ενότητα 13 της γλωσσα ΣΤ δημοτικού

1. Ενότητα 13η:
Σρόποι ζωής και επαγγέλματα
Ο εκπαιδευτικός:
Σουλιόπουλος Υώτης

2. ΢τόχοι ενότητας
Πώς παίρνουμε πληροφορίες κάνοντας ερωτήσεις
Πώς μετατρέπουμε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο
Πώς ενώνονται οι προτάσεις μεταξύ τους
Με την περιγραφή μιας προσωπικής εμπειρίας
Με σχηματισμούς επιθέτων όπως στα αρχαία
Πώς φτιάχνουμε μια εικονογραφημένη ιστορία

3. Φτίστες
Ο Ναζίμ Φικμέτ (Θεσσαλονίκη 1902Μόσχα 1963) ήταν Σούρκος ποιητής
και δραματουργός. Σα έργα του έχουν
μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες.
Ο Γιάννης Ρίτσος (1909-1990) ήταν
Έλληνας ποιητής. Δημοσίευσε πάνω
από εκατό ποιητικές συλλογές, εννέα
μυθιστορήματα, τέσσερα θεατρικά
έργα, μελέτες και πολλές μεταφράσεις

4. ΢υνέντευξη με τον κ. Μανόλη
Η Αντίπαρος είναι ένα
μικρό βραχώδες νησί στην
καρδιά των Κυκλάδων.
Έχει
1.037
μόνιμους
κατοίκους και διαθέτει
νηπιαγωγείο,
δημοτικό,
γυμνάσιο και λύκειο.
Ο κεντρικός οικισμός του
νησιού συνδέεται με πλοίο
με την Πάρο, από την οποία
απέχει μόλις ένα μίλι.

5. Παλιά επαγγέλματα που έχουν χαθεί
Ση δεκαετία του 50 υπήρχαν πολλά
επαγγέλματα που τώρα έχουν εξαφανιστεί.
Εκείνη την εποχή οι οικονομικές συνθήκες
ήταν δύσκολες και δεν υπήρχε η σημερινή
τεχνολογία που διευκολύνει τη ζωή μας.
Δεν υπήρχαν τα σημερινά ψυγεία και οι
άνθρωποι αγόραζαν πάγο από τον
παγοπώλη για να συντηρούν τα τρόφιμά
τους, ο γαλατάς μοίραζε το γάλα κάθε
πρωί, ο λατερνατζής έπαιζε μουσική για να
διασκεδάζει τον κόσμο, ο νερουλάς έφερνε
νερό στις γειτονιές, κ.ά.

6. Ευθύς και πλάγιος λόγος
Ευθύ λόγο έχουμε όταν τα λόγια
ενός προσώπου εκφράζονται
άμεσα από το ίδιο το πρόσωπο.
π.χ. Αύριο θα πάω στο σχολείο.
(Μιλάει η Ειρήνη)
΢τον ευθύ λόγο τα λόγια του
προσώπου βρίσκονται μέσα σε
εισαγωγικά («») ενώ προηγείται
διπλή τελεία(:) ή υπάρχει μπροστά
τους παύλα διαλόγου (-).
Η Ειρήνη είπε: «Αύριο θα πάω στο
σχολείο.
Πλάγιο λόγο έχουμε όταν
τα λόγια ενός προσώπου
εκφέρονται έμμεσα, δηλαδή
μέσω
ενός
άλλου
προσώπου.
π.χ. Η Ειρήνη είπε πως
αύριο θα πάει στο σχολείο.
΢τον πλάγιο λόγο δεν
υπάρχουν εισαγωγικά ή
παύλα διαλόγου.
Για να αλλάξουμε τον ευθύ σε πλάγιο λόγο αλλάζουμε το
πρόσωπο από πρώτο σε τρίτο και αντίστροφα.
π.χ. -Αύριο θα πάω στο σχολείο. (ευθύς)
Είπε πως αύριο θα πάει στο σχολείο. (πλάγιος)

7. Επιστήμη με άρωμα γυναίκας
Μαρία Κιουρί
Μαρία Γκέπερτ Μάγιερ
Σα βραβεία Νόμπελ απονέμονται κάθε χρόνο
από τη ΢ουηδική Βασιλική Ακαδημία των
Επιστημών. Τπάρχουν πέντε βραβεία
Νόμπελ που καθιερώθηκαν από τον Άλφρεντ
Νόμπελ. Είναι το βραβείο για τη Υυσική, τη
Φημεία, τη Λογοτεχνία, την Ειρήνη και την
Ιατρική.
Σο νόμπελ Υυσικής έχει δοθεί μόνο σε δύο
γυναίκες, τη Μαρία Κιουρί (το 1903) και την
Μαρία Γκέπερτ Μάγιερ (το 1963).

8. Επίθετα σε –ων, -ουσα, -ον
Σα επίθετα σε –ων, -ουσα, -ον προέρχονται από τις μετοχές
της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.
Ενικός αριθμός
Ονομ.
ο ενδιαφέρων
η ενδιαφέρουσα
το ενδιαφέρον
Γεν.
του ενδιαφέροντος
της ενδιαφέρουσας
του ενδιαφέροντος
Αιτ.
τον ενδιαφέροντα
την ενδιαφέρουσα
το ενδιαφέρον
Πληθυντικός αριθμός
Ονομ.
οι ενδιαφέροντες
οι ενδιαφέρουσες
τα ενδιαφέροντα
Γεν.
των ενδιαφερόντων
των ενδιαφερουσών
των ενδιαφερόντων
Αιτ.
τους ενδιαφέροντες
τις ενδιαφέρουσες
τα ενδιαφέροντα
Έτσι κλίνονται τα: ευγνώμων, υπάρχων, αγνώμων, πρωτεύων,

9. Επίθετα σε –ύς, -εία, -ύ
Ενικός αριθμός
Ονομ.
ο ευθύς
η ευθεία
το ευθύ
Γεν.
του ευθέος
της ευθείας
του ευθέος
Αιτ.
τον ευθύ
την ευθεία
το ευθύ
Κλητ.
ευθύ
ευθεία
ευθύ
Πληθυντικός αριθμός
Ονομ.
οι ευθείς
οι ευθείες
τα ευθέα
Γεν.
των ευθέων
των ευθειών
των ευθέων
Αιτ.
τους ευθείς
τις ευθείες
τα ευθέα
Κλητ.
ευθείς
ευθείες
ευθέα
Έτσι κλίνονται τα: βραχύς, αμβλύς, ευρύς, οξύς, δριμύς, θρασύς, …

10. Ιπτάμενη σκάφη
Η Υρουτοπία είναι ένα κόμικ που
δημιούργησαν ο συγγραφέας Ευγένιος
Σριβιζάς και ο σκιτσογράφος Νίκος
Μαρουλάκης . Εκδόθηκαν πενήντα
τεύχη, ενώ γυρίστηκαν και σαράντα
επτά επεισόδια για την τηλεόραση

11. Πώς φτιάχνουμε μια εικονογραφημένη ιστορία
Για να φτιάξουμε μια εικονογραφημένη ιστορία
χρησιμοποιούμε: τα εξής δομικά στοιχεία:
 ΢κίτσα και συννεφάκια που συμπληρώνουν τους
διαλόγους των ηρώων μας.
 Ζωγραφίζουμε τους ήρωές μας με σταθερά
χαρακτηριστικά, ώστε να αναγνωρίζονται σε κάθε εικόνα.
 Βάζω το πρώτο συννεφάκι ψηλότερα από τα άλλα, ώστε
να διαβαστεί πρώτο. ΢υνδέω τα συννεφάκια με το πρόσωπο
που μιλά.

12. Σα γλωσσικά στοιχεία που χρησιμοποιούμε είναι:
΢ημεία στίξης (θαυμαστικά, αποσιωπητικά)
Γράφουμε με κεφαλαία γράμματα
 Φρησιμοποιούμε ευθύ λόγο
Φρησιμοποιούμε επιφωνήματα και ήχους
Για να φτιάξουμε το δικό μας κόμικ, αποφασίζουμε
την ιστορία και τα πρόσωπα που θα πάρουν μέρος,
τον τόπο και το χρόνο και κάποια έκπληξη που θα μας
περιμένει στο τέλος.