Η εξέλιξη των βυζαντινών ναών της Θεσσαλονίκης μέσα από την εργασία των μαθητών της Ε3 Πλαγιαρίου 2011-12

1. Ρυθμού βυζαντινών
ναών
Ε3 Πιαγηαξίνπ 2011-12

2. Οι ρυθμού των ναών ςτα
βυζαντινϊ χρόνια
• Ρυθμόσ Ροτόντασ (3οσ αι.)
• Ρυθμόσ Βαςιλικόσ (4οσ-5οσ αι.)
• Ρυθμόσ Βαςιλικόσ με τρούλο (6οσ-7οσ αι.)
• Βυζαντινόσ Ρυθμόσ (10οσ -12οσ αι.)

3. Ρυθμόσ Ροτόντασ
Η Ρνηόληα αλήθεη ζηα πεξίθεληξα νηθνδνκήκαηα, ζην θπθιηθό ηεο
ζρήκα άιισζηε νθείιεη θαη ηελ νλνκαζία ηεο. Κηίζηεθε ζηα ρξόληα
ηνπ θαίζαξα Γαιεξίνπ, γύξσ ζηα 306 κ.Χ., σο λαόο ηνπ Δία ή ηνπ
Κάβεηξνπ ή θαη΄ άιινπο σο Μαπζσιείν ηνπ ηδίνπ.
΢ηα ρξόληα ηνπ απηνθξάηνξα
Θενδνζίνπ (379-395 κ.ρ. κεηα-
ηξάπεθε ζε εθθιεζία αθηεξσ
κέλε ζηηο Αζώκαηεο δπλάκεηο
ή ηνπο Αξραγγέινπο θαη
θνζκήζεθε κε πεξίθεκα
ςεθηδσηά.

4. Ρυθμόσ Βαςιλικόσ
Οη λανί απηνύ ηνπ ξπζκνύ ήηαλ νξζνγώληα
νηθνδνκήκαηα κε ζακαξσηή μύιηλε ζηέγε. Μέζα
ρσξίδνληαλ κε ζεηξέο από θνιώλεο ζε ηξεηο ή
πεξηζζόηεξνπο επξύρσξνπο δηαδξόκνπο, πνπ
ιέγνληαλ θιίηε.
Σν κεζαίν θιίηνο
ήηαλ πάληα ην
πην πιαηύ.

5. Ο Άγιοσ Δημότριοσ
• Ο Άγιοσ Δημότριοσ εύναι πεντϊκλιτη
ξυλόςτεγη βαςιλικό η οπούα χτύςτηκε ςτα
412-413 μ.χ. και ϋχει ςτο ανατολικό του
τμόμα και ϋνα
εγκϊρςιο κλύτοσ.

6. Σο εςωτερικό του Αγύου Δημητρύου

7. Ρυθμόσ Βαςιλικόσ με τρούλο
Μ’ αυτό το ρυθμό εξοικονομεύται περιςςότεροσ ελεύθεροσ
χώροσ και πλούςιοσ φωτιςμόσ. Τπόδειγμα αυτού του
ρυθμού αποτελεύ η αγύα ΢οφύα Κωνςταντινουπόλεωσ, που
αφιερώθηκε ςτη ΢οφύα του Θεού, δηλαδό το Χριςτό.

8. Η Αγύα ΢οφύα
Ο μεγαλοπρεπόσ ναόσ κτύςτηκε τον 6ο
αιώνα, την εποχό του αυτοκρϊτορα
Ιουςτινιανού, από τουσ ονομαςτούσ
αρχιτϋκτονεσ Ανθϋμιο και Ιςύδωρο. Ση
ςτϋγη ςκϋπαςαν με μεγϊλο
τρούλο, που ςτηρύζονταν ςε τϋςςερισ
μεγϊλουσ χτιςτούσ ςτύλουσ.

9. Η Αγύα ΢οφύα τησ Θεςςαλονύκησ
• ΢τισ αρχϋσ πιθανότατα του 8ου αιώνα, ςτα
χρόνια τησ εικονομαχύασ, χτύςτηκε ςτη
Θεςςαλονύκη ο ναόσ
τησ του Θεού ΢οφύασ,
η γνωςτό Αγύα ΢οφύα.

10. • Κατϊ τον αρχιτεκτονικό ρυθμό το κτύςμα
εντϊςςεται ςτο μεταβατικό τύπο από τη
βαςιλικό με τρούλο ςτο ςταυροειδό ναό με
τρούλο. ΢την κϊτοψη του το μνημεύο εύναι
τετρϊγωνο. Ο μεγϊλοσ τρούλοσ ςτο
κϋντρο, που ςτη βϊςη του δεν εύναι εντελώσ
κυκλικόσ, ςτηρύζεται ςε τϋςςερισ καμϊρεσ
που πατούν ςε ιςϊριθμουσ τετραγωνικούσ
πεςςούσ.

11. Βυζαντινόσ ρυθμόσ
Ο Βυζαντινόσ ρυθμόσ όταν ςταυροειδόσ. Χαρακτηριςτικό
του γνώριςμα εύναι ότι τα θεμϋλια και οι τούχοι
ςχηματύζουν ςταυρό και ότι ο κεντρικόσ τρούλοσ τησ
ςτϋγησ ςτηρύζεται ςε τϋςςερισ καμϊρεσ. Αυτϋσ τισ
ακολουθούν
μικρότεροι θόλοι,
ςχηματύζοντασ
ϋτςι ϋνα ςταυρό.

12. Παναγιϊ Χαλκϋων
• Σο 1028 χτύςτηκε η Παναγύα Χαλκϋων.
Κατϊ τον
αρχιτεκτονικό
ρυθμό εύναι
ναόσ ςταυροειδόσ
με τρούλο.

13. • Σο μνημεύο εύναι χτιςμϋνο ολόκληρο με
τούβλα, που με την εξωτερικό τουσ διϊταξη
δημιουργούν διακοςμητικϊ ςχόματα. Εκτόσ
από τον κεντρικό τρούλο, ϋχει ϊλλουσ δύο
μικρότερουσ πϊνω από το νϊρθηκα.

14. Σϋλοσ παρουςύαςησ
Εργϊςτηκαν οι μαθότριεσ
τησ Ε3 2011-2012 του 1ου Δ. ΢. Πλαγιαρύου
Κωνςταντύνα Π.
Κορύνα Χ.
Μαρύα Π.