1. ใบความรู้ที่ 3.9
มุมกล้องสุดสวย
มุมกล้องในการถ่ายวีดีโอ
มุมกล้อง หมายถึง ทิศทางที่ตั้งของกล้องกับวัตถุที่ถูกถ่าย ประกอบด้วยมุมหลักๆ ดังต่อไปนี้
1. มุมกล้องแบบ ออบเจกทีฟ (Objective Camera Angle) ลักษณะมุมกล้องนี้ ทาให้ผู้
ดูได้เห็นภาพโดยตรงจากเลนส์กล้อง ซึ่งจะทาหน้าที่เสมือนตาผู้ดู
2. มุมกล้องแบบ ซับเจกทีฟ (Subjective Camera Angle) มุมกล้องลักษณะนี้ใช้กล้อง
แทนผู้ดู ทาให้ผู้ดูเป็นเสมือนผู้แสดงที่กาลังอยู่นอกจอ ผู้แสดงจะมองหรือพูดกับเลนส์กล้อง ทาให้รู้สึก
ว่าผู้แสดงในจอมองหรือพูดกับผู้ดูโดยตรง ทาให้ผู้ดูรู้สึกว่า เข้าไปมีส่วนร่วมใน ภาพยนตร์เรื่องนั้น
3. มุมกล้องแบบ พอยต์ ออฟ วิว (POV,Point of view camera angle) มุมกล้อง
ลักษณะนี้ผู้กากับจะให้ผู้ดูเห็นภาพเหตุการณ์จากสายตาของผู้แสดงอีกทีหนึ่ง ผู้ดูจะเห็นผู้แสดงจากมุม
กล้องออบเจกทีฟ (Objective Camera Angle) และเห็นภาพที่ผู้แสดงเห็นจากมุมกล้องพอยต์ ออฟ
วิว (POV,Point of view camera angle) ตัวอย่างเช่น ภาพแรกผู้ดูเห็นภาพเฮลิคอปเตอร์บินเหนือ
กรุงเทพ แล้วตัดภาพไปที่คนขับมองลงมาข้างล่าง แล้วตัดเป็นภาพการจราจรในกรุงเทพฯ ภาพ
การจราจรในกรุงเทพ เป็นภาพจากมุมกล้องพอยต์ ออฟ วิว ของคนขับเครื่องบินเฮลิคอปเตอร์
4. มุมที่ผู้กากับกาหนดขึ้นเอง (Director’s Interpretative Camera Angle) เป็นมุม
กล้องที่ผู้กากับอาจจะกาหนดมุมกล้องขึ้นมาเอง เพื่อให้เกิดเรื่องราวเร้าใจชวนติดตามยิ่งขึ้น เป็นการ
สื่อสารเข้าถึงอารมณ์ของผู้ดูโทรทัศน์ได้อย่างเต็มที่

2. ภาพตัวอย่างมุมกล้องแบบต่างๆ
ขนาดภาพในการถ่ายวีดีโอ
ขนาดภาพ ในการถ่ายทาวีดีโอ การกาหนดขนาดภาพในการถ่ายทาวีดีโอ ภาพยนตร์ สื่อวีดี
ทัศน์ ไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะขนาดภาพจะสื่อความหมายของภาพ ช่างภาพวีดีโอต้องมีประสบการณ์
และอาศัย ช่วงจังหวะที่ดี อาจเรียกเป็นภาษาฝรั่งได้ว่า Golden Moment เลยที่เดียว เพราะการถ่าย
วีดีโอ แตกต่างจากการถ่ายทา หนัง หรือโฆษณา อย่างสิ้นเชิง
การถ่ายทาภาพยนตร์ นั้น มีการ Block การเข้าออกที่ชัดเจน ส่วนในการถ่ายวีดีโอ เป็นการ
ถ่าย แบบRealtime ช่างภาพต้องมีประสบการณ์ ช่างภาพที่ดีควรศึกษารายระเอียดของงาน และควร
มาก่อนเวลา เพื่อดูสถานที่ สามารถเลือกใช้ขนาดและมุมภาพ ได้อย่างถูกต้องและเหมาะสม
โดยทั่วไป การกาหนดขนาดภาพนั้นไม่มีกฎเกณฑ์ที่แน่นอน ในหลักปฏิบัติแล้ว มักใช้ 3
ขนาด คือ ขนาดภาพระยะไกล ระยะปานกลาง และระยะใกล้ ดังที่ได้กล่าวมาแล้ว เป็นขนาดที่อาจ
เรียกได้ว่าเป็นการแบ่งขนาดอย่างกว้าง อย่างไรก็ตาม เราสามารถแบ่งย่อยขนาดของภาพได้อีกและมี
ชื่อที่เรียกได้ชัดเจนดังนี้

3. 1. ภาพระยะไกลมากหรือระยะไกลสุด (Extreme Long Shot/ELS)
ภาพประเภทนี้เหมาะสาหรับการถ่ายสถานที่โล่งแจ้ง มักเน้นพื้นที่กว้างใหญ่ และเปรียบเทียบ
กับสัดส่วนของคน เพื่อให้เกิดการเปรียบเทียบ ภาพ EIS ส่วนใหญ่ใช้ในการเปิดฉาก เพื่อบอกเวลา
เช่นเมื่อไปถ่ายภาพแต่งงาน อาจเปิดฉากด้วยการถ่าย บริเวณโดย รอบ ประตู หรือแม้แต่ ประตู ป้าย
แต่ในหลายครั้ง อาจใช้ภาพในระยะใกล้ (cu) เพื่อเปิดฉากไว้ดึงดูดอารมณ์คนดู ให้สูงขึ้น หรือหักมุม
ให้เกิดความประทับใจ
2.ภาพระยะไกล (Long Shot/LS)
ภาพระยะไกล เป็นภาพที่ค่อนข้างสับสนและไม่มีขนาดที่แน่นอน บางครั้งอาจเรียกว่า ภาพ
กว้าง หรือภาพมุมกว้าง (Wide Shot) เวลาใช้อาจกินพื้นที่ตั้งแต่ภาพระยะไกลมาก (ELS) ถึงภาพ
ระยะไกล (LS) ซึ่งเป็นภาพกว้าง แต่สามารถเห็นรายละเอียดของฉากหลังและผู้แสดงมากขึ้น เมื่อ
เปรียบเทียบกับภาพระยะไกลมาก หรือ เรียกว่า Full Shot เป็นภาพกว้างเต็มตัว ตั้งแต่ศีรษะจนถึง
ส่วนเท้า
ภาพระยะไกล(LS) บางครั้งนาไปใช้เพื่อเปรียบเทียบ เหมือนกับขนาดภาพระหว่างคนดู กับ
ภาพที่ต้องการให้มอง เห็นเท่ากันพอดี คือสามารถมองเห็นอากัปกิริยา ของคนในภาพได้ชัดเจน และ
เต็มตัว
3.ภาพระยะไกลปานกลาง (Medium Long Shot)
เป็นภาพที่เห็นรายละเอียดของคนในภาพมากขึ้นตั้งแต่ศีรษะจนถึงขา หรือหัวเข่า บางครั้ง
เรียกว่า Knee Shot
4.ภาพระยะปานกลาง (Medium Shot)
ภาพระยะปานกลาง เป็นขนาดที่มีความหลากหลายและมีชื่อเรียกกันหลายชื่อ แต่โดยปกติจะ
มีขนาดประมาณตั้งแต่หนึ่งในสี่ถึงสามในสี่ส่วนของร่างกาย บางครั้งอาจเรียกว่า Mid Short หรือ
Waist Shot ก็ได้ เป็นช็อตที่ใช้กันมากในการถ่ายทาภาพยนตร์ เรียกว่า ภาพครึ่งตัว
ภาพระยะนี้มักใช้เชื่อมต่อภาพระยะไกล (Ls) กับภาพระยะใกล้ (Cu)

4. 5. ภาพระยะใกล้ปานกลาง (Medium Closed-up/MCU)
เป็นภาพแคบ คลอบคลุม บริเวณตั้งแต่ศีรษะถึงไหล่ของผู้แสดง ใช้สาหรับ สื่ออารมณ์
ความรู้สึกที่ใบหน้า ถ้าเป็นการภาพงานแต่งงาน จะถ่ายให้เห็นท่าทางดีใจ หรือสะท้อนอารมณ์ ของคู่
บ่าวสาว เน้นให้รู้สึกเด่นขึ้นมาในเฟรม บางครั้งอาจเรียกว่า Bust Shot มีขนาดเทากับรูปปั้นครึ่งตัว
6. ภาพระยะใกล้ (Close-up/CU)
เป็นภาพที่เห็นบริเวณศีรษะและบริเวณใบหน้า เน้นรายระเอียดให้ชัดเจนยิ่งขึ้น เช่นริ้วรอย
อารมณ์ ครอบน้าตาส่วนใหญ่เน้นความรู้สึกที่สายตา แววตา เป็นการนากล้องไปสารวจอย่างใกล้ชิด
7. ภาพระยะใกล้มาก (Extremes Close-up/ECU หรือ XCU)
เป็นภาพที่เน้นส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกาย เช่น มือ เท้า ปาก หรือตา เป็นต้น ภาพจะถูก
ขยายใหญ่บนจอจะเห็นรายละเอียดมากยิ่งขึ้น

5. ขอบคุณข้อมูลดีๆ จากเว็บไซต์เหล่านี้
http://www.thaiart.in.th/index.php?topic=47.0
http://www.lib.ubu.ac.th/techno/Down%20Load/vdo%20shot.pdf
http://arit.rmutsv.ac.th/blogs/55-ขนาดภาพในการถ่ายวีดีโอ-48