9 ÂÓÓ¤·/ÂÓÓÈ¿ ¤Ó·ÙÔ˜
10 ‰¤Î· ‰¤Î·ÙÔ˜
11 ¤Ó‰Âη/¤ÓÙÂη ÂÓ‰¤Î·ÙÔ˜
12 ‰Ò‰Âη ‰ˆ‰¤Î·ÙÔ˜
13 ‰ÂηÙÚ›˜ ‰¤Î·ÙÔ˜ ÙÚ›ÙÔ˜
14 ‰Âη٤ÛÛÂÚȘ ‰¤Î·ÙÔ˜ ٤ٷÚÙÔ˜
15 ‰Âη¤ÓÙ ‰¤Î·ÙÔ˜ ¤ÌÙÔ˜
16 ‰Âη¤ÍÈ/‰ÂοÍÈ ‰¤Î·ÙÔ˜ ¤ÎÙÔ˜
17 ‰ÂηÂÙ¿/‰ÂηÂÊÙ¿ ‰¤Î·ÙÔ˜ ¤‚‰ÔÌÔ˜
18 ‰ÂηÔÎÙÒ/‰ÂηԯÙÒ ‰¤Î·ÙÔ˜ fiÁ‰ÔÔ˜
19 ‰ÂηÂÓÓ¤·/‰ÂηÂÓÓÈ¿ ‰¤Î·ÙÔ˜ ¤Ó·ÙÔ˜
20 ›ÎÔÛÈ ÂÈÎÔÛÙfi˜
21 ›ÎÔÛÈ ¤Ó·˜ ÂÈÎÔÛÙfi˜ ÚÒÙÔ˜
22 ›ÎÔÛÈ ‰‡Ô ÂÈÎÔÛÙfi˜ ‰Â‡ÙÂÚÔ˜
∞fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο ∆·ÎÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο
¶π¡∞∫∞™ ∞¶√§À∆ø¡ ∫∞π ∆∞∫∆π∫ø¡ ∞ƒπ£ª∏∆π∫ø¡
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.23
∂∂∂∂∂¡¡¡¡√√√√∆∆∆∆∆∆∏∏∏∏∆∆∆∞∞∞∞∞ 9999:: MMMÂÂÙÙÂÙÂÙÚÚÚÚÒÒÒ,,,, ‰ËÏÒÓˆ ÔÛfiÙËÙ· Î·È ÛÂÈÚ¿
125
30 ÙÚÈ¿ÓÙ· ÙÚÈ·ÎÔÛÙfi˜
40 Û·Ú¿ÓÙ· ÙÂÛÛ·Ú·ÎÔÛÙfi˜
50 ÂÓ‹ÓÙ· ÂÓÙËÎÔÛÙfi˜
60 ÂÍ‹ÓÙ· ÂÍËÎÔÛÙfi˜
70 ‚‰ÔÌ‹ÓÙ· ‚‰ÔÌËÎÔÛÙfi˜
80 ÔÁ‰fiÓÙ· ÔÁ‰ÔËÎÔÛÙfi˜
90 ÂÓÂÓ‹ÓÙ· ÂÓÂÓËÎÔÛÙfi˜
100 ÂηÙfiÓ/ÂηÙfi ÂηÙÔÛÙfi˜
101 ÂηÙfiÓ ¤Ó·˜ ÂηÙÔÛÙfi˜ ÚÒÙÔ˜
200 ‰È·ÎfiÛÈÔÈ ‰È·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜
300 ÙÚÈ·ÎfiÛÈÔÈ ÙÚÈ·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜
400 ÙÂÙÚ·ÎfiÛÈÔÈ ÙÂÙÚ·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜
500 ÂÓÙ·ÎfiÛÈÔÈ ÂÓÙ·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜
600 ÂÍ·ÎfiÛÈÔÈ ÂÍ·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜
700 ÂÙ·ÎfiÛÈÔÈ/ÂÊÙ·ÎfiÛÈÔÈ ÂÙ·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜
800 ÔÎÙ·ÎfiÛÈÔÈ/Ô¯Ù·ÎfiÛÈÔÈ ÔÎÙ·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜
900 ÂÓÓÈ·ÎfiÛÈÔÈ ÂÓÓÈ·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜
1.000 ¯›ÏÈÔÈ ¯ÈÏÈÔÛÙfi˜
2.000 ‰‡Ô ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ‰ÈÛ¯ÈÏÈÔÛÙfi˜
3.000 ÙÚÂȘ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ÙÚÈÛ¯ÈÏÈÔÛÙfi˜
10.000 ‰¤Î· ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ‰ÂηÎÈÛ¯ÈÏÈÔÛÙfi˜
1.000.000 ¤Ó· ÂηÙÔÌ̇ÚÈÔ ÂηÙÔÌÌ˘ÚÈÔÛÙfi˜
1.000.000.000 ¤Ó· ‰ÈÛÂηÙÔÌ̇ÚÈÔ ‰ÈÛÂηÙÔÌÌ˘ÚÈÔÛÙfi˜
∞fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο ∆·ÎÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο
¶π¡∞∫∞™ ∞¶√§À∆ø¡ ∫∞π ∆∞∫∆π∫ø¡ ∞ƒπ£ª∏∆π∫ø¡
¶·Ú·ÙËÚÒ fiÙÈ Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο Ô˘ Â›Ó·È ÌÂ
Ï¿ÁÈ· ÁÚ¿ÌÌ·Ù· ÎÏ›ÓÔÓÙ·È!
¢ƒ∞™∆∏ƒπ√∆∏∆∞ 27 °Ú¿Êˆ Ì ϤÍÂȘ ÙÔ˘˜ ·ÚÈıÌÔ‡˜:
6, 16, 26, 36, 56, 106 Î·È 1, 11, 21, 31, 51, 101
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.24
™™™¯¯¯ËËËÌÌÌ··ÙÙ››˙˙˙˙ˆˆ ÏϤ¤ÍÍÍÂÂÈȘ˜˜
126
√Ó. ¤Ó·˜ Ì›·/ÌÈ· ¤Ó·
°ÂÓ. ÂÓfi˜ ÌÈ·˜ ÂÓfi˜
∞ÈÙ. ¤Ó·Ó Ì›·(Ó)/ÌÈ·(Ó) ¤Ó·
∞ÚÛÂÓÈÎfi £ËÏ˘Îfi √˘‰¤ÙÂÚÔ
√Ó. ÙÚÂȘ ÙÚÂȘ ÙÚ›·
°ÂÓ. ÙÚÈÒÓ ÙÚÈÒÓ ÙÚÈÒÓ
∞ÈÙ. ÙÚÈÒÓ ÙÚÈÒÓ ÙÚÈÒÓ
∞ÚÛÂÓÈÎfi £ËÏ˘Îfi √˘‰¤ÙÂÚÔ
¡· Ò˜ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Ù· ·fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο ¤Ó·˜, ÙÚÂȘ, Ù¤ÛÛÂÚȘ.
∞˜ ‰Ô‡Ì Ò˜ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Î·È ÌÂÚÈο ¿ÏÏ· ·fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο.
∞˘ÙÔ› ÔÈ Ù‡ÔÈ ÌÔÈ¿˙Ô˘Ó Ôχ Ì ÙÔ˘˜ Ù‡Ô˘˜ ÙÔ˘ ·fiÚÈÛÙÔ˘
¿ÚıÚÔ˘ (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 5.4).
ªÂ ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÚfiÔ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Î·È fiÏÔÈ ÔÈ ·ÚÈıÌÔ› Ô˘ ÙÂÏÂÈÒÓÔ˘Ó Û 3 (‰ÂηÙÚ›˜, ›ÎÔÛÈ ÙÚÂȘ,
ÙÚÈ¿ÓÙ· ÙÚÂȘ ÎÙÏ.)
ñ ∆Ô ‰È·ÎfiÛÈÔÈ, ‰È·ÎfiÛȘ, ‰È·ÎfiÛÈ· Î·È fiÛ· ÌÔÈ¿˙Ô˘Ó Ì ·˘Ùfi, ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ÙËÓ ÎÏ›ÛË ÙˆÓ
ÂÈı¤ÙˆÓ Û -Ô˜ (‚Ϥ ÂÓfiÙËÙ· 7.1) Î·È ¤¯Ô˘Ó ÌfiÓÔ ÏËı˘ÓÙÈÎfi. ™ÙË ÁÂÓÈ΋ Û˘¯Ó¿
ηÙ‚¿˙Ô˘Ó ÙÔÓ ÙfiÓÔ ÛÙËÓ ·Ú·Ï‹ÁÔ˘Û·.
¶.¯. £· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹Ûˆ ÙÔÓ ·ÁÒÓ· ‰ÚfiÌÔ˘ ÙÂÙÚ·ÎÔÛ›ˆÓ ̤ÙÚˆÓ.
ñ ∆Ô ÂηÙÔÌ̇ÚÈÔ Î·È ÙÔ ‰ÈÛÂηÙÔÌ̇ÚÈÔ Â›Ó·È Ô˘‰¤ÙÂÚ· Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο, Ù· ÔÔ›· ÎÏ›ÓÔÓÙ·È
fiˆ˜ Ù· Ô˘‰¤ÙÂÚ· Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο Û -Ô (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 6.2 °1).
¶.¯. ŒÓ· ÂηÙÔÌ̇ÚÈÔ ¿ÓıÚˆÔÈ ¤¯·Û·Ó ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘˜, ÂÓÒ ÂÓ‹ÓÙ· ÙÚ›· ÂηÙÔÌ̇ÚÈ·
¤ÌÂÈÓ·Ó ¿ÛÙÂÁÔÈ.
ªÈϿ̠ÁÈ· ¤Ó· ÔÛfi ÙˆÓ Â›ÎÔÛÈ ÂÓfi˜ ÂηÙÔÌÌ˘Ú›ˆÓ ¢ÚÒ.
√Ó. Ù¤ÛÛÂÚȘ Ù¤ÛÛÂÚȘ Ù¤ÛÛÂÚ·
°ÂÓ. ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ
∞ÈÙ. Ù¤ÛÛÂÚȘ Ù¤ÛÛÂÚȘ Ù¤ÛÛÂÚ·
∞ÚÛÂÓÈÎfi £ËÏ˘Îfi √˘‰¤ÙÂÚÔ
ªÂ ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÚfiÔ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Î·È fiÏÔÈ ÔÈ ·ÚÈıÌÔ› Ô˘ ÙÂÏÂÈÒÓÔ˘Ó Û 4 (‰Âη٤ÛÛÂÚȘ).
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.25
∂∂∂∂∂¡¡¡¡√√√√∆∆∆∆∆∆∏∏∏∏∆∆∆∞∞∞∞∞ 9999:: MMMÂÂÙÙÂÙÂÙÚÚÚÚÒÒÒ,,,, ‰ËÏÒÓˆ ÔÛfiÙËÙ· Î·È ÛÂÈÚ¿
127
∆· Ù·ÎÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο ÎÏ›ÓÔÓÙ·È fiˆ˜ Ù· Â›ıÂÙ· Û -Ô˜, -Ë, -Ô
(‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 7.1).
∫Ï›ÓÔÓÙ·È fiˆ˜ Ù· Â›ıÂÙ· Û -Ô˜, -Ë, -Ô (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 7.1).
¶ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο Â›Ó·È Ù·: ·Ïfi˜, ‰ÈÏfi˜, ÙÚÈÏfi˜, ÙÂÙÚ·Ïfi˜, ÂÓÙ·Ïfi˜,
ÂηÙÔÓÙ·Ïfi˜, ÔÏÏ·Ïfi˜ ÎÙÏ.
ªÈÛfi˜, -‹, -fi
∆Ô Â›ıÂÙÔ ÌÈÛfi˜ Û˘Ó‰˘¿˙ÂÙ·È ÌÂ
Ù· ·fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο Î·È Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÈ
ÙÔ˘˜ ·Ú·Î¿Ùˆ Ù‡Ô˘˜:
·ÚÛÂÓÈÎfi ¡ÂÓ¿ÌÈÛ˘ ¯ÚfiÓÔ˜
ıËÏ˘Îfi ¡ÌÈ¿ÌÈÛË ÒÚ·
Ô˘‰¤ÙÂÚÔ ¡ÂÓ¿ÌÈÛÈ Ï›ÙÚÔ
·ÚÛÂÓÈÎfi Î·È ıËÏ˘Îfi
¡ÙÚÂÈÛ‹ÌÈÛÈ ÙfiÓÔÈ, ÙÚÂÈÛ‹ÌÈÛÈ Ì¤Ú˜
Ô˘‰¤ÙÂÚÔ ¡ÙÚÈ¿ÌÈÛÈ Î·ÚÔ‡˙È·
·ÚÛÂÓÈÎfi Î·È ıËÏ˘Îfi
¡ÙÂÛÛÂÚÈÛ‹ÌÈÛÈ ·ÈÒÓ˜, ÙÂÛÛÂÚÈÛ‹ÌÈÛÈ ÒÚ˜
Ô˘‰¤ÙÂÚÔ ¡ÙÂÛÛÂÚ¿ÌÈÛÈ ÏÂÙ¿
√È Ù‡ÔÈ ‰˘fiÌÈÛÈ, ÂÓÙ¤ÌÈÛÈ, ÂÍ‹ÌÈÛÈ, ÂÊÙ¿ÌÈÛÈ, Ô¯ÙÒÌÈÛÈ ÎÙÏ. Â›Ó·È ¿ÎÏÈÙÔÈ.
99..33 ¶¶ÔÔÏÏÏÏ··ÏÏ··ÛÛÈÈ··ÛÛÙÙÈÈÎο¿ ··ÚÚÈÈııÌÌËËÙÙÈÈÎο¿
∆· ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ·fi fiÛ· ̤ÚË
·ÔÙÂÏÂ›Ù·È Î¿ÙÈ Î·È Ï‹ÁÔ˘Ó Û -Ïfi˜.
ªÂ Ù· ‰‰ÈÈÏÏ¿¿ ÁÏ˘Î¿ Î·È ÙÔ˘˜ ‰‰ÈÈÏÏÔÔ‡‡˜˜
ÌÂ˙¤‰Â˜, Û›ÁÔ˘Ú· ¯ÚÂÈ¿˙ÂÛ·È ‰‰ÈÈÏÏ‹‹ fiÚÙ· ηÈ
‰‰ÈÈÏÏfifi ÎÚ‚¿ÙÈ ÛÙÔ Û›ÙÈ ÛÔ˘.
ªÂ ÙfiÛ· ÎÈÏ¿ Ô˘ ¤‚·Ï˜ ı· Ú¤ÂÈ ÙÒÚ· Ó·
ηٷ‚¿ÏÂȘ ÔÔÏÏÏÏ··ÏϤ¤˜˜ ÚÔÛ¿ıÂȘ ÁÈ· Ó·
·‰˘Ó·Ù›ÛÂȘ.
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.26
™™™¯¯¯ËËËÌÌÌ··ÙÙ››˙˙˙˙ˆˆ ÏϤ¤ÍÍÍÂÂÈȘ˜˜
128
99..55 ¶¶ÂÂÚÚÈÈÏÏËËÙÙÈÈÎο¿ ··ÚÚÈÈııÌÌËËÙÙÈÈÎο¿
ÃÙ˜ ÙÔ ÌÂÛË̤ÚÈ ÌÈ· ÙÂÙÚ¿‰· Ì·ıËÙÒÓ Ô˘ Â¤ÛÙÚÂÊ ·fi ÙÔ Û¯ÔÏÂ›Ô ‚ڋΠ¤Ó·Ó
ͯ·Ṳ̂ÓÔ ¯·ÚÙÔʇϷη ÛÙË Û˘Ì‚ÔÏ‹ ÙˆÓ Ô‰ÒÓ ∆ÛÈÌÈÛ΋ Î·È ¶·‡ÏÔ˘ ªÂÏ¿. ∞fi ÙÔ
ÛËÌÂ›Ô ·˘Ùfi ÂÚÓÔ‡Ó Î·ıËÌÂÚÈÓ¿ ÂηÙÔÓÙ¿‰Â˜ £ÂÛÛ·ÏÔÓÈΛ˜, ·ÏÏ¿ ηÓ›˜ ‰ÂÓ Â›¯Â
ÚÔÛ¤ÍÂÈ ÙÔÓ ¯·ÚÙÔʇϷη. Èڛ˜ ‰ÈÛÙ·ÁÌfi ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ÙÔÓ ·Ú¤‰ˆÛ·Ó ÛÙÔ˘˜ ·ÛÙ˘-
ÓÔÌÈÎÔ‡˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Â¤ÛÙÚ„·Ó ÙÔ Â‡ÚËÌ· ÛÙÔÓ Î¿ÙÔ¯fi ÙÔ˘. ∂ΛÓÔ˜ ¢¯·Ú›ÛÙËÛÂ
ıÂÚÌ¿ ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜, ηıÒ˜ ÂÎÙfi˜ ·fi ·ÚÎÂÙ¤˜ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ¢ÚÒ Ô ¯·ÚÙÔʇϷη˜ ÂÚÈ-
›¯Â Î·È Î·ÌÈ¿ ‰ÂηÚÈ¿ ¤ÁÁÚ·Ê· ÌÂÁ¿Ï˘ ÛËÌ·Û›·˜.
∆· ÂÚÈÏËÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·È ·fi Ù· ·fiÏ˘Ù·
·ÚÈıÌËÙÈο ˆ˜ ÂÍ‹˜:
∆· ÂÚÈÏËÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ¤Ó· Ï‹ıÔ˜ ÌÔÓ¿‰ˆÓ Ô˘
·ÔÙÂÏÔ‡Ó ¤Ó· Û‡ÓÔÏÔ (-¿‰·) ‹ ¤¯Ô˘Ó ÙË ÛËÌ·Û›· ÂÚ›Ô˘ (-·ÚÈ¿).
∫Ï›ÓÔÓÙ·È fiˆ˜ Ù· Â›ıÂÙ· Û -Ô˜, -Ë, -Ô (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 7.1).
∞Ó·ÏÔÁÈο ·ÚÈıÌËÙÈο Â›Ó·È Ù·: ‰ÈÏ¿ÛÈÔ˜, ÙÚÈÏ¿ÛÈÔ˜, ÙÂÙÚ·Ï¿ÛÈÔ˜, ÂÓÙ·Ï¿ÛÈÔ˜, Âη-
ÙÔÓÙ·Ï¿ÛÈÔ˜, ÔÏÏ·Ï¿ÛÈÔ˜ ÎÙÏ.
99..44 ∞∞ÓÓ··ÏÏÔÔÁÁÈÈÎο¿ ··ÚÚÈÈııÌÌËËÙÙÈÈÎο¿
∆· ·Ó·ÏÔÁÈο ·ÚÈıÌËÙÈο ‰ËÏÒÓÔ˘Ó fiÛ˜ ÊÔÚ¤˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Â›Ó·È
οÙÈ Î·È Ï‹ÁÔ˘Ó Û -Ï¿ÛÈÔ˜.
º¤ÙÔ˜ ÙÚˆ˜ ‰‰ÈÈÏÏ¿¿ÛÛÈȘ˜ ÌÂÚ›‰Â˜ ÁÏ˘Îfi
Î·È ÙÙÚÚÈÈÏÏ¿¿ÛÛÈÈÔÔ˘˘˜˜ ÌÂ˙¤‰Â˜ ·fi ¤ÚÛÈ. ™›ÁÔ˘Ú· ı·
¯ÚÂÈ¿˙ÂÛ·È Î·È ‰‰ÈÈÏÏ¿¿ÛÛÈÈÔÔ Ì¤ÁÂıÔ˜ ·ÓÙÂÏfiÓÈ ÁÈ· Ó· ÛÂ
¯ˆÚ¤ÛÂÈ. ªÂ ÙfiÛ· ÎÈÏ¿, fï˜, Ô˘ ¤‚·Ï˜ ı· Ú¤ÂÈ
ÙÒÚ· Ó· ηٷ‚¿ÏÂȘ ÂÂÓÓÙÙ··ÏÏ¿¿ÛÛÈȘ˜
ÚÔÛ¿ıÂȘ ÁÈ· Ó· ·‰˘Ó·Ù›ÛÂȘ.
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.27
∂∂∂∂∂¡¡¡¡√√√√∆∆∆∆∆∆∏∏∏∏∆∆∆∞∞∞∞∞ 9999:: MMMÂÂÙÙÂÙÂÙÚÚÚÚÒÒÒ,,,, ‰ËÏÒÓˆ ÔÛfiÙËÙ· Î·È ÛÂÈÚ¿
129
·) Ì ÙËÓ Î·Ù¿ÏËÍË -¿‰·: .¯. ‰˘¿‰·, ÙÚÈ¿‰·, ÙÂÙÚ¿‰·, ‰Âο‰·, ÂÈÎÔÛ¿‰· ÎÙÏ.
∞ÏÏ¿: ¤Ó·˜ ¡ÌÔÓ¿‰·
‚) Ì ÙËÓ Î·Ù¿ÏËÍË -·ÚÈ¿: .¯. ‰ÂηÚÈ¿, ‰ˆ‰ÂηÚÈ¿, ÂÈÎÔÛ·ÚÈ¿ ÎÙÏ.
∞˘Ù¿ Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο Û˘Óԉ‡ÔÓÙ·È ·fi ÙÔ Î·ÌÈ¿ (.¯. ηÌÈ¿ ÂÈÎÔÛ·ÚÈ¿ ̋Ϸ).
∆∆ÈÈ ÓÓ·· ıı˘˘ÌÌ¿¿ÌÌ··ÈÈ fifiÙÙ··ÓÓ ÁÁÚÚ¿¿Êʈˆ
ñ ∆· ·fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο ̤¯ÚÈ ÙÔ Â›ÎÔÛÈ ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È ˆ˜ Ì›· ϤÍË:
‰Âη¤ÍÈ, ‰ÂηÂÊÙ¿. ∞fi ÙÔ Â›ÎÔÛÈ ¤Ó· Î·È ¿Óˆ ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È ˆ˜
ͯˆÚÈÛÙ¤˜ ϤÍÂȘ: Û·Ú¿ÓÙ· ÔÎÙÒ, Ù¤ÛÛÂÚȘ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ÂÓÙ·ÎfiÛÈ·
ÂÓÂÓ‹ÓÙ· ÂÓÓ¤·.
ñ ∆· Ù·ÎÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο ·fi ÙÔ ‰¤Î·ÙÔ˜ ÙÚ›ÙÔ˜ Î·È ÌÂÙ¿ ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È
ˆ˜ ͯˆÚÈÛÙ¤˜ ϤÍÂȘ: ‰¤Î·ÙÔ˜ ÙÚ›ÙÔ˜, ÂÈÎÔÛÙfi˜ ¤ÌÙÔ˜.
ñ °Ú¿ÊÔÓÙ·È Ì ‰‡Ô -ÓÓ- ÙÔ ÂÓÓ¤·/ÂÓÓÈ¿ Î·È fiÛ· ·ÚÈıÌËÙÈο
·Ú¿ÁÔÓÙ·È ·fi ·˘Ùfi Î·È ÂÚȤ¯Ô˘Ó ÔÏfiÎÏËÚË ÙË Ï¤ÍË
ÂÓÓ¤·/ÂÓÓÈ¿ (ÂÓÓÈ·ÎfiÛÈÔÈ, ÂÓÓÈ·Ï¿ÛÈÔ˜ ·ÏÏ¿ ÂÓÂÓ‹ÓÙ·, ¤Ó·ÙÔ˜,
ÂÓÂÓËÎÔÛÙfi˜).
ñ ∆· Û‡ÓıÂÙ· ·ÚÈıÌËÙÈο Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ‰Â‡ÙÂÚÔ Û˘ÓıÂÙÈÎfi ÙË Ï¤ÍË
ÌÈÛfi˜ ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È ÛÙË Ï‹ÁÔ˘Û· Ì -È. ¢ÂÓ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ÙÔÓ Î·ÓfiÓ·
Î·È ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È Ì -Ë fiÛ· ¤¯Ô˘Ó ÚÒÙÔ Û˘ÓıÂÙÈÎfi ÙÔ ·ÚÛÂÓÈÎfi
¤Ó·˜ Î·È ÙÔ ıËÏ˘Îfi Ì›·: ÂÓ¿ÌÈÛÈ Â˘ÚÒ, ‰˘fiÌÈÛÈ ÎÈÏ¿, ÙÂÛÛÂÚÈÛ‹ÌÈÛÈ
ÒÚ˜, ÂÊÙ¿ÌÈÛÈ ÙfiÓÔÈ, ·ÏÏ¿ ÌÈ¿ÌÈÛË ÒÚ·, ÂÓ¿ÌÈÛ˘ ÙfiÓÔ˜.
∆∆ÈÈ ıı·· ıı˘˘ÌÌ¿¿ÌÌ··ÈÈ ÁÁÈÈ··...... ÙÙ·· ··ÚÚÈÈııÌÌËËÙÙÈÈÎο¿
∆· ·ÚÈıÌËÙÈο Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ·ÚÈıÌÔ‡˜. À¿Ú¯Ô˘Ó ¤ÓÙ ηÙË-
ÁÔڛ˜ ·ÚÈıÌËÙÈÎÒÓ:
1. ∞fiÏ˘Ù· (‰ËÏÒÓÔ˘Ó ÔÛfiÙËÙ·), .¯. ÙÚ›·
2. ∆·ÎÙÈο (‰ËÏÒÓÔ˘Ó ÛÂÈÚ¿), .¯. ÙÚ›ÙÔ˜
3. ¶ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛÙÈο (‰ËÏÒÓÔ˘Ó ·fi fiÛ· ̤ÚË ·ÔÙÂÏ›ٷÈ
οÙÈ), .¯. ÙÚÈÏfi˜
4. ∞Ó·ÏÔÁÈο (‰ËÏÒÓÔ˘Ó fiÛ˜ ÊÔÚ¤˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Â›Ó·È ·fi
οÙÈ ¿ÏÏÔ), .¯. ÙÚÈÏ¿ÛÈÔ˜
5. ¶ÂÚÈÏËÙÈο (‰ËÏÒÓÔ˘Ó ÌÔÓ¿‰Â˜ Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ¤Ó· Û‡-
ÓÔÏÔ), .¯. ÙÚÈ¿‰·
∆· ·ÚÈıÌËÙÈο ÌÔÚ› Ó· Â›Ó·È Â›ıÂÙ· ‹ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο.
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.28
130
K¿Óˆ οÙÈ, ·ı·›Óˆ οÙÈ
‹ ‚Ú›ÛÎÔÌ·È Û ÌÈ· ηٿÛÙ·ÛË
EENNOOTTHHTTAA 1100
∆∆ÔÔ ÚÚ‹‹ÌÌ··
ƒ∏ª∞ ¡ ∂›Ó·È ÎÏÈÙfi ̤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘ Ô˘ ÙÔ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ÁÈ· Ó· ÂÎÊÚ¿ÛÔ˘ÌÂ
ÌÈ· ÂÓ¤ÚÁÂÈ· ‹ ηٿÛÙ·ÛË. ∂›Ó·È ÙÔ ÈÔ ÎÂÓÙÚÈÎfi ̤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘ ÁÈ·Ù› Á‡Úˆ ÙÔ˘
¯Ù›˙Ô˘Ì ÚÔÙ¿ÛÂȘ.
ÃÙ˜ ›‰·Ì ÛÙÔÓ ÎÈÓËÌ·ÙÔÁÚ¿ÊÔ ÌÈ· Ù·ÈÓ›· fiÏÔ ‰Ú¿ÛË. ∫·È ÙÈ
‰ÂÓ ¤ÁÈÓÂ. √ ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙ‹˜, ¤Ó·˜ ·ÛÙ˘ÓÔÌÈÎfi˜, ·Ó·˙ËÙÔ‡ÛÂ
ÌÈ· Û˘ÌÌÔÚ›· ·Ú¯·ÈÔη‹ÏˆÓ. ™ÙËÓ ·Ú¯‹ ¤„·¯Ó ÛÙ· ·Ú¯Â›·
ÙÔ˘ ÁÈ· ›¯ÓË Ù˘ Û›ڷ˜. ∞ÚÁfiÙÂÚ·, fiÙ·Ó ‚ڋΠÌÈ· ¿ÎÚË, ¿Ú¯È-
Û ӷ ÙÔ˘˜ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı› Î·È Ó· ۯ‰ȿ˙ÂÈ ÙÚfiÔ˘˜ Ó· ÙÔ˘˜
ÍÂÛÎÂ¿ÛÂÈ. ∞ÏÏ¿ ÎÈ ÂΛÓÔÈ ‰ÂÓ ¤ÌÂÈÓ·Ó Ì ÛÙ·˘ÚˆÌ¤Ó· ¯¤ÚÈ·.
ªfiÏȘ ÙÔÓ ·ÓÙÈÏ‹ÊıËηÓ, ÚÔÛ¿ıËÛ·Ó Ì οı ÙÚfiÔ Ó· ÙÔÓ
ÍÂÊÔÚÙˆıÔ‡Ó. ª¿ÏÈÛÙ· Ï‹ÚˆÛ·Ó ¤Ó·Ó ·‰›ÛÙ·ÎÙÔ Î·ÎÔÔÈfi ÁÈ·
Ó· ÙÔÓ Î˘ÓËÁ‹ÛÂÈ. √ ·ÛÙ˘ÓÔÌÈÎfi˜ Í¤Ê˘Á ÛηÚÊ·ÏÒÓÔÓÙ·˜
·fi ÙÔÓ ÊˆÙ·ÁˆÁfi. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ‚Ú¤ıËΠÛÙÔ ÂÚ‚¿˙È ÂÓfi˜
·Ú·ı‡ÚÔ˘ ¯ˆÚ›˜ Ó· ÌÔÚ› Ó· ‰È·Ê‡ÁÂÈ ·fi ·ÏÏÔ‡. ∞Ó·Áο-
ÛÙËΠӷ ‚Ô˘Ù‹ÍÂÈ ÛÙÔ ÎÂÓfi ηÈ, ÁÈ· ηϋ ÙÔ˘ Ù‡¯Ë, ÚÔÛÁÂÈÒ-
ıËΠÛÙËÓ Î·ÚfiÙÛ· ÂÓfi˜ ÊÔÚÙËÁÔ‡. AÊÔ‡ ›¯Â È· ÍÂʇÁÂÈ ·fi
ÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ, Ô ·ÛÙ˘ÓÔÌÈÎfi˜ ¤ÛÙÂÈÏ ÙÔ˘˜ Û˘ÓÂÚÁ¿Ù˜ ÙÔ˘ ÛÙÔ
ÎÚËÛʇÁÂÙÔ ÙˆÓ Î·ÎÔÔÈÒÓ.
√Ú¤ÛÙË, ‰Â˜ Ù· ÏfiÁÈ· ÛÔ˘! ŸÙ·Ó ÌÈϿ̠ÁÈ· ÂÓ¤ÚÁÂȘ ηÈ
ηٷÛÙ¿ÛÂȘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÌÂ Û˘Ó‹ıˆ˜ Ú‹Ì·Ù·.
EENNEEƒƒ°°∂∂ππ∂∂™™
›‰·ÌÂ
Ó· ۯ‰ȿ˙ÂÈ
Ó· ‰È·Ê‡ÁÂÈ
¤ÛÙÂÈÏÂ
Î.¿.
∫∫∞∞∆∆∞∞™™∆∆∞∞™™∂∂ππ™™
‚Ú¤ıËÎÂ
¤ÌÂÈÓ·Ó
·ÓÙÈÏ‹ÊıËηÓ
Î.¿.
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.29
131
™¯ËÌ·Ù›˙ˆ ϤÍÂȘ
1100..11 °°ÂÂÓÓÈÈÎο¿ ¯¯··ÚÚ··ÎÎÙÙËËÚÚÈÈÛÛÙÙÈÈÎο¿
∞∞.. ¶¶ÚÚfifiÛÛˆˆÔÔ Îη·ÈÈ ··ÚÚÈÈııÌÌfifi˜˜
µµ.. ¶¶ÔÔÈÈfifiÓÓ ÂÂÓÓÂÂÚÚÁÁ››··˜˜ Îη·ÈÈ ¯¯ÚÚfifiÓÓÔÔÈÈ
ŸÏÔÈ Ì·˜ ÙÙÚÚÔÔÌÌ¿¿ÍÍ··ÌÌÂÂ fiÙ·Ó Ô
·ÛÙ˘ÓÔÌÈÎfi˜ ‹‰ËÍ ·fi ÙÔ Ì·ÏÎfiÓÈ
¿Óˆ ÛÙËÓ Î·ÚfiÙÛ· ÙÔ˘ ÊÔÚÙËÁÔ‡. ∆∆ÚÚfifiÌÌ··ÍÍÂÂ
Ô ı›Ԙ µÚ·Û›‰·˜, ÙÙÚÚfifiÌÌ··Í͘˜ ÂÛ‡, ÙÙÚÚfifiÌÌ··ÍÍ··ÓÓ Î·È
Ù· Í·‰¤ÏÊÈ· Ì·˜. ™·˜ ÎÔÚfiȉ„· Ï›ÁÔ Ô˘
ÙÙÚÚÔÔÌÌ¿¿ÍÍ··ÙÙÂÂ, ·ÏÏ¿, Ó· ˆ ÙËÓ ·Ï‹ıÂÈ·,
ÙÙÚÚfifiÌÌ··ÍÍ·· ÎÈ ÂÁÒ ·ÚÎÂÙ¿.
∆Ô Ú‹Ì· ‰¤¯ÂÙ·È ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ηٷϋÍÂȘ Ô˘ ‰Â›¯ÓÔ˘Ó ÁÈ· ÔÈÔÓ ÌÈϿ̠οı ÊÔÚ¿ (‰ËÏ·-
‰‹ ‰Â›¯ÓÔ˘Ó ∞ã, µã, °ã ÚfiÛˆÔ ÂÓÈÎÔ‡ Î·È ÏËı˘ÓÙÈÎÔ‡ ·ÚÈıÌÔ‡):
ªÂ Ï›Á· ÏfiÁÈ·, ÙÔ Ú‹Ì· ¤¯ÂÈ ÚfiÛˆÔ Î·È ·ÚÈıÌfi.
ªÔÚÔ‡ÌÂ, ·ÎfiÌ·, Ó· ÚÔÛı¤ÛÔ˘Ì ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ηٷϋÍÂȘ ‹
ÌfiÚÈ· ÁÈ· Ó· ‰Â›ÍÔ˘Ì fiÙ ¤ÁÈÓÂ Ë Ú¿ÍË Ô˘ ÂÚÈÁÚ¿ÊÔ˘ÌÂ:
∞ã ÚfiÛˆÔ ÂÁÒ ÙÚfiÌ·Í-· fiÏÔÈ Ì·˜ ÙÚÔÌ¿Í-·ÌÂ
µã ÚfiÛˆÔ ÂÛ‡ ÙÚfiÌ·Í-˜ ÂÛ›˜ ÙÚÔÌ¿Í-·ÙÂ
°ã ÚfiÛˆÔ Ô ı›Ԙ µÚ·Û›‰·˜ ÙÚfiÌ·Í- ٷ Í·‰¤ÏÊÈ· Ì·˜ ÙÚfiÌ·Í-·Ó
∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜ ¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.30
Αριθμητικά επίθετα
Τα επίθετα που φανερώνουν αριθμούς λέγονται αριθμητικά. Τα
αριθμητικά επίθετα ανάλογα με τη σημασία τους χωρίζονται
σε απόλυτα και τακτικά αριθμητικά.
Απόλυτα Αριθμητικά
Τα απόλυτα αριθμητικά φανερώνουν ένα συγκεκριμένο
πλήθος από πρόσωπα, ζώα ή πράγματα. Π.χ.: δύο γάτες, επτά
μολύβια, δεκατρία τετράδια
Τακτικά Αριθμητικά
Τα τακτικά αριθμητικά επίθετα φανερώνουν τη σειρά, δηλαδή τη
θέση που έχει το ουσιαστικό για το οποίο γίνεται λόγος. Π.χ.:
Ο Γιάννης ήρθε πρώτος στον αγώνα στίβου.
Το βιβλίο που ψάχνεις είναι στο τρίτο ράφι.
Μένω στον πέμπτο όροφο της πολυκατοικίας.
Πίνακας απόλυτων και τακτικών αριθμητικών
Αριθμοί Απόλυτα Αριθμητικά Τακτικά Αριθμητικά
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
ένας, μία (μια), ένα
δύο
τρία
τέσσερις, τέσσερα
πέντε
έξι
εφτά, (επτά)
οχτώ (οκτώ)
εννέα, εννιά
δέκα
έντεκα
δώδεκα
δεκατρείς, δεκατρία
δεκατέσσερις, δεκατέσσερα
δεκαπέντε
δεκαέξι (δεκάξι)
δεκαεφτά (δεκαεπτά)
πρώτος, -η, -ο
δεύτερος, -η, -ο
τρίτος, -η, -ο
τέταρτος, -η, -ο
πέμπτος, -η, -ο
έκτος, -η, -ο
έβδομος, -η, -ο
όγδοος, -η, -ο
ένατος, -η, -ο
δέκατος, -η, -ο
ενδέκατος,-η, -ο / εντέκατος,-η, -ο
δωδέκατος, -η, -ο
δέκατος τρίτος, -η, -ο
δέκατος τέταρτος, -η, -ο
δέκατος πέμπτος, -η, -ο
δέκατος έκτος, -η, -ο
δέκατος έβδομος, -η, -ο
e Τάξη
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.31
18
19
20
21
22
30
40
50
60
70
80
90
100
101
102
200
300
400
500
600
700
800
900
1.000
2.000
δεκαοχτώ (δεκαοκτώ)
δεκαεννέα (δεκαεννιά)
είκοσι
είκοσι ένας, είκοσι μία, είκοσι ένα
είκοσι δύο
τριάντα
σαράντα
πενήντα
εξήντα
εβδομήντα
ογδόντα
ενενήντα
εκατό
εκατόν ένα, εκατό μία, εκατόν ένα
εκατό δύο
διακόσιοι, -ες, -α
τριακόσιοι, -ες, -α
τετρακόσιοι, -ες, -α
πεντακόσιοι, -ες, -α
εξακόσιοι, -ες, -α
εφτακόσιοι, -ες, -α
οχτακόσιοι, -ες, -α
εννιακόσιοι, -ες, -α
χίλιοι, χίλιες, χίλια
δύο χιλιάδες
δέκατος όγδοος, -η, -ο
δέκατος ένατος, -η, -ο
εικοστός, -ή, -ό
εικοστός πρώτος, -η, -ο
εικοστός δεύτερος, -η, -ο
τριακοστός, -ή, -ό
τεσσαρακοστός, -ή, -ό
πεντηκοστός, -ή, -ό
εξηκοστός, -ή, -ό
εβδομηκοστός, -ή, ό
ογδοηκοστός, -ή, -ό
ενενηκοστός, -ή,-ό
εκατοστός, -ή, ό
εκατοστός πρώτος, -η, -ο
εκατοστός δεύτερος, -η, -ο
διακοσιοστός, -ή, ό
τριακοσιοστός, -ή, -ό
τετρακοσιοστός, -ή, -ό
πεντακοσιοστός, -ή, -ό
εξακοσιοστός, -ή, -ό
εφτακοσιοστός, -ή, -ό
οχτακοσιοστός, -ή, -ό
εννιακοσιοστός, -ή, -ό
χιλιοστός, -ή, -ό
δισχιλιοστός, -ή, -ό
Προσοχή:
- Τα απόλυτα αριθμητικά από το 13 ως το 19 γράφονται με μία
λέξη. πχ: δεκατρία, δεκαέξι
- Το απόλυτο αριθμητικό εννέα (εννιά) γράφεται με δύο -ν-,
καθώς και όλες οι λέξεις πουπεριέχουν μέσα τους ολόκληρη τη λέξη
εννέα (εννιά). Πχ: δεκαεννέα, εννιακόσια,
εννιακοσιοστός. Εξαιρούνται και γράφονται με ένα -ν- τα
αριθμητικά ένατος, ενενήντα, ενενηκοστός.
e Τάξη
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.32
ΕΝΟΤΗΤΑ 2 ΜΑΘΗΜΑ: Η ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ 7/10/2009
ΤΑ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΑ
Τα αριθμητικά επίθετα, είναι τα επίθετα που φανερώνουν ποσοτική ή αριθμητική σχέση ή
έννοια του ουσιαστικού στο οποίο αναφέρονται. Π.χ. ένας –δύο- τρεις μαθητές, πρώτος –
τρίτος –δέκατος –εικοστός στη σειρά, διπλάσιος –πενταπλάσιος –δεκαπλάσιος κόπος, κ.λ.π.
Ανάλογα με τη σημασία τους, χωρίζονται σε: απόλυτα, τακτικά, πολλαπλασιαστικά και
αναλογικά.
α) Απόλυτα αριθμητικά είναι τα επίθετα που μας φανερώνουν ένα συγκεκριμένο αριθμό.
Π.χ. Είδα ένα σπίτι, μία φίλη μου, ένα φίλο, κ.λ.π. Τα απόλυτα αριθμητικά επίθετα δύο-δυο
και από το πέντε ως το εκατό δεν κλίνονται, ενώ από το διακόσια και πάνω έχουν μόνο
Πληθυντικό αριθμό. Επίσης τα απόλυτα αριθμητικά από το 13 ως το 19 γράφονται με μία
λέξη, ενώ από το 21 και πάνω με δύο, εκτός από τα πολλαπλάσια του 10, που γράφονται με
μία..
β) Τακτικά λέγονται τα αριθμητικά επίθετα που φανερώνουν τη σειρά, την τάξη των
ουσιαστικών. Π.χ. Ο πρώτος μαθητής, η δεύτερη μέρα, η έκτη τάξη, ο δωδέκατος μήνας, ο
δέκατος πέμπτος όροφος, ο εικοστός αιώνας, κ.λ.π. Τα τακτικά αριθμητικά από το 13 και
πάνω γράφονται με δύο λέξεις, εκτός από τα πολλαπλάσια του 10 που γράφονται με μία. Οι
καταλήξεις τους είναι: -ος, -η, -ο.
γ) Πολλαπλασιαστικά λέγονται τα αριθμητικά επίθετα που φανερώνουν από πόσα απλά
μέρη αποτελείται κάτι. Π.χ. απλός κόμπος, διπλός κόπος, τριπλή προσπάθεια, κ.λ.π.
Παίρνουν τις καταλήξεις –πλός, -πλη, -πλό
δ) Αναλογικά λέγονται τα αριθμητικά επίθετα που φανερώνουν πόσες φορές ένα ποσό είναι
μεγαλύτερο από ένα άλλο. Π.χ. αυτός είναι διπλάσιος σε ύψος από τον άλλο, οι 50 δρχ.
είναι πενταπλάσιες από τις 10, το καινούριο σπίτι μας είναι Διπλάσιο από το παλιό, κ.λ.π.
Ορθογραφία του εννέα - εννιά: Γράφονται με δύο ν μόνο όσα επίθετα γίνονται από το 9 και
έχουν μέσα ολόκληρες τις λέξεις εννέα ή εννιά. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις γράφονται με
ένα ν. Π.χ.(εννιακόσιοι, εννεαπλάσιος, ενενηνταπλάσιος, ενενηκοστός, ένατος, κ.λ.π.).
ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΜΠΕΔΩΣΗΣ
1. Να γράψεις τα αριθμητικά επίθετα των παρακάτω αριθμών, όπως στο παράδειγμα.
Αριθμός Απόλυτο Τακτικό Πολλαπλασιαστικό Αναλογικό
2 δύο δεύτερο διπλό διπλάσιο
6
Θοδωρής ΒούγαςΓΛΩΣΣΑ: ΡΟΔΙ ΚΑΙ ΡΟΔΑΝΙ ~ 1 ~ ΤΜΗΜΑ Ε2
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.33
ΕΝΟΤΗΤΑ 2 ΜΑΘΗΜΑ: Η ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ 7/10/2009
8
9
90
10
20
12
19
25
30
2. Να συμπληρώσεις τα κενά των προτάσεων με το κατάλληλο αριθμητικό ουσιαστικό, όπως
στο παράδειγμα.
Αγόρασα μια (6) εξάδα ποτήρια.
Να μου πάρεις μία (12) ………………………….μανταλάκια.
Ο Νίκος τερμάτισε στην πρώτη (3) ………………………….
Για να παίξουμε μπάσκετ χρειαζόμαστε δύο (5) ……………………..…..
Για να παίξουμε ποδόσφαιρο χρειαζόμαστε δύο (11) …………….…………
Έξι μαθητές σχηματίζουν μία ………………………………...
Δέκα μαθητές σχηματίζουν μία ……………………………….
Επτά ημέρες μας κάνουν μία ……………………………….….
Κάθε ζευγάρι αποτελείται από μία (2) ……………………………….
Να χωρίσεις τα βιβλία σε (3) ………………………………………
Αυτοί είναι μία (20) ……………………………….ανθρώπων.
Οι επιβάτες του αυτοκινήτου ήταν μια (4) …………………………..
Χώρισε τις μέρες του μήνα σε δυο (15)…………………………………
3. Να γράψετε με λέξεις ( απόλυτα αριθμητικά)τους παρακάτω αριθμούς.
235 Διακόσια τριάντα πέντε
1298
1800
2977
300
58
127
Θοδωρής ΒούγαςΓΛΩΣΣΑ: ΡΟΔΙ ΚΑΙ ΡΟΔΑΝΙ ~ 2 ~ ΤΜΗΜΑ Ε2
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.34
Ο
Σύνθετες είναι οι λέξεις που γίνονται από δύο (ή τρεις)
διαφορετικές λέξεις αν τις ενώσουμε.
Π.χ. ανοίγω + κλείνω = ανοιγοκλείνω
νύχτα + πουλί = νυχτοπούλι
Πολλές φορές χρησιμοποιούμε τα μόρια ξε- και α- για να
δημιουργήσουμε μια σύνθετη λέξη. Λέγονται μόρια γιατί δεν
αποτελούν κανονικές λέξεις, δεν τα συναντάμε ποτέ μόνα τους.
Π.χ. ξεγράφω, ξεχωρίζω
Π.χ. αγράμματος, αδύνατος
Αν η λέξη που θα ενωθεί το «α-» αρχίζει από σύμφωνο, τότε γράφουμε
α-. αν αρχίζει από φωνήεν, τότε γράφουμε αν-
Π.χ. κατάλληλος – ακατάλληλος ( αρχίσει από σύμφωνο)
ήσυχος – ανήσυχος ( αρχίζει από φωνήεν)
Οι απλές λέξεις που ενώνονται για να φτιάξουν τη σύνθετη λέξη,
λέγονται συνθετικά. Τα συνθετικά πολλές φορές ενώνονται με το «ο»
που λέγεται συνδετικό φωνήεν.
Π.χ. αναβοσβήνω = ανάβω(πρώτο συνθετικό)
+ σβήνω(δεύτερο συνθετικό)
Η γραμματική μου
Σύνθετες λέξεις
Το α- σημαίνει στέρηση γι’
αυτό και λέγεται στερητικό,
γιατί στερεί τη σημασία της
αρχικής λέξης και της δίνει την
αντίθετη.
Το ξε- σημαίνει
αντίθεση ή
στέρηση.
Καραφωτιά Χαρά
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.35
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Σύνθετες είναι οι λέξεις που γίνονται από άλλες(απλές) αν τις
ενώσουμε.
Π.χ. ανοίγω + κλείνω = ανοιγοκλείνω.
Οι απλές λέξεις που ενώνονται για να φτιάξουν τη σύνθετη λέξη, λέγονται
συνθετικά. Τα συνθετικά πολλές φορές ενώνονται με το <<ο>> που λέγεται
συνδετικό φωνήεν.
Π.χ. αναβοσβήνω = ανάβω(πρώτο συνθετικό) + σβήνω(δεύτερο συνθετικό)
Απλή είναι κάθε λέξη που δεν είναι σύνθετη.
 Μπορείς να σχηματίσεις σύνθετες λέξεις;
κρυφά + γελώ ____________________________
άσπρος + μαύρος ____________________________
άνεμος + μύλος ____________________________
άγριο + κατσίκι ____________________________
ψάρι + βάρκα ____________________________
άγριος + χοίρος  ____________________________
ερυθρός + λευκός  ___________________________
κουμπί + τρύπα ____________________________
τρέμω + σβήνω ____________________________
χελιδόνι + φωλιά ____________________________
έξω + φύλλο ____________________________
έξω + πόρτα ____________________________
μπαλκόνι + πόρτα  ___________________________
Όνομα______________
Επώνυμο____________
Ημερομηνία_________
Βαθμός __
ΠΡΟΣΕΞΕ ΤΟ
<< Ο >>.
ΔΑΣΚΑΛΟΣ:
ΦΩΤΗΣ ΣΤΑΜΟΣ
1
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.36
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
 Μπορείς να σχηματίσεις σύνθετες λέξεις βάζοντας μπροστά από τις
παρακάτω λέξεις το ξε-;
 φορτώνω ____________________________
 πουλώ ____________________________
 κουράζομαι ____________________________
 φεύγω ____________________________
 σκονίζω ____________________________
 κουμπώνω ____________________________
 Μπορείς να σχηματίσεις σύνθετες λέξεις βάζοντας μπροστά από τις
παρακάτω λέξεις το α-[αν-];
 γνωστός ____________________________
 έτοιμος ____________________________
 ήσυχος ____________________________
 ικανός ____________________________
 ώριμος ____________________________
Οι λέξεις
α-[αν-],
ανα-, ξε-
λέγονται
αχώριστα
μόρια.
Το ξε-
σημαίνει
πολύ, έξω,
εντελώς ή
στέρηση.
ΔΑΣΚΑΛΟΣ:
ΦΩΤΗΣ ΣΤΑΜΟΣ
2
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.37
Φύλλα εργασιώνΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.38
1. Χωριστείτε σε ομάδες και φανταστείτε ότι ξεκινάτε μια άλλη ζωή σε ένα νέο κόσμο. Κάθε ομάδα
παίρνει 10 λευκές κάρτες. Σε κάθε κάρτα θα πρέπει να γράψετε ένα πράγμα που θεωρείτε
αναγκαίο για τη ζωή.
2. Στη συνέχεια η κάθε ομάδα πρέπει να διαλέξει τις 5 από τις 10 κάρτες που κρίνει πιο
απαραίτητες. Ενώστε τις ομάδες σας σε μία, αφαιρέστε τις διπλές κάρτες και επιλέξτε 5
βασικές κάρτες χωρίς τις οποίες θα ήταν δύσκολο να ζήσει κανείς.
OΜΑΔΑ:_________________
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:____________
Η τάξη της κυρίας ΓεωργίαςΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.39
Βοηθάμε να γίνει
καλύτερος ο κόσμος μας
Θυμάμαι τι είναι τα Αρκτικόλεξα:
Συχνά όταν μιλάμε ή γράφουμε για οργανώσεις, υπηρεσίες, οργανισμούς,
ιδρύματα, εταιρείες δε γράφουμε ολόκληρες τις ονομασίες τους, αλλά χρησι-
μοποιούμε για συντομία μόνο τα αρχικά τους.
π.χ. Α.Ε.Ι : Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα
Ε.Ο.Φ: Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων
Ε.Ρ.Τ : Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση
Ασκήσεις
1. Γράφω τι σημαίνουν τα παρακάτω αρκτικόλεξα:
Δ.Ε.Θ : ………………………………………………………………………..
Ι.Κ.Α : ………………………………………………………………………..
Ε.Μ.Υ : ………………………………………………………………………..
Δ.Ε.Η : ………………………………………………………………………..
2. Γράφω με σύντομο τρόπο τις παρακάτω ονομασίες:
Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού: ………………….
Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών Ελλάδας: ………………….
Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών : ………………….
Ευρωπαϊκή Ένωση : ………………….
Ελληνικά Ταχυδρομεία : ………………….
3. Φτιάχνω προτάσεις με τις παρακάτω λέξεις:
πρόσφυγας: ……………………………………………………………………………………………………………
εθελοντικός: ………………………………………………………………………………………………………….
ανάδοχος : ……………………………………………………………………………………………………………..
ΟΝΟΜΑ:_________________
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:____________
Η τάξη της κυρίας ΓεωργίαςΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.40
Αριθμητικά
Α Ρ Ι Θ Μ Η Τ Ι Κ Α Ε Π Ι Θ Ε Τ Α
Τα επίθετα που φανερώνουν αριθμούς, λέγονται αριθμητικά επίθετα. Τα αριθμητικά επίθετα
ανάλογα με τη σημασία τους χωρίζονται σε απόλυτα και τακτικά.
Α Π Ο Λ Υ Τ Α Α Ρ Ι Θ Μ Η Τ Ι Κ Α Ε Π Ι Θ Ε Τ Α
 Όταν ένα αριθμητικό επίθετο φανερώνει ένα πλήθος από ουσιαστικά, λέγεται απόλυτο
αριθμητικό επίθετο. Όλοι οι αριθμοί είναι απόλυτα αριθμητικά επίθετα.
π.χ. Αγόρασα τρία μολύβια. Ο παππούς μου έχει δεκαπέντε κατσίκες.
 Τα απόλυτα αριθμητικά επίθετα από το 13 μέχρι το 19 γράφονται με μία λέξη. Το ίδιο
γίνεται κι όταν βρίσκονται μέσα σε μεγαλύτερους αριθμούς.
π.χ. (1.918) χίλια εννιακόσια δεκαοχτώ.
 Τα απόλυτα αριθμητικά επίθετα από το 21 και πέρα γράφονται σε χωριστές λέξεις.
π.χ. (21) είκοσι ένα, (38) τριάντα οχτώ
Τ Α Κ Τ Ι Κ Α Α Ρ Ι Θ Μ Η Τ Ι Κ Α Ε Π Ι Θ Ε Τ Α
 Όταν ένα αριθμητικό επίθετο δείχνει θέση-σειρά, λέγεται τακτικό αριθμητικό
επίθετο.
π.χ. 5ος
πέμπτος, 51ος
πεντηκοστός πρώτος
π.χ. Το βιβλίο που ψάχνεις είναι στο δεύτερο ράφι
 Τα τακτικά αριθμητικά επίθετα από το 13ος
δέκατος τρίτος και πέρα γράφονται σε
χωριστές λέξεις.
π.χ. 14ος
δέκατος τέταρτος, 217ος
διακοσιοστός δέκατος έβδομος.
 Τα τακτικά αριθμητικά επίθετα έχουν τρία γένη, τελειώνουν σε –ος, -η, -ο και κλίνο-
νται όπως αυτά. Τονίζονται επίσης όπως τα αντίστοιχα επίθετα δηλαδή όπου τονίζεται
η ονομαστική του αρσενικού του ενικού αριθμού.
π.χ. ο τρίτος, η τρίτη, το τρίτο
Ο Ρ Θ Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α Α Ρ Ι Θ Μ Η Τ Ι Κ Ω Ν
 Το εννέα/εννιά και το εννιακόσια, εννιακοσιοστός-ή-ό, γράφονται με δύο [νν].
 Το ένατος-η-ο, το ενενήντα και το ενενηκοστός-ή-ό γράφονται με ένα [ ν ].
 Τα απόλυτα αριθμητικά δύο και τρεις, όταν μπαίνουν ως α΄ συνθετικό σε σύνθετες
λέξεις, αλλάζουν το υ και το ει αντίστοιχα και το μετατρέπουν σε ι.
π.χ. δύο + συλλαβή = δισύλλαβη
Ε ξ α ι ρ ο ύ ν τ α ι και κρατάνε το υ οι λέξεις δυάδα, δυάρι κ.ά.
 Τα απόλυτα αριθμητικά τέσσερις και τέσσερα, όταν μπαίνουν ως α΄ συνθετικό σε σύν-
θετες λέξεις γίνονται τετρά- .
π.χ. τέσσερις + γωνίες = τετράγωνο τέσσερα + πόδια = τετράποδο
 Αν θέλουμε να γράψουμε με συντομία ένα τακτικό αριθμητικό επίθετο γράφουμε:
πρώτος – 1ος
, δεύτερη – 2η
, τρίτο – 3ο
ΟΝΟΜΑ:_________________
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:____________
Η τάξη της κυρίας ΓεωργίαςΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.41
Π Ι Ν Α Κ Α Σ Α Π Ο Λ Υ Τ Ω Ν Κ Α Ι Τ Α Κ Τ Ι Κ Ω Ν Α Ρ Ι Θ Μ Η Τ Ι Κ Ω Ν
Αριθμοί Απόλυτα αριθμητικά Τακτικά αριθμητικά
1 ένας, μία (μια), ένα πρώτος –η –ο
2 δύο (δυο) δεύτερος –η –ο
3 τρεις, τρία τρίτος –η –ο
4 τέσσερις, τέσσερα τέταρτος –η –ο
5 πέντε πέμπτος –η –ο
6 έξι έκτος –η –ο
7 εφτά (επτά) έβδομος –η –ο
8 οχτώ (οκτώ) όγδοος –η –ο
9 εννέα, εννιά ένατος –η –ο
10 δέκα δέκατος –η –ο
11 έντεκα εντέκατος –η –ο
12 δώδεκα δωδέκατος –η –ο
13 δεκατρείς, δεκατρία δέκατος τρίτος –η –ο
14 δεκατέσσερις, δεκατέσσερα δέκατος τέταρτος –η –ο
15 δεκαπέντε δέκατος πέμπτος –η –ο
16 δεκαέξι (δεκάξι) δέκατος έκτος –η –ο
17 δεκαεφτά (δεκαεπτά) δέκατος έβδομος –η –ο
18 δεκαοχτώ (δεκαοκτώ) δέκατος όγδοος –η –ο
19 δεκαεννέα (δεκαεννιά) δέκατος ένατος –η –ο
20 είκοσι εικοστός –ή –ό
21 είκοσι ένας /μία /ένα εικοστός πρώτος –η –ο
22 είκοσι δύο εικοστός δεύτερος –η –ο
30 τριάντα τριακοστός ή –ό
40 σαράντα τεσσαρακοστός –ή –ό
50 πενήντα πεντηκοστός –ή –ό
60 εξήντα εξηκοστός –ή –ό
70 εβδομήντα εβδομηκοστός ή –ό
80 ογδόντα ογδοηκοστός –ή –ό
90 ενενήντα ενενηκοστός –ή –ό
100 εκατό εκατοστός –ή –ό
101
εκατόν ένας, εκατό μία, εκατόν
ένα εκατοστός πρώτος –η –ο
102 εκατό δύο εκατοστός δεύτερος –ή –ό
200 διακόσιοι –ες –α διακοσιοστός –ή –ό
300 τριακόσιοι –ες –α τριακοσιοστός –ή -ό
400 τετρακόσιοι –ες –α τετρακοσιοστός –ή –ό
500 πεντακόσιοι –ες –α πεντακοσιοστός –ή –ό
600 εξακόσιοι –ες –α εξακοσιοστός –ή –ό
700 εφτακόσιοι –ες –α εφτακοσιοστός –ή –ό
Η τάξη της κυρίας ΓεωργίαςΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.42
800 οχτακόσιοι –ες –α οχτακοσιοστός –ή –ό
900 εννιακόσιοι –ες –α εννιακοσιοστός –ή –ό
1.000 χίλιοι, χίλιες, χίλια χιλιοστός –ή –ό
2.000 δύο χιλιάδες δισχιλιοστός –ή –ό
10.000 δέκα χιλιάδες δεκάκις χιλιοστός – ή – ό
100.000 εκατό χιλιάδες εκατοντάκις χιλιοστός –ή –ό
1.000.000 ένα εκατομμύριο εκατομμυριοστός –ή –ό
1.000.000.000 ένα δισεκατομμύριο δισεκατομμυριοστός –ή –ό
Τ Ι Ν Α Π Ρ Ο Σ Ε Ξ Ω
 Το αριθμητικό ένα κλίνεται και στα τρία γένη αλλά μόνο στον ενικό αριθμό, ενώ τα
αριθμητικά τρία και τέσσερα κλίνονται μόνο στον πληθυντικό αριθμό και στις πτώ-
σεις ονομαστική, γενική και αιτιατική.
 Τα αριθμητικά τρία και τέσσερα χρησιμοποιούν τους ίδιους τύπους για το αρσενικό
και το θηλυκό.
 Τα απόλυτα αριθμητικά δύο ή δυο και από το πέντε μέχρι το εκατό δεν κλίνονται,
αλλά διατηρούν τον ίδιο τύπο σε όλα τα γένη και σε όλες τις πτώσεις.
 π.χ. οι εκατό άνδρες, των εκατό ανδρών, τα εκατό παιδιά
 Τα απόλυτα αριθμητικά που δηλώνουν εκατοντάδες (π.χ. διακόσια, τρακόσια κλπ.)
έχουν τρία γένη και κλίνονται μόνο στον πληθυντικό αριθμό όπως τα αντίστοιχα με
αυτά επίθετα.
π.χ. διακόσιοι – διακόσιες – διακόσια
χίλιοι – χίλιες – χίλια
Κ Λ Ι Σ Η Α Π Ο Λ Υ Τ Ω Ν Α Ρ Ι Θ Μ Η Τ Ι Κ Ω Ν
ένας
αρσενικό θηλυκό ουδέτερο
ονομαστική ένας μία, μια ένα
γενική ενός μιας ενός
αιτιατική ένα(ν) μία, μια ένα
τρεις, τέσσερις
αρσενικό και θηλυκό ουδέτερο
ονομαστική τρεις τέσσερις τρία τέσσερα
γενική τριών τεσσάρων τριών τεσσάρων
αιτιατική τρεις τέσσερις τρία τέσσερα
Η τάξη της κυρίας ΓεωργίαςΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.43
Η πτήση των γερανών
1 . Στις παρακάτω προτάσεις συμπληρώνω το αριθμητικό που πρέπει.
 Έχω στη συλλογή μου 313 ……………………………………………… γραμματόσημα με πουλιά.
 Στον κατάλογο του κυρίου είμαι γραμμένος 19ος
…………………… ………………………. .
 Ο προπάππος μου γεννήθηκε το έτος 1919 ……………………………………………………..………..
………………………………….. .
 Η αδερφή μου γεννήθηκε το 1999 ………………………………......... ……………………………..και
είναι 10 ………….. χρόνια μεγαλύτερή μου.
 Η γιαγιά μου είναι 85 ……………..……………………..χρονών κι ακόμη κάνει πολλές δου-
λειές.
 Ο Αντρέας Νίκου, που είναι μαραθωνοδρόμος, έτρεξε στο μαραθώνιο δρόμο της
Αθήνας αλλά, επειδή αισθάνθηκε ενοχλήσεις στο στομάχι, τερμάτισε 99ος
……………………………………………………. .
 Η οικογένειά μου είναι γραμμένη στα δημοτολόγια του Δήμου «Εμμανουήλ Πα-
πά» στην 906η
………….………………………………………..…………………. θέση .
 Ο 1ος
…….…………, ο 2ος
………………… και ο 3ος
……………... αθλητής παίρνουν μετάλλιο.
 Είναι η 80η
……………………….……….. φορά που παίρνω άριστα στην ορθογραφία μου.
 Πήγα στο θέατρο και κάθισα στην 44 η
……………………………..……………… θέση και 21η
…………………………………………………..………… σειρά.
2. Να συμπληρώσεις τα κενά µε το σωστό αριθμητικό προσέχοντας το γένος
των ουσιαστικών.
α) (4) ……………………………………… μέτρα.
β) (13) ……………………………………… ημέρες.
γ) (500) ……………………………………… κιλά.
δ) (1) ……………………………………… µπάλα.
ε) (200) ……………………………………… θεατές
στ) (600) ……………………………………… πρόβατα
3. Να γράψεις τους παρακάτω αριθμούς με τακτικά αριθμητικά.
α) 12 : ………………………………………
β) 19 : ………………………………………
γ) 73 : ………………………………………
δ) 52 : ………………………………………
ε) 49 : ………………………………………
στ) 921 : ………………………………………
ζ) 92 : ………………………………………
Η τάξη της κυρίας ΓεωργίαςΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.44
Θυμάμαι ότι:
Σύνθετες λέξεις είναι οι λέξεις που γίνονται, όταν δυο λέξεις ενωθούν και
γίνουν μια. Όταν δυο λέξεις ενωθούν και γίνουν σύνθετη λέξη πολλές φορές
ανάμεσά τους υπάρχει το ο (όμικρον) που τις συνδέει. Γι’ αυτό αυτό το ο, λέγεται
συνδετικό ο.
π.χ. άνεμος + μύλος = ανεμόμυλος
Πολλές φορές η πρώτη λέξη από αυτές που ενώνουμε φανερώνει τι είναι η
δεύτερη.
το αγριοκάτσικο = άγριο + κατσίκι (το κατσίκι που είναι άγριο)
Αν αναλύσουμε μια σύνθετη λέξη μπορούμε να καταλάβουμε τη σημασία της
λέξης.
π.χ. φιλειρηνικός (φίλος + ειρήνη = αυτός που αγαπάει την ειρήνη)
Ασκήσεις
1. Ένωσε τις παρακάτω λέξεις και φτιάξε σύνθετες λέξεις:
στάχτη+δοχείο________________________________
μαχαίρια+πιρούνια______________________________
ψάρι+βάρκα___________________________________
θάλασσα+πουλί_________________________________
ράδιο+φωνή___________________________________
άσπρο+μαύρο__________________________________
ανάβω+σβήνω__________________________________
ανοίγω+κλείνω_________________________________
πηγαίνω+έρχομαι________________________________
2. Ποιες λέξεις ενώθηκαν και έκαναν τις παρακάτω σύνθετες λέξεις;
τρωγοπίνω______________+_________________
περνοδιαβαίνω______________+_________________
ξανακοιτάζω______________+_________________
ψιλόλιγνος______________+_________________
σαββατοκύριακο______________+_________________
γαλαζοπράσινος______________+_________________
3. Γράψε τη σημασία των παρακάτω λέξεων:
βιβλιόφιλος:_____________________________________________
ζωόφιλος: :___________________________________________
θεατρόφιλος: :___________________________________________
ποδοσφαιρόφιλος: :_________________________________________
ONOMA:_________________
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:____________
Η τάξη της κυρίας ΓεωργίαςΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.45
ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΑ
Όλοι μια αγκαλιά
1. Να συμπληρώσεις τα κενά βάζοντας τους αριθμούς των παρενθέσεων στο
σωστό τύπο των αριθμητικών επιθέτων.
 Θέλω να μου δανείσεις (5) ………….…. ευρώ και θα σ’ τα επιστρέψω σε (3) ……………
μέρες.
 Στο συρτάρι μου έχω (54) …………………………..…………….. αυτοκόλλητα.
 Ο πατέρας μου είναι (3) ……………………….…………….. στη σειρά για το ταμείο.
 Η μαμά μού είπε να της φέρω (1) ………………..……. κιλό ψωμί.
 Η εκκλησία είναι το (6) ……………………………… κτίριο που θα συναντήσεις
πηγαίνοντας για το σχολείο.
 Αγόρασα (6) ……………………….. τετράδια, (4) ….…………………. μολύβια και (1)
…………………. γόμα από το βιβλιοπωλείο.
 Είναι το (7) ………………………….. διαγώνισμα Ιστορίας και το (9) ………………………….
διαγώνισμα Μαθηματικών που γράφουμε φέτος.
2. Να συμπληρώσεις τις παρακάτω προτάσεις με το κατάλληλο επιφώνημα, από
αυτά που βρίσκονται στην παρένθεση. (ποπό!, χα χά!, άιντε!, μπράβο!, ουφ!,
στοπ!, μπα!, οχ!, χμ!, αλίμονο!).
 ………….. πολύ ωραία τα κατάφερες!
 ………….. τι συμφορά είναι αυτή!
 ………….. άκουσες τι έγινε;
 ………….. δε νομίζω ότι έχεις δίκιο.
 ………….. είναι κι ο Νίκος μαζί σου;
 ………….. θα ξεκινήσετε καμιά φορά;
 ………….. πολύ αστείο αυτό που είπες.
 ………….. να βάλουμε ένα χεράκι όλοι μαζί.
 ………….. μην προχωράτε άλλο.
 ………….. με τσίμπησε ένα κουνούπι.
3. Συμπλήρωσε τον πίνακα βάζοντας και το πρόσωπο μπροστά από κάθε ρήμα.
ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ
εσύ έβλεπες
ανοίξαμε
απλώνετε
χάζευε
ανεβαίνεις
μάθατε
χόρευαν
πηγαίνει
ONOMA:________________
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:___________
Η τάξη της κυρίας ΓεωργίαςΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.46
4. Γράψε ξανά τις προτάσεις στους χρόνους που σου δίνονται.
 Ο Νίκος ήρθε στις τρεις το μεσημέρι.
Εξακ.Μέλ:……………………………………………………………………………………………………………………
Στιγμ.Μέλ:…………………………………………………………………………………………………………………………
Συντελεσμ. Μέλ: ……………………………………………………………………………………………………………
 Ο Αντώνης και ο Παύλος έχουν γενέθλια τα Χριστούγεννα.
Εξακ.Μέλ:……………………………………………………………………………………………………………………
Στιγμ.Μέλ:…………………………………………………………………………………………………………………………
Συντελεσμ. Μέλ: ……………………………………………………………………………………………………………
 Καθάρισα την αυλή και πέταξα τη σπασμένη καρέκλα.
Εξακ.Μέλ:……………………………………………………………………………………………………………………
Στιγμ.Μέλ:…………………………………………………………………………………………………………………………
Συντελεσμ. Μέλ: ……………………………………………………………………………………………………………
5. Να συμπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων, βάζοντας τα επίθετα
της παρένθεσης στο κατάλληλο γένος, αριθμό και την κατάλληλη πτώση.
(ωραίος, επιπόλαιος, σπουδαίος, κεφαλαίος, γενναίος, ωραίος, τελευταίος)
 Όταν γράφουμε με ……………….……… γράμματα, δε βάζουμε τόνους.
 Η δασκάλα θαύμαζε τις ………………….……..ζωγραφιές των παιδιών της τάξης.
 Οι ……………….……….μαθητές κάνουν κάτι γρήγορα και ύστερα σκέφτονται, αν αυτό
που έκαναν ήταν σωστό.
 Η Μαρία διαβάζει σε ένα βιβλίο τις πιο ……………………… ανακαλύψεις του
ανθρώπου, ως σήμερα.
 Το λεωφορείο ξεκίνησε μόλις ανέβηκε και ο ………………………….. επιβάτης.
 Αγόρασε τα πιο ………………………… λουλούδια που βρήκε στο μεγαλύτερο
ανθοπωλείο της πόλης.
 Οι …………………… Έλληνες στρατιώτες, έδωσαν τη ζωή τους για την πατρίδα κι
έγραψαν το έπος του 1940.
6. Να γράψεις με μια σύνθετη λέξη, που να έχει β΄ συνθετικό τη λέξη φίλος, πώς λέγεται
αυτός που αγαπάει:
ταβιβλία  βιβλιόφιλος τοποδόσφαιρο  ……………………
τηνειρήνη  …………………………… τουςΆγγλους  ………..................
τοθέατρο  …………………………… ταζώα  ……………………..
τημουσική  …………………………… τονκινηματογράφο  ……………………..
Η τάξη της κυρίας ΓεωργίαςΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.47
13α
Του κόσμου τα παιδιά
1. Να συμπληρώσεις τα κενά του διαλόγου βάζοντας τα ρήματα των παρενθέσεων
στον κατάλληλο χρόνο του μέλλοντα και στο σωστό πρόσωπο.
- Μαρία, αύριο θα πάω (πηγαίνω) σινεμά με τον αδερφό μου. Θέλεις να έρθει κι εσύ;
- Ναι, θέλω. Ποια ταινία _____________________ (βλέπω);
- __________________ (βλέπω) τον «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών»/
- Ωραία! Τι ώρα ____________________ (ξεκινώ) εσείς;
- Εμείς ___________________ (ξεκινώ) λίγο πιο νωρίς. _______________ (περνώ) από
το σπίτι του Δημήτρη για να του αφήσω ένα βιβλίο. ____ του _______________
(προτείνω) αν θέλει να έρθει κι αυτός μαζί μας. Εμείς ___________________ (δίνω)
ραντεβού έξω από το σινεμά στις 8.00 μ.μ. ________________ (είμαι) στην ώρα σου ή
πάλι ____ σε _________________ (περιμένω);
- Μην ανησυχείς, _______________ (είμαι) στην ώρα μου. ____ τα ________ (λέω) το
βράδυ από κοντά.
Ευνίκη ΤοκατλήΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.48
13β
βοηθάμε να γίνει καλύτερος ο κόσμος μας
1. Να μεταφέρεις τις προτάσεις στον εξακολουθητικό και στο στιγμιαίο μέλλοντα.
α. Ο Τάκης λύνει τις ασκήσεις.
Εξ.  _________________________________________________________
Στ.  _________________________________________________________
β. Εμείς βάφουμε το σπίτι μας.
Εξ.  _________________________________________________________
Στ.  __________________________________________________________
γ. Τα παιδιά παίζουν και τρέχουν πολύ.
Εξ.  ___________________________________________________________
Στ.  ____________________________________________________________
δ. Σκουπίζω και καθαρίζω το σπίτι.
Εξ.  ___________________________________________________________
Στ.  __________________________________________________________
Ευνίκη ΤοκατλήΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.49
13γ
η πτήση των γερανών
Ευνίκη ΤοκατλήΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.50
13δ
η πτήση των γερανών
Ευνίκη ΤοκατλήΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.51
13ε
Ένα παιδι γράφει στο Θεό
Ευνίκη ΤοκατλήΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.52
ΑΡΚΤΙΚΟΛΕΞΑ
Συχνά όταν μιλάμε ή γράφουμε για οργανώσεις,υπηρεσίες , οργανισμούς,
ιδρύματα, εταιρείες δε γράφουμε ολόκληρες τις ονομασίες τους ,αλλά χρησι-
μοποιούμε για συντομία μόνο τα αρχικά τους .
π.χ. Α.Ε.Ι : Ανώτατα Εκαπιδευτικά Ιδρύματα
Ε.Ο.Φ: Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων
Ε.Ρ.Τ : Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση
Γράφω τι σημαίνουν τα παρακάτω αρκτικόλεξα:
Δ.Ε.Θ : ………………………………………………………………………..
Ι.Κ.Α : ………………………………………………………………………..
Ε.Μ.Υ : ………………………………………………………………………..
Δ.Ε.Η : ………………………………………………………………………..
Γράφω με σύντομο τρόπο τις παρακάτω ονομασίες:
Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού: ………………….
Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών Ελλάδας: ………………….
Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών : ………………….
Ευρωπαϊκή Ένωση : ………………….
Ελληνικά Ταχυδρομεία : ………………….
Εξηγώ τι σημαίνουν οι παρακάτω λέξεις :
Επιδημία : …………………………………………………………………….
Ανάδοχος : ……………………………………………………………………
ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ !!!
ΒΟΗΘΑΜΕ ΝΑ ΓΙΝΕΙ
ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ Ο ΚΟΣΜΟΣ
ΜΑΣ.
ΟΝΟΜΑ:
ΤΑΜΙΛΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΟΥ
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.53
Ας δώσουμε τον κόσμο στα παιδιά ……
Όνομα:______________
Τι θα έκανες αν.. έστω για μια μέρα έπαιρνες τον κόσμο στα
χέρια σου;
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
Τι είναι αυτό που σε ενοχλεί στον κόσμο που ζούμε;
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
Ποιο θεωρείς ,πως είναι το λάθος που κάνουνε οι μεγάλοι;
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
Γιατί πιστεύεις πως όλα τα παιδιά της γης δεν είναι χαρούμενα;
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
Γράψε κάτι που σε ενοχλεί στη μαμά σου και κάτι που σε ενοχλεί από τη δασκάλα
σου:
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
_________________________________________________________________
ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ !
ΤΑΜΙΛΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΟΥ
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.54
Η επιθυμία όλων των ανθρώπων είναι να σταματήσουν
…… …………………..
Ποια από αυτά θεωρείς τα σοβαρότερα
προβλήματα ,για τα παιδιά του κόσμου;
______________________________
______________________________
______________________________
______________________________
Με ποιο τρόπο μπορούμε να βοηθήσουμε;
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Τι χρειαζόμαστε για μια ευτυχισμένη ζωή;
________________________________
________________________________
________________________________
________________________________
Καλή επιτυχία !!!
Ένα παιδί γράφει στο
Θεό …
Όνομα:
Φτώχεια πείνα
Πόλεμος
Σεισμοί ασθένειες
Έλλειψη καθαρού νερού
Προσφυγιά
Παιδική εργασία
Πλημμύρες
βοηθάω αγοράζω
οργανώνω
συμμετέχω
ενισχύω
προσφέρω
συμπαραστέκομαι
υγεία τροφή
στέγη οικογένεια
φίλους ειρήνη
μόρφωση …..
ΤΑΜΙΛΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΟΥ
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.55
1. Συμπλήρωσε τα απόλυτα αριθμητικά
Έχω στη συλλογή μου (313)…………………………………………
γραμματόσημα με πουλιά.
Ο προπάππος μου γεννήθηκε το έτος (1919)……………………..
…………………………………………………………………………….
Η αδερφή μου γεννήθηκε το (1999) …………………………….........
…………………………….. και είναι (10) ……….. χρόνια
μεγαλύτερή μου.
Η γιαγιά μου είναι (85) ………………………………..χρονών .
Η τάξη μου έχει …………………………..(16) παιδιά.
Το χωριό μας είναι πολύ μικρό. Έχει μόνο ...…………………..(25)
…………………………………….οικογένειες.
Ονοματεπώνυμο:…………………………………………………………………………………………….
.
ΑΠΟΛΥΤΑ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΑ
Όταν ένα αριθμητικό επίθετο φανερώνει ένα πλήθος από
ουσιαστικά, λέγεται απόλυτο αριθμητικό επίθετο.
π.χ. Αγόρασα τρία μολύβια. Ο παππούς μου έχει δεκαπέντε
κατσίκες.
Τα απόλυτα αριθμητικά επίθετα από το 13 δεκατρείς-δεκατρία
μέχρι το 19 δεκαεννέα-δεκαεννιά γράφονται με μία λέξη. Το
ίδιο γίνεται κι όταν βρίσκονται μέσα σε μεγαλύτερους
αριθμούς.
π.χ. [ 1.918 ] χίλια εννιακόσια δεκαοχτώ.
Τα απόλυτα αριθμητικά επίθετα από το 21 και πέρα γράφονται
σε χωριστές λέξεις. π.χ. [είκοσι ένα, τριάντα οχτώ ].
Τσαμπίκα Δρακιού
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.56
2. Συμπλήρωσε τα τακτικά αριθμητικά
Ο Αντρέας έτρεξε στο μαραθώνιο δρόμο της Αθήνας και
τερμάτισε 99ος ……………………………………………. .
Ο 1ος ……………… , ο 2ος ……………… και ο 3ος ……………...
αθλητής παίρνουν μετάλλιο.
Είναι η 80η ……………………….. φορά που παίρνω άριστα στην
ορθογραφία μου.
Πήγα στο θέατρο και κάθισα στην 44 η …………………………
θέση και 21η ………………………………… σειρά.
Είμαι το 5ο …………………………..παιδί της οικογένειας.
Στην παρέλαση ήμουν στην 7η ………………………………σειρά.
ΤΑΚΤΙΚΑ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΑ
Όταν ένα αριθμητικό επίθετο δείχνει θέση-σειρά, λέγεται
τακτικό αριθμητικό επίθετο. π.χ. 5ος πέμπτος, 51ος
πεντηκοστός πρώτος
Τα τακτικά αριθμητικά επίθετα από το 13ος δέκατος τρίτος
και πέρα γράφονται σε χωριστές λέξεις.
π.χ. 14ος δέκατος τέταρτος, 217ος διακοσιοστός δέκατος
έβδομος.
ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΩΝ
Το εννέα-εννιά και το εννιακόσια, εννιακοσιοστός-ή-ό,
γράφονται με δύο [νν].
Το ένατος-η-ο, το ενενήντα και το ενενηκοστός-ή-ό
γράφονται με ένα [ ν ].
Στο τετράδιο γραμματικής:
α) Κλίνω το ρήμα βλέπω σε όλους τους χρόνους
β) Κλίνω το ρήμα εγκαταλείπω σε ενεργητική και παθητική φωνή
γ)Κλίνω το ουσιαστικό μαζί με το επίθετο ο μικρός πρόσφυγας
Τσαμπίκα Δρακιού
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.57
 Τα απόλυτα αριθμητικά από το 13 ως το 19 γράφονται με μία λέξη.
π.χ. δεκατρία, δεκατέσσερα, δεκαέξι
 Τα απόλυτα αριθμητικά από το 21 και πέρα γράφονται σε χωριστές λέξεις.
π.χ. είκοσι πέντε, εξήντα τρία, εκατόν πενήντα εννιά
 Τα τακτικά αριθμητικά από το 13 και πέρα γράφονται σε χωριστές λέξεις
π.χ. δέκατος τρίτος, εκατοστός τριακοστός έκτος
 Το απόλυτο αριθμητικό εννέα (εννιά) γράφεται με δύο ν, καθώς και όλες οι
σύνθετες λέξεις που περιέχουν μέσα τους ολόκληρη τη λέξη εννιά.
π.χ. δεκαεννέα, εννιακόσια, εννιακοσιοστός
Εξαιρούνται και γράφονται με ένα ν τα αριθμητικά
ένατος, ενενήντα, ενενηκοστός κτλ.
 Τα απόλυτα αριθμητικά δύο και τρεις, όταν μπαίνουν ως α΄ συνθετικό σε
σύνθετες λέξεις, αλλάζουν το υ και το ει και το μετατρέπουν σε ι.
π.χ. δύο + συλλαβή  δισύλλαβη δύο + φύλλο  δίφυλλο
τρεις + ημέρες  τριήμερο τρεις + ώρες  τρίωρο
Εξαιρούνται και κρατάνε το υ οι απλές λέξεις δυάδα, δυάρι κ. ά.
 Τα απόλυτα αριθμητικά τέσσερις και τέσσερα, όταν μπαίνουν ως α΄
συνθετικό σε σύνθετες λέξεις, γίνονται τετρα-.
π.χ. τέσσερις + γωνίες  τετράγωνο τέσσερα + πόδια  τετράποδο
 Αν θέλουμε να γράψουμε με συντομία ένα τακτικό αριθμητικό επίθετο,
γράφουμε τον αριθμό στον οποίο αντιστοιχεί και κάτω δεξιά του αριθμού
γράφουμε την κατάληξη του επιθέτου στο σωστό γένος.
π.χ. πρώτος  1ος δεύτερη  2η τρίτο  3ο
Τάξη Γ΄
Όνομα___________________
Επώνυμο_______________
Αθανάσιος Παλάνης
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.58
1. Να συμπληρώσεις τα κενά με το σωστό αριθμητικό προσέχοντας το
γένος των ουσιαστικών.
 (4) ……………………… μέτρα  (13) …………………….. ημέρες
 (500) ……………………… κιλά  (200) …………………….. θεατές
 (1) ……………………… μπάλα  (600) …………………….. πρόβατα
2. Να συμπληρώσεις τα κενά των προτάσεων με το κατάλληλο απόλυτο
αριθμητικό.
 Κάθε χέρι έχει ………………….. δάχτυλα.
 Ο γλάρος έχει ………………….. φτερά.
 Το αυτοκίνητο έχει …………………………. ρόδες.
 Το δημοτικό σχολείο έχει …………………. τάξεις.
 Πριν από το είκοσι είναι ο αριθμός …………………………….. .
 Η λέξη «δημοτικό» έχει …………………………. γράμματα.
3. Να γράψεις τους αριθμούς με απόλυτα και με τακτικά αριθμητικά επίθετα.
αρ. απόλυτο αριθμητικό τακτικό αριθμητικό
12 δώδεκα δωδέκατος, -η, -ο
73 ______________________________ _______________________________
26 ______________________________ _______________________________
18 ______________________________ _______________________________
89 ______________________________ _______________________________
105 ______________________________ _______________________________
93 ______________________________ _______________________________
4. Να συμπληρώσεις τα κενά βάζοντας τους αριθμούς των παρενθέσεων
στο σωστό τύπο των αριθμητικών επιθέτων.
 Ακούσαμε τον ήχο μιας (1) σειρήνας.
 Πάνω στο θρανίο υπήρχαν οι τσάντες ………………………. (3) παιδιών.
 Η αδερφή μου είναι ………………………………. (19) ετών.
 Περίπου ………………………..(1.000) αστυνομικοί έχουν περικυκλώσει το
κτίριο.
 Σήμερα θα γίνει η κλήρωση για τις ……………………….. (4) ομάδες που θα
παίξουν στον τελικό.
 …………………(1) έτος έχει ………………………………………. (365) μέρες,
………………………… (4) εποχές και ……………………….(12) μήνες. Κάθε
εποχή έχει ………………………… (3) μήνες και κάθε μήνας έχει
……………………… (30) ή …………………………….. (31) ημέρες.
Αθανάσιος Παλάνης
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.59
ΕπαναληπτικάΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.60
ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΑ
Όλοι μια αγκαλιά
1. Να συμπληρώσεις τα κενά βάζοντας τους αριθμούς των παρενθέσεων στο
σωστό τύπο των αριθμητικών επιθέτων.
 Θέλω να μου δανείσεις (5) ………….…. ευρώ και θα σ’ τα επιστρέψω σε (3) ……………
μέρες.
 Στο συρτάρι μου έχω (54) …………………………..…………….. αυτοκόλλητα.
 Ο πατέρας μου είναι (3) ……………………….…………….. στη σειρά για το ταμείο.
 Η μαμά μού είπε να της φέρω (1) ………………..……. κιλό ψωμί.
 Η εκκλησία είναι το (6) ……………………………… κτίριο που θα συναντήσεις
πηγαίνοντας για το σχολείο.
 Αγόρασα (6) ……………………….. τετράδια, (4) ….…………………. μολύβια και (1)
…………………. γόμα από το βιβλιοπωλείο.
 Είναι το (7) ………………………….. διαγώνισμα Ιστορίας και το (9) ………………………….
διαγώνισμα Μαθηματικών που γράφουμε φέτος.
2. Να συμπληρώσεις τις παρακάτω προτάσεις με το κατάλληλο επιφώνημα, από
αυτά που βρίσκονται στην παρένθεση. (ποπό!, χα χά!, άιντε!, μπράβο!, ουφ!,
στοπ!, μπα!, οχ!, χμ!, αλίμονο!).
 ………….. πολύ ωραία τα κατάφερες!
 ………….. τι συμφορά είναι αυτή!
 ………….. άκουσες τι έγινε;
 ………….. δε νομίζω ότι έχεις δίκιο.
 ………….. είναι κι ο Νίκος μαζί σου;
 ………….. θα ξεκινήσετε καμιά φορά;
 ………….. πολύ αστείο αυτό που είπες.
 ………….. να βάλουμε ένα χεράκι όλοι μαζί.
 ………….. μην προχωράτε άλλο.
 ………….. με τσίμπησε ένα κουνούπι.
3. Συμπλήρωσε τον πίνακα βάζοντας και το πρόσωπο μπροστά από κάθε ρήμα.
ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ
εσύ έβλεπες
ανοίξαμε
απλώνετε
χάζευε
ανεβαίνεις
μάθατε
χόρευαν
πηγαίνει
ONOMA:________________
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:___________
Η τάξη της κυρίας ΓεωργίαςΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.61
4. Γράψε ξανά τις προτάσεις στους χρόνους που σου δίνονται.
 Ο Νίκος ήρθε στις τρεις το μεσημέρι.
Εξακ.Μέλ:……………………………………………………………………………………………………………………
Στιγμ.Μέλ:…………………………………………………………………………………………………………………………
Συντελεσμ. Μέλ: ……………………………………………………………………………………………………………
 Ο Αντώνης και ο Παύλος έχουν γενέθλια τα Χριστούγεννα.
Εξακ.Μέλ:……………………………………………………………………………………………………………………
Στιγμ.Μέλ:…………………………………………………………………………………………………………………………
Συντελεσμ. Μέλ: ……………………………………………………………………………………………………………
 Καθάρισα την αυλή και πέταξα τη σπασμένη καρέκλα.
Εξακ.Μέλ:……………………………………………………………………………………………………………………
Στιγμ.Μέλ:…………………………………………………………………………………………………………………………
Συντελεσμ. Μέλ: ……………………………………………………………………………………………………………
5. Να συμπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων, βάζοντας τα επίθετα
της παρένθεσης στο κατάλληλο γένος, αριθμό και την κατάλληλη πτώση.
(ωραίος, επιπόλαιος, σπουδαίος, κεφαλαίος, γενναίος, ωραίος, τελευταίος)
 Όταν γράφουμε με ……………….……… γράμματα, δε βάζουμε τόνους.
 Η δασκάλα θαύμαζε τις ………………….……..ζωγραφιές των παιδιών της τάξης.
 Οι ……………….……….μαθητές κάνουν κάτι γρήγορα και ύστερα σκέφτονται, αν αυτό
που έκαναν ήταν σωστό.
 Η Μαρία διαβάζει σε ένα βιβλίο τις πιο ……………………… ανακαλύψεις του
ανθρώπου, ως σήμερα.
 Το λεωφορείο ξεκίνησε μόλις ανέβηκε και ο ………………………….. επιβάτης.
 Αγόρασε τα πιο ………………………… λουλούδια που βρήκε στο μεγαλύτερο
ανθοπωλείο της πόλης.
 Οι …………………… Έλληνες στρατιώτες, έδωσαν τη ζωή τους για την πατρίδα κι
έγραψαν το έπος του 1940.
6. Να γράψεις με μια σύνθετη λέξη, που να έχει β΄ συνθετικό τη λέξη φίλος, πώς λέγεται
αυτός που αγαπάει:
ταβιβλία  βιβλιόφιλος τοποδόσφαιρο  ……………………
τηνειρήνη  …………………………… τουςΆγγλους  ………..................
τοθέατρο  …………………………… ταζώα  ……………………..
τημουσική  …………………………… τονκινηματογράφο  ……………………..
Η τάξη της κυρίας ΓεωργίαςΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.62
ΓΡΑΠΤΗ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ
ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΑ
«ΟΛΟΙ ΜΙΑ ΑΓΚΑΛΙΑ»
1.  Ακούω και γράφω:
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………
2. Διόρθωσε τα λάθη στις παρακάτω λέξεις:
μαθένω  δουλέβω 
τελιόνο  ειρείνι 
κινδινέβο  χορέβω 
3. Να βρεις ποιων οργανισμών είναι τα παρακάτω αρχικά:
 Ο.Τ.Ε.
…………………………………………………………………………………
 Δ.Ε.Η.
…………………………………………………………………………………
 ΕΛ.ΤΑ.
…………………………………………………………………………………
 Κ.Ε.Π.
…………………………………………………………………………………
 Ο.Σ.Ε.
…………………………………………………………………………………
Όνομα______________
Επώνυμο____________
Ημερομηνία_________
Βαθμός __/100
Φώτης Στάμος
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.63
4. Γράφω με λέξεις τα παρακάτω αριθμητικά:
ΑΠΟΛΥΤΑ ΤΑΚΤΙΚΑ
8 1ος
9 5ος
10 6ος
90 9ος
400 12ος
1000 20ος
5. Πώς λέγεται αυτός που δεν έχει:
6. Ποιες είναι οι ευχές μου για έναν καλύτερο κόσμο;
 Θα ήθελα _______________________________________________________
 Μακάρι ________________________________________________________
 Εύχομαι ________________________________________________________
ψυχή  οσμή 
όρεξη  νοστιμιά 
όπλο  επάγγελμα 
υπομονή  κέφι 
Φώτης Στάμος
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.64
 Ποια είναι κατά τη γνώμη σου τα σοβαρότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα
παιδιά;
................................................................
................................................................
................................................................
................................................................
................................................................
................................................................
................................................................
................................................................
................................................................
................................................................
................................................................
................................................................
................................................................
................................................................
................................................................
................................................................
................................................................
ΔΑΣΚΑΛΟΣ:
ΣΤΑΜΟΣ ΦΩΤΗΣ
Ποιες είναι οι
αιτίες; Πώς
δημιουργήθηκαν;
Με ποιους
τρόπους μπορώ
να βοηθήσω;
Τι μπορεί να
γίνει για να
λυθούν;
Ποια είναι τα
σοβαρότερα
προβλήματα ;
Φώτης Στάμος
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.65
Όνομα:..............................................................................................................................................
Ημερομθνία:......................................................................................................................................
1. Ακοφω και γράφω
2. Να κλίνεισ το ρθμα μυρίζω ςτουσ παρακάτω χρόνουσ
Ενεςτϊτασ Παρατατικόσ Αόριςτοσ Εξ. Μέλ. Στιγμ. Μέλ.
3. Να ςυμπληρϊςετε τα κενά των παρακάτω προτάςεων με τα αντίςτοιχα τακτικά
αριιμητικά επίιετα
 Φζτοσ πθγαίνω ςτθν (3)____________τάξθ.
 Κάκομαι ςτο (1) ____________κρανίο, γιατί δεν βλζπω καλά ςτον πίνακα.
 Ο Ιοφνιοσ είναι ο (6)_____________ μινασ του χρόνου.
 Στουσ αγώνεσ του ςτίβου βγικα (2)____________
 Το προθγοφμενο Σάββατο ζκανα το (1) __________ μπάνιο ςτθ κάλαςςα.
4. Να ςυμπληρϊςετε τα κενά των παρακάτω λέξεων, προςέχοντασ την οριογραφία τουσ.
Μακ__νω, κινδυν__ω, ζ__ατοσ, ς__ςμόσ, ενεν__ντα, ρά__ω φτώχ__α, υ__οκετώ,
αρρωςτ__νω, περιμ__νω, δουλ__ω, τελει__νω, χορ__ω, αςκζν__α, μάντ__ςςα,
οπωροπωλ__ο, ςχολ__ο, λφκ__ο, γυμνάς__ο, ςυ__ετζχω, ε__ιακόςια, οχτ__, πα__ω
emathima.gr
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.66
5. Να γράψετε τα τακτικά, τα πολλαπλαςιαςτικά και τα αναλογικά των αριιμητικϊν
επιιέτων
Απόλυτα Τακτικά Πολλαπλαςιαςτικά Αναλογικά
τρία τρίτοσ τριπλόσ τριπλάςιοσ
εννιά
δώδεκα
είκοςι
εφτά
εκατό
τζςςερα
6. Να κάνεισ χρονικθ αντικατάςταςη ςτα παρακάτω ρθματα
Ενεςτώτασ τρζχει
Παρατατικόσ ζπινα
Αόριςτοσ δάγκωςε
Εξ. Μζλ. Θα δανείηεισ
Στιγμ. Μζλ. Θα δοφμε
7. Να ςχηματίςετε οικογένειεσ λέξεων
emathima.gr
γείτονασ τθλζφωνοοίκοσ
________________
________________
________________
________________
________________
________________
___
________________
________________
________________
________________
________________
_____
________________
________________
________________
________________
________________
_____________
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.67
1. Να συμπληρώσεις τα κενά βάζοντας τους αριθμούς των παρενθέσεων στο σωστό
τύπο των αριθμητικών επιθέτων.
 Θέλω να μου δανείσεις (5) …………. ευρώ και θα σ’ τα επιστρέψω σε (3) …………… μέρες.
 Στο συρτάρι μου έχω (54) …………………………………….. αυτοκόλλητα.
 Ο πατέρας μου είναι (3) …………………………….. στη σειρά για το ταμείο.
 Η μαμά μού είπε να της φέρω (1) ……………. κιλό ψωμί.
 Η εκκλησία είναι το (6) ………………………… κτίριο που θα συναντήσεις πηγαίνοντας για το
σχολείο.
 Αγόρασα (6) ………………….. τετράδια, (4) ……………………. μολύβια και (1) ………………….
γόμα από το βιβλιοπωλείο.
 Είναι το (7) ………………………….. διαγώνισμα Ιστορίας και το (9) ………………………….
διαγώνισμα Μαθηματικών που γράφουμε φέτος.
2. Να συμπληρώσεις τις παρακάτω προτάσεις με το κατάλληλο επιφώνημα, από αυτά
που βρίσκονται στην παρένθεση. (ποπό!, χα χά!, άιντε!, μπράβο!, ουφ!, στοπ!,
μπα!, οχ!, χμ!, αλίμονο!).
• ………….. πολύ ωραία τα κατάφερες!
• ………….. τι συμφορά είναι αυτή!
• ………….. άκουσες τι έγινε;
• ………….. δε νομίζω ότι έχεις δίκιο.
• ………….. είναι κι ο Νίκος μαζί σου;
• ………….. θα ξεκινήσετε καμιά φορά;
• ………….. πολύ αστείο αυτό που είπες.
• ………….. να βάλουμε ένα χεράκι όλοι μαζί.
• ………….. μην προχωράτε άλλο.
• ………….. με τσίμπησε ένα κουνούπι.
3. Συμπλήρωσε τον πίνακα βάζοντας και το πρόσωπο μπροστά από κάθε ρήμα.
ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ
έβλεπες
ανοίξαμε
απλώνετε
χάζευε
ανεβαίνεις
μάθατε
χόρευαν
πηγαίνει
Όνομα_____________
Επώνυμο___________
Αθανάσιος Παλάνης
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.68
4. Γράψε ξανά τις προτάσεις στους χρόνους που σου δίνονται.
 Ο Νίκος ήρθε στις τρεις το μεσημέρι.
Εξακολ. Μέλλ:…………………………………………………………………………………………………………………………………
Στιγμ. Μέλλ:……………………………………………………………………………………………………………………………………
Συντελεσμ. Μέλλ: ………………………………………………………………………………………………………………………
 Ο Αντώνης και ο Παύλος έχουν γενέθλια τα Χριστούγεννα.
Εξακολ. Μέλλ:…………………………………………………………………………………………………………………………………
Στιγμ. Μέλλ:……………………………………………………………………………………………………………………………………
Συντελεσμ. Μέλλ: ………………………………………………………………………………………………………………………
 Καθάρισα την αυλή και πέταξα τη σπασμένη καρέκλα.
Εξακολ. Μέλλ:…………………………………………………………………………………………………………………………………
Στιγμ. Μέλλ:……………………………………………………………………………………………………………………………………
Συντελεσμ. Μέλλ: ………………………………………………………………………………………………………………………
5. Να συμπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων, βάζοντας τα επίθετα
της παρένθεσης στο κατάλληλο γένος, αριθμό και την κατάλληλη πτώση.
(ωραίος επιπόλαιος, σπουδαίος, κεφαλαίος, γενναίος, ωραίος, τελευταίος, ακέραιος)
 Όταν γράφουμε με …………….……… γράμματα, δε βάζουμε τόνους.
 Η δασκάλα θαύμαζε τις ………….……..ζωγραφιές των παιδιών της τάξης.
 Οι …………………….μαθητές κάνουν κάτι γρήγορα και ύστερα σκέφτονται, αν αυτό
που έκαναν ήταν σωστό.
 Η Μαρία διαβάζει σε ένα βιβλίο τις πιο ………………… ανακαλύψεις του ανθρώπου,
ως σήμερα.
 Το λεωφορείο ξεκίνησε μόλις ανέβηκε και ο …………………….. επιβάτης.
 Αγόρασε τα πιο ………………… λουλούδια που βρήκε στο μεγαλύτερο ανθοπωλείο της
πόλης.
 Οι …………………… Έλληνες στρατιώτες, έδωσαν τη ζωή τους για την πατρίδα κι
έγραψαν το έπος του 1940.
 Οι πρώτοι αριθμοί που μαθαίνει ένας μαθητής στο σχολείο, είναι οι …………………..
αριθμοί.
6. Να γράψεις με μια σύνθετη λέξη, που να έχει β΄ συνθετικό τη λέξη φίλος, πώς λέγεται
αυτός που αγαπάει:
 ταβιβλία  βιβλιόφιλος  το ποδόσφαιρο
 …………………
 τηνειρήνη  …………………………… 
τουςΆγγλους  ………..................
Αθανάσιος Παλάνης
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.69
 τοθέατρο  …………………………… 
ταζώα  …………………
 τημουσική  ……………………………
Αθανάσιος Παλάνης
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.70
Επαναληπτικές ασκήσεις στη Γλώσσα για την 3.3 ενότητα Γ'
Δημοτικού (Όλοι μαζί μια αγκαλιά).
1. Ακούω και γράφω:
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
2. Διόρθωσε τα λάθη στις παρακάτω λέξεις:
μαθένω δουλέβω
τελιόνο ειρείνι
κινδινέβο χορέβω
3. Να βρεις ποιων οργανισμών είναι τα παρακάτω αρχικά:
Ο.Τ.Ε. …………………………………………………………………………………
Δ.Ε.Η. …………………………………………………………………………………
ΕΛ.ΤΑ. …………………………………………………………………………………
Κ.Ε.Π. …………………………………………………………………………………
Ο.Σ.Ε. …………………………………………………………………………………
4. Γράφω με λέξεις τα παρακάτω αριθμητικά:
ΑΠΟΛΥΤΑ ΤΑΚΤΙΚΑ
8 1ος
9 5ος
10 6ος
90 9ος
400 12ος
1000 20ος
Πηγή: http://e-didaskalia.blogspot.gr/
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.71
5. Πώς λέγεται αυτός που δεν έχει:
6. Ποιες είναι οι ευχές μου για έναν καλύτερο κόσμο;
Θα ήθελα _______________________________________________________
Μακάρι ________________________________________________________
Εύχομαι ________________________________________________________
7. Να συμπληρώσεις τα κενά βάζοντας τους αριθμούς των
παρενθέσεων στο σωστό τύπο των αριθμητικών επιθέτων.
Θέλω να μου δανείσεις (5) …………. ευρώ και θα σ’ τα
επιστρέψω σε (3) …………… μέρες.
Στο συρτάρι μου έχω (54) ……………………………………..
αυτοκόλλητα.
Ο πατέρας μου είναι (3) …………………………….. στη σειρά για το
ταμείο.
Η μαμά μού είπε να της φέρω (1) ……………. κιλό ψωμί.
Η εκκλησία είναι το (6) ………………………… κτίριο που θα
συναντήσεις πηγαίνοντας για το σχολείο.
Αγόρασα (6) ………………….. τετράδια, (4) …………………….
μολύβια και (1) …………………. γόμα από το βιβλιοπωλείο.
Είναι το (7) ………………………….. διαγώνισμα Ιστορίας και το (9)
…………………………. διαγώνισμα Μαθηματικών που γράφουμε
φέτος.
ψυχή οσμή
όρεξη νοστιμιά
όπλο επάγγελμα
υπομονή κέφι
Πηγή: http://e-didaskalia.blogspot.gr/
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.72
8. Να συμπληρώσεις τις παρακάτω προτάσεις με το
κατάλληλο επιφώνημα, από αυτά που βρίσκονται στην
παρένθεση. (ποπό!, χα χά!, άιντε!, μπράβο!, ουφ!, στοπ!,
μπα!, οχ!, χμ!,
αλίμονο!).
• ………….. πολύ ωραία τα
κατάφερες!
• ………….. τι συμφορά είναι
αυτή!
• ………….. άκουσες τι
έγινε;
• ………….. δε νομίζω ότι έχεις
δίκιο.
• ………….. είναι κι ο Νίκος μαζί
σου;
• ………….. θα ξεκινήσετε καμιά
φορά;
• ………….. πολύ αστείο αυτό που
είπες.
• ………….. να βάλουμε ένα χεράκι όλοι
μαζί.
• ………….. μην προχωράτε
άλλο.
• ………….. με τσίμπησε ένα κουνούπι.
9. Συμπλήρωσε τον πίνακα βάζοντας και το πρόσωπο
μπροστά από κάθε ρήμα.
Πηγή: http://e-didaskalia.blogspot.gr/
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.73
ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ
έβλεπες
ανοίξαμε
απλώνετε
χάζευε
ανεβαίνεις
μάθατε
χόρευαν
πηγαίνει
10. Γράψε ξανά τις προτάσεις στους χρόνους που σου
δίνονται.
Ο Νίκος ήρθε στις τρεις το μεσημέρι.
Εξακολ.
Μέλλ:………………………………………………………………………………………………………………
…………………
Στιγμ.
Μέλλ:………………………………………………………………………………………………………………
……………………
Συντελεσμ. Μέλλ:
………………………………………………………………………………………………………………………
Πηγή: http://e-didaskalia.blogspot.gr/
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.74
Ο Αντώνης και ο Παύλος έχουν γενέθλια τα Χριστούγεννα.
Εξακολ.
Μέλλ:………………………………………………………………………………………………………………
…………………
Στιγμ.
Μέλλ:………………………………………………………………………………………………………………
……………………
Συντελεσμ. Μέλλ:
………………………………………………………………………………………………………………………
Καθάρισα την αυλή και πέταξα τη σπασμένη καρέκλα.
Εξακολ.
Μέλλ:………………………………………………………………………………………………………………
…………………
Στιγμ.
Μέλλ:………………………………………………………………………………………………………………
……………………
Συντελεσμ. Μέλλ:
………………………………………………………………………………………………………………………
Πηγή: http://e-didaskalia.blogspot.gr/
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.75
11. Να συμπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων,
βάζοντας τα επίθετα της παρένθεσης στο κατάλληλο γένος,
αριθμό και την κατάλληλη πτώση.
(ωραίος επιπόλαιος, σπουδαίος, κεφαλαίος, γενναίος, ωραίος,
τελευταίος, ακέραιος)
Όταν γράφουμε με …………….……… γράμματα, δε βάζουμε
τόνους.
Η δασκάλα θαύμαζε τις ………….……..ζωγραφιές των παιδιών
της τάξης.
Οι …………………….μαθητές κάνουν κάτι γρήγορα και ύστερα
σκέφτονται, αν αυτό που έκαναν ήταν
σωστό.
Η Μαρία διαβάζει σε ένα βιβλίο τις πιο …………………
ανακαλύψεις του ανθρώπου, ως
σήμερα.
Το λεωφορείο ξεκίνησε μόλις ανέβηκε και ο ……………………..
επιβάτης.
Αγόρασε τα πιο ………………… λουλούδια που βρήκε στο
μεγαλύτερο ανθοπωλείο της
πόλης.
Οι …………………… Έλληνες στρατιώτες, έδωσαν τη ζωή τους
για την πατρίδα κι έγραψαν το έπος του
1940.
Οι πρώτοι αριθμοί που μαθαίνει ένας μαθητής στο σχολείο, είναι οι
………………….. αριθμοί.
Πηγή: http://e-didaskalia.blogspot.gr/
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.76
12. Να γράψεις με μια σύνθετη λέξη, που να έχει β΄ συνθετικό τη
λέξη φίλος, πώς λέγεται αυτός που αγαπάει:
τα βιβλία  βιβλιόφιλος 
το ποδόσφαιρο  …………………
την ειρήνη  …………………………… 
τους Άγγλους  ………..................
το θέατρο  …………………………… 
τα ζώα  …………………
τη μουσική  ……………………………
13. Ποια είναι κατά τη γνώμη σου τα σοβαρότερα προβλήματα
που αντιμετωπίζουν τα παιδιά στην Αφρική;
Ποια είναι τα σοβαρότερα προβλήματα ;
Ποιες είναι οι αιτίες; Πώς δημιουργήθηκαν;
Με ποιους τρόπους μπορώ να βοηθήσω;
Τι μπορεί να γίνει για να λυθούν;
.................................................................................
.................................................................................
.................................................................................
.................................................................................
.................................................................................
.................................................................................
.................................................................................
.................................................................................
Πηγή: http://e-didaskalia.blogspot.gr/
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.77
Καλό
καλοκαίρι!
Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.78

Γλώσσα Γ΄. Επανάληψη 13ης ενότητας: ΄΄ Όλοι μια αγκαλιά΄΄

  • 1.
    Επιμέλεια: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr/ ΓλώσσαΓ΄- Επανάληψη 13ης Ενότητας: ΄΄ Όλοι μια αγκαλιά ΄΄  Θεωρία - Γραμματική  Φύλλα εργασιών των μαθημάτων  Επαναληπτικά Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.1
  • 2.
    www.PageBorders.net ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Θεωρία - Γραμματικήσελ. 3 - 37 Φύλλα εργασιών σελ. 38 - 59 Επαναληπτικά σελ. 60 - 78 Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.2
  • 3.
    ΓραμματικήΕπιμέλεια επανάληψης: ΧρήστοςΧαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.3
  • 4.
    Γραμματική και ΣυντακτικόΓ’ Δημοτικού ανά ενότητα - Παρασκευή Αντωνίου 44 ΕΕννόόττηητταα 1111ηη:: ««ΌΌλλοοιι μμιιαα ααγγκκααλλιιάά»» Αριθμητικά επίθετα: απόλυτα και τακτικά...............................................................44 Αντίθετες λέξεις.......................................................................................................15 Σύνθετες λέξεις........................................................................................................16 Αρκτικόλεξα ............................................................................................................27 Επαυξημένες προτάσεις...........................................................................................33 ΑΑρριιθθμμηηττιικκάά ΕΕππίίθθεετταα Τα επίθετα που φανερώνουν αριθμούς λέγονται αριθμητικά. Τα αριθμητικά επίθετα ανάλογα με τη σημασία τους χωρίζονται σε απόλυτα και τακτικά αριθμητικά. ΑΑππόόλλυυτταα ΑΑρριιθθμμηηττιικκάά Τα απόλυτα αριθμητικά φανερώνουν ένα συγκεκριμένο πλήθος από πρόσωπα, ζώα ή πράγματα. πχ: δύο γάτες, επτά μολύβια, δεκατρία τετράδια ΤΤαακκττιικκάά ΑΑρριιθθμμηηττιικκάά Τα τακτικά αριθμητικά επίθετα φανερώνουν τη σειρά, δηλαδή τη θέση που έχει το ουσιαστικό για το οποίο γίνεται λόγος. πχ: Ο Γιάννης ήρθε πρώτος στον αγώνα στίβου. Το βιβλίο που ψάχνεις είναι στο τρίτο ράφι. Μένω στον πέμπτο όροφο της πολυκατοικίας. Πίνακας απόλυτων και τακτικών αριθμητικών Αριθμοί Απόλυτα Αριθμητικά Τακτικά Αριθμητικά 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ένας, μία (μια), ένα δύο τρία τέσσερις, τέσσερα πέντε έξι εφτά, (επτά) οχτώ (οκτώ) εννέα, εννιά δέκα έντεκα δώδεκα πρώτος, -η, -ο δεύτερος, -η, -ο τρίτος, -η, -ο τέταρτος, -η, -ο πέμπτος, -η, -ο έκτος, -η, -ο έβδομος, -η, -ο όγδοος, -η, -ο ένατος, -η, -ο δέκατος, -η, -ο ενδέκατος,-η, -ο / εντέκατος,-η, -ο δωδέκατος, -η, -ο Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.4
  • 5.
    Γραμματική και ΣυντακτικόΓ’ Δημοτικού ανά ενότητα - Παρασκευή Αντωνίου 45 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 30 40 50 60 70 80 90 100 101 102 200 300 400 500 600 700 800 900 1.000 2.000 δεκατρείς, δεκατρία δεκατέσσερις, δεκατέσσερα δεκαπέντε δεκαέξι (δεκάξι) δεκαεφτά (δεκαεπτά) δεκαοχτώ (δεκαοκτώ) δεκαεννέα (δεκαεννιά) είκοσι είκοσι ένας, είκοσι μία, είκοσι ένα είκοσι δύο τριάντα σαράντα πενήντα εξήντα εβδομήντα ογδόντα ενενήντα εκατό εκατόν ένα, εκατό μία, εκατόν ένα εκατό δύο διακόσιοι, -ες, -α τριακόσιοι, -ες, -α τετρακόσιοι, -ες, -α πεντακόσιοι, -ες, -α εξακόσιοι, -ες, -α εφτακόσιοι, -ες, -α οχτακόσιοι, -ες, -α εννιακόσιοι, -ες, -α χίλιοι, χίλιες, χίλια δύο χιλιάδες δέκατος τρίτος, -η, -ο δέκατος τέταρτος, -η, -ο δέκατος πέμπτος, -η, -ο δέκατος έκτος, -η, -ο δέκατος έβδομος, -η, -ο δέκατος όγδοος, -η, -ο δέκατος ένατος, -η, -ο εικοστός, -ή, -ό εικοστός πρώτος, -η, -ο εικοστός δεύτερος, -η, -ο τριακοστός, -ή, -ό τεσσαρακοστός, -ή, -ό πεντηκοστός, -ή, -ό εξηκοστός, -ή, -ό εβδομηκοστός, -ή, ό ογδοηκοστός, -ή, -ό ενενηκοστός, -ή,-ό εκατοστός, -ή, ό εκατοστός πρώτος, -η, -ο εκατοστός δεύτερος, -η, -ο διακοσιοστός, -ή, ό τριακοσιοστός, -ή, -ό τετρακοσιοστός, -ή, -ό πεντακοσιοστός, -ή, -ό εξακοσιοστός, -ή, -ό εφτακοσιοστός, -ή, -ό οχτακοσιοστός, -ή, -ό εννιακοσιοστός, -ή, -ό χιλιοστός, -ή, -ό δισχιλιοστός, -ή, -ό Προσοχή:  Τα απόλυτα αριθμητικά από το 13 ως το 19 γράφονται με μία λέξη. πχ: δεκατρία, δεκαέξι  Το απόλυτο αριθμητικό εννέα (εννιά) γράφεται με δύο -ν-, καθώς και όλες οι λέξεις που περιέχουν μέσα τους ολόκληρη τη λέξη εννέα (εννιά). Πχ: δεκαεννέα, εννιακόσια, εννιακοσιοστός. Εξαιρούνται και γράφονται με ένα -ν- τα αριθμητικά ένατος, ενενήντα, ενενηκοστός. Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.5
  • 6.
    93 π.χ. σχολείο, γραφείο,κουρείο, νοσοκοµείο, ιατρείο, µαγειρείο Επίσης, µε ει γράφονται και τα ουδέτερα ουσιαστικά που δηλώνουν την αρχή, την υπηρεσία και τα πρόσωπα που την αποτελούν. π.χ. αρχηγείο, διδασκαλείο, εφετείο, λιµεναρχείο, στρατοδικείο, σωµατείο Ε ξ α ι ρ ο ύ ν τ α ι και δε γράφονται µε ει, αν και τονίζονται στην παραλήγουσα, τα ουσιαστικά κρύο, πλοίο, βιβλίο, θρανίο, θηρίο κ.ά. Ασκήσεις 1. Να γράψεις πώς λέγεται το µέρος που: α) πωλούνται ψητά : ………………………………………….. β) πωλούνται άνθη: ………………………………………….. γ) πωλούνται δίσκοι: ………………………………………….. 2. Να συµπληρώσεις τα κενά των λέξεων µε ει, οι, ι και να βάλεις τόνο. α) ξενοδοχ……ο, β) οδοντιατρ……ο γ) θηρ……ο δ) θραν……ο ε) βρεφοκοµ……ο στ) πλ……ο ζ) τυροκοµ……ο η) πανδοχ……ο ΒΒΒοοοηηηθθθάάάµµµεεε νννααα γγγίίίνννεεειιι κκκαααλλλύύύτττεεερρροοοςςς οοο κκκόόόσσσµµµοοοςςς µµµαααςςς Αρκτικόλεξα βλέπε σελ. 62 ΗΗΗ πππτττήήήσσσηηη τττωωωννν γγγεεερρρααανννώώώννν Αριθµητικά επίθετα Τα επίθετα που φανερώνουν αριθµούς λέγονται αριθµητικά. Τα αριθµητικά επίθετα ανάλογα µε τη σηµασία τους χωρίζονται σε απόλυτα, τακτικά, πολλαπλασιαστικά και αναλογικά. mgavala Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.6
  • 7.
    94 Απόλυτα αριθµητικά Τα απόλυτααριθµητικά επίθετα φανερώνουν ένα συγκεκριµένο πλήθος από πρόσωπα, ζώα ή πράγµατα. π.χ. δύο γυναίκες, πέντε παιδιά, δεκατρία βιβλία Όλοι οι αριθµοί είναι απόλυτα αριθµητικά επίθετα. Το αριθµητικό ένα κλίνεται και στα τρία γένη αλλά µόνο στον ενικό αριθµό, ενώ τα αριθµητικά τρία και τέσσερα κλίνονται µόνο στον πληθυντικό αριθµό και στις πτώσεις ονοµαστική, γενική και αιτιατική. Τα αριθµητικά τρία και τέσσερα χρησιµοποιούν τους ίδιους τύπους για το αρσενικό και το θηλυκό. Τα απόλυτα αριθµητικά δύο ή δυο και από το πέντε µέχρι το εκατό δεν κλίνονται, αλλά διατηρούν τον ίδιο τύπο σε όλα τα γένη και σε όλες τις πτώσεις. π.χ. οι εκατό άνδρες, των εκατό ανδρών, τα εκατό παιδιά Τα απόλυτα αριθµητικά που δηλώνουν εκατοντάδες (π.χ. διακόσια, τρακόσια κλπ.) έχουν τρία γένη και κλίνονται µόνο στον πληθυντικό αριθµό όπως τα αντίστοιχα µε αυτά επίθετα. π.χ. διακόσιοι – διακόσιες – διακόσια χίλιοι – χίλιες – χίλια ένας αρσενικό θηλυκό ουδέτερο ονοµαστική ένας µια, µια ένα γενική ενός µιας ενός αιτιατική ένα(ν) µία, µια ένα τρεις, τέσσερις αρσενικό και θηλυκό ουδέτερο ονοµαστική τρεις τέσσερις τρία τέσσερα γενική τριών τεσσάρων τριών τεσσάρων αιτιατική τρεις τέσσερις τρία τέσσερα mgavala Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.7
  • 8.
    95 Τι να προσέξωστην ορθογραφία!!! Το αριθµητικό ένας κρατάει το τελικό –ν στην αιτιατική πτώση του αρσενικού όταν η επόµενη λέξη αρχίζει από φωνήεν ή από κ, π, τ, ξ, ψ, µπ, ντ, γκ, τσ, τζ. π.χ. έναν άνδρα, έναν πιγκουίνο αλλά ένα σκύλο Τακτικά αριθµητικά Τα τακτικά αριθµητικά επίθετα φανερώνουν τη σειρά, δηλαδή τη θέση που έχει το ουσιαστικό για το οποίο γίνεται λόγος. π.χ. Το βιβλίο που ψάχνεις είναι στο δεύτερο ράφι. Τα τακτικά αριθµητικά επίθετα έχουν τρία γένη, τελειώνουν σε –ος, -η, -ο και κλίνονται όπως τα επίθετα σε –ος, -η, -ο. Τα τακτικά αριθµητικά τονίζονται όπως τα αντίστοιχα επίθετα, δηλαδή όπου τονίζεται η ονοµαστική του αρσενικού του ενικού αριθµού. π.χ. ο τρίτος, η Τρίτη, το τρίτο Πίνακας απόλυτων και τακτικών αριθµητικών Αριθµοί Απόλυτα αριθµητικά Τακτικά αριθµητικά 1 ένας, µία (µια), ένα πρώτος –η –ο 2 δύο (δυο) δεύτερος –η –ο 3 τρεις, τρία τρίτος –η –ο 4 τέσσερις, τέσσερα τέταρτος –η –ο 5 πέντε πέµπτος –η –ο 6 έξι έκτος –η –ο 7 εφτά (επτά) έβδοµος –η –ο 8 οχτώ (οκτώ) όγδοος –η –ο 9 εννέα, εννιά ένατος –η –ο 10 δέκα δέκατος –η –ο 11 έντεκα εντέκατος –η –ο 12 δώδεκα δωδέκατος –η –ο 13 δεκατρείς, δεκατρία δέκατος τρίτος –η –ο 14 δεκατέσσερις, δεκατέσσερα δέκατος τέταρτος –η –ο mgavala Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.8
  • 9.
    96 15 δεκαπέντε δέκατοςπέµπτος –η –ο 16 δεκαέξι (δεκάξι) δέκατος έκτος –η –ο 17 δεκαεφτά (δεκαεπτά) δέκατος έβδοµος –η –ο 18 δεκαοχτώ (δεκαοκτώ) δέκατος όγδοος –η –ο 19 δεκαεννέα (δεκαεννιά) δέκατος ένατος –η –ο 20 είκοσι εικοστός –ή –ό 21 είκοσι ένας, είκοσι µία, είκοσι ένα εικοστός πρώτος –η –ο 22 είκοσι δύο εικοστός δεύτερος –η –ο 30 τριάντα τριακοστός ή –ό 40 σαράντα τεσσαρακοστός –ή –ό 50 πενήντα πεντηκοστός –ή –ό 60 εξήντα εξηκοστός –ή –ό 70 εβδοµήντα εβδοµηκοστός ή –ό 80 ογδόντα ογδοηκοστός –ή –ό 90 ενενήντα ενενηκοστός –ή –ό 100 εκατό εκατοστός –ή –ό 101 εκατόν ένας, εκατό µία, εκατόν ένα εκατοστός πρώτος –η –ο 102 εκατό δύο εκατοστός δεύτερος –ή –ό 200 διακόσιοι –ες –α διακοσιοστός –ή –ό 300 τριακόσιοι –ες –α τριακοσιοστός –ή -ό 400 τετρακόσιοι –ες –α τετρακοσιοστός –ή –ό 500 πεντακόσιοι –ες –α πεντακοσιοστός –ή –ό 600 εξακόσιοι –ες –α εξακοσιοστός –ή –ό 700 εφτακόσιοι –ες –α εφτακοσιοστός –ή –ό 800 οχτακόσιοι –ες –α οχτακοσιοστός –ή –ό 900 εννιακόσιοι –ες –α εννιακοσιοστός –ή –ό 1.000 χίλιοι, χίλιες, χίλια χιλιοστός –ή –ό 2.000 δύο χιλιάδες δισχιλιοστός –ή –ό 10.000 δέκα χιλιάδες δεκακισχιλιοστός – ή – ό 100.000 εκατό χιλιάδες εκατοντακισχιλιοστός –ή –ό 1.000.000 ένα εκατοµµύριο εκατοµµυριοστός –ή –ό 1.000.000.000 ένα δισεκατοµµύριο δισεκατοµµυριοστός –ή –ό mgavala Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.9
  • 10.
    97 Τι να προσέξωστην ορθογραφία!!! Τα απόλυτα αριθµητικά από το 13 ως το 19 γράφονται µε µία λέξη. π.χ. δεκατρία, δεκαπέντε, δεκαοχτώ Τα απόλυτα αριθµητικά από το 21 και πέρα γράφονται σε χωριστές λέξεις. π.χ. είκοσι πέντε, εξήντα τρία, εκατόν πενήντα ένα Τα τακτικά αριθµητικά από το 13 και πέρα γράφονται σε χωριστές λέξεις. π.χ. δέκατος τρίτος, εκατοστός πρώτος Το απόλυτο αριθµητικό εννέα ή εννιά γράφεται νε δύο ν, καθώς και όλες οι σύνθετες λέξεις που περιέχουν µέσα τους ολόκληρη τη λέξη εννέα ή εννιά. π.χ. δεκαεννέα, εννιακόσια Προσοχή !! Γράφονται µε ένα ν τα αριθµητικά ένατος, ενενηκοστός, ενενήντα κλπ. Τα απόλυτα αριθµητικά δύο και τρεις, όταν µπαίνουν ως α΄ συνθετικό σε σύνθετες λέξεις, αλλάζουν το υ και το ει αντίστοιχα και το µετατρέπουν σε ι. π.χ. δύο + συλλαβή = δισύλλαβη Ε ξ α ι ρ ο ύ ν τ α ι και κρατάνε το υ οι λέξεις δυάδα, δυάρι κ.ά. Τα απόλυτα αριθµητικά τέσσερις και τέσσερα, όταν µπαίνουν ως α΄ συνθετικό σε σύνθετες λέξεις γίνονται τατρά- . π.χ. τέσσερις + γωνίες = τετράγωνο τέσσερα + πόδια = τετράποδο Αν θέλουµε να γράψουµε µε συντοµία ένα τακτικό αριθµητικό επίθετο, γράφουµε τον αριθµό στον οποίο αντιστοιχεί και πάνω δεξιά του αριθµού την κατάληξη του επιθέτου στο σωστό γένος. π.χ. πρώτος – 1ος, δεύτερη – 2η , τρίτο – 3ο mgavala Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.10
  • 11.
    98 Ασκήσεις 1. Να συµπληρώσειςτα κενά µε το σωστό αριθµητικό προσέχοντας το γένος των ουσιαστικών. α) (4) ……………………………………… µέτρα. β) (13) ……………………………………… ηµέρες. γ) (500) ……………………………………… κιλά. δ) (1) ……………………………………… µπάλα. ε) (200) ……………………………………… θεατές στ) (600) ……………………………………… πρόβατα 2. Να γράψεις τους παρακάτω αριθµούς µε απόλυτα αριθµητικά. α) 12 : ……………………………………… β) 19 : ……………………………………… γ) 73 : ……………………………………… δ) 52 : ……………………………………… ε) 49 : ……………………………………… στ) 921 : ……………………………………… ζ) 92 : ……………………………………… 3. Να συµπληρώσεις των παρακάτω προτάσεων βάζοντας τους αριθµούς των παρενθέσεων στο σωστό τύπο των αριθµητικών επιθέτων. α) Άκουσε τον ήχο …………………………………(1) σειρήνας. β) Πάνω στο θρανίο υπήρχαν τσάντες ………………………………… (3) παιδιών. γ) Περίπου ………………………………… (1000) αστυνοµικοί έκανα περιπολίες. ΈΈΈνννααα πππαααιιιδδδίίί γγγρρράάάφφφεεειιι σσστττοοο ΘΘΘεεεόόό Σύνθετες λέξεις βλέπε σελ. 25 και σελ. 53 mgavala Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.11
  • 12.
    Χρόνοι Ρημάτων Ρήματα ΕνεργητικήςΦωνής Τα ρήματα που τελειώνουν σε –ω Ενεστώτας Παρατατικός Αόριστος Εξακολουθητικός Μέλλοντας Στιγμιαίος Μέλλοντας (Τώρα) (Χθες όλη την ώρα) (Χθες μια στιγμή) (Αύριο όλη την ώρα) (Αύριο μια στιγμή) εγώ πλένω έπλενα έπλυνα θα πλένω θα πλύνω εσύ πλένεις έπλενες έπλυνες θα πλένεις θα πλύνεις αυτός πλένει έπλενε έπλυνε θα πλένει θα πλύνει εμείς πλένουμε πλέναμε πλύναμε θα πλένουμε θα πλύνουμε εσείς πλένετε πλένατε πλύνατε θα πλένετε θα πλύνετε αυτοί πλένουν έπλεναν έπλυναν θα πλένουν θα πλύνουν Μετοχή: Πλένοντας ΠΡΟΣΟΧΗ!!!! το -οντας γράφεται με όμικρον όταν δεν τονίζεται το –ώντας γράφεται με ωμέγα όταν τονίζεται Παραδείγματα: δίνω – δίνοντας κουνώ - κουνώντας Πασχαλίδου Δήμητρα Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.12
  • 13.
    Χρόνοι Ρημάτων Ρήματα ΠαθητικήςΦωνής Τα ρήματα που τελειώνουν σε –ομαι Ενεστώτας Παρατατικός Αόριστος Εξακολουθητικός Μέλλοντας Στιγμιαίος Μέλλοντας (Τώρα) (Χθες όλη την ώρα) (Χθες μια στιγμή) (Αύριο όλη την ώρα) (Αύριο μια στιγμή) εγώ πλένομαι πλενόμουν πλύθηκα θα πλένομαι θα πλυθώ εσύ πλένεσαι πλενόσουν πλύθηκες θα πλένεσαι θα πλυθείς αυτός πλένεται πλενόταν πλύθηκε θα πλένεται θα πλυθεί εμείς πλενόμαστε πλενόμασταν πλυθήκαμε θα πλενόμαστε θα πλυθούμε εσείς πλένεστε πλενόσασταν πλυθήκατε θα πλένεστε θα πλυθείτε αυτοί πλένονται πλένονταν πλύθηκαν θα πλένονται θα πλυθούν Μετοχή: Πλυμένος ΠΡΟΣΟΧΗ!!!! όταν ο Ενεστώτας έχει ένα από τα: π, β, φ ή πτ τότε η μετοχή γράφεται με δύο μμ Παραδείγματα: ράβομαι – ραμμένος / εγκαταλείπομαι – εγκαταλειμμένος / γράφομαι – γραμμένος απορρίπτω – απορριμμένος / καλύπτομαι - καλυμμένος Πασχαλίδου Δήμητρα Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.13
  • 14.
    Ενεστώτας: Τα ρήματαμας δείχνουν κάτι που γίνεται τώρα εξακολουθητικά π.χ. Τρέχω να προλάβω το σχολικό. Ή κάτι που επαναλαμβάνεται π.χ. Κάθε πρωί ξυπνώ στις έξι ακριβώς. Αόριστος: Τα ρήματα μας δείχνουν κάτι έγινε στο παρελθόν σε μια στιγμή και τέλειωσε π.χ. Ξύπνησα η ώρα έξι ακριβώς. Παρατατικός: Τα ρήματα μας δείχνουν τι γινόταν στο παρελθόν εξακολουθητικά π.χ. Χτες το απόγευμα διάβαζα. Ή τι γινόταν στο παρελθόν σε επανάληψη π.χ. Το καλοκαίρι ξυπνούσα στις 10 ακριβώς. 1. Κλίνω το ρήμα γράφω. (Θα με βοηθήσει η σελίδα 13 του βιβλίου μου). Ενεστώτας Παρατατικός Αόριστος Ενικός αριθμός Εγώ γράφω έγραφα έγραψα εσύ Αυτός –ή –ό Πληθυντικός αριθμός Εμείς Εσείς Αυτοί –ές -ά Χριστιάνα Μιχαήλ-ΣάββαΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.14
  • 15.
    2. Συμπληρώνω τοπιο κάτω κείμενο με το ρήμα τρέχω, κάνοντας τις απαραίτητες αλλαγές. / Το καλοκαίρι __________ κάθε απόγευμα ένα χιλιόμετρο. / Χθες το πρωί άργησα να ξυπνήσω. ______________ όσο πιο γρήγορα μπορούσα για να πάω στην ώρα μου στο σχολείο. / Κάθε μέρα ________________ 10 φορές το γύρο του γηπέδου, για να κρατιέμαι σε φόρμα. / Η Νικολέττα είναι πολύ γρήγορη. _______________ σαν τον άνεμο. / Η κυρία Μαρίκα _______________ από το ένα σπίτι στο άλλο για να μεγαλώσει τα παιδιά της. / Την Κυριακή ο Μανώλης έβαλε τα δυνατά του κι __________________ όσο πιο γρήγορα μπορούσε. / Όταν ήμασταν μικροί, ο Θωμάς δεν καθόταν ούτε για ένα λεπτό. __________ για να πάει από το ένα μέρος στο άλλο. 3. Συμπληρώνω τα κενά προσέχοντας την ορθογραφία των ρημάτων. Ενεστώτας Αόριστος Παρατατικός (στο παρόν) (στο παρελθόν (στο παρελθόν σε μια στιγμή εξακολουθητικά) παίζω  _______________  _______________ γράφω  _______________  _______________ γελώ  _______________  _______________ τραγουδώ  _______________  _______________ μαγειρεύω  _______________  _______________ ζωγραφίζω  _______________  _______________ σηκώνω  _______________  _______________ κρυώνω  _______________  _______________ ξεσκονίζω  _______________  _______________ μιλώ  _______________  _______________ ρωτώ  _______________  _______________ τρώω  _______________  _______________ Χριστιάνα Μιχαήλ-Σάββα Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.15
  • 16.
    ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ  Ταρήματα που τελειώνουν σε –ίζω διατηρούν το ι(γιώτα) σε όλες τις λέξεις της ίδιας οικογένειας. ποτίζω- ποτιστήρι- πότισμα ΔΑΚΡΥΖΩ, ΔΑΝΕΙΖΩ, ΑΘΡΟΙΖΩ, ΣΥΓΧΥΖΩ, ΠΡΗΖΩ, ΠΗΖΩ, ΓΟΓΓΥΖΩ, ΚΕΛΑΡΥΖΩ, ΑΝΑΒΛΥΖΩ, ΚΑΤΑΚΛΥΖΩ.  άθροισμα, πρήξιμο, κατακλυσμός, δανειστής: διατηρούν τα οι,η,υ,ει. Τα ρήματα που τελειώνουν σε –ώνω διατηρούν το ω(ωμέγα) σε όλες τις λέξεις της ίδιας οικογένειας. στρώνω- στρώσιμο- στρώμα Μπορείς να σχηματίσεις παράγωγα ρήματα από τις παρακάτω λέξεις; καρφί ............................. βίδα ............................. τρύπα ............................ δάνειο ............................ κρύος ........................... φως ............................ πάτος .......................... πάγος ........................... όργωμα ......................... κέρδος ........................... δάκρυ ......................... βούρτσα ......................... κλειδί ........................ κύκλος ......................... χαμηλά ........................ λέρα ......................... φούσκα ....................... ύψος ......................... Όνομα______________ Επώνυμο____________ Ημερομηνία_________ Βαθμός __ ΔΑΣΚΑΛΟΣ: ΣΤΑΜΟΣ ΦΩΤΗΣ Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.16
  • 17.
    ΓΛΩΣΣΑ Τάξη: Γ1΄ 23/9/2016Όνομα: ……………… Εξάσκηση στα ρήματα: (Ενεστώτας ενεργητικής & παθητικής φωνής) 1. Συμπλήρωσε ακριβώς όπως στο παράδειγμα: Ενικός αριθμός Πληθυντικός αριθμός α΄ πρόσωπο β΄ πρόσωπο γ΄ πρόσωπο α΄ πρόσωπο β΄ πρόσωπο γ΄ πρόσωπο εγώ δροσίζω εσύ δροσίζεις αυτός δροσίζει εμείς δροσίζουμε εσείς δροσίζετε αυτοί δροσίζουν εγώ γυμνάζω εσύ …………... αυτός …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... εσύ σκουπίζεις ……. …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... αυτός πληρώνει ……. …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... εμείς κουμπώνουμε ……. …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... αυτοί στηρίζουν ……. …………... εσύ βρέχεις ……. …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... αυτός δανείζει ……. …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... εμείς χάνουμε ……. …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... εσείς πλένετε ……. …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... αυτοί κρύβουν ……. …………... ……. …………... αυτός φωτίζει ……. …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... αυτοί κλειδώνουν εγώ στολίζω ……. …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... ……. …………... Γιώργος Κατσαούνος Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.17
  • 18.
    2. Συμπλήρωσε ακριβώςόπως στο παράδειγμα: Ενικός αριθμός Πληθυντικός αριθμός α΄ πρόσωπο β΄ πρόσωπο γ΄ πρόσωπο α΄ πρόσωπο β΄ πρόσωπο γ΄ πρόσωπο εγώ δροσίζομαι εσύ δροσίζεσαι αυτός δροσίζεται εμείς δροσιζόμαστε εσείς δροσίζεστε αυτοί δροσίζονται εγώ γυμνάζομαι εσύ ……………. αυτός ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. εσύ σκουπίζεσαι …… ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. αυτός πληρώνεται …… ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. εμείς κουμπωνόμαστε …… ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. αυτοί στηρίζονται …… ……………. εσύ βρέχεσαι …… ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. αυτός δανείζεται …… ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. εμείς χανόμαστε …… ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. εσείς πλένεστε …… ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. αυτοί κρύβονται …… ……………. …… ……………. αυτός φωτίζεται …… ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. αυτοί κλειδώνονται εγώ στολίζομαι …… ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. …… ……………. Και αν δυσκολευτείς κάπου, να συμβουλευτείς το τετράδιό σου… Γιώργος Κατσαούνος Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.18
  • 19.
    Ρήματα σε –ίζω αγγίζωαλατίζω δωρίζω σκουπίζω βρωμίζω βουρτσίζω σφουγγαρίζω χαχανίζω σφυρίζω αερίζω γευματίζω δροσίζω ακονίζω εκνευρίζω πλημμυρίζω ξεσκονίζω αλατίζω φωτογραφίζω ανθίζω χαρίζω αντιμετωπίζω σκίζω αξίζω ζωγραφίζω αποφασίζω χρωματίζω αρχίζω σκαλίζω ασπρίζω ταΐζω ασφαλίζω φωτίζω αφρίζω μυρίζω βαφτίζω χαρίζω βασανίζω ποτίζω βρίζω βυθίζω γαβγίζω χαιρετίζω γεμίζω ξυρίζω γκρεμίζω χτίζω μαυρίζω γνωρίζω ροχαλίζω γονατίζω φροντίζω καπνίζω προβληματίζω στηρίζω φοβίζω χιονίζω ραντίζω Προσοχή! δανείζω αθροίζω δακρύζω αναβλύζω κελαρύζω συγχύζω σφύζω πρήζω πήζω Αντωναίος Δ. - Μόσιαλου Ε. Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.19
  • 20.
    Ρήματα σε –ώνω μπαλώνωστεγνώνω παγώνω θυμώνω καμαρώνω λερώνω πληγώνω μανταλώνω τεντώνω μουντζουρώνω ξηλώνω δαγκώνω απλώνω ξαπλώνω βιδώνω διορθώνω στεγνώνω βιδώνω αγκυλώνω μεγαλώνω στεφανώνω φυτρώνω φουσκώνω μαγκώνω φορτώνω κρυώνω κλειδώνω λιώνω απογειώνω ενώνω προσγειώνω ξαπλώνω διπλώνω μαλώνω σιδερώνω διογκώνω απομονώνω μορφώνω τελειώνω στερεώνω βελτιώνω ελευθερώνω χαλαρώνω δικαιώνω σκοτώνω βεβαιώνω σκαρφαλώνω ενημερώνω πληγώνω σταυρώνω χρεώνω τονώνω Αντωναίος Δ. - Μόσιαλου Ε. Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.20
  • 21.
    122 MÂÙÚÒ, ‰ËÏÒÓˆ ÔÛfiÙËÙ· ηÈÛÂÈÚ¿ EENNOOTTHHTTAA 99 ∆∆·· ··ÚÚÈÈııÌÌËËÙÙÈÈÎο¿ ŒÓ· ·ÚÓ¿ÎÈ, ‰‡Ô ·ÚÓ¿ÎÈ·,... ¤ÍÈ ·ÚÓ¿ÎÈ·,... ...ÂηÙfi ·ÚÓ¿ÎÈ·,... ÙÚÂȘ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ·ÚÓ¿ÎÈ·, ¤Ó· ÂηÙÔÌ̇ÚÈÔ ·ÚÓ¿ÎÈ·... O¯, Ë ÒÚ· ‹Á ÔÎÙÒ. ¶Ú¤ÂÈ Ó· ÛËΈıÒ. «ª·Ú·ıÒÓÈÔ˜ ·ÁÒÓ·˜ ‰ÚfiÌÔ˘ Á˘Ó·ÈÎÒÓ» ¶ÚÒÙË ÙÂÚÌ¿ÙÈÛÂ Ë ∂ÏÏËÓ›‰· ·ıÏ‹ÙÚÈ· ª·Ú›· ™Ù·ÛÈÓÔ‡, ‰Â‡ÙÂÚË Ë ∫·Ó·‰¤˙· ∫¤ÏË ¡Ù¿ÚÂÓ Î·È ÙÚ›ÙË Ë °·ÏÏ›‰· ºÚ·ÓÛÔ˘¿˙ ∑ÂÚÌfiÓ. ∏ Ó·ڋ Ì·˜ ·ıÏ‹ÙÚÈ· ∞Û·Û›· ª·ÚÈÓ¿ÎË ÙÂÚÌ¿ÙÈÛ ÂÈÎÔÛÙ‹ ÙÚ›ÙË. – £¤Ïˆ ¤Ó· ·Ïfi ÂÈÛÈÙ‹ÚÈÔ ÁÈ· ÙËÓ ∫·Ï·Ì¿Ù·. ¶fiÙ ·Ó·¯ˆÚ› ÙÔ ÏˆÊÔÚ›Ô; – ™Â Ï›ÁÔ, ÁÈ·Ù› Ú¤ÂÈ Ó· ÍÂÎÔ˘Ú·ÛÙ› Ô Ô‰ËÁfi˜. ∫¿ÓÂÈ ‰ÈÏfi ‰ÚÔÌÔÏfiÁÈÔ Û‹ÌÂÚ·. ∆È ÔÛfiÙËÙ· ›ӷÈ; ¶ÔÈ· ÛÂÈÚ¿ ¤¯ÂÈ; ¢ÒÛÙ ÌÔ˘ ÌÈ· ‰ˆ‰Âο‰· ·˘Á¿ Î·È Î·ÌÈ¿ ÂÈÎÔÛ·ÚÈ¿ ÎÈÏ¿ ·Ù¿Ù˜. ªÔÓ¿‰Â˜ Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ¤Ó· Û‡ÓÔÏÔ ‹ ÛËÌ·›ÓÔ˘Ó ÂÚ›Ô˘ ∞fi fiÛ· ̤ÚË ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È Î¿ÙÈ; – √ ÌÈÛıfi˜ ÌÔ˘ ʤÙÔ˜ Â›Ó·È ‰ÈÏ¿ÛÈÔ˜. – ÃÚÂÈ¿˙ÂÛ·È ÙÂÙÚ·Ï¿ÛÈ· ÏÂÊÙ¿ ÁÈ· Ó· ¿ÚÂȘ ·˘Ùfi ÙÔ ÎÔÏȤ. ¶fiÛ˜ ÊÔÚ¤˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Â›Ó·È Î¿ÙÈ; Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.21
  • 22.
    123 ™¯ËÌ·Ù›˙ˆ ϤÍÂȘ ∞ƒπ£ª∏∆π∫∞ ¡∂›Ó·È ϤÍÂȘ Ô˘ Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ·ÚÈıÌÔ‡˜. ÃÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ٷ ·ÚÈıÌËÙÈο ÁÈ· Ó· ‰Â›ÍÔ˘Ì ÔÛfiÙËÙ·, ÛÂÈÚ¿, ‹ ÁÈ· Ó· ‰ËÏÒÛÔ˘Ì ·fi fiÛ· ̤ÚË ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È Î¿ÙÈ, fiÛ˜ ÊÔÚ¤˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Â›Ó·È ·fi οÙÈ ¿ÏÏÔ ‹ ÁÈ· Ó· ·Ó·ÊÂÚıԇ̠۠ÌÔÓ¿‰Â˜ Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ¤Ó· Û‡ÓÔÏÔ. ∆· ·ÚÈıÌËÙÈο ÌÔÚ› Ó· ›ӷÈ: ∞ÚÈıÌËÙÈο Â›ıÂÙ· ∞ÚÈıÌËÙÈο Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο Ù¤ÛÛÂÚ· ȿٷ ÌÈ· ‰ˆ‰Âο‰· ·˘Á¿ ÙÚ›ÙÔ˜ Á‡ÚÔ˜ ηÌÈ¿ ÂÈÎÔÛ·ÚÈ¿ ¿ÙÔÌ· ∆· ·fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ÔÚÈṲ̂ÓÔ ·ÚÈıÌfi ·fi ÚfiÛˆ·, ˙Ò·, Ú¿ÁÌ·Ù·. ∆· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ÁÈ· Ó· ‰ËÏÒÛÔ˘Ì ÔÛfiÙËÙ·, ¯ÚfiÓÔ, ·fiÛÙ·ÛË, ̤ÁÂıÔ˜. ∂Û‡ Â›Û·È ÌÈÛfi ̤ÙÚÔ Î·È ÙÚ›· ÂηÙÔÛÙ¿, ÂÓÒ ÂÁÒ Â›Ì·È ¤Ó· ̤ÙÚÔ Î·È ÙÚÈ¿ÓÙ· Ù¤ÛÛÂÚ· ÂηÙÔÛÙ¿. ∞! K·È ÊÔÚ¿ˆ ·Ô‡ÙÛÈ ÓÔ‡ÌÂÚÔ ÙÚÈ¿ÓÙ· ÂÊÙ¿. ÃÈÏÈÔÌÂÙÚÈΤ˜ ·ÔÛÙ¿ÛÂȘ fiÏÂˆÓ ·fi ÙËÓ ∞ı‹Ó· £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË: ÂÓÙ·ÎfiÛÈ· ‰¤Î· ¯ÈÏÈfiÌÂÙÚ· ¶¿ÙÚ·: ‰È·ÎfiÛÈ· ‰¤Î· ¯ÈÏÈfiÌÂÙÚ· µfiÏÔ˜: ÙÚÈ·ÎfiÛÈ· ›ÎÔÛÈ ¯ÈÏÈfiÌÂÙÚ· ™Ô˘ÊϤ Ì ٤ÛÛÂÚ· Ù˘ÚÈ¿ ÀÏÈο: ¤ÍÈ ·Ù¿Ù˜ Ù¤ÛÛÂÚ· ·˘Á¿ ÌÈÛfi Ï›ÙÚÔ Á¿Ï· Ù¤ÛÛÂÚȘ ʤÙ˜ Ì¤ÈÎÔÓ ÂÓ‹ÓÙ· ÁÚ·ÌÌ¿ÚÈ· ·ÚÌÂ˙¿Ó· ÂηÙfiÓ ÂÓ‹ÓÙ· ÁÚ·ÌÌ¿ÚÈ· ʤٷ ÂηÙfi ÁÚ·ÌÌ¿ÚÈ· ηۤÚÈ Â‚‰ÔÌ‹ÓÙ· ÁÚ·ÌÌ¿ÚÈ· ÁÚ·‚Ȥڷ 99..11 ∞∞fifiÏÏ˘˘ÙÙ·· ··ÚÚÈÈııÌÌËËÙÙÈÈÎο¿ Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.22
  • 23.
    ™™™¯¯¯ËËËÌÌÌ··ÙÙ››˙˙˙˙ˆˆ ÏϤ¤ÍÍÍÂÂÈȘ˜˜ 124 ∆· Ù·ÎÙÈο·ÚÈıÌËÙÈο ‰ËÏÒÓÔ˘Ó ÙË ı¤ÛË Ô˘ ·›ÚÓÂÈ Î¿ÔÈÔ˜ ‹ οÙÈ Û ÌÈ· ÛÂÈÚ¿. 99..22 ∆∆··ÎÎÙÙÈÈÎο¿ ··ÚÚÈÈııÌÌËËÙÙÈÈÎο¿ – ∫˘Ú›· ÌÔ˘, ÙÈ Ù· ÊÔÚ¿Ù ٷ Á˘·ÏÈ¿, ·ÊÔ‡ ‰Â ‚ϤÂÙ Ô‡ ¿ÙÂ; ∆ËÓ ÚÒÙË ÊÔÚ¿ Ì ·Ù‹Û·ÙÂ, ÙË ‰Â‡ÙÂÚË ÊÔÚ¿ ¤Û·Ù ÔÏfiÎÏËÚË Â¿Óˆ ÌÔ˘, ÙËÓ ÙÚ›ÙË ÊÔÚ¿ Ì ÍÂÓ˘¯È¿Û·ÙÂ, ÙËÓ Ù¤Ù·ÚÙË Î·ı›Û·Ù ¿Óˆ ÛÙÔ Î·¤ÏÔ ÌÔ˘ Î·È ÙÒÚ· ¯‡Û·Ù ¤Ó· ÔÏfiÎÏËÚÔ ÊÏÈÙ˙¿ÓÈ Î·Ê¤ ÛÙÔ Î·ÈÓÔ‡ÚÈÔ ÌÔ˘ Ô˘Î¿ÌÈÛÔ. – ø! ªÂ Û˘Á¯ˆÚ›ÙÂ, ηϤ ÌÔ˘ ·ÚÈÂ. ∂›Ó·È Ë ÚÒÙË Ì¤Ú· Ô˘ ·Ó·Áο˙ÔÌ·È Ó· ÊÔÚ¤Ûˆ Á˘·ÏÈ¿ Î·È ‰ÂÓ Ù· ¤¯ˆ Û˘ÓËı›ÛÂÈ. – ∆fiÙÂ, Ϥˆ Ó· ¿Ù ηχÙÂÚ· ÛÙÔ Û›ÙÈ Û·˜ Î·È Ó· ΢ÎÏÔÊÔÚ‹- ÛÂÙ ¤Íˆ Í·Ó¿ ÙËÓ ÂηÙÔÛÙ‹ Ë̤ڷ... 1 ¤Ó·˜ ÚÒÙÔ˜ 2 ‰‡Ô/‰˘Ô ‰Â‡ÙÂÚÔ˜ 3 ÙÚÂȘ ÙÚ›ÙÔ˜ 4 Ù¤ÛÛÂÚȘ ٤ٷÚÙÔ˜ 5 ¤ÓÙ ¤ÌÙÔ˜ 6 ¤ÍÈ ¤ÎÙÔ˜ 7 ÂÙ¿/ÂÊÙ¿ ¤‚‰ÔÌÔ˜ 8 ÔÎÙÒ/Ô¯ÙÒ fiÁ‰ÔÔ˜ 9 ÂÓÓ¤·/ÂÓÓÈ¿ ¤Ó·ÙÔ˜ 10 ‰¤Î· ‰¤Î·ÙÔ˜ 11 ¤Ó‰Âη/¤ÓÙÂη ÂÓ‰¤Î·ÙÔ˜ 12 ‰Ò‰Âη ‰ˆ‰¤Î·ÙÔ˜ 13 ‰ÂηÙÚ›˜ ‰¤Î·ÙÔ˜ ÙÚ›ÙÔ˜ 14 ‰Âη٤ÛÛÂÚȘ ‰¤Î·ÙÔ˜ ٤ٷÚÙÔ˜ 15 ‰Âη¤ÓÙ ‰¤Î·ÙÔ˜ ¤ÌÙÔ˜ 16 ‰Âη¤ÍÈ/‰ÂοÍÈ ‰¤Î·ÙÔ˜ ¤ÎÙÔ˜ 17 ‰ÂηÂÙ¿/‰ÂηÂÊÙ¿ ‰¤Î·ÙÔ˜ ¤‚‰ÔÌÔ˜ 18 ‰ÂηÔÎÙÒ/‰ÂηԯÙÒ ‰¤Î·ÙÔ˜ fiÁ‰ÔÔ˜ 19 ‰ÂηÂÓÓ¤·/‰ÂηÂÓÓÈ¿ ‰¤Î·ÙÔ˜ ¤Ó·ÙÔ˜ 20 ›ÎÔÛÈ ÂÈÎÔÛÙfi˜ 21 ›ÎÔÛÈ ¤Ó·˜ ÂÈÎÔÛÙfi˜ ÚÒÙÔ˜ 22 ›ÎÔÛÈ ‰‡Ô ÂÈÎÔÛÙfi˜ ‰Â‡ÙÂÚÔ˜ ∞fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο ∆·ÎÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο ¶π¡∞∫∞™ ∞¶√§À∆ø¡ ∫∞π ∆∞∫∆π∫ø¡ ∞ƒπ£ª∏∆π∫ø¡ Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.23
  • 24.
    ∂∂∂∂∂¡¡¡¡√√√√∆∆∆∆∆∆∏∏∏∏∆∆∆∞∞∞∞∞ 9999:: MMMÂÂÙÙÂÙÂÙÚÚÚÚÒÒÒ,,,,‰ËÏÒÓˆ ÔÛfiÙËÙ· Î·È ÛÂÈÚ¿ 125 30 ÙÚÈ¿ÓÙ· ÙÚÈ·ÎÔÛÙfi˜ 40 Û·Ú¿ÓÙ· ÙÂÛÛ·Ú·ÎÔÛÙfi˜ 50 ÂÓ‹ÓÙ· ÂÓÙËÎÔÛÙfi˜ 60 ÂÍ‹ÓÙ· ÂÍËÎÔÛÙfi˜ 70 ‚‰ÔÌ‹ÓÙ· ‚‰ÔÌËÎÔÛÙfi˜ 80 ÔÁ‰fiÓÙ· ÔÁ‰ÔËÎÔÛÙfi˜ 90 ÂÓÂÓ‹ÓÙ· ÂÓÂÓËÎÔÛÙfi˜ 100 ÂηÙfiÓ/ÂηÙfi ÂηÙÔÛÙfi˜ 101 ÂηÙfiÓ ¤Ó·˜ ÂηÙÔÛÙfi˜ ÚÒÙÔ˜ 200 ‰È·ÎfiÛÈÔÈ ‰È·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜ 300 ÙÚÈ·ÎfiÛÈÔÈ ÙÚÈ·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜ 400 ÙÂÙÚ·ÎfiÛÈÔÈ ÙÂÙÚ·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜ 500 ÂÓÙ·ÎfiÛÈÔÈ ÂÓÙ·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜ 600 ÂÍ·ÎfiÛÈÔÈ ÂÍ·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜ 700 ÂÙ·ÎfiÛÈÔÈ/ÂÊÙ·ÎfiÛÈÔÈ ÂÙ·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜ 800 ÔÎÙ·ÎfiÛÈÔÈ/Ô¯Ù·ÎfiÛÈÔÈ ÔÎÙ·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜ 900 ÂÓÓÈ·ÎfiÛÈÔÈ ÂÓÓÈ·ÎÔÛÈÔÛÙfi˜ 1.000 ¯›ÏÈÔÈ ¯ÈÏÈÔÛÙfi˜ 2.000 ‰‡Ô ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ‰ÈÛ¯ÈÏÈÔÛÙfi˜ 3.000 ÙÚÂȘ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ÙÚÈÛ¯ÈÏÈÔÛÙfi˜ 10.000 ‰¤Î· ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ‰ÂηÎÈÛ¯ÈÏÈÔÛÙfi˜ 1.000.000 ¤Ó· ÂηÙÔÌ̇ÚÈÔ ÂηÙÔÌÌ˘ÚÈÔÛÙfi˜ 1.000.000.000 ¤Ó· ‰ÈÛÂηÙÔÌ̇ÚÈÔ ‰ÈÛÂηÙÔÌÌ˘ÚÈÔÛÙfi˜ ∞fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο ∆·ÎÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο ¶π¡∞∫∞™ ∞¶√§À∆ø¡ ∫∞π ∆∞∫∆π∫ø¡ ∞ƒπ£ª∏∆π∫ø¡ ¶·Ú·ÙËÚÒ fiÙÈ Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο Ô˘ Â›Ó·È Ì Ï¿ÁÈ· ÁÚ¿ÌÌ·Ù· ÎÏ›ÓÔÓÙ·È! ¢ƒ∞™∆∏ƒπ√∆∏∆∞ 27 °Ú¿Êˆ Ì ϤÍÂȘ ÙÔ˘˜ ·ÚÈıÌÔ‡˜: 6, 16, 26, 36, 56, 106 Î·È 1, 11, 21, 31, 51, 101 Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.24
  • 25.
    ™™™¯¯¯ËËËÌÌÌ··ÙÙ››˙˙˙˙ˆˆ ÏϤ¤ÍÍÍÂÂÈȘ˜˜ 126 √Ó. ¤Ó·˜Ì›·/ÌÈ· ¤Ó· °ÂÓ. ÂÓfi˜ ÌÈ·˜ ÂÓfi˜ ∞ÈÙ. ¤Ó·Ó Ì›·(Ó)/ÌÈ·(Ó) ¤Ó· ∞ÚÛÂÓÈÎfi £ËÏ˘Îfi √˘‰¤ÙÂÚÔ √Ó. ÙÚÂȘ ÙÚÂȘ ÙÚ›· °ÂÓ. ÙÚÈÒÓ ÙÚÈÒÓ ÙÚÈÒÓ ∞ÈÙ. ÙÚÈÒÓ ÙÚÈÒÓ ÙÚÈÒÓ ∞ÚÛÂÓÈÎfi £ËÏ˘Îfi √˘‰¤ÙÂÚÔ ¡· Ò˜ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Ù· ·fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο ¤Ó·˜, ÙÚÂȘ, Ù¤ÛÛÂÚȘ. ∞˜ ‰Ô‡Ì Ò˜ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Î·È ÌÂÚÈο ¿ÏÏ· ·fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο. ∞˘ÙÔ› ÔÈ Ù‡ÔÈ ÌÔÈ¿˙Ô˘Ó Ôχ Ì ÙÔ˘˜ Ù‡Ô˘˜ ÙÔ˘ ·fiÚÈÛÙÔ˘ ¿ÚıÚÔ˘ (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 5.4). ªÂ ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÚfiÔ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Î·È fiÏÔÈ ÔÈ ·ÚÈıÌÔ› Ô˘ ÙÂÏÂÈÒÓÔ˘Ó Û 3 (‰ÂηÙÚ›˜, ›ÎÔÛÈ ÙÚÂȘ, ÙÚÈ¿ÓÙ· ÙÚÂȘ ÎÙÏ.) ñ ∆Ô ‰È·ÎfiÛÈÔÈ, ‰È·ÎfiÛȘ, ‰È·ÎfiÛÈ· Î·È fiÛ· ÌÔÈ¿˙Ô˘Ó Ì ·˘Ùfi, ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ÙËÓ ÎÏ›ÛË ÙˆÓ ÂÈı¤ÙˆÓ Û -Ô˜ (‚Ϥ ÂÓfiÙËÙ· 7.1) Î·È ¤¯Ô˘Ó ÌfiÓÔ ÏËı˘ÓÙÈÎfi. ™ÙË ÁÂÓÈ΋ Û˘¯Ó¿ ηÙ‚¿˙Ô˘Ó ÙÔÓ ÙfiÓÔ ÛÙËÓ ·Ú·Ï‹ÁÔ˘Û·. ¶.¯. £· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹Ûˆ ÙÔÓ ·ÁÒÓ· ‰ÚfiÌÔ˘ ÙÂÙÚ·ÎÔÛ›ˆÓ ̤ÙÚˆÓ. ñ ∆Ô ÂηÙÔÌ̇ÚÈÔ Î·È ÙÔ ‰ÈÛÂηÙÔÌ̇ÚÈÔ Â›Ó·È Ô˘‰¤ÙÂÚ· Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο, Ù· ÔÔ›· ÎÏ›ÓÔÓÙ·È fiˆ˜ Ù· Ô˘‰¤ÙÂÚ· Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο Û -Ô (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 6.2 °1). ¶.¯. ŒÓ· ÂηÙÔÌ̇ÚÈÔ ¿ÓıÚˆÔÈ ¤¯·Û·Ó ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘˜, ÂÓÒ ÂÓ‹ÓÙ· ÙÚ›· ÂηÙÔÌ̇ÚÈ· ¤ÌÂÈÓ·Ó ¿ÛÙÂÁÔÈ. ªÈϿ̠ÁÈ· ¤Ó· ÔÛfi ÙˆÓ Â›ÎÔÛÈ ÂÓfi˜ ÂηÙÔÌÌ˘Ú›ˆÓ ¢ÚÒ. √Ó. Ù¤ÛÛÂÚȘ Ù¤ÛÛÂÚȘ Ù¤ÛÛÂÚ· °ÂÓ. ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ ∞ÈÙ. Ù¤ÛÛÂÚȘ Ù¤ÛÛÂÚȘ Ù¤ÛÛÂÚ· ∞ÚÛÂÓÈÎfi £ËÏ˘Îfi √˘‰¤ÙÂÚÔ ªÂ ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÚfiÔ ÎÏ›ÓÔÓÙ·È Î·È fiÏÔÈ ÔÈ ·ÚÈıÌÔ› Ô˘ ÙÂÏÂÈÒÓÔ˘Ó Û 4 (‰Âη٤ÛÛÂÚȘ). Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.25
  • 26.
    ∂∂∂∂∂¡¡¡¡√√√√∆∆∆∆∆∆∏∏∏∏∆∆∆∞∞∞∞∞ 9999:: MMMÂÂÙÙÂÙÂÙÚÚÚÚÒÒÒ,,,,‰ËÏÒÓˆ ÔÛfiÙËÙ· Î·È ÛÂÈÚ¿ 127 ∆· Ù·ÎÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο ÎÏ›ÓÔÓÙ·È fiˆ˜ Ù· Â›ıÂÙ· Û -Ô˜, -Ë, -Ô (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 7.1). ∫Ï›ÓÔÓÙ·È fiˆ˜ Ù· Â›ıÂÙ· Û -Ô˜, -Ë, -Ô (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 7.1). ¶ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο Â›Ó·È Ù·: ·Ïfi˜, ‰ÈÏfi˜, ÙÚÈÏfi˜, ÙÂÙÚ·Ïfi˜, ÂÓÙ·Ïfi˜, ÂηÙÔÓÙ·Ïfi˜, ÔÏÏ·Ïfi˜ ÎÙÏ. ªÈÛfi˜, -‹, -fi ∆Ô Â›ıÂÙÔ ÌÈÛfi˜ Û˘Ó‰˘¿˙ÂÙ·È Ì ٷ ·fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο Î·È Û¯ËÌ·Ù›˙ÂÈ ÙÔ˘˜ ·Ú·Î¿Ùˆ Ù‡Ô˘˜: ·ÚÛÂÓÈÎfi ¡ÂÓ¿ÌÈÛ˘ ¯ÚfiÓÔ˜ ıËÏ˘Îfi ¡ÌÈ¿ÌÈÛË ÒÚ· Ô˘‰¤ÙÂÚÔ ¡ÂÓ¿ÌÈÛÈ Ï›ÙÚÔ ·ÚÛÂÓÈÎfi Î·È ıËÏ˘Îfi ¡ÙÚÂÈÛ‹ÌÈÛÈ ÙfiÓÔÈ, ÙÚÂÈÛ‹ÌÈÛÈ Ì¤Ú˜ Ô˘‰¤ÙÂÚÔ ¡ÙÚÈ¿ÌÈÛÈ Î·ÚÔ‡˙È· ·ÚÛÂÓÈÎfi Î·È ıËÏ˘Îfi ¡ÙÂÛÛÂÚÈÛ‹ÌÈÛÈ ·ÈÒÓ˜, ÙÂÛÛÂÚÈÛ‹ÌÈÛÈ ÒÚ˜ Ô˘‰¤ÙÂÚÔ ¡ÙÂÛÛÂÚ¿ÌÈÛÈ ÏÂÙ¿ √È Ù‡ÔÈ ‰˘fiÌÈÛÈ, ÂÓÙ¤ÌÈÛÈ, ÂÍ‹ÌÈÛÈ, ÂÊÙ¿ÌÈÛÈ, Ô¯ÙÒÌÈÛÈ ÎÙÏ. Â›Ó·È ¿ÎÏÈÙÔÈ. 99..33 ¶¶ÔÔÏÏÏÏ··ÏÏ··ÛÛÈÈ··ÛÛÙÙÈÈÎο¿ ··ÚÚÈÈııÌÌËËÙÙÈÈÎο¿ ∆· ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ·fi fiÛ· ̤ÚË ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È Î¿ÙÈ Î·È Ï‹ÁÔ˘Ó Û -Ïfi˜. ªÂ Ù· ‰‰ÈÈÏÏ¿¿ ÁÏ˘Î¿ Î·È ÙÔ˘˜ ‰‰ÈÈÏÏÔÔ‡‡˜˜ ÌÂ˙¤‰Â˜, Û›ÁÔ˘Ú· ¯ÚÂÈ¿˙ÂÛ·È ‰‰ÈÈÏÏ‹‹ fiÚÙ· Î·È ‰‰ÈÈÏÏfifi ÎÚ‚¿ÙÈ ÛÙÔ Û›ÙÈ ÛÔ˘. ªÂ ÙfiÛ· ÎÈÏ¿ Ô˘ ¤‚·Ï˜ ı· Ú¤ÂÈ ÙÒÚ· Ó· ηٷ‚¿ÏÂȘ ÔÔÏÏÏÏ··ÏϤ¤˜˜ ÚÔÛ¿ıÂȘ ÁÈ· Ó· ·‰˘Ó·Ù›ÛÂȘ. Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.26
  • 27.
    ™™™¯¯¯ËËËÌÌÌ··ÙÙ››˙˙˙˙ˆˆ ÏϤ¤ÍÍÍÂÂÈȘ˜˜ 128 99..55 ¶¶ÂÂÚÚÈÈÏÏËËÙÙÈÈÎο¿··ÚÚÈÈııÌÌËËÙÙÈÈÎο¿ ÃÙ˜ ÙÔ ÌÂÛË̤ÚÈ ÌÈ· ÙÂÙÚ¿‰· Ì·ıËÙÒÓ Ô˘ Â¤ÛÙÚÂÊ ·fi ÙÔ Û¯ÔÏÂ›Ô ‚ڋΠ¤Ó·Ó ͯ·Ṳ̂ÓÔ ¯·ÚÙÔʇϷη ÛÙË Û˘Ì‚ÔÏ‹ ÙˆÓ Ô‰ÒÓ ∆ÛÈÌÈÛ΋ Î·È ¶·‡ÏÔ˘ ªÂÏ¿. ∞fi ÙÔ ÛËÌÂ›Ô ·˘Ùfi ÂÚÓÔ‡Ó Î·ıËÌÂÚÈÓ¿ ÂηÙÔÓÙ¿‰Â˜ £ÂÛÛ·ÏÔÓÈΛ˜, ·ÏÏ¿ ηÓ›˜ ‰ÂÓ Â›¯Â ÚÔÛ¤ÍÂÈ ÙÔÓ ¯·ÚÙÔʇϷη. Èڛ˜ ‰ÈÛÙ·ÁÌfi ÔÈ Ì·ıËÙ¤˜ ÙÔÓ ·Ú¤‰ˆÛ·Ó ÛÙÔ˘˜ ·ÛÙ˘- ÓÔÌÈÎÔ‡˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Â¤ÛÙÚ„·Ó ÙÔ Â‡ÚËÌ· ÛÙÔÓ Î¿ÙÔ¯fi ÙÔ˘. ∂ΛÓÔ˜ ¢¯·Ú›ÛÙËÛ ıÂÚÌ¿ ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜, ηıÒ˜ ÂÎÙfi˜ ·fi ·ÚÎÂÙ¤˜ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ¢ÚÒ Ô ¯·ÚÙÔʇϷη˜ ÂÚÈ- ›¯Â Î·È Î·ÌÈ¿ ‰ÂηÚÈ¿ ¤ÁÁÚ·Ê· ÌÂÁ¿Ï˘ ÛËÌ·Û›·˜. ∆· ÂÚÈÏËÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·È ·fi Ù· ·fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο ˆ˜ ÂÍ‹˜: ∆· ÂÚÈÏËÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ¤Ó· Ï‹ıÔ˜ ÌÔÓ¿‰ˆÓ Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ¤Ó· Û‡ÓÔÏÔ (-¿‰·) ‹ ¤¯Ô˘Ó ÙË ÛËÌ·Û›· ÂÚ›Ô˘ (-·ÚÈ¿). ∫Ï›ÓÔÓÙ·È fiˆ˜ Ù· Â›ıÂÙ· Û -Ô˜, -Ë, -Ô (‚Ï. ÂÓfiÙËÙ· 7.1). ∞Ó·ÏÔÁÈο ·ÚÈıÌËÙÈο Â›Ó·È Ù·: ‰ÈÏ¿ÛÈÔ˜, ÙÚÈÏ¿ÛÈÔ˜, ÙÂÙÚ·Ï¿ÛÈÔ˜, ÂÓÙ·Ï¿ÛÈÔ˜, Âη- ÙÔÓÙ·Ï¿ÛÈÔ˜, ÔÏÏ·Ï¿ÛÈÔ˜ ÎÙÏ. 99..44 ∞∞ÓÓ··ÏÏÔÔÁÁÈÈÎο¿ ··ÚÚÈÈııÌÌËËÙÙÈÈÎο¿ ∆· ·Ó·ÏÔÁÈο ·ÚÈıÌËÙÈο ‰ËÏÒÓÔ˘Ó fiÛ˜ ÊÔÚ¤˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Â›Ó·È Î¿ÙÈ Î·È Ï‹ÁÔ˘Ó Û -Ï¿ÛÈÔ˜. º¤ÙÔ˜ ÙÚˆ˜ ‰‰ÈÈÏÏ¿¿ÛÛÈȘ˜ ÌÂÚ›‰Â˜ ÁÏ˘Îfi Î·È ÙÙÚÚÈÈÏÏ¿¿ÛÛÈÈÔÔ˘˘˜˜ ÌÂ˙¤‰Â˜ ·fi ¤ÚÛÈ. ™›ÁÔ˘Ú· ı· ¯ÚÂÈ¿˙ÂÛ·È Î·È ‰‰ÈÈÏÏ¿¿ÛÛÈÈÔÔ Ì¤ÁÂıÔ˜ ·ÓÙÂÏfiÓÈ ÁÈ· Ó· Û ¯ˆÚ¤ÛÂÈ. ªÂ ÙfiÛ· ÎÈÏ¿, fï˜, Ô˘ ¤‚·Ï˜ ı· Ú¤ÂÈ ÙÒÚ· Ó· ηٷ‚¿ÏÂȘ ÂÂÓÓÙÙ··ÏÏ¿¿ÛÛÈȘ˜ ÚÔÛ¿ıÂȘ ÁÈ· Ó· ·‰˘Ó·Ù›ÛÂȘ. Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.27
  • 28.
    ∂∂∂∂∂¡¡¡¡√√√√∆∆∆∆∆∆∏∏∏∏∆∆∆∞∞∞∞∞ 9999:: MMMÂÂÙÙÂÙÂÙÚÚÚÚÒÒÒ,,,,‰ËÏÒÓˆ ÔÛfiÙËÙ· Î·È ÛÂÈÚ¿ 129 ·) Ì ÙËÓ Î·Ù¿ÏËÍË -¿‰·: .¯. ‰˘¿‰·, ÙÚÈ¿‰·, ÙÂÙÚ¿‰·, ‰Âο‰·, ÂÈÎÔÛ¿‰· ÎÙÏ. ∞ÏÏ¿: ¤Ó·˜ ¡ÌÔÓ¿‰· ‚) Ì ÙËÓ Î·Ù¿ÏËÍË -·ÚÈ¿: .¯. ‰ÂηÚÈ¿, ‰ˆ‰ÂηÚÈ¿, ÂÈÎÔÛ·ÚÈ¿ ÎÙÏ. ∞˘Ù¿ Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο Û˘Óԉ‡ÔÓÙ·È ·fi ÙÔ Î·ÌÈ¿ (.¯. ηÌÈ¿ ÂÈÎÔÛ·ÚÈ¿ ̋Ϸ). ∆∆ÈÈ ÓÓ·· ıı˘˘ÌÌ¿¿ÌÌ··ÈÈ fifiÙÙ··ÓÓ ÁÁÚÚ¿¿Êʈˆ ñ ∆· ·fiÏ˘Ù· ·ÚÈıÌËÙÈο ̤¯ÚÈ ÙÔ Â›ÎÔÛÈ ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È ˆ˜ Ì›· ϤÍË: ‰Âη¤ÍÈ, ‰ÂηÂÊÙ¿. ∞fi ÙÔ Â›ÎÔÛÈ ¤Ó· Î·È ¿Óˆ ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È ˆ˜ ͯˆÚÈÛÙ¤˜ ϤÍÂȘ: Û·Ú¿ÓÙ· ÔÎÙÒ, Ù¤ÛÛÂÚȘ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ÂÓÙ·ÎfiÛÈ· ÂÓÂÓ‹ÓÙ· ÂÓÓ¤·. ñ ∆· Ù·ÎÙÈο ·ÚÈıÌËÙÈο ·fi ÙÔ ‰¤Î·ÙÔ˜ ÙÚ›ÙÔ˜ Î·È ÌÂÙ¿ ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È ˆ˜ ͯˆÚÈÛÙ¤˜ ϤÍÂȘ: ‰¤Î·ÙÔ˜ ÙÚ›ÙÔ˜, ÂÈÎÔÛÙfi˜ ¤ÌÙÔ˜. ñ °Ú¿ÊÔÓÙ·È Ì ‰‡Ô -ÓÓ- ÙÔ ÂÓÓ¤·/ÂÓÓÈ¿ Î·È fiÛ· ·ÚÈıÌËÙÈο ·Ú¿ÁÔÓÙ·È ·fi ·˘Ùfi Î·È ÂÚȤ¯Ô˘Ó ÔÏfiÎÏËÚË ÙË Ï¤ÍË ÂÓÓ¤·/ÂÓÓÈ¿ (ÂÓÓÈ·ÎfiÛÈÔÈ, ÂÓÓÈ·Ï¿ÛÈÔ˜ ·ÏÏ¿ ÂÓÂÓ‹ÓÙ·, ¤Ó·ÙÔ˜, ÂÓÂÓËÎÔÛÙfi˜). ñ ∆· Û‡ÓıÂÙ· ·ÚÈıÌËÙÈο Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ‰Â‡ÙÂÚÔ Û˘ÓıÂÙÈÎfi ÙË Ï¤ÍË ÌÈÛfi˜ ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È ÛÙË Ï‹ÁÔ˘Û· Ì -È. ¢ÂÓ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ÙÔÓ Î·ÓfiÓ· Î·È ÁÚ¿ÊÔÓÙ·È Ì -Ë fiÛ· ¤¯Ô˘Ó ÚÒÙÔ Û˘ÓıÂÙÈÎfi ÙÔ ·ÚÛÂÓÈÎfi ¤Ó·˜ Î·È ÙÔ ıËÏ˘Îfi Ì›·: ÂÓ¿ÌÈÛÈ Â˘ÚÒ, ‰˘fiÌÈÛÈ ÎÈÏ¿, ÙÂÛÛÂÚÈÛ‹ÌÈÛÈ ÒÚ˜, ÂÊÙ¿ÌÈÛÈ ÙfiÓÔÈ, ·ÏÏ¿ ÌÈ¿ÌÈÛË ÒÚ·, ÂÓ¿ÌÈÛ˘ ÙfiÓÔ˜. ∆∆ÈÈ ıı·· ıı˘˘ÌÌ¿¿ÌÌ··ÈÈ ÁÁÈÈ··...... ÙÙ·· ··ÚÚÈÈııÌÌËËÙÙÈÈÎο¿ ∆· ·ÚÈıÌËÙÈο Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó ·ÚÈıÌÔ‡˜. À¿Ú¯Ô˘Ó ¤ÓÙ ηÙË- ÁÔڛ˜ ·ÚÈıÌËÙÈÎÒÓ: 1. ∞fiÏ˘Ù· (‰ËÏÒÓÔ˘Ó ÔÛfiÙËÙ·), .¯. ÙÚ›· 2. ∆·ÎÙÈο (‰ËÏÒÓÔ˘Ó ÛÂÈÚ¿), .¯. ÙÚ›ÙÔ˜ 3. ¶ÔÏÏ·Ï·ÛÈ·ÛÙÈο (‰ËÏÒÓÔ˘Ó ·fi fiÛ· ̤ÚË ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È Î¿ÙÈ), .¯. ÙÚÈÏfi˜ 4. ∞Ó·ÏÔÁÈο (‰ËÏÒÓÔ˘Ó fiÛ˜ ÊÔÚ¤˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Â›Ó·È ·fi οÙÈ ¿ÏÏÔ), .¯. ÙÚÈÏ¿ÛÈÔ˜ 5. ¶ÂÚÈÏËÙÈο (‰ËÏÒÓÔ˘Ó ÌÔÓ¿‰Â˜ Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ¤Ó· Û‡- ÓÔÏÔ), .¯. ÙÚÈ¿‰· ∆· ·ÚÈıÌËÙÈο ÌÔÚ› Ó· Â›Ó·È Â›ıÂÙ· ‹ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο. Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.28
  • 29.
    130 K¿Óˆ οÙÈ, ·ı·›ÓˆÎ¿ÙÈ ‹ ‚Ú›ÛÎÔÌ·È Û ÌÈ· ηٿÛÙ·ÛË EENNOOTTHHTTAA 1100 ∆∆ÔÔ ÚÚ‹‹ÌÌ·· ƒ∏ª∞ ¡ ∂›Ó·È ÎÏÈÙfi ̤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘ Ô˘ ÙÔ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈԇ̠ÁÈ· Ó· ÂÎÊÚ¿ÛÔ˘Ì ÌÈ· ÂÓ¤ÚÁÂÈ· ‹ ηٿÛÙ·ÛË. ∂›Ó·È ÙÔ ÈÔ ÎÂÓÙÚÈÎfi ̤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘ ÁÈ·Ù› Á‡Úˆ ÙÔ˘ ¯Ù›˙Ô˘Ì ÚÔÙ¿ÛÂȘ. ÃÙ˜ ›‰·Ì ÛÙÔÓ ÎÈÓËÌ·ÙÔÁÚ¿ÊÔ ÌÈ· Ù·ÈÓ›· fiÏÔ ‰Ú¿ÛË. ∫·È ÙÈ ‰ÂÓ ¤ÁÈÓÂ. √ ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙ‹˜, ¤Ó·˜ ·ÛÙ˘ÓÔÌÈÎfi˜, ·Ó·˙ËÙÔ‡Û ÌÈ· Û˘ÌÌÔÚ›· ·Ú¯·ÈÔη‹ÏˆÓ. ™ÙËÓ ·Ú¯‹ ¤„·¯Ó ÛÙ· ·Ú¯Â›· ÙÔ˘ ÁÈ· ›¯ÓË Ù˘ Û›ڷ˜. ∞ÚÁfiÙÂÚ·, fiÙ·Ó ‚ڋΠÌÈ· ¿ÎÚË, ¿Ú¯È- Û ӷ ÙÔ˘˜ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı› Î·È Ó· ۯ‰ȿ˙ÂÈ ÙÚfiÔ˘˜ Ó· ÙÔ˘˜ ÍÂÛÎÂ¿ÛÂÈ. ∞ÏÏ¿ ÎÈ ÂΛÓÔÈ ‰ÂÓ ¤ÌÂÈÓ·Ó Ì ÛÙ·˘ÚˆÌ¤Ó· ¯¤ÚÈ·. ªfiÏȘ ÙÔÓ ·ÓÙÈÏ‹ÊıËηÓ, ÚÔÛ¿ıËÛ·Ó Ì οı ÙÚfiÔ Ó· ÙÔÓ ÍÂÊÔÚÙˆıÔ‡Ó. ª¿ÏÈÛÙ· Ï‹ÚˆÛ·Ó ¤Ó·Ó ·‰›ÛÙ·ÎÙÔ Î·ÎÔÔÈfi ÁÈ· Ó· ÙÔÓ Î˘ÓËÁ‹ÛÂÈ. √ ·ÛÙ˘ÓÔÌÈÎfi˜ Í¤Ê˘Á ÛηÚÊ·ÏÒÓÔÓÙ·˜ ·fi ÙÔÓ ÊˆÙ·ÁˆÁfi. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ‚Ú¤ıËΠÛÙÔ ÂÚ‚¿˙È ÂÓfi˜ ·Ú·ı‡ÚÔ˘ ¯ˆÚ›˜ Ó· ÌÔÚ› Ó· ‰È·Ê‡ÁÂÈ ·fi ·ÏÏÔ‡. ∞Ó·Áο- ÛÙËΠӷ ‚Ô˘Ù‹ÍÂÈ ÛÙÔ ÎÂÓfi ηÈ, ÁÈ· ηϋ ÙÔ˘ Ù‡¯Ë, ÚÔÛÁÂÈÒ- ıËΠÛÙËÓ Î·ÚfiÙÛ· ÂÓfi˜ ÊÔÚÙËÁÔ‡. AÊÔ‡ ›¯Â È· ÍÂʇÁÂÈ ·fi ÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ, Ô ·ÛÙ˘ÓÔÌÈÎfi˜ ¤ÛÙÂÈÏ ÙÔ˘˜ Û˘ÓÂÚÁ¿Ù˜ ÙÔ˘ ÛÙÔ ÎÚËÛʇÁÂÙÔ ÙˆÓ Î·ÎÔÔÈÒÓ. √Ú¤ÛÙË, ‰Â˜ Ù· ÏfiÁÈ· ÛÔ˘! ŸÙ·Ó ÌÈϿ̠ÁÈ· ÂÓ¤ÚÁÂȘ Î·È Î·Ù·ÛÙ¿ÛÂȘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÌÂ Û˘Ó‹ıˆ˜ Ú‹Ì·Ù·. EENNEEƒƒ°°∂∂ππ∂∂™™ ›‰·Ì ӷ ۯ‰ȿ˙ÂÈ Ó· ‰È·Ê‡ÁÂÈ ¤ÛÙÂÈÏ Î.¿. ∫∫∞∞∆∆∞∞™™∆∆∞∞™™∂∂ππ™™ ‚Ú¤ıËΠ¤ÌÂÈÓ·Ó ·ÓÙÈÏ‹ÊıËÎ·Ó Î.¿. Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.29
  • 30.
    131 ™¯ËÌ·Ù›˙ˆ ϤÍÂȘ 1100..11 °°ÂÂÓÓÈÈÎο¿¯¯··ÚÚ··ÎÎÙÙËËÚÚÈÈÛÛÙÙÈÈÎο¿ ∞∞.. ¶¶ÚÚfifiÛÛˆˆÔÔ Îη·ÈÈ ··ÚÚÈÈııÌÌfifi˜˜ µµ.. ¶¶ÔÔÈÈfifiÓÓ ÂÂÓÓÂÂÚÚÁÁ››··˜˜ Îη·ÈÈ ¯¯ÚÚfifiÓÓÔÔÈÈ ŸÏÔÈ Ì·˜ ÙÙÚÚÔÔÌÌ¿¿ÍÍ··ÌÌ fiÙ·Ó Ô ·ÛÙ˘ÓÔÌÈÎfi˜ ‹‰ËÍ ·fi ÙÔ Ì·ÏÎfiÓÈ ¿Óˆ ÛÙËÓ Î·ÚfiÙÛ· ÙÔ˘ ÊÔÚÙËÁÔ‡. ∆∆ÚÚfifiÌÌ··ÍÍÂÂ Ô ı›Ԙ µÚ·Û›‰·˜, ÙÙÚÚfifiÌÌ··Í͘˜ ÂÛ‡, ÙÙÚÚfifiÌÌ··ÍÍ··ÓÓ Î·È Ù· Í·‰¤ÏÊÈ· Ì·˜. ™·˜ ÎÔÚfiȉ„· Ï›ÁÔ Ô˘ ÙÙÚÚÔÔÌÌ¿¿ÍÍ··ÙÙÂÂ, ·ÏÏ¿, Ó· ˆ ÙËÓ ·Ï‹ıÂÈ·, ÙÙÚÚfifiÌÌ··ÍÍ·· ÎÈ ÂÁÒ ·ÚÎÂÙ¿. ∆Ô Ú‹Ì· ‰¤¯ÂÙ·È ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ηٷϋÍÂȘ Ô˘ ‰Â›¯ÓÔ˘Ó ÁÈ· ÔÈÔÓ ÌÈϿ̠οı ÊÔÚ¿ (‰ËÏ·- ‰‹ ‰Â›¯ÓÔ˘Ó ∞ã, µã, °ã ÚfiÛˆÔ ÂÓÈÎÔ‡ Î·È ÏËı˘ÓÙÈÎÔ‡ ·ÚÈıÌÔ‡): ªÂ Ï›Á· ÏfiÁÈ·, ÙÔ Ú‹Ì· ¤¯ÂÈ ÚfiÛˆÔ Î·È ·ÚÈıÌfi. ªÔÚÔ‡ÌÂ, ·ÎfiÌ·, Ó· ÚÔÛı¤ÛÔ˘Ì ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ηٷϋÍÂȘ ‹ ÌfiÚÈ· ÁÈ· Ó· ‰Â›ÍÔ˘Ì fiÙ ¤ÁÈÓÂ Ë Ú¿ÍË Ô˘ ÂÚÈÁÚ¿ÊÔ˘ÌÂ: ∞ã ÚfiÛˆÔ ÂÁÒ ÙÚfiÌ·Í-· fiÏÔÈ Ì·˜ ÙÚÔÌ¿Í-·Ì µã ÚfiÛˆÔ ÂÛ‡ ÙÚfiÌ·Í-˜ ÂÛ›˜ ÙÚÔÌ¿Í-·Ù °ã ÚfiÛˆÔ Ô ı›Ԙ µÚ·Û›‰·˜ ÙÚfiÌ·Í- ٷ Í·‰¤ÏÊÈ· Ì·˜ ÙÚfiÌ·Í-·Ó ∂ÓÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜ ¶ÏËı˘ÓÙÈÎfi˜ ·ÚÈıÌfi˜ Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.30
  • 31.
    Αριθμητικά επίθετα Τα επίθεταπου φανερώνουν αριθμούς λέγονται αριθμητικά. Τα αριθμητικά επίθετα ανάλογα με τη σημασία τους χωρίζονται σε απόλυτα και τακτικά αριθμητικά. Απόλυτα Αριθμητικά Τα απόλυτα αριθμητικά φανερώνουν ένα συγκεκριμένο πλήθος από πρόσωπα, ζώα ή πράγματα. Π.χ.: δύο γάτες, επτά μολύβια, δεκατρία τετράδια Τακτικά Αριθμητικά Τα τακτικά αριθμητικά επίθετα φανερώνουν τη σειρά, δηλαδή τη θέση που έχει το ουσιαστικό για το οποίο γίνεται λόγος. Π.χ.: Ο Γιάννης ήρθε πρώτος στον αγώνα στίβου. Το βιβλίο που ψάχνεις είναι στο τρίτο ράφι. Μένω στον πέμπτο όροφο της πολυκατοικίας. Πίνακας απόλυτων και τακτικών αριθμητικών Αριθμοί Απόλυτα Αριθμητικά Τακτικά Αριθμητικά 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 ένας, μία (μια), ένα δύο τρία τέσσερις, τέσσερα πέντε έξι εφτά, (επτά) οχτώ (οκτώ) εννέα, εννιά δέκα έντεκα δώδεκα δεκατρείς, δεκατρία δεκατέσσερις, δεκατέσσερα δεκαπέντε δεκαέξι (δεκάξι) δεκαεφτά (δεκαεπτά) πρώτος, -η, -ο δεύτερος, -η, -ο τρίτος, -η, -ο τέταρτος, -η, -ο πέμπτος, -η, -ο έκτος, -η, -ο έβδομος, -η, -ο όγδοος, -η, -ο ένατος, -η, -ο δέκατος, -η, -ο ενδέκατος,-η, -ο / εντέκατος,-η, -ο δωδέκατος, -η, -ο δέκατος τρίτος, -η, -ο δέκατος τέταρτος, -η, -ο δέκατος πέμπτος, -η, -ο δέκατος έκτος, -η, -ο δέκατος έβδομος, -η, -ο e Τάξη Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.31
  • 32.
    18 19 20 21 22 30 40 50 60 70 80 90 100 101 102 200 300 400 500 600 700 800 900 1.000 2.000 δεκαοχτώ (δεκαοκτώ) δεκαεννέα (δεκαεννιά) είκοσι είκοσιένας, είκοσι μία, είκοσι ένα είκοσι δύο τριάντα σαράντα πενήντα εξήντα εβδομήντα ογδόντα ενενήντα εκατό εκατόν ένα, εκατό μία, εκατόν ένα εκατό δύο διακόσιοι, -ες, -α τριακόσιοι, -ες, -α τετρακόσιοι, -ες, -α πεντακόσιοι, -ες, -α εξακόσιοι, -ες, -α εφτακόσιοι, -ες, -α οχτακόσιοι, -ες, -α εννιακόσιοι, -ες, -α χίλιοι, χίλιες, χίλια δύο χιλιάδες δέκατος όγδοος, -η, -ο δέκατος ένατος, -η, -ο εικοστός, -ή, -ό εικοστός πρώτος, -η, -ο εικοστός δεύτερος, -η, -ο τριακοστός, -ή, -ό τεσσαρακοστός, -ή, -ό πεντηκοστός, -ή, -ό εξηκοστός, -ή, -ό εβδομηκοστός, -ή, ό ογδοηκοστός, -ή, -ό ενενηκοστός, -ή,-ό εκατοστός, -ή, ό εκατοστός πρώτος, -η, -ο εκατοστός δεύτερος, -η, -ο διακοσιοστός, -ή, ό τριακοσιοστός, -ή, -ό τετρακοσιοστός, -ή, -ό πεντακοσιοστός, -ή, -ό εξακοσιοστός, -ή, -ό εφτακοσιοστός, -ή, -ό οχτακοσιοστός, -ή, -ό εννιακοσιοστός, -ή, -ό χιλιοστός, -ή, -ό δισχιλιοστός, -ή, -ό Προσοχή: - Τα απόλυτα αριθμητικά από το 13 ως το 19 γράφονται με μία λέξη. πχ: δεκατρία, δεκαέξι - Το απόλυτο αριθμητικό εννέα (εννιά) γράφεται με δύο -ν-, καθώς και όλες οι λέξεις πουπεριέχουν μέσα τους ολόκληρη τη λέξη εννέα (εννιά). Πχ: δεκαεννέα, εννιακόσια, εννιακοσιοστός. Εξαιρούνται και γράφονται με ένα -ν- τα αριθμητικά ένατος, ενενήντα, ενενηκοστός. e Τάξη Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.32
  • 33.
    ΕΝΟΤΗΤΑ 2 ΜΑΘΗΜΑ:Η ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ 7/10/2009 ΤΑ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΑ Τα αριθμητικά επίθετα, είναι τα επίθετα που φανερώνουν ποσοτική ή αριθμητική σχέση ή έννοια του ουσιαστικού στο οποίο αναφέρονται. Π.χ. ένας –δύο- τρεις μαθητές, πρώτος – τρίτος –δέκατος –εικοστός στη σειρά, διπλάσιος –πενταπλάσιος –δεκαπλάσιος κόπος, κ.λ.π. Ανάλογα με τη σημασία τους, χωρίζονται σε: απόλυτα, τακτικά, πολλαπλασιαστικά και αναλογικά. α) Απόλυτα αριθμητικά είναι τα επίθετα που μας φανερώνουν ένα συγκεκριμένο αριθμό. Π.χ. Είδα ένα σπίτι, μία φίλη μου, ένα φίλο, κ.λ.π. Τα απόλυτα αριθμητικά επίθετα δύο-δυο και από το πέντε ως το εκατό δεν κλίνονται, ενώ από το διακόσια και πάνω έχουν μόνο Πληθυντικό αριθμό. Επίσης τα απόλυτα αριθμητικά από το 13 ως το 19 γράφονται με μία λέξη, ενώ από το 21 και πάνω με δύο, εκτός από τα πολλαπλάσια του 10, που γράφονται με μία.. β) Τακτικά λέγονται τα αριθμητικά επίθετα που φανερώνουν τη σειρά, την τάξη των ουσιαστικών. Π.χ. Ο πρώτος μαθητής, η δεύτερη μέρα, η έκτη τάξη, ο δωδέκατος μήνας, ο δέκατος πέμπτος όροφος, ο εικοστός αιώνας, κ.λ.π. Τα τακτικά αριθμητικά από το 13 και πάνω γράφονται με δύο λέξεις, εκτός από τα πολλαπλάσια του 10 που γράφονται με μία. Οι καταλήξεις τους είναι: -ος, -η, -ο. γ) Πολλαπλασιαστικά λέγονται τα αριθμητικά επίθετα που φανερώνουν από πόσα απλά μέρη αποτελείται κάτι. Π.χ. απλός κόμπος, διπλός κόπος, τριπλή προσπάθεια, κ.λ.π. Παίρνουν τις καταλήξεις –πλός, -πλη, -πλό δ) Αναλογικά λέγονται τα αριθμητικά επίθετα που φανερώνουν πόσες φορές ένα ποσό είναι μεγαλύτερο από ένα άλλο. Π.χ. αυτός είναι διπλάσιος σε ύψος από τον άλλο, οι 50 δρχ. είναι πενταπλάσιες από τις 10, το καινούριο σπίτι μας είναι Διπλάσιο από το παλιό, κ.λ.π. Ορθογραφία του εννέα - εννιά: Γράφονται με δύο ν μόνο όσα επίθετα γίνονται από το 9 και έχουν μέσα ολόκληρες τις λέξεις εννέα ή εννιά. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις γράφονται με ένα ν. Π.χ.(εννιακόσιοι, εννεαπλάσιος, ενενηνταπλάσιος, ενενηκοστός, ένατος, κ.λ.π.). ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΜΠΕΔΩΣΗΣ 1. Να γράψεις τα αριθμητικά επίθετα των παρακάτω αριθμών, όπως στο παράδειγμα. Αριθμός Απόλυτο Τακτικό Πολλαπλασιαστικό Αναλογικό 2 δύο δεύτερο διπλό διπλάσιο 6 Θοδωρής ΒούγαςΓΛΩΣΣΑ: ΡΟΔΙ ΚΑΙ ΡΟΔΑΝΙ ~ 1 ~ ΤΜΗΜΑ Ε2 Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.33
  • 34.
    ΕΝΟΤΗΤΑ 2 ΜΑΘΗΜΑ:Η ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ 7/10/2009 8 9 90 10 20 12 19 25 30 2. Να συμπληρώσεις τα κενά των προτάσεων με το κατάλληλο αριθμητικό ουσιαστικό, όπως στο παράδειγμα. Αγόρασα μια (6) εξάδα ποτήρια. Να μου πάρεις μία (12) ………………………….μανταλάκια. Ο Νίκος τερμάτισε στην πρώτη (3) …………………………. Για να παίξουμε μπάσκετ χρειαζόμαστε δύο (5) ……………………..….. Για να παίξουμε ποδόσφαιρο χρειαζόμαστε δύο (11) …………….………… Έξι μαθητές σχηματίζουν μία ………………………………... Δέκα μαθητές σχηματίζουν μία ………………………………. Επτά ημέρες μας κάνουν μία ……………………………….…. Κάθε ζευγάρι αποτελείται από μία (2) ………………………………. Να χωρίσεις τα βιβλία σε (3) ……………………………………… Αυτοί είναι μία (20) ……………………………….ανθρώπων. Οι επιβάτες του αυτοκινήτου ήταν μια (4) ………………………….. Χώρισε τις μέρες του μήνα σε δυο (15)………………………………… 3. Να γράψετε με λέξεις ( απόλυτα αριθμητικά)τους παρακάτω αριθμούς. 235 Διακόσια τριάντα πέντε 1298 1800 2977 300 58 127 Θοδωρής ΒούγαςΓΛΩΣΣΑ: ΡΟΔΙ ΚΑΙ ΡΟΔΑΝΙ ~ 2 ~ ΤΜΗΜΑ Ε2 Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.34
  • 35.
    Ο Σύνθετες είναι οιλέξεις που γίνονται από δύο (ή τρεις) διαφορετικές λέξεις αν τις ενώσουμε. Π.χ. ανοίγω + κλείνω = ανοιγοκλείνω νύχτα + πουλί = νυχτοπούλι Πολλές φορές χρησιμοποιούμε τα μόρια ξε- και α- για να δημιουργήσουμε μια σύνθετη λέξη. Λέγονται μόρια γιατί δεν αποτελούν κανονικές λέξεις, δεν τα συναντάμε ποτέ μόνα τους. Π.χ. ξεγράφω, ξεχωρίζω Π.χ. αγράμματος, αδύνατος Αν η λέξη που θα ενωθεί το «α-» αρχίζει από σύμφωνο, τότε γράφουμε α-. αν αρχίζει από φωνήεν, τότε γράφουμε αν- Π.χ. κατάλληλος – ακατάλληλος ( αρχίσει από σύμφωνο) ήσυχος – ανήσυχος ( αρχίζει από φωνήεν) Οι απλές λέξεις που ενώνονται για να φτιάξουν τη σύνθετη λέξη, λέγονται συνθετικά. Τα συνθετικά πολλές φορές ενώνονται με το «ο» που λέγεται συνδετικό φωνήεν. Π.χ. αναβοσβήνω = ανάβω(πρώτο συνθετικό) + σβήνω(δεύτερο συνθετικό) Η γραμματική μου Σύνθετες λέξεις Το α- σημαίνει στέρηση γι’ αυτό και λέγεται στερητικό, γιατί στερεί τη σημασία της αρχικής λέξης και της δίνει την αντίθετη. Το ξε- σημαίνει αντίθεση ή στέρηση. Καραφωτιά Χαρά Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.35
  • 36.
    ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Σύνθετες είναιοι λέξεις που γίνονται από άλλες(απλές) αν τις ενώσουμε. Π.χ. ανοίγω + κλείνω = ανοιγοκλείνω. Οι απλές λέξεις που ενώνονται για να φτιάξουν τη σύνθετη λέξη, λέγονται συνθετικά. Τα συνθετικά πολλές φορές ενώνονται με το <<ο>> που λέγεται συνδετικό φωνήεν. Π.χ. αναβοσβήνω = ανάβω(πρώτο συνθετικό) + σβήνω(δεύτερο συνθετικό) Απλή είναι κάθε λέξη που δεν είναι σύνθετη.  Μπορείς να σχηματίσεις σύνθετες λέξεις; κρυφά + γελώ ____________________________ άσπρος + μαύρος ____________________________ άνεμος + μύλος ____________________________ άγριο + κατσίκι ____________________________ ψάρι + βάρκα ____________________________ άγριος + χοίρος  ____________________________ ερυθρός + λευκός  ___________________________ κουμπί + τρύπα ____________________________ τρέμω + σβήνω ____________________________ χελιδόνι + φωλιά ____________________________ έξω + φύλλο ____________________________ έξω + πόρτα ____________________________ μπαλκόνι + πόρτα  ___________________________ Όνομα______________ Επώνυμο____________ Ημερομηνία_________ Βαθμός __ ΠΡΟΣΕΞΕ ΤΟ << Ο >>. ΔΑΣΚΑΛΟΣ: ΦΩΤΗΣ ΣΤΑΜΟΣ 1 Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.36
  • 37.
    ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ  Μπορείςνα σχηματίσεις σύνθετες λέξεις βάζοντας μπροστά από τις παρακάτω λέξεις το ξε-;  φορτώνω ____________________________  πουλώ ____________________________  κουράζομαι ____________________________  φεύγω ____________________________  σκονίζω ____________________________  κουμπώνω ____________________________  Μπορείς να σχηματίσεις σύνθετες λέξεις βάζοντας μπροστά από τις παρακάτω λέξεις το α-[αν-];  γνωστός ____________________________  έτοιμος ____________________________  ήσυχος ____________________________  ικανός ____________________________  ώριμος ____________________________ Οι λέξεις α-[αν-], ανα-, ξε- λέγονται αχώριστα μόρια. Το ξε- σημαίνει πολύ, έξω, εντελώς ή στέρηση. ΔΑΣΚΑΛΟΣ: ΦΩΤΗΣ ΣΤΑΜΟΣ 2 Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.37
  • 38.
    Φύλλα εργασιώνΕπιμέλεια επανάληψης:Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.38
  • 39.
    1. Χωριστείτε σεομάδες και φανταστείτε ότι ξεκινάτε μια άλλη ζωή σε ένα νέο κόσμο. Κάθε ομάδα παίρνει 10 λευκές κάρτες. Σε κάθε κάρτα θα πρέπει να γράψετε ένα πράγμα που θεωρείτε αναγκαίο για τη ζωή. 2. Στη συνέχεια η κάθε ομάδα πρέπει να διαλέξει τις 5 από τις 10 κάρτες που κρίνει πιο απαραίτητες. Ενώστε τις ομάδες σας σε μία, αφαιρέστε τις διπλές κάρτες και επιλέξτε 5 βασικές κάρτες χωρίς τις οποίες θα ήταν δύσκολο να ζήσει κανείς. OΜΑΔΑ:_________________ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:____________ Η τάξη της κυρίας ΓεωργίαςΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.39
  • 40.
    Βοηθάμε να γίνει καλύτεροςο κόσμος μας Θυμάμαι τι είναι τα Αρκτικόλεξα: Συχνά όταν μιλάμε ή γράφουμε για οργανώσεις, υπηρεσίες, οργανισμούς, ιδρύματα, εταιρείες δε γράφουμε ολόκληρες τις ονομασίες τους, αλλά χρησι- μοποιούμε για συντομία μόνο τα αρχικά τους. π.χ. Α.Ε.Ι : Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα Ε.Ο.Φ: Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων Ε.Ρ.Τ : Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση Ασκήσεις 1. Γράφω τι σημαίνουν τα παρακάτω αρκτικόλεξα: Δ.Ε.Θ : ……………………………………………………………………….. Ι.Κ.Α : ……………………………………………………………………….. Ε.Μ.Υ : ……………………………………………………………………….. Δ.Ε.Η : ……………………………………………………………………….. 2. Γράφω με σύντομο τρόπο τις παρακάτω ονομασίες: Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού: …………………. Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών Ελλάδας: …………………. Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών : …………………. Ευρωπαϊκή Ένωση : …………………. Ελληνικά Ταχυδρομεία : …………………. 3. Φτιάχνω προτάσεις με τις παρακάτω λέξεις: πρόσφυγας: …………………………………………………………………………………………………………… εθελοντικός: …………………………………………………………………………………………………………. ανάδοχος : …………………………………………………………………………………………………………….. ΟΝΟΜΑ:_________________ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:____________ Η τάξη της κυρίας ΓεωργίαςΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.40
  • 41.
    Αριθμητικά Α Ρ ΙΘ Μ Η Τ Ι Κ Α Ε Π Ι Θ Ε Τ Α Τα επίθετα που φανερώνουν αριθμούς, λέγονται αριθμητικά επίθετα. Τα αριθμητικά επίθετα ανάλογα με τη σημασία τους χωρίζονται σε απόλυτα και τακτικά. Α Π Ο Λ Υ Τ Α Α Ρ Ι Θ Μ Η Τ Ι Κ Α Ε Π Ι Θ Ε Τ Α  Όταν ένα αριθμητικό επίθετο φανερώνει ένα πλήθος από ουσιαστικά, λέγεται απόλυτο αριθμητικό επίθετο. Όλοι οι αριθμοί είναι απόλυτα αριθμητικά επίθετα. π.χ. Αγόρασα τρία μολύβια. Ο παππούς μου έχει δεκαπέντε κατσίκες.  Τα απόλυτα αριθμητικά επίθετα από το 13 μέχρι το 19 γράφονται με μία λέξη. Το ίδιο γίνεται κι όταν βρίσκονται μέσα σε μεγαλύτερους αριθμούς. π.χ. (1.918) χίλια εννιακόσια δεκαοχτώ.  Τα απόλυτα αριθμητικά επίθετα από το 21 και πέρα γράφονται σε χωριστές λέξεις. π.χ. (21) είκοσι ένα, (38) τριάντα οχτώ Τ Α Κ Τ Ι Κ Α Α Ρ Ι Θ Μ Η Τ Ι Κ Α Ε Π Ι Θ Ε Τ Α  Όταν ένα αριθμητικό επίθετο δείχνει θέση-σειρά, λέγεται τακτικό αριθμητικό επίθετο. π.χ. 5ος πέμπτος, 51ος πεντηκοστός πρώτος π.χ. Το βιβλίο που ψάχνεις είναι στο δεύτερο ράφι  Τα τακτικά αριθμητικά επίθετα από το 13ος δέκατος τρίτος και πέρα γράφονται σε χωριστές λέξεις. π.χ. 14ος δέκατος τέταρτος, 217ος διακοσιοστός δέκατος έβδομος.  Τα τακτικά αριθμητικά επίθετα έχουν τρία γένη, τελειώνουν σε –ος, -η, -ο και κλίνο- νται όπως αυτά. Τονίζονται επίσης όπως τα αντίστοιχα επίθετα δηλαδή όπου τονίζεται η ονομαστική του αρσενικού του ενικού αριθμού. π.χ. ο τρίτος, η τρίτη, το τρίτο Ο Ρ Θ Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α Α Ρ Ι Θ Μ Η Τ Ι Κ Ω Ν  Το εννέα/εννιά και το εννιακόσια, εννιακοσιοστός-ή-ό, γράφονται με δύο [νν].  Το ένατος-η-ο, το ενενήντα και το ενενηκοστός-ή-ό γράφονται με ένα [ ν ].  Τα απόλυτα αριθμητικά δύο και τρεις, όταν μπαίνουν ως α΄ συνθετικό σε σύνθετες λέξεις, αλλάζουν το υ και το ει αντίστοιχα και το μετατρέπουν σε ι. π.χ. δύο + συλλαβή = δισύλλαβη Ε ξ α ι ρ ο ύ ν τ α ι και κρατάνε το υ οι λέξεις δυάδα, δυάρι κ.ά.  Τα απόλυτα αριθμητικά τέσσερις και τέσσερα, όταν μπαίνουν ως α΄ συνθετικό σε σύν- θετες λέξεις γίνονται τετρά- . π.χ. τέσσερις + γωνίες = τετράγωνο τέσσερα + πόδια = τετράποδο  Αν θέλουμε να γράψουμε με συντομία ένα τακτικό αριθμητικό επίθετο γράφουμε: πρώτος – 1ος , δεύτερη – 2η , τρίτο – 3ο ΟΝΟΜΑ:_________________ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:____________ Η τάξη της κυρίας ΓεωργίαςΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.41
  • 42.
    Π Ι ΝΑ Κ Α Σ Α Π Ο Λ Υ Τ Ω Ν Κ Α Ι Τ Α Κ Τ Ι Κ Ω Ν Α Ρ Ι Θ Μ Η Τ Ι Κ Ω Ν Αριθμοί Απόλυτα αριθμητικά Τακτικά αριθμητικά 1 ένας, μία (μια), ένα πρώτος –η –ο 2 δύο (δυο) δεύτερος –η –ο 3 τρεις, τρία τρίτος –η –ο 4 τέσσερις, τέσσερα τέταρτος –η –ο 5 πέντε πέμπτος –η –ο 6 έξι έκτος –η –ο 7 εφτά (επτά) έβδομος –η –ο 8 οχτώ (οκτώ) όγδοος –η –ο 9 εννέα, εννιά ένατος –η –ο 10 δέκα δέκατος –η –ο 11 έντεκα εντέκατος –η –ο 12 δώδεκα δωδέκατος –η –ο 13 δεκατρείς, δεκατρία δέκατος τρίτος –η –ο 14 δεκατέσσερις, δεκατέσσερα δέκατος τέταρτος –η –ο 15 δεκαπέντε δέκατος πέμπτος –η –ο 16 δεκαέξι (δεκάξι) δέκατος έκτος –η –ο 17 δεκαεφτά (δεκαεπτά) δέκατος έβδομος –η –ο 18 δεκαοχτώ (δεκαοκτώ) δέκατος όγδοος –η –ο 19 δεκαεννέα (δεκαεννιά) δέκατος ένατος –η –ο 20 είκοσι εικοστός –ή –ό 21 είκοσι ένας /μία /ένα εικοστός πρώτος –η –ο 22 είκοσι δύο εικοστός δεύτερος –η –ο 30 τριάντα τριακοστός ή –ό 40 σαράντα τεσσαρακοστός –ή –ό 50 πενήντα πεντηκοστός –ή –ό 60 εξήντα εξηκοστός –ή –ό 70 εβδομήντα εβδομηκοστός ή –ό 80 ογδόντα ογδοηκοστός –ή –ό 90 ενενήντα ενενηκοστός –ή –ό 100 εκατό εκατοστός –ή –ό 101 εκατόν ένας, εκατό μία, εκατόν ένα εκατοστός πρώτος –η –ο 102 εκατό δύο εκατοστός δεύτερος –ή –ό 200 διακόσιοι –ες –α διακοσιοστός –ή –ό 300 τριακόσιοι –ες –α τριακοσιοστός –ή -ό 400 τετρακόσιοι –ες –α τετρακοσιοστός –ή –ό 500 πεντακόσιοι –ες –α πεντακοσιοστός –ή –ό 600 εξακόσιοι –ες –α εξακοσιοστός –ή –ό 700 εφτακόσιοι –ες –α εφτακοσιοστός –ή –ό Η τάξη της κυρίας ΓεωργίαςΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.42
  • 43.
    800 οχτακόσιοι –ες–α οχτακοσιοστός –ή –ό 900 εννιακόσιοι –ες –α εννιακοσιοστός –ή –ό 1.000 χίλιοι, χίλιες, χίλια χιλιοστός –ή –ό 2.000 δύο χιλιάδες δισχιλιοστός –ή –ό 10.000 δέκα χιλιάδες δεκάκις χιλιοστός – ή – ό 100.000 εκατό χιλιάδες εκατοντάκις χιλιοστός –ή –ό 1.000.000 ένα εκατομμύριο εκατομμυριοστός –ή –ό 1.000.000.000 ένα δισεκατομμύριο δισεκατομμυριοστός –ή –ό Τ Ι Ν Α Π Ρ Ο Σ Ε Ξ Ω  Το αριθμητικό ένα κλίνεται και στα τρία γένη αλλά μόνο στον ενικό αριθμό, ενώ τα αριθμητικά τρία και τέσσερα κλίνονται μόνο στον πληθυντικό αριθμό και στις πτώ- σεις ονομαστική, γενική και αιτιατική.  Τα αριθμητικά τρία και τέσσερα χρησιμοποιούν τους ίδιους τύπους για το αρσενικό και το θηλυκό.  Τα απόλυτα αριθμητικά δύο ή δυο και από το πέντε μέχρι το εκατό δεν κλίνονται, αλλά διατηρούν τον ίδιο τύπο σε όλα τα γένη και σε όλες τις πτώσεις.  π.χ. οι εκατό άνδρες, των εκατό ανδρών, τα εκατό παιδιά  Τα απόλυτα αριθμητικά που δηλώνουν εκατοντάδες (π.χ. διακόσια, τρακόσια κλπ.) έχουν τρία γένη και κλίνονται μόνο στον πληθυντικό αριθμό όπως τα αντίστοιχα με αυτά επίθετα. π.χ. διακόσιοι – διακόσιες – διακόσια χίλιοι – χίλιες – χίλια Κ Λ Ι Σ Η Α Π Ο Λ Υ Τ Ω Ν Α Ρ Ι Θ Μ Η Τ Ι Κ Ω Ν ένας αρσενικό θηλυκό ουδέτερο ονομαστική ένας μία, μια ένα γενική ενός μιας ενός αιτιατική ένα(ν) μία, μια ένα τρεις, τέσσερις αρσενικό και θηλυκό ουδέτερο ονομαστική τρεις τέσσερις τρία τέσσερα γενική τριών τεσσάρων τριών τεσσάρων αιτιατική τρεις τέσσερις τρία τέσσερα Η τάξη της κυρίας ΓεωργίαςΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.43
  • 44.
    Η πτήση τωνγερανών 1 . Στις παρακάτω προτάσεις συμπληρώνω το αριθμητικό που πρέπει.  Έχω στη συλλογή μου 313 ……………………………………………… γραμματόσημα με πουλιά.  Στον κατάλογο του κυρίου είμαι γραμμένος 19ος …………………… ………………………. .  Ο προπάππος μου γεννήθηκε το έτος 1919 ……………………………………………………..……….. ………………………………….. .  Η αδερφή μου γεννήθηκε το 1999 ………………………………......... ……………………………..και είναι 10 ………….. χρόνια μεγαλύτερή μου.  Η γιαγιά μου είναι 85 ……………..……………………..χρονών κι ακόμη κάνει πολλές δου- λειές.  Ο Αντρέας Νίκου, που είναι μαραθωνοδρόμος, έτρεξε στο μαραθώνιο δρόμο της Αθήνας αλλά, επειδή αισθάνθηκε ενοχλήσεις στο στομάχι, τερμάτισε 99ος ……………………………………………………. .  Η οικογένειά μου είναι γραμμένη στα δημοτολόγια του Δήμου «Εμμανουήλ Πα- πά» στην 906η ………….………………………………………..…………………. θέση .  Ο 1ος …….…………, ο 2ος ………………… και ο 3ος ……………... αθλητής παίρνουν μετάλλιο.  Είναι η 80η ……………………….……….. φορά που παίρνω άριστα στην ορθογραφία μου.  Πήγα στο θέατρο και κάθισα στην 44 η ……………………………..……………… θέση και 21η …………………………………………………..………… σειρά. 2. Να συμπληρώσεις τα κενά µε το σωστό αριθμητικό προσέχοντας το γένος των ουσιαστικών. α) (4) ……………………………………… μέτρα. β) (13) ……………………………………… ημέρες. γ) (500) ……………………………………… κιλά. δ) (1) ……………………………………… µπάλα. ε) (200) ……………………………………… θεατές στ) (600) ……………………………………… πρόβατα 3. Να γράψεις τους παρακάτω αριθμούς με τακτικά αριθμητικά. α) 12 : ……………………………………… β) 19 : ……………………………………… γ) 73 : ……………………………………… δ) 52 : ……………………………………… ε) 49 : ……………………………………… στ) 921 : ……………………………………… ζ) 92 : ……………………………………… Η τάξη της κυρίας ΓεωργίαςΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.44
  • 45.
    Θυμάμαι ότι: Σύνθετες λέξειςείναι οι λέξεις που γίνονται, όταν δυο λέξεις ενωθούν και γίνουν μια. Όταν δυο λέξεις ενωθούν και γίνουν σύνθετη λέξη πολλές φορές ανάμεσά τους υπάρχει το ο (όμικρον) που τις συνδέει. Γι’ αυτό αυτό το ο, λέγεται συνδετικό ο. π.χ. άνεμος + μύλος = ανεμόμυλος Πολλές φορές η πρώτη λέξη από αυτές που ενώνουμε φανερώνει τι είναι η δεύτερη. το αγριοκάτσικο = άγριο + κατσίκι (το κατσίκι που είναι άγριο) Αν αναλύσουμε μια σύνθετη λέξη μπορούμε να καταλάβουμε τη σημασία της λέξης. π.χ. φιλειρηνικός (φίλος + ειρήνη = αυτός που αγαπάει την ειρήνη) Ασκήσεις 1. Ένωσε τις παρακάτω λέξεις και φτιάξε σύνθετες λέξεις: στάχτη+δοχείο________________________________ μαχαίρια+πιρούνια______________________________ ψάρι+βάρκα___________________________________ θάλασσα+πουλί_________________________________ ράδιο+φωνή___________________________________ άσπρο+μαύρο__________________________________ ανάβω+σβήνω__________________________________ ανοίγω+κλείνω_________________________________ πηγαίνω+έρχομαι________________________________ 2. Ποιες λέξεις ενώθηκαν και έκαναν τις παρακάτω σύνθετες λέξεις; τρωγοπίνω______________+_________________ περνοδιαβαίνω______________+_________________ ξανακοιτάζω______________+_________________ ψιλόλιγνος______________+_________________ σαββατοκύριακο______________+_________________ γαλαζοπράσινος______________+_________________ 3. Γράψε τη σημασία των παρακάτω λέξεων: βιβλιόφιλος:_____________________________________________ ζωόφιλος: :___________________________________________ θεατρόφιλος: :___________________________________________ ποδοσφαιρόφιλος: :_________________________________________ ONOMA:_________________ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:____________ Η τάξη της κυρίας ΓεωργίαςΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.45
  • 46.
    ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΗΓΛΩΣΣΑ Όλοι μια αγκαλιά 1. Να συμπληρώσεις τα κενά βάζοντας τους αριθμούς των παρενθέσεων στο σωστό τύπο των αριθμητικών επιθέτων.  Θέλω να μου δανείσεις (5) ………….…. ευρώ και θα σ’ τα επιστρέψω σε (3) …………… μέρες.  Στο συρτάρι μου έχω (54) …………………………..…………….. αυτοκόλλητα.  Ο πατέρας μου είναι (3) ……………………….…………….. στη σειρά για το ταμείο.  Η μαμά μού είπε να της φέρω (1) ………………..……. κιλό ψωμί.  Η εκκλησία είναι το (6) ……………………………… κτίριο που θα συναντήσεις πηγαίνοντας για το σχολείο.  Αγόρασα (6) ……………………….. τετράδια, (4) ….…………………. μολύβια και (1) …………………. γόμα από το βιβλιοπωλείο.  Είναι το (7) ………………………….. διαγώνισμα Ιστορίας και το (9) …………………………. διαγώνισμα Μαθηματικών που γράφουμε φέτος. 2. Να συμπληρώσεις τις παρακάτω προτάσεις με το κατάλληλο επιφώνημα, από αυτά που βρίσκονται στην παρένθεση. (ποπό!, χα χά!, άιντε!, μπράβο!, ουφ!, στοπ!, μπα!, οχ!, χμ!, αλίμονο!).  ………….. πολύ ωραία τα κατάφερες!  ………….. τι συμφορά είναι αυτή!  ………….. άκουσες τι έγινε;  ………….. δε νομίζω ότι έχεις δίκιο.  ………….. είναι κι ο Νίκος μαζί σου;  ………….. θα ξεκινήσετε καμιά φορά;  ………….. πολύ αστείο αυτό που είπες.  ………….. να βάλουμε ένα χεράκι όλοι μαζί.  ………….. μην προχωράτε άλλο.  ………….. με τσίμπησε ένα κουνούπι. 3. Συμπλήρωσε τον πίνακα βάζοντας και το πρόσωπο μπροστά από κάθε ρήμα. ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ εσύ έβλεπες ανοίξαμε απλώνετε χάζευε ανεβαίνεις μάθατε χόρευαν πηγαίνει ONOMA:________________ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:___________ Η τάξη της κυρίας ΓεωργίαςΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.46
  • 47.
    4. Γράψε ξανάτις προτάσεις στους χρόνους που σου δίνονται.  Ο Νίκος ήρθε στις τρεις το μεσημέρι. Εξακ.Μέλ:…………………………………………………………………………………………………………………… Στιγμ.Μέλ:………………………………………………………………………………………………………………………… Συντελεσμ. Μέλ: ……………………………………………………………………………………………………………  Ο Αντώνης και ο Παύλος έχουν γενέθλια τα Χριστούγεννα. Εξακ.Μέλ:…………………………………………………………………………………………………………………… Στιγμ.Μέλ:………………………………………………………………………………………………………………………… Συντελεσμ. Μέλ: ……………………………………………………………………………………………………………  Καθάρισα την αυλή και πέταξα τη σπασμένη καρέκλα. Εξακ.Μέλ:…………………………………………………………………………………………………………………… Στιγμ.Μέλ:………………………………………………………………………………………………………………………… Συντελεσμ. Μέλ: …………………………………………………………………………………………………………… 5. Να συμπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων, βάζοντας τα επίθετα της παρένθεσης στο κατάλληλο γένος, αριθμό και την κατάλληλη πτώση. (ωραίος, επιπόλαιος, σπουδαίος, κεφαλαίος, γενναίος, ωραίος, τελευταίος)  Όταν γράφουμε με ……………….……… γράμματα, δε βάζουμε τόνους.  Η δασκάλα θαύμαζε τις ………………….……..ζωγραφιές των παιδιών της τάξης.  Οι ……………….……….μαθητές κάνουν κάτι γρήγορα και ύστερα σκέφτονται, αν αυτό που έκαναν ήταν σωστό.  Η Μαρία διαβάζει σε ένα βιβλίο τις πιο ……………………… ανακαλύψεις του ανθρώπου, ως σήμερα.  Το λεωφορείο ξεκίνησε μόλις ανέβηκε και ο ………………………….. επιβάτης.  Αγόρασε τα πιο ………………………… λουλούδια που βρήκε στο μεγαλύτερο ανθοπωλείο της πόλης.  Οι …………………… Έλληνες στρατιώτες, έδωσαν τη ζωή τους για την πατρίδα κι έγραψαν το έπος του 1940. 6. Να γράψεις με μια σύνθετη λέξη, που να έχει β΄ συνθετικό τη λέξη φίλος, πώς λέγεται αυτός που αγαπάει: ταβιβλία  βιβλιόφιλος τοποδόσφαιρο  …………………… τηνειρήνη  …………………………… τουςΆγγλους  ……….................. τοθέατρο  …………………………… ταζώα  …………………….. τημουσική  …………………………… τονκινηματογράφο  …………………….. Η τάξη της κυρίας ΓεωργίαςΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.47
  • 48.
    13α Του κόσμου ταπαιδιά 1. Να συμπληρώσεις τα κενά του διαλόγου βάζοντας τα ρήματα των παρενθέσεων στον κατάλληλο χρόνο του μέλλοντα και στο σωστό πρόσωπο. - Μαρία, αύριο θα πάω (πηγαίνω) σινεμά με τον αδερφό μου. Θέλεις να έρθει κι εσύ; - Ναι, θέλω. Ποια ταινία _____________________ (βλέπω); - __________________ (βλέπω) τον «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών»/ - Ωραία! Τι ώρα ____________________ (ξεκινώ) εσείς; - Εμείς ___________________ (ξεκινώ) λίγο πιο νωρίς. _______________ (περνώ) από το σπίτι του Δημήτρη για να του αφήσω ένα βιβλίο. ____ του _______________ (προτείνω) αν θέλει να έρθει κι αυτός μαζί μας. Εμείς ___________________ (δίνω) ραντεβού έξω από το σινεμά στις 8.00 μ.μ. ________________ (είμαι) στην ώρα σου ή πάλι ____ σε _________________ (περιμένω); - Μην ανησυχείς, _______________ (είμαι) στην ώρα μου. ____ τα ________ (λέω) το βράδυ από κοντά. Ευνίκη ΤοκατλήΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.48
  • 49.
    13β βοηθάμε να γίνεικαλύτερος ο κόσμος μας 1. Να μεταφέρεις τις προτάσεις στον εξακολουθητικό και στο στιγμιαίο μέλλοντα. α. Ο Τάκης λύνει τις ασκήσεις. Εξ.  _________________________________________________________ Στ.  _________________________________________________________ β. Εμείς βάφουμε το σπίτι μας. Εξ.  _________________________________________________________ Στ.  __________________________________________________________ γ. Τα παιδιά παίζουν και τρέχουν πολύ. Εξ.  ___________________________________________________________ Στ.  ____________________________________________________________ δ. Σκουπίζω και καθαρίζω το σπίτι. Εξ.  ___________________________________________________________ Στ.  __________________________________________________________ Ευνίκη ΤοκατλήΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.49
  • 50.
    13γ η πτήση τωνγερανών Ευνίκη ΤοκατλήΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.50
  • 51.
    13δ η πτήση τωνγερανών Ευνίκη ΤοκατλήΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.51
  • 52.
    13ε Ένα παιδι γράφειστο Θεό Ευνίκη ΤοκατλήΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.52
  • 53.
    ΑΡΚΤΙΚΟΛΕΞΑ Συχνά όταν μιλάμεή γράφουμε για οργανώσεις,υπηρεσίες , οργανισμούς, ιδρύματα, εταιρείες δε γράφουμε ολόκληρες τις ονομασίες τους ,αλλά χρησι- μοποιούμε για συντομία μόνο τα αρχικά τους . π.χ. Α.Ε.Ι : Ανώτατα Εκαπιδευτικά Ιδρύματα Ε.Ο.Φ: Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων Ε.Ρ.Τ : Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση Γράφω τι σημαίνουν τα παρακάτω αρκτικόλεξα: Δ.Ε.Θ : ……………………………………………………………………….. Ι.Κ.Α : ……………………………………………………………………….. Ε.Μ.Υ : ……………………………………………………………………….. Δ.Ε.Η : ……………………………………………………………………….. Γράφω με σύντομο τρόπο τις παρακάτω ονομασίες: Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού: …………………. Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών Ελλάδας: …………………. Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών : …………………. Ευρωπαϊκή Ένωση : …………………. Ελληνικά Ταχυδρομεία : …………………. Εξηγώ τι σημαίνουν οι παρακάτω λέξεις : Επιδημία : ……………………………………………………………………. Ανάδοχος : …………………………………………………………………… ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ !!! ΒΟΗΘΑΜΕ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΜΑΣ. ΟΝΟΜΑ: ΤΑΜΙΛΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΟΥ Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.53
  • 54.
    Ας δώσουμε τονκόσμο στα παιδιά …… Όνομα:______________ Τι θα έκανες αν.. έστω για μια μέρα έπαιρνες τον κόσμο στα χέρια σου; __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ Τι είναι αυτό που σε ενοχλεί στον κόσμο που ζούμε; __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ Ποιο θεωρείς ,πως είναι το λάθος που κάνουνε οι μεγάλοι; __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ Γιατί πιστεύεις πως όλα τα παιδιά της γης δεν είναι χαρούμενα; __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ __________________________________________________________________ Γράψε κάτι που σε ενοχλεί στη μαμά σου και κάτι που σε ενοχλεί από τη δασκάλα σου: _________________________________________________________________ _________________________________________________________________ _________________________________________________________________ _________________________________________________________________ ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ! ΤΑΜΙΛΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΟΥ Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.54
  • 55.
    Η επιθυμία όλωντων ανθρώπων είναι να σταματήσουν …… ………………….. Ποια από αυτά θεωρείς τα σοβαρότερα προβλήματα ,για τα παιδιά του κόσμου; ______________________________ ______________________________ ______________________________ ______________________________ Με ποιο τρόπο μπορούμε να βοηθήσουμε; ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ ___________________________________ Τι χρειαζόμαστε για μια ευτυχισμένη ζωή; ________________________________ ________________________________ ________________________________ ________________________________ Καλή επιτυχία !!! Ένα παιδί γράφει στο Θεό … Όνομα: Φτώχεια πείνα Πόλεμος Σεισμοί ασθένειες Έλλειψη καθαρού νερού Προσφυγιά Παιδική εργασία Πλημμύρες βοηθάω αγοράζω οργανώνω συμμετέχω ενισχύω προσφέρω συμπαραστέκομαι υγεία τροφή στέγη οικογένεια φίλους ειρήνη μόρφωση ….. ΤΑΜΙΛΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΟΥ Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.55
  • 56.
    1. Συμπλήρωσε τααπόλυτα αριθμητικά Έχω στη συλλογή μου (313)………………………………………… γραμματόσημα με πουλιά. Ο προπάππος μου γεννήθηκε το έτος (1919)…………………….. ……………………………………………………………………………. Η αδερφή μου γεννήθηκε το (1999) ……………………………......... …………………………….. και είναι (10) ……….. χρόνια μεγαλύτερή μου. Η γιαγιά μου είναι (85) ………………………………..χρονών . Η τάξη μου έχει …………………………..(16) παιδιά. Το χωριό μας είναι πολύ μικρό. Έχει μόνο ...…………………..(25) …………………………………….οικογένειες. Ονοματεπώνυμο:……………………………………………………………………………………………. . ΑΠΟΛΥΤΑ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΑ Όταν ένα αριθμητικό επίθετο φανερώνει ένα πλήθος από ουσιαστικά, λέγεται απόλυτο αριθμητικό επίθετο. π.χ. Αγόρασα τρία μολύβια. Ο παππούς μου έχει δεκαπέντε κατσίκες. Τα απόλυτα αριθμητικά επίθετα από το 13 δεκατρείς-δεκατρία μέχρι το 19 δεκαεννέα-δεκαεννιά γράφονται με μία λέξη. Το ίδιο γίνεται κι όταν βρίσκονται μέσα σε μεγαλύτερους αριθμούς. π.χ. [ 1.918 ] χίλια εννιακόσια δεκαοχτώ. Τα απόλυτα αριθμητικά επίθετα από το 21 και πέρα γράφονται σε χωριστές λέξεις. π.χ. [είκοσι ένα, τριάντα οχτώ ]. Τσαμπίκα Δρακιού Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.56
  • 57.
    2. Συμπλήρωσε τατακτικά αριθμητικά Ο Αντρέας έτρεξε στο μαραθώνιο δρόμο της Αθήνας και τερμάτισε 99ος ……………………………………………. . Ο 1ος ……………… , ο 2ος ……………… και ο 3ος ……………... αθλητής παίρνουν μετάλλιο. Είναι η 80η ……………………….. φορά που παίρνω άριστα στην ορθογραφία μου. Πήγα στο θέατρο και κάθισα στην 44 η ………………………… θέση και 21η ………………………………… σειρά. Είμαι το 5ο …………………………..παιδί της οικογένειας. Στην παρέλαση ήμουν στην 7η ………………………………σειρά. ΤΑΚΤΙΚΑ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΑ Όταν ένα αριθμητικό επίθετο δείχνει θέση-σειρά, λέγεται τακτικό αριθμητικό επίθετο. π.χ. 5ος πέμπτος, 51ος πεντηκοστός πρώτος Τα τακτικά αριθμητικά επίθετα από το 13ος δέκατος τρίτος και πέρα γράφονται σε χωριστές λέξεις. π.χ. 14ος δέκατος τέταρτος, 217ος διακοσιοστός δέκατος έβδομος. ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΩΝ Το εννέα-εννιά και το εννιακόσια, εννιακοσιοστός-ή-ό, γράφονται με δύο [νν]. Το ένατος-η-ο, το ενενήντα και το ενενηκοστός-ή-ό γράφονται με ένα [ ν ]. Στο τετράδιο γραμματικής: α) Κλίνω το ρήμα βλέπω σε όλους τους χρόνους β) Κλίνω το ρήμα εγκαταλείπω σε ενεργητική και παθητική φωνή γ)Κλίνω το ουσιαστικό μαζί με το επίθετο ο μικρός πρόσφυγας Τσαμπίκα Δρακιού Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.57
  • 58.
     Τα απόλυτααριθμητικά από το 13 ως το 19 γράφονται με μία λέξη. π.χ. δεκατρία, δεκατέσσερα, δεκαέξι  Τα απόλυτα αριθμητικά από το 21 και πέρα γράφονται σε χωριστές λέξεις. π.χ. είκοσι πέντε, εξήντα τρία, εκατόν πενήντα εννιά  Τα τακτικά αριθμητικά από το 13 και πέρα γράφονται σε χωριστές λέξεις π.χ. δέκατος τρίτος, εκατοστός τριακοστός έκτος  Το απόλυτο αριθμητικό εννέα (εννιά) γράφεται με δύο ν, καθώς και όλες οι σύνθετες λέξεις που περιέχουν μέσα τους ολόκληρη τη λέξη εννιά. π.χ. δεκαεννέα, εννιακόσια, εννιακοσιοστός Εξαιρούνται και γράφονται με ένα ν τα αριθμητικά ένατος, ενενήντα, ενενηκοστός κτλ.  Τα απόλυτα αριθμητικά δύο και τρεις, όταν μπαίνουν ως α΄ συνθετικό σε σύνθετες λέξεις, αλλάζουν το υ και το ει και το μετατρέπουν σε ι. π.χ. δύο + συλλαβή  δισύλλαβη δύο + φύλλο  δίφυλλο τρεις + ημέρες  τριήμερο τρεις + ώρες  τρίωρο Εξαιρούνται και κρατάνε το υ οι απλές λέξεις δυάδα, δυάρι κ. ά.  Τα απόλυτα αριθμητικά τέσσερις και τέσσερα, όταν μπαίνουν ως α΄ συνθετικό σε σύνθετες λέξεις, γίνονται τετρα-. π.χ. τέσσερις + γωνίες  τετράγωνο τέσσερα + πόδια  τετράποδο  Αν θέλουμε να γράψουμε με συντομία ένα τακτικό αριθμητικό επίθετο, γράφουμε τον αριθμό στον οποίο αντιστοιχεί και κάτω δεξιά του αριθμού γράφουμε την κατάληξη του επιθέτου στο σωστό γένος. π.χ. πρώτος  1ος δεύτερη  2η τρίτο  3ο Τάξη Γ΄ Όνομα___________________ Επώνυμο_______________ Αθανάσιος Παλάνης Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.58
  • 59.
    1. Να συμπληρώσειςτα κενά με το σωστό αριθμητικό προσέχοντας το γένος των ουσιαστικών.  (4) ……………………… μέτρα  (13) …………………….. ημέρες  (500) ……………………… κιλά  (200) …………………….. θεατές  (1) ……………………… μπάλα  (600) …………………….. πρόβατα 2. Να συμπληρώσεις τα κενά των προτάσεων με το κατάλληλο απόλυτο αριθμητικό.  Κάθε χέρι έχει ………………….. δάχτυλα.  Ο γλάρος έχει ………………….. φτερά.  Το αυτοκίνητο έχει …………………………. ρόδες.  Το δημοτικό σχολείο έχει …………………. τάξεις.  Πριν από το είκοσι είναι ο αριθμός …………………………….. .  Η λέξη «δημοτικό» έχει …………………………. γράμματα. 3. Να γράψεις τους αριθμούς με απόλυτα και με τακτικά αριθμητικά επίθετα. αρ. απόλυτο αριθμητικό τακτικό αριθμητικό 12 δώδεκα δωδέκατος, -η, -ο 73 ______________________________ _______________________________ 26 ______________________________ _______________________________ 18 ______________________________ _______________________________ 89 ______________________________ _______________________________ 105 ______________________________ _______________________________ 93 ______________________________ _______________________________ 4. Να συμπληρώσεις τα κενά βάζοντας τους αριθμούς των παρενθέσεων στο σωστό τύπο των αριθμητικών επιθέτων.  Ακούσαμε τον ήχο μιας (1) σειρήνας.  Πάνω στο θρανίο υπήρχαν οι τσάντες ………………………. (3) παιδιών.  Η αδερφή μου είναι ………………………………. (19) ετών.  Περίπου ………………………..(1.000) αστυνομικοί έχουν περικυκλώσει το κτίριο.  Σήμερα θα γίνει η κλήρωση για τις ……………………….. (4) ομάδες που θα παίξουν στον τελικό.  …………………(1) έτος έχει ………………………………………. (365) μέρες, ………………………… (4) εποχές και ……………………….(12) μήνες. Κάθε εποχή έχει ………………………… (3) μήνες και κάθε μήνας έχει ……………………… (30) ή …………………………….. (31) ημέρες. Αθανάσιος Παλάνης Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.59
  • 60.
    ΕπαναληπτικάΕπιμέλεια επανάληψης: ΧρήστοςΧαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.60
  • 61.
    ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΗΓΛΩΣΣΑ Όλοι μια αγκαλιά 1. Να συμπληρώσεις τα κενά βάζοντας τους αριθμούς των παρενθέσεων στο σωστό τύπο των αριθμητικών επιθέτων.  Θέλω να μου δανείσεις (5) ………….…. ευρώ και θα σ’ τα επιστρέψω σε (3) …………… μέρες.  Στο συρτάρι μου έχω (54) …………………………..…………….. αυτοκόλλητα.  Ο πατέρας μου είναι (3) ……………………….…………….. στη σειρά για το ταμείο.  Η μαμά μού είπε να της φέρω (1) ………………..……. κιλό ψωμί.  Η εκκλησία είναι το (6) ……………………………… κτίριο που θα συναντήσεις πηγαίνοντας για το σχολείο.  Αγόρασα (6) ……………………….. τετράδια, (4) ….…………………. μολύβια και (1) …………………. γόμα από το βιβλιοπωλείο.  Είναι το (7) ………………………….. διαγώνισμα Ιστορίας και το (9) …………………………. διαγώνισμα Μαθηματικών που γράφουμε φέτος. 2. Να συμπληρώσεις τις παρακάτω προτάσεις με το κατάλληλο επιφώνημα, από αυτά που βρίσκονται στην παρένθεση. (ποπό!, χα χά!, άιντε!, μπράβο!, ουφ!, στοπ!, μπα!, οχ!, χμ!, αλίμονο!).  ………….. πολύ ωραία τα κατάφερες!  ………….. τι συμφορά είναι αυτή!  ………….. άκουσες τι έγινε;  ………….. δε νομίζω ότι έχεις δίκιο.  ………….. είναι κι ο Νίκος μαζί σου;  ………….. θα ξεκινήσετε καμιά φορά;  ………….. πολύ αστείο αυτό που είπες.  ………….. να βάλουμε ένα χεράκι όλοι μαζί.  ………….. μην προχωράτε άλλο.  ………….. με τσίμπησε ένα κουνούπι. 3. Συμπλήρωσε τον πίνακα βάζοντας και το πρόσωπο μπροστά από κάθε ρήμα. ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ εσύ έβλεπες ανοίξαμε απλώνετε χάζευε ανεβαίνεις μάθατε χόρευαν πηγαίνει ONOMA:________________ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ:___________ Η τάξη της κυρίας ΓεωργίαςΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.61
  • 62.
    4. Γράψε ξανάτις προτάσεις στους χρόνους που σου δίνονται.  Ο Νίκος ήρθε στις τρεις το μεσημέρι. Εξακ.Μέλ:…………………………………………………………………………………………………………………… Στιγμ.Μέλ:………………………………………………………………………………………………………………………… Συντελεσμ. Μέλ: ……………………………………………………………………………………………………………  Ο Αντώνης και ο Παύλος έχουν γενέθλια τα Χριστούγεννα. Εξακ.Μέλ:…………………………………………………………………………………………………………………… Στιγμ.Μέλ:………………………………………………………………………………………………………………………… Συντελεσμ. Μέλ: ……………………………………………………………………………………………………………  Καθάρισα την αυλή και πέταξα τη σπασμένη καρέκλα. Εξακ.Μέλ:…………………………………………………………………………………………………………………… Στιγμ.Μέλ:………………………………………………………………………………………………………………………… Συντελεσμ. Μέλ: …………………………………………………………………………………………………………… 5. Να συμπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων, βάζοντας τα επίθετα της παρένθεσης στο κατάλληλο γένος, αριθμό και την κατάλληλη πτώση. (ωραίος, επιπόλαιος, σπουδαίος, κεφαλαίος, γενναίος, ωραίος, τελευταίος)  Όταν γράφουμε με ……………….……… γράμματα, δε βάζουμε τόνους.  Η δασκάλα θαύμαζε τις ………………….……..ζωγραφιές των παιδιών της τάξης.  Οι ……………….……….μαθητές κάνουν κάτι γρήγορα και ύστερα σκέφτονται, αν αυτό που έκαναν ήταν σωστό.  Η Μαρία διαβάζει σε ένα βιβλίο τις πιο ……………………… ανακαλύψεις του ανθρώπου, ως σήμερα.  Το λεωφορείο ξεκίνησε μόλις ανέβηκε και ο ………………………….. επιβάτης.  Αγόρασε τα πιο ………………………… λουλούδια που βρήκε στο μεγαλύτερο ανθοπωλείο της πόλης.  Οι …………………… Έλληνες στρατιώτες, έδωσαν τη ζωή τους για την πατρίδα κι έγραψαν το έπος του 1940. 6. Να γράψεις με μια σύνθετη λέξη, που να έχει β΄ συνθετικό τη λέξη φίλος, πώς λέγεται αυτός που αγαπάει: ταβιβλία  βιβλιόφιλος τοποδόσφαιρο  …………………… τηνειρήνη  …………………………… τουςΆγγλους  ……….................. τοθέατρο  …………………………… ταζώα  …………………….. τημουσική  …………………………… τονκινηματογράφο  …………………….. Η τάξη της κυρίας ΓεωργίαςΕπιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.62
  • 63.
    ΓΡΑΠΤΗ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΑ «ΟΛΟΙΜΙΑ ΑΓΚΑΛΙΑ» 1.  Ακούω και γράφω: ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… 2. Διόρθωσε τα λάθη στις παρακάτω λέξεις: μαθένω  δουλέβω  τελιόνο  ειρείνι  κινδινέβο  χορέβω  3. Να βρεις ποιων οργανισμών είναι τα παρακάτω αρχικά:  Ο.Τ.Ε. …………………………………………………………………………………  Δ.Ε.Η. …………………………………………………………………………………  ΕΛ.ΤΑ. …………………………………………………………………………………  Κ.Ε.Π. …………………………………………………………………………………  Ο.Σ.Ε. ………………………………………………………………………………… Όνομα______________ Επώνυμο____________ Ημερομηνία_________ Βαθμός __/100 Φώτης Στάμος Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.63
  • 64.
    4. Γράφω μελέξεις τα παρακάτω αριθμητικά: ΑΠΟΛΥΤΑ ΤΑΚΤΙΚΑ 8 1ος 9 5ος 10 6ος 90 9ος 400 12ος 1000 20ος 5. Πώς λέγεται αυτός που δεν έχει: 6. Ποιες είναι οι ευχές μου για έναν καλύτερο κόσμο;  Θα ήθελα _______________________________________________________  Μακάρι ________________________________________________________  Εύχομαι ________________________________________________________ ψυχή  οσμή  όρεξη  νοστιμιά  όπλο  επάγγελμα  υπομονή  κέφι  Φώτης Στάμος Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.64
  • 65.
     Ποια είναικατά τη γνώμη σου τα σοβαρότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα παιδιά; ................................................................ ................................................................ ................................................................ ................................................................ ................................................................ ................................................................ ................................................................ ................................................................ ................................................................ ................................................................ ................................................................ ................................................................ ................................................................ ................................................................ ................................................................ ................................................................ ................................................................ ΔΑΣΚΑΛΟΣ: ΣΤΑΜΟΣ ΦΩΤΗΣ Ποιες είναι οι αιτίες; Πώς δημιουργήθηκαν; Με ποιους τρόπους μπορώ να βοηθήσω; Τι μπορεί να γίνει για να λυθούν; Ποια είναι τα σοβαρότερα προβλήματα ; Φώτης Στάμος Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.65
  • 66.
    Όνομα:.............................................................................................................................................. Ημερομθνία:...................................................................................................................................... 1. Ακοφω καιγράφω 2. Να κλίνεισ το ρθμα μυρίζω ςτουσ παρακάτω χρόνουσ Ενεςτϊτασ Παρατατικόσ Αόριςτοσ Εξ. Μέλ. Στιγμ. Μέλ. 3. Να ςυμπληρϊςετε τα κενά των παρακάτω προτάςεων με τα αντίςτοιχα τακτικά αριιμητικά επίιετα  Φζτοσ πθγαίνω ςτθν (3)____________τάξθ.  Κάκομαι ςτο (1) ____________κρανίο, γιατί δεν βλζπω καλά ςτον πίνακα.  Ο Ιοφνιοσ είναι ο (6)_____________ μινασ του χρόνου.  Στουσ αγώνεσ του ςτίβου βγικα (2)____________  Το προθγοφμενο Σάββατο ζκανα το (1) __________ μπάνιο ςτθ κάλαςςα. 4. Να ςυμπληρϊςετε τα κενά των παρακάτω λέξεων, προςέχοντασ την οριογραφία τουσ. Μακ__νω, κινδυν__ω, ζ__ατοσ, ς__ςμόσ, ενεν__ντα, ρά__ω φτώχ__α, υ__οκετώ, αρρωςτ__νω, περιμ__νω, δουλ__ω, τελει__νω, χορ__ω, αςκζν__α, μάντ__ςςα, οπωροπωλ__ο, ςχολ__ο, λφκ__ο, γυμνάς__ο, ςυ__ετζχω, ε__ιακόςια, οχτ__, πα__ω emathima.gr Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.66
  • 67.
    5. Να γράψετετα τακτικά, τα πολλαπλαςιαςτικά και τα αναλογικά των αριιμητικϊν επιιέτων Απόλυτα Τακτικά Πολλαπλαςιαςτικά Αναλογικά τρία τρίτοσ τριπλόσ τριπλάςιοσ εννιά δώδεκα είκοςι εφτά εκατό τζςςερα 6. Να κάνεισ χρονικθ αντικατάςταςη ςτα παρακάτω ρθματα Ενεςτώτασ τρζχει Παρατατικόσ ζπινα Αόριςτοσ δάγκωςε Εξ. Μζλ. Θα δανείηεισ Στιγμ. Μζλ. Θα δοφμε 7. Να ςχηματίςετε οικογένειεσ λέξεων emathima.gr γείτονασ τθλζφωνοοίκοσ ________________ ________________ ________________ ________________ ________________ ________________ ___ ________________ ________________ ________________ ________________ ________________ _____ ________________ ________________ ________________ ________________ ________________ _____________ Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.67
  • 68.
    1. Να συμπληρώσειςτα κενά βάζοντας τους αριθμούς των παρενθέσεων στο σωστό τύπο των αριθμητικών επιθέτων.  Θέλω να μου δανείσεις (5) …………. ευρώ και θα σ’ τα επιστρέψω σε (3) …………… μέρες.  Στο συρτάρι μου έχω (54) …………………………………….. αυτοκόλλητα.  Ο πατέρας μου είναι (3) …………………………….. στη σειρά για το ταμείο.  Η μαμά μού είπε να της φέρω (1) ……………. κιλό ψωμί.  Η εκκλησία είναι το (6) ………………………… κτίριο που θα συναντήσεις πηγαίνοντας για το σχολείο.  Αγόρασα (6) ………………….. τετράδια, (4) ……………………. μολύβια και (1) …………………. γόμα από το βιβλιοπωλείο.  Είναι το (7) ………………………….. διαγώνισμα Ιστορίας και το (9) …………………………. διαγώνισμα Μαθηματικών που γράφουμε φέτος. 2. Να συμπληρώσεις τις παρακάτω προτάσεις με το κατάλληλο επιφώνημα, από αυτά που βρίσκονται στην παρένθεση. (ποπό!, χα χά!, άιντε!, μπράβο!, ουφ!, στοπ!, μπα!, οχ!, χμ!, αλίμονο!). • ………….. πολύ ωραία τα κατάφερες! • ………….. τι συμφορά είναι αυτή! • ………….. άκουσες τι έγινε; • ………….. δε νομίζω ότι έχεις δίκιο. • ………….. είναι κι ο Νίκος μαζί σου; • ………….. θα ξεκινήσετε καμιά φορά; • ………….. πολύ αστείο αυτό που είπες. • ………….. να βάλουμε ένα χεράκι όλοι μαζί. • ………….. μην προχωράτε άλλο. • ………….. με τσίμπησε ένα κουνούπι. 3. Συμπλήρωσε τον πίνακα βάζοντας και το πρόσωπο μπροστά από κάθε ρήμα. ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ έβλεπες ανοίξαμε απλώνετε χάζευε ανεβαίνεις μάθατε χόρευαν πηγαίνει Όνομα_____________ Επώνυμο___________ Αθανάσιος Παλάνης Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.68
  • 69.
    4. Γράψε ξανάτις προτάσεις στους χρόνους που σου δίνονται.  Ο Νίκος ήρθε στις τρεις το μεσημέρι. Εξακολ. Μέλλ:………………………………………………………………………………………………………………………………… Στιγμ. Μέλλ:…………………………………………………………………………………………………………………………………… Συντελεσμ. Μέλλ: ………………………………………………………………………………………………………………………  Ο Αντώνης και ο Παύλος έχουν γενέθλια τα Χριστούγεννα. Εξακολ. Μέλλ:………………………………………………………………………………………………………………………………… Στιγμ. Μέλλ:…………………………………………………………………………………………………………………………………… Συντελεσμ. Μέλλ: ………………………………………………………………………………………………………………………  Καθάρισα την αυλή και πέταξα τη σπασμένη καρέκλα. Εξακολ. Μέλλ:………………………………………………………………………………………………………………………………… Στιγμ. Μέλλ:…………………………………………………………………………………………………………………………………… Συντελεσμ. Μέλλ: ……………………………………………………………………………………………………………………… 5. Να συμπληρώσεις τα κενά των παρακάτω προτάσεων, βάζοντας τα επίθετα της παρένθεσης στο κατάλληλο γένος, αριθμό και την κατάλληλη πτώση. (ωραίος επιπόλαιος, σπουδαίος, κεφαλαίος, γενναίος, ωραίος, τελευταίος, ακέραιος)  Όταν γράφουμε με …………….……… γράμματα, δε βάζουμε τόνους.  Η δασκάλα θαύμαζε τις ………….……..ζωγραφιές των παιδιών της τάξης.  Οι …………………….μαθητές κάνουν κάτι γρήγορα και ύστερα σκέφτονται, αν αυτό που έκαναν ήταν σωστό.  Η Μαρία διαβάζει σε ένα βιβλίο τις πιο ………………… ανακαλύψεις του ανθρώπου, ως σήμερα.  Το λεωφορείο ξεκίνησε μόλις ανέβηκε και ο …………………….. επιβάτης.  Αγόρασε τα πιο ………………… λουλούδια που βρήκε στο μεγαλύτερο ανθοπωλείο της πόλης.  Οι …………………… Έλληνες στρατιώτες, έδωσαν τη ζωή τους για την πατρίδα κι έγραψαν το έπος του 1940.  Οι πρώτοι αριθμοί που μαθαίνει ένας μαθητής στο σχολείο, είναι οι ………………….. αριθμοί. 6. Να γράψεις με μια σύνθετη λέξη, που να έχει β΄ συνθετικό τη λέξη φίλος, πώς λέγεται αυτός που αγαπάει:  ταβιβλία  βιβλιόφιλος  το ποδόσφαιρο  …………………  τηνειρήνη  ……………………………  τουςΆγγλους  ……….................. Αθανάσιος Παλάνης Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.69
  • 70.
     τοθέατρο ……………………………  ταζώα  …………………  τημουσική  …………………………… Αθανάσιος Παλάνης Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.70
  • 71.
    Επαναληπτικές ασκήσεις στηΓλώσσα για την 3.3 ενότητα Γ' Δημοτικού (Όλοι μαζί μια αγκαλιά). 1. Ακούω και γράφω: ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………… 2. Διόρθωσε τα λάθη στις παρακάτω λέξεις: μαθένω δουλέβω τελιόνο ειρείνι κινδινέβο χορέβω 3. Να βρεις ποιων οργανισμών είναι τα παρακάτω αρχικά: Ο.Τ.Ε. ………………………………………………………………………………… Δ.Ε.Η. ………………………………………………………………………………… ΕΛ.ΤΑ. ………………………………………………………………………………… Κ.Ε.Π. ………………………………………………………………………………… Ο.Σ.Ε. ………………………………………………………………………………… 4. Γράφω με λέξεις τα παρακάτω αριθμητικά: ΑΠΟΛΥΤΑ ΤΑΚΤΙΚΑ 8 1ος 9 5ος 10 6ος 90 9ος 400 12ος 1000 20ος Πηγή: http://e-didaskalia.blogspot.gr/ Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.71
  • 72.
    5. Πώς λέγεταιαυτός που δεν έχει: 6. Ποιες είναι οι ευχές μου για έναν καλύτερο κόσμο; Θα ήθελα _______________________________________________________ Μακάρι ________________________________________________________ Εύχομαι ________________________________________________________ 7. Να συμπληρώσεις τα κενά βάζοντας τους αριθμούς των παρενθέσεων στο σωστό τύπο των αριθμητικών επιθέτων. Θέλω να μου δανείσεις (5) …………. ευρώ και θα σ’ τα επιστρέψω σε (3) …………… μέρες. Στο συρτάρι μου έχω (54) …………………………………….. αυτοκόλλητα. Ο πατέρας μου είναι (3) …………………………….. στη σειρά για το ταμείο. Η μαμά μού είπε να της φέρω (1) ……………. κιλό ψωμί. Η εκκλησία είναι το (6) ………………………… κτίριο που θα συναντήσεις πηγαίνοντας για το σχολείο. Αγόρασα (6) ………………….. τετράδια, (4) ……………………. μολύβια και (1) …………………. γόμα από το βιβλιοπωλείο. Είναι το (7) ………………………….. διαγώνισμα Ιστορίας και το (9) …………………………. διαγώνισμα Μαθηματικών που γράφουμε φέτος. ψυχή οσμή όρεξη νοστιμιά όπλο επάγγελμα υπομονή κέφι Πηγή: http://e-didaskalia.blogspot.gr/ Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.72
  • 73.
    8. Να συμπληρώσειςτις παρακάτω προτάσεις με το κατάλληλο επιφώνημα, από αυτά που βρίσκονται στην παρένθεση. (ποπό!, χα χά!, άιντε!, μπράβο!, ουφ!, στοπ!, μπα!, οχ!, χμ!, αλίμονο!). • ………….. πολύ ωραία τα κατάφερες! • ………….. τι συμφορά είναι αυτή! • ………….. άκουσες τι έγινε; • ………….. δε νομίζω ότι έχεις δίκιο. • ………….. είναι κι ο Νίκος μαζί σου; • ………….. θα ξεκινήσετε καμιά φορά; • ………….. πολύ αστείο αυτό που είπες. • ………….. να βάλουμε ένα χεράκι όλοι μαζί. • ………….. μην προχωράτε άλλο. • ………….. με τσίμπησε ένα κουνούπι. 9. Συμπλήρωσε τον πίνακα βάζοντας και το πρόσωπο μπροστά από κάθε ρήμα. Πηγή: http://e-didaskalia.blogspot.gr/ Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.73
  • 74.
    ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ ΠΑΡΑΤΑΤΙΚΟΣ ΑΟΡΙΣΤΟΣ έβλεπες ανοίξαμε απλώνετε χάζευε ανεβαίνεις μάθατε χόρευαν πηγαίνει 10.Γράψε ξανά τις προτάσεις στους χρόνους που σου δίνονται. Ο Νίκος ήρθε στις τρεις το μεσημέρι. Εξακολ. Μέλλ:……………………………………………………………………………………………………………… ………………… Στιγμ. Μέλλ:……………………………………………………………………………………………………………… …………………… Συντελεσμ. Μέλλ: ……………………………………………………………………………………………………………………… Πηγή: http://e-didaskalia.blogspot.gr/ Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.74
  • 75.
    Ο Αντώνης καιο Παύλος έχουν γενέθλια τα Χριστούγεννα. Εξακολ. Μέλλ:……………………………………………………………………………………………………………… ………………… Στιγμ. Μέλλ:……………………………………………………………………………………………………………… …………………… Συντελεσμ. Μέλλ: ……………………………………………………………………………………………………………………… Καθάρισα την αυλή και πέταξα τη σπασμένη καρέκλα. Εξακολ. Μέλλ:……………………………………………………………………………………………………………… ………………… Στιγμ. Μέλλ:……………………………………………………………………………………………………………… …………………… Συντελεσμ. Μέλλ: ……………………………………………………………………………………………………………………… Πηγή: http://e-didaskalia.blogspot.gr/ Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.75
  • 76.
    11. Να συμπληρώσειςτα κενά των παρακάτω προτάσεων, βάζοντας τα επίθετα της παρένθεσης στο κατάλληλο γένος, αριθμό και την κατάλληλη πτώση. (ωραίος επιπόλαιος, σπουδαίος, κεφαλαίος, γενναίος, ωραίος, τελευταίος, ακέραιος) Όταν γράφουμε με …………….……… γράμματα, δε βάζουμε τόνους. Η δασκάλα θαύμαζε τις ………….……..ζωγραφιές των παιδιών της τάξης. Οι …………………….μαθητές κάνουν κάτι γρήγορα και ύστερα σκέφτονται, αν αυτό που έκαναν ήταν σωστό. Η Μαρία διαβάζει σε ένα βιβλίο τις πιο ………………… ανακαλύψεις του ανθρώπου, ως σήμερα. Το λεωφορείο ξεκίνησε μόλις ανέβηκε και ο …………………….. επιβάτης. Αγόρασε τα πιο ………………… λουλούδια που βρήκε στο μεγαλύτερο ανθοπωλείο της πόλης. Οι …………………… Έλληνες στρατιώτες, έδωσαν τη ζωή τους για την πατρίδα κι έγραψαν το έπος του 1940. Οι πρώτοι αριθμοί που μαθαίνει ένας μαθητής στο σχολείο, είναι οι ………………….. αριθμοί. Πηγή: http://e-didaskalia.blogspot.gr/ Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.76
  • 77.
    12. Να γράψειςμε μια σύνθετη λέξη, που να έχει β΄ συνθετικό τη λέξη φίλος, πώς λέγεται αυτός που αγαπάει: τα βιβλία  βιβλιόφιλος  το ποδόσφαιρο  ………………… την ειρήνη  ……………………………  τους Άγγλους  ……….................. το θέατρο  ……………………………  τα ζώα  ………………… τη μουσική  …………………………… 13. Ποια είναι κατά τη γνώμη σου τα σοβαρότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα παιδιά στην Αφρική; Ποια είναι τα σοβαρότερα προβλήματα ; Ποιες είναι οι αιτίες; Πώς δημιουργήθηκαν; Με ποιους τρόπους μπορώ να βοηθήσω; Τι μπορεί να γίνει για να λυθούν; ................................................................................. ................................................................................. ................................................................................. ................................................................................. ................................................................................. ................................................................................. ................................................................................. ................................................................................. Πηγή: http://e-didaskalia.blogspot.gr/ Επιμέλεια επανάληψης: Χρήστος Χαρμπής http://kritiria.blogspot.gr σελ.77
  • 78.